Héi th¶o: N©ng cao chÊt l−îng x©y dùng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n KÕT QU¶ B¦íC §ÇU TæNG KÕT THIÕT KÕ, THI C¤NG §ËP B£ T¤NG §ÇM L¡N §ÞNH B×NH
PGS. TS. Ph¹m V¨n Quèc
Tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh nh»m ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ tèt ®· ®¹t ®−îc, c¶ nh÷ng tån t¹i, thiÕu sãt; kÞp thêi rót kinh nghiÖm ®Ó x©y dùng ®Ëp BT§L N−íc Trong vµ c¸c ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n trong thêi gian tíi tèt h¬n.
Gi¸m ®èc V¨n phßng T− vÊn T§TK&G§CLCT- Tr−êng §HTL
Th«ng qua tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh ®Ëp BT§L §Þnh B×nh cßn ®Ó rót ra c¸c kÕt luËn cã gi¸ trÞ vÒ bæ sung Qui chuÈn, Tiªu chuÈn kü thuËt, §Þnh møc chuyªn ngµnh, Nghiªn cøu khoa häc, §µo t¹o ®éi ngò c¸n bé khoa häc vµ kü thuËt x©y dùng ®Ëp BT§L. Néi dung tæng kÕt c¸c vÊn ®Ò chñ yÕu sau ®©y:
1. Nh÷ng vÊn ®Ò phï hîp vµ bÊt cËp khi dïng c¸c Tiªu chuÈn kü thuËt ViÖt Nam ®Ó
thiÕt kÕ ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh .
2. Chän läc vµ vËn dông c¸c Tiªu chuÈn kü thuËt cña n−íc ngoµi ®Ó thiÕt kÕ ®Ëp bª
t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh.
3. Lý do vµ kinh nghiÖm ®iÒu chØnh thiÕt kÕ trong qu¸ tr×nh x©y dùng ®Ëp BT§L
§Þnh B×nh.
4. ChÊt kÕt dÝnh, phô gia cho bª t«ng ®Çm l¨n nãi chung vµ ®Ëp §Þnh B×nh nãi riªng. 5. CÊp phèi bª t«ng ®Çm l¨n nãi chung vµ ®Ëp §Þnh B×nh nãi riªng. 6. Qui ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn kü thuËt thi c«ng bª t«ng ®Çm l¨n ®Ëp §Þnh B×nh. 7. KiÓm ®Þnh chÊt l−îng thi c«ng bª t«ng vµ bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh. 8. Khoan phôt chèng thÊm, gia cè vµ tho¸t n−íc thÊm nÒn ®Ëp §Þnh B×nh. 9. C¸c biÖn ph¸p khèng chÕ nhiÖt trong thi c«ng bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh. 10. C¸c biÖn ph¸p b¶o «n, xö lý nøt vµ khe l¹nh tiÕp gi¸p. 11. Chèng thÊm cho th©n ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n nãi chung vµ ®Ëp §Þnh B×nh nãi riªng. 12. æn ®Þnh, ®é bÒn cña ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n nãi chung vµ ®Ëp §Þnh B×nh nãi riªng. 13. Cöa van, m¸y ®ãng më vµ thiÕt bÞ c¬ ®iÖn thuû c«ng §Þnh B×nh. 14. C¸c kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
C«ng t¸c tæng kÕt ®· ®−îc thùc hiÖn bëi sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c chuyªn gia cña Tr−êng ®¹i häc Thuû lîi (®¬n vÞ chñ tr× tæng kÕt) víi Ban qu¶n lý §Çu t− X©y dùng Thuû lîi 6, víi ®¬n vÞ t− vÊn thiÕt kÕ - C«ng ty T− vÊn x©y dùng Thñy lîi ViÖt Nam (tr−íc ®©y lµ HEC I), víi Nhµ thÇu x©y dùng chÝnh - C«ng ty Cæ phÇn X©y dùng 47 vµ c¸c nhµ thÇu phô thi c«ng, víi Côc Gi¸m ®Þnh NN vÒ chÊt l−îng CTXD, víi c¸c chuyªn gia cña H§NTNN, víi ViÖn KHTL, víi ViÖn chuyªn ngµnh bª t«ng thuéc ViÖn KHCNVL vµ víi c¸c ®¬n vÞ liªn quan kh¸c d−íi sù chØ ®¹o cña Vô Khoa häc C«ng nghÖ, Côc Qu¶n lý x©y dùng c«ng tr×nh - Bé NN&PTNT.
1
VPTV-§HTL: Tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh
Héi th¶o: N©ng cao chÊt l−îng x©y dùng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n
Ph−¬ng ph¸p tæng kÕt tõ thùc tÕ thi c«ng t¹i c«ng tr−êng §Þnh B×nh, kÕt hîp nghiªn cøu, thu thËp, ph©n tÝch tµi liÖu. §Õn nay ®· ®¹t ®−îc kÕt qu¶ tèt b−íc ®Çu. Tãm t¾t mét sè kÕt qu¶ chÝnh nh− sau :
I- C¸C VÊN §Ò VÒ thiÕt kÕ
1. Kh¼ng ®Þnh −u, nh−îc ®iÓm cña BT§L ®Ó x©y dùng ®Ëp
§Ëp §Þnh B×nh lµ c«ng tr×nh thi c«ng b»ng c«ng nghÖ bª t«ng ®Çm l¨n ®Çu tiªn trong nghµnh thñy lîi. §Õn nay, mét sè −u, nh−îc ®iÓm c¬ b¶n ®· ®−îc kh¼ng ®Þnh râ, bao gåm :
a- ¦u ®iÓm:
- Thi c«ng nhanh, gi¶m ®−îc thêi gian x©y dùng so víi bª t«ng th−êng
- Gi¶m ®−îc ®¸ng kÓ sè l−îng xi m¨ng trong 1 m3 bª t«ng vµ tõ ®ã gi¶m ®−îc
nhiÖt ph¸t sinh trong khèi bª t«ng th−êng lµ nguyªn nh©n chÝnh g©y nøt nÎ bª t«ng
- Cã thÓ thi c«ng liªn tôc nÕu thiÕt kÕ kho¶nh ®æ vµ tæ chøc thi c«ng hîp lý
- Sö dông v¸n khu«n Ýt h¬n so víi bª t«ng th−êng
- Gi¶m gi¸ thµnh c«ng tr×nh so víi bª t«ng th−ên, cã thÓ tõ 15%-20%
b- Nh−îc ®iÓm:
- Do bª t«ng kh«, it xi m¨ng, dÔ bÞ ph©n tÇng khi vËn chuyÓn, ®æ, san, ñi, ®Çm nÐn sÏ lµm gi¶m chÊt l−îng bª t«ng kh«ng ®Òu, thËm chÝ suy gi¶m kh«ng ®¹t c−êng ®é thiÕt kÕ.
