TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 476 - THÁNG 3 - SỐ 1&2 - 2019
131
KHẢO SÁT TÌNH HÌNH SỬ DỤNG KHÁNG SINH TRONG ĐIỀU TRỊ
VIÊM PHỔI BỆNH VIỆN TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA ĐỒNG NAI
Bùi Thị Hương Quỳnh1,2, Nguyễn Ngọc Khôi1,
Huỳnh Nguyễn Thuỳ Trang1,3, Nguyễn Như Hồ1,4
TÓM TẮT36
Viêm phổi bệnh viện (VPBV) là nguyên nhân gây tử
vong hàng đầu và gây ra gánh nặng y tế cao. Mục tiêu
của nghiên cứu là khảo sát tình hình kê đơn sử dụng
kháng sinh trong điều trị VPBV. Chúng tôi tiến hành
nghiên cứu cắt ngang mô tả trên bệnh nhân được
chẩn đoán VPBV tại Bệnh viện đa khoa Đồng Nai từ
tháng 10/2017 đến 7/2018. Tỷ lệ bệnh nhân bị VPBV
tại khoa ICU là cao nhất - 76,2%. VPBV thường liên
quan đến các thủ thuật xâm lấn, như đặt nội khí quản
(54,8%), thở máy (22,6%). Vi khuẩn
Acinetobacter
baumannii
là tác nhân được phân lập chiếm tỷ lệ cao
nhất (25%). Nhóm kháng sinh quinolon là thuốc được
sử dụng nhiều nhất (88,1%). Kết quả điều trị giúp
bệnh nhân giảm/khỏi bệnh chỉ chiếm tỷ lệ 28,6%. Tỷ
lệ sử dụng kháng sinh hợp lý chung là 14,3%. Kháng
sinh được lựa chọn không hợp lý chủ yếu như
teicoplanin 16,7%; levofloxacin (11,1%) và
clindamycin (11,1%).
Từ khóa:
viêm phổi bệnh viện, vi khuẩn, kháng
sinh, hợp lý.
SUMMARY
INVESTIGATION OF ANTIBIOTIC USE IN
PATIENTS WITH HOSPITAL-ACQUIRED
PNEUMONIA AT DONG NAI GENERAL HOSPITAL
Hospital-Acquired Pneumonia (HAP) is one of the
most common nosocomial infection and the leading
cause of death from nosocomial infections. The aim of
this document was to investigate the antibiotic used in
patients with HAP. We conducted a cross sectional
study in patients diagnosed with HAP in Dong Nai
General Hospital from October 2017 to July 2018.
Prevalence of HAP patients in ICU department was
highest, 76.2%. HAP related to invasive procedure,
such as endotracheal intubation (54.8%), mechanical
ventilation (22.6%).
Acinetobacter baumannii
was the
most common pathogen (25%), and the most
common antibiotic prescribed in patients was quinolon
(88.1%). The positive treatment outcome was
observed in 28.6% patients. The rate of appropriate
antibiotic used was 14.3%. Inappropriate antibiotic
used was observed in teicoplanin (16.7%),
levofloxacin (11.2%) and clindamycin (11.1%).
1Khoa Dược, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh;
2Khoa Dược, Bệnh viện Thống Nhất, TP. Hồ Chí Minh;
3Khoa Dược, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai;
4Khoa Dược, Bệnh viện Nguyễn Trãi, TP. Hồ Chí Minh.
Chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Như Hồ
Email: nhnguyen@ump.edu.vn
Ngày nhận bài: 19.01.2019
Ngày phản biện khoa học: 4.3.2019
Ngày duyệt bài: 13.3.2019
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Viêm phổi bệnh viện (VPBV) là nhiễm khuẩn
thường gặp nhất và là nguyên nhân gây tử vong
hàng đầu trong nhiễm khuẩn bệnh viện. VPBV là
nhiễm khuẩn mắc phải trong bệnh viện, sau 48
giờ nhập viện và không có ủ bệnh hay triệu
chứng lâm sàng vào thời điểm nhập viện. Các
nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tử vong của VPBV rất
cao từ 20-70% [6,7,8]. VPBV khó chẩn đoán vì
các biểu hiện bệnh bị che khuất bởi bệnh cảnh
chính, các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng
(sốt, ran phổi, bạch cầu tăng, thâm nhiễm phổi)
thường không đặc hiệu, khó điều trị vì tình trạng
vi khuẩn kháng thuốc và khó xác định chính xác
loại vi khuẩn gây viêm phổi [2,8]. Trong số các
VPBV, VPBV liên quan đến thở máy chiếm tỷ lệ
90%, kéo dài thời gian nằm viện 6,1 ngày, làm
tốn thêm khoảng 10.000 đến 40.000 đô la Mỹ
cho một trường hợp [8]. Theo các nghiên cứu ở
các bệnh viện trong toàn quốc, tỷ lệ VPBV dao
động từ 21-75% [4,6]. Tại Việt Nam, tình hình vi
khuẩn VPBV cũng rất nghiêm trọng với các
chủng đa kháng gia tăng khiến việc điều trị rất
khó khăn và gia tăng tỷ lệ bệnh nhân tử vong
[4]. Để giải quyết vấn đề này cần tuân theo 2
nhóm giải pháp chiến lược đó là phát hiện, chẩn
đoán, điều trị sớm hợp lý và giải pháp dự phòng
bao gồm kiểm soát nhiễm khuẩn và chiến lược
sử dụng kháng sinh hợp lý. Nghiên cứu này
nhằm mục đích khảo sát việc sử dụng kháng
sinh và nhận xét tính hợp lý của việc dùng kháng
sinh trong điều trị VPBV tại Bệnh viện đa khoa
Đồng Nai.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu được
thực hiện trên tất cả bệnh nhân được chẩn đoán
VPBV điều trị nội trú tại các khoa lâm sàng (bao
gồm khoa Hồi sức tích cực – chống độc, Hô hấp,
Ngoại thần kinh, Ngoại tổng quát, Chấn thương
chỉnh hình và Nội tổng quát), Bệnh viện Đa Khoa
Đồng Nai từ tháng 10/2017 đến tháng 07/2018.
Tiêu chuẩn chọn mẫu
- Bệnh nhân được chẩn đoán VPBV hoặc
viêm phổi liên quan đến thở máy hoặc viêm
phổi liên quan đến chăm sóc y tế ở một trong
các mục chẩn đoán vào viện, chẩn đoán xuất
viện, tổng kết xuất viện của hồ sơ bệnh án.
vietnam medical journal n01&2 - MARCH - 2019
132
- Bệnh nhân được chẩn đoán viêm phổi sau
48 giờ kể từ khi nhập viện (tính cả tuyến trước
(nếu có).
Tiêu chuẩn loại trừ:
Bệnh nhân bị tử vong
trong vòng 48 giờ sau nhập viện. Chẩn đoán
viêm phổi do nấm.
Phương pháp nghiên cứu
Thiết kế nghiên cứu là cắt ngang mô tả
Các tiêu chí cần khảo sát
- Xác định tần số, tỷ lệ các đặc điểm nghiên
cứu, tình hình sử dụng kháng sinh ở bệnh nhân:
thu thập thông tin về khoa lâm sàng, tuổi, giới
của bệnh nhân, bệnh kèm, số ngày nằm viện, tác
nhân gây bệnh, kháng sinh lựa chọn (tên thuốc,
liều lượng, khoảng cách liều, cách dùng, thời gian
điều trị, phối hợp thuốc, kết quả điều trị).
- Đánh giá sử dụng kháng sinh trên bệnh
nhân VPBV.
Xử lý số liệu:
Dữ liệu được nhập bằng
Epidata và xử lý bằng phần mềm thống kê SPSS
18.0. Biến định danh được trình bày dưới dạng
tần số và tỷ lệ %. Biến liên tục được trình bày
dưới dạng trung bình ± độ lệch chuẩn. Phân bố
bệnh nhân theo khoa lâm sàng, tuổi, giới, bệnh
kèm, tỷ lệ tác nhân gây bệnh, tỷ lệ kháng sinh
lựa chọn, tỷ lệ sử dụng kháng sinh hợp lý được
tính bằng thống kê mô tả.
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Có 84 bệnh nhân VPBV thoả mãn tiêu chuẩn
được lựa chọn vào nghiên cứu. Tỷ lệ VPBV tại
Khoa hồi sức tích cực chống độc là cao nhất
76,2%, tiếp theo là Khoa hô hấp và Nội tổng
quát (đều là 8,3%). Độ tuổi trung bình của
bệnh nhân là là 70,2 ± 15,6 tuổi. Tỷ lệ VPBV ở
nhóm bệnh nhân trên 60 tuổi cao nhất (77,4%).
