B KHOA HC VÀ CÔNG NGH
CHƯƠNG TRÌNH KC-08
----------------
VIN KHOA HC VÀ CÔNG NGH VIT NAM
VIN ĐỊA CHT
--------------------
BÁO CÁO T NG K T ĐỀ TÀI
NGHIÊN CU XÂY DNG BN ĐỒ PHÂN VÙNG
TAI BIN MÔI TRƯỜNG T NHIÊN
LÃNH TH VIT NAM
Mã s KC-08-01
NGHIÊN CU ĐÁNH GIÁ TRƯỢT - L,
LŨ QUÉT - LŨ BÙN ĐÁ MT S VÙNG NGUY HIM
MIN NÚI BC B, KIN NGH CÁC GII PHÁP
PHÒNG TRÁNH, GIM NH THIT HI
Mã s KC-08-01BS
Ch nhim: GS.TS. Nguyn Trng Yêm
PhÇn 2
Nghiªn cøu ®¸nh gi¸ trît lë, lò quÐt-lò bïn ®¸ mét sè
vïng nguy hiÓm miÒn nói B¾c Bé, kiÕn nghÞ c¸c gi¶i ph¸p
phßng tr¸nh, gi¶m nhÑ thiªn tai
TËp 1
Sên ®«ng d·y Hoµng Liªn S¬n (huyÖn B¸t X¸t, Sa
Pa vµ TP. Lµo Cai)
6171-2
02/11/2006
Hà Ni, 6/2006
Nghiên cu đánh giá trượt l, lũ quét - lũ bùn đá ti vùng trng đim tnh Lào Cai (H. Bát Xát,H. Sa Pa và TP.
Lào Cai - tnh Lào Cai ) và kiến ngh các gii pháp phòng tránh, gim nh thit hi.
Vin Địa cht - Vin Khoa hc và Công ngh Vit nam.......................................................................................1
Các thành viên tham gia thc hin đề tài nhánh:
Ts. Nguyn Quc Thành (Ch nhim đề tài nhánh) Vin Địa cht
Ts. Phan Lưu Anh Vin Địa cht
Ts. Cung Thượng Chí Vin Địa cht
Pgs.Ts. Cao Đăng Dư Vin nghiên cu Khí tượng Thy văn
Ks. Nguyn Phương Dung Vin Địa cht
Ks. Phm Đức Dũng Ban PCLB & TKCN tnh Lào Cai
KS. Nghiêm Phúc Hi Vin Địa cht
Ks. Trn Trng Hin Vin Địa cht
Pgs.Ts. Nguyn Văn Hoàng Vin Địa cht
Ks. Vy Th Hng Liên Vin Địa cht
Ths. Cù Th Phương Đại hc Thy li
TS. Lê Minh Quc Vin Địa cht
Th.s Trn Anh Tun Vin Địa cht và Địa vt lý bin
Ks. Phan Như Thun Vin Địa cht
Ts. Bùi Văn Thơm Vin Địa cht
Ks. Nguyn Huy Thnh Vin Địa cht
Nghiên cu đánh giá trượt l, lũ quét - lũ bùn đá ti vùng trng đim tnh Lào Cai (H. Bát Xát,H. Sa Pa và TP.
Lào Cai - tnh Lào Cai ) và kiến ngh các gii pháp phòng tránh, gim nh thit hi.
