Đ bài: Ngh lu n văn h c v tình yêu thiên nhiên, yêu cu c s ng và ni m băn khoănề ị ậ ọ ề ộ ố ề
c a Xuân Di u trong bài th V i vàngủ ệ ơ ộ
Bài làm
Ngay t bu i đu b c chân vào làng th , Xuân Di u d ng nh đã t ch n cho mìnhừ ổ ầ ướ ơ ệ ườ ư ự ọ
m t l s ng: s ng đ yêu và tôn th Tình yêu! Ph ng s b ng trái tim yêu n ng cháy,ộ ẽ ố ố ể ờ ụ ự ằ ồ
b ng cu c s ng say mê và b ng vi c "hăm h " làm th tình! Nh c đn Xuân Di u, sằ ộ ố ằ ệ ở ơ ắ ế ệ ẽ
th t là thi u sót n u không k tên "V i vàng", "Đây mùa thu t i", và "Th duyên" trongậ ế ế ể ộ ớ ơ
tuy n t p "Th th " - đa con đu lòng mà "ông hoàng th tình" đã ban t ng cho nhânể ậ ơ ơ ứ ầ ơ ặ
gian. Nh m t cái ch m tay kh nh vào tâm h n nh ng ng i yêu th , th Xuân Di uư ộ ạ ẽ ẹ ồ ữ ườ ơ ơ ệ
nh nhàng và tinh t nh chính tác gi c a nó, đ l i trong tâm h n ng i đc m t nẹ ế ư ả ủ ể ạ ồ ườ ọ ộ ấ
t ng đm n t và th t khó phôi pha v s phóng túng, giàu có mà h t s c tinh t trongượ ậ ế ậ ề ự ế ứ ế
đi s ng n i tâm, tâm c a h n c a cái "TÔI" tr tình Xuân Di u. Th Xuân Di u nhờ ố ộ ủ ồ ủ ữ ệ ơ ệ ư
m t khúc tình si say đm ng t ngào...th t đn t ng h i th !ộ ắ ọ ậ ế ừ ơ ở
Nh ng v đp c a mùa xuân đâu ch c a riêng Xuân Di u. T nghìn năm t c, các b cữ ẻ ẹ ủ ỉ ủ ệ ừ ướ ậ
ti n b i đã có nh ng v n th tràn tr v tình yêu đói v i mùa xuân và cu c s ng. Nh ngề ố ữ ầ ơ ề ề ớ ộ ố ư
yêu đn m c có nh ng ham mu n táo b o và khác th ng nh Xuân Di u, đó là đi u th tế ứ ữ ố ạ ườ ư ệ ề ậ
m i m , th t mãnh li t. Đc bi t là cái cách nói c a nhà th . Trong th ca trung đi, nétớ ẻ ậ ệ ặ ệ ủ ơ ơ ạ
n i b t là tính phi ngã, cái tôi tr tình th ng n náu sau nh ng hình t ng thiên nhiên.ổ ậ ữ ườ ẩ ữ ượ
Trong khi đó, Xuân Di u b c l ý th c v cái tôi tr tình th t táo b o:ệ ộ ộ ứ ề ữ ậ ạ
"Tôi mu n t t n ng điố ắ ắ
Cho màu đng nh t m t,ừ ạ ấ
Tôi mu n bu c gió l iố ộ ạ
Cho h ng đng bay đi."ươ ừ
Nói Xuân Di u là m t nhà th m i, qu không sai! N u nh trong th ca c a nh ng thi sĩệ ộ ơ ớ ả ế ư ơ ủ ữ
lãng m n ngày x a, thiên đng là ch n b ng lai tiên c nh, là n i mây gió trăng hoa, thìạ ư ườ ố ồ ả ơ
trong quan ni m th c a Xuân Di u, cu c s ng tr n gian m i th c là n i h nh phúc nh t,ệ ơ ủ ệ ộ ố ầ ớ ự ơ ạ ấ
là n i xinh đp và căng m ng nh a s ng nh t! Th lãng m n c a ông luôn có m t ni mơ ẹ ọ ự ố ấ ơ ạ ủ ộ ề
say mê ngo i gi i, khác gi i, m t ni m khát khao giao c m v i đi, m t lòng ham s ngạ ớ ớ ộ ề ả ớ ờ ộ ố
mãnh li t đn tràn đy. D ng nh lòng yêu đi, yêu cu c s ng c a ông đã bi n cái hamệ ế ầ ườ ư ờ ộ ố ủ ế
