Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI 1,2,3,4,5,6,7,8,9 TRANG 28,29 SGK LÝ 11:
ĐIỆN THẾ - HIỆU ĐIỆN THẾ
A. Tóm tắt lý thuyết: Điện thế - Hiệu điện thế
1. Điện thế
a)Khái niệm điện thế.
Trong công thức tính thế năng của một điện tích q tại một điểm M trong điện trường WM =
VMq thì hệ số VM không phụ thuộc q, mà chỉ phụ thuộc điện trường tại M. Nó đặc trưng cho
điện trường về phương diện tạo ra thế năng của điện tích q. Ta g ọi nó là điện thế tại M :
(5.1)
b) Định nghĩa
Điện thế tại một điểm M trong điện trường là đại lượng đặc trưng riêng cho điện trường về
khả năng sinh công khi đặt nó tại một điện tích q. Nó được xác định bằng thương số của
công của lực điện tác dụng lên q khi q di chuyển từ M ra vô cực và độ lớn của q :
c) Đơn vị điện thế.
Đơn vị điện thế là Vôn, kí hiệu là V.
Trong công thức (5.1), nếu q = 1 C, AM∞ = 1 J thì VM = 1 V.
d)Đặc điểm của hiệu điện thế.
Điện thế là đại lượng số. Trong công thức vì q > 0 nên nếu
AM∞ >0 thì VM > 0. Nếu AM∞ < 0 thì VM < 0.
Điện thế của đất và của một điểm ở vô cực thường lấy bằng 0. (Vđất = 0).
2) Hiệu điện thế
a) Hiệu điện thế giữa hai điểm M và N là hiệu điện thế giữa VM và VN. (Hình 5.1)
Trang | 1
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
UMN = VM – VN. (5.2)
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
b) Định nghĩa
Từ công thức (5.2) ta suy ra :
Mặt khác ta có thể viết AM∞ =AMN + AN∞
Kết quả thu được : (5.3)
Vậy hiệu điện thế giữa hai điểm M và N trong điện trường đặc trưng cho khả năng sinh công
của lực điện trong sự di chuyển của điện tích từ M đến N. Nó được xác định bằng thương số
công của lực điện tác dụng lên điện tích q trong sự di chuyển của M và N và độ lớn của q.
Đơn vị hiệu điện thế cũng là Vôn. Vôn là hiệu điện thế giữa hai điểm mà nếu di chuyển điện
tích q = 1 C từ điểm nọ đến điểm kia thì lực điện sinh công là 1 J.
c) Đo hiệu điện thế
Người ta đo hiệu điện thế tĩnh điện bằng tĩnh điện kế.
d)Hệ thức giữa hiệu điện thế và cường độ điện trường
Xét hai điểm M và N trê một đường sức điện của một điện trường đều. Nếu di chuyển một
điện tích q trên một đường thẳng MN thì công của lực điện sẽ là : AMN = qEd với d = MN.
Hiệu điện thế giữa hai điểm M và N sẽ là:
hay (5.4)
Công thức này cho thấy tại sao ta lại dùng đơn vị của cường độ điện trường là Vôn trên mét
(V/m).
B. Hướng dẫn giải bài 1,2,3,4,5,6,7,8,9 trang 28,29 sgk Lý 11: Điện thế - Hiệu điện thế
Bài 1 - Trang 28 - SGK Vật lí 11 – Chương 1 – Điện tích – điện trường
Trang | 2
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Điện thế tại một điểm trong điện trường là gì ? Nó được xác định như thế nào ?
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Hướng dẫn giải:
Điện thế tại một điểm M trong điện trường là đại lượng đặc trưng riêng cho điện trường về
khả năng sinh công khi đặt nó tại một điện tích q. Nó được xác định bằng thương số của
công của lực điện tác dụng lên q khi q di chuyển từ M ra vô cực và độ lớn của q:
Bài 2 - Trang 28 - SGK Vật lí 11
Hiệu điện thế giữa hai điểm trong điện trường là gì ?
Hướng dẫn giải:
Hiệu điện thế giữa hai điểm M và N trong điện trường đặc trưng cho khả năng sinh công của
lực điện trong sự di chuyển của điện tích từ M đến N. Nó được xác định bằng thương số
công của lực điện tác dụng lên điện tích q trong sự di chuyển của M và N và độ lớn của q.
Bài 3 - Trang 28 - SGK Vật lí 11
Viết hệ thức liên hệ hiệu điện thế giữa hai điểm với công do lực điện sinh ra khi có một điện
tích điểm q di chuyển giữa hai điểm đó ?
Hướng dẫn giải:
Hệ thức liên hệ hiệu điện thế giữa hai điểm với công do lực điện sinh ra khi
có một điện tích điểm q di chuyển giữa hai điểm đó:
.
Bài 4 - Trang 28 - SGK Vật lí 11
Viết hệ thức giữa hiệu điện thế và cường độ điện trường, nêu rõ điều kiện áp dụng hệ thức
đó.
Hướng dẫn giải:
Hệ thức giữa hiệu điện thế và cường độ điện trường:
Trang | 3
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
.
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Điều kiện áp dụng hệ thức là điện trường phải là điện trường đều hoặc nếu điện trường
không đều thì d phải rata bé.
Bài 5 - Trang 29 - SGK Vật lí 11
Biết hiệu điện thế UMN = 3 V. Hỏi đẳng thức nào sau đây chắc chắn đúng ?
A. VM = 3 V. B. VN = 3 V.
C. VM – VN = 3 V. D. VN – VM = 3 V.
Hướng dẫn giải:
Đáp án C.
Bài 6 - Trang 29 - SGK Vật lí 11
Khi một điện tích q = -2C di chuyển từ điểm M đến điểm N trong điện trường thì lực điện
sinh công -6 J. Hỏi hiệu điện thế UMN có giá trị nào sau đây ?
A. +12 V. B. -12 V.
C. +3 V. D. -3 V.
Hướng dẫn giải:
Đáp án C.
Bài 7 - Trang 29 - SGK Vật lí 11
Chọn câu đúng.
Thả một êlectron không vận tốc ban đầu trong một điện trường bất kì, êlectron sẽ :
A. chuyển động dọc theo một đường sức điện.
B. chuyển động từ một điểmcó điện thế cao xuống điểm có điện thế thấp.
C. chuyển động từ điểm có điện thế thấp lên điểm có điện thế cao.
D. đứng yên.
Hướng dẫn giải:
Đáp án C.
Trang | 4
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Bài 8 - Trang 29 - SGK Vật lí 11
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Có hai bản kim loại phẳng song song với nhau và cách nhau 1 cm. Hiệu điện thế giữa hai bản
dương và bản âm là 120 V. Hỏi điện thế tại điểm M nằm trong khoảng giữa hai bản, cách bản
âm 0,6 cm sẽ là bao nhiêu ? Mốc điện thế ở bản âm.
Hướng dẫn giải:
Ta có Uo = Edo = 120 V => do = 1 cm.
U = Ed với d = 0,6 cm.
=>U = 0,6U0 = 72 V. Vậy VM = 72 V.
Bài 9 - Trang 29 - SGK Vật lí 11
Tính công mà lực điện tác dụng lên một êlectron sinh ra khi nó chuyển động từ điểm M đến
điểm N. Biết hiệu điện thế UMN = 50 V.
Hướng dẫn giải:
Trang | 5
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Áp dụng công thức A = q.UMN = -1,6.10-19.50 = -8.10-18J.
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Website Hoc247.vn cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thông minh, nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên danh tiếng.
I. Luyện Thi Online
Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90%
- Luyên thi ĐH, THPT QG với đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng.
- H2 khóa nền tảng kiến thức luyên thi 6 môn: Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- H99 khóa kỹ năng làm bài và luyện đề thi thử: Toán,Tiếng Anh, Tư Nhiên, Ngữ Văn+ Xã Hội.
II. Lớp Học Ảo VCLASS
Học Online như Học ở lớp Offline
- Mang lớp học đến tận nhà, phụ huynh không phải đưa đón con và có thể học cùng con.
- Lớp học qua mạng, tương tác trực tiếp với giáo viên, huấn luyện viên.
- Học phí tiết kiệm, lịch học linh hoạt, thoải mái lựa chọn.
- Mỗi lớp chỉ từ 5 đến 10 HS giúp tương tác dễ dàng, được hỗ trợ kịp thời và đảm bảo chất lượng học tập.
Các chương trình VCLASS:
- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 6 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.
- Hoc Toán Nâng Cao/Toán Chuyên/Toán Tiếng Anh: Cung cấp chương trình VClass Toán Nâng Cao,
Toán Chuyên và Toán Tiếng Anh danh cho các em HS THCS lớp 6, 7, 8, 9.
III. Uber Toán Học
Học Toán Gia Sư 1 Kèm 1 Online
- Gia sư Toán giỏi đến từ ĐHSP, KHTN, BK, Ngoại Thương, Du hoc Sinh, Giáo viên Toán và Giảng viên ĐH. Day kèm Toán mọi câp độ từ Tiểu học đến ĐH hay các chương trình Toán Tiếng Anh, Tú tài quốc tế IB,…
- Học sinh có thể lựa chọn bất kỳ GV nào mình yêu thích, có thành tích, chuyên môn giỏi và phù hợp nhất.
- Nguồn học liệu có kiểm duyệt giúp HS và PH có thể đánh giá năng lực khách quan qua các bài kiểm tra
độc lập.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian hoc linh động hơn giải pháp mời gia sư đến nhà.
Trang | 6
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