Tỷ lệ VPBV ở nam cao hơn so với nữ (63,1% so
với 36,9%). Đa số bệnh nhân VPBV có bệnh nền
kèm theo, trong đó, tỷ lệ cao nhất là bệnh lý tim
mạch (36%) và đái tháo đường (18,4%). Thời
gian nằm viện trung bình 22,1 ± 18,3 ngày.
VPBV có liên quan nhiều đến việc thực hiện các
thủ thuật xâm lấn, chủ yếu là đặt nội khí quản
(54,8%) và thở máy (22,6%). Có 61 bệnh nhân
phân lập được vi khuẩn gây bệnh, chiếm 72,6%
(Bảng 1).
Bảng 1. Các tác vi khuẩn gây bệnh trong
nghiên cứu (n = 84)
Vi khuẩn
Tần số
Tỷ lệ (%)
Acinetobacter baumannii
21
25,0
Escherichia coli
7
8,3
Klebsiella pneumoniae
7
8,3
Staphylococcus aureus
6
7,1
Proteus mirabilis
4
4,8
Streptococcus pneumoniae
3
3,6
Burkholderia cepacia
complex
2
2,4
Morraxella catarrhalis
2
2,4
Pseudomonas aeruginosa
2
2,4
Vi khuẩn khác
7
8,3
Không phân lập được
23
27,4
Kháng sinh được sử dụng phổ biến nhất là
kháng sinh thuộc nhóm quinolon (88,1%) và
carbapenem (59,5%). Tỷ lệ kháng sinh sử dụng
và thời gian sử dụng được trình bày theo Bảng 2.
Bảng 2. Phân bố kháng sinh và thời gian
sử dụng
Kháng sinh
Tần
số
Tỷ lệ
Thời gian
sử dụng
Quinolon
74
88,1%
17,15 ± 7,23
Carbapenem
50
59,5%
10,98 ± 7,94
β-lactam/ức
chế β – lactamase
44
52,4%
10,02 ± 7,56
Cephalosporin
37
44,0%
7,59 ± 5,45
Aminoglycosid
24
28,6%
10,09 ± 7,64
Teicoplanin
19
22,6%
11,42 ± 6,50
Colistin
15
17,9%
11,33 ± 6,88
Linezolid
11
13,1%
6,73 ± 4,88
Vancomycin
9
10,7%
8,56 ± 4,30
Clindamycin
9
10,7%
6,44 ± 4,03
Cotrimoxazol
8
9,5%
7,88 ± 6,99
Netilmycin
3
3,6%
7,33 ± 2,51
Metronidazol
3
3,6%
7,01 ± 5,56
Macrolid
2
2,4%
7,01 ± 4,24
Cyclin
1
1,2%
14
Tính hợp lý của việc lựa chọn kháng sinh
được đánh giá dựa trên 2 tài liệu khuyến cáo.
Tỷ lệ bệnh nhân được lựa chọn kháng sinh hợp
lý chiếm 57,1%. Tỷ lệ bệnh nhân được sử dụng
hợp lý kháng sinh trên tất cả các tiêu chí là
12/84 bệnh nhân (14,3%). Số bệnh nhân có ít
nhất 1 tiêu chí sử dụng kháng sinh không hợp lý
là 72 bệnh nhân.
Bảng 3. Đánh giá sử dụng kháng sinh
hợp lý (n = 84)
Tần số
Tỷ lệ
48
57,1%
27
32,1%
83
98,9%
69
82,1%
70
83,3%
12
14,3%
Kết quả về các kháng sinh có sự sử dụng
không hợp lý được trình bày theo Bảng 4. Kháng
sinh có tỷ lệ không hợp lý nhiều nhất là
teicoplanin, clindamycin và levofloxacin.
Bảng 4. Các kháng sinh sử dụng không
hợp lý (n = 72)
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 476 - THÁNG 3 - SỐ 1&2 - 2019
133
Kháng sinh
Tần suất
Tỷ lệ
Teicoplanin
12
16,7%
Clindamycin
8
11,1%
Levofloxacin
8
11,1%
Meropenem
7
9,7%
Sulfamethoxazol-trimethoprim
5
6,9%
Amoxicillin-sulbactam
5
6,9%
Piperacillin-tazobactam
3
4,2%
Amikacin
3
4,2%
Cefpirom
3
4,2%
Colistin
2
2,8%
Ceftriaxon
2
2,8%
Imipenem
2
2,8%
Kết quả điều trị VPBV giúp bệnh nhân
giảm/khỏi bệnh là 24/84 bệnh nhân (28,6%).