mu n "t t n ng", "bu c gió" tr nên quá táo b o, đn đ lo âu tr c s thay đi c a đtố ắ ắ ộ ở ạ ế ộ ướ ự ổ ủ ấ
tr i, c nh v t… mu n ôm t t c , mu n gi l i t t c thiên nhiên v i v đp v n có c aờ ả ậ ố ấ ả ố ữ ạ ấ ả ớ ẻ ẹ ố ủ
nó. c mu n níu gi th i gian, ch n vòng quay c a vũ tr ,đo ng c quy lu t t nhiên,Ướ ố ữ ờ ặ ủ ụ ả ượ ậ ự
ph i chăng là ông đang mu n đo t quy n t o hóa. Nh ng trong cái phi lí đó, v n có sả ố ạ ề ạ ư ẫ ự
đáng yêu c a m t tâm h n lãng m n yêu cu c s ng. V i ông, s ng là c m t h nh phúcủ ộ ồ ạ ộ ố ớ ố ả ộ ạ
l n lao, k di u, s ng là đ t n h ng và t n hi n. Th gi i này đc Xuân Di u c mớ ỳ ệ ố ể ậ ưở ậ ế ế ớ ượ ệ ả
nh n nh m t thiên đng trên m t đt, m t b a ti c l n c a tr n gian. Nhà th đã c mậ ư ộ ườ ặ ấ ộ ữ ệ ớ ủ ầ ơ ả
nh n b ng c s tinh vi nh t c a m t h n yêu đy ham mu n, nên s s ng cũng hi n raậ ằ ả ự ấ ủ ộ ồ ầ ố ự ố ệ
nh m t th gi i đy xuân tình. Cái thiên đng s c h ng đó hi n ra trong "V t vàng"ư ộ ế ớ ầ ườ ắ ươ ệ ộ
v a nh m t m nh v n tình ái, v n v t đng lúc lên h ng, v a nh m t mâm ti cừ ư ộ ả ườ ạ ậ ươ ươ ừ ư ộ ệ
v i m t th c đn quy n rũ, l i v a nh m t ng i tình đy khêu g i.ớ ộ ự ơ ế ạ ừ ư ộ ườ ầ ợ
Có ai đó đã nói r ng: “Xuân Di u say đm v i tình yêu và hăng hái v i mùa xuân, thằ ệ ắ ớ ớ ả
mình b i trong ánh n ng, rung đng v i b m chim, ch t đy trong tim mây tr i thanhơ ắ ộ ớ ướ ấ ầ ờ
s c”:ắ
"C a ong b m này đây tu n tháng m t;ủ ướ ầ ậ
Này đây hoa c a đng n i xanh rì;ủ ồ ộ
Này đây lá c a cành t ph ph t;ủ ơ ơ ấ
C a y n anh này đây khúc tình si."ủ ế
Đó là ni m vui s ng c a trái tim thi sĩ tr l n đu tiên phát hi n ra 1 thiên d ng trênề ướ ủ ẻ ầ ầ ệ ườ
m t đt.N u th x a, các nhà th ch s dung thính giác và th giác đ c m nh n v đpặ ấ ế ơ ư ơ ỉ ử ị ể ả ậ ẻ ẹ
c a ngo i gi i thì các thi sĩ th i Th m i l i huy đng t t c các giác quan t nhi u gócủ ạ ớ ờ ơ ớ ạ ộ ấ ả ừ ề
đ đ c m nhân v đp và s quy n rũ đm say h n ng i c a c nh v t và đt tr i lúcộ ể ả ẻ ẹ ự ế ắ ồ ườ ủ ả ậ ấ ờ
xuân sang. Trong đo n th , đi p ng "này đây" đc s d ng 5 l n k t h p v i l i ki tạ ơ ệ ữ ượ ử ụ ầ ế ợ ớ ố ệ
kê khi n nh p th tr nên d n d p, là m t s ch tr ng ngác, ng c nhiên, l l m, nhế ị ơ ở ồ ậ ộ ự ỉ ỏ ơ ạ ạ ẫ ư
m t ti ng reo vui s ng t t cùng đ r i chìm ng p đm say tr c trùng trùng đi p: C aộ ế ướ ộ ể ồ ậ ắ ướ ệ ủ
ong b m tu n tháng “m t” ng t ngào, nào là hoa c a đng n i xanh “rì”, nào là lá c aướ ầ ậ ọ ủ ồ ộ ủ
cành t “ph ph t”, c a y n anh là khúc tình “si”; th hi n s phong phú b t t n c aơ ơ ấ ủ ế ể ệ ự ấ ậ ủ
