Luận án Tiến sĩ Luật học: Pháp luật về an ninh con người của phạm nhân ở Việt Nam hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ TƢ PHÁP

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

NGUYỄN ĐỨC HÒA

PHÁP LUẬT VỀ AN NINH CON NGƢỜI

CỦA PHẠM NH N Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI - 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ TƢ PHÁP

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

NGUYỄN ĐỨC HÒA

PHÁP LUẬT VỀ AN NINH CON NGƢỜI

CỦA PHẠM NH N Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

Chuyên ngành: L tậlu nậvLậLvchậsnậnhLậns cậvLậph pậlu t

Mã số: 9380106

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: 1. TS. Nguyễn Văn Năm

2. TS. Mai Văn Thắng

HÀ NỘI - 2021

LỜI CAM ĐOAN

TôiậxinậcamậđoanậđâyậlLậcôngậtrìnhậnghiênậcứuậkhoaậhọcậđộcậl pậcủa riêng tôi.

Các kếtậquảậnêuậtrongậLu nậ nậ chsaậđsợcậcôngậbốậtrongậbấtậkỳậ côngậtrình nào

kh c.ậC cậsốậliệuậtrongậLu nậ nậlLậtrungậthực,ậcóậnguồnậgốcậrõậrLng,ậđsợcậtríchậdẫnậ

đúngậtheoậquyậđvnh.

Tôiậxinậchvuậtr chậnhiệmậvềậtínhậchínhậx cậvLậtrungậthựcậcủaậLu nậ nậnLy.

Tác giả luận án

Nguyễn Đức Hòa

LỜI CẢM ƠN

TôiậxinậbảyậtỏậlòngậbiếtậơnậsâuậsắcậvLậlờiậcảmậơnậchânậthLnhậđốiậv iậTS.ậNguyễnậ

VănậNămậvLậTS.ậMaiậVănậThắngậ- nhữngậngsờiậthầyậđãật nậtìnhậchỉậbảo,ậgiúpậđỡậtôiậ

trongậsuốtậqu ậtrìnhậthựcậhiệnậLu nậ n.

TôiậxinậtrânậtrọngậcảmậơnậBanậGi mậhiệu,ậc cậthầyậgi o,ậcôậgi oậTrsờngậĐạiậhọcậ Lu tậHLậNộiậđãậtạoậđiểuậkiệnậthu nậlợiậgiúpậtôiậhoLnậthLnhậkhóaậhọcậvà bảoậvệậthLnhậ

côngậLu nậ n.

Tôi cũngậxinậgniậlờiậcảmậơnậchânậthLnhật iậgiaậđìnhậđãậluônậđộngậviênậvLậtạoậmọi

điềuậkiệnậthu nậlợiậchoậtôiậtrongậhọcật pậvLậnghiênậcứu;ậcảmậơnậcơậquanậcôngật c,ậbạnậ bè,ậ đồngậ nghiệp,ậ c cậ cơậquan,ậ đơnậ vvậ đãậ tạoậ điềuậ kiệnậ thu nậ lợiậ giúpậ tôi hoàn thành

Lu nậ nậnLy.

Tác giả luận án

Nguyễn Đức Hòa

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

ANCN: Anậninhậconậngsời

ANQG: Anậninhậquốcậgia

ANXH: Anậninhậxãậhội

CMCN: C chậmạngậcôngậnghiệp CSND: Cảnhậs tậnhânậdân

CAND: Công an nhân dân

HĐND:ậ Hộiậđồngậnhânậdân

LHQ: Liênậhợpậquốc LPQT: Lu tậph pậquốcậtế

MTTQVN: Mặtậtr nậTổậquốcậViệtậNam

PLQT: Ph pậlu tậquốcậtế

QCN: Quyềnậconậngsời

QPPL: Quyậphạmậph pậlu t

THADS: ThiậhLnhậ nậdânậsự

THAHS: ThiậhLnhậ nậhìnhậsự

THAPT: ThiậhLnhậ nậphạtậtù

TAND: Tòa án nhân dân TTHS: Tốậtụngậhìnhậsự

TTATXH: Tr tậtự,ậanậtoLnậxãậhội

UBND: Ủyậbanậnhânậdân

VPPL: Viậphạmậph pậlu t

VKSND: Việnậkiểmậs tậnhânậdân

XHCN: Xãậhộiậchủậnghĩa

MỤC LỤC

Trang

1 MỞ ĐẦU

Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN

QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 1.1. Khái quát tìnhậhìnhậnghiênậcứu ởậtrongậns c,ậngoLiậns cậliên quan 6

đếnậđềậtLiậLu nậ n 6

1.2.ậĐ nhậgi ậchungậvềậtìnhậhìnhậnghiênậcứuậliênậquanậđếnậđềậtLiậLu nậ

nậvLậnhữngậvấnậđềậđặtậraậcầnậtiếpậtụcậnghiênậcứu 1.3. GiảậthuyếtậkhoaậhọcậvLậcâuậhỏiậnghiênậcứuậcủaậLu nậ n 24 26

Kếtậlu nậChsơngậ1 26

Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA PHÁP LUẬT VỀ AN NINH

28

CON NGƢỜI CỦA PHẠM NH N Ở VIỆT NAM 2.1.ậKh iậniệmậanậninhậconậngsờiậcủaậphạmậnhân 28

2.2.ậKh iậniệm,ậđặcậđiểm,ậvaiậtròậcủaậph pậlu tậvềậanậninhậconậngsờiậcủaậ

phạmậnhân 32

2.3. Đốiậ tsợng,ậ phsơngậ ph p điềuậ chỉnh,ậ nguyênậ tắc,ậ nộiậ dung,ậ hìnhậ

thứcậcủaậph pậlu tậvềậanậninhậconậngsờiậcủaậphạmậnhân 2.4.ậC cậtiêuậchíậđ nhậgi ậmứcậđộậhoLnậthiệnậcủaậph pậlu tậvềậanậninhậ 37

conậngsờiậcủaậphạmậnhân 49

2.5.ậ Nhữngậ yếuậ tốậ ảnhậ hsởngậ t iậ ph pậ lu tậ vềậ anậ ninhậ conậ ngsờiậ củaậ

phạmậnhân 52

2.6. Ph pậlu tậquốcậtếậvLậph pậlu t mộtậsốậquốcậgiaậvềậanậninhậconậngsờiậ

củaậphạmậnhânậvLậgi ậtrvậthamậkhảoậchoậViệtậNam 55

Kếtậlu nậChsơngậ2 62

Chƣơng 3: QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN, THỰC TRẠNG PHÁP

LUẬT VÀ THI HÀNH PHÁP LUẬT VỀ AN NINH CON NGƢỜI CỦA PHẠM NH N Ở VIỆT NAM 3.1.ậQu ậtrìnhậph tậtriểnậcủaậph pậlu tậvềậanậninhậconậngsờiậcủaậphạmậ nhânậởậViệtậNamật sauậC chậmạngậth ngậT mậnămậ1945ậđếnậnay 3.2.ậThựcậtrạngậph pậlu t vLậthiậhLnhậph pậlu tậvềậanậninhậconậngsờiậcủaậ phạmậnhânậởậViệtậNamậhiệnậnay 64 64 69

Kếtậlu nậChsơngậ3 122

124 Chƣơng 4: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ AN NINH CON NGƢỜI CỦA PHẠM NH N Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

4.1. Sựậ cầnậ thiếtậ phải hoLnậ thiệnậ ph pậ lu tậ vềậ anậ ninhậ conậ ngsờiậ của

phạmậnhânậởậViệtậNamậhiệnậnay 4.2.ậ Quanậ điểmậ hoLnậ thiệnậ ph pậ lu tậ vềậ anậ ninhậ conậ ngsờiậ củaậ phạmậ 124

nhânậởậViệtậNamậhiệnậnay 125

4.3.ậGiảiậph pậhoLnậthiệnậph pậlu tậvềậanậninhậconậngsờiậcủaậphạmậnhânậ

ởậViệtậNamậhiệnậnay Kếtậlu nậChsơngậ4 129 152

153

KẾT LUẬN DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN

QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài Trong bốiậcảnhậngLyậcLng giaậtăngậc cậmối đeậdọaậđốiậv iậsựậanậtoLnậcủaậmỗiậc ậ

nhân conậngsờiậtrênậphạmậviậtoLnậcầu, việcậtăngậcsờngậANCN lLậmộtậtrongậnhữngậmốiậ

quanậ tâmậ hLngậ đầuậ củaậ LHQ vLậ c cậ tổậ chứcậ quốcậ tế.ậ Năm 1994,ậ Chsơngậtrìnhậ ph tậ triển LHQ (UNDP) trong Báo cáo ph tậ triểnậ conậ ngsờiậ đãậ đsaậ raậ đvnhậ nghĩaậ vềậ

ANCN. Bảyậnămậsau,ậỦyậbanậANCN đsợcậthLnhậl pậvLoậth ngậ01ậnămậ2001ậđểậđ pậ

lạiậlờiậkêuậgọiậcủaậTổngậthsậktậLHQ tạiậHộiậnghvậthsợngậđỉnhậThiênậniênậkỷậ2000ậvìậ

mộtậthếậgi iậ“freeậofậwant”ậand “freeậofậfear”. Haiậnămậsauậđó,ậvào ngày 01 tháng 5 nămậ2003,ậĐồngậChủậtvchậcủaậỦyậbanậANCN,ậSadakoậOgataậvLậAmartyaậSen,ậđãậtrìnhậ

bày “Báo cáo ANCN ngày nay” choậ Tổngậ thsậ ktậ LHQ, Kofi Annan. Trong Nghvậ

quyếtậđsợcậĐạiậhộiậđồngậLHQ thôngậquaậtạiậHộiậnghvậthsợngậđỉnhậthếậgi iậnămậ2005,ậ

c cậnguyênậthủậquốcậgiaậvLậchínhậphủậc cậns cậđãậđềậc pậđếnậANCN theoậc chậnhấnậ

mạnhậquyềnậcủaậngsờiậdânậđsợcậsốngậtrongậtựậdoậvLậnhânậphẩm,ậtho tậkhỏiậnghèoậđóiậ

vLậ tuyệtậ vọng;ậ tấtậ cảậ c cậ c ậ nhân,ậ đặcậ biệtậ lLậ nhữngậ ngsờiậ dễậ bvậ tổnậ thsơng,ậ đsợcậ

quyềnậtựậdoậkhỏiậsợậhãiậvLậtựậdoậkhỏiậnghèoậđói,ậv iậcơậhộiậbìnhậđẳngậđểật nậhsởngậtấtậ cảậ c cậ quyềnậ củaậ họậ vL ph tậ triển đầyậ đủ tiềmậ năngậ conậ ngsờiậ củaậ họ1. Nămậ 2006,ậ Friends of Human Security đsợcậthLnhậl pậtạiậLHQ doậNh tậBảnậvLậMexicoậđồngậchủậ trì baoậgồmậ34ậquốcậgiaậthLnhậviên,ậv iậmụcậđíchậcungậcấpậmộtậdiễnậđLnậkhôngậchínhậ

thứcậchoậc cậquốcậgiaậthLnhậviênậLHQ cũngậnhsậc cậtổậchứcậquốcậtếậkh cậđểậthảoậlu nậ

vềậkh iậniệmậANCN t ậc cậgócậđộậ kh cậ nhauậnhằmậtìmậkiếm sựậhiểuậbiếtậchungậvềậ

ANCN vLậkh mậph ậnhữngậnỗậlựcậhợpật cậđểậlồngậghépậkh iậniệmậnLyậtrongậc cậhoạtậ

độngậ củaậ LHQ. Nămậ 2010,ậ nguyênậ Tổngậ Thsậ ktậ LHQ, Ban Ki Moon, đãậ kêuậ gọiậ

chínhậphủậc cậns cậphảiật pậtrungậxâyậdựngậvLậthựcậhiệnậchiếnậlsợcậphòngậng aậtoLnậ diệnậvLậcụậthể,ậlấyậconậngsờiậlLmậtrungậtâm,ậcoiậđóậlLậc chậtiếpậc nậm iậvìậ ANCN2. Trs cậđó,ậnguyênậTổngậthsậktậLHQ,ậKofiậAnnan,ậcũngậchoậrằng:ậ“ĐảmậbảoậANCN, theoậnghĩaậrộngậnhất,ậlLậsứậmệnhậchínhậcủaậLHQ”3.

tại www.tuyengiao.vn/print/20331/lien-hop-quoc-keu-goi-tang-an-ninh-con-nguoi,ậ

truyậ c pậ ngLyậ

1 UN: Final Document of the 2005 World Summit, General Assembly, Sixtieth session, A/RES/60/1, October 24, 2005;ậđăngậtạiậwww.un.org ›ậdocsậ›ậglobalcompactậ›ậA…,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019.ậ 2 Đăng 05/6/2018. 3 Walter Dorn, “Human security: An overview”;ậ đăngậ tạiậ walterdorn.net›23-human-security-an-overview, truy c pậngLyậ08/6/2018.

Phạmậnhân là nhữngậngsờiậđangậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtrongậc cậcơậsởậgiamậgiữ.ậ HọậlLậnhữngậngsờiậđãật ngậphạmậtội,ậxâmậphạmậvLoậcác quanậhệậxãậhộiậđsợcậlu tậhìnhậ sựậbảoậvệ,ậảnhậhsởngật iậTTATXH vLậphảiậchvuậsựậquảnậlt, giamậgiữ,ậgi oậdục cảiậtạoậ đểậ trởậ thLnhậ ngsờiậ cóậ íchậ choậ xãậ hội. Trong trạiậ giam, phạmậ nhânậ thuộcậ nhómậ đốiậ tsợng yếuậthế,ậdễậ bvậxâmậphạmậ vềậ ANCN. Bảoậđảmậ ANCN củaậphạmậnhân là trách

2

nhiệmậcủaậnhLậns c mLậởậđó,ậph pậlu t lLậcôngậcụậđặcậbiệtậquanậtrọngậđsợcậnhLậns cậ

snậdụngậđểậđiềuậtiết các nguồnậlực bảoậđảmậANCN cho phạmậnhân.

Hiệnậnay,ậViệtậNamậđãậthamậgiaậvLoậ7/9ậCôngậs cậquốcậtếậcơậbảnậvềậQCN4 và nhiềuậcôngậs cậquốcậtếậquanậtrọngậkh cậvềậQCNậtrongậlĩnhậvựcậlaoậđộng.ậViệcậthựcậ

hiệnậph pậlu tậvềậQCNậnóiậchungậvLậph pậlu tậvềậANCNậcủa phạmậnhânậtrởậthLnhậmộtậ

trongậnhữngậnộiậdungậquanậtrọngậtrongậcamậkếtậquốcậtếậvLậtr chậnhiệmậquốcậgiaậcủaậ ViệtậNamậtrongậxuậhs ngậxâyậ dựngậnhLậns cậph pậquyền vLậhộiậnh pậquốcậtế. Việtậ

Namậđãậ bảoậvệậthLnhậ côngậ B oậc oậquốcậgiaậlầnậthứậ nhấtậvềậthựcậthiậCôngậs c củaậ

LHQậvề chốngậtraậtấnậvLậc cậhìnhậthứcậđốiậxnậhoặcậtr ngậphạtậtLnậbạo,ậvôậnhânậđạoậ

hoặcậhạậnhụcậconậngsời,ậtổậchứcậtạiậThụyậSĩật ậngLyậ14ậ- 15/11/2018. ViệtậNamậtiếpậ tụcậthựcậhiệnậnhiềuậkhuyếnậnghvậtrongậchuậkỳậkiểmậđiểmậđvnhậkỳậphổậqu tậlầnậIIIậcủaậ

Hộiậ đồngậ nhânậ quyềnậ quốcậ tế... Trongậ nhữngậ nămậ qua,ậ NhLậ ns cậ Việtậ Nam đãậ banậ

hLnhậ hệậ thốngậ vănậ bảnậ QPPL vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân tsơngậ đốiậ đồngậ bộậ vLậ toLnậ

diện.ậTrênậcơậsởậđó,ậlựcậlsợngậchứcậnăngậđãậtổậchứcậthựcậhiệnậc cậnộiậdung,ậbiệnậph pậ

bảo đảmậANCNậchoậphạmậnhân,ậquảnậlt,ậgiamậgiữ,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhânậtheo

đsờngậlối,ậchínhậs chậcủaậĐảng,ậph pậlu tậcủaậNhLậns c,ậgópậphầnậquanậtrọngậtrongậ

côngật cậbảoậvệậANQG,ậbảoậđảmậTTATXHậvLậđấuậtranhậphòng,ậchốngậtộiậphạm.

Đ ngậ chú ýậ, Lu tậ THAHS m iậ đsợcậ Quốcậ hộiậ khóaậ XIV thông qua ngày 14

th ngậ6ậnămậ2019 đãậchứaậđựngậnhiềuậnộiậdungậm iậvLậtiếnậbộậvềậANCNậcủaậphạmậ nhân. Tuyậv y,ậcóậthểậnóiậđạoậlu tậnLyậvLậc cậvănậbảnậQPPLậkhác vềậANCN củaậphạmậ

nhân vẫnậbộcậlộậnhữngậhạnậchế,ậbấtậc p,ậchsaậtheoậkvpậtrìnhậđộậph tậtriểnậkinhậtế - xã

hộiậcủaậđấtậns cậvLậ yêuậcầuậbảoậđảmậ ANCN củaậphạmậnhân trong bốiậcảnhậCMCN

4.0 vLậhộiậnh pậquốcậtế.ậViệcậthựcậthiậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân cũng còn

nhữngậhạnậchế,ậảnhậhsởngậđếnậsựậuyậnghiêmậcủaậph pậlu t vLậph pậchếậXHCN và uy

tínậcủaậĐảng, NhLậns cậtaậtrongậviệcậbảoậđảmậANCNậvLậQCN nói chung. Vìậv y,ậviệcậ

nghiênậcứuậđềậtLiậ“Pháp luật về an ninh con người của phạm nhân ở Việt Nam hiện

nay” lLậcóậtậnghĩaậltậlu n, thựcậtiễnậsâuậsắc.

2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu Lu nậ nậnghiênậcứuậnhữngậvấnậđềậltậlu n,ậthựcậtiễn về ph pậlu t vLậviệcậthiậhLnhậ ph pậ lu tậ vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân.ậ Trênậ cơậ sởậ đó, Lu nậ nậ đềậ xuấtậ các giảiậ ph pậ nhằmậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân cũngậnhsậc cậgiảiậph pậđảmậbảoậ việcậthiậhLnhậph pậlu tậvềậANCN của phạmậnhânậởậViệtậNamậhiệnậnay.

4 Baoậgồm:ậCôngậs cậquốcậtếậvề xóaậbỏậmọiậhìnhậthứcậphânậbiệtậchủngậtộcậnămậ1965;ậCôngậs cậquốcậtếậvềậc cậ quyềnậdânậsựậvLậchínhậtrvậnămậ1966;ậCôngậs cậquốcậtếậvềậc cậquyềnậkinhậtế,ậxãậhộiậvLậvănậhóaậnămậ1966;ậCôngậ s cậvềậxóaậbỏậmọiậhìnhậthứcậphânậbiệtậđốiậxnậchốngậlạiậphụậnữậnămậ1979;ậCôngậs cậchốngậtraậtấnậvLậc cậhìnhậ thứcậđốiậxnậhoặcậtr ngậphạtậtLnậbạo,ậvôậnhânậđạoậhoặcậhạậnhụcậconậngsờiậnămậ1984;ậCôngậs cậvềậquyềnậtrẻậemậ nămậ1989;ậCôngậs cậvềậquyềnậcủaậngsờiậkhuyếtật tậnămậ2006.ậ

2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

3

Đểậđạtậđsợcậmụcậđíchậtrên,ậLu nậ nật pậtrungậgiảiậquyếtậnhữngậnhiệmậvụậcơậbản

sauậđây:

- Tổngậhợpậc cậcôngậtrìnhậnghiênậcứuậởậtrongậns cậvLậngoLiậns cậliênậquanậđếnậ

ANCN củaậphạmậnhân, ph pậlu t và thi hành ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân, t ậ

đóậrútậraậnhữngậvấnậđềậcầnậtiếpậtụcậnghiênậcứu.

- Nghiênậcứuậnhữngậvấnậđềậltậlu nậcủa ph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhânậtrênậ c cậkhíaậcạnh sau: xâyậdựngậkh iậniệmậANCN củaậphạmậnhân; phân tích sựậcầnậthiếtậ

bảoậ đảmậ ANCN củaậphạmậnhân; xâyậ dựngậkh iậniệmậ và phân tích đặcậđiểm,ậ vaiậtròậ

củaậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhân; nguyênậtắc,ậnộiậdung,ậhìnhậthức,ậc cậtiêuậchíậ

đ nhậgi ậmứcậđộậhoLnậthiệnậvLậnhữngậyếuậtốậảnhậhsởngật iậ ph pậlu tậvềậANCN củaậ phạmậnhân,ậnhấtậlLậlLmậrõậviệcậCMCN 4.0 và quá trình hộiậnh pậquốcậtếậhiệnậnayậđemậ

đếnậnhữngậcơậhộiậhoặcậđặtậraậnhữngậth chậthứcậgìậđốiậv iậviệcậxâyậdựng,ậhoLnậthiệnậvLậ

thựcậ thiậ ph pậ lu t vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân; tìmậ hiểuậ nhữngậ nộiậ dungậ cơậ bảnậ củaậ

PLQT và ph pậlu t ns cậngoLiậvềậANCN củaậphạmậnhânậvLậrútậraậmộtậsốậgi ậtrvậthamậ

khảoậchoậViệtậNam.

- Khái quát quá trình hìnhậthLnhậvLậph tậtriểnậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậ

nhân ởậViệtậNamật ậnămậ1945ậđếnậnay;ậtiếnậhLnhậkhảoậs t,ậđ nhậgi ậthựcậtrạngậpháp

lu tậvLậthựcậtiễnậthiậhLnhậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhânậtrongậc cậtrạiậgiam củaậ

BộậCôngậan trongậthờiậgianậqua,ậchỉậraậc cậnguyênậnhânậcủaậthựcậtrạngậđó.ậ

- Đềậxuấtậc cậquanậđiểmậvLậgiảiậph p hoLnậthiệnậph pậlu t vLậnângậcaoậhiệuậquảậ

thiậhLnhậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhân trongậthờiậgianật i.ậ

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu Lu nậ nậnghiênậcứu vềậph pậlu t vLậthiậhLnhậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhân

ởậViệtậNamậhiệnậnay.

3.2. Phạm vi nghiên cứu - Vềậkhôngậgian nghiênậcứu:ậLu nậ nậkhảoậs tậvềậthựcậtrạngậph pậlu t và thi hành

ph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân trong các trạiậgiam thuộcậBộậCôngậan trênậphạmậviậ toLnậquốc,ậtrongậđóậnghiênậcứuậđiểnậhìnhậởậmộtậsốậtrạiậgiam:ậThanhậXuân,ậNgọcậLt,ậ PhúậSơnậ4,ậNinh Khánh, ThanhậPhong,ậĐồngậSơn.ậ

- Vềậthờiậgian nghiênậcứu: T ậnămậ2011ậlLậnămậLu tậTHAHS nămậ2010ậcóậhiệuậ lựcậthiậhLnhậđếnậnămậ2020,ậsauậkhiậLu tậTHAHS nămậ2019ậđsợcậbanậhLnhậthayậthếậ choậLu tậTHAHS nămậ2010.

4. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp luận Lu nậ nậđsợcậthựcậhiệnậtrênậcơậsởậnhữngậnguyênậltậcơậbảnậcủaậchủậnghĩaậMác -

Lênin, tsậtsởngậHồậ ChíậMinhậvLậc cậ quanậđiểm,ậchủậtrsơngậcủaậĐảngậvLậNhLậns cậ

4

Việtậ Nam vềậ THAPT. Bênậ cạnhậ đó,ậ c cậ quanậ điểmậ củaậ LHQ vềậ ANCN lLậ cơậ sởậ ltậ

lu nậquanậtrọngậchoậviệcậnghiênậcứuậnộiậdungậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

4.2. Phương pháp nghiên cứu Trong quá trình thựcậ hiện Lu nậ n,ậ t cậ giảậ snậ dụngậ tổngậ hợpậc cậ phsơngậph p

trong nghiênậcứu khoaậhọc,ậbaoậgồm:ậPhsơngậph p phânậtích,ậtổngậhợp,ậkh iậqu tậhóa,ậ

tr uậtsợngậhóa,ậlvchậsnậvLậlôgic,ậđiềuậtraậxãậhộiậhọc...ậCụậthể nhsậsau:

- Chsơngậ 1: T cậ giảậ snậ dụngậ các phsơngậ ph pậ phânậ tích,ậ tổngậ hợp,ậ khái quát

hóa, hệậthốngậhóa đểậchỉậraậnhữngậvấnậđềậltậlu nậvLậthựcậtiễnậđãậđsợcậnghiênậcứuậởậ

trongậns cậvLậởậns cậngoLiậcóậliênậquanậđếnậnộiậdungậLu nậ n.ậTrongậđó,ật cậgiảậkếậ

th aậhệậthốngậcơậsởậltậthuyếtật ậc cậcôngậtrìnhậnLyậvLậnghiênậcứu,ậbổậsungậnhữngậnộiậ dungậm iậđ pậứngậnhiệmậvụậnghiênậcứuậcủaậđềậtLiậLu nậ n.

- Chsơngậ 2:ậ C cậ phsơngậ ph pậ phânậ tích,ậ tổngậ hợp,ậ kh iậ qu tậ hóa,ậ tr uậ tsợngậ

hóa,ậliênậhệậthựcậtiễnậđsợcậsnậdụngậđểậđúcậrútậnhững vấnậđềậltậlu nậvềậph pậlu t vềậ

ANCN củaậphạmậnhân; phsơngậph pậsoậs nhậđểậrútậraậc cậgi ậtrvậthamậkhảoậchoậViệtậ

Namật các quyậđvnhậcủaậPLQT và ph pậlu t ns cậngoLiậvềậANCNậcủaậphạmậnhân.

- Chsơngậ3:ậPhsơngậph pậđiềuậtraậxãậhộiậhọc đsợcậsnậdụngậchủậyếuậtrongậviệcậ

khảoậs tậthựcậtế đốiậv iậphạmậnhân vLậc nậbộậtrạiậgiam (900ậphạmậnhânậvLậ450ậc nậbộậ

trạiậgiam) tạiậmộtậsốậtrạiậgiam thuộc BộậCôngậan; thờiậgianậkhảoậs t trong nămậ2019ậvLậ

nămậ 2020. Đồngậ thời,ậ t cậ giảậ đãậ nghiênậ cứuậ tLiậ liệu thôngậ quaậ c cậ b oậ c oậ tổngậ kếtậ công tác THAHS hLngậnămậcủaậBộậCôngậan và đơnậvvậchứcậnăngậcủaậBộậCôngậan; snậ

dụngậphsơngậph pậthốngậkê,ậphânậtích,ậtổngậhợp,ậkh iậqu tậhóaậđểậđiậđếnậnhữngậnh nậ

đvnh,ậđ nhậgi vềậthựcậtrạngậph pậlu t vLậthựcậtiễnậthiậhLnhậph pậlu t vềậANCNậcủaậ

phạmậnhân ởậViệtậNamậhiệnậnay.

- Chsơngậ4:ậCác phsơngậph pậphânậtích,ậtổngậhợp,ậso sánh đsợcậsnậdụngậtrongậ

việcậđsaậraậc cậlu nậchứngậvLậlLmậs ngậtỏậc cậquanậđiểm,ậgiảiậph pậnhằmậhoLnậthiệnậ

ph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân vLậnângậcaoậhiệuậquảậbảoậđảmậANCNậcho phạmậ

nhân ởậc cậtrạiậgiam thuộcậBộậCôngậan.

Trong quá trình thựcậhiệnậLu nậ n,ật cậgiảậcòn snậdụngậphsơngậph pậchuyênậgia,ậ tiếnậhLnhậtraoậđổi,ậphỏngậvấnậsâu v iậc nậbộậnghiênậcứu,ậgiảngậdạyậởậc cậcơậsởậđLoậtạoậ Cảnhậs tậtrạiậgiam và v iậc nậbộậlLmậcôngật cậxâyậdựngậph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậ nhân củaậBộậCôngậanậvềậc cậvấnậđềậcóậliênậquanật iậnộiậdungậLu nậ n.

5. Đóng góp mới của Luận án Lu nậ nậlLậcôngậtrìnhậ nghiênậcứuậ mộtậc chậtoLnậdiện về hệậthốngậltậlu n, thựcậ

trạngậph pậlu t vLậthựcậtiễnậthiậhLnhậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân ởậViệtậNamậ

trongậbốiậcảnh CMCN 4.0 vLậhộiậnh pậquốcậtế hiệnậnay.

Kếtậ quảậ nghiênậ cứuậ củaậ Lu nậ n cóậ nhữngậ đóngậ gópậ m iậ vềậ khoaậ họcậ choậ

chuyênậngLnhậLtậlu nậvLậLvchậsnậnhLậns cậvLậph pậlu t nhsậsau:

5

- Xâyậdựngậđsợcậc cậkh iậniệm ANCN củaậphạmậnhân;ậph pậlu t vềậANCN củaậ

phạmậ nhân; x cậ đvnhậ rõậ nộiậ hLm,ậ ngoạiậ diênậ củaậ nhữngậ kh iậ niệmậ nLy;ậ xâyậ dựngậ khungậltậthuyếtậvềậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân.

- Kh iậqu tậđsợcậc cậnộiậdungậcơậbảnậcủaậPLQTậvLậph pậlu tậmộtậsốậquốcậgiaậvềậ

ANCNậcủaậphạmậnhânậvLậđsaậraậmộtậsốậkhuyếnậnghvậchoậViệtậNam.ậ

- Nh nậdiện đsợcậnhững suậđiểm, hạnậchếậcủaậph pậlu t vềậANCNậcủaậViệtậNamậ hiệnậnayậcũngậnhs thựcậtrạng thi hành ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân trong các

trạiậgiam củaậBộậCôngậan;ậx cậđvnhậđsợcậc cậnguyênậnhânậcủaậnhữngậsuậđiểmậvLậhạnậ

chếậđó.

- Lu nậ giảiậ sâuậ sắcậ sựậ cầnậ thiếtậ phảiậ hoLnậ thiệnậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ

nhânậởậViệtậNamậhiệnậnay.

- ĐềậxuấtậquanậđiểmậvLậgiảiậph pậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân

cũngậ nhs giảiậ ph pậ thựcậ thiậcóậ hiệuậ quảậ ph pậ lu tậ vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân ởậ Việtậ

Namậhiệnậnay.

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của Luận án - Vềậmặtậltậlu n,ậkếtậquảậnghiênậcứuậcủaậLu nậ nậgópậphầnậlLmậgiLuậthêmậltậlu nậ

vềậANCN và ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

- Vềậmặtậthựcậtiễn,ậkếtậquảậnghiênậcứuậcủaậLu nậ nậgópậphầnậlLmậrõậthựcậtrạngậ

vLậđsaậraậc cậgiảiậph pậnhằmậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân ở Việtậ Nam. Nhữngậgiảiậph pậnêuậtrongậLu nậ nậcóậthểậv nậdụngậvLoậthựcậtiễnậnângậcaoậhiệuậ

quảậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân trong các trạiậgiam ởậViệtậNam hiệnậnay. Cũngậ

quaậkếtậquảậnghiênậcứu,ậLu nậ nậkhẳngậđvnhậsựậquanậtâmậcủaậĐảngậvLậNhLậns cậViệtậ

Namậ trongậ việcậ banậ hLnhậ c cậ chínhậ s chậ đốiậ v iậ phạmậ nhân,ậ gópậ phầnậ b cậ bỏậ quanậ

điểmậsaiậtr iậcủaậc cậthếậlựcậthùậđvchậvu cáo ViệtậNamậngsợcậđãiậphạmậnhân.

Lu nậ nậcóậthểậsnậdụngậlLmậtLiậliệuậthamậkhảo cho c cậnhLậhoạtậđộngậthựcậtiễnậ

trongậqu ậtrìnhậxâyậdựngậvLậhoLnậthiệnậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậởậns cậta,ậ

choậviệcậnghiênậcứu,ậgiảngậdạyậvLậhọcật pậtrongậc cậcơậsởậđLoậtạoậlu tậhọc,ậchoậgiáo

viên vLậhọcậviênậc cậhọcậviện,ậtrsờngậCAND, cơậquanậquảnậltậtrạiậgiam, trạiậgiam và nhữngậngsờiậquanậtâm.

7. Kết cấu của Luận án NgoLiậphầnậmởậđầu,ậkếtậlu n,ậdanhậmụcậcôngậtrìnhậkhoaậhọcậcủaật cậgiảậliênậquanậ đếnậLu nậ n,ậdanhậmụcậtLiậliệuậthamậkhảoậvLậphụậlục,ậLu nậ nậđsợcậcấuậtrúcậthLnhậ4ậ chsơng: Chsơngậ 1. Tổngậ quanậ tìnhậ hìnhậ nghiênậ cứu liênậ quanậ đếnậ đềậ tLiậ Lu nậ n;ậ

Chsơngậ2.ậCơậsởậltậlu nậcủaậph pậlu tậvềậ anậninhậconậngsờiậcủaậ phạmậnhân ởậViệtậ

Nam; Chsơngậ3.ậQu ậtrìnhậph tậtriển,ậthựcậtrạngậph pậlu t và thiậhLnhậph pậlu tậvềậanậ

ninh con ngsờiậcủaậphạmậnhânậởậViệtậNam; Chsơngậ4.ậQuanậđiểmậvLậgiảiậph pậhoLnậ

thiệnậph pậlu tậvềậanậninhậconậngsờiậcủaậphạmậnhânậởậViệtậNamậhiệnậnay.

6

CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU

LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

1.1. Khái quát tình hình nghiên cứu ở trong nƣớc, ngoài nƣớc liên quan đến

đề tài Luận án

Trong phầnậnLy,ật cậgiả phânậtíchậc cậcôngậtrìnhậnghiênậcứuậds iậhaiậkhíaậcạnh. Thứ nhất, c cậ côngậ trìnhậ nghiênậ cứuậ vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân; Thứ hai, các công

trìnhậnghiênậcứuậvềậph pậlu t và thi hành ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

1.1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu về an ninh con người của phạm

nhân

1.1.1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu về an ninh con người

Kh iậniệmậchínhậthứcậđsợcậxuấtậhiệnậvLoậnămậ1994ậtrongậB oậc oậph tậtriểnậconậ

ngsờiậcủaậChsơngậtrìnhậph tậtriểnậconậngsờiậ(UNDP)ậcủaậLHQ song bởiậcóậtínhậthựcậ

tiễnậcaoậnênậANCN nhanhậchóngậnh nậđsợcậsựậquanậtâmậrộngậrãiậcủaậc cậhọcậgiả,ậnhLậ

khoaậhọc,ậnhLậquảnậltậcảậởậtrongậns cậvLậởậns cậngoLi.ậVấnậđềậANCNậcóậthểậđsợcậ

tiếpậc nậds iậnhiềuậgócậđộậvLậtrênậnhiềuậbìnhậdiệnậkh cậnhau.

Thứ nhất, tiếp cận từ góc độ tầm quan trọng của vấn đề ANCN, theo t cậ giảậ

HoLngậ Cẩmậ Thanhậ vLậ Nguyễnậ Hồngậ Bảoậ Thiậ trongậ bLiậ viếtậ “ANCN (Human security)”5, 2013, sự raậđờiậcủaậkh iậniệmậANCNậđãậdẫnậđếnậviệcậphảiậxemậxétậlạiậc cậ kh iậniệmậvềậvaiậtròậcủaậquốcậgiaậdânậtộcậvLậkh iậniệmậquyềnậlực,ậsứcậmạnh,ậvốnậlâuậ nayậđsợcậcoiậlLậ“đối tượng hàng đầu của an ninh”.ậTrongậbLiậviếtậ“ANCN”6, 2017, t cậgiảậNguyễnậNhâmậnói về các mốiậđeậdọa ANCN ở phạm vi toàn cầu: sự giaậtăngậ

dân số khôngậđsợc kiểm soát, áp lực về di dân, bấtậbìnhậđẳng về cơậhội kinh tế, nạn

khủng bố quốc tế, xuống cấp về môiậtrsờng, sn dụng ma túy... PGS.TSKH. Trvnh Thv Kim Ngọc trong bài viết “ANCN trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu”7, 2009, đãậ choậrằngậbiếnậđổiậkhíậh uậđangậđeậdọaậANCN trênậc cậkhíaậcạnhậcủaậnó,ậđiềuậnLyậđòiậ

hỏiậnhânậloạiậphảiậngănậchặnậcuộcậkhủngậhoảngậsinhậth i,ậgiảmậthiểuậnhữngật cậđộngậ

5 Đăngậtạiậnghiencuuquocte.org/2014/11/14/an-ninh-con-nguoi-2/, truyậc pậngLyậ05/6/2018. 6 Đăngậ tạiậ lyluanchinhtri.vn/home/index.php/tu-dien-mo/item/2113-an-ninh-con-nguoi.html, truyậ c pậ ngLyậ 05/6/2018. 7 Đăngậtại repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/10212, truyậc pậngLyậ05/6/2018. 8 Đăngậtạiậ www.tapchicongsan.org.vn/.../An-ninh-con-nguoi-va-nhung-moi-de-doa-toan-cau.as..., truyậc pậngLyậ 05/6/2018.

củaậ nóậ đốiậ v iậ sựậ sốngậ loLiậ ngsời.ậ T cậ giảậ Tạậ Minhậ Tuấnậ trongậ bLiậ viếtậ “ANCN và những mối đe dọa toàn cầu”8, 2008, thì choậrằng, đểậbảoậđảmậchoậsựậph tậtriểnậtựậdoậ vLậ bềnậ vững,ậ nhânậ loạiậ phảiậ chúậ trọngậ ph tậ triểnậ cóậ tínhậ bềnậ vững,ậ dânậ chủậ hóaậ đờiậ sốngậxãậhội,ậgiảmậchiậphíậmuaậsắmậvũậkhíậvLậthúcậđẩyậc cậthểậchếậmangậtínhậtoLnậcầu.ậ Đặcậbiệt,ậđsợcậkíchậhoạtậbởiậquanậđiểmậcủaậUNDPậvềậ ANCN vLậnhữngậnỗậlựcậ củaậLHQậtrongậviệcậphổậbiếnậvLậph tậtriểnậkh iậniệmậANCN,ậc cậtổậchứcậvLậhọcậgiảậ

7

quốcậtếậđãật pậtrungậnghiênậcứuậvềậANCN theoậc cậloạiậđốiậtsợngậvLậởậc cậquốcậgia,ậ

khuậvựcậđvaậltậkh cậnhau.ậTrongậsốậnLyậcóậthểậkểậđếnậmộtậsốậcôngậtrìnhậđ ngậchúậtậ sauậ đây: Cuốnậ s chậ “Human Security: Concepts and Implications” (ANCN: Khái

niệmậ vLậ nhữngậ hLmậ t),ậ 2007,ậ củaậ Shahrbanou Tadjbakhsh và Anuradha M. Chenoy, đsợcậxuấtậbảnậbởiậThsậviệnậđiệnậtnậTaylorậ&ậFrancis9 v iậ271ậtrang,ậgồmậ2ậphần,ậ10ậ chsơng, trongậđó,ậc cật cậgiảậkhẳngậđvnh ANCNậlLậsựậkếtậhợpậanậninh,ậph tậtriểnậvLậ nhânậquyềnậvLoậmộtậkhuônậkhổậduyậnhất,ậlLmậsâuậsắc,ậcủngậcốậc cậkh iậniệmậhiệnậcóậ

vLậkếtậnốiậcủaậchúng.ậDoậđó,ậmốiậb nậtâmậv iậANQGậkhôngậđsợcậphépậvsợtậquaậtầmậ

quanậtrọngậtrungậtâmậcủaậANCN. GeorgậFrerksậvLậBermaậKleinậGoldewijkậtrongậcuốnậ

sách “Human Security and International Insecurity” (ANCNậvLậmấtậanậninhậquốcậtế),ậ WageningenậAcademicậPublishers,ậ2007,ậgồmậ3ậphần,ậ321ậtrang,ậđãậ khẳngậđvnhậrằngậ

khôngậ cóậ mộtậvấnậ đềậ hoặcậ xungậ độtậ quanậ trọngậ nLoậ củaậ conậ ngsờiậ cóậ thểậ đsợcậ giảiậ

quyếtậmộtậc chậbềnậvữngậchỉậbằngậbạoậlực.ậThayậvLoậđó,ậ việcậ pậdụngậc chậtiếpậc nậ

theoậhs ngậANCNậsẽậgópậphầnậxâyậdựngậmộtậtsơngậlaiậhòaậbìnhậhơn. Cuốnậs chậ“The

Viability of Human Security” (TínhậkhảậthiậcủaậANCN),ậAmsterdamậUniversityậPress,ậ

Amsterdam,ậ2008,ậdoậMonicaậdenậBoerậvLậJaapậdeậWildeậlLmậchủậbiên,ậgồmậ4ậphần,ậ

269 trang, đãậ choậ rằng, ANCNậ khôngậ cònậ cóậ thểậ đsợcậ hiểuậ theoậ nghĩaậ ANQGậ vLậ

thuầnậ túyậ quânậ sự.ậ Nóậ phảiậ baoậ gồmậ ph tậ triểnậ kinhậ tế,ậ xãậ hội,ậ côngậ lt,ậ bảoậ vệậ môiậ

trsờng,ậ dânậ chủậ hóa,ậ tônậ trọngậ QCNậ vLậ sựậ caiậ trvậ củaậ ph pậ lu t.ậ Trongậ cuốnậ s chậ “Human Dignity and Human Security in Times of Terrorism” (NhânậphẩmậvLậANCN

trongậthờiậđạiậkhủngậbố), TMC Asser Press, 2020, do Christophe Paulussen và Martin

ScheininậlLmậchủậbiênậv iậ14ậchsơng, 371 trang, khẳngậđvnh,ậtrongậthờiậđạiậkhủngậbốậ

ngày nay, c chậtiếpậc nậnhânậquyềnậsẽậlLậkhôngậthểậthiếuậtrongậviệcậđảmậbảoậphẩmậgi ậ

conậ ngsờiậvLậ anậ ninhậ choậ tấtậ cảậ mọiậ ngsời. Cuốnậ s chậ “The Many Faces of Human

Security - Case Studies of Seven Countries in Southern Africa” (Nhiềuậkhíaậcạnhậcủaậ

ANCN - NghiênậcứuậtrsờngậhợpậcủaậbảyậquốcậgiaậởậNamậPhi),ậđsợcậxuấtậbảnậbởiậViệnậ

Nghiênậcứuậanậninh,ậPOậBoxậ1787,ậQuảngậtrsờngậBrooklyn,ậPretoria,ậNamậPhi,ậ2005,ậ

doậKeithậMuloongo,ậRogerậKibasombaậvLậJemimaậNjeriậKaririậbiênậsoạn,ậgồmậ4ậphần,ậ 304 trang, thì choậrằng,ậANCN,ậtheoậnghĩaậrộngậnhấtậcủaậnó,ậbaoậgồmậc cậQCN,ậquảnậ trvậtốt,ậtiếpậc nậgi oậdục,ậchămậsócậsứcậkhỏeậvLậcơậhộiậthựcậhiệnậtiềmậnăngậcủaậmỗiậc ậ nhân. ĐóậlLậc chậđểậgiảmậnghèo,ậđạtậđsợcậtăngậtrsởngậkinhậtếậvLậngănậng aậxungậđột.ậ Giorgio Shani, Makotoậ Satoậ vLậ Mustaphaậ Kamalậ Pashaậ trongậ cuốnậ s chậ “Protecting Human Security in a Post 9/11 World - Critical and Global Insights” (BảoậvệậANCNậ

trongậmộtậthếậgi iậsauậngLyậ11/9ậ- Phêậph nậvLậnhữngậc iậnhìnậsâuậsắcậtoLnậcầu),ậđsợcậ

xuấtậ bảnậ bởiậ Palgraveậ Macmillan,ậ 2007,ậ đãậ khẳngậ đvnh ANCN phảiậ liênậ quanậ đếnậ tậ

9 Đvaậchỉậhttps://www.taylorfrancis.com/books/9780203965955,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019.ậ

tsởngậtiếnậbộậvềậsựậhsngậthvnhậcủaậconậngsờiậvLậsựậtiếnậbộậcủaậc cậđiềuậkiệnậlLmậchoậ

8

điềuậ nLyậ cóậ thể. Richard A. Matthew, Jon Barnett, Bryan McDonald và Karen L.

