Ng i so n: S Minh Trí ườ
ÔN T P H TH NG KI N TH C 11 (PH N H U C ) Ơ
D ng 1: Đ t cháy mA gam ch t h u c A thu đ c ơ ượ
2
CO
m
2
H O
m
.
a/. c đ nh kh i l ng các nguyên t trong m ượ A gam ch t h u c A. ơ
b/.c đ nh % kh i l ng các nguyên t có trong m ượ A gam ch t h u c A. ơ
Gi i:
a/.
2 2
12 . 12. ( )
44
C CO CO
m m n g= =
2 2
12 . 12. ( )
44
H H O H O
m m n g= =
mO = mA - (mC + mH)
b/.
%( ) .100%
C
A
m
C C m
=
%( ) .100%
H
A
m
C H m
=
%O = 100% - (%C + %H)
Chú ý: Trong tr ng h p đ i toán cho th tích khí COườ 2 ( đktc) thì
2
2 2
( ) 12. ( )
22, 4
CO
CO C CO
V l
n m n g= =
D ng 2: Đ t cháy mA gam chat h u c A thu đ c ơ ượ
2
CO
m
,
2
H O
m
.
a/. c đ nh kh i l ng các nguyên t trong m ượ A gam chat h u c A. ơ
b/.c đ nh % kh i l ng các nguyên t có trong m ượ A gam ch t h u c A. ơ
Gi i :
a/.
2 2
12 . 12. ( )
44
C CO CO
m m n g= =
2 2
14 . 14. ( )
46
N NO NO
m m n g= =
mO = mA - (mC + mH + mN)
b/.
%( ) .100%
C
A
m
C C m
=
%( ) .100%
H
A
m
C H m
=
%( ) .100%
N
A
m
C N m
=
%O = 100% - (%C + %H + %N)
D ng 3: Đ t cháy mA gam ch t h u c A thu đ c ơ ượ
2
CO
m
,
2
H O
m
2 3
Na CO
m
.
a/. c đ nh kh i l ng các nguyên t trong m ượ A gam ch t h u c A. ơ
b/.c đ nh % kh i l ng các nguyên t có trong m ượ A gam ch t h u c A. ơ
Gi i:
a/.
2 2 3
2 2 3
12 12
. .
44 106
12. 12. ( )
C CO Na CO
CO Na CO
m m m
n n g
= +
= +
2 2
12 . 12. ( )
44
H H O H O
m m n g= =
2 3 2 3
46 . 46. ( )
106
Na Na CO Na CO
m m n g= =
mO = mA - (mC + mH + mNa)
b/.
%( ) .100%
C
A
m
C C m
=
%( ) .100%
H
A
m
C H m
=
%( ) .100%
Na
A
m
C Na m
=
%O = 100% - (%C + %H + %Na)
D ng 4: Đ t cháy m t kh i l ng ch t h u c A c n V ượ ơ KK (lít) không khí (dktc) thu đ c ượ
2
CO
m
2
H O
m
. Bi t r ng trong không khí oxi chi m 20% th tích,n l i là nito.ế ế
a/. c ddingj kh i l ng ch t h u c đem đ t. ượ ơ
b/.c đ nh kh i l ng các nguyên t trong m ượ A ch t h u c A. ơ
c/. c đ nh % kh i l ng các nguyên t trong m ượ A gam chat h u c A. ơ
Gi i:
a/.
2
2 2 2 2
( )
20 . 32.
100 22, 4
pu
pu pu pu
O
O KK O O O
V l
V V n m n= = =
Trang 1
Ng i so n: S Minh Trí ườ
theo đ nh lu t bào toàn kh i l ng ượ ta có:
2 2 2
A O pu CO H O
m m m m+ = +
2 2 2 pu
A CO H O O
m m m m = +
a/.
2 2
12 . 12. ( )
44
C CO CO
m m n g= =
2 2
12 . 12. ( )
44
H H O H O
m m n g= =
mO = mA - (mC + mH)
b/.
%( ) .100%
C
A
m
C C m
=
%( ) .100%
H
A
m
C H m
=
%O = 100% - (%C + %H)
D ng 5: Xác đ nh công th c phân t :
1/.ng th c th nguyên:
G i công th c h u c là C ơ xHyOzNt
: : : 12 1 16 14
C O N
H
m m m
m
x y z t = = = =
ho c:
% % % %
: : : 12 1 16 14
C H O N
x y z t = = = =
V y công th c th ngun là (C xHyOzNt)n
N u đ bài cho bi t them thong tin v kh i l ng phân t mol t ta th tìm đ c CTPT c aế ế ượ ượ
ch t đó.
d : y xác đ nh CTPT c a ch t h u c A công th c th nguyên (CH ơ 2O)n. Bi t t kh i h iế ơ
c a A đ i v i H 230.
