Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu đánh giá độ tin cậy, tính sẵn sàng, khả năng bảo dưỡng và an toàn của phương tiện đường sắt đô thị trong quá trình khai thác ở Việt Nam

Sự phát triển nhanh chóng của các hệ thống đường sắt đô thị tại Việt Nam, đặc biệt là ở các thành phố lớn, đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc đảm bảo hiệu quả và an toàn trong vận hành. Trong bối cảnh đó, việc đánh giá toàn diện các yếu tố độ tin cậy, tính sẵn sàng, khả năng bảo dưỡng và an toàn (RAMS) của phương tiện đường sắt đô thị đóng vai trò sống còn. Các tiêu chí này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất khai thác, sự hài lòng của hành khách mà còn liên quan đến an ninh vận tải và chi phí bảo trì. Luận án này nghiên cứu sâu rộng nhằm xây dựng cơ sở lý thuyết và phương pháp luận thực tiễn để đánh giá các khía cạnh RAMS cho phương tiện đường sắt đô thị, đặc biệt trong điều kiện khai thác tại Việt Nam.

Các kỹ sư, nhà nghiên cứu trong lĩnh vực kỹ thuật đường sắt, kỹ thuật cơ khí động lực, quản lý vận hành và bảo trì phương tiện đường sắt đô thị; các chuyên gia an toàn giao thông; và các nhà quản lý, hoạch định chính sách trong ngành giao thông vận tải.

Luận án trình bày một nghiên cứu toàn diện về đánh giá độ tin cậy, tính sẵn sàng, khả năng bảo dưỡng và an toàn (RAMS) của phương tiện đường sắt đô thị trong điều kiện khai thác tại Việt Nam. Bắt đầu bằng việc tổng quan các phương pháp đánh giá RAMS trên thế giới và trong nước, nghiên cứu thiết lập một cơ sở lý thuyết vững chắc. Cụ thể, luận án đi sâu vào phân chia hệ thống đường sắt đô thị thành các phân hệ, tiểu phân hệ và phần tử để phân tích độ tin cậy, tính sẵn sàng và khả năng bảo dưỡng một cách chi tiết. Các quy trình đánh giá độ tin cậy, tính sẵn sàng, khả năng bảo dưỡng và an toàn được xây dựng bài bản, từ vận hành trên tuyến đến bảo dưỡng tại depot. Một đóng góp quan trọng là việc phát triển phần mềm và các lưu đồ thuật toán để tự động hóa và chuẩn hóa quá trình đánh giá các chỉ tiêu RAMS, giúp giảm thiểu sai sót và tăng hiệu quả. Để minh chứng cho giá trị ứng dụng, nghiên cứu đã tiến hành đánh giá chi tiết cho đoàn tàu Metro tuyến Cát Linh - Hà Đông. Kết quả phân tích số liệu thống kê về sự cố, hao mòn bánh xe và các chỉ tiêu RAMS khác cho từng phân hệ, toa xe và toàn bộ đoàn tàu cung cấp bức tranh rõ ràng về tình trạng hoạt động. Từ đó, nghiên cứu đưa ra những kết luận quan trọng về độ tin cậy, tính sẵn sàng, khả năng bảo dưỡng và an toàn của hệ thống, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu suất khai thác và đảm bảo an toàn cho hành khách. Nghiên cứu có hàm ý lớn trong việc tối ưu hóa công tác bảo trì, quản lý rủi ro và góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành đường sắt đô thị Việt Nam.