-Phô thuéc nhiÒu vµo thêi tiÕt, nhiÖt ®é n¬i ®æ bª t«ng.
- Thêi gian ninh kÕt ®¹t c−êng ®é thiÕt kÕ kh¸ l©u th«ng th−êng tõ 90-120 ngµy
thËm chÝ 180 ngµy sau ®æ bª t«ng.
- Phô thuéc vµo tr¹m trén (nhËp ngo¹i), nguån cung cÊp phô gia tro bay (C«ng tr×nh §Þnh B×nh ph¶i ngõng thi c«ng BT§L kh¸ l©u ®Ó ®îi nhËp hép sè thay thÕ hép sè cña tr¹m trän bÞ háng, tro bay thiÕu ph¶i t×m nguån thay thÕ mÆc dï khi thiÕt kÕ lùa chän cho bay ph¶ l¹i ®· cã cam kÕt b»ng hîp ®ång cung øng ®ñ c¶ vÒ chÊt l−îng vµ khèi l−îng…
2- §· vµ tiÕp tôc nghiªn cøu vËn dông tiªu chuÈn, c«ng nghÖ n−íc ngoµi
- Trong thêi gian qua, nhiÒu c¬ quan khoa häc vµ ®¬n vÞ t− vÊn thiÕt kÕ, nhµ thÇu thi c«ng trong n−íc ®· tiÕp cËn nhanh chãng cã hiÖu qu¶ víi c¸c Tiªu chuÈn thiÕt
2
VPTV-§HTL: Tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh
Héi th¶o: N©ng cao chÊt l−îng x©y dùng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n kÕ, Qui tr×nh thi c«ng, thiÕt bÞ vµ d©y chuyÒn c«ng nghÖ thi c«ng ®Ëp BT§L cña c¸c n−íc: Trung Quèc, Mü, NhËt ...
- C¸c n−íc nªu trªn rÊt n¨ng ®éng nghiªn cøu vµ ®i tr−íc ®æi míi c«ng nghÖ vµ ®¹t ®−îc nhiÒu thµnh tùu míi. V× vËy, tiÕp tôc nghiªn cøu, vËn dông c¸c Tiªu chuÈn thiÕt kÕ, Qui tr×nh thi c«ng, thiÕt bÞ vµ d©y chuyÒn c«ng nghÖ thi c«ng ®Ëp BT§L cña n−íc ngoµi vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña mçi c«ng tr×nh ë n−íc ta, trong khi chóng ta ch−a x©y dùng ®−îc hÖ thèng tiªu chuÈn, qui tr×nh c«ng nghÖ cña ViÖt Nam lµ rÊt cÇn thiÕt.
3- X©y dùng gÊp HT tiªu chuÈn kü thuËt x©y dùng ®Ëp BT§L ViÖt Nam
- HiÖn nay ch−a cã tiªu chuÈn ban hµnh chÝnh thøc, ph¶i vËn dông tiªu chuÈn thiÕt kÕ, qui tr×nh thi c«ng ®Ëp BT§L cña mét sè n−íc. Mçi n−íc, ë mçi thêi kú l¹i cã nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c nhau, kh«ng thèng nhÊt. Khi nghiªn cøu, vËn dông vµo ®iÒu kiÖn n−íc ta còng ®· n¶y sinh nhiÒu bÊt cËp.
- V× vËy, cÇn bæ sung gÊp hÖ thèng qui chuÈn, tiªu chuÈn thiÕt kÕ, qui tr×nh thi
c«ng, thÝ nghiÖm vµ nghiÖm thu, qu¶n lý vµ vËn hµnh ®Ëp BT§L cña ViÖt Nam.
- Rµ so¸t l¹i c¸c tiªu chuÈn ngµnh cã liªn quan vÒ kh¶o s¸t, vËt liÖu x©y dùng, qui
tr×nh, ph−¬ng ph¸p, thiÕt bÞ thÝ nghiÖm vËt liÖu BT§L .
4- H¹n chÕ sö dông bª t«ng th−êng trong ®Ëp BT§L
- Khi x©y dùng ®Ëp x©y dùng b»ng c«ng nghÖ BT§L hÕt søc tr¸nh cµng nhiÒu cµng tèt nh÷ng chi tiÕt kÕt cÊu b»ng bª t«ng, bª t«ng cèt thÐp th«ng th−êng vµ c¸c lç khoÐt trong ®Ëp (nh− hµnh lang kiÓm tra, lç x¶ lò, cèng dÉn dßng thi c«ng, cèng lÊy n−¬c….
- Cµng nhiÒu h¹ng môc bª t«ng th−êng th× cµng chia vôn mÆt b»ng thi c«ng, h¹n chÕ rÊt nhiÒu ®Õn tÇm ho¹t ®éng cña c¸c ph−¬ng tiªn thi c«ng c¬ giíi vµ gi¶m −u thÕ vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c«ng nghÖ thi c«ng ®Ëp BT§L.