O’Brienậtrong cuốnậs chậ“Global Environmental Change and Human Security” (Thay đổiậ môiậ trsờngậ toLnậ cầuậ vLậ ANCN),ậ Theậ MITậ Pressậ Cambridge,ậ Massachusettsậ

London, England, 2010, gồmậ 5ậ phần,ậ 327ậ trang,ậ choậ rằng,ậ ngày nay triểnậ vọngậ vềậ

ANCNậbvậảnhậhsởngậsâuậsắcậbởiậc cậqu ậtrìnhậthayậđổiậmôiậtrsờngậtoLnậcầu,ậđiềuậđóậ

đòiậhỏiậc cậkếtậnốiậgiữaậc cậc ậnhân,ậnhLậns cậvLậtoLnậcầuậphảiậđsợcậgiảiậquyếtậcùngậ nhau. Cònậ Karenậ O’Brien,ậ Asunciónậ Leraậ St.Clairậ vLậ Beritậ Kristoffersenậ trongậ cuốnậ

sách “Climate change, ethics and Human Security” (Thayậ đổiậ khíậ h u,ậ đạoậ đứcậ vLậ

ANCN),ậ Cambridgeậ Universityậ Press,ậ 2010,ậ gồmậ 4ậ phần,ậ 231ậ trang, đãậ nhấnậ mạnh,

ngLyậnayậbiếnậđổiậkhíậh uậphảiậđsợcậxemậnhsậlLậmộtậvấnậđềậcủaậANCNậchứậkhôngậchỉậ đơnậgiảnậlLậmộtậvấnậđềậmôiậtrsờngậcóậthểậđsợcậquảnậltật chậbiệtậkhỏiậc cậcâuậhỏiậl nậ

hơnậvềậvấnậđềậnghèoậđóiậvLậcôngậbằng,ậQCN,ậnghĩaậvụậđạoậđứcậđốiậv iậngsờiậnghèoậ

vLậdễậbvậtổnậthsơng.ậ

NgoLiậc cậcuốnậs chậnêuậtrên,ậvấnậđềậANCNậđsợcậtìmậthấyậtrongậnhiềuậbLiậb oậ

củaậ c cậ họcậ giảậ quốcậ tế,ậ chẳngậ hạnậ nhs:ậ Trongậ bLiậ viếtậ “Human Security: Concepts

and Implications - with an Application to Post-Intervention Challenges in

Afghanistan” (ANCN:ậKh iậniệmậvLậ nhữngậ hLmậtậ - V iậmộtậứngậ dụngậtrs cậnhữngậ th chậthứcậsauậcanậthiệpậởậAfghanistan)10, 2005, Shahrbanou Tadjbakhsh choậrằng, v iậ ANCN thì mốiậquanậtâmậv iậanậninhậbiênậgi iậquốcậgiaậsẽậphảiậchuyểnậsangậsựậquanậ tâmật iậsựậanậtoLnậcủaậnhữngậngsờiậsốngậtrongậnhữngậbiênậgi iậđó. BLiậviếtậ“What is human security?” (ANCN là gì?)11 củaậ Inter - American Institute of Human Right (Việnậ nhânậ quyềnậ liênậ Mỹ),ậ 2010,ậ đãậ phânậ tíchậ nộiậ hLmậ củaậ kh iậ niệmậ ANCNậ baoậ

gồmậbaậquyềnậtựậdo:ậTựậdoậkhỏiậsợậhãi,ậtựậdoậkhỏiậnghèoậđóiậvLậtựậdoậkhỏiậphẫnậnộậvLậ

haiậchiếnậlsợcậhLnhậđộngậcủaậANCN:ậBảoậvệậvLậtraoậquyền. T cậgiảậCatia Gregoratti trongậbLiậviếtậ“Human security - Political Science” (ANCN - Khoaậhọcậchínhậtrv)12 đãậ choậrằng,ậsựậthiếuậhụtậANCN cóậthểậlLmậsuyậyếuậhòaậbìnhậvLậổnậđvnhậtrongậvLậgiữaậc cậ

quốcậ gia,ậ trongậ khiậ sựậ quá coiậ trọngậ ANQGậ cóậ thể gâyậ bấtậ lợi choậ phúcậ lợiậ củaậ conậ

ngsời. Theo Mary Kaldor trongậ bLiậ viếtậ “Human Security: A Relevant Concept?” (ANCN:ậMộtậkh iậniệmậthíchậhợp?)13, 2006, ANCNậcóậkhảậnăngậcungậcấpậmộtậc chậ tiếpậc nậm iậcảậvềậan ninhậvLậph tậtriểnậđ pậứngậnhữngậth chậthứcậcủaậquanậhệậxãậhộiậ thayậ đổiậ củaậ bạoậ lực. Ryersonậ Christieậ vLậ Amitavậ Acharyaậ trongậ B oậ c oậ khoaậ họcậ “Human Security Research: Progress, Limitations and New Directions” (Nghiênậcứuậ ANCN:ậTiếnậtrình,ậnhữngậhạnậchếậvLậhs ngậđiậm i)14 tạiậHộiậthảoậkhoaậhọcậvềậANCNậ doậ Trungậ tâmậ Quảnậ trvậ vLậ Quanậ hệậ quốcậ tế,ậ Khoaậ chínhậ trv,ậ Đạiậ họcậ Bristol,ậ Vsơngậ 10 Đăngậtạiậwww.sciencespo.fr›ceri›sites›files›etude117_118,ậtruyậc pậngLyậ10/11/2019. 11 Đăngậtạiậwww.iidh.ed.cr›multic›default_12›Portal=IIDHSe...,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018.ậ 12 Đăngậtạiậwww.britannica.com›topic›human-security, truyậc pậngLyậ10/12/2019. 13 Đăngậtạiậwww.cairn-int.info›article-E_PE_064_0901--human-security-a-rele...,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018. 14 Đăngậtạiậwww.bris.ac.uk/media-library/sites/spais/.../christiear charya1108.pdf, truyậc pậngLyậ08/6/2018.

9

quốcậ Anh,ậ tổậ chứcậ t ậ ngLyậ 08 đếnậ ngLyậ 11/02/2008, đã khẳngậ đvnhậ ANCN vsợtậ raậ

ngoLiậ c cậ vấnậ đềậ kh iậ niệmậ đểậ ph tậ triểnậ chsơngậ trìnhậ nghiênậ cứuậ vLậ c cậ côngậ cụậ chínhậ s chậ đểậ thúcậ đẩyậ kh iậ niệmậ nLyậ phổậ biếnậ hơn. Ngoài ra, Báo cáo “Human security now” (ANCN ngày nay)15 vLậ bLiậ viếtậ “Human security: The what and the why” (ANCN: Cái gìậvLậtạiậsao)16 củaậỦyậbanậANCNậcủa LHQ; các bLiậviếtậ“What is human security?” (ANCN là gì?)17 củaậ Unitedậ Nationsậ Trustậ Fundậ Forậ Humanậ Securityậ (Quỹậ Ủyậ th cậ củaậ LHQậ vềậ ANCN), 2018; “Human security: An overview” (ANCN:ậ Tổngậ quan)18 củaậ Walter Dorn; “Challenges to human security concept” (Nhữngậth chậthứcậđốiậv iậkh iậniệmậANCN)19, 2007, củaậDhrubajyoti Bhattacharjee đều khẳngậđvnh vềậsựậbảoậvệậcuộcậsốngậcủaậconậngsờiậquanậtrọngậhơnậsựậbảoậvệậđấtậ đai,ậ vLậ sựậ toLnậ vẹnậ c ậ nhânậ cũngậ quanậ trọngậ nhsậ sựậ toLnậ vẹnậ lãnhậ thổ. ANCN phảiậ

đsợcậđặtậlênậhLngậđầuậvLậtrênậsựậnhấnậmạnhậvềậANQG.ậ

Thứ hai, tiếp cận vấn đề ANCN đặt trong bối cảnh toàn cầu hóa, trong các bài viếtậ “ANCN: Thước đo an ninh trong bối cảnh toàn cầu hóa”20 và “Rủi ro và các nhóm rủi ro cơ bản đe dọa ANCN trong bối cảnh toàn cầu hóa”, đăngậ trênậ Tạpậ chíậ

Triếtậhọc,ậsốậ8ậ(303),ậth ngậ8-2016,ậTS.ậTrầnậViệtậHL đãậnhấnậmạnh, ANCNậphảiậđsợcậ

coiậnhsậhệậquyậchiếuậvLậchuẩnậđ nhậgi ậđốiậv iậanậninhậcủaậmỗiậquốcậgia,ậvLậđểậậđốiậ

phóậv iậnhữngậrủiậroậ trongậkỷậnguyênậtoLnậcầuậhóaậ đòiậhỏiậphảiậcóậsựậnỗậlựcậchungậ

củaậ c cậ quốcậ gia,ậ cóậ mộtậ chínhậ s chậ ANCNậ m i,ậ mộtậ tầmậ nhìnậ m i,ậ mộtậ khảậ năngậ kiểmậso tậm i.ậT cậgiảậNguyễnậQuỳnhậAnhậtrongậbLiậviếtậ“Tác động của toàn cầu hóa đến ANCN ở Việt Nam hiện nay”21, 2011, nóiậvềậnhữngậbiếnậđổiậsâuậsắcậtrênậmọiậlĩnhậ vựcậcủaậđờiậsốngậxãậhộiậdoậsựật cậđộngậcủaậtoLnậcầuậhóaậđãậđặtậANCNậnóiậchungậvLậ

ANCNậ ởậ Việtậ Namậ nóiậ riêngậ trs cậ nhữngậ cơậ hộiậ vLậ thnậ th chậ toậ l n. TLiậ liệuậ “A

Thematic Guidance Note for Regional and National Human Development Report

15 Đăngậtạiậreliefweb.int›sites›reliefweb.int›files›resources›91BAEEDBA50...,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018. 16 Đăngậtạiậwww.un.org›humansecurity›what-is-human-security,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018. 17 Đăngậtạiậwww.un.org›humansecurity›what-is-human-security,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018.ậ 18 Đăngậtạiậwalterdorn.net›23-human-security-an-overview,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018. 19 Đăngậtạiậhttps://philpapers.org/rec/OWAHSA,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018.ậ 20 TrầnậViệtậHLậ(2017),ậANCN:ậThs cậđoậanậninhậtrongậbốiậcảnhậtoLnậcầuậhóa,ậKỷ yếu Hội thảo khoa học Bảo đảm ANXH, ANCN: Kinh nghiệm của Việt Nam và quốc tế doậHọcậviệnậCSND,ậBộậCôngậanậphốiậhợpậv iậBanậ Tuyênậgi oậThLnhậủyậThLnhậphốậHồậChíậMinhậtổậchức,ậThLnhậphốậHồậChíậMinh,ậtr.329ậ- 336. 21 Đăngậ tại tongiaovadantoc.com/.../tac-dong-cua-toan-cau-hoa-den-an-ninh-con-nguoi-o-viet-na..., truyậ c pậ ngày 08/6/2018. 22 Đăngậtạiậhdr.undp.orgậ›ậcontentậ›ậhuman-security-guidance-note,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018. 23 Đăngậtạiậwww.unocha.org›sites›dms›HSU›Human Security..., truyậc pậngLy 08/6/2019.

Teams” (Lsuậtậhs ngậdẫnậchuyênậđềậchoậc cậnhómậb oậc oậph tậtriểnậconậngsờiậkhuậ vựcậvLậquốcậgia)22 củaậUNDP,ậdoậOscarậA.ậGómezậvLậGasperậbiênậsoạn,ậ2013,ậvLậcuốnậ cẩmậ nangậ “Human security in theory and practice” (ANCNậ trongậ ltậ thuyếtậ vLậ thựcậ tiễn)23 củaậVănậphòngậĐiềuậphốiậc cậvấnậđềậnhânậđạoậLHQ,ậđềuậnhấnậmạnhậtrongậthếậ gi iậngLyậnay,ậc cậmốiậđeậdọaậANCNậkhôngậthểậđsợcậkhắcậphụcậthôngậquaậc cậcơậchếậ

10

thôngậ thsờngậ mLậ phảiậ lLậ mộtậ sựậ đồngậ thu nậ m iậ th aậ nh nậ mốiậ liênậ kếtậ vLậ sựậ phụậ

thuộcậ lẫnậ nhauậ giữaậ ph tậ triển,ậ nhânậ quyềnậ vLậ ANQG. Cònậ trongậ bLiậ viếtậ “Human security: A new strategic narrative for Europe” (ANCN:ậMộtậtsờngậthu tậchiếnậlsợcậ m iậchoậchâuậÂu)24, 2007, Mary H. Kaldor , Mary E. Martin và Sabine Selchow cho rằng,ậ việcậ pậ dụngậ c cậ nguyênậ tắcậ anậ ninh:ậ nhânậ quyền, thẩmậ quyềnậ chínhậ trvậ hợpậ

ph p,ậđaậchủậnghĩaậvLật pậtrungậkhuậvựcậsẽậlLmậtăngậsựậgắnậkết,ậhiệuậquảậvLậkhảậnăngậ hiểnậthvậcủaậEU.

Thứ ba, tiếp cận vấn đề từ những đảm bảo cho ANCN cóậc cậcôngậtrìnhậnhs: TS.

NguyễnậHuyậPhòngậtrongậbLiậviếtậ“Bảo đảm ANCN - Thành tựu và một số vấn đề đặt

ra”, Tạpậ chíậ Lvchậ snậ Đảng, sốậ 4-2017,ậ choậ rằngậ đểậ ph tậ huyậ tốiậ đaậ nguồnậ lựcậ conậ ngsờiậtrongậchiếnậlsợcậph tậtriểnậcầnậtạoậdựngậmôiậtrsờngậvănậhóaậtrongậc cậcơậquan,ậ

xíậnghiệp,ậgiaậđình,ậnhLậtrsờngậvLậtoLnậxãậhội,ậtăngậcsờngậcôngật cậgi oậdụcậvLậphổậ

biếnậ đạoậ đức,ậ ph pậ lu t,ậ hìnhậ thLnhậ nếpậ sốngậ vănậ minh,ậ xnậ ltậ nghiêmậ minhậ nhữngậ

hLnhậviậđiậngsợcậlạiậlợiậíchậcộngậđồng,ậVPPLậvLậđạoậđứcậlLmậngsời.ậCùngậhs ngậtiếpậ

c nậ vấnậ đềậ trên,ậ tạiậ Hộiậ thảoậ khoaậ học:ậ “Bảo đảm ANXH, ANCN: Kinh nghiệm của

Việt Nam và quốc tế” doậHọcậviệnậCSND,ậBộậCôngậanậphốiậhợpậv iậBanậTuyênậgi oậ

ThLnhậủyậThLnhậphốậHồậChíậMinhậtổậchức,ậThLnhậphốậHồậChíậMinh,ậ2017,ậđãậthuậhútậ

đsợcậkh ậnhiềuậbLiậviếtậcóậgi ậtrv,ậđ ngậchúậtậnhs:ậGS.TS.ậVũậVănậHiềnậtrongậbLiậviếtậ

“Bảo đảm ANXH, ANCN trong điều kiện hội nhập quốc tế” (trang 147 - 154) cho rằng,ậđểậgópậphầnậbảoậđảmậANXH,ậANCNậcầnậhuyậđộngậsứcậmạnhậtổngậhợpậcủaậcảậhệậ

thốngậ chínhậ trvậ trongậ côngậ t cậ bảoậ vệậ ANXH,ậ TTATXH;ậ phòng,ậ chốngậ tộiậ phạm,ậ tệậ

nạnậxãậhội;ậđốiậphóậhiệuậquảậv iậnhữngậth chậthứcậanậninhậtruyền thốngậvLậphiậtruyềnậ

thống;ậtăngậcsờngậc cậgiảiậph pậbảoậđảmậtr tậtự,ậanậtoLnậgiaoậthông…ậGS.TS.ậNguyễnậ

XuânậYêmậtrongậbLiậviếtậ“Bảo đảm ANXH, ANCN trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện

nay” (trang 155 - 170)ậthìậchoậrằng,ậđểậbảoậđảmậANXH,ậANCNậởậViệtậNamậhiệnậnay

cầnậph tậhuyậvaiậtròậcủaậc cậcấpậủyậđảng;ậtạoậraậhệậthốngậc cậđiềuậkiện,ậmôiậtrsờng,ậ

phsơngậthứcậđểậcon ngsờiậlaoậđộng,ậcảiậtạoậxãậhội.ậGS.TS.ậHồậTrọngậNgũậtrongậbLiậ

viếtậ “Kiểm soát xã hội đối với tội phạm đáp ứng yêu cầu đảm bảo ANXH, ANCN ở Việt Nam hiện nay” (trang 205 - 212)ậđãậkhẳngậđvnh,ậtrongậbốiậcảnhậhiệnậnayậđểậbảoậ đảmậANXH,ậANCN,ậViệtậNamậcầnật pậhợp,ậlôiậcuốnậđểậgiaậtăngậc cậthLnhậtốậthamậgiaậ vLoậ hệậ thốngậ kiểmậ so tậ tộiậ phạmậ vLậ củngậ cốậ chấtậ lsợngậ c cậ quanậ hệậ nộiậ tạiậ củaậ hệậ thốngậđó. PGS.TS. TrầnậVănậLuyệnậtrongậbLiậviếtậ“Những thách thức đặt ra đối với bảo đảm ANXH, ANCN ở nước ta hiện nay” (trang 213 - 222)ậđã khẳngậđvnh,ậđểậbảoậ

đảmậ ANXH,ậ ANCNậ ởậ Việtậ Namậ hiệnậ nayậ cầnậ phảiậ nghiênậ cứuậ xâyậ dựngậ hệậ thốngậ

chínhậ s ch,ậ snaậ đổi,ậ bổậ sung,ậ banậ hLnhậ m iậ c cậ vănậ bảnậ ph pậ lu tậ liênậ quanậ đếnậ

24 Đăngậtạiậhttps://www.jstor.org/urdy/4541698, truyậc pậngLyậ08/6/2018.

ANXH,ậANCN;ậđẩyậmạnhật iậcơậcấuậkinhậtế,ậkiênậquyếtậchốngậthamậnhũng,ậthấtậtho t,ậ

11

lãngậ phí;ậ cảiậ tổậ bộậ m yậ nhLậ ns c;ậ phòng,ậ chốngậ biếnậ đổiậ khíậ h u;ậ đầuậ tsậ choậ chiếnậ

lsợcậph tậtriểnậconậngsờiậViệtậNam. TS. Lê Kim Bình trong bLiậviếtậ“Giải pháp bảo đảm ANXH, ANCN ở Việt Nam trong tình hình hiện nay” (trang 313 - 320) thì cho

rằng,ậViệtậNamậcầnật pậtrungậmọiậnguồnậlựcậđểậph tậtriểnậlựcậlsợngậsảnậxuất, nâng cao

năngậsuấtậlaoậđộng;ậnghiênậcứuậhoLnậthiệnậc cậthểậchế,ậthiếtậchếậxãậhộiậđủậquyềnậlựcậ

điềuậchỉnhậc cậquanậhệậxãậhộiậnhằmậđảmậbảoậsựậanậtoLn,ậổnậđvnh,ậkhôngậbvậđeậdọaậđếnậ cấuậtrúcậxãậhộiậ vLậconậngsờiậViệtậNamậ hiệnậnay. Ngoài ra, theo cuốnậs chậ “Human security - Approaches and Challenges” (ANCN - C chậtiếpậc nậvLậth chậthức)25 củaậ UNESCO,ậ2008,ậUNESCOậPublishing,ậgồmậ4ậchsơng,ậ200ậtrang,ậđểậbảoậđảmậANCNậ

ngLyậnay,ậcầnật pậtrungậgiảiậquyếtậtìnhậtrạngậtỷậlệậnghèoậđóiậvLậmùậchữậcựcậđoan,ật cậ độngậcủaậHIV/AIDS,ậsuyậtho iậmôiậtrsờng,ậxungậđộtậnộiậbộ,ậdiậcsậbắtậbuộc.

Thứ tư, tiếp cận vấn đề ANCN trong mối quan hệ với QCN, TS.ậTsờngậDuyậKiênậ

trongậ bLiậ viết “QCN và ANCN”, Tạpậ chíậ Nghiênậ cứuậ l pậ ph p, sốậ 1ậ (162),ậ th ngậ

01/2010,ậđãậchoậrằngậkh iậniệmậQCNậcóậmối quanậhệậkhôngậthểật chậrờiậv iậkh iậniệmậ

ANCN. Xétậvềậmặtậbảnậchất,ậANCN lLậtônậtrọngậvLậbảoậvệậQCN. Theo PGS.TS.ậVũậ VănậNhiêmậvLậTS.ậHoLngậThvậTuệậPhsơngậtrongậbLiậviếtậ“ANCN với vấn đề QCN”26, 2017, ANCNậ lLậ kh iậ niệmậ gắnậ chặtậ v iậ t ngậ conậ ngsờiậ đểậ bảoậ đảmậ rằngậ họậ khôngậ

sốngậtrongậbấtậan,ậsợậhãiậvLậrộngậhơnậlLậbảoậđảmậc cậquyền,ậlợiậíchậhợpậph pậvLậtựậdoậ

c ậnhânậcủaậhọậđsợcậtônậtrọng,ậthựcậthiậvLậbảoậvệ. NguyênậCaoậủyậnhânậquyềnậLHQ, Bertrand Ramcharan, trong bLiậ viếtậ “Human rights and human security” (QCN và ANCN)27, 2004, cũngậchoậrằngậc cậchuẩnậmựcậnhânậquyềnậquốcậtếậx cậđvnhậtậnghĩaậ củaậANCN,ậANCNậđòiậhỏiậphảiậbảoậvệậQCN.ậCònậtrongậbLiậviếtậ“Human Rights and

Human Security” (QCN và ANCN ) tạiậKỷậyếuậcủaậĐạiậhộiậTriếtậhọcậthếậgi iậlầnậthứậ XXII vào nămậ200828,ật cậgiảậJurate Morkuniene khẳng đvnh,ậchỉậtrênậcơậsởậđảmậbảoậ ANCNậvLậANQGậvLậph tậtriểnậs ngậtạoậm iậcóậthểậlLậthếậgi iậcủaậhiệnậthânậthựcậsựậ

củaậQCN.ậ

Thứ năm, tiếp cận vấn đề ANCN trong mối quan hệ với ANQG, Ths. Chu Mạnh

25 Đvaậchỉậtạiậwebsite:ậhttp://publishing.unesco.org/default.aspx,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019.ậ 26 VũậVănậNhiêm,ậHoLngậThvậTuệậPhsơngậ(2017),ậANCNậv iậvấnậđềậQCN,ậKỷ yếu Hội thảo khoa học Bảo đảm ANXH, ANCN: Kinh nghiệm của Việt Nam và quốc tế, tlđd,ậtrangậ261ậ- 274. 27 Đăngậtạiậwww.peacepalacelibrary.nlậ›ậUNIDIR_pdf-art2018,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019.ậ 28 Đăngậtạiậphilpapers.org›rec›OWAHSA,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018.ậ 29 Đăngậtạiậwww.vusta.vnậ›ậTraoậđổi - Thảo lu n, truyậc pậngLyậ08/6/2018.ậậ 30 Đăngậ tạiậ www.tapchicongsan.org.vn/.../An-ninh-con-nguoi-va-an-ninh-quoc-gia-voi-chu-quye, truyậ c pậ ngLyậ 08/6/2018.

Hùng trong bài viết “Mối quan hệ giữa ANCN và ANQG trong bối cảnh toàn cầu hóa”29,ậ 2011,ậ đãậ khẳngậ đvnhậ ANQGậ lLậ điều kiện tiên quyếtậ để đảm bảo ANCN và ngsợc lại, ANCN là sự bổ sung và cách nhìn m i về ANQG. T cậgiảậTrầnậKimậAnhậ trong bài viết “ANCN và ANQG với chủ quyền và trách nhiệm quốc gia hiện nay”30, 2017, cho rằngậANQGậđsợcậbảoậđảmậtrênậcơậsởậcânậbằngậANCNậvLậanậninhậcủaậnhLậ

12

ns c.ậTrong cuốnậs chậ“National, European and Human Security - From co-existence to convergence” (Quốcậgia,ậchâuậÂuậvLậANCN - T ậcùngậtồnậtạiậđếnậhộiậtụ),ậ201231, gồmậ 7ậ chsơngậ ngoLiậ phầnậ gi i thiệu,ậ v iậ 192ậ trang, Mary Martin, Mary Kaldor và

Narcis Serra đãậnhấnậmạnhậrằng,ậnhLậns cậkhôngậthểật chậbiệtậkhỏiậANCN, vLậthựcậsựậ

đóậlLậmốiậquanậhệậcộngậsinh,ậkhôngậcạnhậtranh,ậgiữaậANQGậvLậANCN.

Thứ sáu, về đặc điểm của ANCN,ậ mặcậ dùậ mỗiậ t cậ giảậ cóậ nhữngậ c chậ tiếpậ c nậ riêng,ậ tuyậ nhiên,ậ vềậ cơậ bản,ậ quanậ niệmậ củaậ c cậ nhLậ khoaậ họcậ khôngậ qu ậ kh cậ biệt.ậ

Chẳngậ hạn,ậ trongậ Lu nậ nậ tiếnậ sĩậ Lu tậ họcậ “Vấn đề ANCN trong PLQT hiện đại”,

TrsờngậĐạiậhọcậLu tậHLậNội,ậ2012,ật cậgiảậChuậMạnhậHùngậđãậnêuậlênậbốnậđặcậđiểmậ

củaậANCN:ậ1)ậChủậthểậcủaậANCNậchínhậlLậconậngsời;ậ2)ậANCNậhLmậchứaậmộtậloạtậ nhữngậnguyậcơậtiềmậtLng;ậ3)ậANCNậcóậsựậtùyậthuộcậlẫnậnhau;ậvLậ4)ậKh iậniệmậANCNậ

vềậcơậbảnậ mangậtínhậchủậđộng,ậtíchậcực.ậ TrongậbLiậviếtậ “QCN và ANCN” đăngậtrên

Tạpậ chíậ Nghiênậ cứuậ l pậ ph pậ sốậ 1ậ (162),ậ th ngậ 01/2010,ậ TS.ậ Tsờngậ Duyậ Kiênậ cũngậ

nêuậlênậbốnậđặcậđiểmậcủaậANCN:ậThứậnhất,ậANCNậcóậtínhậphổậbiến;ậThứậhai,ậcóậsựậ

phụậthuộcậlẫnậnhauậgiữaậc cậthLnhậphầnậcủaậANCN;ậThứậba,ậngănậng aậs mậtốtậhơnậlLậ

ngănậng aậmuộn;ậThứậts,ậconậngsờiậlLậtrungậtâm.ậHoặcậtrongậbLiậviếtậ“What is human security?” (ANCN là gì?)32 củaậInter - American Institute of Human Right (Việnậnhânậ quyềnậliênậMỹ)ậcũngậchoậrằngậANCN cóậc cậđặcậđiểm:ậANCN lLậmộtậmốiậquanậtâmậ

phổậqu t;ậC cậthLnhậphầnậcủaậANCN lLậphụậthuộcậlẫnậnhau;ậANCN dễậđảmậbảoậthôngậ quaậphòngậng aậs mậhơnậcanậthiệpậmuộn;ậANCN lấyậconậngsờiậlLmậtrungậtâm.ậ

31 Đăngậtạiậhttps://www.routledge.com (Electronic book ISBNYAM203112069),ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 32 Đăngậtạiậwww.iidh.ed.cr›multic›default_12›Portal=IIDHSe...,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018.ậ 33 Đăngậ tạiậ lyluanchinhtri.vn/home/index.php/tu-dien-mo/item/2113-an-ninh-con-nguoi.html, truyậ c pậ ngLyậ 08/6/2018. 34 Đăngậtạiậihs.vass.gov.vn/.../NhungVanDePhatTrienConNguoi/View_Detail.a...,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018. 35 Đăngậ tại tongiaovadantoc.com/.../tac-dong-cua-toan-cau-hoa-den-an-ninh-con-nguoi-o-viet-na..., truyậ c pậ ngày 08/6/2018. 36 Đăngậtạiậnghiencuuquocte.org/2014/11/14/an-ninh-con-nguoi-2/,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018. 37 Đăngậtạiậrepository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/10212, truyậc pậngLyậ08/6/2018. 38 Đăngậtạiậwalterdorn.net›23-human-security-an-overview,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018. 39 Đăngậtạiậwww.iidh.ed.cr›multic›default_12›Portal=IIDHSe...,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018.ậ

Thứ bảy, về các yếu tố cấu thành ANCN,ậdễậnh nậthấyậcóậsựậthốngậnhấtậkh ậcaoậ trong c cậnghiênậcứuậcủaậc cậnhLậkhoaậhọc.ậChẳngậhạn,ậtrongậc cậbLiậviếtậ“ANCN”33 củaậ Nguyễnậ Nhâm,ậ 2017;ậ “Cơ sở lý luận đo lường chỉ số ANCN”34 củaậ Phạm Thu Hsơng;ậ“Tác động của toàn cầu hóa đến ANCN ở Việt Nam hiện nay”35 củaậNguyễnậ Quỳnhậ Anh,ậ 2011;ậ “ANCN (Human security)”36 củaậ HoLngậ Cẩmậ Thanhậ vLậ Nguyễnậ Hồngậ Bảoậ Thi,ậ 2013;ậ “ANCN trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu”37 củaậ PGS.TSKH.ậ Trvnhậ Thvậ Kimậ Ngọc,ậ 2009;ậ “Human security: An overview” (ANCN: Tổngậquan)38 củaậWalter Dorn; “What is human security?” (ANCN là gì?)39 củaậInter - American Institute of Human Right (Việnậ nhânậ quyềnậ liênậ Mỹ)...ậ Theoậ đó,ậ nhìnậ chungậc cậnhLậkhoaậhọcậđềuậth aậnh nậquanậđiểmậcủaậUNDPậvềậc cậyếuậtốậcấuậthLnhậ

13

ANCN,ậth mậchíật cậgiảậTạậMinhậTuấnậtrongậbLiậviếtậ “ANCN và những mối đe dọa toàn cầu”40,ậ2008,ậđãậchoậrằng:ậ“Theo các tài liệu chính thức của LHQ…, có bảy nhân tố cơ bản cấu thành ANCN. Mặc dù các quốc gia chưa hoàn toàn thống nhất quan

điểm về ANCN nhưng những nội dung này hầu như không bị tranh cãi nhiều, ngoại trừ

cách thức làm sao để thực hiện việc bảo đảm ANCN dựa trên các tiêu chí đó”.

Nhsậ v y,ậ quaậ việcậ tổngậ quanậ c cậ côngậ trìnhậ nghiênậ cứuậ vềậ ANCNậ choậ thấy,ậ ANCNậđangậlLậvấnậđềậthuậhút sựậquanậtâmậchúậtậcủaậnhiềuậhọcậgiảậtrongậns cậvLậquốcậ

tế.ậANCNậcóậthểậđsợcậtiếpậc nậds iậnhiềuậgócậđộậvLậtrênậnhiềuậbìnhậdiệnậkhác nhau.

1.1.1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu về an ninh con người của phạm

nhân

Ởậ trongậ ns c,ậ quaậ khảoậ cứuậ choậ thấy,ậ choậ đếnậ nayậ mặcậ dùậ chsaậ cóậ côngậ trìnhậ

nLoậ đềậ c pậ mộtậ c chậ trựcậ tiếpậ vLậ toLnậ diệnậ vấnậ đềậ ANCNậ củaậ phạm nhân, song qua

thựcậ tiễnậ côngậ t cậ đLoậ tạoậ c nậ bộậ trạiậ giamậ vLậ côngậ t cậ THAPT,ậ đãậ cóậ nhữngậ côngậ

trìnhậđềậc pậđếnậnhữngậnộiậdungậcóậliênậquanật iậANCNậcủaậphạmậnhânậởậnhữngậkhíaậ

cạnhậnhấtậđvnh.ậĐóậthsờngậlLậc cậcôngậtrìnhậnghiênậcứuậcủaậc cật cậgiảậcôngật c trong

lựcậlsợngậCAND,ậtrựcậtiếpậnhấtậlLậnhữngậc nậbộậlLmậcôngật cậnghiênậcứu,ậgiảngậdạyậ

tạiậc cậhọcậviện,ậtrsờngậCANDậvLậc cậc nậbộậlLmậcôngật cậquảnậltậTHAPTậởậđơnậvvậ

chứcậnăngậcủaậBộậCôngậanậcũngậnhsậc cậc nậbộậtrựcậtiếpậlLmậcôngật cậquảnậlt,ậgiamậ

giữ,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhânậởậc cậtrạiậgiam,ậtrạiậtạmậgiam.ậChẳngậhạnậc cậchuyênậ khảo:ậ“Hoạt động phòng ngừa phạm nhân phạm các tội xâm phạm ANQG VPPL” do

TS.ậ DsơngậVănậ Quânậ vLậ TS.ậ Nguyễnậ Thanhậ BìnhậlLmậ đồngậ chủậ biên,ậ Nxb. CAND,

2017; “Hoạt động điều tra vụ án hình sự theo chức năng của lực lượng Cảnh sát

THAPT” doậTS.ậNguyễnậThanhậBìnhậvLậThs.ậTốngậVănậToLnậlLmậđồngậchủậbiên,ậNxb.

CAND, 2017; Giáo trình “Tổ chức quản lý, giam giữ phạm nhân” củaậKhoaậNghiệpậ

vụậGi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân,ậHọcậviệnậCSNDậdoậThs.ậNguyễnậĐìnhậVănậlLmậchủậ

biên,ậHLậNội,ậ2010...,ậđềuậnóiậvềậc cậhoạtậđộngậnghiệpậvụậcủaậlựcậlsợngậCảnhậs tậtrạiậ

giamậtrongậviệcậphòngậng aậphạmậnhânậVPPLậtạiậcơậsởậgiamậgiữ.

NgoLiậ c cậ côngậ trìnhậ nóiậ trên,ậ cònậ cóậ thểậ kểậ đếnậ c cậ bLiậ viếtậ cóậ liênậ quanậ t iậ nhữngậkhíaậcạnhậnhấtậđvnhậcủaậANCNậcủaậphạmậnhânậnhs:ậ“Phương thức, thủ đoạn vi phạm nội quy trại giam của phạm nhân và biện pháp phòng ngừa tại các trại giam thuộc Bộ Công an” củaậNguyễnậVănậTuấnậđăngậtrênậTạpậchíậKhoaậhọcậquảnậltậvLậgi oậ dụcậtộiậphạm,ậsốậ23, tháng 12/2016; “Công tác phòng ngừa phạm nhân là người theo tín ngưỡng, tín đồ tôn giáo lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo gây mất trật tự, an toàn cơ

sở giam giữ” củaậLêậTrọngậDinhậđăngậtrênậTạpậchíậKhoaậhọcậquảnậltậvLậgi oậdụcậtộiậ

40 Đăngậtạiậwww.tapchicongsan.org.vn/...An-ninh-con-nguoi-va-nhung-moi-de-doa-toan-cau.as...,ậtruyậc pậngLyậ 08/6/2018.

phạm,ậ sốậ 29,ậ th ngậ 12/2017; “Phòng ngừa phạm nhân loại tái phạm nguy hiểm vi

14

phạm nội quy trại giam ở các trại giam thuộc Bộ Công an” củaậĐinhậMạnhậHùngậvLậ

NguyễnậDuyậHuyậđăngậtrênậTạpậchíậCSND,ậchuyênậđềậLtậlu nậvLậđLoậtạoậCảnhậs t,ậsốậ 11(23)ậnămậ2018;ậc cậbLiậviếtậ“Tâm lý phạm nhân tội danh trộm cắp tài sản và vấn đề

đặt ra đối với lực lượng Cảnh sát THAPT trong quản lý, giáo dục và phòng ngừa tội

phạm” củaậHLậThvậKimậDungậvLậ“Nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát công khai ở

các trại giam thuộc Bộ Công an” củaậ Vũậ Ngọcậ Túậ đăngậ trên Tạpậ chíậ CSND,ậ sốậ 11ậ (150)ậnămậ2018;ậmộtậsốậbLiậviếtậinậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậthảoậkhoaậhọcậ“THAHS và

hỗ trợ tư pháp - Những vấn đề lý luận và thực tiễn” doậHọcậviệnậCSNDậphốiậhợpậv iậ

Tiểuậbanậltậlu nậvềậTTATXH,ậHộiậđồngậltậlu nậBộậCôngậanậtổậchứcậtạiậThLnhậphốậHồậ

ChíậMinhậnămậ2016,ậnhs:ậ“Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác điều tra các vụ án do phạm nhân gây ra trong các trại giam Bộ Công an” củaậ Nguyễnậ

NgọcậTuyến;ậ“Thực trạng công tác vũ trang bảo vệ trại giam và những giải pháp ở

trại giam Cao Lãnh” củaậNguyễnậVănậKiệt;ậ“Hoạt động nghiệp vụ trinh sát phục vụ

công tác quản lý, giáo dục phạm nhân ở trại giam Phước Hòa” củaậTrầnậVănậDung;ậ

“Công tác quản lý, giam giữ, giáo dục đối với phạm nhân phạm tội xâm phạm ANQG

là người nước ngoài tại trại giam Thủ Đức” củaậPhạmậThvậHồngậLt...ậC cậcôngậtrìnhậ

nghiênậcứuậnóiậtrênậtiếpậc nậvấnậđềậANCNậcủaậphạmậnhânậds iậgócậđộậquảnậltậnhLậ

ns cậvềậTHAPT,ậđãậnhấnậmạnhậtr chậnhiệmậcủaậlựcậlsợngậchứcậnăngậtrongậviệcậbảoậ

đảmậanậninh,ậanậtoLnậtrạiậgiam,ậtrongậđóậcóậanậninhậc ậnhânậcủaậphạmậnhân.

