PH N TH NH T
Ứ
Ầ
Ấ
T T
Ư ƯỞ TR
NG KINH T Ế C C ĐI N ƯỚ Ổ Ể
L ch s h c thuy t kinh t 1 ử ọ ế ị ế
Ch
ng 2
ươ
ố
ầ ầ tiên c a khoa h c kinh t
Nh ng m m m ng đ u ế
ữ ủ
ọ
L ch s h c thuy t kinh t 2 ử ọ ế ị ế
2.1. T t
ng kinh t
ư ưở
C đ i ế ổ ạ
ổ ạ b t đ u v i s tan rã c a ch đ CXNT,
ế ộ
ủ
ớ ự ị ủ
ế ộ
ế
ờ s xu t hi n và th ng tr c a ch đ CHNL, và k t thúc ự khi ch đ PK xu t hi n.
Th i kỳ c đ i ấ ệ ế ộ
ắ ầ ố ấ
ệ
ng kinh t
ặ
ể
ể ệ
ế ổ ạ ư
c đ i: ộ
ể
bi
ệ ố ề
ể
ệ Đa d ng, bi u hi n đ c đi m c a t ng vùng mi n khác ể
ủ ừ
ề
ặ
t ế ự
ả
ỏ
ng h kinh t nhiên-s n xu t hàng hóa nh ấ ng h phân công lao đ ng, lao đ ng trí óc-lao đ ng chân tay, giai
ộ
ộ
ộ
c a giai c p ch nô ti n b L ch s h c thuy t kinh t
ng kinh t
3 ử ọ ế ế ị
Đ c đi m t t ư ưở Ch a đ c h th ng hóa nh ng đ c đáo, th hi n hi u ư ượ t s c s o v các khái ni m KT ả ế ắ ệ ạ nhau ộ ủ ộ ủ cáp… ng h nông nghi p ệ ủ Là t ế ủ
ộ t ư ưở
ủ
ế
ấ
ộ
ế ổ ạ
ạ C đ i Hy l p
là l c l
ng lao đ ng
ệ
ự ượ
ộ
ế ộ
ể
ề
2.1.1. T t ng kinh t ư ưở * B i c nh l ch s : ử ị ố ả Ch đ CHNL r t phát tri n, nô l ấ chính (9/10 dân số). ộ hàng hóa t
ễ ng đ i phát tri n
ể (có ti n đúc, cho vay
ế
ụ
ệ
ệ
ể
Phân công lao đ ng xã h i l n đã di n ra Kinh t ươ ặ ộ
ộ ớ ố n ng lãi, nông nghi p và th công nghi p phát tri n, công c lao ủ ạ đ ng b ng s t và kim lo i); ắ
ộ
ằ Lao đ ng trí óc và lao đ ng chân tay ộ Tách bi
t rõ r t gi a thành th và nông thôn, xu t hi n
ữ
ệ
ệ
ị
ệ
ấ
ể
ấ
, các cu c kh i nghĩa nô
thành bang Ch đ t ế ộ ư ữ Mâu thu n gi a ch nô và nô l ữ ẫ
h u phát tri n, phân hóa giai c p gay g t ắ ệ
ủ
ộ
ở
.ệ l
L ch s h c thuy t kinh t 4 ử ọ ế ị ế
2.1.1. T t
ng kinh t
C đ i Hy l p (ti p)
ư ưở
ế ổ ạ
ế
ạ
ng kinh t
ể
: ế
t ư ưở
ộ
i và b o v ch đ CHNL
ệ
ả
ng hóa nông nghi p và kinh t
ệ
• Đ c đi m t ặ • Th a nh n phân công lao đ ng xã h i ậ ộ ừ Th a nh n s t n t ế ộ ự ồ ạ ậ ừ Lý t t ế ự ưở Đã có nh ng y u t
c a s phân tích kinh t
. Đã
ế ố ủ
ữ
ự
nhiên ế
bi
t đ n m t s khái ni m KT
ộ ố ộ
ấ
nhiên và h p lý
quy lu t t
ệ Cho r ng xã h i phân chia thành các giai c p là ợ
ế ế ằ ậ ự
L ch s h c thuy t kinh t 5 ử ọ ế ị ế
Các đ i bi u đi n hình ể
ể
ạ
Xenophon (444 – 356 TCN) ộ ề
ư ưở
ị
ộ
ề
ố
ủ
ỹ
ệ ữ
ả
Đ a ra nh ng l
T t ng v phân công lao đ ng Quan ni m v giá tr (“giá tr là m t cái gì t t”) ị ệ V c a c i (“c a c i là qu tiêu dùng cá nhân) ả ả ề ủ V ti n t ề ề ệ V m i quan h gi a giá c hàng hóa và cung ề ố c u hàng hóa đó ầ ữ ư
i khuyên s c s o cho ch nô ả
ủ
ắ
ờ
L ch s h c thuy t kinh t 6 ử ọ ế ị ế
Các đ i bi u đi n hình (ti p)
ế
ể
ể
ạ
Platon (427 – 347 TCN)
ư ưở
ng
ưở
ướ
T t ng phân công Quan đi m xây d ng nhà n ể Gi i thích s t
ự ự ấ ế
ủ
ả
t y u c a trao đ i trên c s ơ ở
c lý t ổ
phân công. Nghiên c u v ti n t ề ề ệ ứ Ch ng khuynh h ướ ả
ng công th ệ ơ ở
ng trong n n ề c a ch đ ế ộ ế ủ
Hy l p
ươ ạ (B o v c s kinh t
ố kinh t ế CHNL)
L ch s h c thuy t kinh t 7 ử ọ ế ị ế
Các đ i bi u đi n hình (ti p)
ể
ế
ể
ạ
Arixtoteles (384 – 322 TCN), nhà t
ng
t ư ưở
t y u khách quan ổ
ng nghi p
ng v
l n nh t th i c đ i. ờ ổ ạ ấ ớ Th gi DVLS i quan duy v t, đã có y u t ế ố ậ ế ớ Phân bi t giá tr s d ng và giá tr trao đ i ổ ị ị ử ụ ệ Coi trao đ i ngang giá là t ấ ế ổ Coi ti n t là “công c nhân t o c a trao đ i” ủ ạ ụ ề ệ (Ch a th y c s l ng lao đ ng) ơ ở ượ ư ộ ấ Gi i thích giá tr m t cách khách quan ị ộ ả T t ề 3 lo i th ạ ư ưở
ươ
ệ và 2 lo i ạ
kinh doanh.