5- §Èy m¹nh hîp t¸c trong vµ ngoµi n−íc vÒ x©y dùng ®Ëp BT§L
- Trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ vµ thi c«ng ®Ëp BT§L §Þnh B×nh, ®· cã sù hîp t¸c kh¸ chÆt chÏ gi÷a c¸c ®¬n vÞ KHCN, c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc, c¸c nhµ thÇu x©y dùng trong n−íc, nh−: HEC1, §HTL, ViÖn KHTL, §HXD, Vô KHCN, Côc QLXDCT, Ban QL§TXDTL6, C«ng ty CPXD47 ...§ång thêi chóng ta ®· mêi mét sè Gi¸o s−, chuyªn gia Trung Quèc chuyªn s©u vÒ ®©p BT§L sang trao ®æi, hîp t¸c, chuyÓn giao vµ ®µo t¹o .
- TiÕp tôc vµ më réng hîp t¸c, chuyÓn giao c«ng nghÖ thiÕt kÕ, chÕ t¹o phô gia, vËt liÖu x©y dùng vµ thi c«ng BT§L gi÷a c¸c ®¬n vÞ KHCN, c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc, c¸c nhµ thÇu x©y dùng trong n−íc, víi c¸c c¬ quan KHCN,
3
VPTV-§HTL: Tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh
Héi th¶o: N©ng cao chÊt l−îng x©y dùng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n
chuyªn gia Trung Quèc vµ c¸c n−íc kh¸c ®Ó nhanh chãng ®¹t ®−îc thµnh tùu cao h¬n vÒ c«ng nghÖ x©y dùng ®Ëp BT§L.
6- ThiÕt kÕ mÆt c¾t tèi −u ®Ëp BT§L phï hîp víi ®iÒu kiÖn x©y dùng cô thÓ
- Nghiªn cøu xö lý c¸c ®íi xung yÕu, ®øt g·y cña nÒn ®Ëp,
- Lùa chän mÆt c¾t ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n hîp lý vµ tèi −u,
- X¸c ®Þnh quy m« trµn cã cöa van hîp lý,
- X¸c ®Þnh lùa chän tuyÕn n¨ng l−îng hîp lý.
C¸c vÊn ®Ò nªu trªn ®©y ®· ®−îc ®¬n vÞ TVTK rót kinh nghiÖm tõ ®Ëp §Þnh B×nh, nghiªn cøu gi¶i quyÕt ph−¬ng ¸n x©y dùng ®Ëp BT§L N−íc Trong.
7- Nghiªn cøu æn ®Þnh vµ ®é bªn ®Ëp BT§L
- §Õn nay, sau 30 n¨m ph¸t triÓn, trªn thÕ giíi ®· cã nhiÒu ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n lín ®−îc thiÕt kÕ, x©y dùng vµ ®−a vµo khai th¸c. §iÓn h×nh lµ c¸c ®Ëp cña Trung Quèc: Longthan (216,5m), Quangzhao (195,5m)... Tuy nhiªn, æn ®Þnh vµ ®é bÒn cña ®Ëp vÉn cßn lµ chñ ®Ò cña nhiÒu héi th¶o lín vÒ ®Ëp BT§L (Héi th¶o 3- 2007 ë Atlanta (Mü), Héi th¶o 10- 2007 ë Quý D−¬ng (Trung Quèc).
- Cho ®Õn nay, ph©n tÝch æn ®Þnh vµ ®é bÒn cña ®Ëp träng lùc bª t«ng ®Çm l¨n vÉn sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p nh− dïng cho ®Ëp träng lùc bª t«ng th−êng. Tuy nhiªn, trong ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng ®Æc ®iÓm cña ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n nh− lùc dÝnh kÕt ë mÆt tiÕp gi¸p gi÷a c¸c líp kÐm, m« ®un ®µn håi cao h¬n m« ®un ®µn håi cña bª t«ng th−êng cïng c−êng ®é v.v.
- §éng ®Êt lu«n lu«n lµ vÊn ®Ò lín ®Æt ra ®èi víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng. §Õn nay, hÇu hÕt c¸c ®Ëp ®Ëp bª t«ng träng lùc th−êng vµ BT§L chóng ta ®ang thiÕt kÕ vµ x©y dùng cã m¸i th−îng l−u th¼ng ®øng vµ gÇn th¼ng ®øng. Tuy nhiªn, trªn thÕ giíi mét sè ®Ëp BT§L cao trªn 100 m ®· ®−îc thiÕt kÕ vµ x©y dùng víi m¸i th−îng l−u vµ h¹ l−u nghiªng ®èi xøng. Râ rµng, ®éng ®Êt vµ æn ®Þnh cña ®Ëp BT§L trong vïng ®éng ®Êt cßn nhiÒu vÊn ®Ò ®ang cÇn nghiªn cøu ë n−íc ta.
8- C¸c c«ng t¸c kh¸c
- Chñ tr−¬ng chän ®Ëp RCC ph¶i qu¸n triÖt ngay tõ ®Çu, xuyªn suèt tõ giai do¹n chuÈn bÞ x©y dùng vµ x©y dùng. Tr¸nh thay ®æi ph−¬ng ¸n ®ét ngét dÔ ®i ®Õn ®å ¸n ch¾p v¸, chËm tiÕn ®é .
- H¹n chÕ bæ sung nhiÖm vô c«ng tr×nh khi ®å ¸n ®· ®−îc phª duyÖt vµ ®ang thi
c«ng dÉn ®Õn bÞ déng trong viÖc ®iÒu chØnh bè trÝ h¹ng môc c«ng tr×nh.
- Khi phª duyÖt hå s¬ Dù ¸n §Çu t− nªn phª duyÖt kÌm Tæng møc ®Çu t−; TKKT phª duyÖt kÌm theo Tæng dù to¸n, t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng cho c¸c ®¬n vÞ qu¶n lý, t− vÊn vµ thi c«ng cã c¬ së thùc hiÖn c¸c b−íc tiÕp theo.
