Kiến thức và thực hành phòng chống sốt xuất huyết dengue của người chăm sóc trẻ tại Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2 năm 2024

P.T.M. Anh et al / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 66, Special Issue 4, 160-164

160 www.tapchiyhcd.vn

KNOWLEDGE AND PRACTICE ON DENGUE HEMORRHAGIC FEVER

PREVENTION ON CAREGIVERS OF CHILDREN UNDER TREATMENT AT

DEPARTMENT OF INFECTIOUS DISEASES, CHILDREN’S HOSPITAL 2 IN 2024

Pham Thi Mai Anh1*, Nguyen Thanh Van2, Ta Van Tram2,3

1Children’s Hospital 2 - 14 Ly Tu Trong, District 1, Ho Chi Minh city, Vietnam

2College of Medicine and Pharmacy, Tra Vinh University - 126 Nguyen Thien Thanh, Tra Vinh city,

Tra Vinh province, Vietnam

3Tien Giang provincial General Hospital - 315 National Highway 1A, Long Hung hamlet, Phuoc Thanh commune,

My Tho city, Tien Giang province, Vietnam

Received: 21/02/2025

Reviced: 24/3/2025; Accepted: 08/4/2025

ABSTRACT

Objective: To describe the current status of knowledge and practices of Dengue fever prevention

among caregivers of children treated at the Department of Infectious Diseases, Children’s Hospital

2, in 2024.

Methods: A cross-sectional descriptive study.

Results: Through 355 research subjects who are caregivers of children with Dengue hemorrhagic

fever treated at the Department of Infectious Diseases, Children’s Hospital 2 in 2024, it was noted

that: the ratio of caregivers of childrens with correct general knowledge on Dengue fever control

was 50.1%; the ratio of caregivers of children with correct general practice on Dengue fever control

was 32.1%, the study found a relationship between correct general knowledge and correct general

practice about Dengue prevention and control with p = 0.007.

Conclusion: The ratio of caregivers of children treated at the Infection Department, Children’s

Hospital 2, in 2024 with correct knowledge about Dengue hemorrhagic fever prevention is average,

the rate of correct practice on Dengue hemorrhagic fever prevention is still very low. It is necessary

to strengthen health education communication work in the community as well as regularly repeat

communication sessions at the Infection Department of Children’s Hospital 2 to improve

knowledge and pratices about Dengue hemorrhagic fever prevention and control.

Keywords: Dengue fever, child care, knowledge, practices, Children’s Hospital 2.

Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 66, Special Issue 4, 160-164

*Corresponding author

Email: maianh2406@gmail.com Phone: (+84) 903642489 Https://doi.org/10.52163/yhc.v66iCD4.2344

P.T.M. Anh et al / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 66, Special Issue 4, 160-164

161

KIẾN THỨC V THỰC HÀNH PHÒNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE

CA NGƯI CHĂM SC TR NẰM ĐIỀU TRỊ TẠI KHOA NHIỄM,

BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 2 NĂM 2024

Phm Th Mai Anh1*, Nguyễn Thanh Vân2, T Văn Trầm2,3

1Bệnh viện Nhi Đồng 2 - 14 Lý Tự Trọng, Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam

2Trường Y Dược, Trường Đại học Trà Vinh - 126 Nguyễn Thiện Thành, thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh, Việt Nam

3Bệnh viện Đa khoa tỉnh Tiền Giang - 315 quốc lộ 1A, ấp Long Hưng, xã Phước Thạnh, thành phố Mỹ Tho,

tỉnh Tiền Giang, Việt Nam

Ngày nhận bài: 21/02/2025

Ngày chỉnh sửa: 24/3/2025; Ngày duyệt đăng: 08/4/2025

TÓM TẮT

Mục tiêu: Đnh gi kiến thức v thực hành phòng chống sốt xuất huyết Dengue ca ngưi chăm

sc tr điều tr ti Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2 năm 2024.

Phương pháp: Nghiên cứu mô t ct ngang.

Kết quả: Qua 355 đối tưng nghiên cứu là ngưi chăm sc tr b xuất huyết Dengue điều tr ti

Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2 năm 2024, ghi nhận: tỉ lệ có kiến thức chung đúng về phòng

chống sốt xuất huyết là 50,1%; tỉ lệ thực hnh chung đúng về phòng chống sốt xuất huyết 32,1%,

c mối liên quan gia ngưi c kiến thức chung đúng v thực hnh chung đúng vi p = 0,007.