Trong khi đó tỷ lệ bệnh nặng hơn, xin về và tử
vong là 60/84 bệnh nhân (71,4%).
IV. BÀN LUẬN
VPBV tại khoa Hồi sức tích cực – chống độc
chiếm tỷ lệ rất cao (76,2%). VPBV liên quan
nhiều đến việc thực hiện các thủ thuật xâm lấn,
chủ yếu là đặt nội khí quản (54,8%) và thở máy
(22,6%), tương tự nghiên cứu của Thái Thị Kim
Nga [5]. Một số nghiên cứu cho thấy 83% các
nhiễm khuẩn hô hấp liên quan đến thông khí hỗ
trợ. Việc thở máy hay đặt nội khí quản kéo dài
càng tăng nguy cơ VPBV, điều này phù hợp với
nghiên cứu Lê Thị Hồng Chung [3].
Acinetobacter baumannii
chiếm tỷ lệ cao nhất
(25%) trong số các vi khuẩn gây VPBV. Kết quả
này tương tự với nghiên cứu của Lê Thị Hồng
Chung, vi khuẩn gây VPBV là
Acinetobacter
baumanni
(25,3%),
Klebsiella pneumoniae
(21,3%),
Escherichia coli
(20%),
Pseudomonas
aeruginosa
(8%) [3]. Kết quả này cũng tương tự
nghiên cứu của Nguyễn Thanh Bảo, năm 2010
tại các bệnh viện lớn TP. Hồ Chí Minh với tổng số
785 chủng vi khuẩn phân lập được, tỷ lệ VPBV
do vi khuẩn Gram âm chiếm đa số với 87,4%,
trong đó cao nhất là
Klebsiella
spp. (32,99%)
Acinetobacter
spp. (25,99%),
Pseudomonas
spp.
(12,48%) và
E. coli
(8,79%). Vi khuẩn Gram
dương chiếm 12,61% chủ yếu là
Staphylococcus
aureus
(4,97%) và
Streptococcus
coagulase
âm
(4,33%). Tuy nhiên, tỷ lệ cũng khác nhau giữa
các bệnh viện.
Klebsiella
spp. chiếm vị trí hàng
đầu gây VPBV tại bệnh viện Nhân Dân Gia Định
và bệnh viện Thống Nhất nhưng đứng hàng thứ
hai sau
Acinetobacter
spp. tại bệnh viện Chợ Rẫy
và bệnh viện 175 [4].
Nhóm kháng sinh quinolon được sử dụng
nhiều nhất (88,1%), kế đến là carbapenem, β-
lactam/ức chế β-lactamase (lần lượt là 59,5% và
52,4%). Netilmycin, macrolid, cyclin có tần suất
sử dụng rất thấp, điều này là phù hợp vì những
kháng sinh này không có trong các khuyến cáo
điều trị VPBV. Metronidazol được sử dụng với
mục đích bao phủ vi khuẩn kỵ khí trên các bệnh
nhân được chẩn đoán. Thời gian sử dụng kháng
sinh ngắn nhất là 6,44 ± 4,03 với clindamycin và
dài nhất là 17,15 ± 7,23 với quinolon, ngắn hơn
so với thời gian nằm viện trung bình 22,1 ± 18,3
ngày. Aminoglycosid được sử dụng trung bình
10,09 ± 7,64 ngày, trong khi đó, các phác đồ chỉ
hướng dẫn chung nhóm aminoglycosid dùng
không quá 5 – 7 ngày[2,8]. Vấn đề đặt ra là sự
an toàn cho bệnh nhân khi bệnh viện chưa tiến
hành theo dõi nồng độ kháng sinh nhóm
aminoglycosid trong máu.
Trong các chỉ số đánh giá sử dụng kháng sinh
hợp lý, liều dùng và khoảng cách liều hợp lý
chiếm tỷ lệ thấp nhất 32,1%. Tỷ lệ lựa chọn
kháng sinh hợp lý chiếm 57,1%, thấp hơn so với
nghiên cứu được thực hiện tại một bệnh viện
Thái Lan (74,6%)[7]. Về đường dùng, tỷ lệ bệnh
nhân được chỉ định đường dùng hợp lý so với
các khuyến cáo nghiên cứu của chúng tôi là rất
cao 98,9%. Trong điều trị VPBV nặng cần liều tối
ưu, bằng đường tĩnh mạch nhằm đạt hiệu quả
tối đa, sau đó chuyển sang uống nếu đáp ứng
lâm sàng tốt và hấp thu tốt [2,8].
Kháng sinh được lựa chọn không hợp lý chủ
yếu là teicoplanin (16,7%), levofloxacin (11,1%)
và clindamycin (11,1%). Teicoplanin là kháng sinh
cần dự trữ, dùng để điều trị các nhiễm khuẩn
Gram dương hiếu khí, nhiễm MRSA
(
Staphylococcus aureus
đề kháng methicilin)
nhưng lại được dùng trong các trường hợp VPBV
do vi khuẩn Gram âm hoặc trước khi có kết quả
cấy vi sinh và kháng sinh đồ. Clindamycin và
sulfamethoxazol-trimethoprim thường dùng như
kháng sinh kinh nghiệm hoặc điều trị không có
trong các khuyến cáo và cũng không phù hợp với
tình hình đề kháng tại bệnh viện. Phối hợp
amoxicillin-sulbactam thường được dùng nhưng
lại chưa có nghiên cứu về hiệu quả phối hợp này
trên lâm sàng. Kết quả này khác nghiên cứu tại
Thái Lan, kháng sinh phổ rộng có khuynh hướng
sử dụng không thích hợp là piperacillin/
tazobactam, cefoperazon/sulbactam, imipenem/
cilastatin, meropenem và vancomycin [7]. Lựa
chọn kháng sinh chưa hợp lý chiếm tỷ lệ 57,1%
cao hơn so với nghiên cứu của Huỳnh Văn Ân là
24% [1].
Tỷ lệ điều trị thành công trong nghiên cứu
của chúng tôi là khá thấp, 28,6%. Điều này có
thể do hầu hết các bệnh nhân nằm tại khoa Hồi
sức tích cực chống độc phải thở máy, nằm viện
vietnam medical journal n01&2 - MARCH - 2019
134
lâu ngày, do đó, tỷ lệ nhiễm vi khuẩn đa kháng
cao và tình trạng bệnh nặng. Nghiên cứu của
Phạm Thị Ngọc Thảo đánh giá tình hình tử vong
tại 150 khoa ICU với 1285 bệnh nhân tại 16
nước Châu Á trên bệnh nhân nhiễm khuẩn nặng
và sốc nhiễm khuẩn, cho thấy tỷ lệ tử vong là
44,9% mặc dù 64% có điều trị kháng sinh phổ
rộng [6]. Viêm phổi bệnh viện chiếm 0,5 – 1%
bệnh nhân nằm viện và nhiễm trùng gây tử vong
cao nhất. Tử vong tăng lên 76% nếu do tác
nhân đa kháng thuốc và điều trị kháng sinh
không hiệu quả [6].
V. KẾT LUẬN
Trong nghiên cứu của chúng tôi, tỷ lệ bệnh
nhân VPBV cao nhất là ở khoa Hồi sức tích cực –
chống độc, với tác nhân gây bệnh chủ yếu là
Acinetobacter baumannii.
Nhóm kháng sinh được
lựa chọn nhiều nhất là quinolon và carbapenem
.
Tỷ lệ chọn lựa kháng sinh, liều dùng và khoảng
cách liều hợp lý còn thấp. Sử dụng kháng sinh
không hợp lý chủ yếu là với kháng sinh
teicoplanin, levofloxacin và clindamycin. Tỷ lệ
bệnh nhân được điều trị có hiệu quả, giảm/khỏi
bệnh còn thấp. Do đó, chúng tôi nhận thấy, cần
xây dựng một phác đồ điều trị VPBV phù hợp với
tình hình đề kháng tại bệnh viện, giúp lựa chọn
sử dụng kháng sinh hợp lý hơn nhằm cải thiện
hiệu quả điều trị cho bệnh nhân.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Huỳnh Văn Ân (2012). Thực trạng sử dụng
kháng sinh trong viêm phổi bệnh viện tại Khoa hồi
sức tích cực BV Nhân Dân Gia Định. Hội thảo khoa
học ngày 21/4/2012 tại TP. Hồ Chí Minh.
2. Bộ Y tế (2015). “Hướng dẫn sử dụng kháng
sinh”, NXB Y học. tr 39-44, 93-98.
