HOẠ SĨ MỸ THUẬT ĐẶNG MẬU TRIẾT - NGƯỜI

VẼ NHỮNG NỖI BUỒN VUI CỦA CUỘC SỐNG

Đặng Mậu Triết

sinh ngày

8.12.1959 (Kỷ

Hợi) tại Huế,

quê quán làng

Bác Vọng

Đông, xã Quảng

Phú, huyện

Quảng Điền.

Sau khi học

xong chương

trình trung học phổ thông trường cấp 3 Gia Hội-Huế, Đặng Mậu Triết theo học

trường Cao Đẳng Mỹ thuật Huế và tốt nghiệp vào năm 1984 rồi lên nhận công tác

tại phòng tuyên huấn trường Đại học Đà Lạt. Khung cảnh trữ tình thơ mộng với

đồi núi thiên nhiên thoáng đạt của miền đất cao nguyên đã tạo điều kiện tốt cho

công việc sáng tác của anh. Đặng Mậu Triết đã có những thành công ban đầu khi

vẽ tranh thủy mặc- loại hình nghệ thuật mà anh yêu thích nhất.

Năm 1985, Đặng Mậu Triết đã tổ chức cuộc triển lãm cá nhân tại Hội Văn học

Nghệ thuật Lâm Đồng. Đây là một phòng tranh mà anh rất nhớ bởi lần đầu tiên,

sau một thời gian sống, làm việc từ một nơi xa quê nhà, anh lại thực hiện được

những điều anh hằng ấp ủ ước mơ từ thời đi học. Rồi cũng tại Đà Lạt, Đặng Mậu

triết tiếp tục mở thêm các cuộc triển lãm khác như: Triển lãm chung với Vi Quốc

Hiệp, Nguyễn Đăng Lộc, Phan Dũng (1986), triển lãm cá nhân tại Khu triển lãm

Hòa Bình do Hội VHNT Lâm Đồng, trường ĐH Đà Lạt phối hợp thực hiện (1987),

triển lãm cá nhân tại hội trường ĐH Đà Lạt (1988).

Nhớ và nhìn lại những năm tháng cao nguyên xanh thông ngàn phố núi, có lẽ đây

là giai đoạn mà bút lực Đặng Mậu Triết sung mãn, giàu vốn sống, mang tính hoài

niệm, tạo dà cho sức bật dài lâu sau này, Đặng Mậu Triết bộc bạch : “ Tôi vẽ

những gì xảy ra trong cuộc sống, những gì mà tôi trân trọng và yêu thương, đó là

những vui buồn cuộc đời. Đó là tuổi thơ với bờ tre gió lộng, những niềm trắc ẩn

cuộc đời. Tôi thích một cái cái gì đó trí tuệ một chút…”

Sau một thời gian dài lên xứ sở sưong mù rồi lang bạt kỳ hồ đó đây khắp chốn,

năm 1995 Đặng Mậu Triết cùng với gia đình về lại Huế quê nhà. Ngày ngày anh

giúp vợ làm bánh bán để mưu sinh và tiếp tục vẽ tranh. Thành phố Huế lại tiếp

truyền cho Đặng Mậu Triết một nguồn sinh khí mới. Những cuộc lang thang một

mình trên phố hay nơi miền sóng nước Tam Giang. Những hội ngộ bạn bè tri âm

chén thù chén tạc. Những nắng rồi mưa xứ Huế bất chợt buồn, bất chợt vui... đã

ươm vào tâm hồn tình cảm anh những mạch nguồn sáng tạo mới. Chí thú sáng tác

theo cảm hứng, Đặng Mậu Triết vẽ niềm vui khi buồn, vẽ cái buồn khi vui. Tranh

sơn dầu với những gam màu mạnh như đỏ, đen và xanh của Đặng Mậu Triết trong

giai đoạn này đã có mặt trong nhiều cuộc triển lãm chuyên đề, Festival Huế, triển

lãm khu vực, hai lần dự triển lãm tranh Quân đội toàn quốc... Từ những cống hiến

cho phong trào sáng tác mỹ thuật, Đặng Mậu Triết được kết nạp vào Hội Mỹ Thuật

Thừa Thiên Huế rồi Hội Mỹ Thuật Việt Nam, anh còn là chủ nhiệm Câu lạc bộ Mỹ

Thuật của Nhà Văn hóa Huế một thời gian.

Năm 2004, nhân dịp vào dự trại sáng tác tại Vũng Tàu, Đặng Mậu Triết đã cùng

một vài văn nghệ sĩ Huế tự tổ chức ra thăm Côn Đảo, nơi một thời nổi danh là “địa

ngục trần gian”. Trước vẻ đẹp hùng vĩ của biển trời Côn Đảo, trước những chứng

tích anh hùng, bất khuất của lớp lớp tù nhân nhiều thế hệ đấu tranh giữ nước trong

hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ; đấu tranh phản kháng

ngục tù hà khắc, dã man của Mỹ và chế độ bù nhìn Sài Gòn, Đặng Mậu Triết đã

xúc động ký họa trên 20 bức tranh chuyên đề Côn Đảo. Bức sơn dầu “ Về phía trời

xanh” vẽ về Côn Đảo, trước khi anh tặng Bảo tàng Quân khu 7 đã được Hội Mỹ

Thuât Thừa Thiên Huế tặng giải thưởng tác phẩm xuất sắc năm 2007. Một bức

tranh sơn dầu khác có tên “Bất Khuất” vẽ từ Côn Đảo cũng được anh tặng Bảo

tàng Lịch sử Quân đội Việt Nam. Các tác phẩm ký họa này đã được in chung với

thơ viết trong nhà tù Côn Đảo trước 1975 của Võ Quê do Nhà Xuất bản Văn Học

ấn hành vào năm 2011.