4
VPTV-§HTL: Tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh
Héi th¶o: N©ng cao chÊt l−îng x©y dùng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n
- ë ViÖt Nam, ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n míi ë giai ®o¹n ®Çu ph¸t triÓn, viÖc häc hái, tæng kÕt kinh nghiÖm thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ó thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn n−íc ta lµ vÊn ®Ò rÊt cÇn thiÕt.
B- C¸C VÊN §Ò VÒ vËt liÖu B£ T¤NG §ÇM L¡N
1- −u tiªn nghiªn cøu thùc nghiÖm vÒ vËt liªu BT§L
- C¸c ®Ò tµi thÝ nghiÖm, nhÊt lµ thÝ nghiÖm nghiªn cøu phô gia puz¬lan, chÕ t¹o v÷a vµ thi c«ng BT§L cÇn ®−îc −u tiªn triÓn khai trong c¸c qu¸ tr×nh nghiªn cøu thiÕt kÕ, ®Æc biÖt ë giai ®o¹n TKKT.
- Nghiªn cøu x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu thuéc tÝnh vµ cÊp phèi vËt liÖu BT§L, bao
gåm:
• C−êng ®é chÞu nÐn yªu cÇu, • C−êng ®é chÞu kÐo , • Nhu cÇu sö dông phô gia kÐo dµi thêi gian ®«ng kÕt, • Hµm l−îng phô gia kh«ng ho¹t tÝnh, • Hµm l−îng phô gia lÊp ®Çy, • C¸c chØ tiªu kiÓm so¸t ®èi víi phô gia kho¸ng ho¹t tÝnh vµ lÊp ®Çy, • Bª t«ng biÕn th¸i vµ c¸c chØ tiªu kü thuËt cÇn kiÓm so¸t.
- Nghiªn cøu qui tr×nh chän vËt liÖu, thÝ nghiÖm vµ kiÓm so¸t chÊt l−îngBT§L,
bao gåm:
• Qui tr×nh chän lùa thµnh phÇn bª t«ng ®Çm l¨n, • C¸c ph−¬ng ph¸p thö x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu kü thuËt cña phô gia kho¸ng, • Qui tr×nh thÝ nghiÖm: trong phßng vµ ngoµi thùc ®Þa, • Qui tr×nh kiÓm so¸t chÊt l−îng v÷a vµ kiÓm so¸t chÊt l−îng ®æ BT§L trong thi c«ng
®Ëp.
H×nh 1. Xi l« trén cÊp phèi v÷a BT§L vµ thÝ nghiÖm kiÓm tra ®é ®Çm chÆt
5
VPTV-§HTL: Tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh
Héi th¶o: N©ng cao chÊt l−îng x©y dùng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n
- CÇn triÓn khai sím viÖc nghiªn cøu quy luËt ph¸t triÓn c−êng ®é cïng c¸c chØ tiªu c¬ lý cña bª t«ng ®Çm l¨n trong ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c«ng tr×nh, trªn c¬ së ®ã cã thÓ rót ng¾n thêi gian thÝ nghiÖm, ®Èy nhanh tèc ®é thi c«ng.
- §èi víi bª t«ng biÕn th¸i, cÇn nghiªn cøu ph−¬ng ph¸p lÊy mÉu vµ ph−¬ng ph¸p
thÝ nghiÖm thÝch hîp trong qu¸ tr×nh thi c«ng.
2. N©ng c¸o chÊt l−îng chèng thÊm cho vËt liÖu BT§L
- N©ng cao chèng thÊm BT§L ®Ó sö dông thay cho bª t«ng th−êng lµ tiÕn bé
®¹t ®−îc trong x©y dùng ®Ëp BT§L Plªikr«ng, §Þnh B×nh vµ mét sè ®Ëp kh¸c.
- Sö dông phô gia ho¸ dÎo vµ siªu dÎo thÕ hÖ míi cã thÓ t¨ng ®é chèng thÊm
cho BT§L, gi¶m ®−îc tû lÖ n−íc/chÊt kÕt dÝnh.
- Sö dông phô gia t¹o kho¸ng ®Ó xö lý bÒ mÆt ®Ó t¨ng tÝnh chèng chèng thÊm,
t¨ng ®é ®Æc ch¾c cña BT§L.
- C¸c biÖn ph¸p: Tèi −u ho¸ thµnh phÇn vµ cÊp phèi cèt liÖu, phun s−¬ng b¶o d−ìng, phñ gi÷ Èm, che n¾ng sau khi ®æ lu«n lµ biÖn ph¸p ®¬n gi¶n nh−ng tr¸nh ®−îc nøt nÎ vµ n©ng cao thªm c−êng ®é vµ tÝnh chèng thÊm cho BT§L.
3. ThiÕt kÕ thµnh phÇn vËt liÖu BT§L
C¸c vÊn ®Ò sau ®©y ®· ®−îc chó ý trong thiÕt kÕ vµ thi c«ng ®Ëp BT§L §Þnh
B×nh còng nh− c¸c ®Ëp BT§L kh¸c:
- Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh c−êng ®é bª t«ng yªu cÇu (c−êng ®é thiÕt kÕ) vµ quy
®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn nghiÖm thu c−êng ®é ,
- Lùa chän vËt liÖu ®Çu vµo ®Ó chÕ t¹o bª t«ng BT§L, - Quy tr×nh thiÕt kÕ cÊp phèi bª t«ng BT§L, - Khi thiÕt kÕ cÊp phèi BT§L, cÇn nghiªn cøu chÊt l−îng vµ tr÷ l−îng cung cÊp cña nguån tro bay vµ nguån phô gia Puz¬lan phôc vô cho c«ng tr×nh. Tr¸nh x¶y ra tr−êng hîp nh− C«ng tr×nh §Þnh B×nh chØ sö dông mét nguån tro bay Ph¶ L¹i, khi nguån tro bay kh«ng kh¶ n¨ng cung øng ¶nh h−ëng nghiªm träng ®Õn tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh.