Vin Địa cht - Vin Khoa hc và Công ngh Vit nam.......................................................................................2
MC LC
MC LC .......................................................................................................................2
DANH MC HÌNH MINH HA ...................................................................................4
M ĐẦU .........................................................................................................................8
CHƯƠNG I: TÌNH HÌNH TRƯỢT-L, LŨ QUÉT-LŨ BÙN ĐÁ ĐÃ XY RA TI
CÁC HUYN SA PA, BÁT XÁT VÀ TP. LÀO CAI..................................................13
I.1. TÌNH HÌNH TRƯỢT-L KHU VC NGHIÊN CU..................................13
I.1.1. Thit hi do trượt - l, lũ quét - lũ bùn đá ....................................................13
I.1.2. Đặc đim mt s khi trượt đin hình..........................................................21
I.2. TÌNH HÌNH LŨ QUÉT-LŨ BÙN ĐÁ................................................................31
I.2.1. Đặc đim hin trng và thit hi do lũ quét-lũ bùn đá..................................31
I.2.2. Các trn lũ quét-lũ bùn đá đin hình.............................................................34
CHƯƠNG II: CNH BÁO NGUY CƠ TRƯỢT - L, LŨ QUÉT - LŨ BÙN ĐÁ
KHU VC SA PA - BÁT XÁT - TP LÀO CAI...........................................................41
II.1. CNH BÁO NGUY CƠ TRỰƠT - L.............................................................41
II.1.1. Các yếu t ch yếu quyết định quá trình trượt - l. ....................................41
II.1.2. Xác định vai trò ca các yếu t quyết định trượt - l..................................43
II.1.3. Xác định nh hưởng ca các thành t ca mi nhân t và thành lp các bn
đồ nguy cơ trượt - l theo mi nhân t. . ...............................................................46
II.1.4. Xác định bn đồ nguy cơ trượt - l.............................................................74
II.1.5. Kết qu bn đồ.............................................................................................74
II.2. CNH BÁO NGUY CƠ LŨ QUÉT-LŨ BÙN ĐÁ...........................................81
II.2.1. Các nhân t ch yếu quyết định lũ quét - lũ bùn đá....................................81
II.2.2. Xác định vai trò ca các nhân t quyết định lũ quét - lũ bùn đá.................83
II.2.3 Phân cp nguy cơ lũ quét - lũ bùn đá theo các thành t ca các nhân t gây
lũ quét - lũ bùn đá và xây dng các bn đồ............................................................86
II.2.4. Xây dng bn đồ cnh báo nguy cơ lũ quét - lũ bùn đá..............................87
II. 3. THI GIAN XUT HIN TRƯỢT-L VÀ LŨ QUÉT-LŨ BÙN ĐÁ ..........89
II.3.1. Đánh giá d báo trượt theo thi gian ..........................................................91
II.3.2 Đánh giá thi gian xut hin lũ quét - lũ bùn đá ..........................................92
CHƯƠNG III: CNH BÁO NGUY CƠ THIT HI DO TRƯỢT-L, LŨ QUÉT-LŨ
BÙN ĐÁ KHU VC SA PA - BÁT XÁT – TP. LÀO CAI..........................................96
Nghiên cu đánh giá trượt l, lũ quét - lũ bùn đá ti vùng trng đim tnh Lào Cai (H. Bát Xát,H. Sa Pa và TP.
Lào Cai - tnh Lào Cai ) và kiến ngh các gii pháp phòng tránh, gim nh thit hi.
Vin Địa cht - Vin Khoa hc và Công ngh Vit nam.......................................................................................3
III.1. CÁC ĐỐI TƯỢNG CÓ TH B THIT HI DO TRƯỢT-L VÀ LŨ QUÉT-
LŨ BÙN ĐÁ..............................................................................................................96
III.1.1.Các đối tượng chu thit hi tác động và so sánh mc độ chu tác động ca
các đối tượng trượt - l và lũ quét - lũ bùn đá .......................................................96
III.1.2 Phân cp mc độ chu tác động tai biến ca mi b phn đối tượng chu tai
biến và thành lp các bn đồ mc độ chu tác động tai biến ca mi loi đối tượng
chu tai biến............................................................................................................97
III.1.3. Đánh giá và xây dng bn đồ đánh giá mc độ chu tác động T - L, LQ -
LBĐ ca tt c các đối tượng...............................................................................106
III.2. CNH BÁO NGUY CƠ THIT HI DO TRƯỢT-L VÀ LŨ QUÉT-LŨ
BÙN ĐÁ ..................................................................................................................108
CHƯƠNG IV: C GII PHÁP PHÒNG TRÁNH VÀ GIM THIU TAI BIN
TRƯỢT - L VÀ LŨ QUÉT - LŨ BÙN ĐÁ .............................................................117
IV.1. QUI HOCH VÀ S DNG HP LÝ LÃNH TH, PHÒNG TRÁNH
TRƯỢT - L, LŨ QUÉT - LŨN ĐÁ. ..............................................................118
IV.2. ĐẨY MNH CÔNG TÁC TUYÊN TRUYN, GIÁO DC, NÂNG CAO
NHN THC CA CNG ĐỒNG V CÁC HIM HA ĐỊA CHT NÓI
CHUNG VÀ TRƯỢT - L, LŨ QUÉT - LŨ BÙN ĐÁ NÓI RIÊNG....................119
IV.3. XÂY DNG THÀNH MT QUI ĐỊNH MANG TÍNH LUT PHÁP BT
BUC ...................................................................................................................119
IV.4. ÁP DNG CÁC BIN PHÁP CÔNG TRÌNH ĐỂ PHÒNG NGA VÀ KIM
SOÁT TRƯỢT L..................................................................................................120
IV.4.1Gim trng lượng khi trượt và lc gây trượt ...........................................120
IV.4.2 Gia tăng các lc gi n định trong khi trượt – b dc............................124
IV.5. CÁC GII PHÁP CÔNG TRÌNH PHÒNG CHNG LŨ QUÉT - LŨ BÙN
ĐÁ............................................................................................................................125
IV.5. 1. Nhóm các công trình ngăn LQ - LBĐ....................................................125
IV.5.2. Nhóm các công trình dn và cho LQ - LBĐ đi qua.................................126
IV.6. XÂY DNG CÁC H THNG THEO DÕI, QUAN TRC VÀ CNH BÁO
THIÊN TAI TRƯỢT - L, LŨ QUÉT - LŨ BÙN ĐÁ...........................................127
Kết lun........................................................................................................................129
CÁC TÀI LIU THAM KHO..................................................................................131
Nghiên cu đánh giá trượt l, lũ quét - lũ bùn đá ti vùng trng đim tnh Lào Cai (H. Bát Xát,H. Sa Pa và TP.