L ch s h c thuy t kinh t 8 ử ọ ế ị ế
ng nghi p
Ba lo i th ạ
ươ
ệ
1. Th
ng nghi p trao đ i (trao đ i t
ổ ự
ổ
ươ
ươ
ổ ằ
ng): H – T – H
ệ nhiên): H – H ệ ươ
ng nghi p (trao đ i nh m m c
2. Th ti n, ti u th ề 3. Đ i th ạ
ng nghi p hàng hóa (trao đ i b ng ể ươ
ụ
ệ
ằ
ổ
đích làm giàu): T – H – T’
L ch s h c thuy t kinh t 9 ử ọ ế ị ế
Hai lo i kinh doanh
ạ
(economique): g m th
ế
ươ
1. Kinh t ệ
ổ
ợ
2.
ươ
ạ
ả
ụ ng ti n t ).
ng ồ nghi p trao đ i và ti u th ng nghi p ệ ươ ể hàng hóa (giá tr s d ng là m c đích). Lo i ạ ụ ị ử ụ này h p quy lu t. ậ “S n xu t ra c a c i”: là đ i th ng ả ủ ấ nghi pệ , (m c đích là làm giàu và tăng kh i ố ậ ề ệ Lo i này trái v i quy lu t l ượ
ạ
ớ
L ch s h c thuy t kinh t 10 ử ọ ế ị ế
ng kinh t
t ư ưở
ế ủ
c a Hy l p c ổ
ạ
Ý nghĩa t đ iạ
ộ
ượ
c cu c s ng kinh t ố
ể
ộ ố
ầ
ộ ờ H đã b ọ ệ
i m đ u cho LS khoa h c
Đã ph n ánh đ xã ế ả h i th i c đ i Hy L p, là đi n hình c a ủ ạ ờ ổ ạ th i C đ i. ổ ạ c đ u phân tích m t s khái ướ ni m kinh t ế Là nh ng ng ữ
hàng hóa. ở ầ ườ
ọ
KT
L ch s h c thuy t kinh t 11 ử ọ ế ị ế
2.1.2. T t
ng kinh t
ư ưở
ế ổ ạ
C đ i Trung qu c ố
ị
ố ả ế
ế ữ
ố
*B i c nh l ch s : ử Chi n tranh liên miên, s thay th gi a các qu c gia ự LLSX ch y u là nô l ộ
ủ ế
ụ ệ b ng đ ng thau, s t, s n xu t r t phát tri n.