- TËn dông vËt liÖu ®Þa ph−¬ng lµ mét nguyªn t¾c trong x©y dùng, nh»m ®¹t ®−îc ph−¬ng ¸n tèi −u kinh tÕ-kü thuËt. Tuy nhiªn, thùc tÕ c¸t tù nhiªn th−êng cã hµm l−îng h¹t mÞm Ýt (hµm l−îng h¹t mÞm d<0,08 kho¶ng 1%) do ®ã trong hçn hîp bª t«ng ®Çm l¨n cÇn ph¶i bï thªm phï gia kho¸ng bï vµo l−îng thiÕu hôt ®ã (ë ®Ëp §Þnh B×nh cÇn bï mét l−îng h¹t mÞn b»ng 5% khèi l−îng c¸t). ViÖc ®−a thªm phô gia h¹t mÞn vµo cÊp phèi còng lµm cho gi¸ thµnh BT§L cao h¬n,
C¸c vÊn ®Ò nªu trªn ®· ®Æt ra cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu vµ ®óc rót kinh nghiÖm, biªn so¹n H−íng dÉn kü thuËt ®Ó kÞp thêi ®¸p øng ®ßi hái tõ thùc tÕ thiÕt kÕ vµ thi c«ng ®Ëp BT§L.
6
VPTV-§HTL: Tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh
Héi th¶o: N©ng cao chÊt l−îng x©y dùng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n 4. ¸p dông thµnh tùu vÒ vËt liÖu BT§L cña TQ, Mü vµ c¸c n−íc kh¸c
- L−îng dïng chÊt kÕt dÝnh kh«ng gièng nhau lµ do mçi n−íc cã l−îng dïng phô gia kho¸ng kh¸c nhau. NhËt B¶n lµ Quèc gia BT§L cã l−îng dïng chÊt kÕt dÝnh thÊp nhÊt v× sö dông l−îng tro bay thÊp nhÊt, T©y Ban Nha cã l−îng dïng chÊt kÕt dÝnh lín nhÊt v× l−îng dïng tro bay lµ cao nhÊt.
- Trung Quèc vµ T©y Ban Nha thÊy r»ng sö dông loaÞ BT§L giµu v÷a lµ thÝch
hîp nhÊt.
- Mü ®· thiÕt kÕ nhiÒu lo¹i h×nh ®Ëp BT§L, tõ lo¹i cã l−îng chÊt kÕt dÝnh rÊt thÊp (64kg/m 3) cho ®Õn BT§L cã l−îng dïng chÊt kÕt dÝnh rÊt cao (252kg/m 3) tõ BT§L kh«ng dïng phô gia kho¸ng (tro bay) cho ®Õn lo¹i BT§L cã l−îng dïng tro bay rÊt cao.
- ViÖt Nam ®ang thi c«ng ®Ëp BT§L cã l−îng chÊt kÕt dÝnh trung b×nh thuéc lo¹i cao, nªn khã khèng chÕ nhiÖt trong BT§L, mÆt kh¸c lµm t¨ng gi¸ thµnh c«ng tr×nh.
- Nghiªn cøu thµnh tùu vÒ vËt liÖu BTDDL cña c¸c n−íc (Trung Quèc, Mü, NhËt ... ) ®Ó ¸p dông cã hiÖu qu¶ vµo ®iÒu kiÖn ViÖt Nam vÉn lµ mét h−íng cÇn thiÕt vµ quan träng.
C- C¸C VÊN ®Ò vÒ thI C¤NG §ËP B£ T¤NG §ÇM L¡N
1. Xö lý nÒn mãng ®Ëp
- Ph−¬ng ph¸p phôt v÷a chèng thÊm cho nÒn ®Ëp nªn ph¸t triÓn ph−¬ng ph¸p
phôt cao ¸p bÝt miÖng hè theo ph−¬ng thøc tuÇn hoµn.
- Nång ®é phôt ph¶i ®−îc b¾t ®Çu ®Æc h¬n tiªu chuÈn hiÖn hµnh c¶ vÒ chèng
thÊm vµ c¶ vÒ gia cè.
- Phôt víi ¸p lùc cao cã tÇng ph¶n ¸p, ®Æc biÖt trong c¸c ®íi ®¸ phong ho¸
m¹nh.
- X¸c ®Þnh ph¹m vi vµ ®é s©u khoan phôt xö lý (bao gåm c¶ 2 vai ®Ëp, cù ly
hµng, cù ly hè…)
- Tæ chøc tèt h¬n n÷a c«ng t¸c gi¸m s¸t trong thi c«ng khoan phôt chèng thÊm.
- Tæng kÕt c«ng t¸c thiÕt kÕ vµ thi c«ng khoan phôt cho tõng c«ng tr×nh, bao
gåm c¶ c«ng t¸c phôt thÝ nghiÖm lµ rÊt cÇn thiÕt.
7
VPTV-§HTL: Tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh
Héi th¶o: N©ng cao chÊt l−îng x©y dùng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n
H×nh 2. Khoan phôt xö lý nÒn ®Ëp
- Nghiªn cøu phô gia phï hîp trong c«ng t¸c khoan phôt xö lý chèng thÊm ®Ó
t¨ng hiÖu qu¶ kü thuËt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ.
- C«ng t¸c khoan phôt t¹o mµng chèng thÊm, gia cè nÒn vµ c«ng t¸c khoan tiªu n−íc nÒn ®Ëp §Þnh B×nh bÞ phô thuéc vµo viÖc ®æ bª t«ng ph¶n ¸p v× vËy ph¶i tu©n thñ chÆt chÏ nguyªn t¾c thi c«ng tõ d−íi lªn. §iÒu ®ã kh«ng nh÷ng ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng qui tr×nh khoan phôt mµ cßn ®Ó tr¸nh kh¶ n¨ng ph¶i ®èi phã víi dßng ch¶y trµn trªn bÒ mÆt bªt«ng ph¶n ¸p khi khoan phôt ë khu vùc thÊp do ph¶i thi c«ng chËm h¬n tiÕn ®é nªn l−u l−îng dßng ch¶y lín h¬n thiÕt kÕ.
