Kỹ năng rèn luyện chỉ số EQ (trí thông minh xúc cảm)
Ths.Ph m Th Thúy
ạ
ị
Nội dung chính
1. So sánh IQ và EQ 2. Các c p đ c a trí thông minh xúc c m ấ 3. Câu h i tr c nghi m EQ ệ ỏ ắ 4. Tiêu chí đánh giá trí thông minh xúc c mả 5. Làm gì đ tăng ch s EQ
ộ ủ ả
ỉ ố ể
Bè n tè c hÊt c ña c on ngê i trong c ué c s è ng hiÖn ®¹i
IQ: Intelligence quotient - Th«ng minh trÝ tuÖ EQ: Emotion quotient - Th«ng minh c¶m xóc AQ: Adversity quotient - Vît qua nghÞch c¶nh CQ: Creative quotient - Lµm viÖc s¸ng t¹o
CQ
IQ
EQ
Con ngêi hiÖn ®¹i
AQ
“Ch s IQ ch chi m 25% trong s thành đ t ạ ự i chi m đ n 75% s ự ế
ỉ ố ỉ
ế ỉ ố ế ạ
Giáo s Daniel Goleman
trong khi đó ch s EQ l thành đ t.”ạ
ư
ặ
ả
ặ
Gieo c m xúc g t hành vi Gieo hành vi g t thói quen Gieo thói quen g t tính cách Gieo tính cách g t s ph n
ặ ặ ố
ậ
C m xúc là gì?
ả
ả
ượ
ể ả ứ ộ ẩ ị
ệ ả ợ
ế ả
C m xúc là t p h p nh ng ph n ng t ậ ự ữ ợ nhiên đ đ ng c b não phát ra m t cách t ự ộ ộ đ giúp c th và tâm trí chu n b hành đ ng ộ ơ ể thích h p khi c m giác phát hi n ra đi u gì ề đó đang x y ra liên quan đ n chúng ta. T t c chúng ta đ u có c m xúc - b i vì ề ấ ả ở
chúng ta đ u là con ng ề ả i. ườ
Quy luật của cảm xúc
1. C m xúc là 1 lo i virút c a tinh th n, chúng
ủ ạ ầ ả
ễ ị ị
i t o ra nó, b lây nhi m và ch u ườ ạ ở
2. Không m t lo i xúc c m tình c m nào có m t tr ng thái c : có giai
ả ả
ở ộ
th t n t đo n cao trào, có giai đo n l ng xu ng. ta là ng tác đ ng b i nó. ộ ạ ộ i mãi ể ồ ạ ạ ạ ạ ắ ả ố
X lý tình hu ng
ử
ố
ừ ư
Gi ả ử ạ ị ạ
ườ
ố ạ ậ ố
ế ẽ ạ
bên trong đ giúp ừ ể ấ
s b n đang v a vào thang máy, nh ng b n k p nh n ra là có ng i bên ngoài cũng ậ đang mu n đi vào thang máy gi ng b n v y b n s ph n ng th nào: ả ứ 1. B m nút m (open) t ở họ 2. Đ t h b m nút (open) t bên ngoài ể ự ọ ấ ừ
Kết quả
ng án (1), b n là ng ọ ạ ế ươ
N u b n ch n ph ạ ỉ ố ả ị
ạ ự ơ ớ ả
t cách hành x trong i có EQ cao s bi ử
i ườ có ch s xúc c m cao. Đây không đ n thu n ầ là phép l ch s mà là s nh y c m v i tình ự hu ngố Ng ườ ọ ố
ể ả ả
i ta g i là kh năng c ng ả ọ
ẽ ế m i tình hu ng có anh ta tham gia đ làm cho các bên c m th y tho i mái. Kh năng ấ này đôi khi đ ườ "đ c" tình hu ng. ả ượ ố ọ
EQ là gì?
ậ
ữ
ỹ
ệ ả ọ
Thu t ng trí tu c m xúc (Emotinal Intelligence) Do hai nhà tâm lý h c M Peter.Salovey và John Mayer s d ng năm 1990. ử ụ EQ đ
ả
ượ
c hi u là kh năng hi u rõ c m xúc b n ả ể ượ ả i khác, phân bi t ệ ườ ấ ng d n suy ẫ
ể ướ
ả
ki m ch tình
ể thân, th u hi u c m xúc ng ể đ nghĩ và hành đ ng c a b n thân. ộ ể
ự ề
ượ
ế
ả
đánh giá, kh năng ki m soát và ch ng ự
ự
ả c chúng và s d ng chúng đ h ử ụ ủ c hi u là kh năng t ể ả ả
ọ
c nhi u
duy tích c c, tìm ra đ ự
ỷ ậ ự ề ượ
ư i quy t công vi c.