C cậtổậchứcậvLậhọcậgiảậquốcậtếậcũngậđãậcóậmộtậsốậcôngậtrìnhậvềậvấnậđềậnLy,ậcóậ

thểậkh iậqu tậnộiậdungậcủaậc cậcôngậtrìnhậđóậtrênậc cậkhíaậcạnhậcơậbảnậsauậđây:ậ

Một là, trs cậthựcậtếậsốậlsợngậphạmậnhânậngLyậcLngậgiaậtăngậgâyậnênậtìnhậtrạngậ

qu ậtảiậtrongậc cậnhLậtùậởậnhiềuậnơiậtrênậthếậgi iậlLmậảnhậhsởngậtiêuậcựcật iậANCNậ

củaậphạmậnhân,ậmộtậsốậnghiênậcứuậđãậđềậxuấtậgiảiậph pậcảiậc chậchínhậs chậhìnhậsựậ

nhằmậ giảmậ sốậ lsợngậ phạmậ nhânậ trongậ trạiậ giam,ậ giúpậ choậ việcậ bảoậ đảmậ ANCNậ củaậ

phạmậ nhânậ đsợcậ tốtậ hơn.ậ Trongậ sốậ nLyậ đ ngậ chúậ tậ cóậ Báo cáo “The United States

leads the world in prison. A new report explores the reason - and makes

recommendations for fixing the system” (Hoa Kỳ dẫn đầu thế gi i trong tù. Một báo cáo m i khám phá lý do - và đsa ra các khuyến nghv để sna chữa hệ thống)41 của American Psychological Association (Hiệp hội tâm lý Hoa Kỳ), October 2014, Episode 45, Issue 9, (Tháng 10 năm 2014, T p 45, Số 9) vLậc cậbLiậviết:ậ“Palliative and end-of-life care in prisons: a content analysis of the document” (Chămậsócậgiảmậ nhẹậ vLậ cuốiậ đờiậ trongậ c cậ nhLậ tù:ậ mộtậ phânậ tíchậ nộiậ dungậ củaậ tLiậ liệu)42 củaậ Maschi T, Marmo S, Han J, 2014; bLiậviếtậ“Situation of life-sentenced prisoners” (Tình hình tùậnhânậbvậkếtậ nậchungậthân)43,ậtríchật ậB oậc oậchungậlầnậthứậ25ậcủaậỦyậban châu Âu 41 Đăngậtạiậhttps://www.apa.org/monitor/2014/10/incarceration,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 42 Đăngậtạiậhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25764177, truyậc pậngLyậ08/6/2019. 43 Đăngậtạiậhttps://rm.coe.int/16806cc447,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019.ậ

15

vềậphòngậchốngậtraậtấnậvLậtr ngậphạtậhoặcậđốiậxnậvôậnhânậđạoậhoặcậhạậthấpậnhânậphẩmậ

(European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment, CPT), 2016; “Prison system in the UK in deep crisis” (Hệậ thốngậnhLậtùậởậAnhậtrongậcuộcậkhủngậhoảngậsâuậsắc)44 củaậPhòngậTinậtức,ậHộiậđồngậ châu Âu (News room, Council of Europe), 2020; “HIV, prisoners and human rights” (HIV, tù nhân và QCN)45 củaậ Rubenstein LS, Amon JJ, McLemore M, Eba P, Dolan K, Lines R, Beyrer C, 2016; “Alternatives to custody (Community punishments)” (Các lựaậ chọnậ thayậ thếậ choậ sựậ giamậ cầmậ (Hìnhậ phạtậ cộngậ đồng)46 của Panopticon Consulting…

Hai là, mộtậsốậcôngậtrìnhậkhuyếnậnghvậc cậnhLậtùậ phảiậđsaậraậcác chsơngậtrìnhậ hoạtậđộngậmang tínhậxâyậdựng,ậcungậcấpậcho các phạmậnhânậcơậhộiậđểậthayậđổiậvLậph tậ

triển,ậđạtậđsợcậtrìnhậđộ,ậduyậtrìậsứcậkhỏe,ậtríậtuệậvL c cậmốiậquanậhệậxãậhộiậcủaậhọ cũngậ

nhsậviệcậtăngậcsờngậgi mậs tậnhLậns cậvLậgi mậs tậxãậhộiậđốiậv iậcôngật cậquảnậlt,ậ

giamậ giữậ phạmậ nhân.ậ Đ ngậ chúậ tậ nhsậ c cậ tLiậ liệuậ “Handbook on Dynamic Security

and Prison Intelligence” (CẩmậnangậvềậAnậninhậnăngậđộngậvLậTìnhậb oậtùậnhân)ậcủaậ

United Nations officeậonậDrugsậandậCrimeậViennaậ(VănậphòngậLHQậvềậphòng,ậchốngậ maậtúyậvLậtộiậphạmậtạiậViên)47, 2015; và “Balancing security and dignity in prisons: a framework for preventive monitoring” (CânậbằngậanậninhậvLậnhânậphẩmậtrongậc cậnhLậ tù:ậmộtậkhuônậkhổậđểậgi mậs tậphòngậng a) 48 củaậTổậchứcậPenalậReformậInternationalậ (Cảiậ c chậ hìnhậ sựậ quốcậ tế) và The Association for the Prevention of Torture (APT)

(Hiệpậ hộiậ phòngậ chốngậ traậ tấnậ (APT),ậ London,ậ Unitedậ Kingdomậ doậ Andreaậ Huber,ậ

Barbara Bernath, Rob Allen và Edouard Delaplaceậbiênậsoạn,ậ2013…

Ba là, mộtậsốậcôngậtrìnhậđãậphảnậ nhậthựcậtếậđ ngậb oậđộngậvềậđiềuậkiệnậgiamậ

giữậqu ậthiếuậthốnậảnhậhsởngậnghiêmậtrọngậđếnậsứcậkhỏeậcủaậphạmậnhân cũngậnhsậđềậ

c pậvềậviệcậ môiậtrsờngậtrạiậgiamậdễậgâyậraậ c cậảnhậhsởngậtiêuậcựcậđốiậ v iậthânậthể,ậ

tạiậ https://www.coe.int/en/web/portal/-/uk-prison-system-in-deep-crisis-says-anti-torture-committee,

https://www.unodc.org/documents/justice-and-prison-

Đăngậ

tạiậ

sứcậkhỏeậvLậtâmậltậcủaậphạm nhân, nhs các bLiậviết: “Prison in Africa: An assessment

from a human rights perspective” (NhLậtùậởậChâuậPhi:ậMộtậđ nhậgi ật ậgócậđộậnhânậ quyền)49 củaậ Jeremyậ Sarkin,ậ 2008; “The progression of Prisoners in Prison: Discovery of Recruitment, Religion and vulnerable prisoners” (Sựậtiếnậbộậcủaậc cậtùậ nhânậ trongậ tù:ậ Kh mậ ph ậ sựậ hồiậ phục,ậ tônậ gi oậ vLậ tùậ nhânậ dễậ bvậ tổnậ thsơng)ậ củaậ Elizabethậ Mulcahy,ậ Shannonậ Merringtonậ vLậ Peterậ Bell,ậ đăngậ trênậ Journalậ Humanậ 44 Đăngậ truyậc pậngLyậ30/4/2020. 45 Đăngậtạiậhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27427457,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 46 Đăngậtạiậhttp://www.panopticon-consulting.org/,ậtruyậc pậngLyậ30/4/2020.ậ 47 reform/UNODC_Handbook_on_Dynamic_Security_and_Prison_Intelligence.pdf,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 48 Đăngậ tạiậ https://cdn.penalreform.org/wp-content/uploads/2013/11/security-dignity-v8-final_for-web.pdf, truy c pậngLyậ08/6/2019.ậ 49 Đăngậtạiậhttps://www.scielo.br/scielo.php?pid=S1806-64452008000200003@script=sci_arttext&tlng=en, truy c pậngLyậ08/6/2019.

16

Security, Episode 9,ậIssueậ1,ậ2013ậ(TạpậchíậANCN,ật pậ9,ậvấnậđềậ1,ậ2013)50; “Health and human rights in prisons” (Sứcậ khỏeậ vLậ nhânậ quyềnậ trongậ c cậ nhLậ tù)51 củaậ Madnanậ Reyes,ậ Ủyậ banậ Chữậ th pậ đỏậ quốcậ tế,ậ 2001;ậ “The Psychological Impact of

Incarceration: Implications for Post-Prison Adjustment” (T cậ độngậ tâmậ ltậ củaậ việcậ tốngậ giam:ậ Ýậ nghĩaậ củaậ việcậ điềuậ chỉnhậ sauậ tù)52 củaậ Craigậ Haney,ậ Universityậ ofậ California-Santa Cruz, 2003...

Bốn là, trongậđiềuậkiệnậbvậgiamậgiữ,ậmộtậsốậphạmậnhânậcóậhLnhậviậtựậgâyậthsơngậ

tích cho mình, th mậchíậtựậs t.ậNghiênậcứuậvềậtìnhậtrạngậnLyậcóậc cậbLiậviếtậnhs:ậ“The

idea of active and passive suicide in elderly prisoners” (Ýậtsởngậtựậs tậchủậđộngậvLậ thụậ độngậ ởậ c cậ tùậ nhânậ l nậ tuổi)53 củaậ Barry LC , Wakefield DB, Trestman RL, Conwell Y, 2016; “Prisoner's mental health: prevalence, adverse outcomes and

interventions” (Sứcậkhỏeậtinhậthầnậcủaậtùậnhân:ậSựậthvnhậhLnh,ậkếtậquảậbấtậlợiậvLậcanậ thiệp)54 củaậFazel S, Hayes AJ, Bartellas K, Clerici M, Trestman R, 2016; “A national survey of self-injury behavior in US prisons” (Mộtậcuộcậkhảoậs tậquốcậgiaậvềậhLnhậviậ tựậgâyậthsơngậtíchậtrongậc cậnhLậtùậMỹ)55 củaậAppelbaum KL, Savageau JA, Trestman RL, Metzner JL, Baillargeon J, 2011; “Functional disabilities, depression and suicidal

ideation in older prisoners” (Khuyếtật tậchứcậnăng,ậtrầmậcảmậvLậtậtsởngậtựậtnậởậc cậ tùậ nhânậ l nậ tuổi)56 củaậ Barry LC, Coman E, Wakefield D, Trestman RL, Conwell Y, Steffens DC, 2020; “Mitigation and ending care in prisons: a quick review of mixed methods from 2014-2018” (GiảmậnhẹậvLậkếtậthúcậchămậsócậcuộcậsốngậtrongậc cậ nhLậ tù:ậ đ nhậ gi ậ nhanhậ c cậ phsơngậ ph pậ hỗnậ hợpậ c cậ tLiậ liệuậ t ậ 2014-2018)57 củaậ McParland C, Johnston BM, 2019... Giảiậ ph pậ choậ vấnậ đềậ nLy,ậ theoậ c cậ t cậ giả, các

nhLậtùậcần quảnậltậtốtậhơn trongậlĩnhậvựcậnLyậcũngậnhs thúcậđẩyậmốiậquanậhệậgiữaậc cậ

tùậ nhânậ v iậ mọiậ ngsờiậ cảậ trongậ vLậ ngoLiậ nhLậ tùậ đểậ thựcậ hiệnậ c cậ biệnậ ph pậ tốtậnhấtậ

trongậchămậsócậgiảmậnhẹậvLậkếtậthúcậcuộcậsốngậtrongậtùậchoậtùậnhân.

Năm là, mộtậ sốậ côngậ trìnhậ đềậ c pậ t iậ tr chậ nhiệmậ củaậ độiậ ngũậ nhânậ viênậ yậ tếậ

trongậviệcậchămậsócậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhân,ậcóậthểậkểậđếnậc cậbLiậviếtậnhs:ậ“Solitary

confinement and mental illness in US prisons: a challenge to medical ethics” (Sựậgiamậ cầmậ đơnậ độcậ vLậ bệnhậ tâmậ thầnậ trongậ c cậ nhLậ tùậ Hoaậ Kỳ:ậ mộtậ th chậ thứcậ đốiậ v iậ yậ đức)58 củaậ Metzner JLvà Fellner J, 2020; “Dual loyalty in Health care of prisons” (Lòngậ trungậ thLnhậ képậ trongậ Chămậ sócậ sứcậ khỏeậ củaậ nhLậ tù) đăngậ trênậ American 50 Đăngậ tạiậ https://www.librelloph.com/journalofhumansecurity/article/view/johs-9.1.4/html,ậ truyậ c pậ ngLyậ 08/6/2019. 51 Đăngậtạiậhttps://www.icrc.org/en/doc/resources/document/mics/59n8yx.htm,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 52 Đăngậtạiậwebarchive.urban.org…,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 53 Đăngậtạiậhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26572905, truyậc pậngLyậ08/6/2019. 54 Đăngậtạiậhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27426440,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 55 Đăngậtạiậhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21363900,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 56 Đăngậtạiậhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32056900,ậtruyậc pậngLyậ30/4/2020.ậ 57 Đăngậtạiậhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31874895, truyậc pậngLyậ08/6/2019.ậ 58 Đăngậtại https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20305083,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019.ậ

17

Journal of Public Health (AJPH), March 2012, TạpậchíậSứcậkhỏeậCộngậđồngậHoaậKỳậ (AJPH)59,ậ th ngậ 3ậ nămậ 2012 củaậ Jorg Pont; “Oral health, the prisoner's perspective and the context of vulnerability” (Sứcậkhỏeậrăngậmiệng,ậquanậđiểmậcủaậtùậnhânậvLậbốiậ cảnhậ dễậ bvậ tổnậ thsơng)60, 2015 của Fadelậ vLậ cộngậ sự; “Prisoner’s mental health: Identify barriers to continued mental health treatment and treatment” (Sứcậkhỏeậtâmậ

thầnậ củaậ tùậ nhân:ậ X cậ đvnhậ c cậ rLoậ cảnậ đốiậ v iậ việcậ tiếpậ tụcậ điềuậ trvậ vLậ điềuậ trvậ sứcậ khỏeậ tâmậ thần)ậ đăngậ tạiậ American Journal of Public Health (Tạpậ chíậ Sứcậ khỏeậ cộngậ đồngậ Hoaậ Kỳậ (AJPH)61, th ngậ 12ậ nămậ 2014 của Jennifer M. Reingle Gonzalez và Nadine M. Connell...

Quaậviệcậtổngậquanậc cậcôngậtrìnhậnóiậtrênậchoậthấy môiậtrsờngậtrạiậgiam dễậnảyậ sinhậc cậảnhậhsởngậtiêuậcựcật iậANCNậcủaậphạmậnhân,ậđiềuậđóậđòiậhỏiậphảiậcóậnhữngậ

thayậ đổiậ cảậ vềậ mặtậ chínhậ s ch,ậ lu tậ ph pậ vLậ việcậ huyậ độngậ c cậ nguồnậ lựcậ bảoậ đảmậ

ANCNậcủaậphạmậnhânậđsợcậtốtậhơn.ậTuyậnhiênậcóậthểậnói,ậchoậđếnậnayậchsaậcóậcôngậ

trình nLoậtiếpậc nậvLậxâyậdựngậkh iậniệmậANCNậcủaậphạmậnhân,ậdoậv yậc cậvấnậđềậvềậ

đặcậđiểmậvLậcấuậthLnhậcủaậANCNậcủaậphạmậnhânậcũngậchsaậđsợcậđềậc p.

1.1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu về pháp luật và thi hành pháp luật

về an ninh con người của phạm nhân

1.1.2.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu về pháp luật và thi hành pháp luật

về an ninh con người

Tr iậ ngsợcậ v iậ vấnậ đềậ ANCN đãậ nh nậ đsợcậ sựậ quanậ tâmậ rộngậ rãiậ củaậ c cậ họcậ

giả,ậnhLậkhoaậhọcậởậnhiềuậns cậtrênậthếậgi i, vấnậđềậph pậlu t vềậANCN,ậnhsậBarbaraậ

vonậTigerstromậđãậnóiậtrongậcuốnậ“Human Security and International Law, Prospects

and Problems” (ANCN và LPQT,ậTriểnậvọngậvLậvấnậđề): “Mặc dù có liên quan đến

các câu hỏi trung tâm của LPQT, ANCN đã nhận được rất ít sự chú ý từ các học giả pháp lý quốc tế”62.

Trongậns c,ậcóậmộtậsố côngậtrìnhậnghiênậcứuậvềậph pậlu t vềậANCN cóậthểậkểậ

đếnậ nhs: T cậ giảậ Chuậ Mạnhậ Hùngậ trongậ Lu nậ nậ Tiếnậ sĩậ Lu tậ họcậ “Vấn đề ANCN

trong PLQT hiện đại”, TrsờngậĐạiậhọcậLu tậHLậNội, 2012, đãậkhẳngậđvnh,ậviệcậxâyậ dựng,ậhoLnậthiệnậhệậthốngậvănậbảnậQPPLậvềậANCN củaậViệtậNamậđãậxuấtậph tật ậthựcậ tiễnậcủaậc cậquanậhệậxãậhội,ậchuyểnậhóaậc cậquyậđvnhậcủaậc cậđiềuậs cậquốcậtếậmLậViệtậ NamậlLậthLnhậviên,ậtiếpậthuậcóậchọnậlọcậkinhậnghiệmậxâyậdựngậph pậlu tậcủaậc cậquốcậ giaậtrênậthếậgi i.ậT cậgiảậlu n nậcũngậchỉậraậnhữngậhạnậchế,ậbấtậc pậtrongậc cậquyậđvnhậ củaậph pậlu tậvềậANCNậởậViệtậNam vLậđểậhoLnậthiệnậchúng,ậtheoật cậgiả, NhLậns cậ

cầnậphảiậs mậbanậhLnh,ậsnaậđổiậc cậvănậbảnậQPPL liênậquanậđếnậQCN;ậtăngậcsờngậthiậ 59 Đăngậtại https://ajph.aphapublications.org/doi/full/10.2105/AJPH.2011.300374,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 60 Đăngậtạiậhttps://revodontolunesp.com.br/article/doi/10.1590/1807-2577.05615,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 61 Đăngậtạiậhttps://ajph.aphapublications.org/doi/full/10.2015/AJPH.2014.302043, truyậc pậngLyậ08/6/2019. 62 Barbara von Tigerstrom (2007), Human Security and International Law, Prospects and Problems, Hart Publishing,ậOxfordậandậPortland,ậOregon,ậLờiậgi iậthiệuậtr.ậ1.ậ

18

hành ph pậlu t và theo dõi thi hành ph pậlu t... GS.TS.ậNguyễnậB ậDiếnậtrongậbLiậviếtậ “Vấn đề ANCN trong LPQT hiện đại”63 choậrằng,ậc cậvănậbảnậph pậltậquốcậtếậquanậ trọngậcủaậANCN cũngậbaoậgồmậvLậtrs cậhếtậcầnậphảiậđềậc pậđếnậc cậvănậbảnậph pậltậ

quốcậtếậvềậQCN.ậKhiậnóiậđếnậnguồnậcủaậPLQT vềậvấnậđềậANCN cũngậchínhậlLậnguồnậ

củaậPLQT vềậQCN.ậTS.ậCaoậHoLngậLongậtrongậbLiậviếtậ “PLQT về ANCN và những vấn đề đặt ra cho pháp luật Việt Nam”64 đãậ khẳngậ đvnhậ rằng,ậ trs cậ thựcậ tếậ ANCN ngLyậ cLngậ bvậ ảnhậ hsởngậ bởiậ nhữngậ nguyậ cơậ đếnậ t ậ tìnhậ trạngậ ôậ nhiễmậ môiậ trsờng,ậ

bệnhậ t t,ậ đóiậ nghèo,ậ bạoậ lực,ậ tệậ nạnậ xãậ hội,ậ khủngậ bốậ quốcậ tế…ậ đòiậ hỏiậ PLQT vềậ

ANCN phảiậhoLnậthiệnậđểậphùậhợpậv iậc cậdiễnậbiếnậm iậtrongậsựậph tậtriểnậmạnhậmẽậ

vềậ mọiậ mặtậ củaậ thếậ gi i.ậ Đốiậ v iậ Việtậ Nam cầnậ xâyậ dựngậ chiếnậ lsợcậ quốcậ giaậ vềậ ANCN vLậ banậ hLnh,ậ snaậ đổi,ậ bổậ sungậ c cậ vănậ bản QPPL trongậ c cậ lĩnhậ vựcậ cóậ liênậ

quanậđếnậANCN.

Trong sốậ c cậ côngậ trìnhậ ns cậ ngoLiậ nghiênậ cứuậ vềậ ph pậ lu t vềậ ANCN,ậ cóậ lẽ,

đ ngậchúậtậtrs cậhếtậlLậcuốnậs chậ“Human Security and International Law, Prospects

and Problems” (ANCN và LPQT,ậTriểnậvọngậvLậvấnậđề),ậHartậPublishing,ậOxfordậandậ

Portland,ậ Oregon,ậ 2007ậ của Barbara von Tigerstrom, bao gồm 7 phần, 254 trang.

Trongậđó,ật cậgiảậcuốnậs chậđãậxemậxétậmốiậquanậhệậgiữaậANCN và LPQT trênậmộtậ

loạtậc cậlĩnhậvựcậkh cậnhauậvLậkhẳngậđvnhậrằng,ậANCN bằngậc chậnLoậđóậmâuậthuẫnậ

v iậc cậquyậtắcậvLậcấuậtrúcậphổậbiếnậcủaậLPQT,ậchoậthấyậmứcậđộậcăngậthẳngậphụậthuộcậ phầnậl nậvLoậc chậgiảiậthíchậvLậhiệuậquảậthựcậtếậcủaậmộtậsốậkh iậniệmậquanậtrọngậnhsậ

chủậquyềnậvLậkhôngậcanậthiệp.ậMặcậdùậv y,ậANCN và LPQT cũngậcóậrấtậnhiềuậđiểmậ

quanậhệ.ậC chậtiếpậc nậđsợcậphảnậ nhậrõậrLngậnhấtậtrongậsự ph tậtriểnậcủaậlu tậnhânậ

quyền cũngậnhsậtrongậc cậnguyênậtắcậnhânậđạoậrộngậl nậhơnậvL cóậkhảậnăng giảiậthíchậ

toLnậdiệnậhơnậvềậc cậmốiậđeậdọaậđốiậv iậhòaậbìnhậvLậanậninh.ậBẩyậnămậsauậkhiậcuốnậ

s chậ trênậ đsợcậ xuấtậ bản,ậ cuốnậ “Human Security and International Law: The

Challenge of Non-State Actors” (ANCN và LPQT:ậTh chậthứcậcủaậc cậchủậthểậphiậnhLậ

ns c)ậ củaậ Cedric Ryngaert và Math Noortmann (eds), Intersentia Publishing Ltd,

Cambridge, United Kingdom, 2014, v i 203 trang, đsợc cho ra mắtậđộc giả. Các tác giảậcuốnậs chậcoiậLPQT lLậmộtậtrongậnhữngậcôngậcụậđsợcậsnậdụngậđểậhiệnậthựcậhóaậ ANCN cũngậ nhsậ lLậ mộtậ nguồnậ nguyênậ liệuậ hoặcậ nguyênậ tắcậ chỉậ đạoậ choậ việcậ hìnhậ thLnhậ c cậ chínhậ s chậ tăngậ csờngậ ANCN,ậ đồngậ thờiậnhấnậ mạnhậ rằngậ c cậ chủậ thểậ phiậ nhLậ ns cậ kh cậ nhau,ậ nhsậ c cậ nhómậ đốiậ l pậ vũậ trang,ậ c cậ t pậ đoLnậ đaậ quốcậ gia,ậ c cậ côngậtyậquânậsự,ậanậninhậtsậnhân,ậc cậtổậchứcậphiậchínhậphủậvLậc cậtổậchứcậnhânậquyềnậ

63 NguyễnậB ậDiếnậ(2017),ậVấnậđềậANCNậtrongậLPQTậhiệnậđại,ậ Kỷ yếu Hội thảo khoa học “Bảo đảm ANXH, ANCN: Kinh nghiệm của Việt Nam và quốc tế”,ậtlđd,ậtrangậ7ậ- 38. 64 CaoậHoLngậLongậ(2017),ậPLQTậvềậANCNậvLậnhữngậvấnậđềậđặtậraậchoậph pậlu tậViệtậNam,ậ Kỷ yếu Hội thảo khoa học “Bảo đảm ANXH, ANCN: Kinh nghiệm của Việt Nam và quốc tế”, tlđd,ậtrangậ133ậ- 146.

quốcậgiaậthamậgiaậxâyậdựngậc cậchínhậs chậđóậvLậc chậhọậphảiậchvuậtr chậnhiệmậph pậ

19

ltậvềật cậđộngậbấtậlợiậcủaậchúngậđốiậv iậANCN. Tiếpậđóậcuốnậ“Human Security and

Human Rights under International Law: The Protections Offered to person Confronting Structural Vulnerability” (ANCN và QCN theo LPQT:ậ C cậ biệnậ ph pậ

bảoậvệậdLnhậchoậngsờiậđốiậmặtậv iậsựậtổnậthsơngậvềậcấuậtrúc),ậHart Publishing House,

Portland,ậ2016,ậdoậDorothyậEstradaậvLậTanckậbiênậsoạn, đãậđ nhậgi ậsựậtíchậhợpậgiữaậ

ANCN vLậ tấtậ cảậ c cậ QCN vLậ xâyậ dựngậ mộtậ khungậ điềuậ traậ t pậ trungậ vLoậ sứcậ mạnhậ tổngậhợpậanậninhậ- nhânậquyền. Đồngậthời,ậtrênậcơậsởậphânậtíchậc cậứngậdụngậthựcậtếậ

củaậANCN tíchậhợpậsứcậmạnhậnhânậquyềnậtrongậphânậtíchậbạoậlựcậđốiậv iậphụậnữậvLậ

ngsờiậdiậcsậkhôngậcóậgiấyậtờậtrongậlu tậph pậvLậ nậlệậcủaậc cậcơậquanậnhânậquyềnậcủaậ

LHQ, ChâuậÂu,ậLiênậMỹậvLậChâuậPhi,ậc cật cậgiảậcuốnậs chậrútậraậkếtậlu n rằng, trong nghiênậcứuậANCN và QCN trong PLQT cầnậcảậmộtậc chậtiếpậc nậchínhậthứcậvLậliênậ

ngLnh,ậbởiậANCN vLậmốiậquanậhệậcủaậnóậv iậQCN thsờngậbvậcắtậgiảmậquaậc cậranhậ

gi iậkỷậlu t.

Vấnậđềậph pậlu t vềậANCN cònậđsợcậđềậc pậtrongậmộtậsốậbLiậb oậcủaậc cậhọcậ

giảậ quốcậ tế,ậ đ ngậ chúậ tậ nhs: Gerd Oberleitner trong bLiậ viếtậ “Human security: A Challenge to international Law?” (ANCN:ậ Mộtậ th chậ thứcậ đốiậ v iậ LPQT?)65, 2005, choậrằng c cậvấnậđềậcơậbảnậcủaậANCN t pậtrungậvLoậc ậnhân,ậsuyậyếuậchủậquyềnậnhLậ

ns cậvLậsựậgiaậtăngậcủaậc cậchủậthểậm i,ậsựậcầnậthiếtậcủaậc cậchsơngậtrìnhậcanậthiệpậ

nhânậđạo,ậcảiậc chậHộiậđồngậBảoậanậLHQ,ậviệcậthựcậhiệnậc cậnhiệmậvụậhòaậbìnhậphứcậ tạpậ vLậ phảnậ ứngậ thíchậ đ ngậ trs cậ c cậ mốiậ đeậ dọaậ m iậ lLậ mộtậ th chậ thứcậ đốiậ v iậ

LPQT. LLậ mộtậc chậ tiếpậ c nậ dựaậ trênậ gi ậ trvậ vLậ lấyậ conậ ngsờiậlLmậ trungậ tâmậ choậ anậ

ninh, ANCN sẽậgópậphầnậthayậđổiậquyậtắcậtrongậtr tậtựậph pậltậquốcậtế.ậTheo t cậgiảậ

Hisashi Owada trongậ bLiậ viếtậ “Human Security and International Law” (ANCN và LPQT)66, 2011, c cậ diễnậ ngônậ vềậ ANCN thsờngậ bỏậ quaậ việcậ đặtậ raậ kh iậ niệmậ trongậ tr tậtựậph pậltậquốcậtếậhiệnậcó,ậmộtậmốiậliênậkếtậrấtậcầnậthiếtậđểậthựcậhiệnậANCN. Thay

vLoậ đó,ậ LPQT thsờngậ đsợcậ trìnhậ bLyậ nhsậ mộtậ trởậ ngạiậ choậ việcậ thựcậ hiệnậ ANCN,

hoặcậnhsậmộtậhệậthốngậriêngậbiệt,ậv iậc cậmụcậtiêuậvLậđộngậlựcậkh cậnhau. Đặcậbiệt,ậ

chuẩnậmựcậph pậltậvềậchủậquyềnậcủaậnhLậns cậthsờngậđsợcậcoiậlLậrLoậcảnậđốiậv iậviệcậ thựcậhiệnậđầyậđủậANCN. TiếnậsĩậBarsheậPaulussenậtrongậbLiậviếtậ“Human Dignity and Human Security in International and European Law” (Nhânậ phẩmậ vLậ ANCN trong LPQT và châu Âu)67 đãậnhấnậmạnhậrằng,ậtrongậkhiậc cậchínhậphủậcóậnghĩaậvụậcungậcấpậ anậninhậvLậbảoậvệậcuộcậsốngậcủaậcôngậdânậcủaậhọậtrs cậc cậcuộcậtấnậcôngậkhủngậbố,ậ ngLyậnayậngsờiậtaậcóậthểậx cậđvnhậmộtậxuậhs ngậliênậquanậtrongậđóậnhânậquyềnậngLyậ

cLngậbvậhyậsinhậsoậv iậANQG. BLiậviếtậnhấnậmạnhậvềậviệc phảiậph tậhuyậlu tậph pậvLậ

mứcậ độậ bảoậ vệậ nhânậ quyềnậ nóiậ chungậ gópậ phầnậ vLoậ sựậ ph tậ triểnậ củaậ niềmậ tinậ vLậ 65 Đăngậtạiậhttp://www.jstor.org ›ậstable/27800564,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 66 Đăngậtại www.oxfordscholarship.com›view›acprof:oso›acp...,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018.ậ 67 Đăngậtạiậhttps://www.asser.nl/research/human-dignity-and-human-security/, truyậc pậngLyậ08/12/2019.

20

ngsợcậlại.ậCònậtrongậbLiậviếtậ“The Politics of Global Legalism and Human Security” (Chínhậtrvậcủaậchủậnghĩaậph pậltậtoLnậcầuậvLậANCN)68, 2005, Antonio Franceschet lạiậ choậrằng,ậmặcậdù ANCN lLậsựậbiệnậminhậchoậnhữngậnỗậlựcậtựậdoậhóaậvLậnhânậbảnậhóaậ

chínhậtrvậthôngậquaậlu tậph p,ậnhsngậnóậcũngậgắnậliềnậv iậc cậmốiậquanậhệậph pậltậđặcậ

biệtậvLậkhôngậphổậqu tậnhằmậcủngậcốậlợiậíchậcủaậc cậchủậthểậthốngậtrvậnhấtậtrongậchínhậ

trvậ toLnậ cầu.ậ ANCN là mộtậ kh iậ niệmậ liênậ kếtậ lu tậ ph pậ vLậ chínhậ trv,ậ nóậ thúcậ đẩyậ sựậ thayậđổiậc cậquyậtắcậquốcậtếậhơn,ậnhsngậnóậphụậthuộcậrấtậnhiềuậvLoậvLậhìnhậthLnhậbởiậ

sựậthốngậtrvậcủaậphsơngậTâyậtrongậthếậgi iậngLyậnay.ậ

1.1.2.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu về pháp luật và thi hành pháp luật

về an ninh con người của phạm nhân

Mặcậdùậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đãậtồnậtạiậthựcậtrongậhệậthốngậpháp

lu t quốcậgia,ậtuyậnhiên,ậquaậtìmậhiểuậchoậthấyậcóậlẽậcảậởậtrongậns cậvLậởậns cậngoLiậ

chsaậcóậcôngậtrìnhậnLoậnghiênậcứuậchuyênậsâuậđốiậv iậlĩnhậvựcậph pậlu t này vLậbởiậ

v y,ậnhữngậkhíaậcạnhậcụậthểậnhs:ậkh iậniệm,ậnguyênậtắc,ậnộiậdung,ậhìnhậthức, nhữngậ

yếuậtốậảnhậhsởngậvLậc cậtiêuậchíậđ nhậgi ậmứcậđộậhoLnậthiệnậcủaậph pậlu t vềậANCN

củaậphạmậnhân cũngậchsaậđsợcậđềậc p,ậvìậv yậchsaậnh nậdiệnậđsợcậnó,ậdẫnậđếnậchsaậ

cóậđốiậxnậđúngậmứcậvềậnó.ậSong,ậđểậđ pậứngậyêuậcầuậcủaậcôngật cậTHAPT,ậquảnậlt,

giamậ giữ,ậ gi oậ dụcậ cảiậ tạoậ phạmậ nhân,ậ đãậ cóậ mộtậ sốậ côngậ trìnhậ nghiênậ cứuậ vềậ thựcậ

trạngậnộiậdungậph pậlu t trongậlĩnhậvựcậTHAPT,ậtrongậđóậcóậnhữngậnộiậdungậđềậc pậ đếnậmộtậvLiậkhíaậcạnhậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

Trongậns c, đ ngậchúậtậcóậc cậcôngậtrìnhậnhs:ậTrong cuốnậGi oậtrìnhậ“Tổ chức

thực hiện chính sách của nhà nước đối với phạm nhân” củaậKhoaậNghiệpậvụậgi oậdục,ậ

cảiậtạoậphạmậnhân,ậHọcậviệnậCSND doậThs.ậVũậVănậHòaậlLmậchủậbiên,ậHLậNội,ậ2011,ậ

đãậ đềậ c pậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t vềậ chếậ độậ ăn,ậ mặc,ậ ở,ậ sinhậ hoạt,ậ phòngậ kh m,ậ

chữaậ bệnhậ đốiậ v iậ phạmậ nhân. Trong công trình “Quản lý nhà nước về THAHS và

pháp luật THAHS” củaậ Họcậ việnậ CSND doậ TS.ậ Nguyễnậ Vănậ C ậ lLmậ chủậ biên,ậ HLậ

Nội,ậ2013,ậđềậc pậđếnậc cậquyậđvnh vềậchếậđộậăn,ậở,ậmặc củaậphạmậnhân,ậchếậđộậhoạtậ

độngậ thểậ dục,ậ thểậ thao,ậ sinhậ hoạtậ vănậ hóa,ậ vănậ nghệậ vLậ chămậ sócậ yậ tếậ đốiậ v iậ phạmậ nhân;ậchếậđộậliênậlạc,ậgặpậthânậnhân,ậnh nậquLậcủaậphạmậnhân…ậNhữngậnộiậdungậnLyậ chỉậphảnậ nhậmộtậphầnậc cậkhíaậcạnhậvềậANCN của phạmậnhân. CũngậdoậTS.ậNguyễnậ Vănậ C ậ lLmậ chủậ biên,ậ công trình “THAHS - Những vấn đề lý luận và quy định của pháp luật” củaậ Khoaậ Nghiệpậ vụậ gi oậ dục,ậ cảiậ tạoậ phạmậ nhân,ậ Họcậ việnậ CSND, Hà Nội,ậ2013,ậđãậđềậc pậđếnậc cậquyậđvnhậvềậchếậđộậquảnậlt,ậgiamậgiữậphạmậnhân, nhs:ậ

Quyậmôậgiamậgiữậphạmậnhân củaậtrạiậgiam;ậtổậchứcậgiamậgiữậphạmậnhân,ậchếậđộậlaoậ

động,ậăn,ậmặc,ậở,ậsinhậhoạt,ậchămậsócậyậtếậđốiậv iậphạmậnhân.ậCóậthểậnóiậđâyậlLậnhữngậ

68 Đăngậtạiậwww.tandfonline.com›doi›pdf,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018.ậ

vấnậđềậđặcậbiệtậthiếtậthựcậđốiậv iậphạmậnhân trongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtạiậ

21

trạiậgiam.ậTuyậnhiên,ậdoậchủậđềậnghiênậcứuậnênậcuốnậs chậkhôngậđềậc pậvềậmộtậsốậkhíaậ

cạnhậ kh cậ trongậ ANCN củaậ phạmậ nhân. Vẫnậ doậ TS.ậ Nguyễnậ Vănậ C ậ làm chủậ biên,ậ cuốnậGi oậtrìnhậ“PLQT về THAPT” củaậKhoaậNghiệpậvụậgi oậdục, cảiậtạoậphạmậnhân,

HọcậviệnậCSND, HLậNội,ậ2013,ậnóiậvềậc cậquyậđvnhậcủaậPLQT vềậTHAPT vLậquảnậltậ

nhLậns cậđốiậv iậc cậnhLậtù,ậc nậbộậnhLậtù,ậchếậđộậquảnậltậgiamậgiữ,ậchínhậs chậđốiậ

v iậ phạmậ nhân, hợpậ t cậ quốcậ tếậ trongậ việcậ chuyểnậ giaoậ phạmậ nhân và THAPT giữaậ c cậquốcậgia.ậV iậcôngậtrìnhậ“Tìm hiểu các chế độ, chính sách của Nhà nước đối với

phạm nhân” doậTS.ậĐLoậThùyậDsơngậlLmậchủậbiên,ậNxb.ậTsậph p,ậHLậNội,ậ2017,ậđãậ

đềậc pậc cậquyậđvnhậvềậăn,ậmặc,ậở,ậsinhậhoạt,ậchămậsócậyậtếậđốiậv iậphạmậnhân.ậC cậ

nộiậdungậnLyậcóậliênậquanậđếnậph pậlu tậvềậanậninhậlsơngậthực,ậanậninhậsứcậkhỏeậcủaậ phạmậnhânậnhsngậchỉậm iậmangậtínhậchấtậmôậtả,ậliệtậkêậchứậchsaậcóậnhữngậphânậtích,ậ

nh nậđvnh,ậđ nhậgi ậcầnậthiếtậvềậc cậquyậđvnhậđó.ậ Ds iậgócậ độậquảnậltậnhLậns cậvềậ

THAPT,ậTS.ậNguyễnậVănậC ậtrongậbLiậviếtậ“Thực trạng hệ thống pháp luật về công

tác quản lý, giáo dục cải tạo phạm nhân và giải pháp hoàn thiện” (trang 333 - 339), in

trongậcuốnậs chậ“ĐảmậbảoậTTATXHậởậViệtậ Namậtrongậtìnhậhìnhậ m i”ậdoậHọcậviệnậ

CSNDậbiênậsoạn,ậNxb.ậCAND, 2015, đãậhệậthốngậhóaậc cậvănậbảnậQPPL vềậcôngật cậ

THAPT, khẳngậđvnhậchínhậs chậkhoanậhồng,ậnhânậđạoậcủaậNhLậns cậtaậtrongậviệcậxnậ

ltậtộiậphạmậvLậgi oậdụcậngsờiậphạmậtội,ậtônậtrọngậnhânậphẩm,ậquyền,ậlợiậíchậhợpậph pậ

củaậngsờiậchấpậhLnhậ n;ậkếtậhợpậtr ngậtrvậvLậgi oậdụcậcảiậtạoậtrongậviệcậthiậhLnhậ n.

Ởậ ns cậ ngoLi, cũngậ khôngậ cóậ nhiềuậ côngậ trìnhậ nghiênậ cứuậ vềậ ph pậ lu tậ vềậ

ANCNậ củaậ phạmậ nhân.ậ Mộtậ sốậ côngậ trìnhậ cóậ nộiậ dungậ liênậ quanậ t iậ ph pậ lu t vềậ

ANCN củaậphạmậnhân ởậnhữngậkhíaậcạnhậnhấtậđvnhậcóậthểậkểậđếnậnhs:ậNigel S Rodley

và Matt Pollard trong cuốn sách “The treatment of prisoners under international law” (Việcậđối xn v i tù nhân theo PLQT)69, Oxford University Press 2009, xuấtậbảnậtrựcậ tuyếnậth ngậ4ậnămậ2015,ậgồmậ12ậchsơng, đãậnhấnậmạnhậrằng,ậtrongậviệcậthựcậhiệnậc cậ

điềuậkhoảnậ củaậCôngậ s cậchốngậtraậtấn vLậc cậhìnhậthứcậđốiậxnậhoặcậtr ngậphạtậtLnậ

bạo,ậvôậnhânậđạoậhoặcậhạậnhụcậconậngsời đãậđặtậraậtr chậnhiệmậcủaậnhLậns c khi tra

tấnậđãậđsợcậthựcậhiện:ậ(1)ậĐiềuậtraậvấnậđề,ậ(2)ậĐsaậthủậphạmậraậcôngậlt,ậ(3)ậCungậcấpậ cho c cậnạnậnhânậsựậbồiậthsờng,ậ(4)ậĐảmậbảoậrằngậkhôngậcóậthôngậtinậnLoậbvậtraậtấnậ đsợcậsnậdụngậtrongậbấtậkỳậthủậtụcậtốậtụngậhLnhậchínhậhoặcậtòaậ n nào, và (5) Không khiếnậc cậc ậnhânậcóậnguyậcơậbvậtraậtấnậthựcậsựậbằngậc chậgniậhọậđếnậlãnhậthổậhoặcậ giamậ giữậ mộtậ quốcậ giaậ kh cậ nơiậ họậ sẽậ phảiậ đốiậ mặt v iậ rủiậ roậ đó. Trong công trình “Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam - Cẩm nang cho cán bộ trại giam (Tài

liệu tham khảo nước ngoài)” củaậAndrewậ Coyleậ - Trungậtâmậquốcậtếậnghiênậcứuậ vềậ

trạiậgiam,ậHọcậviệnậCSND dvchậvLậhiệuậđính,ậ2007,ậđãậđềậc pậmộtậc chậkh ậtoLnậdiệnậ

69 Đăngậtạiậhttps://www.oxford.universitypressscholarship.com›...,ậtruyậc pậngLyậ30/4/2020.ậ

vềậnhữngậquyậđvnhậđốiậv iậc cậđốiậtsợngậtrongậtrạiậgiam, việcậchămậsócậsứcậkhỏe,ậc cậ

22

hoạtậđộngậmangậtínhậxâyậdựngậvLậviệcật iậhòaậnh pậcộngậđồngậchoậphạmậnhân,ậvấnậđềậ

quanậhệậv iậthếậgi iậbênậngoLi,ậvấnậđềậkỷậlu tậvLậhìnhậphạt... Tuy v y,ậquanậđiểmậcơậ bảnậcủaật cậgiảậcuốnậs chậchoậrằngậviệcậquảnậlt,ậgiamậgiữậphạmậnhân nênậgiaoậchoậcơậ

quanậdânậsựậthựcậhiện.ậQuanậđiểmậnLyậkhôngậphùậhợpậv iậchủậtrsơng,ậchínhậs chậcủaậ

ĐảngậvLậNhLậns cậtaậvềậquảnậltậcôngật cậTHAPT.

