
TIỂU LUẬN:
Nâng cao hiệu quả hoạt động thanh
toán quốc tế theo phương thức tín
dụng chứng từ tại ngân hàng công
thương Hoàn Kiếm

LỜI MỞ ĐẦU
Với xu hướng khu vực hóa và toàn cầu hóa như hiện nay, ngành ngân hàng đã đóng
một vai trò quan trọng và không thể thiếu đối với những chủ thể kinh tế. Ngân hàng vừa
đóng vai trò là chủ thể vừa là khách thể vừa là trung gian trong các lĩnh vực hoạt động của
mình. Ngân hàng là một doanh nghiệp đặc biệt chuyên kinh doanh tiền tệ, do đó có những
điểm khác biệt với những doanh nghiệp khác.
Các doanh nghiệp trong nước ngày càng tham gia sâu rộng vào nền kinh tế thế giới.
Việt Nam là nước xuất khẩu gạo, dầu thô, cà phê, ca cao, hạt điều, … và nhập khẩu các mặt
hàng thiết yếu như trang thiết bị máy móc, nguồn nguyên liệu đầu vào, … tất cả những
hoạt động này nếu không có ngân hàng sẽ khó thực hiện được hoặc thời gian thực hiện kéo
dài có thể làm đình trệ quá trình sản xuất kinh doanh. Ngân hàng đóng vai trò trung gian,
thực hiện các quá trình lưu chuyển các chứng từ thương mại, tiền tệ đẩy nhanh quá trình
lưu thông hàng hóa tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thuận lợi trong sản xuất kinh
doanh. Ngày nay, thanh toán quốc tế đã không còn xa lạ mà trở thanh một phần không thể
thiếu của nền kinh tế mỗi quốc gia nói chung và các doanh nghiệp nói riêng, đây là một
lĩnh vực khá sâu rộng và phức tạp vì liên quan tới nhiều tới phong tục tập quán kinh doanh,
tới luật pháp … của mỗi nước.
Các phương thức thanh toán quốc tế ngày càng được mở rộng và đa dạng, nhưng
nhìn chung, phương thức thanh toán quốc tế theo tín dụng chứng từ là nổi bật hơn cả về
tính phù hợp với những điều kiện phức tạp trong nền kinh tế thế giới hiện nay vì có những
ưu điểm nhất định.
Là một sinh viên của khoa Ngân hàng – Tài chính của trường Đại học Kinh tế quốc
dân, được các thầy cô trang bị kiến thức về cơ sở lý luận, em còn được thực tập tại ngân
hàng Công thương chi nhánh Hoàn Kiếm đã giúp em có được những hiểu biết thực tế về
những hoạt động của ngân hàng nói chung và thanh toán xuất nhập khẩu nói riêng. Được
tiếp xúc với nhiều khía của nghiệp vụ thanh toán quốc tế, em chọn đề tài : “Nâng cao hiệu
quả hoạt động thanh toán quốc tế theo phương thức tín dụng chứng từ tại ngân hàng

công thương Hoàn Kiếm” để có thể hiểu biết sâu rộng về những quy trình nghiệp vụ của
các ngân hàng nói chung và của ngân hàng Công thương chi nhánh Hoàn Kiếm nói riêng.
Kết cấu chuyên đề gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về thanh toán quốc tế theo phương thức thanh toán tín
dụng chứng từ
Chương 2: Thực trạng hoạt động thanh toán quốc tế theo phương thức tín dụng
chứng từ.
Chương 3: Giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân
hàng công thương Hoàn Kiếm.