Kết luận: Tỉ lệ ngưi chăm sc tr điều tr ti Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2 năm 2024 có

kiến thức đúng về phòng chống sốt xuất huyết Dengue  mức trung bnh, tỉ lệ thực hnh đúng về

phòng chống sốt xuất huyết Dengue tương đối thấp. Cần tăng cưng công tc truyền thông gio

dc sức khe ti cng đồng cng như lp li thưng xuyên cc bui truyền thông ti Khoa Nhiễm,

Bệnh viện Nhi Đồng 2 để công cuc phòng chống sốt xuất huyết ngày càng hiệu qu.

Từ khóa: Sốt xuất huyết Dengue, ngưi chăm sc tr, kiến thức, thực hnh, bệnh viện Nhi Đồng 2.

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

Sốt xuất huyết Dengue là mt bệnh truyền nhiễm cấp

tính có kh năng gây ra dch do tc đng ca virus

Dengue [1]. Nhiều nghiên cứu đã thực hiện để đnh

giá kiến thức ca cng đồng về bệnh sốt xuất huyết

(SXH) Dengue, cng như cc biện pháp phòng ngừa

trong tình hình hiện ti v đưc thực hiện  mt số

tỉnh, thành ti Việt Nam. Tuy nhiên, ti Bệnh viện Nhi

Đồng 2 có ít nghiên cứu trên đối tưng là các bà mẹ

có con b bệnh SXH Dengue về kiến thức và sự tuân

th ca bà mẹ đối vi cc phương php phòng ngừa

SXH Dengue v tc đng ca các chiến dch đối vi

ngưi dân để phòng chống SXH Dengue. Câu hi đt

ra chnh l bên cnh cc yếu tố kinh tế, xã hi, tập

qun, kiến thức, thi đ thực hnh cng như cc biện

php gio dc sức khe đã v đang thực hiện liệu c

nâng cao đưc kiến thức về bệnh, mức đ thực hành

và phòng chống SXH Dengue ca ngưi chăm sóc tr

có con em b bệnh SXH Dengue đang điều tr ni trú

ti Bệnh viện Nhi Đồng 2. Chính vì thế, chúng tôi

thực hiện nghiên cứu này nhằm mc tiêu xc đnh

kiến thức v thực hành đúng về phòng chống SXH

Dengue ca ngưi chăm sc tr nằm điều tr ti Khoa

Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2 năm 2024.

2. ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Đối tượng nghiên cứu

Ngưi chăm sc con hoc ngưi thân b SXH Dengue

đang nằm điều tr ti Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi

Đồng 2 trong năm 2024.

- Cỡ mẫu đưc tính theo công thức ưc lưng tỉ lệ:

n = Z21 - α/2 × p × (1 - p)/ d2

Trong đó: n là mẫu nghiên cứu cần có; d là đ chính

xác (sai số cho phép), d = 0,05; α là mức ý nghĩa

thống kê, chọn α = 0,05 sẽ có Z = 1,96. Theo nghiên

cứu ca Phm Nguyễn Tuấn V và cng sự (2023), tỉ

lệ ngưi dân có kiến thức đúng là 36,36% (p =

0,3636), thực hnh đúng l 64,16% (p = 0,6416) [2].

Thế vào công thức trên, vi kiến thức đúng thì cỡ mẫu

*Tác gi liên hệ

Email: maianh2406@gmail.com Điện thoại: (+84) 903642489 Https://doi.org/10.52163/yhc.v66iCD4.2344

P.T.M. Anh et al / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 66, Special Issue 4, 160-164

162 www.tapchiyhcd.vn

n = 355, vi thực hnh đúng thì cỡ mẫu n = 353. Để

có cỡ mẫu ln nhất, chúng tôi chọn cỡ mẫu cần thu

thập cho nghiên cứu là n = 355.

- Tiêu chun chọn mẫu: ngưi chăm sc bệnh nhân b

SXH Dengue điều tr ti Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi

Đồng 2, trên 18 tui và đồng ý tham gia nghiên cứu.

- Tiêu chun loi trừ: không phối hp hoc kh khăn

trong giao tiếp.

2.2. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu theo phương php mô t ct ngang.