- NÒn ®¸ thùc tÕ sau khi bãc líp phong ho¸ th−êng kh¸c so víi thiÕt kÕ, v× vËy trong qu¸ tr×nh thi c«ng cÇn cã kü s− thiÕt kÕ cã ®ñ n¨ng lùc vµ tr¸ch nhiÖm t¹i hiÖn tr−êng ®Ó gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c thay ®æi ®ã gióp nhµ thÇu hoµn thµnh c«ng viÖc theo ®óng tiÕn ®é.
- Khoan phôt dung dÞch xi m¨ng gia cè nÒn vµ chèng thÊm lµ mét biÖn ph¸p xö lý h÷u hiÖu ®· ®−îc ¸p dông réng r·i ë nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam. Thùc tÕ thiÕt kÕ, thi c«ng khoan phôt c¸c c«ng tr×nh Th¸c Bµ (Yªn B¸i), CÊm S¬n (B¾c Giang) cho tíi c¸c c«ng tr×nh gÇn ®©y nh− Pleikr«ng, Sª San 3, Sª San 4 (Gia Lai), A V−¬ng, S«ng Tranh 2 (Qu¶ng Nam), Cöa §¹t (Thanh Ho¸) ... ®Òu ®· kh¼ng ®Þnh ph−¬ng ph¸p xö lý gia cè nÒn vµ chèng thÊm b»ng khoan phôt v÷a xi m¨ng rÊt cã hiÖu qu¶.
2. C¸c vÊn ®Ò vÒ c«ng nghÖ vµ biÖn ph¸p kü thuËt thi c«ng BT§L - §Ëp BT§L sö dông l−îng xi m¨ng Ýt so víi bª t«ng truyÒn thèng nh−ng do ®iÒu kiÖn thi c«ng liªn tôc trªn diÖn réng nªn l−îng nhiÖt thuû ho¸ trong bª t«ng kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ph¸t t¸n ra ngoµi mµ bÞ tÝch tô trong ®Ëp, lµm cho nhiÖt ®é trong ®Ëp bª t«ng t¨ng kh¸ cao. §ã lµ ®Æc ®iÓm rÊt kh¸c so víi bª t«ng truyÒn thèng. Do ®ã, khèng chÕ nhiÖt ®é khi thiÕt kÕ, kiÓm so¸t nhiÖt ®é khi thi c«ng ®Ëp BT§L, x¸c ®Þnh c¸c gi¶i
8
VPTV-§HTL: Tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh
Héi th¶o: N©ng cao chÊt l−îng x©y dùng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n ph¸p phßng chèng nøt do nhiÖt thñy hãa cña chÊt kÕt dÝnh vµ do chªnh lÖch nhiÖt ®é gi÷a m«i tr−êng vµ v÷a bª t«ng lµ rÊt quan träng.
- CÇn chó ý c¶ tÝnh to¸n vµ ®o nhiÖt ®é trong thi c«ng. thiÕt kÕ ®Çy ®ñ c¸c hÖ thèng quan tr¾c nhiÖt ®é cho ®Ëp BT§L, thùc hiÖn viÖc theo dâi, quan tr¾c ®Çy ®ñ sè liÖu vÒ diÔn biÕn nhiÖt ®é, øng suÊt cña ®Ëp trong qu¸ tr×nh thi c«ng, vËn hµnh, lµm c¬ së nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ chÊt l−îng thiÕt kÕ, thi c«ng theo ®iÒu kiÖn thùc tÕ ViÖt Nam.
- C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ®−îc c«ng bè trong h−íng d·n thiÕt kÕ RCC cña Mü, Trung Quèc, kinh nghiÖm thi c«ng ®Ëp BT§L Plªikr«ng, ®Ëp BT§L §Þnh Binh cho thÊy kh¶ n¨ng chèng thÊm, chèng tr−ît vµ kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn c¸c vÕt nøt phô thuéc vµo chÊt l−îng cña c¸c khe lón, khe nhiÖt, khe tiÕp gi¸p gi÷a c¸c líp vµ c¸c khèi ®æ trong qu¸ tr×nh thi c«ng.
- ChÊt l−îng ®Ëp BT§L kh«ng chØ phô thuéc vµo thiÕt kÕ mµ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ®iÒu kiÖn thi c«ng nh− sù tu©n thñ theo thiÕt kÕ, thêi gian thi c«ng, c¸ch t¹o khe, lµm s¹ch, xö lÝ tiÕp gi¸p, vËt liÖu RCC, chÊt l−îng v÷a liªn kÕt …
H×nh 3. R¶i, san vµ ®Çm bª t«ng trªn mÆt ®Ëp
- §¸nh gi¸ chÊt l−îng thi c«ng c¸c lo¹i khe trong ®Ëp BT§L ngay trong qu¸ trong qu¸ tr×nh gi¸m s¸t thi c«ng lµ rÊt khã. C¸c lo¹i khe: khe lón, khe nhiÖt, khe tiÕp gi¸p gi÷a c¸c líp vµ c¸c khèi ®æ chØ biÓu thÞ hiÖn t−îng kÐm chÊt l−îng khi ®Ëp ng¨n n−íc, lóc Êy cã ®iÒu kiÖn ®¸nh gi¸ chÊt l−îng, th× còng lµ lóc khã kh¾c phôc.