Ngoài ra, nộiậdungậcóậliênậquanật iậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậởậnhữngậ khíaậcạnhậnhấtậđvnhậcóậthểậđsợcậtìmậthấyậởậmộtậsốậbLiậb oậnhs:ậ Perlin ML, Dlugacz

HA trong bLiậviếtậ“Only it counts": Can international human rights law be an effective

source of litigation conditions?” (Chỉậcóậnó m iậtính":ậLu tậnhânậquyềnậquốcậtếậcóậthểậ lLậmộtậnguồnậquyềnậhiệuậquả trongậc cậđiềuậkiệnậkiệnậtụng?)70, 2009,ậchoậrằng,ậtrongậ nhữngậth pậkỷậqua,ậngLnhậtsậph pậHoaậKỳậđãậngLyậcLngậítậchấpậnh nậc cậyêuậs chậcủaậ

nhữngậkẻậphạmậtộiậbvậkếtậ nậvềậc cậđiềuậkiện giamậcầmậcủaậhọậkhiậởậtrongậtù, các tù

nhânậtrởậnênậkhóậkhănậhơnậtrongậviệcậkiệnậtụngậhiếnậph p. Côngậs cậLHQậvềậquyềnậ

củaậngsờiậkhuyếtật tậ(CRPD)ậcóậthểậbổậsungậhỗậtrợậm iậchoậnhữngậngsờiậsnậdụngậc cậ

tLiậ liệuậ nhânậ quyềnậ quốcậ tếậ lLmậ cơậ sởậ đểậ kiệnậ tụngậ c c yêuậ s chậ vềậ quyềnậ củaậ tùậ

nhân. Ritom MH trong bLiậ viếtậ “Medical care for detainees” (Chămậ sócậ yậ tếậ choậ nhữngậngsờiậbvậgiamậgiữ)71, 2003, đãậkhẳngậđvnh rằng, theoậtruyềnậthống,ậnhânậquyềnậ đềậc pậđếnậquyềnậvL tựậdoậvốnậcóậcủaậmỗiậconậngsời vLậdoậđó việcậchămậsócậyậtếậvLậ

sứcậkhỏeậcho nhữngậngsờiậbvậgiamậgiữậkhôngậnênậkh cậbiệtậv iậc cậthLnhậviênậkh cậ trongậ xãậ hội. Trong bLiậ viếtậ “Healthcare for prisoners: analysis of legal settings in

Europe and the United States” (Chămậsócậsứcậkhỏeậcủaậtùậnhân:ậphânậtíchậc cậthiếtậl pậ ph pậ ltậ ởậ Châuậ Âuậ vLậ Hoaậ Kỳ)72, 2013, Bretschneider W, Elger B, Wangmo T đãậ đ nhậgi về tìnhậhìnhậchămậsócậsứcậkhỏeậcủaậc cậtùậnhânậl nậtuổiậbằngậc chậphânậtíchậ

c cậkhungậph pậltậquốcậgiaậvLậquốcậtếậcóậliênậquan,ật pậtrungậđặcậbiệtậvLoậThụyậSĩ,ậ

AnhậvLậxứậWalesậvLậHoaậKỳ.ậKếtậquảậnghiênậcứuậchoậthấyậmặcậdùậmộtậsốậtLiậliệuậcóậ

thểậđsợcậhiểuậlLậđảmậbảoậchămậsócậsức khỏeậđầyậđủậchoậc cậtùậnhânậl nậtuổi,ậnhsngậ

khôngậcóậquyậđvnhậcụậthểậnLoậgiảiậquyếtậvấnậđềậnLyậhoLnậtoLn. ĐiềuậnLyậđòiậhỏiậphảiậ

thiếtậkếậc cậcấuậtrúcậvLậhs ngậdẫnậph pậltậth aậnh nậđể đ pậứngậnhuậcầuậcủaậc cậtùậ nhânậ l nậ tuổi. Isabelle Mansuy trong bLiậ viếtậ “The Principle of Legality and the Execution of Sentences in France and Germany: Law = Rights?” (Nguyênậtắcậvềậtínhậ hợpậph pậvLậviệcậthiậhLnhậ nậởậPh pậvLậĐức:ậLu tậ=ậQuyền?)73, 2005, đãậchỉậra rằng, trongậhệậthốngậph pậlu tậcủaậĐức,ậlu tậnhLậtùậlLậmộtậphầnậcủaậhệậthốngậlu tậl nậhơnậ đsợcậthiếtậkếậđểậbảoậvệậc cậquyềnậcơậbản; ởậPh p,ậlu tậnhLậtùậdsờngậnhsậbvậtêậliệtậdoậ

70 Đăngậtạiậhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19784942,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 71 Đăngậtạiậhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14556353,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019. 72 Đăngậtạiậhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23220927,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019.ậ 73 Đăngậtạiậhttps://journals.openedition.org/champpenal/3263, truyậc pậngLyậ08/6/2019.ậ

thiếuậnềnậtảngậl pậph p. Tuyậnhiên,ậởậcảậhaiậquốcậgia này, nhà tù vẫnậlLậmộtậthếậgi iậbvậ

23

chiậphốiậbởiậnhuậcầuậduyậtrìậtr tậtựậvLậanậninh,ậgâyậbấtậlợiậchoậc cậmụcậđíchậđãậđsợcậ

banậhLnhậcủaậLu tậnhLậtù.ậGiảiậph pậchoậvấnậđềậnLyậlà côngậnh nậtùậnhânậcóậtsậc chậlLậ ngsờiậsnậdụngậnhLậtùậnhsậmộtậdvchậvụậcôngậcộng và thiếtậl pậmộtậsựậkiểmậso tậđộcậl p

đốiậ v iậ c c nhà tù. Norman trong bLiậ viếtậ “Prisoner Participation in Prison Management” (Tùậnhânậthamậgiaậquảnậltậtrạiậgiam)74, 2006,ậnóiậvềậviệcậvLo tháng 01 nămậ 2006,ậ Ủyậ banậ Bộậ trsởngậ củaậ Hộiậ đồngậ Châuậ Âuậ đãậ thôngậ quaậ Khuyếnậ nghvậ (2006) 2 cóậchứaậvănậbảnậcủaậQuyậtắcậNhLậtùậChâuậÂuậvLậQuyậtắcậm iậ(Quyậtắcậ50).

Theoậđó,ậc cậtùậnhânậđsợcậphépậvLậkhuyếnậkhíchậthảoậlu nậc cậvấnậđềậliênậquanậđếnậ

c cậđiềuậkiệnậchungậcủa nhLậtùậv iậchínhậquyềnậnhLậtù. Quaậnghiênậcứuậph pậlu t và

thựcậ tiễnậ thiậhLnhậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ Quyậ tắcậ NhLậ tùậ Châuậ Âuậ vLậ Quyậ tắcậ 50ậ ởậ Phầnậ Lan,ậ HLậ Lan,ậ Bỉ,ậ Đức,ậ Thụyậ Điển,ậ Tâyậ Banậ Nha, Đanậ Mạch,ậ t cậ giảậ bLiậ viếtậ khẳngậ

đvnhậrằngậc cậhộiậđồngậtù nhân đsợcậđ nhậgi ậcaoậnhsậc cậkênhậtruyềnậthôngậhaiậchiềuậ

cóậgi ậtrvậđốiậv iậnhữngậchínhậs chậđangậđsợcậxemậxét. ĐiềuậnLyậđòiậhỏiậph pậlu t cầnậ

nêuậ rõậ mụcậ đíchậ vLậ thủậ tụcậ cơậ bảnậ choậ sựậ thamậ giaậ củaậ tùậ nhânậ trongậ quảnậ lý nhà

tù. Còn trong bLiậviếtậ“Quy định pháp luật THAHS liên quan đến tha tù trước thời hạn

đối với người chấp hành án phạt tù bị bệnh: Phương hướng hoàn thiện pháp luật Liên

bang Nga từ kinh nghiệm một số nước trên thế giới và nhu cầu đào tạo chuyên gia trong lĩnh vực THAHS”75 củaậPGS.TS.ậKrymovậAlexander Alexandrovich và PGS.TS. Skibaậ Andreyậ Petrovich,ậ 2018,ậ nóiậ vềậ cănậ cứậ đểậ thaậ tùậ trs cậ thờiậ hạnậ theoậ Bộậ lu tậ HìnhậsựậLiênậbangậNgaậ(liênậquanậđếnậbệnhậtâmậthầnậhoặcậbệnhậnghiêmậtrọngậkh c)ậvLậ

bấtậc pậcủaậvấnậđềậnLy.ậĐóậlL,ậquyậđvnhậph pậlu t THAHS liênậquanậđếnậthaậtùậtrs cậ

thờiậhạnậđốiậv iậngsờiậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậbvậbệnhậtạiậLiênậbangậNgaậthựcậtiễnậvẫnậ

chsaậ cóậ sựậ pậ dụngậ thốngậ nhất,ậ chủậ yếuậ đsợcậ quyậ đvnhậ trênậ cơậsởậ lu tậ hìnhậ sự,ậ lu tậ

TTHS và lu tậTHAHS. T cậgiảậbLiậviếtậchoậrằng,ậmộtậtrongậnhững giảiậph pậchoậvấnậ

đềậnLyậlLậxemậxétậtiếpậthuậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t củaậmộtậsốậquốcậgiaậkh c,ậnhsậ

Kazakhstan,ậTajikistan,ậBelarus…ậ

Tómậlại,ậquaậviệcậtổngậquanậc cậcôngậtrìnhậnghiênậcứuậcóậliênậquanật iậph pậlu t

vềậANCN củaậphạmậnhân choậthấy,ậchsaậcóậcôngậtrìnhậnLoậnghiênậcứuậmộtậc chậtoLnậ diệnậvềậph pậlu t và thi hành ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân,ậlLmậrõậc cậsuậđiểmậ vLậhạnậchếậcủaậnóậđểậcóậthểậđsaậraậc cậgiảiậph pậhoLnậthiện.ậĐồngậthời,ậc cậcôngậtrìnhậ nóiậtrênậchủậyếuậđềậc pậđếnậnhữngậkhíaậcạnhậnhấtậđvnhậtrongậnộiậdungậcủaậph pậlu t vềậ ANCN củaậphạmậnhân mLậítậchúậtậđếnậhìnhậthứcậcủaậlĩnhậvựcậph pậlu t nLy.ậCũngậdoậ chsaậcóậcôngậtrìnhậnLoậtrựcậtiếpậnghiênậcứuậvấnậđềậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân

nênậchsaậcóậđềậxuấtậvềậphsơngậhs ng vLậgiảiậph pậhoLnậthiệnậtrongậlĩnhậvựcậph pậlu t

nLy.ậTuyậv y,ậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân v iậtsậc chậlLậmộtậthLnhậtốậtrongậhệậ 74 Đăngậtạiậhttps://journals.openedition.org/champpenal/487,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2019.ậ 75 In trong Kỷ yếu Hội thảo khoa học quốc tế “Đào tạo Cảnh sát trong bối cảnh mới - Kinh nghiệm của Việt Nam và quốc tế” doậHọcậviệnậCSNDậtổậchứcậnămậ2018.ậ

24

thốngậph pậlu t nênậnhữngậphsơngậhs ng,ậgiảiậph pậvềậhoLnậthiệnậhệậthốngậph pậlu t

nóiậchungậvLậtrongật ngậlĩnhậvựcậpháp lu t chuyênậbiệtậđãậđsợcậnhiềuật cậgiảậnghiênậ cứuậ cũngậ cóậ nhữngậ tậ nghĩaậ vềậ mặtậ phsơngậ ph pậ nghiênậ cứuậ vLậ c chậ tiếpậ c nậ trongậ

việcậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

1.2. Đánh giá chung về tình hình nghiên cứu liên quan đến Luận án và

những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu

1.2.1. Đánh giá chung về tình hình nghiên cứu liên quan đến Luận án Quaậviệcậtổngậquanậc cậcôngậtrìnhậnghiênậcứuậvềậ ANCN củaậphạmậnhânậvLậvềậ

ph pậlu tậvLậthiậhLnh ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân, rútậraậmộtậsốậnh nậxétậsau:

- Trongậnhữngậth pậkỷậqua,ậANCNậđãậtrởậthLnhậmốiậquanậtâmậchungậcủaậLHQậvLậ cộngậđồngậquốcậ tế.ậTrênậphạmậviậquốcậtếậđãậcóậhLngậloạtậc cậ nghiênậcứuậvềậANCN

củaậc cậtổậchứcậquốcậtế,ậchínhậphủậvL họcậgiả ởậnhiềuậns cậkh cậnhau.ậTuyậnhiên,ậvấnậ

đềậnLyậđsợcậtriểnậkhaiậnghiênậcứuậtsơngậđốiậmuộnậởậViệtậNam,ậchỉậchủậyếuật pậtrungậ

t ậnhữngậnămậđầuậcủaậth pậkỷậthứậhaiậcủaậthếậkỷậXXIậtrởậlạiậđây.ậ

- C cậcôngậtrìnhậnghiênậcứuậvềậANCNậđãậxâyậdựngậđsợcậkh iậniệmậANCN,ậtrình

bày nộiậdungậcấuậthLnhậvà nêuậlênậđặcậđiểmậcủaậnó;ậnhấnậmạnhậvềậmốiậquanậhệậchặtậ

chẽ,ậ thốngậ nhất,ậ khôngậ t chậ rờiậ giữaậ ANCNậ vLậ QCN,ậ giữaậ ANCNậ vLậ ANQG,ậ đồngậ

thờiậkhẳngậđvnhậtrongậbốiậcảnh hiệnậnayậANCNậcầnậđsợcậchúậtrọngậcùngậv iậANQG.

Lu nậ nậsẽậkếậth aậkh iậniệmậANCN,ậc cậkhíaậcạnhậANCNậvLậđặcậđiểmậcủaậANCN trong các công trình này.

- C cậcôngậtrìnhậnghiênậcứuậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậđã cóậnhững phân tích khá

kỹậlsỡng vLậsâuậsắcậvềậtìnhậhìnhậphạmậnhânậtrong các nhLậtùậởậnhiều quốcậgia trênậthếậ

gi i, nêuậlênậnhữngậmốiậquan ngạiậvềậmôiậtrsờngậtrạiậgiamậcóậnhững ảnhậhsởngậtiêu

cựcậ đến tínhậ mạng,ậ thânậ thể,ậ sứcậ khỏe, nhânậ phẩm, danhậ dự củaậ phạmậ nhân, khẳngậ

đvnh sựậ cầnậ thiếtậ ởậnhiềuậ quốcậ giaậ phảiậ cảiậ c chậ chínhậ s chậ hìnhậ sự vLậ đầuậ tsậ nhiều

nguồnậlựcậhơnậchoậc cậnhLậtù. ĐiềuậnLyậgiúpậchoật cậgiảậLu nậ nậcóậc iậnhìnậtoLnậcảnhậ

hơnậvềậANCN của phạmậnhânậtrongậc cậnhLậtùậtrênậthếậgi i,ậquaậđóậcóậnhữngậsựậsoậ

s nhậcầnậthiếtậvềậc cậmôậhìnhậquảnậlật,ậgiamậgiữ phạmậnhânậhiệnậnayậcũngậnhsậthấyậ đsợcậsựậquanậtâmậcủaậĐảngậvLậNhLậns cậViệtậNamậtrongậviệcậchămậloậchoậconậngsờiậ nóiậchung,ậphạmậnhânậnóiậriêng.

- MặcậdùậvấnậđềậANCNậđãậđsợcậquanậtâmậnghiênậcứuậsongậvấnậđềậph pậlu tậvềậ ANCN lại chsaậnh nậđsợcậsựậquanậtâmậrộngậrãiậcủaậc cậhọcậgiảậtrongậns cậvLậquốcậtế. Tuyậnhiên,ậmộtậsốậhọcậgiảậđãậnhấnậmạnhậđếnậvaiậtròậcủaậLPQTậđốiậv iậANCNậởậc cậ

quốcậgia.ậ

- Vấnậđềậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậchỉậđsợcậđềậc pậởậnhữngậkhíaậcạnhậ

nhấtậđvnh, cụậthểậlL:

25

+ MặcậdùậkhôngậcóậcôngậtrìnhậnLoậđềậc pậmộtậc chậtrựcậdiệnậcácậvấnậđềậlậý lu nậ

vềậpháp lu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân nhsngậcũngậcóậmộtậsốậcôngậtrìnhậđềậc pậđếnậ c cậ vấn đềậ lậtậ lu nậ vềậ THAPT,ậ nhsậ kh iậ niệm,ậ đặcậ điểm, tậ nghĩa,ậ yêuậ cầu…ậ củaậ

THAPT.ậĐiềuậnLyậgiúpậchoật cậgiảậLu nậ nậcóậthêmậnhữngậtriậthứcậcầnậthiếtậtrongậviệc

thựcậhiệnậđềậtLiậLu nậ n.ậ

+ Trongậ c cậ vấnậ đềậ cóậ liênậ quanậ t iậthựcậ trạngậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân cóậmộtậsốậcôngậtrình đềậc pậđếnậc c quyậđvnhậcủaậPLQTậvLậph pậlu tậViệtậNamậ

vềậcác chếậđộ,ậchínhậs chậvềậăn,ậmặc,ậở,ậchămậsócậyậtếậđốiậv iậphạmậnhân, chúng liên

quan t i an ninh lsơngậthựcậvLậanậninhậ sứcậkhỏe củaậphạmậnhân. Tuyậnhiên,ật cậgiảậ

Lu nậ nậsẽậchúậậtậkhaiậth cậởậc cậnộiậdung mà các công trìnhậnLyậchsaậđềậc p.

+ C cậ côngậ trìnhậ nghiênậ cứuậ vềậ giải ph pậ hoLnậ thiện ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ

phạmậnhânậđãậđềậc pậđếnậmộtậsốậgiảiậph pậcóậliênậquanật iậviệcậhoLnậthiệnậph pậlu tậ

vềậTHAHS,ậtrongậđóậcóậTHAPT và ph pậlu tậvềậquyềnậcủaậphạmậnhân,ậtrongậđóậđặcậ

biệtậchúậậtậđếnậviệcậnângậcaoậnh nậthứcậcủaậc cậchủậthểậđốiậv iậph pậlu tậvềậTHAHSậ

vLậQCNậcủaậphạmậnhân.ậ

- Nhữngậvấnậđềậchsaậđsợcậnghiênậcứu:ậậ

+ậKh iậniệm,ậđặcậđiểm,ậnộiậdungậcấuậthLnhậANCN củaậphạmậnhân.

+ậKh iậniệm,ậđặcậđiểm,ậvaiậtròậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân.

+ Nguyênậtắc,ậnộiậdung,ậhìnhậthức,ậc cậyếuậtốậảnhậhsởngậvLậc cậtiêuậchíậđ nhậgi ậ

mứcậđộậhoLnậthiệnậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

+ậ Thựcậ trạngậ ph pậ lu t và thi hành ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân ởậViệtậ

Namậhiệnậnay.

+ Quanậđiểm và giảiậph pậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân ởậViệtậ

Namậhiệnậnay.

1.2.2. Những vấn đề đặt ra cho Luận án Lu nậ nậkếậth aậc cậquanậniệmậđãậcóậvềậANCN vLậvềậphạmậnhân,ậtrênậcơậsởậđóậ

nhữngậvấnậđềậmLậLu nậ nậphảiậgiảiậquyếtậlL:ậ

- Xâyậdựngậkh iậniệmậANCN củaậphạmậnhân và kh iậniệmậph pậlu tậvềậANCNậ

củaậphạmậnhân;ậphân tích đặcậđiểm, vai trò củaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

- Lu nậgiảiậđốiậtsợng,ậphsơngậph pậđiềuậchỉnh,ậnguyênậtắc,ậnộiậdung,ậhìnhậthức,ậ c cậtiêuậchíậđ nhậgi ậmứcậđộậhoLnậthiệnậvLậnhữngậyếuậtốậảnhậhsởngật iậviệcậxâyậdựng,ậ hoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

- Nghiênậ cứu,ậ đ nhậ gi ậ thựcậ trạngậ ph pậ lu t vLậ thựcậ tiễnậ thiậ hLnhậ ph pậ lu t vềậ

ANCN củaậphạmậnhân ởậViệtậNamậhiệnậnayậvLậx cậđvnhậnguyênậnhânậcủaậchúng.

- Đềậ xuấtậ giảiậ ph pậ nhằmậ hoLnậ thiệnậ ph pậ lu t vLậ nângậ caoậ hiệuậ quảậ thựcậ thiậ

ph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhân ởậViệtậNamậhiệnậnay.

26

1.3. Giả thuyết khoa học và câu hỏi nghiên cứu của Luận án

1.3.1. Giả thuyết khoa học Nhữngậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhânậởậViệtậNamậhiệnậnayậcóậ

nhiềuậ tiếnậ bộ soậ v iậ thờiậ kỳậ trs cậ nămậ 2010.ậ Tuyậ nhiên,ậ doậ nhiềuậ nguyênậ nhân,ậ cảậ

nguyênậ nhânậ kh chậ quanậ vLậ nguyênậ nhânậ chủậ quan, ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ

nhân ởậViệtậNamậhiệnậnayậvẫnậchsaậhoLnậthiện,ậthựcậtiễnậthiậhLnhậcòn cóậnhững hạnậ chế.ậThựcậtiễnậcuộcậsốngậđặtậraậnhữngậyêuậcầuậnhsngậcũngậđemậđếnậnhiềuậth chậthứcậ

trongậxâyậdựng,ậhoLnậthiệnậvLậthựcậthiậph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân ởậViệtậNamậ

hiệnậnay.ậDoậv y,ậtrongậthờiậgianật i,ậViệtậNamậcầnậcóậnhữngậgiảiậph pậđồngậbộậnhằmậ

hoLnậthiệnậph pậlu tậgắnậliềnậv iậnângậcaoậhiệuậquảậthiậhLnhậph pậlu tậvềậANCNậcủaậ phạmậnhân.

1.3.2. Câu hỏi nghiên cứu - Kh iậniệmậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân?ậTạiậsaoậphảiậbảoậđảmậANCN

cho phạmậnhân?ậNộiậdungậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân baoậgồmậnhữngậvấnậđềậ

gì?ậC cậtiêuậchíậđ nhậgi ậmứcậđộậhoLnậthiệnậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân?

- TrongậbốiậcảnhậCMCNậ4.0ậvLậqu ậtrìnhậhộiậnh pậquốcậtếậhiệnậnay,ậthựcậtrạngậ

ph pậlu t và thi hành ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân ởậViệtậNamậhiệnậcóậnhữngậ

suậ điểm,ậ hạnậ chếậ gìậ vLậ cóậ tsơngậ thíchậ v iậ PLQTậ trongậ lĩnhậ vựcậ nLyậ hayậ không?ậ

NguyênậnhânậcủaậnhữngậsuậđiểmậvLậhạnậchếậđó?ậ

- Đểậ hoLnậ thiệnậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân ởậ Việtậ Namậ hiệnậ nayậ cầnậ

thựcậhiệnậnhữngậgiảiậph pậnLo?

Kết luận Chƣơng 1 Quaậviệcậtổngậquanậc cậcôngậtrìnhậnghiênậcứuậvềậnhữngậvấnậđềậcóậliênậquanậđếnậ

đềậtLiậLu nậ n,ật cậgiảậrútậraậmộtậsốậnh nậđvnhậsau đây:

Một là, vấnậđềậANCN đãậđsợcậc cậhọcậgiảậquốcậtếậkhaiậth cậởậnhiềuậkhíaậcạnhậvLậ

trongậnhiềuậlĩnhậvựcậkh cậnhau,ậth mậchíậcóậnhữngậcôngậtrìnhậứngậdụngậkh iậniệmậnLyậ

vLoậviệcậxemậxétậANCN ởậmộtậquốcậgiaậvLậkhuậvựcậnhấtậđvnh.ậTuyậnhiên,ậviệcậnghiênậ cứuậvề ANCN củaậc cậhọcậgiảậtrongậns cậlLậtsơngậđốiậmuộnậsoậv iậquốcậtếậvLậchủậyếuậ m iậd ngậlạiậởậviệcậcôngậbốậc cậbLiậb oậkhoaậhọc,ậviệcậcôngậbốậc cậcuốnậs chậchuyênậ khảoậvLậthamậkhảoậvềậvấnậđềậnLyậcònậkhiêmậtốn.

Hai là, c cậ côngậ trìnhậ nghiênậ cứuậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ thsờngậ t pậ trungậ nhiềuậ vLoậ c cậ vấnậ đềậ vềậ bảoậ đảmậ sựậ anậ toLnậ vềậ tínhậ mạng,ậ thânậ thể,ậ sứcậ khỏeậ choậ

phạmậnhân, c cậkhíaậcạnhậcònậlạiậtrongậkh iậniệmậANCNậcủaậphạmậnhânậđsợcậchúậtậ

v iậmứcậđộậv aậphải.ậĐặcậbiệt,ậnhiềuậcôngậtrìnhậđãậnhấnậmạnhậđếnậsựậcầnậ thiếtậphảiậ

cảiậ c chậ chínhậ s chậ hìnhậ sự vLậ cầnậ cóậ sựậ quanậ tâmậ hơnậ đếnậ phạmậ nhânậ nhằmậ tăngậ

csờngậbảoậđảmậanậninhậchoậnhữngậđốiậtsợngậnLy.

27

Ba là, vấnậđềậph pậlu t vềậANCN và vềậANCN củaậphạmậnhân,ậởậcảậtrongậns cậ

vLậquốcậtế, chsaậnh nậđsợcậnhiềuậsựậquanậtâmậcủaậc cậhọcậgiả,ậnhLậkhoaậhọc,ậdoậv y,ậ c cậvấnậđềậvềậbảnậchất,ậnộiậdung,ậhìnhậthức,ậc cậtiêuậchíậđ nhậgi ậmứcậđộậhoLnậthiệnậ

củaậph pậlu tậvềậANCNậvLậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậchsaậđsợcậđềậc pậnhiều.ậ

Bốn là, cũngậquaậviệcậtổng quanậc cậcôngậtrìnhậnghiênậcứuậnóiậtrênậchoậthấy,ậviệcậ

tiếpậc nật ậgócậđộậph pậlu t vềậANCNậcóậnhữngậsuậthếậnhấtậđvnhậsoậv iậtiếpậc nật ậ gócậđộậQCNậcủaậphạmậnhân. Thứ nhất, vấnậđềậQCNậnóiậchung,ậQCNậcủaậphạmậnhân

nóiậriêngậluônậgắnậv iậđặcậthùậvềậthểậchếậchínhậtrvậcủaậmỗiậquốcậgiaậvLậvìậv y,ậviệcậtiếpậ

c nậ ởậ gócậ độậ nLyậ nhìnậ chungậ thsờngậ mangậ tínhậ dèậ dặt.ậ Trongậ khiậ đó,ậ ANCN nói

chung, ANCN củaậphạmậnhânậnóiậriêngậdễậnh nậđsợcậsựậchấpậnh n,ậchiaậsẻậvLậhợpật cậ củaậcộngậđồngậquốcậtếậdoậvấnậđềậnLyậkhôngậcóậsựậphânậbiệtậđặcậthùậquốcậgiaậvLậkhôngậ

bvậ nhạyậ cảmậ vềậ mặtậ chínhậ trv.ậ Thứ hai, nếuậ nhsậ QCNậ lLậ rấtậ rộngậ vLậ tùyậ thuộcậ vLoậ

nhữngậđiềuậkiệnậchínhậtrv,ậkinhậtế,ậvănậhóa,ậxãậhộiậnhấtậđvnhậm iậcóậthểậđạtậđsợcậthìậ

ANCN củaậphạmậnhân liênậquanậđếnậnhữngậnhuậcầuậcănậbản,ậthiếtậyếuậcủaậphạmậnhân,

doậđó,ậtiếpậc nật ậgócậđộậph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân dễậtriểnậkhaiậtrênậthựcậtếậ

vLậdễậđạtậđsợcậhơnậsoậv iậtiếpậc n t ậgócậđộậQCNậcủaậphạmậnhân. Thứ ba, ANCN củaậ

phạmậnhân lLậmộtậthLnhậtốậcủaậANCN mà ANCNậlLậmộtậvấnậđềậm iậđòiậhỏiậphảiậcóậ

nhữngậsựậnghiênậcứuậđ pậứngậyêuậcầuậthựcậtiễnậđốiậphóậv iậnhữngậth chậthứcậcủaậanậ

ninhậphiậtruyềnậthống.ậThứ tư,ậkhiậnóiậđếnậQCNậcủaậphạmậnhânậlLậmuốnậđềậc pậởậhaiậ phsơngậdiện,ậphsơngậdiệnậtựậthânậvLậphsơngậdiệnậnhLậns cậth aậnh n,ậbảoậđảm.ậCònậ

khiậnóiậđếnậANCNậcủaậphạmậnhânậthìậchủậyếuật ậphíaậchủậthểậcóậtr chậnhiệmậlLậnhLậ

ns c,ậđiềuậnLyậrấtậphùậhợpậv iậđốiậtsợngậphạmậnhân vốn chủậyếuậbvậlệậthuộcậvLoậnhLậ

ns cậtrongậviệcậđ pậứngậc cậnhuậcầuậcănậbản,ậtốiậthiểuậcủaậmình.

Năm là, t ậđặcậđiểmậtìnhậhìnhậnghiênậcứuậtrênậđây,ậgópậphầnậkhỏaậlấpậphầnậnLoậ

khoảngậtrốngậtrongậlĩnhậvựcậhọcậthu t,ậLu nậ nậsẽật pậtrungậnghiênậcứuậc cậvấnậđềậltậ

lu nậ nhsậ kh iậ niệm,ậ đặcậ điểm,ậ vai trò, nguyênậ tắc,ậ nộiậ dung,ậ hìnhậ thức,ậ c cậ tiêuậ chíậ

đ nhậgi ậ mứcậđộậhoLnậthiệnậcủaậ ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân cũngậnhsậđ nhậ

gi ậthựcậtrạngậph pậlu t vLậthựcậtiễnậthiậhLnhậph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân và đềậ xuấtậmộtậsốậgiảiậph pậnhằmậhoLnậthiện lĩnhậvựcậph pậlu t nLyậởậViệtậNamậhiệnậnay.

28

CHƢƠNG 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA PHÁP LUẬT VỀ AN NINH

CON NGƢỜI CỦA PHẠM NH N Ở VIỆT NAM

2.1. Khái niệm an ninh con ngƣời của phạm nhân VLoậđầuậth pậkỷậ90ậcủaậthếậkỷậXX,ậsauậkhiậLiênậXôậvLậc cậns cậ XHCN Đôngậ

Âuậsụpậđổ,ậcuộcậ“ChiếnậtranhậLạnh” kếtậthúc,ậđờiậsốngậchínhậtrvậvLậquanậhệậquốcậtếậ thayậ đổi,ậ c cậ vấnậ đềậ chủậ nghĩaậ dânậ tộc,ậ tônậ gi oậ cựcậ đoan,ậ chủậ nghĩaậ khủngậ bố,ậ lyậ

khai...ậnổiậlên,ậcùngậv iậmặtậtr iậcủaậcuộcậc chậmạngậkhoaậhọcậcôngậnghệậvLậtoLnậcầuậ

hóaậđãật cậđộngậtrựcậtiếpật iậsựậanậtoLn củaậconậngsờiậởậtấtậcảậc cậquốcậgiaậtrênậthếậ

gi i.ậ Trongậ bốiậ cảnhậ đó,ậ ltậ thuyếtậ vềậ “anậ ninhậ lấyậ conậ ngsờiậ lLmậ trungậ tâm”,ậ hayậ ANCN đãậđsợcậquanậtâmậnghiênậcứuậvLậph tậtriển.

Choậ đếnậ nay, đãậ cóậ nhiềuậ đvnhậ nghĩaậ vềậ kh iậ niệmậ ANCN76 songậ đvnhậ nghĩaậ trong Báo c oậ ph tậ triểnậ conậ ngsờiậ nămậ 1994ậ củaậ Chsơngậ trìnhậ ph tậ triểnậ LHQ

(UNDP) nh nậđsợcậnhiềuậsựậtán thành hơnậcả. ANCN đsợcậUNDPậđvnhậnghĩaậlLậ“sự

an toàn của con người trước các mối đe dọa kinh niên như nghèo đói, bệnh tật, đàn áp

và những sự cố bất ngờ, gây tổn thương trong cuộc sống hàng ngày, dù ở trong nhà, ở nơi làm việc hay trong cộng đồng”77.ậ Theoậ UNDP,ậ kh iậ niệmậ ANCN baoậ gồmậ bảyậ thLnhậtố: 1) Anậninhậkinhậtế, cốtậlõi là vấnậđềậviệcậlLmậvLậthuậnh pậchoậc cậc ậnhânậ

trongậxãậhội,ậđốiậtsợngậchínhậcủaậnóậlLậchốngậnghèoậđói.ậ2)ậAnậninhậlsơngậthực, đsợcậ hiểuậởậhaiậkhíaậcạnh:ậi)ậCóậđủậnguồnậlsơngậthựcậcơậbảnậđểậđảmậbảoậchấtậdinhậdsỡngậ

choậ mộtậcuộcậ sốngậ khỏeậ mạnhậcủa mỗiậc ậnhân;ậii)ậ Cóậnguồnậphânậphốiậlsơngậthựcậ

hiệuậquảậvLậconậngsờiậcóậkhảậnăngậmuaậlsơngậthựcậphụcậvụậchoậnhuậcầuậthiếtậyếuậcủaậ

mình. 3) Anậninhậsứcậkhỏe, lLậviệcậkhông có các t cậnhânậbấtậlợiậgây ảnhậhsởng tiêu

cực t iậsứcậkhỏeậcủaậconậngsời. 4) Anậninhậmôiậtrsờng, lLậsựậanậtoLnậcủaậmôiậtrsờngậ

tựậnhiênậđốiậv iậcuộcậsốngậvLậsứcậkhỏeậcủaậconậngsời. 5) An ninh cá nhân,ậlLậsựậanậ

76 Cóậthểậkểậđếnậnhs:ậ“ANCNậlLậbảoậvệậc cậc ậnhânậkhỏiậrủiậroậđốiậv iậsựậanậtoLnậvềậthểậchấtậhoặcậtâmậlt,ậnhânậ phẩmậvLậphúcậlợiậcủaậhọ.ậMộtậmôiậtrsờngậđsợcậchoậlLậcungậcấpậchoậc cậthLnhậviênậcủaậmìnhậsựậanậtoLnậcủaậconậ ngsờiậlLậ môiậ trsờngậ mangậđếnậchoậc cậc ậ nhânậ khảậ năngậ cóậđsợcậcuộcậsốngậổnậđvnh,ậtựậquyết”ậ(Shahrbanou Tadjbakhsh, Anuradha M. Chenoy (2007), Human Security: Concepts and Implications”, xuấtậbảnậbởiậThsậviệnậ điệnậ tnậ Taylorậ &ậ Francis,ậ đvaậ chỉậ https://www.taylorfrancis.com/books/9780203965955),ậ truyậ c pậ ngLyậ 08/6/2019;ậ “ANCNậ đềậ c pậ đếnậ việcậ cungậ cấpậ c cậ “nhuậ cầuậ v tậ chất cơậ bản”ậ vLậ sựậ thựcậ hiệnậ “phẩmậ gi ậ conậ ngsời”ậ (Carolineậ Thomas,ậ “Introduction,”ậ inậ Thomasậ andậ Wilkin,ậ Globalization,ậ Humanậ Security,ậ andậ theậ Africanậ Experience,ậ p.3,ậ dẫnậ lạiậ theoậ Rolandậ Parisậ (2001):ậ “Humanậ Security:ậ Paradigmậ Shiftậ orậ Hotậ Air?” International Security, Vol. 26, No. 2, pp. 87-102;ậbiênậdvch:ậVõậThvậTrúcậNgân,ậhiệuậđính:ậLêậHồngậHiệp,ậ đăngậtạiậNghiencuuquocte.org,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018;ậ“ANCNậbaoậgồmậ“toLnậbộậc cậkiếnậthức,ậcôngậnghệ,ậ thểậchếậvLậc cậhoạtậđộngậnhằmậbảoậvệ,ậủngậhộậvLậbảoậtồnậsựậtồnậtạiậvềậmặtậsinhậhọcậcủaậcuộcậsốngậconậngsờiậ cũngậnhsậc cậqu ậtrìnhậnhằmậbảoậvệậvLậhoLnậthiệnậhòaậbìnhậvLậthvnhậvsợngậchungậđểậtăngậcsờngậtựậdoậcủaậconậ ngsời”ậ(RobertậBedeski,ậ“HumanậSecurity,ậKnowledge,ậandậtheậEvolutionậofậtheậNortheastậAsianậState”, Trung tâmậ nghiênậ cứuậ toLnậ cầu,ậ Đạiậ họcậ Victoria,ậ 8ậ th ngậ 2,ậ 2000,ậ http://www.globalcentres.org/docs/bedeski.html (accessedậ onậ Februaryậ 14,ậ 2001),ậ dẫnậ lạiậ theoậ Rolandậ Parisậ (2001):ậ “Humanậ Security: Paradigm Shift or Hot Air?” International Security, Vol. 26, No. 2, pp. 87-102;ậbiênậdvch:ậVõậThvậTrúcậNgân,ậhiệuậđính:ậLêậHồngậHiệp,ậ đăngậtạiậNghiencuuquocte.org,ậtruyậc pậngLyậ08/6/2018... 77 UNDP (1994), Human development Report, NewYork, Oxford University Press, tr.23.

toLnậvềậthânậthể (vLậcảậvềậmặtậtinhậthần), không bvậtra tấn,ậbuộcậlaoậđộngậkhổậsai,ậđ nhậ

29

đ pậhay hLnhậhạ... 6) Anậninhậcộngậđồng, đềậc pậvề việcậxâyậdựngậc cậ mốiậquanậ hệậ

lLnhậmạnhậvL giữậgìn bảnậsắcậvănậhóaậcủaậmỗiậcộngậđồng. 7) Anậninhậchínhậtrv, là bảoậ vệậconậngsờiậkhôngậphảiậchvuậsựậđLnậ p,ậđeậdọaậhayậxâmậhạiật ậphíaậnhLậns c.

Cóậthểậnói,ậđvnhậnghĩaậvềậANCNậcủaậUNDPậlLậmộtậtsậduyậm iậvL tạoậraậnhữngậ

thayậđổiậquanậtrọngậtrongậnh nậthứcậcủaậnhiềuậquốcậgiaậvềậkh iậniệmậ“anậninh”. Ngày

nay,ậđvnhậnghĩaậvềậANCN nămậ1994ậcủaậUNDPậvẫnậlLậđvnhậnghĩaậđsợcậtríchậdẫnậrộngậ rãiậnhấtậvLậ“chínhậthốngậnhất”78. Đvnhậnghĩaậ nLyậ cóậsựậkh iậqu tậkh ậcao,ậtsơng đốiậ khoaậhọc,ậhợpậlt,ậcóậtậnghĩaậthựcậtiễnậsâuậsắc.ậChínhậvìậv y,ật cậgiảậLu nậ nậnLyậđồngậ

tìnhậ v iậ quanậ điểmậ củaậ UNDPậ vềậ kh iậ niệmậ ANCN vLậ snậ dụngậ kh iậ niệmậ nLyậ lLmậ

côngậcụậtrongậnghiênậcứuậđềậtLi.

Nghiênậcứuậvềậkh iậniệmậ ANCN cũngậcầnậphânậbiệtậnóậv iậkh iậniệmậ ANQG,

kh iậniệmậQCN và kh iậniệmậph tậtriểnậconậngsời.