3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu

Bng 1. Kiến thức về phòng chống SXH Dengue (n = 355)

Kiến thức về phòng chống SXH Dengue

Số lượng

Tỉ lệ

SXH Dengue là bệnh truyền nhiễm

Kiến thức đúng

322

90,7%

Kiến thức chưa đúng

9,3%

SXH Dengue có thể gây tử vong

Kiến thức đúng

335

94,4%

Kiến thức chưa đúng

5,6%

Triệu chứng thưng gp khi nhiễm SXH Dengue

Kiến thức đúng

202

56,9%

Kiến thức chưa đúng

153

43,1%

Muỗi truyền bệnh SXH Dengue

Kiến thức đúng

298

83,9%

Kiến thức chưa đúng

16,1%

Nơi sinh sn ca muỗi truyền SXH Dengue

Kiến thức đúng

239

67,3%

Kiến thức chưa đúng

116

32,7%

Muỗi truyền bệnh SXH Dengue sinh sn c trong nhà

và ngoài tri

Kiến thức đúng

330

93%

Kiến thức chưa đúng

Muỗi truyền bệnh SXH Dengue thch đốt vào sáng

sm và chiều tối

Kiến thức đúng

236

66,5%

Kiến thức chưa đúng

119

33,5%

Virus Dengue lây truyền theo chu trình từ ngưi sang

muỗi sang ngưi

Kiến thức đúng

285

80,3%

Kiến thức chưa đúng

19,7%

Virus Dengue có thể lây từ mẹ mang thai mc bệnh

sang thai nhi

Kiến thức đúng

105

29,6%

Kiến thức chưa đúng

250

70,4%

Sau khi khi bệnh, có thể b mc SXH Dengue lần

Kiến thức đúng

271

76,3%

Kiến thức chưa đúng

20,7%

Có thể gim nguy cơ mc bệnh SXH Dengue bằng

cách gi cho khu vực xung quanh sch sẽ và phá hy

cc đa điểm sinh sn tiềm năng ca muỗi

Kiến thức đúng

339

95,5%

Kiến thức chưa đúng

4,5%

Đã c vacxin phòng chống bệnh SXH Dengue  Việt

Nam

Kiến thức đúng

158

44,5%

Kiến thức chưa đúng

197

55,5%

Biết về Ngh đnh số 176/2013/NĐ-CP ca Chính Ph

về Quy đnh xử pht hnh chnh trong lĩnh vực y tế

Kiến thức đúng

27,3%

Kiến thức chưa đúng

258

72,7%

Cch phòng chống SXH Dengue

Kiến thức đúng

347

97,7%

Kiến thức chưa đúng

2,3%

Thi điểm cần lau mt h sốt trong SXH Dengue

Kiến thức đúng

242

68,2%

Kiến thức chưa đúng

113

31,8%

Dấu hiệu SXH Dengue nng

Kiến thức đúng

282

79,4%

Kiến thức chưa đúng

20,6%

Dinh dưỡng cho tr SXH Dengue

Kiến thức đúng

337

94,9%

Kiến thức chưa đúng

5,1%

P.T.M. Anh et al / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 66, Special Issue 4, 160-164

163

Kiến thức về phòng chống SXH Dengue

Số lượng

Tỉ lệ

Thi điểm cần cho tr SXH Dengue uống nhiều nưc

Kiến thức đúng

296

83,4%

Kiến thức chưa đúng

16,6%

Kiến thức chung về phòng chống SXH Dengue

Kiến thức chung đúng

178

50,1%

Kiến thức chung chưa đúng

177

49,9%

Nhận xt: Kiến thức chung đúng chiếm tỉ lệ 50,1%.

Bng 2. Cc thực hành về phòng chống SXH Dengue (n = 355)

Thực hành về phòng chống SXH Dengue

Số lượng

Tỉ lệ

Ng màn

Thực hnh đúng

249

70,1%

Thực hnh chưa đúng

106

29,9%

Thi điểm ng màn (n = 249)

