Kỹ thuật cấp thoát nước công trình

Chia sẻ: Mai Van Luc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:186

Thêm vào BST

Báo xấu

248
lượt xem 91
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Với kết cấu nội dung gồm 8 chương tài liệu "Kỹ thuật cấp thoát nước công trình" giới thiệu đến các bạn những nội dung về khái niệm cấp thoát nước, hệ thống cấp nước bên trong công trình, mạng lưới đường ống cấp nước trong công trình, hệ thống cấp nước đặc biệt,... Mời các bạn cùng tham khảo để có thêm tài liệu phục vụ nhu cầu học tập và nghiên cứu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Kỹ thuật cấp thoát nước công trình

MUÏC LUÏC PHAÀN MÔÛ ÑAÀU ..........................................................................................................5 1. NHU CAÀU NÖÔÙC CUÛA CON NGÖÔØI ..................................................................5 1.1. Nöôùc duøng cho sinh hoaït: ....................................................................................5 1.2. Nöôùc duøng cho saûn xuaát: .....................................................................................5 1.3. Nöôùc duøng cho chöõa chaùy: ..................................................................................5 2. LÒCH SÖÛ COÂNG TAÙC CAÁP THOAÙT NÖÔÙC .......................................................6 3. NGAØNH CAÁP THOAÙT NÖÔÙC VAØ PHAÏM VI HOÏC ...........................................7 PHAÀN CAÁP NÖÔÙC .....................................................................................................8 Chöông 1 ......................................................................................................................8 KHAÙI NIEÄM CHUNG VEÀ CAÁP NÖÔÙC ...................................................................8 I. ÑÒNH NGHÓA VAØ YEÂU CAÀU ÑOÁI VÔÙI HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC...................8 1.1. Ñònh nghóa.............................................................................................................8 1. 2. Yeâu caàu ñoái vôùi heä thoáng caáp nöôùc ...................................................................9 II. PHAÂN LOAÏI HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC...............................................................9 2.1. Theo chöùc naêng, muïc ñích ..................................................................................9 2.2. Theo phaïm vi phuïc vuï. ........................................................................................9 2.3. Heä thoáng caáp nöôùc chöõa chaùy. ...........................................................................9 III. TIEÂU CHUAÅN DUØNG NÖÔÙC ...........................................................................10 IV. TÍNH CHAÁT CUÛA NÖÔÙC: ................................................................................14 4.1.Tính chaát cuûa nöôùc aên uoáng duøng cho sinh hoaït yeâu caàu nhö sau: ...............14 4.2. Chaát löôïng nöôùc saûn xuaát: ................................................................................15 4.3. Yeâu caàu veà chaát löôïng nöôùc: ............................................................................15 V. CHEÁ ÑOÄ TIEÂU THUÏ NÖÔÙC ...............................................................................16 VI. XAÙC ÑÒNH LÖU LÖÔÏNG NÖÔÙC TÍNH TOAÙN: ............................................19 VII. AÙP LÖÏC TRONG MAÏNG LÖÔÙI CAÁP NÖÔÙC ................................................20 Chöông 2 ....................................................................................................................23 HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC BEÂN TRONG COÂNG TRÌNH .....................................23 I. ÑÒNH NGHÓA ........................................................................................................23 II. PHAÂN LOAÏI HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC BEÂN TRONG (ÑÔN VÒ DUØNG NÖÔÙC VAØ TRONG NHAØ) ........................................................................................24 2.1. Phaân loaïi theo chöùc naêng:.................................................................................24 2.2. Phaân loaïi theo aùp löïc cuûa ñöôøng oáng caáp nöôùc beân ngoaøi:...........................25 2.3. Heä thoáng caáp nöôùc nhaø cao taàng......................................................................31 1
Chöông 3 ....................................................................................................................38 MAÏNG LÖÔÙI ÑÖÔØNG OÁNG CAÁP NÖÔÙC TRONG COÂNG TRÌNH ...................38 I. NUÙT ÑOÀNG HOÀ ÑO NÖÔÙC .................................................................................38 1.1.Ñöôøng oáng daãn nöôùc vaøo coâng trình.................................................................38 1.2.