TheoậTS.ậPhíậĐứcậTuấnậvLậTS.ậBùiậVănậThvnh, ANQG là “sự an toàn, ổn định chung của một chế độ, một xã hội”79.ậLu tậANQG nămậ2004ậđvnhậnghĩaậ“ANQG là sự ổn định, phát triển bền vững của chế độ XHCN và Nhà nước Cộng hoà XHCN Việt

Nam, sự bất khả xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ

quốc” (khoảnậ1ậĐiềuậ3).ậNhsậv yậcóậthểậhiểu,ậANQG lLậsựậổnậđvnhậvLậph tậtriểnậvữngậ

mạnhậcủa mộtậchếậđộậxãậhộiậvLậđộcậl p,ậchủậquyền,ậthốngậnhất,ậtoLnậvẹnậlãnhậthổậcủaậ

mộtậquốcậgia.ậKh iậniệmậANQG chủậ yếuậđềậc pậđếnậsựậtồnậtạiậcủaậchếậđộậchínhậtrv,ậ phòngậng aậvLậgiảiậquyếtậc cậmốiậđeậdọaậđốiậv iậchủậquyền,ậtoLnậvẹnậlãnhậthổậhayậc cậ

vấnậđềậgắnậliềnậv iậsựậsinhậtồnậcủaậmộtậquốcậgiaậnhsậchiếnậtranh,ậchạyậđuaậvũậtrang,ậ

phổậ biếnậ vũậ khíậ hạtậ nhân...ậ ANCN và ANQG cóậ sựậ t cậ độngậ quaậ lạiậ lẫnậ nhau.ậ Giữậ

vữngậ ANQG lLậ điềuậ kiện,ậ môiậ trsờngậ thu nậ lợiậđểậ tăngậ csờngậ ANCN vLậ ngsợcậ lại,ậ

“Thực hiện tốt ANCN sẽ làm cho ANQG được bảo đảm, đất nước phát triển bền vững, hài hòa”80.

ANCN và QCN mặcậdùậcóậliênậquanậm tậthiếtậv iậnhauậsongậchúngậlLậc cậkh iậ

niệmậ khôngậ đồngậ nhất.ậ Kh iậ niệmậ QCN chủậ yếuậ đềậ c pậ t iậ việcậ bảoậ vệậ conậ ngsờiậ

78 RolandậParisậ(2001):ậ“HumanậSecurity:ậParadigmậShiftậorậHotậAir?” International Security, Vol. 26, No. 2, pp. 87-102;ậbiênậdvch:ậVõậThvậTrúcậNgân,ậhiệuậđính:ậLêậHồngậHiệp,ậđăngậtạiậNghiencuuquocte.org,ậtruyậc pậngLyậ 08/6/2018. 79 PhíậĐứcậTuấn,ậBùiậVănậThvnhậ(2011),ậGiáo trình Những vấn đề cơ bản về bảo vệ ANQG và giữ gìn TTATXH, BộậCôngậan,ậTổngậcụcậXâyậdựngậlựcậlsợngậCAND,ậHLậNội,ậtr.7. 80 PhùngậHữuậPhú,ậNguyễnậVănậĐặng,ậNguyễnậViếtậThôngậ(Đồngậchủậbiên)ậ(2016),ậTìm hiểu một số thuật ngữ trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng,ậNxb.ậChínhậtrvậquốcậgiaậ- Sựậth t,ậHLậNội,ậtr.8.ậ

trs cậc cậmốiậđeậdọaậbởiậnhLậns c vLậc cậtổậchức,ậc ậnhânậtrongậxãậhội.ậCònậANCN khôngậchỉậđềậc pật iậsựậanậtoLnậcủaậconậngsờiậtrs cậnhLậns c,ậtổậchức,ậc ậnhânậtrongậ xãậhộiậmLậcònậanậtoLnậtrs cậc cậmốiậđeậdọaậcủaậtựậnhiên,ậnhs bão,ậlũ,ậđộngậđất,ậsạtậlởậ núi… GiữaậANCN và QCN thì “ANCN có mối liên hệ khăng khít và bổ sung cho QCN trong việc tăng cường nhận thức và công tác bảo vệ các quyền và phát triển các mặt

30

vật chất cũng như tinh thần của con người”81. QCN cóậtínhậchấtậbaoậtrùm,ậANCN là nhữngậ vấnậ đềậ mangậ tínhậ cănậ cốtậ nhấtậ đốiậ v iậ sựậ tồnậ tạiậ vLậ ph tậ triểnậ củaậ mỗiậ conậ ngsời.ậWalterậ Dornậ choậ rằng,ậ ANCN và QCN đsợcậđanậ xen. ANCN (ítậ nhấtậ lLậ theoậ

đvnhậnghĩaậhẹpậcủaậnó)ậlLậquyềnậcủaậconậngsời.ậNgsợcậlại,ậngsờiậtaậnh nậraậrằngậkhiậ QCN đsợcậtônậtrọngậthìậANCN cũngậđsợcậnângậcao82.

TheoậỦyậbanậANCN củaậLHQ,ậph tậtriểnậconậngsờiậlLậmộtậkh iậniệmậrộngậl n,ậ nhằmậmụcậđíchậmởậrộngậchoậmọiậngsờiậnhữngậlựaậchọnậvLậquyềnậtựậdo.ậANCN lLậđảmậ

bảoậc cậquyềnậtựậdoậsuậtiênậđểậmọiậngsờiậcóậthểậthựcậhiệnậc cậlựaậchọnậmộtậc chậanậ toLnậvLậtựậdoậvLậcóậthểậtinậtsởngậrằngậc cậcơậhộiậmLậhọậcóậđsợcậbảoậvệ83. ANCN và ph tậtriểnậconậngsờiậthsờngậđsợcậmôậtảậnhsậhaiậkh iậniệmậsongậsinh.ậ ANCN lLậkhảậ năng t nậ hsởngậthLnhậ quảậ củaậ sựậ ph tậ triểnậ củaậ conậ ngsờiậtrongậ mộtậ môiậ trsờngậanậ

toàn. Ph tậ triểnậ conậ ngsờiậ lLậ mộtậ phsơngậ tiệnậ quanậ trọngậ đểậ tạoậ raậ anậ ninhậ củaậ conậ

ngsời. Haiậs ngậkiếnậlLậbổậsungậvLậcủngậcốậlẫnậnhau. Khôngậcóậc iậnLy,ậc iậkiaậtrởậnênậ khóậkhăn,ậnếuậkhôngậnóiậlLậkhôngậthể84.

ANCN cóậthểậđsợcậtiếpậc nậtheoật ngậnhómậchủậthểậxãậhội.ậTheoậđó,ậcóậthểậđềậ

c pậANCN củaậtrẻậem,ậANCN củaậhọcậsinh,ậANCN củaậngsờiậkhuyếtật t,ậANCN củaậ

ngsờiậlaoậđộngậdiậtrú,ậANCN củaậngsờiậns cậngoLi,ậANCN củaậphạmậnhân…

Chúngậtaậbiếtậrằng,ậxãậhộiậbaoậgồmậtổngậsốậc cậmốiậliênậhệ,ậquanậhệậgiữaậc cậc ậ

nhânậv iậnhau.ậMỗiậc ậnhânậkhiậthamậgiaậvLoậc cậquanậhệậxãậhộiậdoậbvậchiậphốiậbởiậlợiậ íchậvLậđộngậcơậcủaậmìnhậnênậcóậnhữngậhLnhậviậphùậhợpậv iậchuẩnậmựcậxãậhội,ậnhsngậ

cũngậcóậnhữngậhLnhậviậkhôngậphùậhợpậv iậchuẩnậmựcậxãậhội,ậxâmậphạmậquyền,ậlợiậíchậ

củaậc ậnhân,ậtổậ chứcậkh c.ậĐểậbảoậvệậ TTATXH,ậbảoậ vệậQCN,ậquyềnậcôngậ dân,ậnhLậ

ns cậđãậxâyậdựng,ậbanậhLnhậmộtậhệậthốngậph pậlu t vLậbuộcậmọiậngsờiậtrongậxãậhộiậ

phảiậtuânậthủ.ậTrongậhệậthốngậ ph pậlu t đóậcóậph pậlu t hìnhậsự,ậlLậnhữngậQPPL có

tínhậchấtậ“cấmậchỉ”,ậnếuậngsờiậnLoậviậphạmậnhữngậquyậđvnhậnLyậthìậtùyậtheoậmứcậđộậ

lỗi,ậh uậquảậsẽậbvậtruyậcứuậtr chậnhiệmậhìnhậsựậvLậphảiậchvuậhìnhậphạt,ậtrongậđóậcóậhìnhậ

phạtậ tù.ậ Thôngậ thsờng,ậ nhữngậ ngsờiậ đangậ phảiậ chvuậ hìnhậ phạtậ tùậ đsợcậ gọiậ lLậ phạmậ

nhân.ậTuyậnhiên,ậkh iậniệmậphạmậnhân đsợcậhiểuậvLậsnậdụngậkhôngậthốngậnhất.

81 NguyễnậB ậDiếnậ(2017),ậVấnậđềậANCNậtrongậLPQTậhiệnậđại,ậ Kỷ yếu Hội thảo khoa học “Bảo đảm ANXH, ANCN - Kinh nghiệm Việt Nam và quốc tế”, tlđd,ậtr.36.ậ 82 Walter Dorn, “Human security: An overview”, tlđd. 83 UNDP, Human Development Reports Office, Human Security A Thematic Guidance Note for Regional and National Human Development Report Teams, đăngậtạiậhdr.undp.org›content›human-security-guidance-note, truy c pậngLyậ08/6/2018.ậ 84Walter Dorn, “Human security: An overview”, tlđd. 85 Andrew Coyle (2007), Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam, Cẩm nang cho cán bộ trại giam (Tài liệu tham khảo nước ngoài),ậHọcậviệnậCSNDậdvchậvLậhiệuậđính,ậHLậNội,ậtr.13.ậ

Trongậcuốnậ“Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam”, Andrew Coyle đãậ dùngật ậtrạiậgiam đểậchỉậtấtậcảậc cậnơiậgiamậgiữậvLật ậphạmậnhân đểậchỉậtấtậcảậnhữngậ ngsờiậ bvậ giamậ giữậ trongậ nhữngậ nơiậ nhsậ v y85.ậ Nhsậ v y,ậ Andrewậ Coyleậ khôngậ phânậ

31

biệtậgiữaậnhữngậngsờiậbvậgiamậgiữậnhsngậchsaậthLnhậ nậv iậnhữngậngsờiậbvậgiamậgiữậ

nhsngậđãậthLnhậ n,ậhọậđềuậđsợcậgọiậchungậlLậphạmậnhân.

T ậ điểnậ B chậ khoaậ CAND Việtậ Namậ nămậ 2005ậ đvnhậ nghĩa:ậ “Phạm nhân là người bị Tòa án tuyên phạt tù giam và đang chấp hành hình phạt tại trại giam”86.ậ ĐvnhậnghĩaậnLyậchsaậbaoậqu tậhếtậnhữngậngsờiậđãậbvậkếtậ nậphạtậtùậvLậđangậchấpậhLnhậ

n,ậbởiậngoLi trạiậgiam thì cóậcảậnhữngậngsờiậbvậkếtậ nậphạtậtùậchấpậhLnhậ nậtrongậtrạiậ tạmậgiamậhayậnhLậtạmậgiữ,ậnhsậởậViệtậNamậchẳngậhạn.

C cật cậgiảậcuốnậTLiậliệuậchuyênậkhảoậ“Nhữngậvấnậđềậltậlu nậcơậbảnậvềậTHAPT

ởậ Việtậ Nam”ậ quanậ niệm: “Phạm nhân là người bị kết án phạt tù có thời hạn hoặc chung thân hiện đang chấp hành án trong trại giam”87.ậĐvnhậnghĩaậnLyậcũngậchsaậbaoậ qu tậhếtậđốiậtsợngậđãậbvậkếtậ nậphạtậtùậvLậđangậchấpậhLnhậ nậnhsậquanậniệmậcủaậcuốnậ

T ậđiểnậB chậkhoaậCAND ViệtậNamậnóiậtrên.

NgoLiậra,ậc cật cậgiảậcuốnậTLiậliệuậchuyênậkhảoậ“Nguyênậnhân,ậđiềuậkiệnậphạmậ

nhân trốnậkhỏi nơiậgiamậvLậmộtậsốậgiảiậph pậphòngậng a”ậđvnhậnghĩa:ậ“Phạm nhân là

người đang chấp hành hình phạt tù tại các trại giam, phân trại quản lý phạm nhân

trong trại tạm giam và một số nhà tạm giữ của công an cấp huyện theo quy định của pháp luật”88; c cật cậgiảậcuốnậ“Hoạtậđộngậphòngậng aậphạmậnhân phạmậc cậtộiậxâmậ phạmậANQG VPPL”ậnêu:ậ“Phạm nhân là những người phạm tội bị Tòa án kết án phạt

tù có thời hạn hoặc tù chung thân, hiện đang chấp hành án tại trại giam, trại tạm giam và một số nhà tạm giữ”89. C cậđvnhậnghĩaậnLyậcóậnêuậđầyậđủậhơnậvềậc cậcơậsởậcóậgiamậ giữậphạmậnhân songậchsaậmangậtínhậkh iậqu tậcaoậbởiậc cậcơậsởậgiamậgiữậphạmậnhân

nóiậtrênậlLậởậViệtậNamậvLậtrongậthờiậđiểmậhiệnậtại,ậnóậcóậthểậsẽậđsợcậthayậđổiậtrongậ

tsơngậlai.

C cậvănậbảnậph pậltậquốcậtếậthsờngậsnậdụngậkh iậniệmậ“tùậnhân”ậhoặcậ“ngsờiậbvậ

cầmậtù”ậthayậ vìậkh iậniệmậ phạmậnhân.ậĐồngậthời,ậc cậvănậbảnậph pậltậquốcậtếậcũngậ

khôngậphânậbiệtậgiữaậtùậnhânậđãậthLnhậ nậvLậtùậnhânậchsaậthLnhậ n.ậTứcậlLậkh iậniệmậ

tùậnhânậđsợcậdùngậđểậchỉậchungậnhữngậngsờiậbvậgiamậgiữ,ậdùậhọậđangậbvậtạmậgiữ,ậtạmậ

giamậhayậđangậchấpậhLnhậ nậphạtậtù.

86 BộậCôngậanậ(2005),ậTừ điển Bách khoa CAND Việt Nam,ậNxb.ậCAND,ậHLậNội,ậtr.920.ậ 87 ĐsờngậMinhậGi i,ậPhạmậVănậTiến,ậPhạmậVănậSơnậ(2007),ậTài liệu chuyên khảo Những vấn đề lý luận cơ bản về THAPT ở Việt Nam,ậHọcậviệnậCSND,ậKhoaậNghiệpậvụậGi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân,ậHLậNội,ậtr.137. 88 Vũậ Vănậ Hòa,ậ Tốngậ Thvậ Liễuậ (Thúy),ậ Lêậ Đăngậ Xuyên,ậ Nguyễnậ Vănậ Tuấn,ậ Vũậ Anhậ Tuấnậ (2009),ậ Tài liệu chuyên khảo Nguyên nhân, điều kiện phạm nhân trốn khỏi nơi giam và một số giải pháp phòng ngừa”,ậHọcậviệnậ CSND,ậKhoaậNghiệpậvụậGi oậdụcậvLậcảiậtạoậphạmậnhân,ậHLậNội,ậtr.8.ậ 89 DsơngậVănậQuân,ậNguyễnậThanhậBìnhậ(Đồngậchủậbiên)ậ(2017),ậHoạt động phòng ngừa phạm nhân phạm các tội xâm phạm ANQG VPPL,ậNxb.ậCAND,ậHLậNội,ậtr.6.

Trongậ Lu nậ nậ nLy,ậ kh iậ niệmậ phạmậ nhân đsợcậ hiểuậ theoậ Lu tậ THAHS nămậ 2019,ậđóậlLậ“người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, tù chung thân” (khoảnậ2ậ Điềuậ 3),ậ bởiậkh iậ niệmậ nLyậ mangậ tínhậ khoaậ họcậ caoậ vLậ sẽậ vẫnậ đúngậ cảậ trongậ trsờngậ hợpậkhiậcóậsựậthayậđổiậvềậmôậhìnhậgiamậgiữ,ậchẳngậhạnậ“tùậtạiậgia” đsợcậ pậdụng. Tuy

32

nhiên,ậgiữaậviệcậbảoậđảmậANCN choậngsờiậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtạiậtrạiậgiam,ậcơậsởậ

giamậgiữậkh cậv iậngsờiậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậ“tạiậgia”ậlLậcóậsựậkh cậnhauậkh ậrõậrệt.ậ TrongậLu nậ nậnLy,ậkh iậniệmậphạmậnhân đsợcậdùngậđểậchỉậngsờiậđangậchấpậhLnhậ nậ

phạtậtùậtạiậtrạiậgiam,ậcơậsởậgiamậgiữậkh cậ(sau đây gọi tắt là trại giam).

Mộtậngsờiậđsợcậx cậđvnhậlLậphạmậnhân kểật ậkhiậhọậđsợcậđsaậđếnậtrạiậgiam đểậ

chấpậhLnhậbảnậ nậhoặcậquyết đvnhậ pậdụngậhìnhậphạtậtùậcủaậTòaậ n.ậNhữngậngsờiậtuyậ đãậbvậTòaậ nậraậquyếtậđvnhậhoặcậbảnậ nậphạtậtùậnhsngậquyếtậđvnhậhoặcậbảnậ nậđóậchsaậ

cóậhiệuậlựcậph pậlu t,ậth mậchíậcảậtrongậtrsờngậhợpậbảnậ nậphạtậtùậđãậcóậhiệuậlựcậpháp

lu t nhsngậngsờiậbvậkếtậ nậphạtậtùậđangậchờậquyếtậđvnhậđsaậđiậchấpậhLnhậ nậthìậkhôngậ

gọiậlLậphạmậnhân. ChỉậngsờiậnLoậphạmậtội,ậbvậ pậdụngậhìnhậphạtậtùậkhiậbảnậ n,ậquyếtậ đvnhậ pậdụngậhìnhậphạtậtùậcủaậTòaậ nậđãậcóậhiệuậlựcậph pậlu t vLậđangậchấpậhLnhậ nậ

phạtậtùậthìậm iậgọiậlLậphạmậnhân.

ANCN củaậ phạmậ nhân xuấtậ ph tậ t ậ chínhậ phẩmậ gi ậ củaậ mỗiậ conậ ngsời,ậchúngậ

chứaậđựngậnhữngậsựậanậtoLn,ậkhôngậbvậđeậdọaậđốiậv iậtínhậmạng,ậthânậthể,ậsứcậkhỏe,ậ

nhânậ phẩm,ậ danhậ dựậ củaậ phạmậ nhânậ trongậ qu ậ trìnhậ chấpậ hLnhậ nậ phạtậ tù.ậ Mặcậ dùậ

phạmậnhân lLậngsờiậcóậtộiậvLậphảiậchvuậtr chậnhiệmậph pậlíậnghiêmậkhắcậnhấtậlLậtr chậ

nhiệmậ hìnhậ sựậ nhsngậ sựậ anậ toLnậ vềậ tínhậ mạng,ậ thânậ thể,ậ sứcậ khỏe,ậ nhânậ phẩmậ cũngậ

nhsậviệcậđsợcậduyậtrìậc cậmốiậquanậhệậcộngậđồngậthiếtậ yếuậcủaậ phạmậnhân vẫnậphảiậ

đsợcậbảoậđảm.ậHơnậnữa,ậmụcậđíchậcủaậviệcậđsaậngsờiậphạmậtộiậvLoậgiamậgiữậtrongậ trạiậgiam lLậđểậbảoậvệậ xãậhộiậkhỏiậtộiậphạm,ậ đồngậthờiậtrongậqu ậtrìnhậgiamậgiữ,ậlựcậ

lsợngậchứcậnăngậsẽậsnậdụngậc cậbiệnậph pậgi oậdụcậcảiậtạoậđểật cậđộngậtsậtsởng,ậđiềuậ

chỉnhậhLnhậviậcủaậngsờiậphạmậtộiậchoậphùậhợpậv iậchuẩnậmựcậxãậhội,ậlLmậchoậhọậnh nậ

raậlỗiậlầmậcủaậmình,ậănậnăn,ậhốiậcải,ậhoLnậlsơng,ậphụcậthiệnậđểậtrởậthLnhậngsờiậcóậíchậ

choậxãậhội.ậ

Nhsậv y cóậthểậhiểu, ANCN của phạm nhân là sự an toàn về tính mạng, thân thể,

nhân phẩm, bảo đảm sức khỏe thể chất và tinh thần của phạm nhân trước những tác

động bất lợi của môi trường trại giam, đảm bảo các quan hệ cộng đồng của phạm

nhân thân thiện, lành mạnh, dân chủ trong trại giam được thực hiện và phát huy, đồng thời tạo điều kiện cho phạm nhân tái hòa nhập xã hội sau khi mãn hạn tù. ANCN củaậ phạmậnhân baoậgồmậbẩyậyếuậtốậcấuậthLnhậnhsậkh iậniệmậ ANCN, tsơngậứngậv iậchủậ thểậphạmậnhân. Tuyậv y,ậ mứcậđộậcầnậquanậtâmậcủaậc cậkhíaậcạnhậ nLyậđốiậv iậ phạmậ nhân cóậnhữngậnétậđ ngậchúậtậnhấtậđvnhậsoậv iậnhữngậngsờiậtựậdoậngoLi xãậhội.ậ

2.2. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của pháp luật về an ninh con ngƣời của

phạm nhân

HơnậlúcậnLoậhết,ậtrongậđiềuậkiệnậxãậhộiậdânậchủ,ậtiếnậbộậngày nay, khi các QCN

nói chung, QCN củaậ phạmậ nhânậ nóiậ riêngậ đsợcậ th aậ nh n,ậ tônậ trọng,ậ đảmậ bảo,ậ nhLậ

33

ns cậvLậxãậhộiậcầnậcóậc cậbiệnậph pậcầnậthiếtậnhằmậđảmậbảoậANCN củaậphạmậnhân.ậ

Bởiậlẽ:

Một là, xuấtậph tật ậnhânậphẩmậ- yếuậtốậđsợcậcoiậlLậgi ậtrvậchungậvLậcaoậqutậnhấtậ

củaậconậngsời.ậChoậdùậphạmậnhânậlLậngsờiậđãậthựcậhiệnậhLnhậviậphạmậtội,ậgâyậh uậquảậ

xấu đốiậv iậxãậhộiậvLậđangậphảiậchvuậhìnhậphạtậtùậthìậhọậvẫnậlLậconậngsời.ậV iậtsậc chậ

lLậ conậ ngsời,ậ phạmậ nhânậ cầnậ đsợcậ thụậ hsởngậ c cậ nhuậ cầuậ thiếtậ yếuậ củaậ mình.ậ Hơnậ nữa,ậtrongậđiềuậkiệnậbvậhạnậchếậhoặcậts cậmộtậsốậquyềnậtựậdo,ậphạmậnhânậkhôngậthểậtựậ

thỏaậmãn c cậnhuậcầuậtốiậthiểuậvềậăn,ậở,ậmặc,ậkh mậchữaậbệnh...ậcủaậc ậnhânậmình,ậhọậ

hoLnậ toLnậ bvậ lệậ thuộcậ vLậ trôngậ chờậ vLoậ sựậ đ pậ ứngậ t ậ phíaậ NhLậ ns c.ậ Ds iậ gócậ độậ

quảnậlíậTHAPT,ậphạmậnhânậlLậngsờiậchvuậsựậquảnậlí,ậcònậchủậthểậquảnậlíậlLậcơậquanậ THAPTậvLậc nậbộậtrạiậgiam.ậ“Đây là quan hệ ra lệnh - phục tùng, không đồng cấp và có tính bắt buộc”90.ậTrongậtrạiậgiam,ậphạmậnhânậlLậđốiậtsợngậyếuậthế,ậhọậphảiậđốiậmặtậ v iậđộiậngũậc nậbộậtrạiậgiamậ- nhữngậngsờiậđsợcậtrangậbvậkiếnậthứcậph pậlu t,ậnghiệpậ

vụậvLậđsợcậNhLậns cậtraoậquyềnậquảnậlíậphạmậnhân.ậTrongậthựcậthiậnhiệmậvụ,ậnếuậđộiậ

ngũậc nậbộậtrạiậgiamật nậtâm,ật nậtụyậthìậđóậlLậđiềuậkiệnậtốtậđốiậv iậANCNậcủaậphạmậ

nhânậsongậnếuậđộiậngũậnLyậthờậơ,ậthiếuậtr chậnhiệm,ậlạmậquyềnậthìậsẽậgâyậnguyậhạiật iậ

ANCNậcủaậphạmậnhân.ậĐặcậbiệt,ậmôiậtrsờngậtrạiậgiamậlLậmôiậtrsờngậrấtậphứcậtạp,ậgồmậ

nhữngậconậngsờiậđãật ngậphạmậtội,ậth mậchíật iậphạm,ật iậphạmậnguyậhiểm.ậBênậcạnhậ

nhữngậphạmậnhânậcóậsựậănậnăn,ậhốiậh nậvềậnhữngậhLnhậviậsaiậtr iậmLậmìnhậđãậgâyậraậ choậngsờiậkh cậvLậquyếtậtâmậcảiậtạo,ậsnaậchữaậlỗiậlầmậthìậvẫnậcònậkhôngậítậphạmậnhânậ

cóậtsậtsởngậcoiậthsờngậph pậlu t,ậchâyậì,ậchốngậđối,ậviậphạmậnộiậquyậtrạiậgiam,ậVPPL.ậ

ỞậđóậhiệnậhữuậnhữngậnguyậcơậảnhậhsởngậtrựcậtiếpậvLật cậđộngậtiêuậcựcật iậANCNậcủaậ

phạmậnhân.ậ

Hai là, phạmậnhânậlLậnhữngậngsờiậđãậgâyậraậh uậquảậxấuậđốiậv iậxãậhộiậvLậdoậđóậ

họậthsờngậphảiậnh nậsựậxaậl nh,ậkìậthvậcủaậxãậhội.ậTìnhậtrạngậchungậcủaậphạmậnhânậởậ

nhiềuậns cậđsợcậAndrewậCoyleậ môậtảậ nhsậsau:ậ “Chẳng có gì dễ dàng thu được kết

quả, đặc biệt là trong tình huống mà ở đó nhiều quyền hạn pháp lí đối mặt với tình

trạng quá tải, sự thiếu đội ngũ cán bộ trại giam được đào tạo và quá ít cơ hội để liên kết với thế giới bên ngoài, cũng như sự tiếp nhận những mối thù địch đối với tù nhân từ ngoài xã hội vào”91.ậTh tậkhôngậdễậdLngậcóậthểậkêuậgọiậsựậgiúpậđỡậcủaậcộngậđồngậ xãậhộiậđốiậv iậphạmậnhân,ậvấnậđềậbảoậđảmậc cậnhuậcầuậthiếtậyếuậcủaậphạmậnhânậchủậ yếuậtrôngậchờậvLoậNhLậns c.

Ba là, trongậc cậxãậhộiậvănậminhậhiệnậđạiậthìậviệcậTHAPTậđốiậv iậnhữngậngsờiậ

phạmậtộiậkhôngậphảiậchỉậlLậtr ngậtrvậ mLậchủậ yếuậlLậgi oậdục,ậcảiậtạoậđểậhọậtrởậthLnhậ

ngsờiậlsơngậthiện,ậcóậíchậchoậxãậhội.ậVìậthế,ậviệcậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhânậcóậtậ 90 Trầnậ Đạiậ Quang,ậ Nguyễnậ Xuânậ Yêm,ậ Trầnậ Phsơngậ Đạtậ (2010),ậ Giáo trình môn học Quản lý nhà nước về ANQG, TTATXH, HọcậviệnậCSND,ậHLậNội,ậtr.10.ậ 91 Andrew Coyle, Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam,ậtlđd,ậtr.197.

34

nghĩaậthựcậtiễnậtrongậcôngật cậđấuậtranhậphòng,ậchốngậtộiậphạm,ậgópậphầnậgiảmậtỉậlệậ

t iậphạmậvLậphạmậtộiậm i.ậBảoậđảmậQCNậvLậANCNậđãậđsợcậcộngậđồngậquốcậtếậth aậ nh nậvLậcoiậđóậlLậcơậsởậchoậtựậdo,ậcôngậbằngậvLậhòaậbìnhậtrênậtoLnậthếậgi i.ậMỗiậquốcậ

giaậphảiậcóậtr chậnhiệmậbảoậđảmậANCNậnóiậchung,ậANCNậcủaậphạmậnhânậnóiậriêng.ậ

BảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhânậđsợcậthựcậhiệnậbằngậnhiềuậbiệnậph pậkh cậnhau,ậ

trongậđóậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhânậbằngậph pậlu tậcóậtậnghĩaậquanậtrọngậnhất.

2.2.1. Khái niệm, đặc điểm pháp luật về an ninh con người của phạm nhân MụcậđíchậcủaậhoạtậđộngậTHAPT cóậhaiậkhíaậcạnh chủậyếu, thứ nhất, nhằmậtr ngậ

phạtậđốiậv iậngsờiậđãậthựcậhiệnậhLnhậviậphạmậtội,ậđồngậthờiậquaậđó rănậđe,ậgi oậdụcậ

chung; thứ hai, nhằmậgi oậdụcậngsờiậphạmậtộiậtrởậthLnhậngsờiậlsơngậthiện,ậcóậtậthứcậ tônậ trọngậ ph pậ lu t vLậ quyậ tắc cộngậ đồng,ậ xâyậ dựngậ thóiậ quenậ laoậ động,ậ giúpậ ngsờiậ

phạmậtộiậs mậđsợcậtrởậvềậv iậgiaậđìnhậvLật iậhòaậnh pậxãậhội.

Ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân là pháp lu t vềậ ANCN củaậ nhữngậ ngsờiậ

phạmậtội,ậđãậbvậTòaậ nậkếtậ nậtùậcóậthờiậhạn,ậtùậchungậthânậvLậđangậchấpậhLnhậbảnậ nậ

tạiậtrạiậgiam. Ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân cũngậphảiậthỏaậmãnậhaiậkhíaậcạnhậlLậ

v aậnhằmậtr ngậtrvậngsờiậđãậthựcậhiệnậhLnhậviậphạmậtộiậnhsngậđồngậthờiậv aậhs ngậ

t iậviệcậgi oậdục cảiậtạo,ật iậhòaậnh pậxãậhộiậchoậphạmậnhân sauậkhiậmãnậhạnậtù.

Hoạt độngậ THAPT chứaậ đựngậ yếuậ tốậ củaậ TTHS vì THAPT thuộcậ vềậ THAHS,

mà THAHS lLậ khâuậ cuốiậ cùngậ củaậ qu ậ trìnhậ giảiậ quyếtậ vụậ nậ hìnhậ sự.ậ Nếuậ nhsậ giai đoạnậnLyậkhôngậđsợcậthựcậhiệnậthìậc cậkhâuậtrs c khôngậcóậtậnghĩaậthựcậtế.ậNhsngậ

hoạtậđộngậTHAPT cũngậmangậmangậyếuậtốậcủaậhoạtậđộngậquảnậlí hLnhậchínhậnhLậns c

vìậđóậlLậ“sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của công dân”92.ậMộtậtrongậnhữngậđặcậđiểmậcủaậ quảnậlí hLnhậchínhậnhLậns cậlLậ “có tính quyền lực đặc biệt, thể hiện mệnh lệnh đơn

phương của chủ thể quản lí và tính chấp hành vô điều kiện của khách thể quản lí hành chính nhà nước”93.

Quaậ đóậ cóậ thểậ đvnhậ nghĩa,ậ pháp luật về ANCN của phạm nhân là tổng thể các

nguyên tắc và QPPL điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong hoạt động THAPT nhằm bảo đảm an toàn về tính mạng, thân thể, nhân phẩm, danh dự, bảo đảm sức khỏe thể chất và tinh thần cho phạm nhân trong quá trình chấp hành án phạt tù tại trại giam, đồng thời tạo điều kiện cho họ tái hòa nhập xã hội sau khi mãn hạn tù.

Pháp luật về ANCN của phạm nhân có các đặc điểm sau đây Một là, ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ liênậ quanậ đếnậ nhiềuậ chếậ đvnhậ củaậ

92 Trầnậ Đạiậ Quang,ậ Nguyễnậ Xuânậ Yêm,ậ Trầnậ Phsơngậ Đạt,ậ Giáo trình môn học Quản lý nhà nước về ANQG, TTATXH, tlđd,ậtr.47. 93 Trầnậ Đạiậ Quang,ậ Nguyễnậ Xuânậ Yêm,ậ Trầnậ Phsơngậ Đạt,ậ Giáo trình môn học Quản lý nhà nước về ANQG, TTATXH, tlđd,ậtr.53.

nhiềuậngLnhậlu tậkh cậnhau.ậANCNậcủaậphạmậnhânậđsợcậghiậnh nậtrongậc cậvănậbảnậ

35

pháp lu tậtạoậthLnhậhệậthốngậc cậQPPL phảnậ nhậnộiậdungậvLậđồngậthờiậcũngậlLậcơậchếậ

ph pậltậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhânậtrongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtù.ậ

Hai là, ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ chvuậ sựậ quyậ đvnhậ bởiậ yêuậ cầuậ củaậ

côngậ t cậ bảoậ vệậ ANQG,ậ bảoậ đảmậ TTATXH,ậ đấuậ tranhậ phòng, chốngậ tộiậphạm; giáo

dục,ậcảiậtạoậgiúpậđỡậngsờiậphạmậtộiậtrởậthLnhậcôngậdânậlsơngậthiện, cóậíchậchoậxãậhội,ậ

cóậtậthứcậtuânậtheoậph pậlu tậvLậc cậquyậtắcậcủaậcuộcậsốngậXHCN,ậtạoậđiềuậkiệnậchoậ họậhòaậnh pậcộngậđồng,ậphòngậng aậphạmậtộiậm i;ậđồngậthờiậgi oậdụcậtậthứcậtônậtrọngậ

ph pậ lu t,ậ thựcậ hiệnậ nhiệmậ vụậ phòngậ ng aậ tộiậ phạm; độngậ viên,ậ khuyếnậ khích,ậ bảoậ

đảmậsựậthamậgiaậphốiậhợpậcủaậcơậquan,ậtổậchức,ậc ậnhânậvLậgiaậđìnhậvLoậviệcậgi oậdụcậ

cảiậtạoậphạmậnhân.ậ

Ba là, ph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậlLậlĩnhậvựcậph pậlu tậliênậquanậđếnậchủậ

thểậ“đặcậbiệt”ậtrongậxãậhội.ậĐóậlLậnhómậngsờiậyếuậthế,ậbvậhạnậchếậvềậQCN, có tâm lý

mặcậcảmậđốiậv iậnhữngậtộiậlỗiậdoậmìnhậđãậgây ra,ậbvậxãậhộiậkỳậthv,ậxaậl nh.ậPh pậlu tậ

vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ quyậ đvnhậ tr chậ nhiệmậ củaậ NhLậ ns cậ trongậ việcậ bảoậ đảmậ

ANCNậchoậphạmậnhânậtrongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtạiậtrạiậgiam.

Bốn là, ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ cóậ mốiậ liênậ quanậ rấtậ m tậ thiếtậ v iậ

ph pậlu tậvềậQCN,ậnhiềuậquyậđvnhậtrongậPLQTậvLậ ph pậlu tậquốcậgiaậvềậANCNậcủaậ

phạmậnhânậcóậnguồnật ậc cậvănậkiệnậph pậltậquốcậtếậvLậquốcậgiaậvềậQCNậcủaậphạmậ

nhân. Tuyậnhiên,ậgiữaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậv iậph pậlu tậvềậQCNậcũngậ cóậđiểmậkh cậbiệtậđ ngậkể,ậđóậlLậnếuậnhsậph pậlu tậvề QCN thsờngậbaoậgồm các quy

đvnhậmangậtínhậghiậnh n,ậbảoậvệậvLậbảoậđảmậthìậđốiậv iậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậ

nhân,ậ nhiềuậ quyậ đvnhậ cóậ tínhậ chấtậ ghiậ nh nậ cũngậ đồngậ thờiậ lLậ yếuậ tốậ bảoậ đảmậ choậ

ANCNậcủaậphạmậnhân.ậ

Năm là, ph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậchvuậsựật cậđộngậkh ậl nậbởiậcác quy

đvnhậcủaậPLQT trongậlĩnhậvựcậnLy. Hiệnậnay,ậViệtậNamậđãậthamậgia nhiều côngậs cậ

củaậLHQ trongậlĩnhậvựcậtsậph pậhìnhậsự,ậđòiậhỏiậphảiậnộiậlu tậhóaậc cậquyậđvnhậtrongậ

c cậ điềuậ s cậquốcậ tếậ cóậ liênậ quanậ trongậ thựcậ thiậc cậ biệnậ ph pậ bảoậ đảmậ ANCN cho

phạmậnhânậtheoậc cậchuẩnậmựcậtốiậthiểuậđsợcậquyậđvnhậtrongậc cậvănậbảnậPLQT.

2.2.2. Vai trò của pháp luật về an ninh con người của phạm nhân Vaiậtròậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân thểậhiệnậởậnhữngậkhíaậcạnhậcơậ

bảnậsau đây:

Đối với Nhà nước, thông qua ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân, NhLậns cậquyậ đvnhậthẩmậquyền,ậtr chậnhiệmậcủaậc cậcơậquanậnhLậns cậvLậx cậđvnhậmốiậquanậhệậgiữaậ

c cậcơậquanậnhLậns cậv iậnhau,ậgiữaậcơậquanậnhLậns cậv iậc cậtổậchứcậchínhậtrvậ-ậxãậ

hộiậvLậtổậchứcậxãậhộiậtrongậbảo đảmậANCN củaậphạmậnhân.ậTrongậqu ậtrìnhậtổậchứcậ

thựcậhiệnậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhân,ậlựcậlsợngậchứcậnăngậcóậthểậthựcậhiệnậ

khôngậđúng,ậkhôngậđầyậđủ,ậkvpậthờiậc c quyậđvnhậcủaậph pậlu t, các cơậquan,ậtổậchức

36

cóậ thẩmậ quyềnậ sẽậ tiếnậ hLnhậ kiểmậ tra,ậ gi mậ s tậ hoạtậ độngậ củaậ lựcậ lsợngậ chứcậ năngậ

trongậviệcậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân, làmậchoậhoạtậđộngậnLyậtuânậthủậđúngậc cậ quyậđvnhậcủaậph pậlu t.

Đối với trại giam, ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân lLậ cơậ sởậ ph pậ líậ đểậ trạiậ

giamậtổậchứcậthựcậhiệnậc cậnộiậdung,ậbiệnậph pậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân. Nó là

cơậ sởậ đểậ xâyậ dựngậ môiậ trsờngậ trạiậ giamậ anậ toLnậ thôngậ quaậ việcậ nghiêmậ cấmậ nhữngậ hLnhậviậtraậtấnậvLậc cậhìnhậthứcậđốiậxnậhoặcậtr ngậphạtậtLnậbạo,ậvôậnhânậđạo đốiậv iậ

phạmậnhân.ậĐồngậthời,ậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân điềuậtiếtậvLậđvnhậhs ngậsựậ

ph tậtriểnậcủaậc cậquanậhệậxãậhộiậtrongậtrạiậgiam theoậc cậgi ậtrvậdânậchủ,ậcôngậbằng,ậ

nhânậvăn,ậgiúpậchoậc cậquanậhệậxãậhộiậnLyậv nậđộng,ậph tậtriểnậvLậph tậhuyậgi ậtrvậcủaậ mìnhậmộtậc chậhữuậích,ậhs ngậthiệnậchoậphạmậnhân trongậqu ậtrìnhậgi oậdụcậcảiậtạo,ậ

hoLnậlsơng,ậphụcậthiện.ậ

Đối với cán bộ trại giam, ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân quyậ đvnhậ tr chậ

nhiệmậcủaậc nậbộậtrạiậgiam trongậviệcậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân. Nếuậc nậbộậtrạiậ

giam chỉậnhìnậnh nậphạmậnhân lLậnhữngậngsờiậphạmậtội,ậphảiậbvậtr ngậtrv thìậrấtậdễậcóậ

th iậđộậbanậơnậtheoậkiểuậ“choậgìậđsợcậnấy”,ậth mậchíậ“bỏậmặc”,ậ“lãngậquên”,ậthờậơ,ậvôậ

cảm đốiậv iậphạmậnhân. Ph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhân khôngậchoậphépậnhữngậ

hiệnậtsợngậđóậdiễnậraậbằngậc chậquyậđvnhậnhữngậgìậc nậbộậtrạiậgiam đsợcậlLm,ậnhữngậ

gìậkhôngậđsợcậlLm,ậnhữngậgìậphảiậlLmậđểậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân,ậđsaậraậc cậ chếậtLiậđốiậv iậc cậhLnhậviậlạmậquyền,ậthamậnhũng,ậviậphạmậdânậchủậcủaậc nậbộậ trạiậ

giam trongậcôngật cậquảnậlí,ậgi oậdụcậphạmậnhân. Nhsậv y,ậph pậlu t vềậANCN củaậ

phạmậnhân gópậphầnậgi oậdụcậtậthứcậtr chậnhiệm củaậc nậbộậtrạiậgiam trong quá trình

quảnậlí,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân vLậlLậcơậsởậđểậxâyậdựngậđộiậngũậc nậbộậtrạiậgiam

t nậtụy,ậmẫnậc n trongậthựcậhiệnậchức trách,ậnhiệmậvụậđsợcậgiao.