thiên nhiên. T t c m i giác quan c a thi sĩ nh rung lên, căng ra mà đón nh n t t c , c mấ ả ọ ủ ư ậ ấ ả ả
nh n t t c . S s ng ng n ng t đang ph i bày, thiên nhiên h u tình xinh đp th t đángậ ấ ả ự ố ồ ộ ơ ữ ẹ ậ
yêu nh m t s g i m h p d n đn l kì, m t s m i m c mà thiên nhiên là nh ngư ộ ự ợ ở ấ ẫ ế ạ ộ ự ờ ọ ữ
"món ăn" có s n. Nh ng v đp đc li t kê b ng nh ng tính t đm nh t khác nhau đẵ ữ ẻ ẹ ượ ệ ằ ữ ừ ậ ạ ể
th hi n tài năng s d ng t ng c a Xuân Di u - c nh v t trong th ông đã tr nên cu nể ệ ử ụ ừ ữ ủ ệ ả ậ ơ ở ộ
trào s c màu, cu n trào s c s ng. S v t bình th ng ngoài đi cũng đc đt cho m tắ ộ ứ ố ự ậ ườ ở ờ ượ ặ ộ
dáng v r t kiêu, r t hãnh di n, đc tr c ti p nh n ánh sáng r c r c a lòng yêu cu cẻ ấ ấ ệ ượ ự ế ậ ự ỡ ủ ộ
s ng t h n th Xuân Di u đã tr nên lung linh, đp đ, là bi u t ng c a mùa xuân vàố ừ ồ ơ ệ ở ẹ ẽ ể ượ ủ
tu i tr gi a cu c đi! Thi pháp hi n đi đã ch p cánh cho nh ng c m giác m i mổ ẻ ở ữ ộ ờ ệ ạ ắ ữ ả ớ ẻ
c a Xuân Di u, giúp nhà th di n t tr ng thái h n nhiên, b ng b t tr c cái s c xuânủ ệ ơ ễ ả ạ ồ ồ ộ ướ ắ
trong c nh v t, trong đt tr i và c a muôn loài. Cách ng t nh p trong đo n th đy linhả ậ ấ ờ ủ ắ ị ạ ơ ầ
ho t, bi n hoá (3/2/3 và 3/5). Đc bi t là nh ng hình nh, nh ng khung c nh đc miêuạ ế ặ ệ ữ ả ữ ả ượ
t th t c th , in đm phong cách Xuân Di u: tu n tháng m t, đng n i xanh rì ... t t cả ậ ụ ể ậ ệ ầ ậ ồ ộ ấ ả
tràn tr s s ng và th t đm say!ề ự ố ậ ắ
“Và này đây ánh sáng ch p hàng miớ
M i bu i s m th n Vui h ng gõ c aỗ ổ ớ ầ ằ ử
Tháng giêng ngon nh m t c p môi g nư ộ ặ ầ
Tôi sung s ng. Nh ng v i vàng m t n aướ ư ộ ộ ử
Tôi không ch n ng h m i hòai xuân."ờ ắ ạ ớ
Ch a bao gi trong th Vi t Nam hình nh m t tr i - v ng thái d ng l i hi n ra d uư ờ ơ ệ ả ặ ờ ầ ươ ạ ệ ị
dàng, tình t và lãng m n đn th . V i Xuân Di u, m i ngày đc s ng, đc nhìn th yứ ạ ế ế ớ ệ ỗ ượ ố ượ ấ
m t tr i, đc t n h ng s c h ng c a v n v t là m t ngày vui. Hình nh "th n vuiặ ờ ượ ậ ưở ắ ươ ủ ạ ậ ộ ả ầ
h ng gõ c a" g i nh ng liên t ng g n gũi v i hình t ng m t tr i trong th n tho i hyằ ử ợ ữ ưở ầ ớ ượ ặ ờ ầ ạ
l p x a. Ni m vui s ng trong tâm h n nhà th dâng tràn khi n ngòi bút c a Xuân Di uạ ư ề ướ ồ ơ ế ủ ệ
th t s xu t th n và thi sĩ đã sáng t o nên 1 câu th tuy t bút:"Tháng giêng ngon nh m tậ ự ấ ầ ạ ơ ệ ư ộ
c p môi g n". M t ch “ngon” chuy n đi c m giác th n tình, m t cách so sánh v a lặ ầ ộ ữ ể ổ ả ầ ộ ừ ạ
v a táo b o. Đây là câu th hay nh t, m i nh t cho th y màu s c c m giác và tâm h nừ ạ ơ ấ ớ ấ ấ ắ ả ồ