Ñoàng hoà ño nöôùc .................................................................................................41 II. CAÁU TAÏO MAÏNG LÖÔÙI CAÁP NÖÔÙC BEÂN TRONG NHAØ ............................45 2.1.OÁng vaø caùc boä phaän noái oáng...............................................................................46 2.2.Caùc thieát bò caáp nöôùc trong nhaø ........................................................................48 III. THIEÁT KEÁ MAÏNG LÖÔÙI CAÁP NÖÔÙC TRONG NHAØ ..................................52 3.1.Caùc soá lieäu cô sôû ..................................................................................................52 3.2. Vaïch tuyeán vaø boá trí ñöôøng oáng beân trong nhaø vaø trong ñôn vò duøng nöôùc: .....................................................................................................................................53 3.3. Chæ daãn laép ñaët oáng vaø caùc voøi nöôùc ................................................................57 3.4. Xaùc ñònh löu löôïng nöôùc tính toaùn ...................................................................58 3.5. Tính toaùn thuyû löïc cuûa maïng löôùi. ...................................................................68 Chöông 4 ....................................................................................................................73 HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC ÑAËC BIEÄT ....................................................................73 I. HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC CHÖÕA CHAÙY BEÂN TRONG NHAØ .........................73 1.2. Löu löôïng tính toaùn chöõa chaùy: (thôøi gian chöõa chaùy quy ñònh 3 giôø) .........77 1.3. Aùp löïc nöôùc chöõa chaùy. .....................................................................................80 1.4. Heä thoáng caáp nöôùc chöõa chaùy vôi voøi phun chöõa chaùy töï ñoäng ...................83 1.5. Heä thoáng caáp nöôùc chöõa chaùy vôùi voøi phun chöõa chaùy baùn töï ñoäng (Drenchers)................................................................................................................85 II. HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC SAÛN XUAÁT BEÂN TRONG NHAØ ............................86 III. HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC TÖÔÙI........................................................................86 IV. HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC UOÁNG ÑAËC BIEÄT .................................................87 V. HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC TRANG TRÍ.............................................................88 Chöông 5 ....................................................................................................................90 CAÙC COÂNG TRÌNH CUÛA HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC BEÂN TRONG..................90 I. BÔM VAØ TRAÏM BÔM .........................................................................................90 1.1. Phöông phaùp choïn maùy bôm.............................................................................90 1.2. Boá trí traïm bôm .................................................................................................93 1.3. Vieäc quaûn lyù töï ñoäng caùc maùy bôm ..................................................................94 II. KEÙT NÖÔÙC ..........................................................................................................95 2
2.1.Caáu taïo keùt nöôùc: ...............................................................................................96 2.2. Vò trí vaø chieàu cao:.............................................................................................97 2.3. Xaùc ñònh dung tích keùt nöôùc .............................................................................98 III. CAÙC BEÅ NÖÔÙC ..................................................................................................99 3.1. Caùc beå döï tröõ. ....................................................................................................99 3.2. Beå lieân heä (beå ñeäm) .........................................................................................101 IV. TRAÏM KHÍ EÙP. ................................................................................................103 PHAÀN THOAÙT NÖÔÙC............................................................................................105 Chöông 6 ..................................................................................................................105 HEÄ THOÁNG THOAÙT NÖÔÙC TRONG COÂNG TRÌNH .......................................105 I. KHAÙI NIEÄM CHUNG.........................................................................................105 1.1.Nhieäm vuï cuûa heä thoáng thoaùt nöôùc beân ngoaøi...............................................105 1.2. Caùc loaïi nöôùc thaûi. ...........................................................................................105 1.3. Giôùi thieäu sô ñoà thoaùt nöôùc beân ngoaøi ñoâ thò................................................106 1.4. Caùc boä phaän cuûa heä thoáng thoaùt nöôùc ...........................................................107 II. HEÄ THOÁNG THOAÙT NÖÔÙC BEÂN TRONG NHAØ..........................................108 2.1. Khaùi nieäm chung ..............................................................................................108 2.2. Thieát bò thu nöôùc thoaùt ....................................................................................111 2.2.3. Xi phoâng .........................................................................................................121 