LUẬN VĂN:
Yếu tố con người trong
công tác quản lý
Lời mở đầu
Trong sản xuất kinh doanh ngày nay, công tác quản lý được coi là một trong
những nhân tố quan trọng nhất để giành được thắng lợi trong sự cạnh tranh với những
doanh nghiệp khác trên thương trường. Công tác quản lý bao gồm việc xây dựng kế
hoạch một cách cẩn thận, dựng nên một cơ cấu tổ chức để giúp cho mọi người hoàn
thành các kế hoạch, và biên chế cho cơ cấu tổ chức với những con người có năng lực
cần thiết, cuối cùng là việc đánh giá và điều chỉnh các hoạt động thông qua kiểm tra.
Tuy nhiên, tất cả các chức năng quản lý sẽ không hoàn thành tốt nếu các nhà quản lý
không hiểu được yếu tố con người trong các hoạt động của họ và không biết cách lãnh
đạo con người để đạt được kết quả như mong muốn.
Là một sinh viên em rất quan tâm đến "Yếu tố con người trong công tác quản
lý" do vậy em đã chọn đề tài này
yếu tố con người trong công tác quản lý
Quản lý và lãnh đạo được coi là những hoạt động giống nhau. Mặc dù sự thật là
một nhà quản lý giỏi hầu như chắc chắn là một nhà lãnh đạo giỏi. Như vậy, lãnh đạo là
một chức năng cơ bản của các nhà quản lý bao gồm nhiều vấn đề hơn lãnh đạo. Như
đã nêu ra ở các chương trước, công tác quản lý bao gồm việc xây dựng kế hoạch một
cách cẩn thận, dựng lên một cơ cấu tổ chức để giúp cho mọi người hoàn thành các kế
hoạch, và biên chế cho cơ cấu tổ chức với những con người có năng lực cần thiết. Các
bạn xẽ thấy trong phần IV một chức năng cũng quan trọng nữa trong công tác quản lý
và việc đánh giá và điều chỉnh các hoạt động thông qua kiểm tra. Tuy nhiên, tất cả các
chức năng quản lý sẽ không hoàn thành tốt nếu các nhà quản lý không hiểu được yếu
tố con người trong các hoạt động của họ và không biết cách lãnh đạo con người để đạt
được kết quả như mong muốn.
Theo một định nghĩa rất cơ bản, thì sự lãnh đạo cũng có nghĩa là sự tuân theo, và
chúng ta phải thấy được tại sao con người phải tuân theo. Về cơ bản, mọi người có xu
thế tuân theo ai mà họ nhìn thấy ở người đó có những phương tiện để thoả mãn các
mong muốn và các nhu cầu riêng của họ. Nhiệm vụ của các nhà quản lý là khuyến
khích mọi người đóng góp một cách hiệu quả vào việc hoàn thành các mục tiêu của
doanh nghiệp, và đáp ứng mọi nguyện vọng và nhu cầu riêng của họ trong quá trình
đó.
Chức năng lãnh đạo trong quản lý được xác định như là một quá trình tác động
đến con người để làm cho họ thực sự sẵn sàng và nhiệt tình phấn đấu để hoàn thành
những mục tiêu của tổ chức. Trong phần trình bày về chức năng này bài viết này chỉ ra
rằng khoa học về hành vi ở đây tạo nên sự đóng góp quan trọng vào công tác quản lý.
Khi phân tích kiến thức cần thiết cho quản lý tôi xẽ tập trung vào yếu tố con người,
động cơ thúc đẩy,sự lãnh đạo và sự giao tiếp.
I.Yếu tố con người trong các doanh nghiệp
Tất cả mọi cố gắng có tổ chức được thực hiện để đạt được các mục tiêu cảu
doanh nghiệp, nói chung là mục tiêu sản xuất và chuẩn bị sẵn những loại hàng hoá và
dịch vụ nào đó. Sự cố gắng này không chỉ hạn chế vào hoạt động kinh doanh: nó cũng
được áp dụng cho các trường đại học, bệnh viện, hội từ thiện và các cơ quan nhà nước.
Rõ ràng là trong khi các mục tiêu của cơ sở cá nhân trong tổ chức đó cũng có các nhu
cầu và các mục tiêu riêng, quan trọng đối với họ. Chính thông qua chức năng lãnh đạo,
các nhà quản lý giúp cho mọi người thấy được rằng họ có thể thoản mãn được các nhu
cầu riêng sử dụng tiềm năng của họ trong khi đồng thời họ đóng góp vào việc thực
hiện các mục tiêu của cơ sở. Do vậy các nhà quản lý cần phải có sự hiểu biết về vai trò
của mọi người, cá tình và cá nhâ cách của họ.