Thực hnh đúng

24,1%

Thực hnh chưa đúng

189

75,9%

Dùng bình xt muỗi, nhang muỗi, kem chống muỗi,

mc quần áo dài

Thực hnh đúng

287

80,8%

Thực hnh chưa đúng

19,2%

Đậy np kín các dng c chứa nưc

Thực hnh đúng

313

88,2%

Thực hnh chưa đúng

11,8%

Kiểm tra sự hiện diện ca trứng và/hoc ấu trùng muỗi

vằn trong hoc ngoài nhà

Thực hnh đúng

248

69,9%

Thực hnh chưa đúng

107

30,1%

Gi cho chậu cây thông thoáng và x bt nưc thừa

Thực hnh đúng

317

89,3%

Thực hnh chưa đúng

10,7%

Dẹp b các phế thi xung quanh nhà

Thực hnh đúng

334

94,1%

Thực hnh chưa đúng

5,9%

Th cá vào dng c chứa nưc để c ăn lăng quăng

Thực hnh đúng

238

67,0%

Thực hnh chưa đúng

117

33,0%

Xử tr khi thấy các triệu chứng ca bệnh SXH Dengue

đến bệnh viện để xét nghiệm v điều tr

Thực hnh đúng

347

97,7%

Thực hnh chưa đúng

2,3%

Xử tr khi tr sốt cao không h do SXH Dengue

Thực hnh đúng

180

50,7%

Thực hnh chưa đúng

175

49,3%

Xử tr khi tr c dấu hiệu SXH Dengue

Thực hnh đúng

353

99,4%

Thực hnh chưa đúng

0,6%

Xử tr khi tr chn ăn do SXH Dengue

Thực hnh đúng

306

86,2%

Thực hnh chưa đúng

13,8%

Xử tr khi tr SXH Dengue cần uống nưc

Thực hnh đúng

213

60,0%

Thực hnh chưa đúng

142

40,0%

Thực hnh chung phòng chống SXH Dengue

Thực hnh chung đúng

114

32,1%

Thực hnh chung chưa đúng

241

67,9%

Nhận xt: Thực hnh chung đúng chiếm tỉ lệ 32,1%.

Bng 3. Mối liên h gia kiến thức chung v thực hnh chung về phòng SXH Dengue

Kiến thức chung

Thực hnh chung chưa đng

Thực hnh chung đng

Kiến thức chung chưa đúng

132 (74,6%)

45 (25,4%)

0,007

Kiến thức chung đúng

109 (61,2%)

69 (38,8%)

P.T.M. Anh et al / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 66, Special Issue 4, 160-164

164 www.tapchiyhcd.vn

Nhận xt: Nhng ngưi c kiến thức chung đúng c tỉ

lệ c thực hnh chung đúng là 38,8%, p = 0,007.

4. BN LUN

4.1. Kiến thức chung về phòng chống SXH Dengue

Trong số đối tưng n th tỉ lệ c kiến thức đúng l

51,5%, đ tui ≥ 40 tui tỉ lệ c kiến thức đúng

54,7%, dân tc Kinh tỉ lệ c kiến thức đúng 50,3%, đối

tưng c trnh đ cao đẳng, đi học tỉ lệ c kiến thức

đúng 62,6%, ngưi cư trú ti thành phố Hồ Chí Minh tỉ

lệ c kiến thức đúng 54,4%, đối tưng l viên chức tỉ

lệ c kiến thức đúng cao nhất (80,4%), ngưi c thu

nhập trên 5 triệu/thng tỉ lệ c kiến thức đúng 51,3%.

4.2. Các thực hành về phòng SXH Dengue

Tỉ lệ thực hnh chung đúng về phòng chống SXH

Dengue l 32,1%, c thể thấy ngưi chăm sc tr tuy

c thể c kiến thức nhưng việc thực hnh chưa cao, d

hiểu nhưng v nhiều lý do khch quan vẫn chưa lm

tốt đưc. Tỉ lệ ny thấp hơn so vi nghiên cứu Ngô

Th Việt (2023) vi tỉ lệ l 59,9% [7], cao hơn so vi

nghiên cứu ca Lê Thnh Ti (2008) chỉ c 22,1%

thực hnh chung đúng [5]. Sự không đồng nhất trên l

do mỗi nghiên cứu c b câu hi v cch đnh gi

khc nhau, khc nhau về đa phương hoc thi điểm

nghiên cứu, bên cnh đ kết qu còn ph thuc vo

cc yếu tố trnh đ, nghề nghiệp ca đối tưng nghiên

cứu v hiệu qu truyền thông ca từng đa phương.

4.3. Thực hnh chung về phòng chống SXH

Dengue phân bố theo các đặc điểm dch t

Trong số đối tưng nghiên cứu là n, tỉ lệ thực hnh

đúng là 33,1%, trong đ tỉ lệ c thực hnh đúng  ngưi

≥ 40 tui là 32,8%, ngưi dân tc Kinh là 32,1%, ngưi

có trnh đ trung học ph thông là 41,1%, ngưi đến từ

tỉnh là 35,9%, công nhân là 39,1%, ngưi c thu nhập

trung bnh dưi 5 triệu/thng là 33,3%.