Đối với phạm nhân, thôngậquaậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậ

nhân, phạmậ nhân đsợcậ bảoậ đảmậ c cậ nhuậ cầuậ cănậ bản,ậ tốiậ thiểuậ củaậ mìnhậ trongậ qu ậ

trìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtạiậtrạiậgiam. Ph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân lLậcơậsởậđểậ

phạmậnhân phảnậ nh,ậ đềậxuất,ậ kiếnậnghv,ậkhiếuậnại,ậtốậc oậ đểậbảoậ vệậ sựậanậtoLnậcho mìnhậvLậchoậngsờiậkh cậkhiậthấy sựậanậtoLn củaậmìnhậvLậcủaậngsờiậkh cậbvậxâmậhại hayậđeậdọaậxâmậhại.ậBằngậviệcậđsaậraậc cậquyậđvnhậcóậtínhậcôngậbằng,ậkhôngậphânậbiệtậ đốiậxn,ậnhữngậphạmậnhân nh nậthứcậđsợcậlỗiậlầmậcủaậmình,ậănậnăn,ậhốiậcải,ậchấpậhLnhậ tốtậnộiậquy trạiậgiam,ậcóậnhiềuậtiếnậbộậthìậđsợcậkhenậthsởng,ậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậ nậ phạtậ tù,ậ đsợcậ thụậ hsởngậ thêmậ c cậ nhuậ cầuậ cầnậ thiết,ậ nhữngậ phạmậ nhân chây ì,

chốngậđối,ậviậphạmậnộiậquyậtrại giam sẽậbvậxnậlíậtheoậquyậđvnh.ậNhsậv y, ph pậlu t vềậ

ANCN củaậ phạmậ nhân gópậ phầnậ cảiậ tạoậ tsậ tsởng,ậxâyậ dựng,ậ bồiậ đắpậ nhânậ c chậ củaậ

phạmậnhân.

37

Đối với hệ thống pháp luật, ANCN nói chung, ANCN củaậphạmậnhân nói riêng

đãậtrởậthLnhậmộtậhệậthốngậtiêuậchuẩnậPLQT cóậtínhậchấtậbắtậbuộcậđốiậv iậmỗiậquốcậgiaậ trongậqu ậtrìnhậhộiậnh pậquốcậtế.ậViệcậxâyậdựngậvLậthựcậhiệnậnghiêmậchỉnhậph pậlu t

vềậANCN củaậphạmậnhân gópậphầnậlLmậchoậhệậthốngậph pậlu t củaậmỗiậquốcậgiaậđsợcậ

đồngậbộậvLậhoLnậthiệnậhơn.

Đối với xã hội, thôngậquaậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhân, NhLậns cậkêuậgọiậc cậnguồnậlựcậxãậhộiậđóngậgópậchoậviệcậbảoậđảmậANCN củaậphạmậ

nhân, làm cho ANCN của phạmậnhânậđsợcậbảoậđảmậtốtậhơn,ậvLậnhsậv yậph pậlu t vềậ

ANCN củaậ phạmậ nhânậ gópậ phầnậ giữậ gìnậ vLậ ph tậ huyậ c cậ gi ậ trv đạoậ đứcậ vLậ truyềnậ

thốngậvănậhóaậtốtậđẹpậcủa dânậtộc trongậviệcậđốiậxnậv iậngsờiậphạmậtội. Giám sát của xãậhộiậtrongậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân gópậphầnậ

nângậcaoậtr chậnhiệmậcủaậcác cơậquanậnhLậns cậvLậnhânậviênậnhLậns cậtrongậbảoậđảmậ

ANCN củaậ phạmậ nhân. Ngsợcậ lại,ậ việcậ thựcậ hiệnậ tốtậc cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t vềậ

ANCNậcủaậphạmậnhân giúp cho phạmậnhân s mậhoLnậlsơng,ậphụcậthiệnậsẽậgópậphầnậ

làm giảmậtỉậlệật i phạm,ậxâyậdựng một xãậhộiậổnậđvnh,ậkỷậcsơng,ậanậtoLn.ậ

Đối với quốc gia, việcậxâyậdựngậvLậthựcậhiệnậtốtậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậ

nhân gópậphầnậnângậcaoậuyậtínậcủaậmỗiậquốcậgiaậtrongậcộngậđồngậquốcậtế.ậNgoài ra, nó

gópậphầnậvLoậviệcậbảoậvệậQCN,ậquyềnậcôngậdânậvLậbảoậđảmậnềnậdânậchủ.ậ

Đối với quốc tế, ph pậ lu t vềậANCN củaậphạmậnhân thiếtậl pậvLậph tậtriểnậc cậ mốiậ quanậ hệậ hợpậ t cậ quốcậ tếậ nhằmậ thúcậ đẩyậ việcậ bảoậ đảmậ ANCN củaậ phạmậ nhân.

Thông qua hợpậ t cậ vLậ tranhậ thủậ sựậ giúpậ đỡ,ậ hỗậ trợậ củaậ c cậ quốcậ gia vLậ c cậ tổậ chứcậ

quốcậ tế,ậ mỗiậ quốcậ gia,ậ nhấtậ lLậ đốiậ v iậ c cậ ns cậ nghèo,ậ ch mậ ph tậ triểnậ sẽậ cóậ thêmậ

nguồnậlựcậđ pậứngậnhuậcầuậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân.ậCũngậtrênậcơậsởậc cậquyậ

đvnhậmangậtínhậtiếnậbộ,ậnhânậvănậcủaậph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân, phạmậnhân

lLậngsờiậns cậngoLiậsẽậđsợcậbảoậđảmậtốtậhơnậvềậANCN củaậmìnhậtrongậqu ậtrìnhậchấpậ

hành án phạtậtùậtạiậns cậsởậtại.ậ

2.3. Đối tƣợng, phƣơng pháp điều chỉnh, nguyên tắc, nội dung, hình thức

của pháp luật về an ninh con ngƣời của phạm nhân

2.3.1. Đối tượng, phương pháp điều chỉnh của pháp luật về an ninh con người

của phạm nhân

Đối tượng điều chỉnh củaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậlLậc cậquanậhệậxã hộiậnảyậsinhậtrongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậcủaậphạmậnhân,ậđóậlLậnhữngậquanậhệậ giữaậNhLậ ns c,ậcơậquanậnhLậ ns cậv iậphạmậnhânậ mLậởậđó,ậNhLậ ns cậđsaậraậ nhữngậ

quyậđvnhậnhằmậbảoậđảmậanậtoLnậchoậphạmậnhânậcùngậnhữngậquyậđvnhậmLậphạmậnhânậ

phảiậtuânậthủ. Bênậcạnhậđó,ậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậcònậđiềuậchỉnhậcảậmốiậ

quanậhệậgiữaậNhLậns cậvLậc cậtổậchứcậxãậhội,ậv iậthânậnhân,ậgiaậđìnhậphạmậnhân và

giữaậphạmậnhânậv iậphạmậnhânậliênậquanậđếnậviệcậbảoậđảmậANCNậchoậphạmậnhân.ậ

38

Nhsậ đãậ nói,ậ THAPTậ thuộc THAHSậ mLậ THAHSậ lLậ giaiậ đoạnậ cuốiậ cùngậ củaậ

TTHS,ậ đồngậ thờiậ THAPTậ cóậ tínhậ chấtậ quảnậ líậ hLnhậ chínhậ nhLậ ns c,ậ vìậ thếậ choậ nênậ phương pháp điều chỉnh củaậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ cóậ sựậ kếtậ hợpậ c cậ

phsơngậ ph pậ điềuậ chỉnh củaậ lu tậ hLnhậ chính,ậ lu tậ hìnhậ sựậ và TTHS.ậ Nóậ snậ dụngậ

phsơngậph pậmệnhậlệnhậphụcậtùngậvLậphsơngậph pậphốiậhợp.ậNhLậns cậđơnậphsơngậ

ấnậđvnhậc cậquyền,ậnghĩaậvụậcủaậphạmậnhân,ậấnậđvnhậnhữngậnộiậdungậthuộcậvềậANCNậ mLậphạmậnhânậđsợcậhsởngậcũngậnhsậc cậquyậđvnhậmLậphạmậnhânậphảiậchấpậhLnh.ậĐểậ

thiậhLnhậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân,ậngoLiậcơậquanậchuyênậtr chậlLậtrạiậgiamậ

cònậcóậsựậthamậgiaậcủaậnhiềuậcơậquan,ậlựcậlsợng khác, baoậgồm c cậcơậquanậnhLậns cậ

(nhs: Cơậquanậquảnậltậtrạiậgiam,ậTòaậ n,ậViệnậkiểmậs t,ậc cậbộ,ậngLnhậởậTrungậsơngậ và ởậđvaậphsơng), tổậchứcậchínhậtrvậ- xãậhộiậvLậthân nhân, giaậđìnhậphạmậnhân.

2.3.2. Nguyên tắc của pháp luật về an ninh con người của phạm nhân V iậtsậ c chậ lLậ mộtậthLnhậ tốậ trong hệậ thốngậ ph pậ lu t,ậ ph pậ lu tậ vềậ ANCN củaậ

phạmậnhânậv aậchvuậsựậchiậphối bởiậcác nguyênậtắcậph pậlu tậnói chung,ậv a có nhữngậ

nguyênậtắcậmang tính đặcậthù, chúng đsợcậbiểuậhiệnậcụậthểậnhsậsau.ậ

Nguyên tắc tôn trọng quyền con người

Ph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậđsợcậxâyậdựng,ậbanậhLnhậvLậthựcậhiệnậphảiậ

trênậcơậsởậtônậtrọngậQCNậbởiậQCNậlLậgi ậtrvậchung,ậmangậtínhậphổậqu tậcủaậnhânậloại,ậ

việcậtônậtrọngậQCNậcũngậchínhậlLậcơậsở,ậnềnậtảngậđểậANCNậcủaậphạmậnhânậđsợcậđảmậ bảo.ậNguyênậtắcậnLyậđòiậhỏiậmọiậc ậnhân,ậtổậchứcậđềuậphảiậtônậtrọngậQCNậcủaậphạmậ

nhân,ậđấuậtranhậlênậ nậc cậhLnhậviậxâmậhạiậthânậthể,ậsứcậkhỏe,ậnhânậphẩm,ậdanhậdựậ

củaậphạmậnhânậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu t.ậ

Nguyên tắc nhân đạo

MặcậdùậphạmậnhânậlLậ ngsờiậđãật ngậgâyậraậ h uậquảậxấu,ậ h uậquảậ khôngậ mongậ

muốnậ đốiậ v iậ xãậ hộiậ nhsngậ họậ cũngậ lLậ conậ ngsời,ậ họậ cầnậ đsợcậ đốiậ xnậ nhsậ nhữngậ

ngsờiậ bìnhậ thsờngậ trongậ xãậ hội.ậ Nguyênậ tắcậ nhânậ đạoậ đòiậ hỏiậ phảiậ tônậ trọngậ nhânậ

phẩmậvLậgi ậtrvậcủaậ mỗiậphạmậnhân,ậtuyệtậđốiậkhôngậ đsợcậcóậnhữngậquyậđvnhậ mangậ

tínhậkỳậthv,ậxúcậphạm,ậhạậthấpậnhânậphẩm,ậdanhậdựậcủaậphạmậnhânậhayậchỉậnhằmậmụcậ đích tr ngậ phạtậ đốiậ v iậ ngsờiậ đãậ t ngậ phạmậ tội.ậ NhLậ ns cậ phảiậ cóậ tr chậ nhiệmậ đ pậ ứngậc cậnhuậcầuậcănậbản,ậtốiậthiểuậcủaậphạmậnhân.ậ

Nguyên tắc dân chủ Nguyênậ tắcậ dânậ chủậ trongậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân thểậ hiệnậ ởậ c cậ phsơngậdiệnậsau: Một là, phạmậnhân phảiậđsợcậbiếtậvềậquyềnậvLậnghĩaậvụậcủaậ mìnhậ

trong qu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtù,ậđsợcậthôngậtinậvềậcác chếậđộ,ậchínhậs chậvề ăn,ậ

ở,ậmặc, sinhậhoạt,ậhọcật p,ậlaoậđộng... Nếuậphạmậnhân khôngậbiếtậchữậthìậc nậbộậtrạiậ

giam phảiậ đọcậ cho phạmậ nhân nghe.ậ Trsờngậ hợpậ phạmậ nhân lLậ ngsờiậ ns cậ ngoLiậ

khôngậhiểuậđsợcậngônậngữậcủaậns cậsởậtạiậthìậphảiậcóậphiênậdvchậhoặcậđsợcậph tậtLiậ

39

liệuậbằngậtiếngậdânậtộcậhọ. Hai là, phạmậnhân đsợcậphảnậ nh,ậkiếnậnghvậvềậtìnhậhình

đờiậsốngậtrongậtrạiậgiam và có quyềnậkhiếuậnại,ậtốậc oậkhiậthấyậquyền,ậlợiậíchậhợpậph pậ củaậ mìnhậ hayậ củaậ ngsờiậkh cậ bvậ xâmậ phạm.ậ Ba là, phảiậ cóậ quyậ đvnhậ vềậ tr chậ nhiệmậ

củaậtrạiậgiam trongậviệcậcungậcấpậthôngậtinậvềậtìnhậhình chấpậhLnhậ n,ậsứcậkhỏe củaậ

phạmậnhân choậgiaậđìnhậphạmậnhân. Bốn là, ph tậhuyậc cậnguồnậlựcậtrong thựcậhiệnậ

c cậ côngậ việcậ hữu íchậ đốiậ v iậ phạmậ nhân. Năm là, dânậ chủậ điậ đôiậ v iậ kỷậ lu t, kỷậ csơng, khôngậđsợcậlợiậdụngậdânậchủ và khiếuậnại,ậtốậc oậđểậvuậkhống,ậbôiậ nhọ,ậnóiậ

xấuậngsờiậkh cậcũngậnhsậgâyậnguyậhạiậchoậanậninh,ậanậtoLnậtrạiậgiam.

Nguyên tắc công bằng, bình đẳng

Nguyênậtắcậcôngậbằng, bìnhậđẳngậđsợcậhiểuậtheoậhaiậkhíaậcạnh.ậThứ nhất, ANCN củaậphạmậnhân phảiậđsợcậcoiậtrọngậnhsậANCN củaậc cậcôngậdânậtựậdo.ậNhữngậhLnhậ

viậxâmậphạmậtínhậmạng,ậthânậthể,ậsứcậkhỏe,ậnhânậphẩm,ậdanhậdựậcủaậphạmậnhân cũngậ

phảiậbv xnậltậnhsậđốiậv iậnhữngậcôngậdânậtựậdo.ậThứ hai, bìnhậđẳngậvềậquyềnậvLậnghĩaậ

vụậgiữaậc cậphạmậnhân v iậnhau.ậTuyậnhiên,ậnhữngậquyậđvnhậmangậtínhậphânậhóaậtheoậ

t ngậ đốiậ tsợngậ phạmậ nhân vềậ gi iậ tính,ậ lứaậ tuổi,ậ tínhậ chất,ậ mứcậ độậ phạmậ tội…ậ sẽậ

khôngậbv coiậlLậviậphạmậnguyênậtắcậcôngậbằngậvLậbìnhậđẳng.ậ

Nguyên tắc bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội

ĐểậbảoậđảmậANQG,ậTTATXH,ậnhLậns cậmộtậmặtậphảiậlLmậtốtậcôngật cậquảnậlt,ậ

giamậgiữậphạmậnhân,ậbuộcậhọậphảiậcảiậtạoậđểậtrởậthLnhậngsờiậcóậíchậchoậxãậhộiậsongậ mặtậ kh c,ậ nhLậ ns cậ cũngậ khôngậ đsợcậ tùyậ tiện,ậ vôậ nguyênậ tắcậ trongậ việcậ đốiậ xnậ v iậ

phạmậnhân.ậỞậđây,ậc cậyêuậcầuậvềậcôngật cậquảnậlt,ậgiamậgiữậphạmậnhân (tr ngậphạt)ậ

v iậviệcậgi oậdục,ậcảiậtạoậ(hs ngậthiện)ậvLậbảoậđảmậANCNậchoậphạmậnhân phảiậthốngậ

nhấtậv iậnhau,ậtr nhậphiếnậdiện.ậNếuậchỉậnhìnật ậphíaậbảoậđảmậANCNậcủa phạmậnhân

cóậthểậlLmậluậ mờậmụcậđíchậtr ngậphạt,ậtạoậraậtínhậ“nhờnậlu t”ậtrongậxãậhội,ậlLmậchoậ

tìnhậhìnhậtộiậphạmậgiaậtăng,ậảnhậhsởngậtiêuậcựcật iậANQG,ậTTATXH.ậNhsngậnếuậchỉậ

đềậcaoậviệcậtr ngậphạtậphạmậnhân thìậsẽật cậđộngậtiêuậcựcật iậANCNậcủaậphạmậnhân.

Nguyên tắc phù hợp với điều kiện thực tế đất nước

C cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ khiậ đsợcậ banậ hLnhậ phảiậ phùậhợpậv iậsựậph tậtriểnậkinhậtếậ- xãậhộiậcủaậđấtậns c.ậCònậnếuậbanậhLnhậc cậquyậđvnhậ vềậANCNậcủaậphạmậnhânậrấtậhay,ậrấtậtiếnậbộậsongậkhôngậcóậnguồnậlựcậđ pậứngậthìậvôậ hìnhậtrungậđãậlLmậmấtậđiậtínhậkhảậthiậcủaậnó.ậDoậđó,ậnguyênậtắcậphùậhợpậv iậđiềuậkiệnậ thựcậtếậđấtậns cậđòiậhỏiậkhiậxâyậdựngậph pậ lu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậphảiậtínhậ đếnậc cậnguồnậlựcậv tậchấtậđểậlLmậchoậc cậquyậđvnhậnLyậđsợcậthựcậhiệnậtrênậthựcậtế.ậ

Nguyên tắc phù hợp tiến bộ xã hội

ANCN nói chung, ANCN củaậphạmậnhân nóiậriêngậlLậvấnậđềậnh nậđsợcậsựậquanậ

tâmậcủaậLHQ và cộngậđồngậquốcậtế.ậTrongậnhữngậth pậkỷậqua,ậLHQ vLậc cậtổậchứcậ

quốcậtếậđãậthôngậquaậnhiềuậvănậkiệnậđềậc pậtrựcậtiếpật iậnhữngậkhíaậcạnhậcủaậANCN

40

củaậphạmậnhân.ậNhữngậnộiậdungậvềậANCN củaậphạmậnhân đsợcậghiậnh nậtrongậpháp

lu t quốcậgiaậnhsngậphảiậphùậhợpậv i các tiêu chuẩn củaậPLQT.ậSởậdĩậnhsậv yậlLậbởiậ vìậ nhữngậ vănậ bảnậ PLQT vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân lLậ nhữngậ gi ậ trvậ chung củaậ nhânậ

loạiậmLậtấtậcảậc c quốcậgia đềuậphảiậvsơnật iậđểậđảmậbảoậsựậtiếnậbộậchung.ậ

2.3.3. Nội dung pháp luật về an ninh con người của phạm nhân 2.3.3.1. Các quy định về an ninh con người của phạm nhân trên các khía cạnh và

nhóm phạm nhân đặc thù

Nhsậđãậnói,ậANCNậđsợcậUNDPậchỉậraậbaoậgồmậbẩyậkhíaậcạnh:ậAnậninhậkinhậtế,ậ

anậninhậlsơngậthực,ậanậninhậsứcậkhỏe,ậanậninhậmôiậtrsờng,ậanậninhậ c ậnhân,ậanậninhậ

cộngậđồngậvLậanậninhậchínhậtrv.ậTuyậnhiên,ậphạmậnhânậthuộcậnhómậđốiậtsợngậđặcậthù. Trongậmôiậtrsờngậtrạiậgiam, các khíaậcạnhậtrongậANCNậcủaậphạmậnhânậcầnậđsợcậquanậ

tâm hơn lLậanậninhậc ậnhân,ậanậninhậcộngậđồng và anậninhậchínhậtrv.

Các quy định về an ninh cá nhân

Anậninhậc ậnhânậcủaậphạmậnhân lLậsựậanậtoLnậvề tínhậmạng,ậthânậthể,ậsứcậkhỏeậ

củaậphạmậnhân trongậmọiậhoLnậcảnhậkhỏiậsựậtùyậtiện,ậlạmậquyềnậcủaậtrạiậgiam và cán

bộậtrạiậgiam cũngậnhsậsựậxâmậhạiậhayậđeậdọaậxâmậhạiậbởiậc cậphạmậnhânậkhác trong

trạiậgiam,ậth mậchíật ậchínhậnguyậcơậtựậs t,ậtựậhLnhậhạậbảnậthânậcủaậphạmậnhân.

Doậnhiềuậngsời bvậgiamậgiữ trongậmộtậphòng giam,ậlạiậgồmậnhững conậngsờiậđãậ

t ngậbấtậtuânậph pậlu t vLậquyậtắcậcộngậđồng,ậkhôngậítậngsờiậcóậtâmậltậliềuậlĩnh,ậcônậ đồậ hungậ hãn,ậ vìậ v yậ trongậ môiậ trsờngậ trạiậ giam rấtậ dễậ nảyậ sinhậ c cậ hLnhậ viậ VPPL,

th mậchíậxâmậphạmậtínhậmạng,ậthânậthể,ậsứcậkhỏeậcủaậphạmậnhân.ậĐểậbảoậđảmậanậtoàn

cho phạmậnhân, trước hết cầnậcóậquyậđvnh về phânậloạiậphạmậnhân trongậviệcậsắpậxếpậ

chỗậởậtheoậmứcậ n,ậtínhậchấtậphạmậtội,ậnhânậthânậphạmậnhân. Phạmậnhân lLậnữậgi i,ậ

ngsờiậ chsa thLnhậ niên,ậ ngsờiậ ns cậ ngoLi,ậ ngsờiậ chuyểnậ gi i,ậ ngsờiậ đồngậ tínhậ phảiậ

đsợcậgiamậgiữậriêng.ậViệcậphânậloạiậquảnậltậphạmậnhân phảiậđsợcậtiếnậhLnhậtrongậsuốtậ

quá trình thi hành án.

Thứ hai, phảiậcóậnộiậquyậtrạiậgiam vLậbảoậđảmậrằngậmọiậphạmậnhân khiậnh p trạiậ

đềuậphảiậđsợcậngheậphổậbiếnậvềậvănậbảnậnLy.ậTrongậđóậquyậđvnhậnhữngậgìậphạmậnhân đsợcậlLm,ậnhữngậgìậkhôngậđsợcậlLm,ậnghiêmậcấmậphạmậnhân mang vào và snậdụngậvũậ khí,ậv tậcấmậtrongậtrạiậgiam.

Thứ ba, đểậ bảoậđảmậ an toàn cho phạmậnhân cầnậcóậquyậđvnhậvề việcậkh mậxétậ ngsờiậvLậnơiậởậcủaậphạmậnhân đểậchắcậchắnậrằngậnhữngậphạmậnhân này không mang nhữngậthứậcóậthểậgâyậnguyậhiểmậchoậphạmậnhân kh cậhoặcậchoậchínhậbảnậthânậhọậhoặcậ

nhữngậthứậkhôngậđsợcậphépậmangậvLoậtrạiậgiam.ậTuyậv y,ậviệcậkh mậxétậphạmậnhân

khôngậthểậtùyậtiệnậmLậphảiậtuânậtheoậnhữngậthủậtụcậnhấtậđvnh,ậphòngậng aậtrsờngậhợpậ

xâmậphạmậthânậthể,ậdanhậdự,ậnhânậphẩmậcủaậphạmậnhân t ậphíaậc nậbộậkh mậxét.ậDoậ

đó,ậviệcậkh mậxétậphảiậđsợcậthựcậhiệnậbởiậnhữngậngsờiậcùngậgi iậtínhậv iậphạmậnhân

41

vLậcóật ậhaiậngsờiậtrởậlên. Cũngậcần cóậnhữngậquyậđvnhậvềậviệcậkiểmậtraậnhữngậđồậv tậ

đsợcậ gniậ đếnậ choậ phạmậ nhân đểậ đảmậ bảoậ rằngậ thânậ nhânậ phạmậ nhân không đsaậ v tậ cấmậvLoậtrạiậgiam.

Thứ tư, đểậbảoậđảmậanậtoLnậtrạiậgiam,ậc nậbộậtrạiậgiam đsợcậsnậdụngậvũậkhíậvLậ

côngậcụậhỗậtrợậtrongậnhữngậhoLnậcảnhậnhấtậđvnh.ậĐâyậlLậmộtậđiềuậcầnậthiếtậsongậcầnậ

phảiậcóậquyậđvnhậvềậnhữngậtrsờngậhợpậc nậbộậtrạiậgiam đsợcậphépậsnậdụngậchúng.

Thứ năm, trongậđiềuậkiệnậbvậgiamậgiữ,ậnhữngậphạmậnhân mắcậbệnhậhiểmậnghèo

vLậbvậ nậdLiậcóậthểậtựậtìmậđếnậc iậchếtậđểậtho tậkhỏiậnỗiậđauậđ nậbởiậbệnhật t.ậĐốiậv iậ

nhữngậngsờiậmắcậbệnhậhiểmậnghèoậkhôngậcònậkhảậnăngậgâyậnguyậhiểmậchoậxãậhộiậthìậ

họậnênậđsợcậtrảậtựậdoậs mậhơnậthờiậhạnậchấpậhLnhậ nậtheoậquyậđvnh.ậ

Các quy định về an ninh cộng đồng

Mụcậđíchậcủaậviệcậgiamậgiữậphạmậnhân lLậđểậbảoậvệậxãậhộiậkhỏiậtộiậphạmậnhsngậ

khôngậđơnậthuầnậlLậloạiậngsờiậphạmậtộiậraậkhỏiậxãậhộiậmLậphảiậhs ngật iật iậhòaậnh p

xãậ hội choậ họ.ậ Hơnậ nữa,ậ anậ ninhậ cộngậ đồngậ trongậ trạiậ giam nếuậ đsợcậ thựcậ hiệnậ tốtậ

cũngậsẽậgiúpậchoậanậninhậc ậnhânậcủaậphạmậnhân đsợcậđảmậbảoậhơn.ậMuốnậv y,ậphảiậ

xâyậdựngậđsợcậmộtậmôiậtrsờngậnhânậvăn,ậtiếnậbộậvLậc cậmốiậquanậhệậxãậhộiậtrong trạiậ

giam lLnhậmạnh,ậthânậthiệnậgópậphầnậgi oậdục cảiậtạo,ậhs ngậthiệnậchoậphạmậnhân.ậ

Trs cậhết,ậtrạiậgiamậphảiậkiểmậso tậđsợcậtấtậcảậc cậphạmậnhân,ậkhôngậđểậphạmậ

nhânậnLyậthaoậtúng,ậkhốngậchếậphạmậnhânậkh cậcũngậnhsậtrạiậgiamậvLậc nậbộậtrạiậgiamậ khôngậđsợcậsnậdụngậphạmậnhânậnLyậđểậkhốngậchếậphạmậnhânậkh c.

Cóậthểậthiếtậl pậvLậtăngậcsờngậan ninhậcộngậđồngậchoậphạmậnhân thôngậquaậviệcậ

tổậchứcậc cậhoạtậđộngậthểậthao, vănậhóa,ậvănậnghệậnhằmậgắnậkếtậphạmậnhân v iậnhau

lLậđiềuậcầnậthiết.ậHiệnậthựcậhóaậnộiậdungậnLyậcầnậcóậquyậđvnhậvềậviệc các trạiậgiam tổậ

chứcậc cậhoạtậđộngậmangậtínhật pậthể,ậcộng đồngậnhsậc cậhộiậthi,ậhoạtậđộngậthểậthao,ậ

vănậhóa,ậvănậnghệ…ậcho phạmậnhân.

Anậninhậcộngậđồngậcủaậphạmậnhân gắnậv iậviệcậxâyậdựngậcộngậđồngậmangậtínhậ

tự quảnậthôngậquaậviệcậph tậhiện vLậsnậdụngậc cậkhảậnăngậcủaậphạmậnhân trongậviệcậ

gi oậdụcậphạmậnhân khác. Đồngậthời,ậniềmậtinậtônậgi oậsẽậgiúpậchoậphạmậnhânậhs ngậ thiện,ậổnậđvnhậtsậtsởngậvLậxâyậdựngậmốiậquanậhệậgiữa phạmậnhân v iậphạmậnhân đsợcậ tốtậhơn.ậDoậđó,ậcũngậcầnậcóậquyậđvnhậchoậphépậphạmậnhân đsợcậthểậhiệnậniềmậtin,ậtínậ ngsỡngậvLậthựcậhiệnậc cậnghiậlễ tônậgi oậtrongậđiềuậkiệnậchoậphép.ậậ

Doậviệc “Những tù nhân có khả năng duy trì cuộc tiếp xúc tốt với gia đình họ sẽ có sự khích lệ lớn hơn để chấp hành các quy định của nhà tù”94 choậnênậphảiậchoậphépậ phạmậnhân đsợcậduyậtrìậviệcậtiếpậxúcậv iậthânậnhânậvLậgiaậđìnhậvLậcóậthểậlLậbạnậbèậcủaậ

họ.ậCầnậcó quyậđvnhậphạmậnhân đsợcậthămậgặpậthânậnhân,ậsốậlsợngậcuộcậthămậgặpậvLậ

94 Andrew Coyle, Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam, tlđd,ậtr.210-211.

thờiậgianậchoậmộtậcuộcậthămậgặp,ậđốiậtsợngậthămậgặp,ậnơiậthămậgặp...

42

Việcậthiếtậl p quanậhệậgiữaậphạmậnhân v iậcộngậđồngậxãậhộiậgiúpậchoậviệcậtăngậ

csờngậsựậhiểuậbiếtậcủaậxãậhộiậđốiậv iậphạmậnhân vLậmôiậtrsờngậtrạiậgiam,ậquaậđóật ngậ bs cậxóaậbỏậsựậkỳậthvậvLậkhoảngậc chậcủaậxãậhộiậđốiậv iậ phạmậnhân.ậỞậđây,ậcầnậcóậ

nhữngậquyậđvnhậkhuyếnậkhíchậtổậchứcậc cậhoạtậđộngậvănậhóa,ậthểậthaoậgiữaậtrạiậgiam

v iậc cậtổậchức,ậđơn vvậhoạtậđộngậvănậhóa,ậthểậthaoậbên ngoài hoặcậgiữaậtrạiậgiam v iậ

cộngậđồngậđvaậphsơngậnơiậtrạiậgiam đóng.ậĐồngậthời,ậcầnậkhuyếnậkhíchậc cậtổậchứcậxãậ hộiậvLậcóậthểậlLậc cậtổậchứcậtônậgi oậxâyậdựngậc cậchsơngậtrìnhậgiúpậđỡậ phạmậnhân.

Ngoài ra,ậcũngậcầnậcho phép phạmậnhân đọcậs ch,ậb o,ậtạpậchíậvLậtheoậdõiậc cậsựậkiệnậ

chínhậtrv,ậkinhậtế,ậvănậhóa,ậxãậhộiậtrênậc cậphsơng tiệnậkỹậthu tậnhsậtiậvi,ậradio,ậđiềuậ

này giúp cho phạmậnhân khôngậbvậc chậlyậhoLnậtoLnậv iậxãậhộiậbênậngoLiậnhLậtù.ậậ

Các quy định về an ninh chính trị trong trại giam

Ởậphạmậviậhẹp,ậanậninhậchínhậtrvậcủaậphạmậnhânậđềậc pật iậyếuậtốậdânậchủậtrongậ

trạiậgiam,ậtrongậđóậkhôngậcóậsựậlạmậquyền,ậh chậdvch,ậnhũngậnhiễuậcủaậ trạiậgiam và

c nậ bộậ trạiậ giam đốiậ v iậ phạmậ nhân, phạmậ nhân cóậ điềuậ kiệnậ bLyậ tỏậ c cậ nhuậ cầu,ậ

nguyệnậvọngậvLậnóiậlênậchínhậkiếnậđốiậv iậc cậvấnậđềậcóậliênậquanậđếnậquyền,ậlợiậíchậ

hợpậph p,ậchínhậđ ngậcủaậmình;ậviệcậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN

củaậphạmậnhân phảiậđsợcậgi mậs tậchặtậchẽ.ậ

Khiếuậnại,ậtốậc oậv aậlLậquyền,ậv aậlLậphsơngậthứcậrấtậquanậtrọngậtrongậbảoậđảmậ

ANCNậ củaậ phạmậ nhân. Vềậ c chậ thứcậ khiếuậ nại,ậ tốậ c o,ậ phạmậ nhân cóậ thểậ thựcậ hiệnậ bằngậhìnhậthứcậtrựcậtiếpậhoặcậgi nậtiếp,ậbằngậvănậbảnậhoặcậbằngậlờiậnói.ậĐốiậv iậphạmậ

nhân khôngậbiết chữậhoặcậkhôngậbiếtậtiếngậcủaậns cậsởậtạiậthìậđsợcậthựcậhiệnậquyềnậ

khiếuậnại,ậtốậc oậbằngậlờiậnói hoặcậbằngậlờiậnóiậcóậphiênậdvch.ậ

Trongậviệcậgiảiậquyếtậkhiếuậnại,ậtốậc oậcủaậphạmậnhân cầnậquyậđvnhậrõậcơậquan,ậ

ngsờiậcóậtr chậnhiệmậtrảậlời,ậthờiậhạnậtrảậlời.ậNếuậphạmậnhân khôngậthỏaậmãnậv iậc chậ

giảiậquyếtậcủaậtrạiậgiam thìậcóậthểậkhiếuậnại,ậtốậc oậlênậcấpậcaoậhơn,ậcóậthểậlLậcơậquanậ

quảnậ ltậ trạiậ giam hoặcậ cơậ quanậ ngoLiậ trạiậ giam,ậ cơậ quanậ quyềnậ lựcậ nhLậ ns cậ ởậ đvaậ

phsơngậ hoặcậ ởậ trungậ sơng. Trongậ trsờngậ hợpậ phạmậ nhân khiếuậ nại,ậ tốậ c oậ chínhậ

ngsờiậcóậthẩmậquyềnậcaoậnhấtậtrongậtrạiậgiam thì phạmậnhân phảiậđsợcậquyềnậkhiếuậ nạiậlênậcấpậcaoậhơn. Đồngậthời, cũngậphảiậcóậchếậđộậtiếpậnh nậkhiếuậnại,ậtốậc oậcủaậgiaậ đìnhậphạmậnhân. Việcậkhiếuậnại,ậtốậc oậcóậthểậmangậđếnậnhữngậh uậquảậbấtậlợi,ậkhôngậ mongậmuốnậđốiậv iậphạmậnhân.ậDoậđó,ậphảiậcóậcơậchếậbảoậvệậphạmậnhân khiậthựcậhiệnậ việcậkhiếuậnại,ậtốậc o.

Điậ đôiậ v iậ quyậ đvnhậ phạmậ nhân cóậ quyềnậ khiếuậ nại,ậ tốậ c oậ cũngậ cầnậ cóậ nhữngậ

quyậ đvnhậ vềậ việcậ thanhậ tra,ậ giám sát củaậ c cậ cơậ quanậ nhLậ ns cậ đốiậ v iậ côngậ t cậ

THAPT.ậViệcậgi mậs tậcủaậc cậtổậchứcậxãậhộiậđốiậv iậviệcậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậ

ph pậ lu t vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân cũngậ lLậ mộtậ điềuậ cầnậ thiết.ậ NgoLiậ ra,ậ cũngậ cầnậ

nghiênậcứuậchoậphépậnhữngậnhómậđốiậtsợngậphạmậnhân nhấtậđvnhậcóậquyềnậbLyậtỏậý

43

kiến khi nhLậns cậtổậchứcậtrsngậcầuậtậdân vLậđsợc đóng gópậtậkiếnậđốiậv iậviệcậxâyậ

dựng,ậbanậhLnhậc cậvănậbản QPPL có liên quanật iậANCNậcủaậphạmậnhân.

Các quy định về an ninh kinh tế cho phạm nhân trong quá trình chấp hành án và

khi chấp hành xong hình phạt tù

CóậviệcậlLmậvLậthu nh pậđểậđảmậbảoậcuộcậsốngậcủaậbảnậthânậvLậgiaậđìnhậmìnhậlLậ

yếuậtốậđặcậbiệtậquanậtrọngậđốiậv iậmỗiậngsời.ậTrongậthựcậtếậcóậkh ậnhiềuậngsờiậrơiậvLoậ conậđsờngậphạmậtộiậdoậhọậkhôngậđsợcậđLoậtạoậnghềậđểậcóậthểậtìmậkiếmậđsợcậmộtậcôngậ

việcậổnậđvnhậvLậcóậthuậnh p đảmậbảo.ậChínhậvìậv y,ậvấnậđềậquanậtrọngậhLngậđầuậđốiậ

v iậanậninhậkinhậtếậcủaậphạmậnhânậlLậdạyậnghềậđểậhọậcóậthểậtìmậviệcậlLmậhoặcậtựậtạoậ

việcậ lLmậ sauậ khiậ chấpậ hLnhậ xongậ nậ phạtậ tù.ậ Việcậ dạyậ nghềậ cầnậ cănậ cứậ vLoậ độậ tuổi,ậ gi iậtính,ậkhảậnăngậlaoậđộng,ậthờiậhạnậchấpậhLnhậ nậvLậnhữngậkỹậnăng,ậkiếnậthứcậnghềậ

nghiệpậđãậcóậcủaậphạmậnhân.ậThôngậthsờngậchỉậcóậrấtậítậtrsờngậhợpậkhôngậmuốnậquayậ

vềậv iậgiaậđìnhậthìậchsaậbiếtậnơiậcsậtrúậcủaậhọậsauậkhiậraậtù,ậcònậthìậhầuậhếtậphạmậnhânậ

sẽậtrởậvềậđoLnậtụậv iậgiaậđìnhậcủaậmìnhậsauậkhiậmãnậhạnậtù.ậDoậđó,ậđiềuậquanậtrọngậlLậ

cầnậdạyậnhữngậnghềậmLậphạmậnhânậcóậthểậtìmậđsợcậviệcậlLmậởậnơiậhọậcsậtrúậsauậkhiậraậ

tù.ậĐiềuậnLyậđòiậhỏiậphảiậcóậnhữngậsựậnghiênậcứu,ậtìmậhiểuậvềậtìnhậhìnhậviệcậlLmậởậđvaậ

phsơngậnơiậphạmậnhânậcsậtrúậtrs cậkhiậquyếtậđvnhậdạyậnghềậchoậhọ.ậTuyậv y,ậđâyậquảậ

lLậvấnậđềậkhôngậdễậdLngậkhiậc cậphạmậnhânậcsậtrúậởậnhiềuậđvaậphsơngậkh cậnhau,ậquyậ

mô,ậnăngậlựcậcủaậmỗiậtrạiậgiamậcũngậkh cậnhauậvLậdoậv y,ậhoLnậtoLnậkhôngậthựcậtếậkhiậ đòiậ hỏiậ trạiậ giamậ phảiậ dạyậ tấtậ cảậ c cậ nghềậ phùậ hợpậv iậ mỗiậ phạmậ nhân.ậ Vấnậ đềậ nLyậ

cũngậcầnậtínhậđếnậtrs cậkhiậquyếtậđvnhậchoậphạmậnhânậchấpậhLnhậ nậởậtrạiậgiamậnLoậ

v iậsuậthếậtrongậviệcậdạyậnghềậcủaật ngậtrạiậgiamậchoậphùậhợp.

Đồngậ thời,ậ trongậ điềuậ kiệnậ nguồnậ lựcậ nhLậ ns c cóậ gi iậ hạn,ậ việcậ tổậ chứcậ choậ

phạmậnhânậlaoậđộngậsảnậxuấtậngoLiậmụcậđích gi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhânậcònậcóật cậ

dụngậgópậphầnậcảiậthiệnậvLậnângậcaoậ đờiậsốngậv tậchấtậvLậtinhậthầnậchoậphạmậnhân.