EQ còn đ c m, t ế ả nh ng khát v ng, đam mê, kh năng k lu t t ữ giác, kh năng t ả i pháp đ gi gi ể ả
ế
ệ
ả
“V i IQ ng ớ EQ, ng ườ
i ta tuy n l a b n, nh ng v i ớ ạ ư
ể ự ườ ề ạ ạ " i ta đ b t b n
Ví dụ
ậ
ậ
ấ
Anh A có IQ r t cao. Anh y có kh năng l p lu n, r t có kh năng phân ả
ọ
ấ ụ
ấ ệ
ạ
ể
ữ
ả ấ ế
c
ọ
ườ
ư
ế ả
ứ ỉ
i không thông minh b ng
ữ
i không đ ý đ n vi c i khác đang nghĩ gì. N u m i th không đ ượ i ườ ằ
ườ
ồ
ả
ề
ả
ở
ả
ệ
ệ
ấ ả ặ
tích và logic và đ t m t m c tiêu "thép" vào công vi c. Anh y h c ộ ặ nh ng th m i r t nhanh. Tuy nhiên, anh ta l ệ ứ ớ ấ mình đang nghĩ gì và ng nh anh ta mong mu n, anh ta s tr nên nóng n y và ch trích ng ố ẽ ở khác. Anh ta không th g n gũi v i nh ng ng ớ ể ầ mình và kém đ ng c m. T t c nh ng đi u này làm c n tr anh ta làm ữ vi c hi u qu trong nhóm m c dù ch s IQ r t cao. Anh B có EQ r t cao. Anh y hoà thu n v i m i ng
ỉ ố ậ
ấ ọ
ớ
i, và ki m soát ể ệ
ủ
ệ
ơ
ả ả
ế
ủ
ệ
ủ ự ể ọ
ưở
ể
ấ ắ
ề ấ ấ ờ ả
ộ ặ ớ
n n lòng khi ph i ả c yêu m n và kính ế
ấ ấ ượ
ặ ớ
ắ
ấ ấ ườ t. Đi u này giúp anh ta làm vi c hi u qu , c m xúc c a mình cũng r t t ả ấ ố ả ề i có IQ cao h n B. B có kh năng hi u m c dù trong công ty m t s ng ể ườ ộ ố ặ nh ng thành ph n c a c m xúc trong giao ti p, và s d ng c kh năng ả ử ụ ả ầ ữ t v c m xúc c a mình. Anh ta có th nh kinh nghi m l n s hi u bi ể ả ế ề ả ẫ i i b i vì anh ta hi u đi u gì làm m i ng ng và đ ng viên m i ng h ọ ườ ở ườ ộ quan tâm, và là m t nhà ngo i giao xu t s c. Anh y r t linh ho t, sáng ạ ạ t o khi ph i đ i m t v i th thách, và không bao gi ử ạ ả ố đ i m t v i nh ng th t b i tr c m t. Anh y r t đ ấ ạ ướ ữ ố tr ng.ọ
ắ
ủ
ạ i nh ng câu h i sau đây và ỏ ả ờ ữ
ế ặ
Bài t p tr c nghi m EQ c a Daniel ệ ậ Goleman B n hãy tr l cho đi m:ể Đi m 1: Hi m ho c không đúng Đi m 2: Đôi khi ho c g n đúng Đi m 3: Th
ầ
ng x y ra ho c hoàn toàn đúng ể ể ể ặ ả ườ ặ
1.
ờ
ạ
ả
ạ
ủ
2.
Những câu hỏi về cảm xúc: ầ ớ ố ỵ i khác ngay c khi đang
ả
ạ
ườ
ậ ủ
ả ể
ồ ử ể
3.
ng vào cu c s ng không
ộ
ạ
ưở
4.
ng xuyên chia s c m xúc c a mình v i ng
i khác
ườ
ẻ ả
ố ớ
ườ
ủ
5.
c tính khí c a b n ngay c khi đang căng
ượ
ủ
ạ
ả
6.
