Đề tài tham dự cuộc thi
Sinh viên nghiên cứu khoa học năm 2010
Lý thuyết trò chơi và áp dụng vào phân tích chiến lược
của các doanh nghiệp viễn thông di động tại Việt Nam
http://svnckh.com.vn
i
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt: ............................................................................... vi
Danh mục đồ thị ........................................................................................... viii
Danh mục bảng biểu ...................................................................................... ix
Lời Mở Đầu ...................................................................................................... 1
Chương I: Cơ sở lý luận về lý thuyết trò chơi .............................................. 3
I. Quá trình hình thành và phát triển của lý thuyết trò chơi: ................. 3
1. Quá trình hình thành của lý thuyết trò chơi ........................................ 3
2. Các bước phát triển ................................................................................ 4
II. Một số nội dung cơ bản về lý thuyết trò chơi ....................................... 5
1. Các khái niệm và nội dung về lý thuyết trò chơi trong kinh doanh: ... 5
1.1. Mạng giá trị: ..................................................................................... 5
1.2. Các yếu tố chiến lược của lý thuyết trò chơi trong kinh doanh: ...... 6
1.2.1. Người chơi .................................................................................. 6
1.2.2. Giá trị gia tăng ............................................................................ 6
1.2.3. Quy tắc: ....................................................................................... 7
1.2.4. Chiến thuật .................................................................................. 7
1.2.5. Phạm vi ....................................................................................... 8
2. Biểu diễn trò chơi ................................................................................... 8
2.1. Dạng chuẩn tắc ................................................................................. 8
2.2. Dạng mở rộng ................................................................................... 9
III. Phân loại trò chơi: ............................................................................... 10
1. Dựa vào cách sử dụng chiến thuật: .................................................... 10
2. Dựa vào kết quả của trò chơi: Trò chơi tổng bằng không và trò chơi
tổng khác không ....................................................................................... 11
3. Dựa vào thông tin của người chơi: Trò chơi thông tin hoàn hảo và
Trò chơi có thông tin không hoàn hảo ................................................... 11
IV. Ý nghĩa thực tiễn của lý thuyết trò chơi trong kinh doanh: ............ 12
Chương II: Vận dụng lý thuyết trò chơi vào phân tích hoạt động của các
doanh nghiệp viễn thông di động Việt Nam ............................................... 14
I. Khái quát về thị trường viễn thông di động Việt Nam: ..................... 14
http://svnckh.com.vn
ii
1. Quá trình hình thành và phát triển.................................................... 14
2. Tình hình hoạt động cuả các Doanh nghiệp cung cấp trên thị trường
................................................................................................................... 19
2.1. Cấu trúc thị trường ......................................................................... 19
3. Những thành tựu và hạn chế .............................................................. 23
3.1. Thành tựu:....................................................................................... 23
3.1.1. Số lượng, tốc độ thuê bao, nhà cung cấp dịch vụ mạng tăng lên
nhanh chóng. ....................................................................................... 23
3.1.2 Giá cước dịch vụ ngày càng giảm dần ...................................... 26
3.1.3. Chất lượng công nghệ, dịch vụ gia tăng ngày càng tăng lên.... 28
3.2. Hạn chế: ......................................................................................... 29
3.2.1. Số lượng thuê bao trả trước, thuê bao ảo, sim rác nhiều ......... 29
3.2.2. Doanh thu bình quân trên mỗi thuê bao (ARPU) của Việt Nam
thấp ..................................................................................................... 32
II. Mô hình mạng giá trị trong thị trường viễn thông di động Việt Nam:
...................................................................................................................... 33
1. Mô hình mạng giá trị .......................................................................... 33
1.1 Người chơi chính ............................................................................. 33
1.2. Khách hàng ..................................................................................... 33
1.3. Nhà cung cấp .................................................................................. 34
1.4. Người bổ trợ .................................................................................. 34
1.5. Đối thủ cạnh tranh .......................................................................... 36
III. Sử dụng lý thuyết trò chơi trong phân tích chiến lược kinh doanh
của các doanh nghiệp viễn thông di động tại Việt Nam: ........................ 37
1. Điều tra tìm hiểu nhu cầu sử dụng dịch vụ viễn thông di động: ...... 37
2. Diễn biến chung của thị trường: ......................................................... 40
2.1. Sự mô phỏng trong các hình thức khuyến mại, giảm giá: ............. 40
2.1.1. Sự mô phỏng lành mạnh: .......................................................... 41