Trong những ngày tháng năm ngập tràn hoa nắng, trong không khí tưng bừng, sôi

nổi, hứng khởi của nhân dân huyện Quảng Điền thực hiện chương trình “Lễ hội

sóng nước Tam Giang” chào mừng ”Năm du lịch quốc gia Duyên Hải Bắc Trung

bộ - Huế 2012”, họa sĩ Đặng Mậu Triết đã rất hạnh phúc khi trở về quê hương

bằng cuộc triển lãm mỹ thuật được vẽ từ hình ảnh của chính quê hương mình:

“Phong cảnh Tam Giang”. Phòng tranh đã được khai mạc vào ngày 16.5.2012 và

kéo dài đến ngày 22.5.2012. Đây là lần đầu tiên ở Thừa Thiên Huế có phòng tranh

sơn dầu được đưa về triển lãm ở một huyện nông ngư nghiệp mà công chúng

thưởng ngoạn là đông đảo bà con nông dân, ngư dân vùng đầm phá.

Đằm thắm, thuần khiết một tình yêu chân thật hướng về chốn thôn trang, dân dã;

ấp ủ, nâng niu từng khoảnh khắc sống của quá khứ đẹp và hiền cùng những hồi ức

thời xanh dạt dào sóng nước vùng đầm phá, họa sĩ Đặng Mậu Triết đã chuyển tải

mối đồng cảm, đồng điệu lắng sâu của tâm hồn lên từng mảng màu, đường nét

lung linh ý và tình. Các tác phẩm mỹ thuật sơn dầu được trưng bày trong phòng

tranh “Phong cảnh Tam Giang” đánh số từ 1 đến 40 đã cùng gợi lên một tứ chung:

Ở vùng phá Tam Giang, cuộc sống luôn sinh động, phong phú với bốn mùa thiên

nhiên buồn vui, và trong một không gian mênh mông, bao la chim trời cá nước,

nhịp đời thường của người dân nơi đây vẫn không ngừng mở ra những trang đời

mới lạc quan, hạnh phúc khi họ đã biết vượt lên nhiều nỗi khó khăn, vất vả trong

cuộc mưu sinh cũng như sự nhọc nhằn, gian truân khắc nghiệt của thời tiết, mùa

bão lụt...

Theo họa sĩ Đặng Mậu Triết: “Được sáng tác về quê hương - nơi mình sinh ra,

khôn lớn, trưởng thành; được ra mắt bà con quê hương Quảng Điền những tác

phẩm của chính mình là điều tâm nguyện tôi hằng nung nấu, ước mơ và mong có

dịp để thực hiện. Từ cuộc triển lãm “Xuân về trên phá Tam Giang” chào mừng

xuân Nhâm Thìn (2012) tại tạp chí Sông Hương (diễn đàn Văn hóa, Văn học Nghệ

thuật của Liên Hiệp Các Hội Văn Học Nghệ Thuật Thừa Thiên Huế) đến phòng

tranh “Phong cảnh Tam Giang” tại Quảng Điền tôi muốn nói lên rằng bà con cư

dân, ngư dân Tam Giang không bao giờ đơn độc. Họ và cảnh quan nhiên nhiên đất

trời sóng nước cùng những sinh hoạt đời thường là tác nhân hoàn thiện, là ngọn

nguồn sáng tạo cho nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật đã và đang được hình

thành. Tôi tin và mong bà con cư dân nơi đây cũng sẽ bắt gặp hình ảnh mình trong

những bức tranh tôi vẽ. Nội dung, sắc màu, phối cảnh… từ các tác phẩm này đang

nhắc nhở tôi hãy biết trân trọng, yêu mến từng cành cây, ngọn cỏ, nhịp cầu, dòng

sông, con đò, từng con người Quảng Điền, Tam Giang thiết thân nên nghĩa, nên

tình!”

Hiện nay, số lượng tranh của Đặng Mậu Triết được mua đã lên trên con số trăm và

từ những năm qua, tranh anh đã có trong các sưu tập trong nước như Bảo tàng

Miền Đông Nam bộ (2009), Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam (2010), Hội Mỹ

Thuật Việt Nam (2011) và ở nước ngoài: Hà Lan, Pháp, Mỹ, Canda, Đức... Hiện

nay, tại phố cổ Hội An, đang có một gallery chỉ chuyên trưng bày và bán tranh

Đặng Mậu Triết. Nhờ sự miệt mài, say mê sáng tạo, tích cực tham gia vào các cuộc

liên hoan mỹ thuật mà họa sĩ Đặng Mậu Triết đã nhận được giải thưởng của Câu

Lạc Bộ Mỹ Thuật Thành phố Huế (2002), giải thưởng Ủy Ban Toàn Quốc Liên

Hiệp Các Hội Văn Học Nghệ Thuật Việt Nam (2005), giải thưởng tác phẩm xuất

sắc của Hội Mỹ Thuật Thừa Thiên Huế (2007), giải B Khu vực Bắc Miền Trung

(2011).