Các em học sinh có thể xem qua đoạn trích dưới đây để nắm bắt nội dung chi tiết của tài liệu hơn. Ngoài ra, để nâng cao kỹ năng giải bài tập, mời các em cùng tham khảo thêm các dạng Bài tập về Dao dộng cơ học. Hoặc để chuẩn bị tốt và đạt được kết quả cao trong kỳ thi THPT Quốc gia sắp tới, các em có thể tham gia khóa học online Luyện thi toàn diện THPT Quốc gia môn Vật lý năm 2017 trên website HỌC247.
Bài 1 trang 21 SGK Vật lý 12
- Trong thực tế, khi kéo con lắc ra khỏi vị trí cân bằng rồi thả ra cho nó dao động, ta thấy biên độ dao động giảm dần. Dao động như vậy được gọi là dao động tắt dần.
- Nguyên nhân: Khi con lắc dao động, nó chịu lực cản của không khí. Lực cản này cũng là một loại lực ma sát làm tiêu hao năng lực của con lắc, chuyển hóa cơ năng thành nhiệt năng. Vì thế, biên độ dao động của con lắc giảm dần và cuối cùng, con lắc dừng lại.
Bài 2 trang 21 SGK Vật lý 12
Dao động được duy trì bằng cách giữ cho biên độ không đổi mà không làm thay đổi chu kì dao động riêng gọi là dao động duy trì.
Bài 3 trang 21 SGK Vật lý 12
Nêu đặc điểm của dao động cưỡng bức?
- Dao động chịu tác dụng của một ngoại lực cưỡng bức tuần hoàn gọi là dao động cưỡng bức.
Dao động cưỡng bức có biên độ không đổi và có tần số bằng tần số của lực cưỡng bức.
Bài 4 trang 21 SGK Vật lý 12
Hiện tượng cộng hưởng là gì? Nêu điều kiện để có cộng hưởng. Cho một ví dụ.
- Hiện tượng biên độ dao động cưỡng bức tăng dần lên đến giá trị cực đại khi tần số f của lực cưỡng bức bằng tần số riêng f0 của hệ dao động gọi là hiện tượng cộng hưởng.
- Điều kiện cộng hưởng: f = f0
- Ví dụ: khi chơi xích đu, đưa võng, ...
Bài 5 trang 21 SGK Vật lý 12
Một con lắc dao động tắt dần. Cứ sau mỗi chu kì, biên độ giảm đi 3%. Phần năng lượng của con lắc bị mất đi trong một dao động toàn phần là bao nhiêu?
A. 3%. B. 9%.
C. 4,5%. D. 6%.
Hướng dẫn giải bài 5 trang 21 SGK Vật lý 12
Đáp án: D.
Sau một chu kì biên độ giảm 3%: A' = 0,97A.
Cơ năng của con lắc: W' = .kA'2 = .k(0,97A)2 ≈ 0,94. .kA2 = 94% W.
Bài 6 trang 21 SGK Vật lý 12
Một con lắc dài 44 cm được treo vào trần của một toa xe lửa. Con lắc bị kích động mỗi khi bánh của toa xe gặp chỗ nối nhau của đường ray. Hỏi tàu chạy thẳng đều với vận tốc bằng bao nhiêu thì biên độ dao động của con lắc sẽ lớn nhất? Cho biết chiều dài của mỗi đường ray là 1,25 m. Lấy g = 9,8 m/s2.
A. 10,7 km/h. B. 34 km/h.
C. 106 km/h. D. 45 km/h.
Hướng dẫn giải bài 6 trang 21 SGK Vật lý 12
B.
Chu kì dao động riêng của con lắc đơn: T = 2π = 2π = 1,33 s.
Con lắc sẽ dao động mạnh nhất xảy ra hiện tượng cộng hưởng, tức là tần số (chu kì) của lực kích động bằng với tần số (chu kì) dao động riêng của con lắc. Như vậy, khoảng thời gian con lắc đi hết một thanh ray bằng với chu kì dao động riêng của con lắc: ∆t = T <=> = T
=> v = = 9,4 m/s ≈ 34 km/h.
>> Bài tập trước: Hướng dẫn giải bài 1,2,3,4,5,6,7 trang 17 SGK Lý 12
>> Bài tập tiếp theo: Hướng dẫn giải bài 1,2,3,4,5,6 trang 25 SGK Vật lý 12