B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO
VIN HÀN LÂM KHOA HC
VÀ CÔNG NGH VIT NAM
HC VIN KHOA HC VÀ CÔNG NGH
-----------------------------
BÙI TH NHA TRANG
NGHIÊN CU THÀNH PHN HÓA HC VÀ HOT TÍNH C CH
SN SINH NO, GÂY ĐỘC T BÀO UNG THƯ CA Y PHÌ DIP BIN
(Suaeda maritima (L.) Dumort) CÂY CÓC KÈN NƯỚC (Derris trifoliata
Lour.)
LUN ÁN TIN S KHOA HC VT CHT
Hà Ni 2025
B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO
VIN HÀN LÂM KHOA HC
VÀ CÔNG NGH VIT NAM
HC VIN KHOA HC VÀ CÔNG NGH
-----------------------------
BÙI TH NHA TRANG
NGHIÊN CU THÀNH PHN HÓA HC VÀ HOT TÍNH C CH
SẢN SINH NO, GÂY ĐỘC T BÀO UNG THƯ CA CÂY PHÌ DIP BIN
(Suaeda maritima (L.) Dumort) CÂY CÓC KÈN NƯỚC (Derris trifoliata
Lour.)
LUN ÁN TIN S KHOA HC VT CHT
Ngành : Hóa hữu cơ
Mã s : 9.44.01.14
Xác nhn ca Hc vin
Khoa hc và ng ngh
Ngưi hưng dn 1
PSG.TS Nguyn Th Mai
Ngưi hưng dn 2
PSG.TS Bùi Hu Tài
Hà Ni 2025
i
LI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận án: "Nghiên cu thành phn hóa hc hot tính c
chế sn sinh NO, y độc tế bào ung thư ca cây pdip bin (Suaeda maritima
(L.) Dumort) cây cóc kèn c (Derris trifoliata Lour.)" công trình nghiên
cu của chính mình i s ng dn khoa hc ca PGS.TS. Nguyn Th Mai
PGS. TS. Bùi Hu Tài. Lun án s dng thông tin trích dn t nhiu ngun tham
kho khác nhau các thông tin trích dẫn đưc ghi ngun gc. Các kết qu
nghiên cu của tôi được công b chung vi các tác gi khác đã đưc s nht trí ca
đồng tác gi khi đưa vào luận án. Các s liu, kết qu đưc trình bày trong lun án
hoàn toàn trung thực chưa từng đưc công b trong bt k mt công trình nào
khác ngoài các công trình công b ca tác gi. Luận án đưc hoàn thành trong thi
gian tôi làm nghiên cu sinh ti Hc vin Khoa hc Công ngh, Vin Hàn lâm
Khoa hc và Công ngh Vit Nam.
Tác gi
Bùi Th Nha Trang
ii
LI CM ƠN
Luận án này đưc hoàn thành ti Vin Hóa hc - Vin Hàn lâm Khoa hc
Công ngh Vit Nam, vi s h tr kinh phí của đ tài B2024-GHA-08, B giáo dc
đào to. Trong quá trình nghiên cu, tác gi đã nhận được nhiu s giúp đỡ quý
báu ca các thy cô, các nhà khoa hc, đồng nghip, bạn bè và gia đình.
Tôi xin bày t li cảm ơn sâu sắc và kính trng nht ti PGS. TS. Nguyn Th
Mai PGS. TS. Bùi Hu Tài - những người Thy đã tận tâm ng dn ch dy
cho tôi v mt chuyên môn to mọi điu kin thun li nht cho tôi trong sut
thi gian thc hin lun án.
Tôi xin chân thành cảm ơn PGS. TS. Phan Văn Kiệm cùng vi tp th Phòng
Nghiên cu cu trúc - Vin Hóa hc đã luôn đồng hành vi nhng li khuyên
góp ý quý báu trong vic thc hin và hoàn thin lun án.
Tôi xin trân trng cảm ơn Học vin Khoa hc và Công ngh và Vin Hóa hc
đã h tr và to điều kin thun li cho tôi trong quá trình hc tp và nghiên cu.
Tôi xin trân trng cảm ơn Phòng Th nghim sinh hc Vin Công ngh
sinh hc Vin Hàn lâm Khoa hc Công ngh Vit Nam đã giúp đỡ tôi trong
vic th hot tính.
Tôi xin bày t lòng biết ơn chân thành sâu sc nht ti toàn th gia đình,
bn bè và nhng ngưi thân đã luôn luôn quan tâm, đng viên khích l tôi trong
sut quá trình hoàn thành lun án.
Xin trân trng cảm ơn!
Tác gi
Bùi Th Nha Trang
iii
MC LC
LI CAM ĐOAN ...........................................................................................................I
LI CM ƠN ............................................................................................................... II
MC LC ................................................................................................................... III
DANH MC CH VIT TT ................................................................................... vi
DANH MC BNG .................................................................................................. VII
DANH MC HÌNH ..................................................................................................... IX
M ĐẦU ........................................................................................................................ 1
CHƯƠNG 1. TNG QUAN ..................................................................................... 3
1.1. Tng quan v chi Suaeda và loài phì dip bin S. maritima................................ 3
1.1.1. Gii thiu v chi Suaeda ..................................................................................... 3
1.1.2. Các nghiên cu v thành phn hóa hc t chi Suaeda .................................... 3
1.1.3. Các nghiên cu v hot tính sinh hc t chi Suaeda ......................................... 8
1.1.4. Đặc đim thc vt hc loài phì dip bin (Suaeda maritima) ......................... 11
1.1.5. Tình hình nghiên cu v loài Suaeda maritima ............................................... 12
1.2. Tng quan v chi Derris loài cóc kèn nước D. trifoliata ............................... 13
1.2.1. Gii thiu v chi Derris ..................................................................................... 13
1.2.2. Các nghiên cu v thành phn hóa hc t chi Derris .................................... 13
1.2.3. Các nghiên cu v hot tính sinh hc t chi Derris ........................................ 21
1.2.4. Đặc đim thc vt hc loài cóc kèn nưc (Derris trifoliata) ........................... 27
1.2.5. Tình hình nghiên cu v loài Derris trifoliata ................................................. 28
CHƯƠNG 2. THC NGHIM VÀ KT QU.................................................... 29
2.1. Đối tưng nghiên cu ........................................................................................... 29
2.1.1. Loài phì dip bin ............................................................................................... 29
2.1.2. Loài cóc kèn nước .............................................................................................. 29
2.2. Thiết b và hóa cht .............................................................................................. 30
2.3. Phương pháp nghiên cứu..................................................................................... 30
2.3.1. Phương pháp phân lập các hp cht ................................................................ 30
2.3.2. Phương pháp xác định cu trúc hóa hc các hp cht .................................... 30
2.3.3. Phương pháp đánh giá hoạt tính sinh hc ....................................................... 31