ViệcậtổậchứcậlaoậđộngậsảnậxuấtậcũngậcầnậcănậcứậvLoậđộậtuổi,ậgi iậtính,ậsứcậkhỏeậcủaậ

phạmậ nhân.ậ Đặcậ biệt,ậ lợiậ íchậ kinhậ tếậ lLậ yếuậ tốậ cóậ vaiậ tròậ đặcậ biệtậ quanậ trọng,ậ nhsậ

C.M cậvLậPh.Ăngghenậđãậchỉậrõ:ậ“Một khi “tư tưởng” tách rời “lợi ích” thì nhất định nó sẽ tự làm nhục nó”95,ậcònậAndreyậCoyleậthìậchoậrằng:ậ“Nếu như những công việc trong tù là để chuẩn bị cho các phạm nhân sau khi mãn hạn tù chứ không phải chỉ coi đó là lao động cưỡng bức thì việc trả công xứng đáng với công việc họ làm là quan trọng”96.ậVìậv y,ậcầnậcóậquyậđvnhậvềậviệcậtrảậcôngậchoậphạmậnhânậthamậgiaậlaoậđộngậ sảnậxuấtậđểậkhuyếnậkhíchậhọậtíchậcựcậlaoậđộng.ậHơnậnữa,ậsốậlsợngậphạmậnhânậtrongậđộậ

tuổiậlaoậđộngậthsờngậchiếmậphầnậl nậtrongậtrạiậgiam,ậnhiềuậngsờiậlLậlaoậđộngậchínhậ

95 C.Mác - Ph.ậĂngghenậ(1995),ậToàn tập,ậNxb.ậChínhậtrvậquốcậgia,ậHLậNội,ật pậ2,ậtr.122. 96 Andrew Coyle, Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam,ậtlđd,ậtr.128.ậ

trongậgiaậđình,ậnayậphảiậchấpậhLnhậ nậnênậkhôngậítậgiaậđìnhậgặpậkhóậkhănậvềậkinhậtế,ậ

44

cầnậcóậquyậđvnhậkếtậquảậlaoậđộngậcủaậphạmậnhânậmộtậphầnậsẽậđsợcậgniậvềậhỗậtrợậchoậ

giaậđìnhậnếuậphạmậnhânậcóậnguyệnậvọng.ậ

Các quy định về an ninh sức khỏe

Thứ nhất, trongậ điềuậ kiệnậ bvậ giamậ giữ,ậ nhuậ cầuậ vềậ lsơngậ thực,ậ thựcậ phẩmậ củaậ

phạmậnhân hoLnậtoLnậlệậthuộcậvLoậnhLậns c,ậdoậđó,ậcầnậcóậc cậquyậđvnhậvềậviệcậnhLậ

ns cậ cungậ cấpậ đầyậ đủậ vLậ miễnậ phíậ lsơngậ thực,ậ thựcậ phẩmậ choậ phạmậ nhânậ theoậ tiêuậ chuẩnậtốiậthiểuậchungậphùậhợpậv iật ngậnhómậđốiậtsợngậphạmậnhânậcảậvềậđvnhậlsợngậ

vLậdsỡngậchất.ậKhôngậchỉậv y,ậmộtậđiềuậrấtậquanậtrọngậlLậphảiậbảoậđảmậanậtoLnậvệậsinhậ

thựcậphẩm.ậKhẩuậphầnậănậnênậthayậđổiậđểậphùậhợpậkhẩuậvvậcủaậphạmậnhân,ậnhấtậlLậđốiậ

v iậ nhữngậ phạmậ nhânậ laoậ độngậ nặngậ nhọc,ậ ốmậ đau,ậ giLậ yếu.ậ Phạmậ nhânậ trongậ thờiậ gianậlaoậđộngậnặngậnhọcậhoặcậlLm côngậviệcậnặngậnhọcậhoặcậtrongậnhữngậngLyậlễ,ậtếtậ

đsợcậănậthêm.ậCũngậphảiậquyậđvnhậrõậtrs cậkhiậsnậdụng,ậthựcậphẩmậphảiậđsợcậlsuậtrữậ

vLậđsợcậkiểmậnghiệmậđểậđảmậbảoậanậtoLnậchoậphạmậnhânậtrongậqu ậtrìnhậsnậdụng.ậ

Thứ hai, vềậđiềuậkiệnậgiamậgiữ.ậCầnậcóậnhữngậquyậđvnhậvềậsốậlsợngậtốiậđaậphạmậ

nhânậ trongậ mộtậ trạiậ giamậ vLậ trongậ mộtậ phòngậ giam,ậ diệnậ tíchậ phòngậ giam,ậ diệnậ tíchậ

bìnhậ quânậ phòngậ giamậ trênậ mộtậ đầuậ ngsờiậ cũngậ nhsậ c cậ điềuậ kiệnậ vềậ nhậ s ngậ tựậ

nhiên,ậhệậthốngậthôngậgió,ậcnaậsổậcủaậphòngậgiamậsaoậchoậchúngật cậđộngậtíchậcựcật iậ

sứcậkhỏeậcủaậphạmậnhân.ậTrs cậkhiậvLoậtùậnhiềuậphạmậnhânậbvậmắcậc cậloạiậbệnhậkh cậ

nhau,ậcóậnhữngậbệnhậtruyềnậnhiễmậdễậlâyậlanậnhsậlao,ậviêmậganậvLậnhữngậbệnhậnguyậ hiểmậnhsậHIV/AIDS…ậDoậđó,ậphảiậcóậquyậđvnhậnhữngậphạmậnhânậmắcậbệnhậ truyềnậ

nhiễmậđsợcậgiamậgiữậriêngậvìậnếuậgiamậgiữậchungậthìậhọậsẽậlạiậchínhậlLậnguồnậlâyậlanậ

mầmậbệnhậtrongậtrạiậgiam.ậĐốiậv iậnhữngậphạmậnhânậnhiềuậlầnật iậphạm,ậviậphạmậnộiậ

quyậtrạiậgiamậcóậthểậsnậdụngậhìnhậthứcậbiệtậgiamậsongậvẫnậphảiậđảmậbảoậsứcậkhỏeậcho

nhữngậphạmậnhânậnLy.ậNếuậtìnhậtrạngậsứcậkhỏeậcủaậhọậbvậgiảmậsútậthìậhìnhậthứcậbiệtậ

giamậcầnậđsợcậchấmậdứt.

Thứ ba, vềậđiềuậkiệnậvệậsinhậphòngậởậvLậvệậsinhậc ậnhân.ậCầnậcóậquyậđvnhậphòngậ

giamậphảiậcóậtoaậlétậvLậc cậdụngậcụậphụcậvụậvệậsinhậphòngậởậvLậc cậv tậdụngậcầnậthiếtậ

đ pậứngậnhuậcầuậvệậsinhậc ậnhânậcủaậphạmậnhânậ(nhs:ậcốcậđựngậns c,ậxô,ậch u,ậkhănậ mặt,ậbLnậchải,ậkemậđ nhậrăng,ậlsợcậchảiậđầu,ậxLậphòngậrnaậtay,ậgiấyậvệậsinh…).ậĐốiậ v iậphạmậnhânậnữậcầnậcóậthêmậc cậv tậdụngậphụcậvụậchoậvệậsinhậc ậnhânậphù hợpậv iậ gi iậtính.ậCũngậnênậcóậquyậđvnhậcụậthểậvềậ sốậlsợngậns cậphụcậvụậ nhuậcầuậtắm,ậrna,ậ giặtậgiũậvLậsinhậhoạtậhLngậngLyậcủaậphạmậnhân.ậNguồnậns cậphụcậvụậnhuậcầuậăn,ậuốngậ củaậphạmậnhânậphảiậlLậns cậsạchậtheoậtiêuậchuẩnậyậtế.ậ

Thứ tư, vềậchỗậngủ và các v tậ dụngậ cầnậthiết.ậChỗậngủậcủaậphạmậnhânậphảiậcóậ

gisờngậhoặcậbệ,ậphảnậvLậc cậv tậdụngậcầnậthiếtậkh cậnhsậchăn,ậchiếu,ậgối,ậmLn,ậquạtậ

điện…,ậvLậcóậdiệnậtíchậđủậrộngậsaoậchoậkhôngậlLmậảnhậhsởngậđếnậgiấcậngủậcủaậphạmậ

45

nhân. Cầnậcungậcấpậchoậphạmậnhânậđủậquầnậ oậvLậc cậtrangậphụcậcầnậthiếtậ(nhsậtất,ậ

giLy,ậdép…)ậphùậhợpậv iậđiềuậkiệnậthờiậtiếtậkhíậh uậnơiậphạmậnhânậchấpậhLnhậ n.ậ

Thứ năm, vềậphòngậbệnh,ậchữaậbệnhậvLậchămậsócậyậtế.ậPhạmậnhânậcầnậđsợcậkiểmậ

traậyậtếậlúcậvLoậtrại,ậkiểmậtraậđvnhậkỳậvLậkiểmậtraậtrs cậkhiậraậtrại.ậTuyậv y,ậthựcậtếậchoậ

thấyậ rấtậ khóậ đểậ tuyểnậ dụngậ nhữngậ b cậ sĩậ cóậ trìnhậ độậ caoậ vLoậ lLmậ việcậ trongậ c cậ trạiậ

giam,ậvLậc cậtrạiậgiamậcũngậthsờngậkhôngậcóậđầyậđủậc cậtrangậthiếtậbvậyậtếậcầnậthiết,ậdoậ đó,ậ đốiậ v iậ nhữngậ phạmậ nhânậ mắcậ bệnhậ hiểmậ nghèo,ậ khóậ chữaậ trvậ cầnậ đsợcậ chuyểnậ

đếnậc cậcơậsởậyậtếậphùậhợp.ậViệcậđiềuậtrvậvLậchămậsócậyậtếậchoậphạmậnhânậcầnậđsợcậ

miễnậphí.

Thứ sáu, vềậchếậđộật pậthểậdụcậvLậc cậhoạtậđộngậthểậchất.ậCầnậcóậquyậđvnhậvềậthờiậ gianậ tốiậ thiểuậ phạmậ nhânậ đsợcậ t pậ thểậ dụcậ vLậ thamậ giaậ c cậ hoạtậ độngậ thểậ chất,ậ nơiậ

luyệnật pậcầnậởậngoLiậtrờiậvLậtrongậbầuậkhôngậkhíậtho ngậđãngậtrongậđiềuậkiệnậthờiậtiếtậ

cho phép.

Thứ bảy, bảoậđảmậsứcậkhỏeậcủaậphạmậnhânậtrongậqu ậtrìnhậlaoậđộng.ậPhảiậcóậc cậ

quyậđvnhậvềậđiềuậkiệnậlLmậviệc,ậthờiậgiờậlLmậviệc,ậthờiậgiờậnghỉậngơi.ậNgoLiậra,ậđốiậv iậ

phạmậnhânậthìậthờiậgianậlLmậviệcậkhôngậđsợcậqu ậnhiềuậđểậcònậdLnhậthờiậgianậchoậc cậ

hoạtậđộngậcóậtậnghĩaậgi oậdục,ậcảiậtạoậkh c.ậPhạmậnhânậthamậgiaậlaoậđộngậphảiậđsợcậ

trangậbvậbảoậhộ laoậđộngậvLậđảmậbảoậvệậsinh,ậanậtoLnậlaoậđộng.ậNhữngậphạmậnhânậốm,ậ

yếu,ậphạmậnhânậnữậm iậsinhậconậvLậgầnậđếnậngLyậsinhậđsợcậnghỉậlaoậđộng.ậ

Thứ tám, vềậmôiậtrsờngậtrạiậgiam. ĐóậlLậc cậquyậđvnhậvềậmôiậtrsờngậphòngậgiamậ

vLậmôiậtrsờngậtrạiậgiam.ậMôiậtrsờngậphòngậgiamậdoậcóậnhiềuậngsờiậcùngậở,ậnghỉậngơiậ

vLậsinhậhoạtậcLngậcầnậthiếtậcóậnhữngậquyậđvnhậcụậthểậvềậviệcậgiữậgìnậmôiậtrsờng;ậviệcậ

phunậthuốcậphòngậdvchậcũngậcầnậđsợcậtiếnậhLnhậtheoậđvnhậkỳ.ậHLngậngLy,ậphạmậnhânậ

phảiậdọnậdẹpậphòngậgiamậđảmậbảoậsạchậsẽ,ậgọnậgLng.ậC cậtrạiậgiamậphảiậcóậhệậthốngậ

xnậltậns cậthải,ậtrồngậnhiềuậcâyậxanhậtạoậcảnhậquanậvLậmôiậtrsờngậxanh,ậsạch,ậđẹp.ậậ

Các quy định về nhóm phạm nhân đặc thù

Đốiậv iậphạmậnhân là ngsờiậds iậ18ậtuổi

Ngsờiậds iậ18ậtuổiậchsaậcóậsựậph tậtriểnậđầyậđủậvềậthểậchất,ậnh nậthứcậcònậbồngậ bột,ậtâmậltậchsaậổnậđvnh,ậdễậbvậkíchậđộng,ậaậdua.ậV iậyếuậtốậđặcậthùậđó,ậcầnậcóậnhữngậ quyậ đvnhậ mangậ tínhậ chúậ tậ đếnậ nhữngậ nhuậ cầuậ đặcậ biệtậ củaậ c cậ phạmậ nhân lLậ ngsờiậ ds iậ18ậtuổiậkhiậđốiậxn,ậchămậsócậhọ,ậnhs:ậCầnậgiamậgiữậriêngậnhómậphạmậnhân này; c cậhoạtậđộngậgi oậdục,ậdạyậnghềậchoậnhómậphạmậnhân nLyậphảiậlLậchủậyếuậvLậchiếmậ phầnậl nậthờiậgianậtrongậtù;ậkhôngậbốậtríậnhómậphạmậnhân nLyậlLmậc cậcôngậviệcậnặngậ

nhọc,ậđộcậhại,ậnguyậhiểmậtheoậdanhậmụcậquyậđvnh;ậchoậphépậhọậđsợcậgặpậthânậnhân,ậ

nh n,ậ gniậ ths,ậ gọiậ điệnậ thoạiậ liênậ lạcậ v iậ ngsờiậ thânậ v iậ tầnậ suấtậ nhiềuậ hơnậ soậ v iậ

ngsời trsởngậthLnh.

Đốiậv iậphạmậnhân nữ,ậphạmậnhân nữậcóậthaiậvLậnuôiậconậnhỏ

46

Trước hết, phạmậnhân nữậphảiậđsợcậgiamậgiữậtạiậc cậkhuậvựcậriêngậv iậc cậphạmậ

nhân nam. Hai là, phạmậnhân nữậlLậnhữngậngsờiậdễậbvậxâmậhạiậtrongậmôiậtrsờngậkhépậ kínậcủaậtrạiậgiam,ậhọậrấtậdễậbvậlạmậdụngậvềậthểậchấtậvLậtìnhậdụcậbởiậc nậbộậlLậnamậgi i.ậ

Chínhậvìậv yậcầnậcó c cậquyậđvnhậphòng,ậchốngậlạmậdụngậtìnhậdụcậđốiậv iậphạmậnhân

nữ,ậchẳngậhạnậkhôngậnênậđểậc nậbộậnamậquảnậltậphạmậnhân nữ,ậthayậvLoậđóậbốậtríậc nậ

bộậnữậđảmậnhiệmậcôngậviệcậquảnậltậphạmậnhân nữ.ậTrongậtrsờngậhợpậthiếuậc nậbộậnữậ thìậcũngậnênậbốậtríậc nậbộ nữậcùngậv iậc nậbộậnamậquảnậltậphạmậnhân nữ.ậBa là, trong

hầuậhếtậc cậxãậhộiậthìậ“phụ nữ là người có trách nhiệm chính với gia đình, nhất là khi họ đã có con cái”97,ậđiềuậnLyậcũngậđồngậnghĩaậv iậviệcậcầnậcóậnhữngậquyậđvnhậmangậ tínhậsuậtiênậhơnậdLnhậcho phạm nhân nữậsoậv i phạmậnhân namậtrongậviệcậliênậlạcậv iậ giaậđìnhậcủaậhọ.ậBốn là, đốiậv iậphạmậnhân nữậcóậthaiậcầnậcóậquyậđvnhậvềậviệcậhọậđsợcậ

hsởngậchếậđộậchămậsócậyậtế,ậthămậkh mậđvnhậkỳậtheoậkhuyến c oậcủaậngLnhậyậtế.ậĐốiậ

v iậphạmậnhân nữậđangậnuôiậconậnhỏậcầnậsắpậxếp,ậbốậtríậchỗậởậcủaậhọậsaoậchoậhọậđsợcậ

phépậnuôiậconậtrongậtù.ậCũngậcầnậcungậcấpậc cậtrangậthiếtậbvậcầnậthiếtậphụcậvụậchoậviệcậ

nuôiậconậcủaậphạmậnhânậnữ.

Đốiậv iậphạmậnhân lLậngsờiậdânậtộcậthiểuậsố

Phạmậ nhân lLậ ngsờiậ dânậ tộcậ thiểuậ sốậ thsờngậ chiếmậ sốậ ítậ trongậ trạiậ giam,ậ họậ

thsờngậcóậcùngậnềnậvănậhóa,ậtônậgi o,ậtínậngsỡng,ậtộcậngsời,ậtrìnhậđộậnh nậthức không

đồngậđều,ậmộtậsốậngsời mùậchữậvLậkhôngậbiếtậtiếngậphổậthông.ậCầnậcóậnhữngậquyậđvnhậ khuyếnậkhíchậphạmậnhân lLậngsờiậdânậtộcậthiểuậsốậhọcậtiếngậphổậthôngậvLậtônậtrọngậ

tônậgi o,ậtínậngsỡng,ậphongậtục,ật pậqu nậcủaậnhóm phạmậnhân này.

Đốiậv iậphạmậnhân lLậngsờiậns cậngoLi

Phạmậnhân lLậngsờiậns cậngoLiậphảiậđsợcậgiamậgiữậriêng.ậTrsờngậhợpậtrạiậgiam

cóậgiamậ giữậphạmậ nhân lLậngsờiậns cậngoLiậthìậphảiậcóậphiênậdvchậviên đểậ đ pậứngậ

nhuậ cầuậ giaoậ tiếpậ vLậ giảiậ quyếtậ c cậ vấnậ đềậ cóậ liênậ quanậ t iậ ANCN của nhóm phạmậ

nhân này; khuyếnậ khíchậ phạmậ nhân lLậ ngsờiậ ns cậ ngoLiậ họcậ tiếngậ củaậ ns cậ sởậ tại,ậ

đồngậ thời,ậ cầnậ chúậ tậ t iậ tôn gi o,ậ tínậ ngsỡngậ cóậ liênậ quanậ đếnậ chếậ độậ ăn,ậ mặcậ củaậ

phạmậnhân lLậngsờiậns cậngoLi.ậDoậởậxaậquêậhsơngậvLậgiaậđìnhậhọậítậcóậcơậhộiậthămậ gặpậcho nênậcầnậcóậquyậđvnhậvềậviệcậthămậgặp,ậtiếpậxúcậlãnhậsựậđốiậv iậphạmậnhân là ngsờiậns cậngoLi,ậchoậphépậhọậđsợcậgniậthsậvLậgọiậđiệnậthoạiậvềậgiaậđìnhậmiễnậphíậv iậ tầnậ suấtậ nhấtậ đvnh.ậ Ngoài ra, cầnậ tạoậ điềuậ kiệnậ cho phép phạmậ nhân lLậ ngsờiậ ns cậ ngoLiậđsợcậđọcậb o,ậtạpậchíậtiếngậAnh,ậhơnậnữaậlLậbằngậngônậngữậcủaậhọ.

2.3.3.2. Các quy định về trách nhiệm của các chủ thể có liên quan trong việc bảo

đảm an ninh con người của phạm nhân

Bảoậ đảm ANCN nóiậ chungậ thuộcậ tr chậ nhiệm củaậ nhLậ ns c. Do phạmậ nhân là

97 Andrew Coyle, Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam,ậtlđd,ậtr.279.

đốiậtsợng bv giam giữ,ậmôiậtrsờng trạiậgiam tiềm ẩn những yếu tố gây mất ANCN cao,

47

điềuậnLyậcLngậđặt ra trách nhiệm củaậnhLậns c và các chủ thể có liên quan trong việc

bảoậđảm ANCN của phạmậnhân.

Đối với trại giam có các trách nhiệm sau: Một là, kiến nghv việc xây dựng, sna

đổi, bổ sung, góp ý các dự thảoậvănậbản ph pậlu t cóậliênậquanậđến ANCN của phạmậ

nhân theo yêu cầu củaậcơậquanậchứcậnăng.ậHai là, tổ chức triển khai thực hiện nghiêm

túc,ậđầyậđủ, kvp thờiậc cậquyậđvnh của ph pậlu t về ANCN của phạmậnhân. Ba là, chú trọngậcôngật cậđLoậtạo, bồiậdsỡng cán bộ đ pậứng yêu cầu bảoậđảm ANCN của phạmậ

nhân. Bốn là, tự kiểm tra việc thực hiện c cậ quyậ đvnh của pháp lu t về ANCN của

phạmậnhân.

Đối với cán bộ trại giam, tùy t ng vv trí,ậlĩnhậvựcậcôngật cậmLậcóậquyậđvnhậđối v i cán bộ trạiậgiam cho phù hợp song yêu cầu chung là cán bộ trạiậgiam phảiậcóậtấmậ

lòngậ baoậ dung,ậ độậ lsợng,ậ cảmậ thông,ậ chiaậ sẻ,ậ đốiậ xnậ v iậ phạmậ nhân mộtậ c chậ côngậ

bằng,ậcôngậtâm,ậcóậtìnhậngsờiậvLậphảiậquanậtâmật iậphạmậnhân mộtậc chậchânậthLnh,ậ

thiệnậcảmậvLậtnậtế, quaậđóậmangậlạiậnhữngậảnhậhsởngậtốt,ậkhơiậd yậtínhậthiệnậtrongậtâmậ

hồn mỗiậphạmậnhân. Đồngậthời,ậcũngậcầnậcóậnhữngậquyậđvnhậvềậtiêuậchuẩn,ậphẩmậchấtậ

củaậc nậbộậtrạiậgiam, nhữngậviệcậc nậbộậtrạiậgiam đsợcậlLm,ậnhữngậviệcậphảiậlLmậvLậ

nhữngậ việcậ khôngậ đsợcậ lLmậ cũngậ nhsậ nghiêmậ cấmậ nhữngậ hLnhậ viậ xâmậ phạmậ tínhậ

mạng,ậthânậthể,ậsứcậkhỏe,ậnhânậphẩm,ậdanhậdựậcủaậphạmậnhân.

Các cơ quan nhà nước cóậtr chậnhiệmậphốiậhợpậtrongậxâyậdựng,ậbanậhLnhậpháp lu t vềậANCN củaậphạmậnhân theoậchứcậnăng,ậnhiệmậvụậđsợcậgiao.ậĐặcậbiệt,ậcơậquanậ

quảnậlt trạiậgiam phảiậthựcậhiệnậtốtậviệcậđềậxuấtậxâyậdựng,ậsnaậđổi,ậbổậsungậc cậvănậ

bảnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân; tăngậcsờngậcôngật cậthanhậtra,ậkiểmậtraậviệcậ

thựcậhiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân ởậc cậtrạiậgiam,ậkvpậthờiậph tậhiện,ậxnậltậ

c cậtrsờngậhợpậviậphạm.

Các tổ chức xã hội phối hợp v i trạiậgiam,ậcơậquanậquản lý trạiậgiam trong việc

bảoậđảm ANCN của phạm nhân. Doậđó,ậtrongậc cậquyậđvnh về lu t phải tạoậcơậchế để

các tổ chức xã hội giám sát việc thực hiện ph pậlu t về ANCN của phạmậnhân, phát

hiệnậc cậtrsờng hợp sai phạm và hỗ trợ trạiậgiam giáo dục phạmậnhân.

Gia đình phạm nhân có trách nhiệm thămậhỏi,ậđộng viên phạmậnhân chấp hành tốtậc cậquyậđvnh của trạiậgiam; hỗ trợ kinh phí, v t chất trong công tác bảoậđảm ANCN của phạmậnhân; phối hợpậchămậsócậphạmậnhân điều trv tại bệnh viện...

Phạm nhân nơi giam giữ phải tônậ trọng,ậ chiaậ sẻ,ậ quanậ tâm,ậ giúpậ đỡậ lẫnậ nhau,ậ tuyệtậđốiậkhôngậđsợcậcóậnhữngậhLnhậđộng,ậlờiậnóiậmangậtínhậxúcậphạm,ậđeậdọa,ậcsỡngậ

bức,ậhLnhậhạậphạmậnhân kh c.ậĐồngậthời,ậphảiậchấpậhLnhậnghiêmậnộiậquy trạiậgiam,

tuân thủậc cậyêuậcầu,ậmệnhậlệnhậcủaậc nậbộậtrạiậgiam;ậtíchậcực tham gia c cậhoạtậđộngậ

gi oậdục,ậcảiậtạoậdo trạiậgiam vLậc cậcơậquan,ậtổậchứcậkh cậtổậchức.

2.3.4. Hình thức của pháp luật về an ninh con người của phạm nhân

48

Do ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân lLậmộtậbộậph nậthuộcậcấuậtrúcậbênậtrong,ậ

nóậkhôngậđsợcậchiaậthLnhậc cậngLnhậlu tậhayậchếậđvnhậph pậlu t mLậchỉậbaoậgồmậtổngậ thểậc cậQPPL vLậdoậđó,ậLu nậ nậchỉậđềậc pậvềậhìnhậthứcậbênậngoLiậcủaậlĩnhậvựcậpháp

lu t này. Trong các hìnhậthứcậbênậngoLiậcủaậph pậlu tậvềậ ANCN củaậphạmậ nhânậthìậ

vănậbảnậQPPL lLậhìnhậthứcậchủậyếuậnhất, điềuậnLy đsợcậthểậhiệnậnhsậsau.ậMột là, vănậ

bảnậQPPL doậcơậquanậnhLậns cậcóậthẩmậquyềnậbanậhLnhậtheoậthủậtục,ậtrìnhậtựậdoậlu tậ đvnh,ậtrongậđóậchứaậđựngậc cậquyậtắcậxnậsựậchungậđsợcậnhLậns cậbảoậđảmậthựcậhiệnậ

nhằmậđ pậứngậyêuậcầuậvềậanậtoLnậchoậphạmậnhân trongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậ

tạiậtrạiậgiam. Thôngậquaậc cậvănậbảnậQPPL, nhLậns cậquyậđvnhậphạmậnhân đsợcậbảoậ

đảmậ vềậ ANCN củaậ mìnhậ nhsậ thếậ nLoậ vLậ phảiậ thựcậ hiệnậ nghĩaậ vụậ gìậ trongậ qu ậ trìnhậ chấpậhLnhậ nậphạtậtù.ậHai là, ANCN cóậliênậquanậm tậthiếtậv iậQCN.ậNếuậnhsậQCN,

quyềnậcôngậdânậđsợcậghiậnh nậtrong bảnậHiếnậph pậcủaậquốcậgia,ậvănậbảnậlu tậcóậgi ậ

trvậph pậltậcaoậnhấtậthìậANCN nói chung mLậtrongậđóậcóậhLmậchứaậANCNậcủaậphạmậ

nhân cũngậphảiậđsợcậquyậđvnhậtrongậvănậbảnậlu tậdoậcơậquanậquyềnậlựcậcaoậnhấtậcủaậ

nhLậns cậbanậhLnhậđểậđảmậbảoậrằngậnhữngậquyậđvnhậnLyậđsợcậthựcậhiệnậthốngậnhất,ậ

kvpậthờiậvLậđầyậ đủ,ậtr nhậtùyậtiện,ậbỏậsótậhoặcậxemậnhẹ.ậ Ba là, nóậ bảo đảm choậviệcậ

thựcậhiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhânậđsợcậtiếnậhLnhậmộtậc chậthốngậnhấtậởậtấtậ

cảậc cậtrạiậgiam,ậngănậng aậnhữngậhLnhậviậtùyậtiện,ậxâm phạm ANCN củaậphạmậnhân.

Bốn là, môiậtrsờngậtrạiậgiam là môiậtrsờngậrấtậphứcậtạp,ậđòiậhỏiậphảiậcóậnhữngậvănậbảnậ quyậđvnhậnghiêmậcấmậnhữngậhLnhậviậxâmậhại tínhậmạng,ậthânậthể,ậsứcậkhỏe,ậdanhậdự,ậ

nhânậphẩmậcủaậphạmậnhân.

VấnậđềậtiếpậtheoậcầnậđsợcậxemậxétậlL,ậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đsợcậ

quyậđvnhậởậnhữngậvănậbảnậnLo,ậvănậbảnậlu tậhayậvănậbảnậds iậlu t.ậNếuậph pậlu tậvềậ

ANCN củaậphạmậnhân đsợcậquyậđvnhậtrongậvănậbảnậlu tậthìậchoậthấyậchúngậđãậđsợcậ

NhLậns cậvLậcộngậđồngậnhìnậnh nậnóậnhsậlLậmộtậđiềuậcầnậthiết.ậVănậbảnậlu tậthìậdẫuậ

saoậkhóậthayậđổiậhơnậvănậbảnậds iậlu tậvLậphạmậviậảnhậhsởngậcủaậchúngậcũngậrộngậ

hơn,ậ t cậ độngậ mạnhậ mẽậ hơnậ vănậ bảnậ ds iậ lu t.ậ Tuy nhiên, khôngậ thểậ quyậ đvnhậ mộtậ

c chậđầyậđủ,ậchiậtiếtậc cậnộiậdungậvềậANCN củaậphạmậnhân chỉậtrongậvănậbảnậlu tậdoậ ANCN củaậphạmậnhân cóậnộiậdungậrộng,ậlạiậphụậthuộcậnhiềuậvLoậđiềuậkiệnậkinhậtếậ- xã hộiậcủaậmỗiậquốcậgia,ậhơnậnữaậtốcậđộậph tậtriểnậkinhậtếậcủaậmỗiậquốcậgiaậkhôngậđồngậ đềuậởậc cậgiaiậđoạn khác nhau nênậkhảậnăngậđ pậứngậcủaậnhLậns cậđốiậv iậc cậnhuậcầuậ củaậphạmậnhân ởậc cậthờiậkỳậlLậkhôngậgiốngậnhauậvLậdoậv y,ậANCN củaậphạmậnhân còn đsợcậquyậđvnhậcảậởậnhữngậvănậbảnậds iậlu tậnhằmậthíchậứngậv iậsựậthayậđổiậcủaậ

điều kiệnậkinhậtếậ- xãậhộiậcủaậmỗiậquốcậgia trongật ngậthờiậkỳ. Doậđó,ậnhữngậvấnậđềậ

mangậtínhậnguyênậtắcậvLậcóậtínhậchấtậđvnhậhs ngậthìậnênậđsợcậquyậđvnhậởậvănậbảnậlu t,ậ

cònậ nhữngậ vấnậ đềậ cụậ thểậ vLậ mangậ tínhậ đvnhậ lsợngậthìậnênậ đsợcậquyậ đvnhậ ởậvănậ bảnậ

ds iậlu t.ậ

49

Ởậ phạmậ viậ quốcậ tế,ậ pháp lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân đsợcậ ghiậ nh nậ trongậ

Tuyênậ ngônậ quốcậ tếậ vềậ QCNậ nămậ 1948,ậ Côngậ s cậ quốcậ tếậ vềậ c cậ quyềnậ dânậ sựậ vLậ chínhậtrvậnămậ1966,ậCôngậs cậquốcậtếậvềậc cậquyềnậkinhậtế,ậ xãậhộiậvLậvănậhóaậnămậ

1966, Côngậs cậchốngậtraậtấnậvLậc cậhìnhậthứcậtr ngậphạtậhayậđốiậxnậtLnậ c,ậvôậnhânậ

đạoậhoặcậhạậthấpậnhânậphẩmậnămậ1984ậvLậtrongậc cậCôngậs cậcủaậLHQ vềậTHAPT và

vềậđốiậxnậv iậphạmậnhân,ậnhs:ậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậvềậđốiậxnậv iậtùậnhânậ nămậ 1955 (C cậ quyậ tắcậ tiêuậ chuẩnậ tốiậ thiểu nămậ 1955),ậ Nhữngậ nguyênậ tắcậ cơậ bảnậ

trong việcậ đốiậ xnậ v iậtùậ nhânậ nămậ 1990ậ (Nhữngậ nguyênậ tắcậ cơậbản nămậ 1990), T pậ

hợpậc cậnguyênậtắcậvềậbảoậvệậtấtậcảậnhữngậngsờiậbvậgiamậcầmậhayậbvậcầmậtùậds iậbấtậ

kỳậhìnhậthứcậnLoậnămậ1988ậ(T pậhợpậc cậnguyênậtắc nămậ1988), C cậquyậtắcậvềậbảoậ vệậngsờiậchsaậthLnhậniênậbvậts cậtựậdoậnămậ1990,ậTuyênậbốậvềậbảoậvệậmọiậngsờiậkhỏiậ

bvậtraậtấnậvLậc cậhìnhậthứcậđốiậxnậhayậtr ngậphạtậtLnậ c,ậvôậnhânậđạoậhayậhạậnhụcậkh cậ

nămậ1975,ậC cậnguyênậtắcậvềậđạoậđứcậyậhọcậliênậquanậđếnậvaiậtròậcủaậnhânậviênậyậtế,

đặcậbiệtậlLậthầyậthuốc,ậtrongậviệcậbảoậvệậtùậnhânậvLậnhữngậngsờiậbvậgiamậgiữậchốngậlạiậ

sựậtraậtấnậhayậđốiậxn,ậtr ngậphạtậtLnậ c,ậvôậnhânậđạoậhoặcậhạậnhụcậnămậ1982,ậNhữngậ

quyậtắcậtrongậviệcậđốiậxnậđốiậv iậtùậnhânậnữậvLậc cậbiệnậph pậkhôngậgiamậgiữậđốiậv iậ

nữậ tộiậ phạmậ nămậ 2010ậ (Nhữngậ quyậ tắc trongậ việcậ đốiậ xnậ đốiậ v iậ tùậ nhânậ nữậ nămậ

2010), C cậquyậ tắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậ vềậhoạtậđộngậtsậph pậđốiậ v i ngsờiậvvậthLnhậ

niênậnămậ1985...

Ởậphạmậviậ quốcậ gia,ậ ANCN củaậphạmậnhân cóậnộiậdungậrộngậsongậdoậnóậđiềuậ

chỉnhậ vềậ mộtậ đốiậ tsợngậ cụậ thểậ lLậ phạmậ nhân cho nên nóậ thsờngậ đsợcậ quyậ đvnhậ t pậ

trungậởậc cậđạoậlu tậliênậquanậđếnậlĩnhậvựcậtsậph pậhìnhậsự,ậbaoậgồmậph pậlu tậhình

sự,ậTTHS,ậTHAHS.ậNgoLiậra,ậnóậcũngậđsợcậquyậđvnhậtrongậc cậvănậbảnậds iậlu tậdoậ

cơậquanậquảnậltậTHAPTậvLậc cậcơậquanậhữuậquan khác ban hành.

2.4. Các tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thiện của pháp luật về an ninh con

ngƣời của phạm nhân

Nhìnậchung,ậchoậđếnậnayậc cậnhLậnghiênậcứuậkhoaậhọcậph pậltậđềuậcóậsựậthốngậ

nhấtậkh ậcaoậvềậc cậtiêuậchíậđ nhậgi ậmứcậđộậhoLnậthiệnậcủaậhệậthốngậph pậlu t,ậbaoậ gồm:ậTínhậtoLnậdiện,ậtínhậthốngậnhấtậvLậđồngậbộ,ậtínhậphùậhợp, tính công khai, minh bạch,ậtínhậgọnậnhẹ,ậtínhậổnậđvnh,ậtínhậhLiậhòaậvà kỹ thu tậxâyậdựngậph p lu t.ậTrong lĩnhậvựcậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân,ậc cậtiêuậchíậđóậđsợcậhiểuậnhsậsau.

2.4.1. Tính toàn diện TínhậtoLnậdiệnậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đsợcậhiểuậtrênậbaậphsơngậ

diện. Thứ nhất, trongậnộiậdungậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân cóậđầyậđủậc cậ

quyậđvnhậhLmậchứaậc cậkhíaậcạnhậvềậANCN củaậphạmậnhân. Thứ hai, trongậmỗiậkhíaậ

cạnhậcủaậANCN củaậphạmậnhân cóậđầyậđủậc cậquyậđvnhậcầnậthiếtậhLmậchứaậnộiậdungậ

củaật ngậkhíaậcạnhậtrongậANCN củaậphạmậnhân. Thứ ba, tínhậtoLnậdiệnậcủaậph pậlu t

50

vềậANCN củaậphạmậnhân cònậphảiậđsợcậnhìnậnh nậtrongậmốiậtsơngậquanậv iậc cậlĩnhậ

vựcậph pậlu t khác, điềuậkiệnậph tậtriểnậkinhậtế,ậxãậhộiậcủaậđấtậns c,ậtruyềnậthốngậvănậ hóaậdânậtộc, bốiậcảnhậthờiậđạiậvLậc cậquyậđvnhậcủaậPLQT.

2.4.2. Tính thống nhất và đồng bộ TínhậthốngậnhấtậvLậđồngậbộậcủaậ ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đsợcậbiểuậ

hiệnậởậchỗậc cậquyậđvnhậcủaậlĩnhậvựcậph pậlu t nLyậcóậsựậnhấtậqu n,ậchặtậchẽ,ậkhôngậ chồngậchéo,ậmâuậthuẫn.ậChúngậđsợcậbiểuậhiệnậcụậthểậởậc cậkhíaậcạnhậsauậđây. Một là,

bảoậđảmậsựậthốngậnhấtậvLậđồngậbộậgiữaậc cậQPPL trongậcùngậmộtậvănậbảnậQPPL vềậ

ANCN củaậphạmậnhân. Hai là, thốngậnhấtậvLậđồngậbộậgiữaậc cậquyậđvnhậtrongậvănậbảnậ

QPPL nLyậv iậc cậvănậbảnậ QPPL kh cậtrongậcùngậlĩnhậvựcậ ph pậlu t vềậANCN củaậ phạmậnhân. Ba là, thốngậnhấtậvLậđồngậbộậgiữaậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN

củaậphạmậnhân v iậc cậquyậđvnhậcủaậc cậlĩnhậvựcậph pậlu t khác có liên quan, không

tr iậ v iậc cậ quyậ đvnhậ trongậ Hiếnậ ph p,ậ ph pậ lu t hìnhậ sự,ậ ph pậ lu t TTHS cũngậ nhsậ

PLQT. Bốn là, đồngậ bộậ giữaậ việcậ banậ hLnhậ vănậ bảnậ ph pậ lu t v iậ bảoậ đảmậ thựcậ thiậ

ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân,ậbaoậgồmậcảậviệcậcóậđầyậđủậc cậthiếtậchếậbảoậđảmậ

thựcậthi,ậnguồnậnhân lựcậvLậc cậyếuậtốậbảoậđảmậkh c.ậNăm là, đồngậbộậcònậđsợcậhiểuậ

lLậphảiậcóậvănậbảnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân soậv iậđòiậhỏiậcủa thựcậtiễnậvLậ

khiậcóậvănậbảnậlu tậm iậraậđờiậthìậc cậvănậbảnậds iậlu tậcũngậđsợc kvpậthờiậbanậhLnhậ

đểậhs ngậdẫnậthiậhLnh lu t.

2.4.3. Tính phù hợp Tínhậphùậhợpậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đsợcậhiểuậtrênậc cậphsơngậ

diệnậsau:ậThứ nhất, ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân phảiậphùậhợpậv iậHiếnậph pậvLậ

hệậthốngậph pậlu t quốcậgia. Thứ hai, các quyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậ

nhân phảiậ phùậ hợpậ v iậ điềuậ kiện,ậ trìnhậ độậ ph tậ triểnậ kinhậ tếậ - xãậ hộiậ củaậ đấtậ ns c.ậ

Khôngậthểậđ pậứngậđầyậđủậc cậnhuậcầuậcủaậphạmậnhân khiậtrìnhậđộậph tậtriểnậkinhậtếậ-

xãậhộiậcònậởậmứcậthấp,ậsứcậsảnậxuấtậxãậhộiậkhôngậcao, song khi nềnậkinhậtếậ- xãậhộiậđãậ

ph tậtriểnậđếnậmộtậtrìnhậđộậnhấtậđvnhậhơnậhẳnậc cậgiaiậđoạnậtrs cậthìậnhữngậquyậđvnhậ

củaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân cũngậphảiậđsợcậđiềuậchỉnhậchoậphùậhợp.ậThứ ba, ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân phảiậphùậhợpậv iậc cậgi ậtrvậđạoậđức,ậvănậhóaậ truyềnậthốngậtốtậđẹpậcủaậdânậtộcậvLậc cậgi ậtrvậchungậmangậtínhậphổậqu tậcủaậnhânậloại. Thứ tư, trongậbốiậcảnhậtoLnậcầuậhóaậvLậhộiậnh pậquốcậtếậngLyậcLngậsâuậrộngậthìậnhữngậ quyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân cũngậphảiậtsơngậthíchậv iậPLQT mà trựcậtiếpậnhấtậlLậc cậđiềuậs cậquốcậtếậcóậliênậquanậđếnậphạmậnhân, THAPT. Thứ năm,

ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân phảiậphùậhợpậv iậmụcậđíchậTHAPT.ậNếuậc cậquyậ

đvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhânậkhôngậtsơngậxứngậv iậyêuậcầuậcủaậcôngậ

tác THAPT sẽậlLmậph tậsinhậnhữngậdiễnậbiếnậphứcậtạpậtrongậcôngật cậđấuậtranhậphòng,ậ

chốngậtộiậphạmậvLậảnhậhsởngậđếnậhiệuậquảậcủaậcôngật cậnLy.

51

2.4.4. Tính công khai, minh bạch Côngậ khai,ậ minhậ bạchậ phảiậ đsợcậ thểậ hiệnậ cảậ trongậ việcậ xâyậ dựngậ vLậ thựcậ hiệnậ ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.ậViệcậxâyậdựng,ậsnaậđổiậc cậvănậbảnậph pậlu t có

liênậ quanậ đếnậ ANCN củaậ phạmậ nhân phảiậ đsợcậ thựcậ hiệnậ theoậ đúngậ quyậ trìnhậ xâyậ

dựngậvănậbảnậph pậlu t.ậNhữngậtậkiếnậgópậtậhợpậlt,ậx cậđ ngậcủaậngsờiậđsợcậlấyậtậ

kiếnậphảiậđsợcậcơậquanậcóậthẩmậquyềnậnghiênậcứu,ậcânậnhắcậtiếpậthu.ậTrongậqu ậtrìnhậ thi hành ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân,ậcơậquanậđsợcậgiaoậtr chậnhiệmậthiậhLnhậ

theoậđvnhậkỳậhoặcậđộtậxuấtậphảiậb oậc oậđầyậđủ,ậtoLnậdiệnậvềậviệcậthựcậhiệnậph pậlu t

vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân.ậ Kếtậ quảậ thanhậ tra,ậ kiểmậ traậ việcậ thựcậ hiệnậ ph pậ lu t vềậ

ANCN củaậphạmậnhân phảiậđsợcậcôngậkhai theoậđúngậquyậđvnhậcủaậph pậlu t.