3. Lê Thị Hồng Chung (2011). Điều tra tình hình
viêm phổi bệnh tại khoa HSCC. Bệnh viện Đà
Nẵng. Tài liệu hội nghị phòng ngừa và kiểm soát
nhiễm khuẩn bệnh viện khu vực miền trung -Tây
nguyên lần thứ I. tr 47- 51.
4. Nguyễn Thanh Bảo, Cao Minh Nga, Trần Thị
Thanh Nga, Vũ Thị Kim Cương, Nguyễn Sử
Minh Tuyết, Vũ Bảo Châu, Huỳnh Minh Tuấn
(2012). Chọn lưa kháng sinh ban đầu trong điều
trị nhiễm khuẩn bệnh viện tại một số bệnh viện.TP
HCM. Tạp chí Y học TP HCM. 16(1): tr 206-214.
5. Thái Thị Kim Nga (2003). Đánh giá viêm phổi
bệnh viện tại khoa săn sóc đặc biệt ngoại thần kinh
Bệnh viện Chợ Rẫy. Hội thảo Điều dưỡng trong công
tác chống nhiễm khuẩn bệnh viện. tr 69-70.
6. Phạm Thị Ngọc Thảo (2011). Nghiên cứu tình
hình điều trị nhiễm khuẩn nặng và sốc nhiễm
khuẩn các khoa hồi sức tích cực khu vực Châu Á.
Tạp chí Y học TP HCM. 15(1): tr 28-35.
7. Apatcha P., Terapong T. (2011). Assessment of
appropriateness of restricted antibiotic use in
Charoenkrung Pacharak Hospital, a tertiary care
hoapital in Bangkok, Thailand. Southeast Asian J
Trop Med Public Health, 42 (4): pp. 926-935.
8. IDSA guideline (2016). Management of adults
with Hospital-acquired and Ventilator – associated
Pneumonia: 2016. Clinical Practice Guidelines by
the IDSA and the ATS.
DUY TRÌ THỰC HIỆN CÁC TIÊU CHUẨN THỰC HÀNH
NHÀ THUỐC TỐT (GPP) CỦA CÁC NHÀ THUỐC TẠI HÀ NỘI NĂM 2017
Hà Văn Thúy1, Nguyễn Phương Chi2, Tô Hoài Nam3
TÓM TẮT37
Tiêu chuẩn Thực hành Nhà thuốc tốt (GPP) là một
yếu tố quan trọng nhằm đảm bảo cung cấp chất lượng
dịch vụ toàn diện, cũng như giúp người dân và xã hội
sử dụng thuốc đạt hiệu quả cao nhất. Do đó, nghiên
cứu này được thực hiện để so sánh và đánh giá việc
duy trì hoạt động của nhà thuốc đúng theo tiêu chuẩn
GPP tại các nhà thuốc đang hoạt động tại Hà Nội.
Nghiên cứu đã được tiến hành trên 108 nhà thuốc, số
liệu về các trường hợp vi phạm tiêu chuẩn GPP được
lấy từ các báo cáo thanh kiểm tra các nhà thuốc của
1Bộ Y tế,
2Trường Đại học Dược Hà Nội,
3Sở Y tế Hà Nội
Chịu trách nhiệm chính: Hà Văn Thúy
Email:
Hvthuy@yahoo.com
Ngày nhận bài: 14.01.2019
Ngày phản biện khoa học: 28.2.2019
Ngày duyệt bài: 7.3.2019
Sở Y tế Hà Nội vào năm 2017. Chi-square test hoặc
Fisher’s exact test được sử dụng để so sánh vi phạm
tiêu chuẩn GPP giữa các trường hợp tái thẩm định
(thẩm định tiêu chuẩn GPP có thông báo trước) và
hậu kiểm (không báo trước). Kết quả cho thấy hầu hết
các trường hợp vi phạm tiêu chuẩn GPP của các nhà
thuốc tư nhân thuộc diện hậu kiểm cao hơn đáng kể
so với diện thẩm định, bao gồm các quy định về nhân
sự, cơ sở vật chất, trang thiết bị, duy trì hồ sơ, sổ
sách và các quy định về chuyên môn.
SUMMARY
MAINTENANCE OF GOOD PHARMACY
PRACTICE (GPP) STANDARDS OF HANOI
PHARMACIES IN 2017
Good Pharmacy Practice (GPP) standard is an
important factor that provides comprehensive
pharmacy service while helping people and society to
make best use of medicines. The study, therefore, was
conducted to compare and assess the maintenance of
GPP standards in active pharmacies in Hanoi. 108