Lào Cai - tnh Lào Cai ) và kiến ngh các gii pháp phòng tránh, gim nh thit hi.
Vin Địa cht - Vin Khoa hc và Công ngh Vit nam.......................................................................................4
DANH MC HÌNH MINH HA
Hình Trang
Hình 1.0: Bn đồ ranh gii hành chính cp xã khu vc Sa Pa - Bát Xát - TP Lào Cai................ 10
Hình 1.1: Bn đồ hin trng trượt - l khu vc Sa Pa - Bát Xát - TP Lào Cai............................. 20
Hình 1.2: Sơ đồ mt bng khu trượt ti Phìn Ngan - Bát Xát (Lào Cai) ...................................... 22
Hình 1.3: Sơ đồ mt ct các khi trượt ti Phìn Ngan - Bát Xát (Lào Cai).................................. 22
Hình 1.4: Mt bng khu vc trượt cu Móng Sến - Sa Pa............................................................ 24
Hình 1.5: Mt ct khu vc trượt cu Móng Sến - Sa Pa............................................................... 24
Hình 1.6: Mt ct khi trượt ti UBND huyn Bát Xát................................................................ 26
Hình 1.7: Mt bng và mt ct khi trượt kiu trượt v phong hóa ti QL 4D - th xã Lào Cai.. 26
Hình 1.8: Mt bng và mt ct khi trượt ti km8, QL4E-Trung Chi-Sapa............................... 28
Hình 1.9: Bn đồ hin trng lũ quét - lũ bùn đá khu vc Sa Pa - Bát Xát - TP Lào Cai..............35
Hình 1.10: Mt bng và mt ct khu vc lũ bùn đá bn Kim-Thanh Kim-Sapa.......................... 36
Hình 1.11: Mt bng và mt ct khu vc trượt l, lũ bùn đá ti cu Móng Sến-Sapa ................. 38
Hình 2.1: Sơ đồ biu din các lc tác động lên mt khi trượt....................................................42
Hình 2.2 Đồ th tương quan gia h s n định F và góc dc...................................................... 46
Hình 2.3: Bn đồ nguy cơ trượt - l theo độ dc địa hình khu vc Sa Pa - Bát Xát - TP Lào
Cai................................................................................................................................................. 48
Hình 2.4: Biu đồ lượng mưa trung bình tháng ti trm Sa Pa và trm Lào Cai .........................49
Hình 2.5: Biu đồ s ngày mưa trung bình tháng ti trm Sa Pa và trm Lào Cai..............................51
Hình 2.6: Bn đồ nguy cơ trượt - l theo lượng mưa trung bình năm khu vc Sa Pa - Bát Xát
- TP Lào Cai ................................................................................................................................. 52
Hình 2.7: Bn đồ nguy cơ trượt - l theo thành phn và độ bn đất đá khu vc Sa Pa - Bát
Xát - TP Lào Cai........................................................................................................................... 54
Hình 2.8: Bn đồ nguy cơ trượt - l theo kh năng cha nước ngm ca các tp hp đá khu
vc Sa Pa - Bát Xát - TP Lào Cai................................................................................................. 56
Hình 2.9: Bn đồ nguy cơ trượt - l theo các lp v phong hóa khu vc Sa Pa - Bát Xát - TP
Lào Cai ......................................................................................................................................... 59
Hình 2.10: Bn đồ nguy cơ trượt - l theo khong cách đến các đới đứt gãy hot động khu
vc Sa Pa - Bát Xát - TP Lào Cai................................................................................................. 63
Hình 2.11: Bn đồ nguy cơ trượt - l theo khong cách đến các đứt gãy kiến to khu vc Sa
Pa - Bát Xát - TP Lào Cai............................................................................................................. 64
Hình 2.12: Bn đồ nguy cơ trượt - l theo mt độ chia ct ngang địa hình khu vc Sa Pa - Bát
Xát - TP Lào Cai........................................................................................................................... 67