ụ
ữ
ụ
ế
ạ
7.
i nh ng đi u v a
ư ế
ắ ạ
ữ
ừ
ề
8.
c khi đi đ n quy t đ nh
ế ị
ướ
ế
ắ
ả
ọ
9.
ư ế
ủ
ữ
ề
ữ
ầ
i b n yêu m n
-B n có c m xúc nh th nào trong ph n l n th i gian c a b n ư ế không( vui, bu n , chán n n,h n thù, đ k ,...)? -B n có th hi u quan đi m c a ng tranh lu n không? ậ -B n có cách nhìn l c quan và tin t ạ -B n có th ạ không? -B n có ki m soát đ ạ ể th ng không? ẳ -B n có m c tiêu và k ho ch đ hoàn thành nh ng m c tiêu đó ể ạ không? -B n có chăm chú nghe nh th nào và nh c l ạ nói không? -B n có cân nh c m i kh năng tr ạ không? -B n có bi t suy nghĩ v nh ng nhu c u c a mình nh th nào ầ ế ạ và th c hi n nh ng nhu c u đó không? ệ ự 10. -B n có th i gian đ vui đùa v i nh ng ng ể ờ
ườ ạ
ữ
ế
ớ
ạ không?
K T QU
Ế
Ả
Ể Ở ỉ ố ả
ạ ư
ả ệ ả ủ
ố i xung quanh. Hãy c g ng duy ườ ư ậ ủ ố ắ
i và ừ ạ ố
+25 ĐI M TR LÊN: ch s c m xúc thu c ộ lo i u. Thông tu c m xúc nh v y làm t i ươ sáng cu c s ng c a b n thân và c a c ả ộ nh ng ng ữ i s ng đó. trì l ố ố +16-24: Cũng t th a mãn, hãy c g ng đ hoàn thi n mình. +10-15: Đáng phàn nàn c n rèn luy n đ ể nâng cao ch s c xúc c a mình.
ỏ
t nh ng đ ng d ng l ừ ư ệ ể ố ắ ệ ầ ủ ỉ ố ả
Thông minh xúc cảm gồm 4 cấp độ:
t c m xúc:
Kh năng có th nh n bi
t
1. Nh n bi ậ
ể
ả
ế
ậ ả
ế ả ả
ả
ủ
ủ
ữ
ượ
ấ
ả
có kh năng hi u và th u c m ể c các lo i c m xúc, đ ng th i bi
t nguyên
ườ c c m xúc: ả ạ ả
i xung quanh. ả ồ
ế
ậ
ờ ạ ả
ả ủ
: Có kh năng di n t
ấ và đáp l
3. T o ra c m xúc
ễ ả
i các ạ t l ng ế ắ
ủ
i khác. Thông qua đó, bi i khác.
đúng c m xúc c a b n thân mình và c m xúc c a nh ng ng 2. Hi u đ ể đ ượ nhân và h u qu c a các lo i c m xúc y. ạ ả ả c m xúc c a ng ườ ả nghe, thông c m và chia s v i ng ả 4. Qu n lý c m xúc
c
ẻ ớ : Có kh năng t ả
ượ
ự
ả
ườ qu n lý đ ả ể ễ
ả c m xúc c a mình, c x h p lý đ d dàng hoà ư ử ợ ả đ ng vào t p th . ể ồ
ủ ậ
ạ ữ ủ ự ề
ồ ộ
ệ ng
ng và ch t l ấ ượ t o ra hay nh n đ ạ
ng c a mình.
S b n v ng c a tình b n, tình yêu, tình cha con, tình đ ng nghi p… ph thu c vào s ụ ố ố mà các c m xúc t t l ả ượ đ i ượ t c m t cá nhân ừ ố ậ ộ t ượ
ủ
Cảm xúc tốt
ả
C m xúc t ữ ố
ườ ng và hàn g n l i khác gi ng nh ư ố i ắ ạ
ạ ố
Nh ng c m xúc t
t dành cho ng ố thu c ch a lành v t th ươ ế tình b n và m i quan h . ệ c t o ra trong tâm trí, ả
ố ượ ạ ệ ữ ề
t đ truy n đi qua thái đ và hi n ra trong ánh ộ i c a b n. m t và n c ụ ườ ủ ạ ắ