4.4. Mối liên hệ gia kiến thức chung v thực hnh

chung về phòng chống SXH Dengue

Nhng đối tưng trong nghiên cứu c kiến thức chung

đúng c thực hnh chung đúng l 38,8%, cao hơn so

vi nhm c kiến thức chưa đúng vi tỉ lệ 25,4%, sự

khc biệt có ý nghĩa thống kê vi p = 0,007. Kết qu

nghiên cứu ca chúng tôi ph hp vi nghiên cứu ca

V Văn Quang (2021) ghi nhận nhm c kiến thức

đúng c thực hnh đúng l 45,2% cao hơn so vi nhm

c kiến thức chưa đúng vi tỉ lệ l 18,8%, sự khc biệt

c ý nghĩa thống kê vi p = 0,0042 [6]; đồng thi ph

hp vi nghiên cứu ca Phm Nguyễn Tuấn V và

cng sự (2023) ghi nhận nhm c kiến thức đúng c

thực hnh đúng (89,43%) cao hơn so vi nhm c kiến

thức chưa đúng (51,11%), sự khc biệt c ý nghĩa

thống kê vi p < 0,001 [2]. Điều ny cng ph hp vi

thực tế bi v khi kiến thức đưc ci thiện th ko theo

thực hnh mt phần no cng đưc nâng cao.

5. KẾT LUN

Nghiên cứu 355 đối tưng đang chăm sc ngưi SXH

Dengue điều tr ti Bệnh viện Nhi Đồng 2 năm 2024,

chúng tôi ghi nhận tỉ lệ kiến thức chung đúng phòng

chống dch bệnh SXH  mức trung bnh, tỉ lệ thực

hnh đúng chung còn rất thấp. Cần c biện php đy

mnh công tc truyền thông gio dc sức khe nhằm

nâng cao kiến thức v thực hnh phòng chống dch

bệnh SXH Dengue. Nghiên cứu tm thấy mối liên

quan gia kiến thức v thực hnh (p = 0,007), đây l

cơ s xây dựng chương trnh gio dc sức khe cho

ngưi bệnh v thân nhân.

TI LIU THAM KHẢO

[1] Huỳnh Thanh Hà và cng sự, Kiến thức, thi đ

hành vi phòng chống sốt xuất huyết ca ngưi

dân sống ti Bnh Dương, năm 2018 v cc yếu

tố liên quan, Tp chí Y học thành phố Hồ Chí

Minh, 2019, 23 (2), tr. 237-245.

[2] Phm Nguyễn Tuấn V, T Văn Trầm, Kiến

thức, thực hành phòng chống sốt xuất huyết

Dengue ca công nhân  các khu nhà trọ ti

thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương năm 2023,

VMJ, https://tapchiyhocvietnam.vn/index.php/

vmj/article/view/8160.

[3] Quyết đnh số 2760/QĐ-BYT ngày 04 tháng 7

năm 2023 ca B Y tế về việc ban hành Hưng

dẫn chn đon, điều tr sốt xuất huyết Dengue.

[4] WHO, Dengue in Viet Nam, 2023, https://

www.who.int/vietnam/health-topics/dengue.

[5] Lê Thnh Ti và CS, Kiến thức, thi đ, thực

hnh phòng chống sốt xuất huyết Dengue ca

ngưi dân ti xã M Khnh, huyện Phong Điền,

thành phố Cần Thơ, Tp ch Y học TP Hồ Chí

Minh, 2007, tập 12, ph bn số 04, tr. 45-49.

[6] V Văn Quang, Kiến thức, thi đ thực hnh

phòng chống sốt xuất huyết Dengue ca ngưi

dân th xã Vĩnh Châu, tỉnh Sc Trăng năm

2020-2021 v đnh gi kết qu can thiệp truyền

thông, Luận văn bc sĩ chuyên khoa cấp 2,

Trưng Đi học Y Dưc Cần Thơ, 2021.

[7] Ngô Th Việt và CS, Thi đ, thực hnh phòng

chống sốt xuất huyết Dengue ca ngưi dân ti

xã Huy Khiêm, huyện Tnh Linh, tỉnh Bnh

Thuận năm 2023 v mt số yếu tố liên quan,

Tp ch Y Dưc Cần Thơ, 2024, 78, tr. 262-268.

[8] Nguyễn Long Tự, Kiến thức, thi đ, thực hành

phòng chống sốt xuất huyết ca ngưi dân ti

phưng An Thnh, th xã Thuận An, tỉnh Bình

Dương năm 2017, Luận văn tốt nghiệp bc sĩ y

học dự phòng, Đi học Y Dưc thành phố Hồ

Chí Minh, 2017.

Kiến thức và thực hành phòng chống sốt xuất huyết dengue của người chăm sóc trẻ nằm điều trị tại Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2 năm 2024

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi