Lan tỏa rủi ro đuôi giữa trái phiếu xanh và thị trường chứng khoán các nước ASEAN-6

Mức độ nghiêm trọng ngày càng tăng của biến đổi khí hậu do lượng phát thải khí nhà kính tăng cao đang là vấn đề đáng lo ngại. Các quốc gia hiện đang ưu tiên hướng mục tiêu sang nền kinh tế carbon thấp, được thúc đẩy bởi các cam kết như Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2016. Trong quá trình này, hệ thống tài chính xanh đóng vai trò quan trọng khi là trung gian giữa tài chính và môi trường, trong đó trái phiếu xanh đã nổi lên như một công cụ tài chính quan trọng để huy động vốn cho các dự án xanh. Trái phiếu xanh còn được xem là tài sản đa dạng hóa danh mục và có khả năng phòng ngừa rủi ro tốt hơn trái phiếu thông thường. Việc xác định mối quan hệ giữa trái phiếu xanh và thị trường chứng khoán là một chủ đề cấp thiết, đặc biệt trong bối cảnh dòng vốn xuyên biên giới gia tăng và sự phát triển kinh tế mạnh mẽ của các nước ASEAN-6 (Việt Nam, Thái Lan, Philippines, Indonesia, Malaysia, và Singapore). Hiểu rõ tương tác này sẽ hỗ trợ các nhà đầu tư trong việc xây dựng danh mục đầu tư quốc tế.

Các nhà nghiên cứu, học giả, chuyên gia tài chính, nhà đầu tư và các nhà hoạch định chính sách quan tâm đến tài chính xanh, thị trường chứng khoán và quản lý rủi ro trong khu vực ASEAN.

Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích sự lan tỏa rủi ro đuôi giữa trái phiếu xanh (đại diện bởi chỉ số S&P Green Bond) và thị trường chứng khoán của sáu quốc gia ASEAN-6 (Việt Nam, Thái Lan, Philippines, Indonesia, Malaysia, và Singapore) trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2024. Bối cảnh nghiên cứu được thúc đẩy bởi sự gia tăng mức độ nghiêm trọng của biến đổi khí hậu và vai trò ngày càng quan trọng của tài chính xanh trong việc huy động vốn cho các dự án bền vững. Để đạt được mục tiêu này, nghiên cứu đã áp dụng mô hình GARCH-CQR tiên tiến do Tian và cộng sự (2022) đề xuất, sử dụng các phương pháp CoVaR, ΔCoVaR và các hàm copula bất đối xứng (như Clayton, Joe, Gumbel, Galambos, Hüsler-Reiss) để nắm bắt cả rủi ro đuôi giảm giá và tăng giá. Kết quả nghiên cứu cho thấy có sự lan tỏa rủi ro đuôi đáng kể giữa trái phiếu xanh và các thị trường chứng khoán ASEAN-6. Mức độ lan tỏa này thay đổi đáng kể theo thời gian và đạt đỉnh trong giai đoạn đại dịch Covid-19, đặc biệt là vào cuối tháng 03/2020, khi Tổ chức Y tế Thế giới tuyên bố Covid-19 là đại dịch toàn cầu. Điều này cho thấy trong thời kỳ khủng hoảng, mặc dù trái phiếu xanh thường được xem là tài sản phòng hộ, nhưng lợi ích phòng ngừa rủi ro của chúng có thể suy giảm do dòng vốn dịch chuyển khỏi thị trường vốn. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sự lan tỏa rủi ro đuôi là bất đối xứng, với thị trường chứng khoán Singapore và Thái Lan có mức độ lan tỏa rủi ro đuôi tăng giá cao hơn rủi ro đuôi giảm giá. Đối với các thị trường khác, rủi ro đuôi giảm giá lại lớn hơn. Các phát hiện này có ý nghĩa quan trọng đối với cả nhà đầu tư và nhà hoạch định chính sách. Đối với nhà đầu tư, trái phiếu xanh có thể đóng vai trò là tài sản đa dạng hóa trong danh mục đầu tư, tuy nhiên, cần xem xét rủi ro gia tăng trong các giai đoạn khủng hoảng. Đối với nhà phát hành, trái phiếu xanh mở ra cơ hội huy động vốn cho các dự án bền vững. Cuối cùng, các nhà hoạch định chính sách cần duy trì sự ổn định của thị trường tài chính và phát triển các công cụ tài chính xanh để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bền vững và thu hút đầu tư nước ngoài.