yêu đi, yêu cu c s ng đn cu ng nhi t c a thi sĩ Xuân Di u. Nhà th đem l i m t kháiờ ộ ố ế ồ ệ ủ ệ ơ ạ ộ
ni m v n tr u t ng thu c v th i gian "tháng giêng" so sánh v i m t hình nh v n cệ ố ừ ượ ộ ề ờ ớ ộ ả ố ụ
th , mang tính nh c c m. Nh ng sao câu th Xuân Di u v n tinh khôi, v n nguyên, trongể ụ ả ư ơ ệ ẫ ẹ
sáng, l i g n gũi và tr trung đn th . Cái m i trong th tình Xuân Di u là th ! Đó là sạ ầ ẻ ế ế ớ ơ ệ ế ư
k t h p hài hoà gi a tâm h n và th xác khi n tình yêu thăng hoa. Đang đnh đi m c aế ợ ữ ồ ể ế ở ỉ ể ủ
h nh phúc, tâm h n nhà th tr i lên n i âu lo tr c cái mong manh c a xuân s c s phaiạ ồ ơ ỗ ỗ ướ ủ ắ ẽ
tàn, s đan xen hai lu ng c m xúc trái ng c là đi u th ng g p trong th tình Xuânự ồ ả ượ ề ườ ặ ơ
Di u. Nó d n nhà th đn nh ng suy t và quan ni m nhân sinh mang tính tri t lý. Thiệ ẫ ơ ế ữ ư ệ ế
nhân nh n ra cái quy lu t kh c nghi t c a dòng ch y th i gian: "t t c s qua đi, t t cậ ậ ắ ệ ủ ả ờ ấ ả ẽ ấ ả
s l i tàn ..." Hai tâm tr ng trái ng c nh ng d n nén trong dòng th "Tôi sung s ng.ẽ ụ ạ ượ ư ồ ơ ướ
Nh ng v i vàng m t n a". V hình th c, đây là m t c u trúc đc đáo b i nó ng t thành 2ư ộ ộ ử ề ứ ộ ấ ộ ở ắ
câu ch a đng 2 tâm tr ng, 2 c m xúc trái ng c nhau: sung s ng-v i vàng. Nh ng đi uứ ự ạ ả ượ ướ ộ ư ề
mà Xuân Di u mu n di n t là "v i vàng m t n a". Th ng thì con ng i tu i trungệ ố ễ ả ộ ộ ử ườ ườ ở ổ
niên m i ti c tu i xuân. đây Xuân Di u đang xuân, đang quá đi tr trung mà đã nu iớ ế ổ Ở ệ ỗ ẻ ố
ti c, đã v i càng "Tôi không ch n ng h m i hòai xuân." Vì sao v y? B i v i Xuânế ộ ờ ắ ạ ớ ậ ở ớ
Di u:ệ
"Xuân đng t i, nghĩa là xuân đng qua.ươ ớ ươ
Xuân còn non, nghĩa là xuân s già.ẽ
Mà xuân h t, nghĩa là tôi cũng m t.ế ấ
Lòng tôi r ng, nh ng l ng tr i c ch t,ộ ư ượ ờ ứ ậ
Không cho dài th i tr c a nhân gianờ ẻ ủ
Nói làm chi r ng xuân v n tu n hòan,ằ ẫ ầ
N u tu i tr ch ng hai l n th m l iế ổ ẻ ẳ ầ ắ ạ
Còn tr i đt, nh ng ch ng còn tôi mãi,ờ ấ ư ẳ
Nên bâng khuâng tôi ti c c đt tr i;ế ả ấ ờ
Mùi tháng năm đu r m v chia phôi,ề ớ ị
Kh p sông núi v n than th m ti n bi t.ắ ẫ ầ ễ ệ
Con gió xinh thì thào trong lá bi c,ế
Ph i chăng h n vì n i ph i bay đi?ả ờ ỗ ả
Chim r n ràng b ng đt ti ng reo thi,ộ ỗ ứ ế
Ph i chăng s đ phai tàn s p s a?ả ợ ộ ắ ử
Ch ng bao gi , ôi! Ch ng bao gi n a.ẳ ờ ẳ ờ ữ
Mau đi thôi! Mùa ch a ng chi u hôm,"ư ả ề
Nh ng quan ni m c a Xuân Di u v a phi lí, v a h p lí, v a quen l i v a l . Quen vìư ệ ủ ệ ừ ừ ợ ừ ạ ừ ạ
ng i x a đã t ng th dài "xu t thì b t tái lai". Và là b i đó là ti ng nói c a m t cái tôiườ ư ừ ở ấ ấ ở ế ủ ộ