ể
ắ
ồ
ằ Th
ấ ấ ng nghi p phát tri n m nh theo hình th c H-H, H- ạ
và nông dân; Công c lao đ ng ả ể
ươ
ệ
T-H. Đã xu t hi n vi c buôn bán v i n
ệ
ấ
Phân hóa giai c p quí t c, đ y xã h i quá đ d n sang
ẩ
ộ
ứ c ngoài. ộ ầ
ớ ướ ộ
ệ ấ
ng kinh t
ng kinh t
t
ủ ổ ủ
ch đ PK ế ộ * Đ c đi m t t ư ưở ể ặ Trung Qu c là th y t ố Bi n minh cho tính ch t h p lý c a các đ c quy n nhà
: ế c a nhi u t ề ư ưở ủ ấ ợ
. ế ề
ộ
n
ệ cướ
L ch s h c thuy t kinh t 12 ử ọ ế ị ế
Các đ i bi u đi n hình ể
ể
ạ
, M nh t …)
ạ
ử
ộ
• Coi tr ng nông, binh; không ng h th
ng
ề ng h phân chia lao đ ng trí óc – chân tay ộ ng) ng ươ Ưở ủ
ộ ươ
ạ
ng
h u ru ng đ t, ch ng o t ấ
cướ ộ
ộ ư ữ
ả ưở
ố
1. Phái Kh ng h c (Kh ng t ử ổ ổ ọ • Khôi ph c ch đ ru ng đ t công xã ụ ấ ế ộ ộ • Đi u ti t s h u ru ng đ t ấ ế ở ữ • ộ Ủ 1. Phái Pháp gia (Th ọ m i, th công ủ • Sùng bái nhà n • ng h t Ủ công xã
L ch s h c thuy t kinh t 13 ử ọ ế ị ế
Các đ i bi u đi n hình ể
ể
ạ
lu n (Khuy t danh)
3. Qu n t ừ
ấ
ẳ
ộ
ng)
ế • Th a nh n phân chia xã h i thành đ ng c p ươ c can thi p vào kinh t
ệ
ả ử ậ ậ (sĩ, nông, công, th ướ ng v th tr
ng, cung c u
. ế ầ
Ý nghĩa t
ng kinh t
• Tán thành nhà n • Manh nha t t ư ưở t ư ưở
ề ị ườ TQ ế
L ch s h c thuy t kinh t 14 ử ọ ế ị ế
Ý nghĩa t
ng kinh t
t ư ưở
C đ i ế ổ ạ
xã
ượ
c cu c s ng kinh t ố
ộ
ế
Đã ph n ánh đ ả h i th i c đ i. ờ ổ ạ
ộ
Ng
i m đ u cho LS khoa h c KT
ườ
ở ầ
ọ
L ch s h c thuy t kinh t 15 ử ọ ế ị ế
ế ờ
th i Trung c ổ
2.2. T t ư ưở (th i Phong ki n) ờ
ng kinh t ế
ị
ử
- chính tr là ch đ đ i s h u
ị
2.2.1. B i c nh l ch s ố ả C s kinh t ế ơ ở ấ ớ
ứ
ế ộ ạ ở ữ t đ c tr ng: tô hi n ộ ặ
ư
ệ
nhiên gi
vai trò th ng
lãnh đ a, kinh t ị
t ế ự
ế
ữ
ố
ruông đ t v i hình th c bóc l v tậ Kinh t tr ; ị
Mâu thu n c b n: đ i s h u PK v i s h u
ớ ở ữ
ơ ả
ẫ
nh c a nông dân và th th công.
ng r t l n đ n đ i s ng kinh
ả
ạ ở ữ ợ ủ ấ ớ
ờ ố
ế
ỏ ủ Nhà th có nh h ưở ờ , chính tr , xã h i. ộ ị
t ế
L ch s h c thuy t kinh t 16 ử ọ ế ị ế
2.2.2. Đ c đi m t ặ
ể
t ư ưở
ng KT th i Trung c ờ
ổ
(th hi n
nh ng b n t p quán ả ậ ng h i, pháp ch ế ộ
ể ệ ở ề ệ ủ
ườ
ố ắ ệ
ậ ệ
Đ c đáo, ộ ữ c a ph pháp, b lu t, đi u l ộ ậ c a các thành ph , s c l nh và lu t l kinh t ế ủ c a nhà vua). ủ
Khoác áo th n h c nh ng mang n i dung
ư
ầ
ọ
ộ
t ế ự
giai c p sâu s c. ắ ấ Bênh v c kinh t nhiên ự Thuy t “giá c công b ng” ằ ả ế Xu t hi n các không t ưở
ệ
ấ
ng xã h i. ộ
L ch s h c thuy t kinh t 17 ử ọ ế ị ế
Các đ i bi u đi n hình ể
ể
ạ
ơ
ổ
1. S kỳ Trung c Ô-guýt-xtanh (Augustin Saint) 354 – 430
ả
ằ
Thuy t giá c công b ng ng h đ ng c p và đ c quy n c a giáo s ặ
ế ộ ẳ
Ủ
ủ
ề
ấ
ỹ
L ch s h c thuy t kinh t 18 ử ọ ế ị ế
Các đ i bi u đi n hình ể
ể
ạ
2. Trung kỳ Trung cổ Tô-mát Đa-canh (Thomas d’ Aquin) 1225 – 1274
ế
i ích đ i đ a ch và nhà th
ạ ị
Thuy t “ngu dân” Bênh v c l ự ợ Coi kinh t t ế ự Th hi n giáo thuy t kinh t
c a đ o Thiên chúa
ủ nhiên là c s c a đ i s ng XH ơ ở ủ ế ủ
ờ ờ ố ạ
ể ệ
ế
ề
ơ
ớ
ữ
ậ
ơ
Nh n xét: TTKT không ti n xa h n nhi u so v i th i ờ ế ậ c đ i, th m chí còn nghèo nàn h n trong nh ng ổ ạ khái ni m c a n n s n xu t hàng hóa
ủ
ề
ệ
ả
ấ
L ch s h c thuy t kinh t 19 ử ọ ế ị ế
Ý nghĩa lý lu n ậ và th c ti n ự ễ c a t ng t ủ ư ưở th i kỳ kinh t ế ờ Trung c ?ổ
L ch s h c thuy t kinh t 20 ử ọ ế ị ế
