BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
-------------------------------------------------
LÊ NGUYỄN TRỌNG HIẾU
GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN TRỊ
RỦI RO NGOẠI HỐI TẠI NGÂN HÀNG TMCP
SÀI GÒN THƯƠNG TÍN
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Tp. Hồ Chí Minh – 2015
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
-------------------------------------------------
LÊ NGUYỄN TRỌNG HIẾU
GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN TRỊ RỦI
RO NGOẠI HỐI TẠI NGÂN HÀNG TMCP
SÀI GÒN THƯƠNG TÍN
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60340201
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. TRẦN HOÀNG NGÂN
Tp. Hồ Chí Minh – 2015
LỜI CAM ĐOAN
Tôi tên là Lê Nguyễn Trọng Hiếu, là học viên cao học khóa 22, chuyên ngành
Tài chính – Ngân hàng, Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh. Tôi cam đoan
luận văn sau đây là do chính bản thân tôi nghiên cứu và thực hiện.
Các cơ sở lý luận được tham khảo trực tiếp từ các tài liệu về kinh doanh ngoại
hối và quản trị rủi ro. Kết quả phân tích và đánh giá được thực hiện và tổng hợp từ
các nguồn đáng tin cậy.
Tôi cam đoan luận văn này không được sao chép từ các công trình nghiên cứu
khoa học khác.
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 11 năm 2015.
Học viên
Lê Nguyễn Trọng Hiếu
1
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH
GIỚI THIỆU .............................................................................................................. 7
Chương 1. TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO NGOẠI HỐI TẠI NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI ........................................................................................... 12
1.1. Rủi ro ngoại hối trong hoạt động của NHTM .............................................. 12
1.1.1. Khái niệm rủi ro ngoại hối ....................................................................... 12
1.1.2. Các nhân tố tác động đến rủi ro ngoại hối tại các NHTM ....................... 12
1.1.3. Các nhân tố tác động chung ..................................................................... 12
1.1.3.1. Lạm phát ............................................................................................ 13
1.1.3.2. Thâm hụt cán cân thương mại ........................................................... 14
1.1.3.3. Tình trạng đôla hóa nền kinh tế ......................................................... 15
1.1.3.4. Trạng thái ngoại tệ ............................................................................. 17
1.1.3.5. Cơ chế điều hành tỷ giá ..................................................................... 18
1.1.3.6. Các hợp đồng giao dịch phái sinh ngoại hối ...................................... 19
1.1.4. Các nhân tố tác động riêng ....................................................................... 20
1.2. Quản trị rủi ro ngoại hối tại NHTM ............................................................. 20
1.2.1. Sự cần thiết của quản trị rủi ro ngoại hối ................................................. 20
1.2.2. Mô hình quản trị rủi ro ngoại hối ............................................................. 21
1.2.2.1. Mô hình quản trị rủi ro tập trung ....................................................... 21
1.2.2.2. Mô hình quản trị rủi ro phân tán........................................................ 21
1.3. Các biện pháp quản trị rủi ro ngoại hối tại NHTM ...................................... 22
1.3.1. Sử dụng các giới hạn trạng thái ngoại hối giao dịch qua đêm ................. 22
1.3.2. Cân bằng trạng thái ngoại hối .................................................................. 24
1.3.3. Sử dụng các kỹ thuật dự đoán tỷ giá ........................................................ 24
1.3.4. Sử dụng các công cụ phái sinh ................................................................. 27
1.3.5. Sử dụng công cụ VaR – Giá trị chịu rủi ro ............................................... 31
1.4. Kinh nghiệm quản trị rủi ro ngoại hối tại một số ngân hàng trên thế giới... 34
1.4.1. Ngân hàng Societe Generale (Pháp) ........................................................ 34
1.4.2. Ngân hàng Barings (Anh) ........................................................................ 35
1.4.3. Bài học kinh nghiệm về quản trị rủi ro ngoại hối đối với các NHTM Việt
Nam 35
1.5. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ............................................................................ 36
2
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO NGOẠI HỐI TẠI NGÂN
HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN .............................................................. 37
2.1. Giới thiệu Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín ..................................... 37
2.2. Tổ chức phòng kinh doanh ngoại hối tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương
Tín 37
2.2.1. Chức năng, phạm vi tham mưu ................................................................ 37
2.2.2. Quy trình xác định tỷ giá hối đoái ............................................................ 38
2.3. Phân tích thực trạng về quản trị rủi ro ngoại hối tại Ngân hàng TMCP Sài
Gòn Thương Tín ...................................................................................................... 39
2.3.1. Tình hình hoạt động kinh doanh ngoại hối của ngân hàng TMCP Sài Gòn
Thương Tín ........................................................................................................... 39
2.3.2. Các nhân tố chung tác động đến rủi ro ngoại hối ..................................... 47
2.3.2.1. Lạm phát ............................................................................................ 47
2.3.2.2. Thâm hụt cán cân thương mại ........................................................... 49
2.3.2.3. Tình trạng đôla hóa nền kinh tế ......................................................... 50
2.3.2.4. Cơ chế điều hành tỷ giá ..................................................................... 50
2.3.3. Các nhân tố riêng tác động đến rủi ro ngoại hối ...................................... 52
2.3.3.1. Rủi ro trạng thái ngoại hối và biến động tỷ giá ................................. 52
2.3.3.2. Rủi ro tác nghiệp ............................................................................... 53
2.3.3.3. Rủi ro từ hệ thống công nghệ hỗ trợ: ................................................ 54
2.3.4. Các công cụ quản trị rủi ro ngoại hối đang được áp dụng ....................... 54
2.3.4.1. Phân cấp hạn mức giao dịch .............................................................. 54
2.3.4.2. Sử dụng các công cụ phái sinh .......................................................... 55
2.3.4.3. Ứng dụng mô hình đo lường rủi ro VaR ............................................ 56
2.4. Đánh giá thực trạng quản trị rủi ro ngoại hối của Ngân hàng TMCP Sài Gòn
Thương Tín 59
2.4.1. Quản trị rủi ro trong nghiệp vụ mua bán ngoại tệ giao ngay .................... 59
2.4.2. Quản trị rủi ro trong nghiệp vụ phái sinh ngoại tệ.................................... 61
2.4.3. Thành tựu trong hoạt động quản trị rủi ro ngoại hối ................................ 63
2.4.4. Hạn chế trong hoạt động quản trị rủi ro ngoại hối ................................... 64
2.4.5. Nguyên nhân của các hạn chế .................................................................. 64
2.5. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ............................................................................ 65
Chương 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN TRỊ RỦI RO
NGOẠI HỐI TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN ................. 66
3.1. Xây dựng khung quản trị rủi ro ngoại hối theo chuẩn mực quốc tế ............ 66
3.2. Tăng cường sự kết hợp giữa các phòng ban có liên quan ............................ 66
3.3. Phân cấp hạn mức giao dịch chi tiết ............................................................ 69
3.4. Sử dụng các phương pháp dự báo tỷ giá ...................................................... 71
3.5. Tăng cường công tác kiểm tra, kiếm soát nội bộ ......................................... 73