- C«ng t¸c thiÕt kÕ c¸c khe ph¶i chi tiÕt vµ ®−a ra ®−îc c¸c ®iÒu kiÖn kü thuËt ®Ó kiÓm ®Þnh chÊt l−îng trong qu¸ tr×nh thi c«ng. C«ng t¸c thi c«ng ph¶i cÈn thËn, tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña thiÕt kÕ, h¹n chÕ lµm xuÊt hiÖn thªm c¸c khe thi c«ng. YÕu kÐm vÒ thiÕt kÕ vµ thi c«ng c¸c khe ®Ó l¹i nh÷ng tiÒm Èn xÊu vÒ chÊt l−îng cña ®Ëp.
- Chuyªn gia Trung Quèc ®· ®¸nh gi¸ mét sè h¹n chÕ vÒ vËt liÖu vµ d©y chuyÒn
+ Hµm l−îng h¹t mÞn cña c¸t Ýt, song ®· dïng biÖn ph¸p t¨ng bæ sung
c«ng nghÖ thi c«ng bª t«ng ®Çm l¨n nh− sau: b»ng tro bay ®Ó xö lý, theo kÕt qu¶ lu lÌn t¹i hiÖn tr−êng cho thÊy ®¸p øng yªu cÇu.
+ N¨ng lùc s¶n xuÊt cña tr¹m trén kh«ng ®ñ.
9
VPTV-§HTL: Tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh
Héi th¶o: N©ng cao chÊt l−îng x©y dùng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n + ThiÕt bÞ kiÓm tra tù ®éng ®é Èm cña c¸t lµm viÖc kh«ng tèt, ¶nh h−ëng
+ C«ng nghÖ thi c«ng BT§L ®æ, san lu lÌn c¬ b¶n ®¸p øng yªu cÇu
+ Yªu cÇu ph¶i khèng chÕ nhiÖt ®é chèng nøt trong bª t«ng ®Çm l¨n. + T¨ng c−êng b¶o d−ìng bÒ mÆt BT§L ngay sau khi ®Çm xong ®Õn khi
®é chÝnh x¸c l−îng n−íc dïng ®Ó trén. nh−ng cßn tån t¹i vÊn ®Ò vÒ chiÒu dµy, chiÒu réng bËc thang kh«ng ®ång nhÊt. ®æ líp míi chång lªn hoÆc Ýt nhÊt 28 ngµy b»ng c¸ch phñ kÝn bao t¶i tÈm n−íc. 3. C¸c vÊn ®Ò vÒ xö lý nøt bª t«ng th−êng vµ BT§L §Þnh B×nh Trong qu¸ tr×nh thi c«ng ®Ëp §Þnh B×nh cã mét sè hiÖn t−îng nøt bª t«ng vµ ®· ®−îc xö lý. Cô thÓ, vÕt nøt co ngãt bª t«ng b¶n ®¸y khoang 12 ®· ®−îc xö lý b»ng phôt v÷a xi m¨ng siªu mÞn; VÕt nøt t¹i hµnh lang tiªu n−íc thÊn ®Ëp ®· xö lý b»ng tr¸m Sikadur 731; VÕt nøt co ngãt bª t«ng ë khoang 13 vµ 14 xö lý nh− ë khoang 12; VÕt nøt co ngãt gi÷a c¸c khèi ®æ bª t«ng ë t−êng chèng thÊm th−îng l−u khoang 12 ®−îc khoan phôt b»ng Sikadur 752 vµ ®iÒu chØnh h×nh d¹ng khèi ®æ bª t«ng ®Ó h¹n chÕ vÕt nøt. C«ng t¸c kiÓm ®Þnh chÊt l−îng xö lý vÕt nøt ®· ®−îc Viªn KHTL thÝ nghiÖm kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ lµ ®¶m b¶o yªu cÇu kü thuËt.
H×nh 4. §æ bª t«ng t−êng chèng thÊm vµ xö lý khe nøt co ngãt b»ng Sikadur 4. C¸c vÊn ®Ò vÒ kiÓm ®Þnh chÊt l−îng bª t«ng ®Çm l¨n - ChÊt l−îng BT§L ®−îc kiÓm so¸t th«ng qua c¸c thÝ nghiÖm vËt liÖu chÕ t¹o, thiÕt kÕ cÊp phèi, kiÓm tra Vebe, dung träng vµ c¸c chØ tiªu c¬ lý trªn mÉu ®óc tõ hçn hîp bª t«ng ®æ t¹i hiÖn tr−êng. §èi víi bª t«ng th−êng, viÖc kiÓm tra chÊt l−îng bª t«ng ®· ®ãng r¾n trong kÕ cÊu chØ ®−îc ®Æt ra khi cã nghi ngê. Tuy nhiªn ®èi víi ®Ëp BT§L ta ch−a cã nhiÒu kinh nghiÖm thiÕt kÕ vµ thi c«ng, nªn ch¨ng ®−a quy ®Þnh b¾t buéc lÊy mÉu tõ th©n ®Ëp vµ kiÓm tra c¸c chØ tiªu c¬ lý trªn nân khoan lµ ë 1 tû lÖ tèi thiÓu mang tÝnh kiÓm chøng. Bëi thùc tÕ lµ chÊt l−îng ®Ëp BT§L (c−êng ®é bª t«ng , b¸m dÝnh mÆt líp, hÖ sè thÊm...) phô thuéc rÊt nhiÒu vµo t¸c nghiÖp thi c«ng t¹i hiÖn tr−êng, trong khi ®ã cho tíi nay chóng ta ch−a cã nhiÒu sè liÖu kiÓm chøng chÊt l−îng BT§L thùc tÕ trong kÕt cÊu. Cô thÓ cÇn x¸c ®Þnh c−êng ®é chÞu nÐn, kÐo cña nân 10
VPTV-§HTL: Tæng kÕt thiÕt kÕ, thi c«ng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n §Þnh B×nh
Héi th¶o: N©ng cao chÊt l−îng x©y dùng ®Ëp bª t«ng ®Çm l¨n khoan ( Rb, Rt ), c−êng ®é kÐo mÆt Rkml, dung träng, hÖ sè thÊm vµ ®é dao ®éng gi÷a c−êng ®é nân khoan vµ c−êng ®é mÉu ®óc (γ= Rbn/Rb ).
