Phïng quèc qu¶ng-NguyÔn xu©n Tr¹ch
Khai th¸c s÷a
N¨ng suÊt-chÊt lîng-vÖ sinh
Nhµ xuÊt b¶n n«ng nghiÖp
Phïng quèc qu¶ng-NguyÔn xu©n Tr¹ch
Khai th¸c s÷a
N¨ng suÊt-chÊt lîng-vÖ sinh
Nhµ xuÊt b¶n n«ng nghiÖp
Hµ néi-2002
Lêi giíi thiÖu
HiÖn nay ch¨n nu«i bß s÷a ë níc ta ®ang cã
nh÷ng bíc ph¸t triÓn m¹nh mÏ, theo tinh thÇn QuyÕt
®Þnh sè 167/2001/Q§-TTg cña Thñ tíng ChÝnh phñ,
®Ó phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 chóng ta cã 200.000 con
bß s÷a vµ s¶n xuÊt ra lîng s÷a ®¸p øng ®îc 40%
nhu cÇu tiªu dïng trong níc.
Níc ta ®· cã lÞch sö ch¨n nu«i bß s÷a trªn 40
n¨m nay. Tuy nhiªn ®©y vÉn lµ nghÒ míi ®èi víi ®a sè
ngêi ch¨n nu«i. Hä cßn thiÕu nhiÒu kinh nghiÖm vµ
c¸c hiÓu biÕt vÒ kü thuËt, ®Æc biÖt lµ trong kh©u khai
th¸c s÷a.
Khai th¸c s÷a lµ mét trong nh÷ng kh©u rÊt quan
träng trong ch¨n nu«i bß s÷a. Nã cã ¶nh hëng rÊt lín
®Õn n¨ng suÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm. Khai th¸c s÷a
kh«ng ®óng kü thuËt ch¼ng nh÷ng lµm gi¶m hiÖu qu¶
kinh tÕ ch¨n nu«i bß s÷a mµ cßn cã nguy c¬ dÉn ®Õn
lµm háng bß, bß bÞ bÖnh vµ ph¶i lo¹i th¶i. Tríc t×nh
h×nh ®ã chóng t«i cho xuÊt b¶n cuèn “Khai th¸c s÷a:
n¨ng suÊt-chÊt lîng-vÖ sinh” cña TS Phïng Quèc
Qu¶ng vµ TS NguyÔn Xu©n Tr¹ch. S¸ch ®Ò cËp ®Õn
nh÷ng vÊn ®Ò c¬ së khoa häc cña viÖc khai th¸c s÷a
còng nh nh÷ng híng dÉn thùc hµnh cô thÓ. Chóng
t«i tin r»ng s¸ch sÏ rÊt cã Ých vµ thiÕt thùc ®èi víi c¸c
c¸n bé nghiªn cøu, c¸n bé gi¶ng d¹y vµ sinh viªn ch¨n
nu«i-thó y cña c¸c trêng ®¹i häc, c¸c c¸n bé lµm
c«ng t¸c ph¸t triÓn ch¨n nu«i còng nh ®«ng ®¶o bµ
con ch¨n nu«i bß s÷a.
Tr©n träng giíi thiÖu cuèn s¸ch víi b¹n ®äc vµ
mong nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp ®Ó lÇn xuÊt
b¶n sau cuèn s¸ch ®îc hoµn thiÖn h¬n.
NHµ XuÊt b¶n N«ng nghiÖp
Môc lôc
Trang
Lêi giíi thiÖu.............................................................. 2
TuyÕn s÷a vµ bÇu vó....................................................4
Sù ph¸t triÓn vµ tho¸i ho¸ cña tuyÕn s÷a....................15
Thµnh phÇn vµ sù t¹o s÷a...........................................19
Sinh lý tiÕt s÷a...........................................................27
V¾t s÷a.......................................................................35
KiÓm tra chÊt lîng s÷a.............................................51
B¶o qu¶n vµ chÕ biÕn s÷a...........................................64
C¹n s÷a......................................................................69
BÖnh viªm vó.............................................................74
Môc lôc......................................................................98