2.1.2. Sự mô phỏng không lành mạnh: ............................................... 44
2.2. Khách hàng trả sau và vai trò với các công ty viễn thông: ............ 44
http://svnckh.com.vn
iii
2.2.1. Vai trò khách hàng trả sau đối với các doanh nghiệp viễn thông
đứng dưới góc độ lý thuyết trò chơi: .................................................. 44
2.2.2. Chiến lược của các hãng viễn thông đối với khách hàng trả sau:
............................................................................................................ 46
3. Sự thành công và thất bại trong chiến lược của một số doanh nghiệp
viễn thông di động cụ thể: ....................................................................... 50
3.1. Viettel xuất hiện phá vỡ thế độc quyền của VNPT: ........................ 50
3.1.1. Đối thủ cạnh tranh: ................................................................... 51
3.1.2. Sản phẩm bổ trợ: ....................................................................... 52
3.1.3. Khách hàng: .............................................................................. 54
3.1.4. Nhà cung cấp: ........................................................................... 56
3.2. Sự thất bại của công nghệ CDMA ở thị trường Việt Nam: ............ 56
3.2.1. Sản phẩm bổ trợ ........................................................................ 57
3.2.2. Khách hàng: .............................................................................. 58
3.2.3. Nhà cung cấp: ........................................................................... 59
3.2.4. Đối thủ cạnh tranh: ................................................................... 60
3.3. Giải mã ẩn số Beeline: ................................................................... 60
3.3.1. Động lực Beeline tung ra gói cước giá rẻ: ............................... 60
3.3.2. Beeline phá kỷ lục khi đạt 1 triệu thuê bao trong thời gian sớm
nhất: .................................................................................................... 61
3.3.3. Giải thích sự thành công của Beeline dưới góc độ lý thuyết trò
chơi: .................................................................................................... 61
3.3.4. Những khó khăn còn tồn tại: .................................................... 62
3.4. Sự ra đời của Đông Dương Telecom đánh dấu những bước quan
trọng về hợp tác: .................................................................................... 64
3.4.1. Vai trò của Viettel trong mạng giá trị - 1 người chơi đóng nhiều
vai: ...................................................................................................... 64
3.4.2. Sự mô phỏng lành mạnh: cùng thắng (vừa cạnh tranh vừa hợp
tác) ...................................................................................................... 64
http://svnckh.com.vn
iv
Chương III: Sử dụng lý thuyết trò chơi để dự báo, định hướng và đưa ra
các giải pháp cho sự phát triển của các doanh nghiệp viễn thông di động
......................................................................................................................... 66
I.SỰ BIẾN ĐỘNG CỦA CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNG ........................... 66
II. Dự báo xu hướng cạnh tranh ............................................................... 70
1.Xu hướng cạnh tranh về chất lượng: .................................................. 70
2.Xu hướng sát nhập các hãng viễn thông ............................................. 71
III. Cuộc chiến 3G sẽ đi về đâu? ............................................................... 71
1. 3G – Công nghệ của tương lai: ........................................................... 71
2.Công nghệ 3G – Trò chơi của sự đánh đổi: ........................................ 72
3. Thời điểm thích hợp để thực hiện cuộc chuyển đổi: .......................... 74
3.1.Khách hàng: ..................................................................................... 74
3.2.Thị trường điện thoại bão hòa ......................................................... 76
3.3.Điện thoại có xu hướng giảm giá .................................................... 76
4. Định hướng cho công nghệ 3G: ......................................................... 76
4.1. Bước đi đầu – Tránh vết xe đổ của công nghệ CDMA: ................. 77
4.2. Marketing: ...................................................................................... 77
5. Lời giải cho công nghệ CDMA ........................................................... 78
IV. CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP KHI
PHÁT TRIỂN RA THỊ TRƯỜNG NƯỚC NGOÀI ............................... 78
1. Nhận định về thị trường và tính rủi ro: .............................................. 78
1.1. Thuận lợi: ....................................................................................... 78
1.2. Khó khăn: ........................................................................................ 79
2. Đề xuất những chiến lược cho các doanh nghiệp viễn thông trong
quá trình mở rộng thị trường .................................................................. 80
2.1. Xác định tầm nhìn chiến lược ......................................................... 80
2.2. Xây dựng chiến lược cạnh tranh khác biệt: ................................... 81
2.4. Xây dựng chính sách chăm sóc khách hàng tốt: ............................ 83
2.5. Cạnh tranh đi đôi với hợp tác: ....................................................... 84
3. Một số triển vọng ................................................................................. 84
Kết Luận ......................................................................................................... 85
