Niên luận Kinh tế chính trị: Mô hình kinh doanh ứng dụng dịch vụ công nghệ kết nối vận tải của Công ty Trách nhiệm hữu hạn GRAB

Hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin đã thúc đẩy sự ra đời của các mô hình kinh doanh mới, đặc biệt là kinh tế chia sẻ, giúp tối ưu hóa nguồn lực và giảm chi phí. Trên thế giới, các ứng dụng như Uber và Airbnb là những ví dụ điển hình. Tại Việt Nam, Công ty TNHH Grab, chính thức tham gia thị trường vào năm 2014, đã trở thành một ứng cử viên nổi bật trong lĩnh vực dịch vụ công nghệ kết nối vận tải. Mặc dù mang lại nhiều yếu tố mới và nâng cao khả năng cạnh tranh, mô hình kinh doanh này vẫn đối mặt với không ít thách thức. Niên luận này tập trung nghiên cứu mô hình kinh doanh ứng dụng dịch vụ công nghệ kết nối vận tải của Grab tại Việt Nam, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện mô hình này, giúp Grab phát triển bền vững và phù hợp với xu thế thị trường.

Niên luận này hướng đến các đối tượng như nhà nghiên cứu, sinh viên trong lĩnh vực kinh tế, kinh doanh và công nghệ, các nhà hoạch định chính sách liên quan đến quản lý các mô hình kinh tế mới, cũng như các chuyên gia và doanh nghiệp trong ngành vận tải và công nghệ muốn tìm hiểu sâu về thị trường và chiến lược cạnh tranh tại Việt Nam và Đông Nam Á.

Niên luận này cung cấp một phân tích chuyên sâu về mô hình kinh doanh ứng dụng dịch vụ công nghệ kết nối vận tải, với trọng tâm là Công ty TNHH Grab tại Việt Nam. Chương 1 trình bày cơ sở khoa học của mô hình kinh doanh này, bắt nguồn từ sự phát triển của kinh tế chia sẻ và cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Luận văn làm rõ cách công nghệ (GPS, 3G/4G, thanh toán trực tuyến) đóng vai trò trung gian, kết nối trực tiếp nhà cung cấp dịch vụ và người dùng, từ đó tối ưu hóa tài nguyên nhàn rỗi và giảm chi phí. Chương này cũng phác thảo quá trình hình thành và phát triển của mô hình trên thế giới, từ sự ra đời của Uber vào năm 2009 đến sự mở rộng của Grab tại các quốc gia Đông Nam Á, đồng thời nhấn mạnh vai trò của chúng trong phát triển kinh tế - xã hội thông qua tạo việc làm, giảm ùn tắc giao thông và thúc đẩy ứng dụng công nghệ. Chương 2 đi sâu vào thực trạng hoạt động của mô hình kinh doanh ứng dụng dịch vụ công nghệ kết nối vận tải của Grab tại Việt Nam. Luận văn mô tả quá trình Grab gia nhập thị trường Việt Nam từ năm 2014, các mục tiêu giá trị tập trung vào sự tiện lợi và an toàn cho khách hàng, cùng mô hình doanh thu dựa trên chiết khấu giao dịch. Phân tích chỉ ra các cơ hội thị trường lớn tại Việt Nam, đặc biệt là dân số đông và nhạy cảm về giá, cũng như lợi thế cạnh tranh của Grab nhờ mạng lưới tài xế rộng khắp và đa dạng dịch vụ (GrabBike, GrabCar, GrabFood). Đồng thời, chương này cũng thảo luận về sự biến đổi của mô hình Grab từ một nền tảng kinh tế chia sẻ thuần túy sang một doanh nghiệp công nghệ chủ động quản lý giá và vận hành. Đặc biệt, vụ kiện giữa Vinasun và Grab được phân tích chi tiết, làm nổi bật những bất cập trong quản lý nhà nước và định nghĩa pháp lý đối với các mô hình kinh tế mới. Chương 3 đề xuất các giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện mô hình kinh doanh của Grab. Luận văn dự báo môi trường hoạt động, bao gồm tác động của chính sách nhà nước về thuế và quy định, cũng như xu hướng của Cách mạng Công nghiệp 4.0. Các giải pháp được đề xuất bao gồm nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua nghiên cứu thị trường liên tục, cải thiện chất lượng dịch vụ và chính sách đối tác; tăng cường hoạt động marketing và truyền thông, bao gồm các chương trình cộng đồng; nâng cao khả năng tiếp nhận công nghệ của người dân; tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật về thuế, an toàn và bảo mật dữ liệu; phát triển dịch vụ dựa trên nhu cầu và thị hiếu địa phương; và hài hòa lợi ích giữa các bên liên quan (người dùng, tài xế và nền tảng) để đảm bảo sự phát triển bền vững và giảm thiểu xung đột.