H TH NG KÍ HI U B N Đ
1. Khái ni m
H th ng kí hi u b n đ (ngôn ng b n đ) là h th ng các kí hi u
đc thù, truy n đt toàn b n i dung c a t t c nh ng tin t c ch a đng
trên b n đ v hi n th c. Nói cách khác đó là ph ng ti n đ ph n ánh ươ
toàn b hay m t khía c nh nào đó c a v t th , đi t ng, hi n t ng. H ư ượ
th ng kí hi n b n đ (ngôn ng b n đ) bao g m các d ng đ ho , màu
s c, ch cái, con s và c t ng đ ghi nh n v trí không gian c a các đi
t ng, đng th i ph n ánh qui lu t phát tri n c a hi n t ng theo th i ượ ượ
gian.
Ng i ta căn c vào đc tính c b n c a các y u t đ ho và màu ườ ơ ế
s c đ ph i h p chúng v i nhau theo nh ng quy t c và ph ng pháp trong ươ
môn kí hi u h c, ngôn ng h c, lí thuy t v màu s c và có xét đn khía ế ế
c nh tâm lí, th m m đ t o nên kí hi u b n đ.
2. Phân lo i kí hi u b n đ
Trên b n đ, kí hi u phân làm 2 lo i: kí hi u nét và kí hi u n n.
Kí hi u nét: các ph ng pháp th hi n kí hi u nét g m: ph ng ươ ươ
pháp kí hi u, ph ng pháp tuy n tính, ph ng pháp đng chuy n ươ ế ươ ườ
đng, ph ng pháp đng đng tr ... là nh ng ph ng pháp th hi n ươ ườ ươ
các đi t ng đnh v theo đi m ho c đng ngoài th c t . ượ ườ ế
Kí hi u n n: các ph ng pháp th hi n kí hi u n n g m: n n ch t ươ
l ng, vùng phân b , đ gi i ... dùng đ th hi n các đi t ng phânượ ượ
b theo di n ngoài th c t . ế
3. Đc tr ng c a kí hi u b n đ ư
Có th thu nh r t nhi u kích th c th t c a b m t trái đt. Khi ướ
đó cho phép ta có th khái quát đc toàn b th gi i hay m t đa ượ ế
ph ng b t kì trong th i gian ng n nh t.ươ
Có th th hi n đc s m p mô, không b ng ph ng lên m t ượ
ph ng mà v n tr c quan, rõ rang.
Có th nêu lên đc b n ch t, thu c tính c a s v t hi n t ng. ượ ượ
4. Yêu c u đi v i kí hi u b n đ
D ng c a kí hi u ph i g i cho ta lien t ng đn d ng c a đi ưở ế
t ng c n ph n ánh.ượ
B n thân c a kí hi u ph i ch a đng m t n i dung nào đó v s
l ng, ch t l ng, c u trúc c a đi tuongj c n ph n ánh trên b n đ.ượ ượ
V trí c a các kí hi u trên b n đ ph i th hi n đúng v trí c a các
đi t ng trong không gian. ượ
5. Ý nghĩa c a kí hi u b n đ
Bi u th rõ các đi t ng, hi n t ng, các quá trình và nêu rõ các ượ ượ
đc đi m đnh tính, đnh l ng c a chúng. ượ
Xác đnh đc th lo i và v trí c a đi t ng trong không gian ượ ượ
cũng nh xác đnh đc đc đi m phân b c a các đi tuongj, hi n ư ượ
t ng.ượ
Giúp con ng i có th am hi u m i quan h không gian c a các ườ
đi tuongj và hi n t ng trong hi n th c khách quan. ượ