Gi i:
2
2 2
2
. 2.30 60 (12 2 16). 60 2
A
A A A H
H H
H
M
d M d M n n
M
= = = = + + = =
V y CTPT c a A là (CH 2O)2 hay C2H4O2.
(L u ý: N u t kh i h i c a A so v i không khí thì ta luôn công th c ư ế ơ
2
.29
29
A
A A A
KK H
M
d M d= =
)
2/. D a vào thành ph n các nguyên t .
G i công th c ch t h u c C ơ xHyOzNt
12 16 14
A
C H O N A
Mx y z t
m m m m m
= = = =
hay:
12 16 14
% % % % 100%
A
Mx y z t
C H O N
= = = =
L u ý: Đ i v i cách này ta th suy th ng ra CTPT luôn không c n thông qua công th c th cư
nghi m.
3/. D a vào ph ng trình ph n ng đ t cháy. ươ
2 2 2 2
2 2 2 2
4 2
( )
2 2 2
4 2
14 2 2
= = = =
pu
x y z t
A O CO H O N
x y z y t
C H O N O xCO H O N
x y z y t
x
n n n n n
+
+ + +
+
HIDROCACBON
ANKAN
ng th c chungCnH2n+2 (n
1)
Tên g i = S ch v trí nnh + tên nhánh + tên m ch chính
Tên ankan Tên ankyl
t ng ngươ
CH4Metan Metyl
C2H6Etan Etyl
C3H8Propan Propyl
C4H10 Butan Butyl
C5H12 Pentan Pentyl
C6H14 Hexan Hexyl
C7H16 Heptan Heptyl
Trang 2
Ng i so n: S Minh Trí ườ
C8H18 Octan Octyl
C9H20 Nonan Nonyl
C10H22 Decan Decyl
Ví d :
CH
3
CH
CH
3
CH CH
2
CH
2
CH
2
CH
3
CH
2
CH
3
3-etyl-2-metylheptan
1234 5 67
CH
3
CH CH CH
2
CH CH
3
C
2
H
5
CH
3
C
2
H
5
3,4,6-trimetyloctan
1
2
3 4 5 6
7
8
L u ýư: Ch n m ch cnh là m ch dài nh t. Đánh s sau cho t ng s v trí nhánhnh nh t.
Tính ch t hóa h c:
a/. Ph n ng th ế (halogen):
as
2 2 2 2 1n n n n
C H Cl C H Cl HCl
+ +
+  +
VD:
as
4 2 3
CH Cl CH Cl HCl+  +
CH
3
CH
2
CH
3
+
Cl
2
a s
CH
3
CH
2
CH
2
Cl
CH
3
CH CH
3
Cl
+
+
ClH
ClH
sp chinh
sp phu
b/. Ph n ng gi m m ch
0
, ,
2 2 2 2 2
Crackinh xt t
n n n n m m
C H C H C H
ankan ankan anken
+ +
 +
VD:
0
, ,
5 12 3 8 2 4
Cracking xt t
C H C H C H +
c/. Ph n ng tăng m ch.
0
2 2 2 1 2 1
2 2 2
t
n n n n n n
C H Na C H C H NaCl
+ + +
+  +
VD:
0
2 5 2 5 2 5
2 2 2
t
C H Cl Na C H C H NaCl+  +
d/. Ph n ng cháy:
2 2 2 2 2
3 1 ( 1)
2
n n
n
C H O nCO n H O
+
+
+ + +
(
2 2
CO H O
n n<
)
e/. Đi u ch : ế
4 3 2 3 4
4 3 3 4
3 2 3 4
2 3
12 4 ( ) 3
12 4 3
Al C H O Al OH CH
Al C HCl AlCl CH
CH COONa NaOH Na CO CH
RCOONa NaOH Na CO RH
+ +
+ +
+ +
+ +
ANKEN (Etylen: CH2=CH2)
ng th c chungCnH2n (n
2)
Tên g i = s ch v trí nhánh + tên nhánh + tên g c hidrocacbon + s ch v trí n i đôi + en
Ví d :
CH
3
CH CH CH CH CH
3
CH
3
C
2
H
5
4-etyl-5-metylhex-2-en
12
3456
CH
3
CH CH CH
2
CH
3
CH CH
2
CH
3
3,4-dimetylhex-1-en
12
3 4 56
Trang 3
Ng i so n: S Minh Trí ườ
L u ý:ư Ch n m ch chính m ch dài nh t ch a lien k t b i, đánh s sao cho t ng s ch v trí ế
nhánh là nh nh t.
ch vi t đ ng phânế :
- Tr c tiên vi t m ch cacbon ra tr c: th ng và nhánh ((m t nhánh, hay nhánh,…)ướ ế ướ
- c đ nh v trí đ t v trí n i đôi.
- Đi n đ y đ a tr đ đ m bào hóa tr cho C.