1. Những vai trò khác nhau của con người
Các cá nhân không đơn thuần là yếu tố sản xuất trong các kế hoạch quản lý. Họ
là các thành viên của các hệ thống xã hội trong nhiều tổ chức, họ là người tiêu dùng
hàng hoá và dịch vụ và như vậy họ tác động mạnh tới nhu cầu; họ là thành viên của
các gia đình, trường học và họ là những công dân, với những vai trò khác nhau này họ
lập ra những bộ luật để lãnh đạo các nhà quản lý, những môn đạo đức học để hướng
dẫn cách cư sử và truyền thống về nhân phẩm mà nó là đặc tính chủ yếu của xã hội
chúng ta. Tóm lại các nhà quản lý và những người mà họ lãnh đạo là những thành viên
tác động lẫn nhau trong một hệ thống xã hội rông hơn.
2. Không có con người theo nghĩa chung chung
Mọi người hoạt động với những vai trò khác nhau và bản thân họ cũng khác
nhau. Không có con người chung chung. Trong các cơ sở có tổ chức con người thường
mang tình các vai trò khác nhau. Các công ty đề ra các nguyên tắc, thủ tục giấy tờ, chế
độ làm việc, tiêu chuẩn an toàn, chức vụ công tác, tất cả với sự ngầm định rằng mọi
người về cơ bản là như nhau. Tất cả với sự ngầm định rằng mọi người về cơ bản là
như nhau. Tất nhiên giả thiết này là cần thiết một phần lớn ở những hoạt động có tổ
chức, nhưng điều không kém quan trọng là phải thấy rằng mỗi con người là một thể
duy nhất - họ có những nhu cầu khác nhau, tham vọng khác nhau. Nếu các nhà quản lý
không hiểu được tính phức tạp và cá tính của con người thì họ có thể áp dụng sai
những điều khái quát về động cơ thúc đẩy, sự lãnh đạo và mối liên hệ. Mặc dù các
nguyên tắc và các khái niệm nói chung là đúng nhưng cần phải điều chỉnh cho phù hợp
với từng hoàn cảnh cụ thể. Trong một xí ng iệp, không phải tất cả các nhu cầu của mọi
người đều được đáp ứng hoàn toàn nhưng các nhà quản lý phải có một phạm vi rộng
rãi đáng kể trong việc tạo ra sự phù hợp cá nhân. Mặc dù các yêu cầu về chức vụ
thường xuất phát từ các kế hoạch của doanh nghiệp và tổ chức, nhưng thực tế không
nên loại trừ khả năng bố trí công việc cho phù hợp với con người trong mỗi trường
hợp cụ thể để sử dụng tốt hơn được tài năng quản lý hiện hữu trong doanh nghiệp.
3. Nhân cách con người là một điều quan trọng.
Công tác quản lý liên quan tới việc hoàn thành các mục tiêu của doanh nghiệp.
Đạt được các kết quả là một điều quan trọng, nhưng các biện pháp để đạt được các kết
quả không bao giờ được xúc phạm đến nhân cách của con người. Khái niệm về nhân
cách cá nhân có nghĩa là mọi người phải được đối sử với lòng tồn trọng bất kể chức vụ
của họ trong tổ chức đó. Tất cả Chủ Tịch, Phó chủ tịch, nhà quản lý, quản đốc cơ sở và
công nhân đều đóng góp vào việc thực hiện các mục tiêu của doanh nghiệp. Mỗi người
là một thực thể thống nhất với những khả năng và nguyện vọng khác nhau, nhưng tất
cả đều là những con người nên tất cả đều được đối xử như nhau.
4. Cần xem xét con người một cách toàn diện
Chúng ta không thể nói về bản chất của con người trừ khi chúng ta đã xem xét
một con người một cách toàn diện chứ không phải chỉ xét những đặc trưng riêng và
tách biệt như sự hiểu biết, quan điểm, kỹ năng hoặc tình hình riêng. Một con người có
tất cả những đặc tính đó với những mức độ khác nhau. Hơn nữa những đặc tính đó có
tác động qua lại lẫn nhau, và tính trội của chúng trong những hoàn cảnh cụ thể thay
đổi nhanh và không đoán trước được. Con người là một cá thể toàn diện chịu ảnh
hưởng bởi các yếu tố bên ngoài như gia đình, hàng xóm, trường học, nhà thờ, công
đoàn hoặc đoàn thể, tổ chức chính trị và các nhóm huynh đệ. Mọi người không thể tự
gạt bỏ những ảnh hưởng của những lực lượng đó khi làm việc. Các nhà quản lý phải
nhận thấy những thực tế đó và chuẩn bị các ứng xử với chúng.
II. Các mô hình con người.
Để hiểu được tính phực tạp của con người các tác giả viết về công tác quản lý
đưa ra một số mô hình con người. Mỗi mô hình là một sự trừu tượng của thực tại. Nó
bao gồm những biến cố được coi là quan trọng, nhưng cũng bỏ qua những yếu tố ít
thiết yếu cho việc giải thích hiện tượng. Các nhà quản lý dù có ý thức hành vi cá nhân
