Kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định
Cuộc sống là một chuỗi những vấn đề đòi hỏi chúng ta phải giải quyết và ra
quyết định mỗi ngày. Nếu chúng ta giải quyết vấn đề và ra quyết định tốt,
chúng ta sẽ thành công. Ngược lại, chúng ta sẽ phải loay hoay trong vòng
luẩn quẩn “thử và sửa sai”, dần dần mất tự tin và ta sẽ thất bại. Tuy nhiên,
một trong những rào cản lớn nhất là chúng ta chưa biết cách giải quyết vấn
đề và ra quyết định hiệu quả. Vậy vấn đề là gì? Tại sao phải giải quyết vấn
đề và ra quyết định?
Hiểu nôm na, vấn đề là một mục tiêu nhưng chưa biết cách thực hiện hoặc
chưa biết cách thực hiện nào là tối ưu. Ví dụ: Bạn mơ ước trở thành một ca
sĩ nổi tiếng nhưng bạn chưa biết cách nào để đạt được. Đó là vấn đề của bạn.
Bạn tìm đủ mọi cách: đi học, nghe, xem thần tượng của mình hát, luyện tập
ngày đêm… Đến một ngày đẹp trời, bạn ra đường, người ta vây lấy bạn,
tặng thật nhiều hoa và quà, gọi bạn là ca sĩ X, Y và xin chữ ký. Nghĩa là bạn
đã trở thành ca sĩ nổi tiếng như hằng mơ ước.
Bạn có hạnh phúc khi đạt được mơ ước không? Chắc là có, ít nhất là trong
thời gian đầu của ánh hào quang. Như vậy, vấn đề trở thành ca sĩ nổi tiếng
của bạn đã được giải quyết. Lúc này bạn có còn gì mơ ước nữa không? Phải
có chứ! Bạn lại mơ ước nhiều điều khác. Và bạn lại tiếp tục tìm cách giải
quyết.
Vấn đề đôi khi là những việc rất đơn giản. Tìm ra một con đường ngắn nhất
để đi làm mà không bị kẹt xe mỗi ngày cũng là một vấn đề tất cả chúng ta
đều mơ ước. Nếu bạn thường xuyên giải quyết được vấn đề của mình. Bạn
sẽ rất thành công và tự tin hơn. Trái lại, bạn ngại mọi sự thay đổi, thiếu tự tin
và thường bị động. Vấn đề là “giải quyết vấn đề” cách nào? Giống như trước
khi ra đường, bạn cần biết mình muốn đi đâu. Để giải quyết vấn đề, trước
tiên, bạn cần xác định vấn đề của mình. Đó là những hiện trạng, những nguy
cơ có thể xảy ra và những mục tiêu bạn mong muốn đạt được. Sau khi đã
xác định rõ vấn đề, bạn nên “phát biểu vấn đề” cho nhiều người biết và cùng
bạn giải quyết nó nhé!
Xin bạn đừng quá vội vàng giải quyết ngay vấn đề. Nếu quá vội vàng, bạn
có nguy cơ giải quyết phần ngọn của vấn đề thì sẽ vô cùng nguy hiểm.
Giống như nhổ cỏ, nếu bạn chưa nhổ được gốc mà chỉ cắt ngang ngọn cỏ,
hôm sau, cỏ lại mọc thêm nhiều ngọn mới, xanh tốt hơn gấp nhiều lần cái
ngọn hôm qua. Trớ trêu thay, ngọn thì bao giờ cũng dễ nhìn thấy hơn gốc.
Và vì thế ta thường bị “đánh lừa”. Vì vậy, bạn cần bình tĩnh và dành đủ thời
gian để đi tìm “nguyên nhân gốc” của chúng. Khi đã biết rõ “nguyên nhân
gốc”, giờ đây bạn bắt đầu “tìm giải pháp”. Đây là lúc bạn tận dụng hết kiến
thức, kỹ năng và tư duy sáng tạo của mình để tìm được càng nhiều giải pháp
càng tốt.
Trong lúc tìm giải pháp, bạn không nên bận tâm đến tính khả thi của chúng.
Vì nếu phải đắn đo, cân nhắc lúc này, bạn sẽ khó có thể tìm được nhiều giải
pháp. Khi có một “kho” giải pháp rồi, bạn suy nghĩ, cân nhắc tính khả thi
vẫn chưa muộn. Cuối cùng, bạn hãy cân nhắc và quyết định chọn một giải
pháp phù hợp nhất với hoàn cảnh thực tế của mình. Giải pháp phù hợp, có
khi không phải là giải pháp tốt nhất đâu bạn nhé! Nhưng trong nhiều trường
hợp, ta cũng không cần phải mất quá nhiều công sức, thời gian và chi phí để
giải quyết triệt để một vấn đề. Nếu có giải pháp đơn giản hơn nhưng vẫn có
thể giải quyết tương đối tốt vấn đề thì cũng đáng cho ta chọn lắm phải
không? Vì vậy, bạn không cần quá cầu toàn mọi lúc, mọi nơi.
Có một nghịch lý là chúng ta thường dành rất nhiều thời gian để tìm giải
pháp và ta tìm được giải pháp rất tuyệt vời. Nhưng sau đó thì ta lại chẳng
làm gì cả. Giải pháp vẫn chỉ là giải pháp. Còn vấn đề của ta vẫn còn nguyên
đấy. Đó chính là điều tôi muốn nói với bạn. Khi chọn được giải pháp rồi,
hãy bắt tay thực hiện ngay để biến nó thành hiện thực. Vấn đề chỉ khuất
phục bạn, khi bạn quyết tâm giải quyết chúng. Nếu bạn bỏ qua bước này,
mọi công sức trước đó của bạn đều trở nên vô nghĩa. Giờ ta cùng mở tiệc
mừng thôi! Chúc bạn luôn chủ động với những vấn đề của mình và thành
công trong công việc và cuộc sống!