VD: Vi t đ ng phân c a Cế 4H8.
1/.
C C C C
CCC
C
2/.
C C C C
C C C
C
(1)(2)
(3)
3/.
CH
3
CH
2
CH CH
2
CH
3
C CH
2
CH
3
CH
3
CH CH CH
3
Đ ng phân l p th :
C C
R
1
R
2
R
3
R
4
D :
C C
C
2
H
5
CH
3
H
CH
3
Trans-hexen
Đi u ki n : - Ph i có liên k t b i. ế
-
1 2 3 4
àR R v R R
Đ ng phân Cis (cùng phía v i m ch chính); Trans (khác phía v i m ch chính).
Tính ch t hóa h c:
a/. Ph n ng c ng (c ng H2, c ng halogen, c ng HA)
- C ng H2:
0
,
2 2 2 2
Ni t
n n n n
C H H C H
+
+ 
VD:
CH
3
CH CH CH
2
CH
3
H
2
+
N i , t
0
CH
3
CH
2
CH
2
CH
2
CH
3
CH
3
CCH
2
CH
3
H
2
+
N i , t
0
CH
3
CH CH
3
CH
3
- C ng halogen: (làm m t màu dung d ch n c brom) ướ
2 2 2 2n n n n
C H Br C H Br+
VD:
CH
3
CH CH CH
3
+
Br
2
CH
3
CH CH CH
3
Br Br
CH
3
C CH
2
CH
3
+
Br
2
CH
3
C CH
2
CH
3
Br Br
- C ng HA (HCl, HBr, H2O)
2 2 1n n n n
C H HA C H A
+
+
Qui t c Maccopnhicop: HA (H+ A-: Br, Cl, OH) thì H+ s u tiên c ng vào C b c th p nhi u ư
hidro A- s đ c u tiên c ng vào C b c cao có ít hidro. ượ ư
VD:
CH2=CH2 + HBr
CH3-CH2Br
CH2=CH2 + H2O
CH3-CH2OH
CH
3
CH
2
CH CH
2
+
ClH
CH
3
CH
2
CH CH
3
OH
CH
3
CH
2
CH
2
CH
2
OH
Trang 4
Ng i so n: S Minh Trí ườ
b/. Ph n ng trùng h p:
CH
2
CH
2
CH
3
CH
3
CH
2
CH
2
x t , t ° , P
n
npolietylen (P.E)
CH
3
CH CH
2
x t , t ° , P
CH
3
CH CH
2
CH
3
CH
3
n
npolipropylen (P.P)
c/. Ph n ng oxi hóa:
c1/. Kng hoàn toàn:
2 2 4 2 2 2 2
2 4 3 2 2
CH CH KMnO H O CH CH MnO KOH
OH OH
= + + + +
2 2 4 2 2 2 2
2 4 3 2 2
R CH CH R KMnO H O R CH CH R MnO KOH
OH OH
= + + + +
c2/. Hoàn tn
2 2 2 2
3
2
n n
n
C H O nCO nH O+ +
(
2 2
CO H O
n n=
)
d/. Đi u ch : ế
d1/. Kh n c c a ancol đ n ch c: ướ ơ
0
2 4
d,170 C
2 1 2 2
H SO
n n n n
C H OH C H H O
+
 +
Qui t c Zaixep: Khi tách HA ra kh i halogen thì A-(OH, Br, Cl) s đ c u tiên tách ra cùng v i H ượ ư
c a C bâc cao h n. ơ
VD:
CH
3
CH CH
OH
CH
2
HH
H
2
S O
4
d ,
170
0
C
CH
3
CH CH CH
3
CH
3
CH
2
CH CH
2
sp chinh
sp phu
d2/. Kh HX c a d n xu t halogen:
0
2 1 2 2
t
n n n n
C H X KOH C H KX H O
+
+  + +
L u ý:ư Ph n ng này v n ph i tuân theo quy t c Zaixep.
VD:
CH
3
CH CH CH
2
ClH H
+
KOH
t °
CH
3
CH CH CH
3
CH
3
CH
2
CH CH
2
+
++
+
OH
2
OH
2
KCl
KCl
ANKADIEN
ng th c chungCnH2n (n
3)
Tên g i = s ch v trí nhánh + tên nhánh + tên g c hidrocacbon + s ch v trí n i đôi + ti p đ u ế
ng : đi, tri, tetra, penta,…+en
Ví d :
CH
2
CH CH CH
2
buta-1,3-dien
CH
3
C CH C CH
2
CH
3
CH
3
2,4-dimetylpenta-1,3-dien
L u ý:ư Ch n m ch chính m ch dài nh t ch a lien k t b i, đánh s sao cho t ng s ch v trí ế
nhánh là nh nh t.
nh ch t hóa h c:
a/. Ph n ng c ng
Trang 5