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THANH TOÁN QUỐC TẾ THEO PHƯƠNG
THỨC THANH TOÁN TÍN DỤNG CHỨNG TỪ
1.1 Những vấn đề chung về thanh toán quốc tế:
1.1.1 Khái niệm về thanh toán quốc tế
1.1.1.1 Cơ sở hình thành thanh toán quốc tế:
Với điều kiện tự nhiên, địa lý, trình độ phát triển và các yếu tố khác của mỗi nước
khác nhau sẽ hình thành nên những phạm vi và năng lực sản xuất xác định khác nhau. Một
quốc khá khó có thể sản xuất để đáp ứng những thứ mình cần. Do đó sự phụ thuộc vào
nhau giữa các quốc gia về các mặc hàng cần thiết cho sản xuất và tiêu dùng là điều tất yếu.
Kết quả là các nước sẽ trao đổi hàng hóa cho nhau để theo những lợi thế so sánh
tương đối và tuyệt đối để xuất nhập khẩu những mặt hàng cần thiết.
Một thương vụ ngoại thương kết thúc bằng việc nhà xuất khẩu giao hàng và nhà
nhập khẩu thanh toán tiền theo các điều kiện đã thỏa thuận trong hợp đồng ngoại thương.
Các nhà xuất nhập khẩu ở hai quốc gia khác nhau, có thể là lần đầu tiên có quan hệ buôn
bán với nhau cũng có thể là bạn hàng lâu năm thì việc thanh toán trực tiếp cho nhau luôn
luôn tiềm ẩn những rủi ro nhất định đặc biệt là cho nhà xuất khẩu. Vì vậy việc thanh toán
qua ngân hàng đã hạn chế được phần nào rủi ro cho các bên qua các phương thức như: ứng
trước, ghi sổ, chuyển tiền, nhờ thu, tín dụng chứng từ.
Vì tiền tệ sử dụng trong hợp đồng ngoại thương có thể là đồng tiền của nước người
xuất khẩu, người nhập khẩu có thể là đồng tiền của nước thứ ba, từ đó hình thành nên
“Nghiệp vụ kinh doanh ngoại hối” của các NHTM để giúp những nhà xuất nhập khẩu
chuyển đổi tiền tệ nhằm thực hiện thương mại quốc tế và phòng ngừa rủi ro tỷ giá.
Như vậy ta có thể thấy rằng hoạt động thanh toán quốc tế được bắt nguồn từ hoạt
động ngoại thương và mục đích chính của thanh toán quốc tế là nhằm hỗ trợ và phục vụ
cho hoạt động xuất nhập khẩu giữa các nước diễn ra một cách hiệu quả. Hơn nữa, hoạt
động ngoại thương và hoạt động thanh toán quốc tế liên quan gắn liền với nhiều lĩnh vực
hoạt động khác, mỗi lĩnh vực là một hoạt động mắt xích không thể thiếu trong một dây
chuyền hoạt động kinh tế đối ngoại của mỗi quốc gia nói riêng và trên quy mô toàn thế giới

nói chung. Tuy nhiên, thanh toán quốc tế là một khâu có ý nghĩa cực kỳ quan trọng và
nhiều khi là khâu quyết định đến hiệu quả của tăng trưởng ngoại thương. Tóm lại, hoạt
động thanh toán quốc tế là không thể thiếu trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hiện nay và việc
thực hiện nhiệm vụ thanh toán này không ai khác chính là các ngân hàng thương mại.
1.1.1.2 Khái niệm thanh toán quốc tế:
Quá trình tiến hành những hoạt động quốc tế dẫn đến những nhu cầu chi trả, thanh
toán giữa các chủ thể ở các nước khác nhau, từ đó hình thành và phát triển hoạt động thanh
toán quốc tế trong đó ngân hàng là cầu nối trung gian giữa các bên.
Khái niệm về thanh toán quốc tế: “Thanh toán quốc tế là việc thực hiện các nghĩa
vụ chi trả và quyền hưởng lợi về tiền tệ phát sinh trên cở sở các hoạt đọng kinh tế và phi
kinh tế giữa các tổ chức, cá nhân nước này với tổ chức, cá nhân nước khác, hay giữa một
quốc gia với tổ chức quốc tế, thông qua quan hệ giữa các ngân hàng của các nước liên
quan.”
Như vậy, khái niệm thanh toán quốc tế phục vụ cho hai lĩnh vực hoạt động là kinh tế
và phi kinh tế. Trên thực tế thì hai lĩnh vực này thường giao thoa với nhau. Hơn nữa, do
hoạt động thanh toán quốc tế được hình thành trên cơ sở hoạt động ngoại thương và phục
vụ chủ yếu cho hoạt động ngoại thương, chính vì vậy, trong các quy chế về thanh toán và
thực tế tại các NHTM, người ta thường phân hoạt động thanh toán quốc tế thanh hai lĩnh
vực rõ ràng, đó là: Thanh toán trong ngoại thương (hay thanh toán mậu dịch) và Thanh
toán phi ngoại thương (thanh toán phi mậu dịch)
Thanh toán quốc tế trong ngoại thương (thanh toán mậu dịch) là việc thực hiện
thanh toán trên cơ sở hàng hóa xuất nhập khẩu và các dịch vụ thương mại cung ứng cho
nước ngoài theo giá cả thị trường quốc tế. Cơ sở để các bên tiến hàng mua bán và thanh
toán cho nhau là hợp đồng ngoại thương.
Thanh toán quốc tế phi ngoại thương (thanh toán phi mậu dịch) là việc thực hiện
thanh toán không liên quan đến hàng hóa xuất nhập khẩu cũng như cung ứng lao vụ cho
nước ngoài, nghĩa là thanh toán cho các hoạt động không mang tính chất thương mại. Đó là