- C«ng tr×nh §Þnh B×nh lµ c«ng tr×nh ®Çu tiªn cña Ngµnh Thñy lîi ¸p dông c«ng nghÖ BT§L. Quy tr×nh thi c«ng biªn so¹n lÇn ®Çu cho ®Ëp BT§L §Þnh B×nh cßn nhiÒu ®iÓm còng cÇn nghiªn cøu tiÕp ®Ó hoµn chØnh. C¸c c«ng ®o¹n thùc hiÖn vÒ vËt liÖu, chØ dÉn biÖn ph¸p kü thuËt, thÝ nghiÖm kiÓm tra, ®æ, r¶i, san, ®Çm, hoµn thiÖn, xö lý, b¶o d−ìng, nghiÖm thu ... cÇn qui ®Þnh râ vÒ møc ®é: b¾t buéc tu©n thñ, cho phÐp ¸p dông, chØ dÉn kü thuËt, c¶nh b¸o vµ khuyÕn c¸o... ®Ó c¸c nhµ thÇu thi c«ng dÔ lËp kÕ ho¹ch, thiÕt kÕ biÖn ph¸p thi c«ng, tËp kÕt nguyªn vËt liÖu ....vµ thi c«ng BT§L ®¶m b¶o ®¹t chÊt l−îng cao nh− tiªu chuÈn thiÕt kÕ.
5- C¸c vÊn ®Ò vÒ gi¸m s¸t vµ c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l−îng thi c«ng - L·nh ®¹o Bé NN&PTNT vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng cña Bé ®· chØ ®¹o kÞp thêi trong qu¸ tr×nh thi c«ng. Ban QL§TXDTL 6 (tr−íc ®©y lµ Ban QLDATL410), c¸c nhµ thÇu thiÕt kÕ vµ thi c«ng ®· tõng b−íc kh¾c phôc nh÷ng khiÕm khuyÕt.
- Ban QL§TXDTL 6 ®· hîp ®ång thuª chuyªn gia Trung Quèc lµm t− vÊn gi¸m s¸t thi c«ng RCC trong thêi gian tõ ngµy 25/11/2005 ®Õn ngµy 15/4/2006. Chuyªn gia Trung Quèc cã tÊt c¶ 5 b¸o c¸o, ®¸nh gi¸ chÊt l−îng BT§L trong b¸o c¸o ngµy 15/4/2006 nh− sau: “XÐt mét c¸ch tæng thÓ, nguyªn vËt liÖu dïng ®Ó thi c«ng bª t«ng ®Çm l¨n cho ®Ëp ng¨n s«ng hå chøa n−íc §Þnh B×nh c¬ b¶n ®¸p øng yªu cÇu. C¸c tr×nh tù thi c«ng bª t«ng ®Çm l¨n nh− trén, vËn chuyÓn, san ph¼ng vµ lu lÌn b×nh th−êng. Tuy cã lóc t×nh tr¹ng thi c«ng còng kh«ng lý t−ëng, nh−ng do sù qu¶n lý nghiªm kh¾c cña Ban 410 vµ sù næ lùc tÝch cùc cña ®¬n vÞ thi c«ng, thi c«ng bª t«ng ®Çm l¨n ®ang h−íng tíi quy ph¹m hãa, chÊt l−îng thi c«ng ®ang dÇn ®−îc n©ng cao”.
- C¸c tån t¹i khiÕm khuyÕt mµ chuyªn gia Trung Quèc nªu ra ®· ®−îc kh¾c phôc
kÞp thêi.
- Vô Khoa häc c«ng nghÖ, Cô QLXDCT-Bé NN&PTNT chñ tr× cïng c¸c chuyªn gia chuyªn ngµnh vµ c¸c bªn liªn quan ®· ®−a ra biÖn ph¸p gi¶i quyÕt ®−îc yªu cÇu khèng chÕ nhiÖt ®é.
- Ban QL§TXDTL 6 ®· hîp ®ång víi ViÖn Khoa häc thñy lîi kiÓm ®Þnh chÊt l−îng c«ng tr×nh. ViÖn KHTL ®· lÊy mÉu thÝ nghiÖm kiÓm ®Þnh chÊt l−îng trong qu¸ tr×nh thi c«ng. KÕt qu¶ kiÓm ®Þnh cho thÊy chÊt l−îng c«ng tr×nh ®¹t yªu cÇu kü thuËt. §èi víi bª t«ng ®Çm l¨n, ViÖn KHTL ®ang chuÈn bÞ khoan lÊy mÉu ®Ó ®¸nh gi¸ toµn diÖn chÊt l−îng.
- Hå s¬ thiÕt kÕ, hå s¬ ph¸p lý, hå s¬ qu¶n lý chÊt l−îng, hå s¬ thÝ nghiÖm, nghiÖm thu, hoµn c«ng ®−îc Ban QL§TXDTL 6 vµ c¸c nhµ thÇu thùc hiÖn t−¬ng ®èi ®Çy ®ñ vµ ®óng qui ®Þnh.
- VÒ c¬ b¶n, c«ng tr×nh ®−îc thi c«ng ®¹t chÊt l−îng kü thuËt vµ mü thuËt, hå s¬
hoµn c«ng vµ tµi liÖu qu¶n lý chÊt l−îng ®Çy ®ñ, b¶o ®¶m tÝnh ph¸p lý.
- C¸n bé kü thuËt cña Ban QL§TXDTL 6 vµ cña c¸c nhµ thÇu ®−îc trang bÞ kiÕn thøc c«ng nghÖ thi c«ng bª t«ng ®Çm l¨n qua líp tËp huÊn cña Tr−êng §¹i häc