2.2.4. Chæ daãn laép ñaët caùc duïng cuïï veä sinh thu nöôùc thoaùt .................................122 2.2.5. Caáu taïo maïng löôùi thoaùt nöôùc beân trong nhaø. ..........................................127 2.2.6. Maïng löôùi ñöôøng oáng thoaùt nöôùc trong nhaø: .............................................131 2.2.7. Yeâu caàu veõ thieát keá maïng löôùi thoaùt nöôùc.................................................141 2.2.8. Tính toaùn maïng löôùi oáng thoaùt nöôùc sinh hoaït beân trong nhaø ................142 2.9 Thoaùt nöôùc nhaø cao taàng..................................................................................157 III. HEÄ THOÁNG THOAÙT NÖÔÙC MÖA BEÂN TRONG COÂNG TRÌNH.............158 3.1. Khaùi nieäm chung:.............................................................................................158 3.2. Caùch tính toaùn. .................................................................................................161 3.3 Thoaùt nöôùc maùi nhaø cao taàng. .........................................................................164 IV. HEÄ THOÁNG THOAÙT NÖÔÙC BEÂN TRONG NHAØ SAÛN XUAÁT ...................165 4.1 Ñaëc ñieåm nöôùc thaûi trong nhaø saûn xuaát. ........................................................165 4.2 Ñaëc ñieåm thieát keá. ............................................................................................165 V. CAÙC COÂNG TRÌNH ÑAËC BIEÄT CUÛA HEÄ THOÁNG THOAÙT NÖÔÙC BEÂN TRONG NHAØ ..........................................................................................................165 3
5.1. Traïm bôm nöôùc thoaùt trong nhaø ....................................................................166 5.2. Maùy nghieàn raùc ................................................................................................166 Chöông 7 ..................................................................................................................168 XÖÛ LYÙ CUÏC BOÄ NÖÔÙC BAÅN................................................................................168 I. BEÅ LAÉNG CAÙT, LAÉNG CAËN:...........................................................................168 II. BEÅ THU DAÀU MÔÕ .............................................................................................169 2.1. Beå thu daàu: .......................................................................................................169 2.2. Beå thu môõ (thöïc ñoäng vaät) ..............................................................................170 III. BEÅ TÖÏ HOAÏI. ...................................................................................................170 1. Beå töï hoaïi khoâng coù ngaên loïc:...........................................................................171 2. Beå töï hoaïi coù ngaên loïc ........................................................................................176 IV. BAÕI LOÏC NGAÀM ..............................................................................................178 Chöông 8 ..................................................................................................................181 THIEÁT KEÁ VAØ THI COÂNG HEÄ THOÁNG CAÁP THOAÙT NÖÔÙC BEÂN TRONG COÂNG TRÌNH.........................................................................................................181 I. HÖÔÙNG DAÃN THIEÁT KEÁ HEÄ THOÁNG CAÁP THOAÙT NÖÔÙC BEÂN TRONG NHAØ..........................................................................................................................181 1.1. Caùc taøi lieäu thieát keá .........................................................................................181 1.2. Noäi dung vaø khoái löôïng thieát keá .....................................................................181 II. THI COÂNG ÑÖÔØNG OÁNG CAÁP THOAÙT NÖÔÙC TRONG NHAØ. ................183 2.1. Hoà sô thieát keá ...................................................................................................183 2.2. Coâng taùc chuaån bò ............................................................................................183 2.3. Thi coâng heä thoáng caáp nöôùc trong nhaø. .........................................................183 2.4. Thi coâng heä thoáng thoaùt nöôùc trong nhaø. ......................................................185 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO .....................................................................................186 PHUÏ LUÏC 1..............................................................................................................186 PHUÏ LUÏC 2..............................................................................................................195 PHUÏ LUÏC 3..............................................................................................................207 PHUÏ LUÏC 4..............................................................................................................223 PHUÏ LUÏC 5..............................................................................................................226 4
PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1. NHU CAÀU NÖÔÙC CUÛA CON NGÖÔØI Veà caáp nước: Nöôùc laø moät nhu caàu khoâng theå thieáu ñöôïc trong ñôøi soáng cuûa con ngöôøi. Con ngöôøi caàn nöôùc nhö caàn khoâng khí, coù theå nhòn aên haøng tuaàn, caû thaùng nhöng khoâng theå nhòn uoáng ñöôïc vaøi ngaøy (Kyû luïc nhòn uoáng chæ 18 ngaøy). 1.1. Nöôùc duøng cho sinh hoaït: Nhö aên uoáng taém giaët, rửa nhaø, röûa saân. 1.2. Nöôùc duøng cho saûn xuaát: Duøng cho coâng nghieäp: cung caáp caùc noàøi hôi, laøm nguoäi maùy moùc, cheá bieán noâng saûn. Duøng cho noâng nghieäp: cung caáp caùc traïi chaên nuoâi, traïm maùy keùo, xí nghieäp cheá bieán noâng saûn. Duøng cho giao thoâng vaân taûi: nhö röûa xe, duøng cho caùc ñaàu maùy, toa xe, vaän chuyeån nhieân lieäu... 1.3. Nöôùc duøng cho chöõa chaùy: Duøng chöõa chaùy baûo veä tính maïng vaø taøi saûn cuûa con ngöôøi. Ngoaøi ra coøn duøng nöôùc töôùi ñöôøng, töôùi caây, taïo caûnh... Xaõ hoäi ngaøy caøng phaùt trieån, ñôøi soáng caøng naâng cao thì yeâu caàu duøng nöôùc ngaøy caøng taêng. Ngaøy nay, rieâng nöôùc sinh hoaït ñaõ coù nhöõng thaønh phoá leân ñeán 500, 600 lít/ngöôøi.ngaøy. Tp Hoà Chí Minh hieän nay khu vöïc coù nöôùc maùy duøng trung bình 150l/ngöôøi.ngaøy. (khaûo saùt naêm 1997) Veà thoaùt nöôùc: Nöôùc sau khi duøng cho sinh hoaït, saûn xuaát, nöôùc möa rôi treân maùi nhaø, ñöôøng phoá, saân baõi ñeàu bò nhieãm baån bôûi caùc chaát höõu cô, voâ cô vaø vi truøng. Vì vaäy caùc loaïi nöôùc naøy caàn phaûi ñöa ra khoûi khu daân cö, nôi saûn xuaát vaø laøm saïch thích ñaùng tröôùc khi thaûi ra soâng hoà. Giaûi quyeát vaán ñeà thoaùt nöôùc baån laø goùp phaàn caûi thieän ñôøi soáng, naâng cao ñieàu kieän veä sinh cho nhaân daân (traùnh hoâi haùm, ruoài muoãi, traùnh caùc beänh truyeàn nhieãm, baûo veä veä sinh caùc nguoàn nöôùc, traùnh luït loäi) 5
Nöôùc thoaùt coù theå duøng ñeå töôùi ruoäng, caây troàng, caën laéng cuûa nöôùc thoaùt laøm phaân boùn goùp phaàn naâng cao hieäu quaû kinh teá trong noâng nghieäp. Caùc loaïi khí trong caën nöôùc thoaùt ra coù theå duøng trong coâng nghieäp. (CH4, C2H4…) Ngaønh Kieán truùc, xaây döïng coù lieân quan maät thieát ñeán coâng taùc caáp thoaùt nöôùc. Do ñoù ngöôøi kieán truùc sö, kyõ sö xaây döïng caàn hieåu bieát kyõ thuaät caáp thoaùt nöôùc. Moät coâng trình xaây döïng, kieán truùc neáu ñeïp, neáu chaéc chaén maø vaán ñeà trang thieát bò kyõ thuaät (caáp thoaùt nöôùc, caáp nhieät, thoâng hôi, thoaùng gioù…) khoâng toát thì coâng trình khoâng hoaøn haûo, thaäm trí khoâng theå söû duïng ñöôïc. Hieåu bieát kyõ thuaät caáp thoaùt nöôùc seõ giuùp cho chuùng ta coù quan ñieåm toaøn dieän khi thieát keá, xaây döïng coâng trình, traùnh sai laàm laõng phí, taêng hieäu quaû söû duïng. 2. LÒCH SÖÛ COÂNG TAÙC CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Töø xa xöa cuoäc soáng vaø hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi ñaõ lieân heä phuï thuoäc vaøo söï phaân boá caùc nguoàn nöôùc maët treân traùi ñaát. Nhieàu nghieân cöùu ñòa chaát, khaûo coå ñaõ chöùng toå aûnh höôûng quyeát ñònh cuûa caùc nguoàn nöôùc ñeán vieäc hình thaønh caùc ñieåm daân cö ñoâng ñuùc coå ñaïi nhö ôû haï löu soâng Nin, soâng Tigur, soâng Hoaøng Haø (Trung Quoác), soâng Haèng (AÁn Ñoä). Trong quan nieäm veà theá giôùi tröôùc ñaây ngöôøi ta cho raèng nöôùc laø moät trong naêm thaønh phaàn caáu thaønh vuõ truï (kim, moäc, thuyû, hoaû, thoå). Hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi ngaøy caøng nhieàu qua töôùi tieâu, vaø ñeå laøm chuû nguoàn nöôùc trong khi choáng luït daãn ñeán taäp hôïp soá ñoâng ngöôì daãn ñeán vieäc hình thaønh yù thöùc toå chöùc, kyû luaät haønh chính, ñeán söï phaùt trieån kyõ thuaät vaø boä maùy haønh chính phuø hôïp vôùi con ngöôøi. Maët khaùc, vì nhu caàu söï soáng veà nöôùc cuûa con ngöôøi, baét buoäc con ngöôøi phaûi laøm chuû thieân nhieân ngay trong nhöõng vuøng khoâng ñaûm baûo nguoàn nöôùc, baèng caùch tìm caùc nguoàn nöôùc ngaàm döôùi ñaát, daãn nöôùc töø nôi khaùc ñeán… Veà caáp nöôùc: Caùch ñaây 3000 naêm, ngöôøi Ai caäp ñaõ xaây döïng caùc gieáng vaø duøng caùc duïng cuï ñôn giaûn ñeå ñöa nöôùc leân cao. Ngöôøi Ai Caäp, ngöôøi Babilon coå xöa ñaõ duøng caùc oáng goã, goám, chì, ñoàng ñeå vaän chuyeån nöôùc töø caùc hoà, suoái treân cao veà nôi ôû theo ñoä doác (thôøi ñoù chöa bieát tính chaát bình thoâng nhau cuûa nöôùc). Vieäc xaây döïng heä thoáng caáp nöôùc cho ñoâ thò baét ñaàu töø theá kyû XII theo phöông phaùp töï chaûy. 6
ÔÛ theá kyû XIII, do kyõ thuaät caáp nöôùc khoâng ñaûm baûo veä sinh coù haøng ngaøn ngöôøi bò beänh dòch. Töø theá kyû XVI ñeán theá kyû XVIII cuøng vôùi söï ra ñôøi cuûa cheá ñoä tö baûn, neàn coâng nghieäp phaùt trieån, ngaønh coâng nghieäp caáp nöôùc cuõng baét ñaàu phaùt trieån töø ñaây. Veà thoaùt nöôùc: Caùch ñaây 2500 naêm ôû Ai Caäp ñaõ coù keânh thoaùt nöôùc, ôû Aán Ñoä, La Maõ caùc coâng trình thoaùt nöôùc coå xöa coøn giöõ laïi ñeán ngaøy nay. Vieäc xaây döïng heä thoáng thoaùt nöôùc quy moâ xuaát hieän ôû Anh vaøo theá kyû XIV sau ñoù xuaát hieän ôû Phaùp theo nguyeân taéc töï chaûy ra soâng hoà (lieân heä taùc phaåm “nhöõng ngöôøi khoán khoå”). Naêm 1861 ôû Anh baét ñaàu caùc coâng trình xöû lyù thoaùt nöôùc. Nöôùc ta, töø laâu nhaân daân ta ñaõ bieát lôïi duïng caùc nguoàn nöôùc soâng suoái ao hoà, nöôùc möông, nöôùc gieáng. Trong thôøi thöïc daân Phaùp, ôû Vieät nam baét ñaàu xaây döïng caùc heä thoáng thoaùt nöôùc ôû caùc ñoâ thò Haø noäi. Tp Hoà Chí Minh. Ngaøy nay moãi thaønh phoá, thò traán ôû nöôùc ta ñeàu coù heä thoáng caáp thoaùt nöôùc. Hieän taïi, nöôùc ñang trôû thaønh nguoàn taøi nguyeân cuûa nhieàu nöôùc, caàn ñöôïc nghieân cöùu, baûo veä, boå sung, tieát kieäm ñeå daûm baûo nhu caàu xaõ hoäi ngaøy caøng taêng. 3. NGAØNH CAÁP THOAÙT NÖÔÙC VAØ PHAÏM VI HOÏC Caáp thoaùt nöôùc laø ngaønh kyõ thuaät nghieân cöùu giaûi quyeát vieäc cung caáp vaø thoaùt nöôùc ñaõ söû duïng ñeå phuïc vuï sinh hoaït vaø saûn xuaát cuûa con ngöôøi. Ngoaøi ra coøn coù nhöõng ngaønh lieân quan cuøng nghieân cöùu veà nöôùc nhö: Ngaønh thuyû lôïi laø ngaønh kyõ thuaät nghieân cöùu vieäc cung caáp vaø thoaùt nöôùc phuïc vuï saûn xuaát noâng nghieäp cuûa con ngöôøi. Ngaønh thuyû ñieâïn laø ngaønh kyõ thuaät nghieân cöùu söû duïng naêng löôïng cuûa nöôùc ñeå saûn xuaát ra ñieän naêng. Tuyø theo tính chaát, ñaëc ñieåm, quy moâ, phaïm vi maø Caáp thoaùt nöôùc ñöôïc phaân chia caùc loaïi, caùc phaàn khaùc nhau nhö Caáp thoaùt nöôùc ñoâ thò (coøn goïi laø caáp thoaùt nöôùc beân ngoaøi) vaø Caáp thoaùt nöôùc coâng trình (coøn goïi Caáp thoaùt nöôùc beân trong). Moân hoïc caáp thoaùt nöôùc coâng trình chuû yeáu giôùi thieäu veà heä thoáng caáp thoaùt nöôùc beân trong coâng trình. Moân hoïc naøy ñöôïc giaûng daïy cho ñoái töôïng laø sinh vieân ngaønh Kieán truùc coâng trình; ngaønh Xaây döïng vaø ngaønh Kyõ thuaät haï taàng Ñoâ thò chuyeân ngaønh Caáp thoaùt nöôùc. 7
PHAÀN CAÁP NÖÔÙC Chöông 1 KHAÙI NIEÄM CHUNG VEÀ CAÁP NÖÔÙC I. ÑÒNH NGHÓA VAØ YEÂU CAÀU ÑOÁI VÔÙI HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC 1.1. Ñònh nghóa Heä thoáng caáp nöôùc laø taäp hôïp caùc coâng trình thu nöôùc, vaän chuyeån nöôùc, xöû lyù nöôùc, ñieàu hoaø vaø phaân phoái nöôùc. Thaønh phaàn chính: Heä thoáng caáp nöôùc goàm caùc coâng trình sau: - Coâng trình thu nöôùc - Coâng trình xöû lyù nöôùc - Coâng trình vaän chuyeån nöôùc - Traïm bôm (coâng trình taêng aùp löïc) - Coâng trình ñieàu hoaø nöôùc - Coâng trình phaân phoái nöôùc * Cho khu vöïc * Beân trong nhaø 4 5 1 2 3 Hình 1. 1: Sô ñoà heä thoáng caáp nöôùc thaønh phoá. 1. Coâng trình thu vaø traïm bôm caáp I (bôm nöôùc thoâ); 2. Traïm xöû lyù; 3. Traïm bôm caáp II (bôm nöôùc saïch); 4. Ñaøi nöôùc; 5. Maïng löôùi ñöôøng oáng phaân phoái nöôùc 8
1. 2. Yeâu caàu ñoái vôùi heä thoáng caáp nöôùc Yeâu caàu ñoái vôùi heä thoáng caáp nöôùc laø baûo ñaûm ñöa ñaày ñuû löôïng nöôùc caàn thieát ñeán caùc nôi tieâu duøng, baûo ñaûm chaát löôïng nöôùc theo yeâu caàu, ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu giaù thaønh söû duïng vaø quaûn lyù reû, vieäc xaây döïng vaø quaûn lyù deã daøng, thuaän tieän, coù khaû naêng cô giôùi hoùa, töï ñoäng hoùa cao ñoä vieäc khai thaùc, vaän chuyeån vaø laøm saïch nöôùc. II. PHAÂN LOAÏI HEÄ THOÁNG CAÁP NÖÔÙC Heä thoáng caáp nöôùc coù theå chia laøm caùc loaïi sau: 2.1. Theo chöùc naêng, muïc ñích Heä thoáng caáp nöôùc sinh hoaït. Heä thoáng caáp nöôùc saûn xuaát. Heä thoáng caáp nöôùc chöõa chaùy. Heä thoáng caáp nöôùc keát hôïp (sinh hoaït, chöõa chaùy vaø saûn xuaát). 2.2. Theo phaïm vi phuïc vuï. Heä thoáng caáp nöôùc beân ngoaøi (ñoâ thò). Heä thoáng caáp nöôùc tieåu khu (ñôn vò duøng nöôùc goàm nhieàu coâng trình). Heä thoáng caáp nöôùc trong nhaø (coâng trình). 2.3. Heä thoáng caáp nöôùc chöõa chaùy. Ngöôøi ta chia ra: Heä thoáng chöõa chaùy aùp löïc thaáp: Ñònh nghóa: Heä thoáng chöõa chaùy aùp löïc thaáp laø heä thoáng chöõa chaùy maø aùp löïc taïi caùc coät nöôùc chöõa chaùy treân maïng löôùi thaáp, khoâng ñuû aùp löïc chöõa chaùy caùc coâng trình. Vì vaäy muoán chöõa chaùy phaûi duøng caùc xe chöõa chaùy coù maùy bôm ñaët saün treân xe ñeå huùt nöôùc töø caùc coät chöõa chaùy naøy vaø taêng aùp löïc chöõa chaùy cho caùc coâng trình trong khu vöïc maø coät chöõa chaùy naøy phuïc vuï. Heä thoáng chöõa chaùy aùp löïc cao: Ñònh nghóa: Heä thoáng chöõa chaùy aùp löïc cao laø heä thoáng caáp nöôùc maø ôû taïi caùc coät chöõa chaùy, aùp löïc ñuû ñeå chöõa chaùy caùc coâng trình trong khu vöïc maø coät chöõa chaùy naøy phuïc vuï, neáu gaén vaøo ñoù 1 oáng voøi phun (voøi roàng). 9
Ngoaøi ra coøn chia: Theo ñoái töôïng phuïc vuï: Heä thoáng caáp nöôùc thaønh phoá, heä thoáng caáp nöôùc coâng nghieäp, heä thoáng caáp nöôùc noâng nghieâp, heä thoáng caáp nöôùc ñöôøng saét. Theo phöông phaùp söû duïng: Heä thoáng caáp nöôùc chaûy thaúng, heä thoáng caáp nöôùc tuaàn hoaøn, heä thoáng caáp nöôùc lieân tuïc. III. TIEÂU CHUAÅN DUØNG NÖÔÙC Tieâu chuaån duøng nöôùc: laø thoâng soá raát cô baûn khi thieát keá heä thoáng caáp nöôùc. Noù duøng ñeå xaùc ñònh quy moâ hay coâng suaát caùc coâng trình trong heä thoáng caáp nöôùc cho ñoâ thò, khu daân cö, khu coâng nghieäp, xí nghieäp. Muoán thieát keá heä thoáng caáp nöôùc cho coâng trình, tröôùc heát ta caàn bieát tieâu chuaån duøng nöôùc ñeå xaùc ñònh löôïng nöôùc caàn phaûi cung caáp cuõng nhö deå tính toaùn caùc coâng trình trong heä thoáng caáp nöôùc. Tieâu chuaån duøng nöôùc cao hay thaáp phuï thuoäc vaøo möùc soáng cuûa daân, ñieàu kieän trang thieát bò veä sinh cho caùc ngoâi nhaø (laáy nöôùc chung hay rieâng, soá thieát bò veä sinh nhieàu hay ít), ñieàu kieän khí haäu vaø taäp quaùn sinh hoaït cuûa ngöôøi daân töøng vuøng. Tieâu chuaån duøng nöôùc saûn xuaát phuï thuoäc vaøo loaïi saûn xuaát vaø ñieàu kieän saûn xuaát. Tieâu chuaån duøng nöôùc laø soá lieäu cô sôû ñeå tính toaùn heä thoáng coâng trình vaø maïng löôùi ñöôøng oáng caáp nöôùc. Qua ñieàu tra laâu daøi veà möùc ñoä tieâu thuï ôû nhöõng nôi coù heä thoáng caáp nöôùc, hay ôû caùc nhaø maùy, xí nghieäp töông töï, ngöôøi ta xaùc ñònh tieâu chuaån duøng nöôùc cho caùc ñoái töôïng duøng nöôùc khaùc nhau, duøng ñeå tính toaùn caùc heä thoáng, coâng trình, maïng löôùi ñöôøng oáng. Moät ñieàu caàn chuù yù laø khi söû duïng caùc baûng tieâu chuaån caáp nöôùc ta phaûi hieåu roõ tieâu chuaån ñoù quy ñònh cho ñoái töôïng naøo vaø duøng ñeå tính cho coâng trình naøo, duøng cho heä thoáng caáp nöôùc beân trong hay beân ngoaøi nhaø “TCXD VN” taäp X Haø Noäi 1996. Cuï theå: - Ñeå tính toaùn heä thoáng caáp nöôùc ñoâ thò (caáp nöôùc beân ngoaøi) duøng tieâu chuaån TCXD 33-2006. - Ví duï: Bảng 1. 1: Tieâu chuaån duøng nöôùc aên uoáng sinh hoaït cho khu daân cö Tieâu chuaån caáp nöôùc tính theo ñaàu ngöôøi Ñoái töôïng duøng nöôùc (ngaøy trung bình trong naêm) l/ngöôøi.ngaøy Thaønh phoá lôùn, thaønh phoá du lòch, nghæ 300 - 400 maùt, khu coâng nghieäp lôùn. 10
Tieâu chuaån caáp nöôùc tính theo ñaàu ngöôøi Ñoái töôïng duøng nöôùc (ngaøy trung bình trong naêm) l/ngöôøi.ngaøy Thaønh phoá, thò xaõ vöøa vaø nhoû, khu coâng 200 - 270 nghieäp nhoû Thò traán, trung taâm coâng - noâng nghieäp, 80 - 150 coâng - ngö nghieäp, ñieåm daân cö noâng thoân Noâng thoân 40 - 60 Chuù yù: - Tieâu chuaån naøy coù keå ñeán nöôùc sinh hoaït khu coâng nghieäp, coâng trình coâng coäng, nöôùc töôùi ñöôøng, töôùi caây… - Cho pheùp thay ñoåi tieâu chuaån duøng nöôùc sinh hoaït cuûa ñieåm daân cö ±10-20% tuyø theo ñieàu kieän khí haäu, möùc ñoä tieän nghi vaø caùc ñieàu kieän ñòa phöông khaùc. Bảng 1. 2: Tieâu chuaån duøng ñoái vôùi caùc ñieåm daân cö Soá Giai ñoaïn Ñoái töôïng duøng nöôùc vaø thaønh phaàn caáp nöôùc TT 2010 2020 (1) (2) (3) (4) I. Ñoâ thò loaïi ñaëc bieät, ñoâ thò loaïi I, khu du lòch, nghæ maùt a) Nöôùc sinh hoaït: - Tieâu chuaån caáp nöôùc (l/ngöôøi.ngaøy): + Noäi ñoâ 165 200 + Ngoaïi vi 120 150 - Tyû leä daân soá ñöôïc caáp nöôùc (%): + Noäi ñoâ 85 99 + Ngoaïi vi 80 95 b) Nöôùc phuïc vuï coâng coäng (töôùi caây, röûa ñöôøng, 10 10 cöùu hoaû,…); Tính theo % cuûa (a) c) Nöôùc cho coâng nghieäp dòch vuï trong ñoâ thò; Tính 10 10 theo % cuûa (a) d) Nöôùc khu coâng nghieäp (laáy theo ñieàu 2.4-Muïc 2) 22÷ 45 22÷ 45 e) Nöôùc thaát thoaùt; Tính theo % cuûa (a+b+c+d) < 25 < 20 f) Nöôùc cho yeâu caàu rieâng cuûa nhaø maùy xöû lyù nöôùc; 7 ÷10 5÷8 Tính theo % cuûa (a+b+c+d+e) II. Ñoâ thò loaïi II, ñoâ thò loaïi III a) Nöôùc sinh hoaït: - Tieâu chuaån caáp nöôùc (l/ngöôøi.ngaøy): + Noäi ñoâ 120 150 11
Soá Giai ñoaïn Ñoái töôïng duøng nöôùc vaø thaønh phaàn caáp nöôùc TT 2010 2020 (1) (2) (3) (4) + Ngoaïi vi 80 100 - Tyû leä daân soá ñöôïc caáp nöôùc (%): + Noäi ñoâ 85 99 + Ngoaïi vi 75 90 b) Nöôùc phuïc vuï coâng coäng (töôùi caây, röûa ñöôøng, 10 10 cöùu hoaû,…); Tính theo % cuûa (a) c) Nöôùc cho coâng nghieäp dòch vuï trong ñoâ thò; Tính 10 10 theo % cuûa (a) d) Nöôùc khu coâng nghieäp (laáy theo ñieàu 2.4-Muïc 2) 22÷ 45 22÷ 45 e) Nöôùc thaát thoaùt; Tính theo % cuûa (a+b+c+d) < 25 < 20 f) Nöôùc cho yeâu caàu rieâng cuûa nhaø maùy xöû lyù nöôùc; 8 ÷10 7÷8 Tính theo % cuûa (a+b+c+d+e) III. Ñoâ thò loaïi IV, ñoâ thò loaïi V; Ñieåm daân cö noâng thoân a) Nöôùc sinh hoaït: - Tieâu chuaån caáp nöôùc (l/ngöôøi.ngaøy): 60 100 - Tyû leä daân soá ñöôïc caáp nöôùc (%): 75 90 b) Nöôùc dòch vuï; Tính theo % cuûa (a) 10 10 c) Nöôùc thaát thoaùt; Tính theo % cuûa (a+b) < 20 < 15 d) Nöôùc cho yeâu caàu rieâng cuûa nhaø maùy xöû lyù 10 10 nöôùc; Tính theo % cuûa (a+b+c) Trong caùc khu daân cö duøng nöôùc ôû caùc voøi coâng coäng ngoaøi ñöôøng phoá coù theå laáy tieâu chuaån duøng nöôùc töø 40 – 60 lít/ngöôøi.ngaøy ñeâm. Khi chöa coù soá lieäu cuï theå veà maët maät ñoä daân cö phaân loaïi theo möùc ñoä tieän nghi coù theå laáy theo tieâu chuaån trung bình nhö sau: a. Nhaø ôû 1-2 taàng 80-120 lít/ngöôøi ngaøy b. Nhaø töø 3-5 taàng 120-180 lít/ngöôøi ngaøy c. Khu du lòch, nghæ maùt, khaùch saïn cao caáp vaø caùc khu ñaëc bieät…tuyø theo möùc ñoä tieän nghi laáy töø 180-400 lít/ngöôøi ngaøy. 12
Bảng 1. 3: tieâu chuaån duøng nöôùc sinh hoaït cho coâng nhaân khi laøm vieäc Loaïi phaân xöôûng Tieâu chuaån duøng nöôùc sinh hoaït trong cô Heä soá khoâng sôû saûn xuaát coâng nghieäp tính cho 1 ñieàu hoaø giôø ngöôøi trong 1 ca (l/ngöôøi/ca) Phaân xöôûng toaû nhieät 45 2,5 treân 20 Kcalo/m3. giôø Caùc phaân xöôûng khaùc 25 3 Tieâu chuaån nöôùc taém höông sen cho coâng nhaân xí nghieäp coù theå laáy 500 (l/giôø) cho 1 voøi taém höông sen trong voøng 45 phuùt. Soá coâng nhaân söû duïng moät voøi sen taém phuï thuoäc vaøo ñaëc ñieåm veä sinh cuûa quaù trình saûn xuaát. Ñaëc ñieåm veä sinh cuûa quaù trình saûn xuaát Soá ngöôøi söû duïng tính cho 1 voøi höông sen a) Khoâng laøm baån quaàn aùo vaø tay chaân 30 b) Laøm baån quaàn aùo vaø tay chaân 14 c) Coù duøng nöôùc 10 d) Thaûi nhieàu buïi hay caùc chaát baån ñoäc 6 Tieâu chuaån nöôùc töôùi ñöôøng, töôùi caây Tieâu chuaån cho 1 Muïc ñích duøng nöôùc Ñôn vò tính laàn töôùi (l/m2) Röûa baèng cô giôùi, maët ñöôøng vaø quaûng tröôøng 1 laàn röûa 1,2÷1,5 ñaõ hoaøn thieän Töôùi baèng cô giôùi, maët ñöôøng vaø quaûng tröôøng 1 laàn töôùi 0,5÷0,4 ñaõ hoaøn thieän. Töôùi baèng thuû coâng (baèng oáng meàm) væa heø vaø 1 laàn töôùi 0,4÷0,5 maët ñöôøng hoaøn thieän Töôùi caây xanh ñoâ thò 1 laàn töôùi 3÷4 Töôùi thaûm coû vaø boàn hoa - 4÷6 Töôùi caây trong vöôøn öôm caùc loaïi. 1 ngaøy 10÷15 Tieâu chuaån nöôùc röûa xe oâtoâ: 400 lít/1 laàn röûa cho xe du lòch, 600 lít/ 1 laàn röûa xe taûi. Tieâu chuaån duøng nöôùc chöõa chaùy (xem tieâu chuaån phoøng chaùy chöõa chaùy) Tieâu chuaån nöôùc duøng cho saûn xuaát: laáy theo yeâu caàu cuûa töøng loaïi saûn xuaát. 13
Tieâu chuaån duøng cho nhöõng nhu caàu khaùc: Coâng coäng, chaên nuoâi, noâng nghieäp coù baûng rieâng. IV. TÍNH CHAÁT CUÛA NÖÔÙC: Nöôùc ñöôïc cung caáp cho caùc thieát bò sinh hoaït vaø coâng nghieäp caàn coù 1 chaát löôïng nhaát ñònh phuø hôïp vôùi nhöõng ñieàu kieän ñoái vôùi nöôùc aên uoáng vaø nhöõng ñoøi hoûi kyõ thuaät, thöôøng ñöôïc qui ñònh trong tieâu chuaån nhaø nöôùc cho nöôùc sinh hoaït hoaëc loaïi nöôùc saûn xuaát. 4.1.Tính chaát cuûa nöôùc aên uoáng duøng cho sinh hoaït yeâu caàu nhö sau: a.Lyù hoïc: Nhieät ñoä cuûa nöôùc thay ñoåi theo nguoàn nöôùc vaø thôøi tieát (nhaát laø nöôùc maët), noù coù quan heä tröïc tieáp vôùi con ngöôøi vaø quaù trình saûn xuaát. Nöôùc aên uoáng coù nhieät ñoä toát nhaát töø 7-12oC. Ñoä ñuïc cuûa nöôùc (ngöôïc vôùi ñoä trong) ñöôïc xaùc ñònh baèng soá löôïng chaát lô löûng nhö caùt, seùt, buøn, hôïp chaát höõu cô trong nöôùc ñöôïc tính baèng mg/l. Ñoái vôùi heä thoáng caáp nöôùc ñoâ thò, caùc traïm nhoû leû vaø noâng thoân, ñoä ñuïc cuûa nöôùc aên uoáng sinh hoaït laø 7 tính bazô (kieàm) Nöôùc aên uoáng sinh hoaït phaûi coù ñoä pH töø 6.5 – 9.5 - Ñoä cöùng cuûa nöôùc bieåu thò löôïng ion Canxi (Ca2+) vaø ion Magieâ (Mg2+) coù trong nöôùc. Moät ñoä cöùng töông ñöông 10mg ion Ca2+ hay 7.19mg ion Mg2+ trong 1 lít nöôùc (töùc laø 0.5milimol/l cuûa moãi kim loaïi) Nöôùc coù ñoä cöùng lôùn laøm cho thòt naáu laâu chín, giaët toán xaø boâng, caën ñoùng 14
nhieàu trong caùc ñaùy noài duøng naáu nöôùc noùng, toán nhieân lieäu ñoát. Nöôùc aên uoáng phaûi coù ñoä cöùng toaøn phaàn ≤ 12 ñoä. - Ñoä chöùa saét cuûa nöôùc bieåu thò baèng soá löôïng Fe2+ hay Fe3+ trong 1 ñôn vò theå tích nöôùc laø 1 lít. Saét trong nöôùc laøm cho nöôùc coù muøi vaø maøu, laøm moïc rong reâu trong ñöôøng oáng nöôùc. Nöôùc aên uoáng phaûi coù haøm löôïng saét ≤ 0.3mg/l - Ñoä chöùa hôi cuûa nöôùc: bieåu thò baèng soá mg boït khí treân 1 lít nöôùc tính baèng mg/l, caùc loaïi khí thöôøng gaëp trong nöôùc laø CO2, O2, H2S…Chuùng laøm xaáu chaát löôïng nöôùc, gaây ra hieän töôïng aên moøn kim loaïi vaø coù muøi khoù chòu, cho neân yeâu caàu khoâng ñuôïc coù khí, neáu nöôùc coù khí chöùng toû nöôùc ñaõ nhieãm baån höõu cô. - Ñoä chöùa muoái aên cuûa nöôùc bieåu thò baèng soá löôïng Natriclorua coù trong nöôùc ñöôïc tính baèng mg/l. Nöôùc aên uoáng phaûi coù haøm löôïng NaCl ≤ 70 – 100mg/l. - Caùc hôïp chaát cuûa nitô (NH3, NO2H, NO3H) coù trong nöôùc chöùng toû nöôùc ñaõ nhieãm baån do nöôùc thaûi laãn vaøo. Nöôùc aên uoáng khoâng ñöôïc pheùp coù nhöõng chaát ñoäc ñoù. Caùc chaát ñoäc khaùc khoâng ñöôïc coù trong nöôùc nhö Pb, Cu, Zn, As… c. Vi truøng: - Caàn xaùc ñònh soá vi truøng trong 1 ñôn vò theå tích nöôùc. Trong soá caùc vi truøng nguy hieåm nhaát laø vi truøng ñöôøng ruoät nhö: thoå taû, thöông haøn, kieát lò… Ñaëc tröng ñoä baån veà vi truøng cuûa nöôùc baèng soá löôïng caùc vi truøng ñöôøng ruoät hình ñuõa goïi laø Coli trong 1 lít nöôùc. Nöôùc aên uoáng quy ñònh ≤ 20 con Coli/lit. 4.2. Chaát löôïng nöôùc saûn xuaát: Tuyø loaïi saûn xuaát vaø yeâu caàu chaát löôïng nöôùc cuaû saûn phaåm ñoøi hoûi. 4.3. Yeâu caàu veà chaát löôïng nöôùc: Nöôùc aên uoáng sinh hoaït ñoøi hoûi chaát löôïng raát cao, vì noù quan heä ñeán ñôøi soáng söùc khoeû cuûa ngöôøi daân, cuõng nhö chaát löôïng saûn phaåm, nhaát laø nhöõng nhaø maùy ñoà hoäp, thöïc phaåm, coâng ngheä deät, nhuoäm. Chaát löôïng nöôùc aên uoáng do cô quan kieåm tra veä sinh nhaø nöôùc quy ñònh (ôû ta laø cô quan y teá vieän veä sinh dòch teã hoïc) chaát löôïng nöôùc saûn xuaát theo yeâu caàu rieâng veà kyõ thuaät cho töøng loaïi saûn xuaát. Ngoaøi ra, coøn nhieàu tính chaát khaùc quy ñinh trong tieâu chuaån cuûa nhaø nöôùc. 15
V. CHEÁ ÑOÄ TIEÂU THUÏ NÖÔÙC Vieäc tieâu thuï nöôùc khoâng phaûi luùc naøo cuõng ñoàng ñeàu, maø coù luùc nhieàu, luùc ít do ñoù ñeå cung caáp ñaày ñu,û thoaû maõn moïi ñoái töôïng duøng nöôùc vaø ñeå thieát keá heä thoáng caáp nöôùc ñöôïc kinh teá vaø caàn phaûi bieát roõ cheá ñoä tieâu thuï nöôùc. Cheá ñoä tieâu thuï nöôùc raát phöùc taïp vì nöôùc ñöôïc cung caáp cho nhieàu ñoái töôïng khaùc nhau, noù thay ñoåi theo thaùng, muøa naêm, cuõng nhö töøng giôø ngaøy (giôø cao ñieåm duøng nhieàu, ban ñeâm duøng ít), noù phuï thuoäc vaøo cheá ñoä laøm vieäc, nghæ nhôi cuûa con ngöôøi vaø cheá ñoâï laøm vieäc cuûa nhaø maùy, cô quan… Ñeå ñaëc tröng cho cheá ñoä tieâu thuï nöôùc trong ngaøy ngöôøi ta thöôøng thaønh laäp caùc baûng thoáng keâ löu löôïng nöôùc theo töøng giôø trong 1 ngaøy ñeâm theå hieän baèng caùc bieåu ñoà tieâu thuï nöôùc trong ngaøy hay caùc heä soá khoâng ñieàu hoaø ngaøy, giôø. Caùc baûng vaø bieåu ñoà coù daïng sau: 16
Bảng 1. 4: Baûng thoáng keâ löu löôïng nöôùc theo giôø trong ngaøy ñeâm Qsh aQsh Nước tưới QCNSX QshCN QtCN Lưu lượng tổng cộng Kh=1,4 m3 Đường Caây m3 PXn PXl PXn PXl m3 Giờ %Qsh m3 m3 m3 % m3 % m3 m3 m3 Q bQ %Qngđ 0 - 1 1 121.5 133.65 133.65 153.70 0.87 1 - 2 1 121.5 133.65 133.65 153.70 0.87 2 - 3 1 121.5 133.65 133.65 153.70 0.87 3 - 4 1 121.5 133.65 133.65 153.70 0.87 4 - 5 2 243 267.3 267.30 307.40 1.73 5 - 6 3 364.5 400.95 400.95 461.09 2.60 6 - 7 5 607.5 668.25 97.2 765.45 880.27 4.96 7 - 8 6.5 789.75 868.725 97.2 965.93 1110.81 6.26 8 - 9 6.5 789.75 868.725 91.13 100 6 0.6 1060.46 1219.52 6.87 9 - 10 5.5 668.25 735.075 91.13 100 6 0.42 9 0.9 927.53 1066.65 6.01 10 - 11 4.5 546.75 601.425 91.13 100 12 0.84 12 1.2 794.60 913.78 5.15 11 - 12 5.5 668.25 735.075 91.13 100 19 1.33 16 1.6 929.14 1068.51 6.02 12 - 13 7 850.5 935.55 91.13 100 15 1.05 10 1 1128.73 1298.04 7.32 13 - 14 7 850.5 935.55 91.13 100 6 0.42 10 1 1128.10 1297.32 7.31 14 - 15 5.5 668.25 735.075 91.13 100 12 0.84 12 1.2 928.25 1067.48 6.02 15 - 16 4.5 546.75 601.425 91.13 100 19 1.33 16 1.6 795.49 914.81 5.16 16 - 17 5 607.5 668.25 97.2 11 0.77 9 0.9 12 16 795.12 914.39 5.15 17 - 18 6.5 789.75 868.725 97.2 965.93 1110.81 6.26 18 - 19 6.5 789.75 868.725 97.16 965.89 1110.77 6.26 19 - 20 5 607.5 668.25 668.25 768.49 4.33 20 - 21 4.5 546.75 601.425 601.43 691.64 3.90 21 - 22 3 364.5 400.95 400.95 461.09 2.60 17
Qsh aQsh Nước tưới QCNSX QshCN QtCN Lưu lượng tổng cộng Kh=1,4 m3 Đường Caây m3 PXn PXl PXn PXl m3 Giờ %Qsh m3 m3 m3 % m3 % m3 m3 m3 Q bQ %Qngđ 22 - 23 2 243 267.3 267.30 307.40 1.73 23 - 24 1 121.5 133.65 133.65 153.70 0.87 Cộng 100 12150 13365 729.04 485.96 800 100 7 100 10 12 16 15425 17738.75 100 Qsh: Löu löôïng nöôùc duøng cho sinh hoaït; a: Heä soá keå ñeán löôïng nöôùc duøng cho coâng nghieäp ñòa phöông vaø tieåu thuû coâng nghieäp, a=1,1; QCNSX: Löu löôïng nöôùc duøng cho saûn xuaát coâng nghieäp; QshCN: Löu löôïng nöôùc sinh hoaït cuûa coâng nhaân trong caùc khu coâng nghieäp; QtCN: Löu löôïng nöôùc taém cho coâng nhaân trong caùc xí nghieäp coâng nghieäp. 18
%Qngaøy ñeâm 7 6 100 =4.17 5 24 4 3 2 1 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 Giôø Ñöôøng bieåu dieãn löôïng nöôùc tieâu thuï trung bình/ngaøy Ñöôøng bieåu dieãn löôïng nöôùc tieâu thuï trong ngaøy (theo baûng 1.4) Hình 1. 2: Bieåu ñoà tieâu thuï nöôùc theo giôø/ngaøy – ñeâm (theo baûng 1.4) Caùc baûng vaø bieåu ñoà naøy (daïng baûng 1.4) cho ta bieát giôø duøng nöôùc nhieàu nhaát cuûa ñoâ thò hoaëc ñieåm daân cö ñeå tính toùan choïn cheá ñoä coâng taùc cuûa maùy bôm vaø xaùc ñònh dung tích cuûa coâng trình döï tröõ nöôùc (ñaøi nöôùc, beå nöôùc). Ngoaøi ra ñeå ñaëc tröng cho cheá ñoä tieâu thuï nöôùc ngöôøi ta coøn ñöa ra khaùi nieäm veà heä soá khoâng ñieàu hoaø giôø (Kg), heä soá khoâng ñieàu hoaø ngaøy(Kng). Heä soá khoâng ñieàu hoaø ngaøy, giôø laø tæ soá giöõa luôïng nuôùc lôùn nhaát vaø löôïng nöôùc trung bình ngaøy hay giôø. ⎛ Qmax Qmax ngay Qmax gio ⎞ ⎜ = K ; = K ngay ; = K gio ⎟⎟ ⎜ Q Q Qtb gio ⎝ tb tb ngay ⎠ Theo kinh nghieäm ñoái vôùi caáp nöôùc ñoâ thò: Kng = 1.2 ñeán 1.3 Kg = 1.35 ñoâ thò lôùn Kg = 1.5 ñoâ thò vöøa VI. XAÙC ÑÒNH LÖU LÖÔÏNG NÖÔÙC TÍNH TOAÙN: Löu löôïng nöôùc sinh hoaït cuûa khu daân cö qtb × N Qmax ngay −dem = × K ng (m 3 / ng .d ) 1000 qmax ngay Qmax − gio = × K gio (m 3 / h) 24 19
qmax − gio × 1000 Qmax − giay = (l / s ) 3600 Qmax ngaøy ñeâm, Qmax gio, Qmax giaây: Löu löôïng nöôùc lôùn nhaát ngaøy, ñeâm, giôø, giaây Kngaøy, Kgiôø: Heä soá khoâng ñieàu hoaø ngaøy trong naêm, giôø trong ngaøy. Kngaøy = 1.1 - 1.3 Kgiôø = 1.4 - 1.5 qtb: Tieâu chuaån duøng nöôùc trung bình (lít/ ngöôøi ngaøy.ñeâm) N: Daân soá tính toaùn cho khu daân cö (ngöôøi) Löu löôïng nöôùc töôùi ñöôøng, töôùi caây coù theå tính theo coâng thöùc sau: 10.000 × F × qt Qt . max .ng = = 10 × F × qt (m3 / ngay ) 1000 Q Qt . max .h = t . max .ng (m3 / h) T Q × 1000 Qt . max .s = t . max .ng (l / s ) 3600 Trong ñoù: Qt.max.ng, Qt.max.h, Qt.max.s: Löu löôïng nöôùc töôùi lôùn nhaát ngaøy ñeâm, giôø, giaây F: dieän tích caây xanh hoaëc maët ñöôøng caàn töôùi (ha) qt: Tieâu chuaån nöôùc töôùi (l/m2 ngaøy ñeâm) T: Thôøi gian töôùi trong ngaøy (giôø) ≈ 6 giôø Löu löôïng nöôùc duøng cho saûn xuaát thöôøng ñöôïc coi nhö phaân boá ñeàu trong quaù trình saûn xuaát. (Löu löôïng nöôùc sinh hoaït trong coâng trình ñöôïc tính toaùn treân cô sôû thieát bò veä sinh, loaïi nhaø laø chính, theo heä thoáng caáp nöôùc beân trong coâng trình) VII. AÙP LÖÏC TRONG MAÏNG LÖÔÙI CAÁP NÖÔÙC Muoán ñöa nöôùc tôùi nôi tieâu duøng thì taïi moãi ñieåm cuûa maïng löôùi caáp nöôùc beân ngoaøi phaûi coù moät aùp löïc töï do döï tröõ caàn thieát, aùp löïc naøy do maùy bôm hay ñaøi nöôùc taïo ra. Ngöôøi ta ño aùp löïc nöôùc baèng chieàu cao cuûa coät nöôùc. Ñôn vò m (H2O), kyù hieäu laø H. Muoán vieäc cung caáp nöôùc ñöôïc lieân tuïc thì aùp löïc cuûa maùy bôm hay chieàu cao ñaøi phaûi ñaày ñuû ñeå baûo ñaûm ñöa nöôùc tôùi nhöõng vò trí baát lôïi nhaát cuûa khu daân cö töùc laø ñieåm ñöa nöôùc vaøo ngoâi nhaø cao nhaát hoaëc xa nhaát so vôùi traïm bôm hay ñaøi nöôùc. Ñoàng thôøi taïi nhöõng ñieåm ñoù phaûi coù aùp löïc töï do caàn thieát ñeå ñöa nöôùc 20