ham s ng, coi mùa xuân, tu i tr và tình yêu là t t c s s ng c a mình. Bi t r ng mùaố ổ ẻ ấ ả ự ố ủ ế ằ
xuân c a đt tr i v n tu n hoàn nh ng tu i tr ch ng hai l n th m l i, thi sĩ bângủ ấ ờ ẫ ầ ư ổ ẻ ẳ ầ ắ ạ
khuâng, ti c nu i ... M i t ng giao m u nhi m c a c nh v t, c a t o v t hình nh cũngế ố ố ươ ầ ệ ủ ả ậ ủ ạ ậ ư
mang theo n i bu n “chia phôi”, ho c “ti n bi t”, ph i “h n” vì xa cách, ph i “s ” vì “đỗ ồ ặ ễ ệ ả ờ ả ợ ộ
phai tàn s p s a”. Cũng là “gió”, là “chim”… nh ng gió kh “thì thào” vì “h n”, cònắ ử ư ẽ ờ
“chim” thì b ng ng ng hót, ng ng reo vì “s ”! Câu h i tu t xu t hi n cũng là đ làm n iỗ ừ ừ ợ ỏ ừ ấ ệ ể ổ
b t cái ngh ch lý gi a mùa xuân – tu i tr và th i gian: "Ph i chăng h n vì n i ph i bayậ ị ữ ổ ẻ ờ ả ờ ỗ ả
đi?" Con ng i hi n đi s ng v i quan ni m th i gian tuy n tính, th i gian nh m t dòngườ ệ ạ ố ớ ệ ờ ế ờ ư ộ
ch y mà m i m y kho nh kh c qua là m t đi vĩng vi n... Trái tim Xuân Di u đa c m quáả ỗ ộ ả ắ ấ ễ ệ ả
và tâm h n nhà th quá đi tinh t tr c b c đi c a th i gian. Con ng i y lúc nàoồ ơ ỗ ế ướ ướ ủ ờ ườ ấ
cũng "ch ng bao gi n a..." Câu c m thán v i cách ng t nh p bi n hoá làm n i b t n iẳ ờ ữ ả ớ ắ ị ế ổ ậ ỗ
lòng v a lo l ng băn khoăn v a lu ng cu ng ti c r , bâng khuâng:ừ ắ ừ ố ố ế ẻ
Trong đo n th này, cái gi ng đi u sôi n i, b ng b t, đm say c a Xuân Di u th i "thạ ơ ọ ệ ổ ồ ộ ắ ủ ệ ờ ơ
th " th hi n đy đ nh t. Nh ng câu th ch a đng c gi ng nói háo h c và nh p đpơ ể ệ ầ ủ ấ ữ ơ ứ ự ả ọ ứ ị ậ
c a m t con tim v v p mu n s ng h t mình. Con tim y c a m t cái tôi tr tình t ngủ ộ ồ ậ ố ố ế ấ ủ ộ ữ ừ
b c b ch m t cách chân thành. "Tôi ch là m t cây kim bé nh - mà v n v t là muôn đáộ ạ ộ ỉ ộ ỏ ạ ậ
nam châm." T ng làn sóng ngôn t lúc đan chéo nhau, lúc l i song song thành nh ng đtừ ừ ạ ữ ợ
sóng ào t v mãi vào tâm h n ng i đc. So v i đo n th trên, cách t x ng c a nhânạ ỗ ồ ườ ọ ớ ạ ơ ự ư ủ
v t tr tình thay đi. Ph n đu bài th , thi sĩ x ng "tôi" - cái tôi đn l đang đi tho i v iậ ữ ổ ầ ầ ơ ư ơ ẻ ố ạ ớ
đng lo i. Đn đây, thi sĩ x ng ta m t cách đy t tin nh ng đã có thêm r t nhi u đngồ ạ ế ư ộ ầ ự ư ấ ề ồ
minh cùng đng lên đi di n v i s s ng:"Ch ng bao gi , ôi!ứ ố ệ ớ ự ố ẳ ờ
“Ch ng bao gi n a. -ẳ ờ ữ
Mau đi thôi! Mùa ch a ng chi u hôm,"ư ả ề
"Ta mu n ôm.ố
C s s ng m i b t đu m n m n;ả ự ố ớ ắ ầ ơ ở
Ta mu n ri t mây đa và gió l n,ố ế ư ượ
Ta mu n say cánh b m v i tình yêu,ố ướ ớ
Ta mu n thâu trong m t cái hôn nhi uố ộ ề
Và non n c, và cây, và c r ng,ướ ỏ ạ
Cho chu nh choáng mùi h ng, cho đã đy ánh sáng,ế ươ ầ