2.4.5. Tính gọn nhẹ và ổn định tương đối Ph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậđiềuậchỉnhậc cậquanậhệậxãậhội trong THAPT,

c cậquyậđvnhậcủaậlĩnhậvựcậph pậlu tậnLyậlLậrấtậrộngậvLậphụậthuộcậrấtậl nậvLoậsựậphát

triểnậkinhậtế,ậxãậhội củaậđấtậns c. Tuyậv y,ậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậ

phạmậ nhân phảiậ bảoậ đảm tínhậ gọnậ nhẹậ vLậ ổnậ đvnhậ tsơngậ đối.ậ Sốậ lsợngậ vănậ bảnậ ít,ậ

khôngậcóậhoặcậhạnậchếậtìnhậtrạngậlu tậkhung,ậlu tậốngậvLậc cậvănậbảnậds iậlu t.ậĐảmậ

bảoậkhiậtraậcứu,ậtìmậhiểuậcóậthểậrấtậdễậtìmậkiếmậmộtậquyậđvnhậnLoậđó,ậvLậdễậdLngậthựcậ

hiệnậ chúng,ậ không cầnậ phảiậ điậ soậ s nh,ậ đốiậ chiếuậ v iậ nhữngậ quyậ đvnhậ tsơngậ ứngậ ởậ

nhiềuậvănậbảnậkh c.

2.4.6. Tính hài hòa Nhsậđãậnói,ậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậphảiậcóậsựậtsơngậđồngậv iậ yêu

cầuậ củaậ côngậ t cậ bảoậ đảmậ ANQG,ậ TTATXH.ậ Hơnậ nữa,ậ trongậ trạiậ giamậ ngoLiậ phạmậ

nhânậcònậcóậđộiậngũậc nậbộậtrạiậgiamậvLậnhữngậngsờiậcóậliênậquanậkh c.ậTính hài hòa

đòiậhỏiậph pậ lu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậ mộtậ mặtậphải đ pậứngậ yêuậcầuậbảoậđảmậ

ANCNậchoậphạmậnhânậnhsngậđồngậthờiậcũngậphảiậcóậc cậquyậđvnhậnhằmậđảmậbảoậsựậ

an toàn cho độiậngũậc nậbộậtrạiậgiamậvL nhữngậngsờiậcóậliênậquanậkh cậcũngậnhsậđ pậ

ứngậđsợcậyêuậcầuậcủaậcôngật cậbảoậvệ ANQG, bảoậđảmậTTATXH.

2.4.7. Kỹ thuật xây dựng pháp luật Nóiậđếnậkỹ thu tậxâyậdựng pháp lu t lLậmuốnậnóiật iậnhữngậc chậthứcậsoạnậthảo,ậ thông qua và ban hành ph pậlu t,ậđóậcũngậlLậkỹậnăngậdiễnậđạtậph pậlu t thông qua cách thứcậthểậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t. Kỹậthu tậxâyậdựng pháp lu tậthểậhiệnậởậsựậrõậ rLng,ậchínhậx c,ậchặtậchẽậcủaậc cậthu t ngữ,ậkh iậniệmậđsợcậsnậdụngậtrongậvănậbảnậvLậ tínhậminhậbạchậtrongậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.ậNgônậngữậ

ph pậltậphảiậrõậrLng,ậchínhậx cậvLậmộtậnghĩa,ậdễậhiểu,ậdễậthựcậhiện,ậdễậ pậdụng.ậĐồngậ

thời, kỹậthu tậxâyậdựngậpháp lu t đòiậhỏiậphảiậcóậnhữngậphânậtíchậvềậchiậphíậvLậhiệuậ

quảậ củaậ nhữngậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân sauậ khiậ đsợcậ banậ

hLnh.ậNhữngậgiảiậph pậl pậph pậđsợcậđềậraậtrongậvănậbảnậQPPL vềậANCN củaậphạmậ

52

nhân nếuậlLmậph tậsinhậnhững chiậphíậhếtậsứcậtoậl nậchoậcảậNhLậns cậvLậxãậhộiậthìậsẽậ

thiếuậtínhậkhảậthi,ậkhôngậthựcậtế.

2.5. Những yếu tố ảnh hƣởng tới pháp luật và việc thực hiện pháp luật về an

ninh con ngƣời của phạm nhân

2.5.1. Đường lối, chính sách của Đảng Cộng sản Việt Nam ĐảngậCộngậsảnậViệtậNam lLậđảngậcầmậquyền,ậcó vai trò lãnhậđạoậNhLậns cậvLậxãậ hội, lLậngsờiậchvuậtr chậnhiệm caoậnhất vềậmọiậthLnhậcôngậhayậthấtậbạiậcủaậc chậmạngậ

Việtậ Nam.ậ V iậtậ nghĩaậ đó,ậ Đảngậ Cộngậ sảnậ Việtậ Namậ coi trọngậ vLậ ph tậ huyậ nhânậ tốậ

conậngsời,ậbanậhLnhậc cậcơậchế,ậchính s chậvìậconậngsời,ậlấyậconậngsờiậlLmậtrungậtâmậ

củaậsựậph tậtriểnậkinhậtếậ- xãậhội thì đóậlLậmôiậtrsờngậtốtậchoậviệcậxâyậdựngậvLậthựcậ hiệnậ ph pậ lu t vềậ ANCN nóiậ chung,ậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân nói riêng. Nhữngậ chủậ

trsơng,ậchínhậs chậđúngậđắnậcủaậĐảngậ vềậANCN nói chung, ANCNậcủaậphạmậ nhânậ

nói riêng sẽậ nhanhậ chóngậ đsợcậc cậ cơậquanậ nhLậ ns cậ cụậ thểậ hóaậ thLnhậ ph pậ lu tậ vLậ

triểnậkhaiậthựcậhiệnậtrongậthựcậtế,ậgópậphầnậquanậtrọngậtrongậviệcậtăngậcsờng bảoậđảm

ANCNậchoậphạmậnhân. NgoLiậra,ậnhữngậchủậtrsơng,ậchínhậs chậcủaậĐảngậvềậhợpật c,ậ

hộiậnh pậquốcậtế cũngật cậđộngậtrựcậtiếpật iậcôngật cậxâyậdựngậvLậthựcậhiệnậph pậlu tậ

vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân.ậ Đặcậ biệt,ậ Bộậ Chínhậ trvậ đãậ cóậ Nghvậ quyếtậ sốậ 48-NQ/TW,

ngLyậ 24/5/2005ậ vềậ chiếnậ lsợcậxâyậ dựngậ vLậ hoLnậ thiệnậ hệậ thốngậ ph pậ lu tậ Việtậ Namậ

đếnậnămậ2010,ậđvnhậhs ngậđếnậnămậ2020,ậhiệnậđãậcóậtổngậkếtậvLậđangậtrongậqu ậtrìnhậ xâyậdựngậđsờngậlốiậvềậxâyậdựngậvLậhoLnậthiệnậhệậthốngậph pậlu tậchoậgiaiậđoạnậtiếpậ

theo.ậ Tuyậ nhiên,ậ chsaậ cóậ nghvậ quyết vềậ thiậ hLnhậ ph pậ lu tậ vLậ tổậ chứcậ thiậhLnhậ ph pậ

lu t.ậĐiềuậnLy cóậlẽậlLậmộtậtrongậnhữngậnhânậtốậảnhậhsởngậđếnậph pậlu tậvLậthiậhLnhậ

ph pậlu tậởậns cậtaậtrongậthờiậgianậqua.

2.5.2. Điều kiện kinh tế - xã hội C.M cậvLậPh.Ăngghenậđãậkhẳngậđvnh:ậ“Quyền không bao giờ có thể ở một mức

cao hơn chế độ kinh tế và sự phát triển văn hóa của xã hội do chế độ kinh tế đó quy định”98. Ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân chvuậ quyậ đvnhậ bởi điềuậ kiệnậ ph tậ triểnậ kinhậtếậ- xãậhội.ậKhiậkinhậtếậph tậtriểnậsẽậtạoậraậnguồnậlựcậv tậchấtậchoậviệcậthựcậhiệnậ c cậquyậđvnhậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân,ậnângậcaoậđờiậsốngậv tậchấtậvLậtinhậthầnậ cho phạmậnhân.ậNgsợcậlại,ậtrongậmộtậnềnậkinhậtếậkhóậkhăn,ậch mậph tậtriển,ậkhóậcóậ thểậcóậc cậquyậđvnhậmangậtínhậtiếnậbộậtrongậviệcậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân,ậnhấtậ lLậc cậquyậđvnhậphụậthuộcậchủậyếuậvLoậnguồnậlựcậv tậchất.ậ

2.5.3. Trình độ, năng lực, phẩm chất của đội ngũ cán bộ làm công tác xây

dựng và tổ chức thi hành pháp luật

Trongậ c cậ yếuậ tốậ ảnhậ hsởngậ mạnhậ nhấtậ đếnậ ph pậ lu tậ nóiậ chung,ậ ph pậ lu tậ vềậ

98 C.M cậvLậPh.Ăngghenậ(1995),ậToàn tập,ậNxb.ậChínhậtrvậquốcậgiaậ- Sựậth t,ậHLậNội,ật pậ19,ậtr.36.ậ

ANCNậcủaậphạmậnhânậnóiậriêngậtrs cậhếtậlà trìnhậđộậchínhậtrv,ậphẩmậchấtậđạoậđức,ậtri

53

thứcậph pậlu tậvLậtậchíậph pậltậcủaậnhLậl pậph p,ậsau đóậlà c cậyếuậtốậkh cậtrongậtâmậ

ltậph pậlu t. Trongậtrsờngậhợpậcóậnhiềuậđốiậtsợngậcầnậđiềuậchỉnhậcủaậph pậlu tậthìậnhLậ l pậph pậsẽậphảiậx cậl pậthứậtựậsuậtiên, lLậANCNậcủaậphạmậnhânậhayậc cậvấnậđềậcầnậ

quanậtâmậkh c.ậX cậl pậsuậtiênậnghĩaậlLậx cậđvnhậđâuậlLậvấnậđềậhệậtrọngậhơnậsoậv iậc cậ

vấnậ đềậ cònậ lại. Khôngậ chỉậ phụậ thuộcậ vLoậ nộiậ dungậ củaậ c cậ quyậ đvnh,ậ ph pậ lu tậ vềậ

ANCNậcủaậphạmậnhânậđsợcậthiậhLnhậtốtậhayậkhôngậtrênậthựcậtếậphụậthuộcậrấtậl nậvLoậ độiậngũậc nậbộậthựcậthiậph pậlu t, trongậđó, ảnhậhsởngậmạnhậnhấtậ đếnậviệcậthiậhLnhậ

ph pậlu tậlLậtriậthứcậph pậlu tậvLậth iậđộậph pậltậcủaậchủậthể,ậtiếp đóậlà c cậyếuậtốậkh cậ

trongậtâmậltậph pậlu t. NếuậnhsậđộiậngũậnLyậ đsợcậđLoậtạoậcơậbản,ậcóậnh nậthứcậsâuậ

sắc,ậđầyậđủậvềậANCNậcủaậphạmậnhân,ậlLmậviệcậcóậtr chậnhiệm,ậbiếtậyêuậthsơng,ậquanậ tâm,ậchiaậsẻậv iậnhữngậngsờiậlầmậlỗiậthìậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậsẽậđsợcậ

thựcậhiệnậhiệuậquảậvLậngsợcậlại,ậnếuậnhsậđộiậngũậc nậbộ nLyậthiếuậc iậtâm,ậtínhậtr chậ

nhiệmậtrongậthựcậthiậnhiệmậvụ,ậth mậchíậthờậơ,ậvôậcảmậsẽậảnhậhsởngậtiêuậcựcật iậviệcậ

thựcậ thiậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân.ậ Tr chậ nhiệmậ củaậ cơậ quanậ chủậ quảnậ lLậ

phảiậluônậquanậtâmậxâyậdựngậđộiậngũậc nậbộậthựcậthiậph pậlu tậ vềậANCNậcủaậphạmậ

nhânậcóậnh nậthứcậtốt,ậhiểuậbiếtậđầyậđủ,ậcóậth iậđộậđúngậđắn,ậtấmậlòngậbaoậdung,ậyêuậ

thsơngậnhữngậngsờiậmLậmìnhậđangậcóậtr chậnhiệmậquảnậlt,ậgi oậdục,ậcảmậhóa.

2.5.4. Yếu tố truyền thống dân tộc, nhu cầu hợp tác hội nhập quốc tế và yếu tố

thời đại

Mộtậ xãậ hộiậ thânậ thiện,ậ khôngậ cóậ tsậ tsởngậ kỳậ thvậ đốiậ v iậ ngsờiậ phạmậ tội,ậ cóậ

truyềnậ thốngậ “tsơngậthân, tsơngậ i”,ậ đùmậ bọc,ậ nhânậ iậ lLậ điềuậ kiệnậ tốtậchoậ việcậ xâyậ

dựngậvLậthựcậhiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

Trong bốiậcảnhậtoLnậcầuậhóaậvLậhộiậnh pậquốcậtế,ậmỗi quốc gia khôngậthểậkhôngậ

hoLnậthiệnậhệậthốngậph pậlu t củaậmìnhậđểậtsơngậthíchậv iậPLQT. Ph pậlu t vềậANCN

củaậphạmậnhân lLậmộtậthLnhậtốậcủaậhệậthốngậph pậlu t vLậvìậv y, qu ậtrìnhậhợpật cậhộiậ

nh pậ cũngậ sẽậ thúcậ đẩyậ sựậ hoLnậ thiệnậ lĩnhậvựcậ ph pậ lu t này ởậ mỗiậ quốcậ gia. Yếuậ tốậ

thờiậđạiậbao hàm bốiậcảnhậthờiậđại,ậsựậquanậtâmậcủaậLHQ vLậcộngậđồngậquốcậtếậđốiậ

v iậvấnậđềậANCN nói chung, ANCN củaậphạmậnhân nóiậriêng,ậyếuậtố dânậchủ,ậnhânậ quyền,ậ xâyậ dựngậ nhLậ ns cậ ph pậ quyền.ậ Nhữngậ quyậ đvnhậ vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân đsợcậ ghiậ nh nậ trongậ ph pậ lu t quốcậ giaậ nhsngậ phảiậ trênậ c cậ tiêuậ chíậ vềậ nhânậ quyềnậ trong PLQT mLậtrọngậtâmậlLậBộậlu tậnhânậquyềnậquốcậtếậvLậc cậ điềuậs cậquốcậtếậcóậ liênậquanậđếnậANCN củaậphạmậnhân.

Đặcậbiệt, hiện nayậnhânậloạiậđangậbs cậvLoậcuộcậCMCN lầnậthứậtsậhayậcònậgọiậlLậ

cuộcậCMCN 4.0ậmLậvềậbảnậchất,ậđâyậlLậcuộcậc chậmạngậsốậhóa. CuộcậCMCN 4.0 đsợcậ

dựậb o có t cậđộngậtoậl nậvềậkinhậtế, môiậtrsờngậsinhậth iậvLậlLmậthayậđổiậc chậthứcậ

quảnậ ltậ vLậ môậ hìnhậ quảnậ trvậ xãậ hội.ậ Nóậ t cậ độngậ t i ANCN củaậ phạmậ nhân cảậ theoậ

chiềuậhs ngậtíchậcựcậvLậchiềuậhs ngậtiêuậcực. Nhữngật cậđộngậtíchậcựcậbaoậgồm: Một

54

là, CMCN 4.0ậsẽậlLmậxuấtậhiệnậmộtậhệậthốngậc cậ“nhLậtùậthôngậminh”.ậTrongậđó,ậcông

nghệậđsợcậsnậdụngậđểậkiểmậso tậanậninhậtrongậtrạiậgiam,ậphòngậng aậviệcậphạmậnhân trốnậtrại,ậđsaậvũậkhí,ậphsơngậtiện,ậv tậcấmậvLoậtrạiậgiam, kvpậthờiậph tậhiệnậc cậhLnhậviậ

xâmậ phạmậ thânậ thể,ậ tínhậ mạng,ậ sứcậ khỏeậ củaậ phạmậ nhân. Hai là, tríậ tuệậ nhânậ tạo sẽậ

đsợcậsnậdụngậđểậđ nhậgi ậkhảậnăngật iậphạmậvLậphạmậtộiậm iậcủaậphạmậnhân,ậđsaậraậ

nhữngậ cảnhậ b oậ giúpậ choậ việcậ ngănậ ng aậ c cậ hLnhậ viậ xâmậ phạmậ ANCN củaậ phạmậ nhân t ậphíaậphạmậnhân khác. Ba là, việcậsnậdụngậphổậbiếnậtríậtuệậnhânậtạoậsẽậlLmậchoậ

môậhìnhậquảnậlt,ậgiamậgiữậ phạmậnhân thayậđổi,ậđộiậngũậc nậbộậquảnậltậ trạiậgiam sẽậ

dầnậbvậthayậthếậbởiậm yậmóc,ậnguyậcơậđeậdọaậvềậANCN củaậphạmậnhân t ậphía c nậbộậ

trạiậgiam,ậdoậv y,ậsẽậbvậgiảmậdần. Bốn là, việcậc cậphsơngậtiệnậthôngậminhậtrởậnênậphổậ biến,ậ trongậ trsờngậhợpậ phạmậ nhân đsợcậphépậ snậ dụngậ điệnậ thoạiậ vLậ internetậ sẽậ thúcậ

đẩyậ mốiậ liênậ kếtậ giữaậ cộngậ đồngậ xãậ hộiậ v iậ phạmậ nhân,ậ nhữngậ nguyậ cơậ xâmậ hạiậ

ANCN củaậphạmậnhân cóậthểậgiảmậb tậdoậnhữngậhLnhậviậxâmậhạiậcóậthểậđsợcậkvpậthờiậ

ph tậhiện, ngănậchặn. Năm là, phầnậmềmậtheoậdõi,ậđ nhậgi ậkếtậquảậchấpậhLnhậ nậcủaậ

phạmậ nhân đsợcậxâyậ dựngậ vLậ đsaậ vLoậ snậ dụngậ sẽậ hỗậ trợậ đắcậ lựcậcôngậ t cậ phânậ loạiậ

phạmậnhân,ậkvpậthờiậchuyểnậnơiậgiamậgiữậphạmậnhân theo loạiậphùậhợpậv iậqu ậtrìnhậ

cảiậtạoậcủaậphạmậnhân,ậgiúpậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân đsợcậtốtậhơn. Sáu là, cơậ

quanậquảnậltậtrạiậgiam cóậthểậsnậdụngậthiếtậbvậcôngậnghệậđểậgi mậs tậviệcậtổậchứcậlaoậ

độngậchoậphạmậnhân,ậphòngậng aậhiệnậtsợngậlạmậdụngậsứcậlaoậđộngậcủaậphạmậnhân. Bảy là, nhờậsựậph tậtriểnậcủaậcôngậnghệậbằngậviệcậgắnậc cậthiếtậbvậđvnhậvvậđểậtheoậdõiậ

sựậdiậchuyểnậcủaậngsờiậchấpậhLnhậ nậphạtậtù,ậnhLậchứcậtr chậcóậthểậchoậphépậthựcậhiệnậ

“tùậtạiậgia”ậđốiậv iậnhữngậđốiậtsợngậphạmậtộiậnhấtậđvnh.ậĐiềuậnLyậcũngậđòiậhỏiậphảiậcóậ

nh nậthứcậm iậvề nơiậgiamậgiữậphạmậnhân.

Bênậcạnhậđó,ậcuộcậCMCN 4.0ậcũngậsẽậgâyậraậnhữngật cậđộngậtiêuậcựcật iậANCN

củaậphạmậnhân.ậNhữngật cậđộngậtiêuậcựcậcóậthểậkểậđếnậlL: Thứ nhất, việcậsnậdụngậphổậ

biếnậ internet,ậ mạngậ xãậ hộiậ sẽậ lLmậ giaậ tăngậ tộiậ phạmậ snậ dụngậ côngậ nghệậ caoậ vLậ xuấtậ

hiệnậnhữngậloạiậtộiậphạmậm i.ậHơnậnữa,ậtrong cuộcậCMCN 4.0 rô bốtậsẽậdầnậthayậthếậ

sứcậlaoậđộngậcủaậconậ ngsời,ậtỷậlệậthấtậ nghiệpậgiaậtăngậsẽậlLmậnảyậ sinhậnhiềuậvấnậđềậ phứcậtạpậvềậanậninh,ậtr tậtự.ậNếuậkhôngậđsợcậkiểmậso tậtốt,ậtỷậlệậtộiậphạmậgiaậtăngậkéoậ theoậđóậlLậsốậlsợngậphạmậnhân tăngậlên,ậquyậmôậgiamậgiữậtăng,ậxuấtậhiệnậnhữngậvấnậ đềậm iậphứcậtạpậhơnậvềậ ANCN củaậ phạmậnhân. Thứ hai, v iậsựậph tậtriểnậcủaậcôngậ nghệ,ậsứcậsảnậxuấtậcủaậxãậhộiậtăngậlênậnhanhậchóng,ậc cậdòngậnh pậcsậngLyậcLngậgiaậ tăngậthôngậquaậc cậdòngậlaoậđộngậbởiậc cậhợpậđồngậđsợcậktậkếtậcùngậv iậviệcậmởậcnaậ

biênậgi iậvLậhộiậnh pậquốcậtếậngLyậcLngậsâuậrộng,ậsongậmặtậtr iậcủaậnóậlLậtộiậphạmậlLậ

ngsờiậ ns cậ ngoLiậ theoậ đóậ ngLyậ cLngậ giaậ tăng,ậ phạmậ nhân lLậ ngsờiậ ns cậ ngoLiậ baoậ

gồmậcôngậdânậcủaậnhiềuậquốcậgiaậkh cậnhau,ậviệcậbảoậđảmậANCN cho phạmậnhân là

ngsờiậns cậngoLiậcũngậđặtậraậnhữngậth chậthứcậm i.ậThứ ba, môiậtrsờngậtrạiậgiam khá

55

khépậkínậvLậtsơngậđốiậbiệtậl pậv iậthếậgi iậbênậngoLi,ậdoậđó,ậcôngậnghệậcóậthểậđsợcậsnậ

dụngậđểậtiếnậhLnhậc cậthíậnghiệmậtr iậphépậvềậmặtậsinhậhọcậđốiậv iậphạm nhân. Thứ tư, dữậliệuậc ậnhânậcủaậphạmậnhân cóậthểậbvậmấtậkiểmậso t,ậbvậchiaậsẻậdoậbvậc cậhackerậđộtậ

nh pậdữậliệuậcủaậtrạiậgiam vLậcơậquanậquảnậltậtrạiậgiam,ậlấyậcắpậthôngậtinậphạmậnhân

vLậsnậdụngậtr iậphépậnhữngậthôngậtinậnLy. Thứ năm, việcậsnậdụngậcôngậnghệậđểậgi mậ

sát, theo dõi phạmậnhân cũngậlLmậnảyậsinhậnhữngậvấnậđềậvềậbảoậvệậđờiậsốngậriêngậtsậ củaậphạmậnhân,ậnhấtậlLậđốiậv iậphạmậnhân nữ. Nhsậv y,ậsựậph t triểnậcủaậcuộcậCMCN

4.0 sẽậlLmậchoậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân cũngậphảiậthayậđổiậchoậphùậhợp.ậSựậ

thayậđổiậnLyậnhanhậhayậch mậtùyậthuộcậvLoậsựậph tậtriểnậcôngậnghệậcủaậmỗiậquốcậgiaậ

cùng mốiậquanậtâmậcủaậnhLậns cậvLậxãậhộiậđốiậv iậANCN củaậphạmậnhân cũngậnhsậ tínhậchủậđộngậthamậmsu,ậđềậxuấtậcủaậlựcậlsợngậchứcậnăng.

2.6. Pháp luật quốc tế và pháp luật một số quốc gia về an ninh con ngƣời của

phạm nhân và giá trị tham khảo cho Việt Nam

2.6.1. Pháp luật quốc tế về an ninh con người của phạm nhân TrongậphầnậnLy,ậLu nậ n trìnhậbLyậnhữngậvấnậđềậcóậtínhậchấtậquanậđiểm,ậnguyênậ

tắcậcủaậPLQT trongậviệcậđốiậxnậv iậphạmậnhân,ậcònậnhữngậnộiậdungậcụậthểậcủaậPLQT

vềậANCN củaậphạmậnhân sẽậđsợcậđềậc pậtrongậsựậđốiậchiếu v iậc cậquyậđvnhậcủaậpháp

lu t trongậns cậtạiậchsơngậ3ậvLậchsơngậ4ậcủaậLu nậ n.ậ

V iậmụcậđíchậkhuyếnậkhíchậc cậquốcậgiaậkhôngậng ngậthúcậđẩyậsựậquanậtâmật iậ phạmậ nhân vLậ cóậ nhữngậ nỗậ lựcậ trongậ việcậ “thểậ nghiệmậ vLậ c cậ thựcậ tiễn” nhằmậ thúc

đẩyậ sựậ ph tậ triểnậ nhânậ c chậ vLậ tậ thứcậ c ậ nhânậ củaậ phạmậ nhân,ậ trongậ nhữngậ th pậ kỷậ

qua, LHQ vLậc cậtổậchứcậquốcậtếậđãậbanậhLnhậnhiềuậvănậbảnậ ph pậltậvềậ ANCN củaậ

phạmậnhân,ậtạoậcơậsởậquanậtrọngậđểậc cậquốcậgiaậtiếnậhLnhậ“nộiậlu tậhóa”ậc cậquyậđvnhậ

củaậ mìnhậ choậ phùậ hợpậ v iậ LPQT,ậ thúcậ đẩyậ ANCN củaậ phạmậ nhân trênậ c cậ phsơngậ

diện.ậCụậthể, t ậnămậ1955,ậtạiậcuộcậhọpậlầnậthứậnhấtậvềậngănậng aậtộiậphạmậvLậđốiậxnậ

v iậngsờiậphạmậtộiậtổậchứcậtạiậGeneva,ậLHQ đãậthôngậquaậ“C cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậ

thiểuậvềậđốiậxnậv iậtùậnhân”.ậC cậnộiậdungậtrongậvănậkiệnậnLyậđsợcậcoiậlLậnhữngậ“tiêuậ

chuẩnậtốiậthiểu”ậtrongậviệcậđốiậxnậv iậtùậnhânậđsợcậLHQ chấpậnh nậlLậphùậhợp,ậnhsậ v yậcóậnghĩaậlLậc cậquốcậgiaậthLnhậviênậLHQ khôngậđsợcậđsaậraậnhữngậquyậđvnhậcóậ tínhậds iậngsỡngậđãậđsợcậnêuậlênậtrongậvănậkiệnậnLy.ậTrongậnhữngậth pậniênậ70,ậ80ậ vLậ 90ậ củaậ thếậ kỷậ XX,ậ LHQ đãậ thôngậ quaậ nhiềuậ vănậ kiệnậ ph pậ ltậ cóậ liênậ quanậ t iậ ANCN củaậphạmậnhân.ậNghiênậcứuậc cậvănậkiệnậph pậltậquốcậtếậvềậANCN củaậphạmậ nhân choậthấy,ậPLQT đãậđặtậraậc cậyêuậcầuậchungậcóậtínhậnguyênậtắcậtrongậviệcậđốiậxnậ

v iậphạmậnhân nhsậsau:

Một là, phảiậđốiậxn nhânậđạoậvLậtônậtrọngậnhânậphẩmậcủaậphạmậnhân.

Phạmậ nhân lLậ ngsờiậ bvậ ts cậ tựậ doậ doậ đãậ t ngậ phạmậ tộiậ nhsngậ họậ vẫnậ lLậ conậ

ngsời,ậhọậcầnậphảiậđsợcậđốiậxnậnhânậđạoậvLậđsợcậtônậtrọngậnhânậphẩm,ậgi ậtrvậvốnậcóậ

56

củaậmình.ậĐiềuậnLyậđsợcậghiậnh nậtạiậCôngậs cậquốcậtếậvềậc cậquyềnậdânậsựậvLậchínhậ

trvậnămậ1966ậ(khoảnậ1ậĐiềuậ10)ậvLậtiếpậtụcậđsợcậkhẳngậđvnhậtrongậT pậhợpậc cậnguyên tắcậnămậ1988 (Điềuậ1) và Nhữngậnguyênậtắcậcơậbảnậnămậ1990ậ(Điều 1).ậNhìnậthấu hệậ

quảậcủaậtìnhậtrạngật chậngsờiậphạmậtộiậraậkhỏiậthếậgi iậbênậngoLiậlLậmộtậnỗiậđauậkhổ

chínhậbởiậvìậnóậts cậbỏậquyềnậtựậquyếtậcủaậmộtậngsờiậbằngậc chậlấyậđi sựậtựậdoậcủaậ

ngsờiậđó,ậ PLQT đãậ đặtậ raậ yêuậ cầuậ hệậ thốngậ nhLậ tùậ phảiậ khôngậ đsợcậ lLmậ trầmậ trọngậ thêmậnỗiậđauậkhổậvốnậcóậđốiậv iậphạmậnhân (Điềuậ57 C cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậ

nămậ1955), c nậbộậtrạiậgiam phảiậcsậxnậđúngậmựcậvLậthựcậhiệnậnhiệmậvụậsaoậchoậcóậ

ảnhậhsởngậtốtậđối v iậtùậnhân,ậquaậsựậgsơngậmẫuậcủa mình,ậvLậđểậtùậnhânậkínhậtrọng

(Điềuậ48 C cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).

Hai là, phảiậ đốiậ xnậ v iậ phạmậ nhân mộtậ c chậ côngậ bằngậ vLậ chúậ trọngậ đếnậ c cậ

nhómậđặcậthù.

Yêuậcầuậvềậđốiậxnậv iậphạmậnhân mộtậc chậcôngậbằng,ậkhôngậcó bấtậkỳậsựậphânậ

biệtậnLo đsợcậđềậc pậtrongậnhiềuậvănậkiệnậnhs:ậCôngậs cậquốcậtếậvềậc cậquyềnậdânậsựậ

vLậchínhậtrvậnămậ1966ậ(Điềuậ26);ậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955ậ(khoảnậaậ

Điềuậ6);ậNhữngậnguyênậtắcậcơậbảnậnămậ1990ậ(Điềuậ2); T pậhợpậc cậnguyênậtắcậnămậ

1988 (khoảnậ1ậĐiềuậ5)...ậĐiềuậnLyậcóậnghĩaậlà, khiậ pậdụngậc cậquyậđvnhậcủaậPLQT vềậ

ANCN củaậ phạmậ nhân thìậ trongậ nhữngậ điềuậ kiện,ậ hoLnậ cảnhậ nhsậ nhauậ chúngậ phảiậ

đsợcậ pậdụngậnhsậnhauậđốiậv iậmọiậphạmậnhân. Tuyậv y,ậnhữngậquyậđvnhậdLnhậriêngậ choậnhữngậđốiậtsợngậphạmậnhân mangậtínhậđặcậthùậnhsậphạmậnhân nữ,ậphạmậnhân nữậ

có thai và đangậchoậconậbú,ậphạmậnhân lLậngsờiậchsaậthLnhậniên,ậphạmậnhân giLậyếu,ậ

bệnhật tậhayậphạmậnhân lLậngsờiậkhuyếtật t...ậsẽậkhôngậđsợcậcoiậlLậmangậtínhậphânậbiệtậ

đốiậxnậ(khoảnậ2 Điềuậ5 T pậhợpậc cậnguyênậtắcậnămậ1988), bởiậchúng nhằmậbảoậvệ

cho nhữngậđốiậtsợngậyếuậthếậhơnậsoậv iậnhữngậđốiậtsợngậphạmậnhân khác mà thôi.

Ba là, phạmậ nhân vẫnậ lLậ chủậ thểậ củaậ c cậ quyềnậ conậ ngsời,ậ chỉậ bvậ ts cậ mộtậ sốậ

quyềnậnhấtậđvnh.

TheoậquyậđvnhậcủaậPLQT,ậngoạiậtr ậnhữngậhạnậchếậcầnậthiếtậchoậviệcậgiamậgiữ,ậ

mọiậphạmậnhân phải đsợcậhsởngậc cậquyềnậvLậtựậdoậcơậbảnậcủaậconậngsờiậđsợcậnêuậ trong Bộậlu tậnhânậquyềnậquốcậtếậnếuậquốcậgiaậliênậquanậlLậthLnhậviênậcủaậnhữngậvănậ kiệnậ đó,ậ cũngậ nhsậ c cậ quyềnậ kh cậ đsợcậ nêuậ trongậ nhữngậ côngậ s cậ kh cậ củaậ LHQ (Điều 5 Nhữngậnguyênậtắcậcơậbảnậnămậ1990). Đểậbảoậđảmậc cậQCN cơậbản,ậmỗiậnhLậ ns cậphảiậđ pậứngậnhuậcầuậtốiậthiểuậchoậphạmậnhân,ậđó là nhữngậđiềuậkiệnậcầnậthiếtậ nhấtậđốiậv iậphạmậnhân trongậsinhậhoạtậhằngậngLyậnhsậnhuậcầuậvềậăn,ậmặc,ậở,ậvệậsinhậ

c ậnhân…ậPLQT khẳngậđvnhậtr chậnhiệmậcủaậnhLậtùậtrongậviệcậgiamậgiữậphạmậnhân là

phảiậđsợcậthựcậhiệnậphùậhợpậv iậc cậmụcậtiêuậxãậhộiậkh cậcủaậquốcậgiaậvLậnhữngậtr chậ

nhiệmậchủậ yếuậcủaậquốcậgiaậtrongậviệcậthúcậ đẩyậhạnhậphúcậvLậsựậph tậtriểnậcủaậmọiậ

thLnhậviênậtrongậxãậhội.

57

Bốn là, trongậqu ậtrìnhậtổậchứcậgiamậgiữậphảiậph tậtriểnậtậthứcậtr chậnhiệmậcủaậ

phạmậnhân vLậhs ngật iật iậhòaậnh pậxãậhộiậchoậphạmậnhân.

TheoậquyậđvnhậcủaậPLQT,ậmụcậđíchậchínhậcủaậhìnhậphạtậtùậlLậđểậbảoậvệậxãậhộiậ

chốngậlạiậtộiậphạm,ậmụcậđíchậnLyậchỉậcóậthểậđạtậđsợcậkhiậtrongậqu ậtrìnhậgiamậgiữ,ậcảiậ

tạo,ậphạmậnhân đsợcậph tậtriểnậtậthứcậtr chậnhiệmậđốiậv iậbảnậthânậvLậđốiậv iậcộngậ

đồngậxãậhộiậđểậtrongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậhọậkhôngậVPPL,ật iậphạmậhayậphạmậtộiậ m iậcũngậnhsậsauậkhiậtrởậvềậxãậhội, họậsốngậtuânậtheoậph pậlu t vLậtựậnuôiậsốngậđsợcậ

bảnậthânậmình.ậĐểậđạtậđsợcậmụcậđíchậnLy,ậnhLậtùậphảiật nậdụngậmọiậnguồnậlựcậvLậsnậ

dụngậmọiậbiệnậph pậtrongậviệcậchữaậbệnh,ậchămậsócậsứcậkhỏe,ậph tậtriểnậthểậlực,ậcủngậ

cốậtsậc chậđạoậđứcậmLậnhấtậlLậphảiậtổậchứcậgi oậdục,ậdạyậnghềậvLậhs ngậnghiệpậphùậ hợpậv iật ngậphạmậnhân. C cậnộiậdungậchuẩnậbvậchoậphạmậnhân t iậhòaậnh pậxãậhộiậ

phảiậđsợcậthựcậhiệnật ậkhiậphạmậnhân nh pậtrạiậvLậtrongậsuốtậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ n.

Năm là, c nậbộậtrạiậgiam phảiậhiểuậđsợcậngônậngữậcủaậphạmậnhân.

Hầuậ hếtậ c cậ quốcậ giaậ trênậ thếậ gi iậ đềuậ lLậ nhữngậ quốcậ giaậ đaậ dânậ tộc,ậ đaậ ngônậ

ngữ.ậTrongậbốiậcảnhậtoLnậcầuậhóaậvLậhộiậnh pậquốcậtế,ậsốậlsợngậphạmậnhân lLậngsờiậ

ns cậngoLiậngLyậcLngậgiaậtăng.ậĐểậbảoậđảmậANCN choậtấtậcảậc cậphạmậnhân, PLQT

đặtậraậquyậđvnhậgi mậđốc,ậphóậgi mậđốcậvLậđạiậbộậph nậđộiậngũậc nậbộ,ậnhânậviênậcủaậ

nhLậtùậphảiậnóiậđsợcậngônậngữậcủaậsốậtùậnhânậđôngậnhất,ậhayậmộtậngônậngữậmLậsốậtùậ

nhânậ đông nhấtậ cóậ thểậ hiểuậ đsợc. Trongậ trsờngậhợpậkhôngậ hiểuậ đsợcậngônậ ngữậ củaậ phạmậnhân thìậphảiậsnậdụngậphiênậdvchậbất cứậkhiậnLoậcầnậthiếtậ(Điềuậ51 C cậquyậtắcậ

tiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).

2.6.2. Pháp luật một số quốc gia về an ninh con người của phạm nhân TrongậphạmậviậLu nậ n,ật cậgiảậtìmậhiểu ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân củaậ

VsơngậquốcậAnh,ậLiênậbangậ Malaysia,ậCộngậhòaậSingapore,ậNh tậBảnậvLậ Cộngậ hòaậ

Uganda. Trongậđó,ậLiênậbangậMalaysiaậlLậns cậcóậđiềuậkiệnậph tậtriển kinhậtếậ- xãậhộiậ

tsơngậđồng ViệtậNam,ậCộngậhòaậSingaporeậcóậnềnậkinhậtếậph tậtriểnậcaoậhơn.ậVsơngậ

quốcậAnh vLậNh tậBảnậlLậnhữngậns cậtiênậtiến,ậcóậnhiềuậquyậđvnhậtiếnậbộậvềậANCNậ

củaậphạmậnhânậcầnậđsợcậthamậkhảo,ậtiếpậthu. Còn Uganda tuy lLậmộtậquốcậgiaậch mậ ph tậtriểnậởậĐôngậPhi nhsngậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậcủaậquốcậgiaậnLyậcó nhiềuậđiểmậtiếnậbộậrấtậđ ngậghiậnh n.ậỞậđây,ật cậgiảậtrìnhậbLyậnhữngậđiểmậchungậvLậ sauậđóậsẽậnêuậlênậmộtậsốậđiểmậriêngậđ ngậchúậtậtrongậc cậquyậđvnhậcủaậ ph pậlu t vềậ ANCN củaậphạmậnhân củaậc cậquốcậgiaậnóiậtrên.ậXinậnóiậthêm,ậLiênậhiệpậVsơngậquốcậ AnhậvLậBắcậAi-len (United Kingdom ofậGreatậBritainậandậNorthernậIreland)ậbaoậgồmậ

04ậkhuậvực:ậEnglandậvLậWales,ậScotlandậvLậBắcậIreland.ậTrongậđó,ậEnglandậvLậWalesậ

cóậ chungậ mộtậ hệậ thốngậ ph pậ lu t,ậ cònậ Scotlandậ vLậ Bắcậ Irelandậ mỗiậ vùngậ cóậ mộtậ hệậ

thốngậ ph pậ lu t riêng.ậ Trongậ Lu nậ nậ nLy,ậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t England và

WalesậvềậANCN củaậphạmậnhân đsợcậđềậc pậ(sauậđâyậgọiậtắtậlLậAnh).ậ

58

2.6.2.1. Điểm chung trong quy định của pháp luật Anh, Malaysia, Singapore,

Nhật Bản và Uganda về an ninh con người của phạm nhân

Thứ nhất, mụcậđíchậcủaậviệc THAPT lLậnhằmậbảoậvệậcôngậchúng;ậgiảmật iậphạm;ậ

có hìnhậphạtậthíchậđ ngậđốiậv iậngsờiậphạmậtội;ậđảmậbảoậnh nậthứcậcủaậngsờiậphạmậ

tộiậ vềậ ảnhậ hsởngậ củaậ tộiậ phạmậ đốiậ v iậ c cậ nạnậ nhân, công chúng; vLậ cảiậ tạoậ ngsờiậ

phạmậtội.ậ

Thứ hai, các nguyênậtắcậcơậbảnậtrongậviệcậđốiậxnậv iậphạmậnhân đsợcậx cậđvnhậlà

việcậ giamậ giữậ phạmậ nhân sẽậ baoậ gồmậ tấtậ cảậ c c chiậ phíậ cầnậ thiếtậ liênậ quanậ về thựcậ

phẩm,ậquầnậ o,ậquyềnậnuôiậconậvLậdiậchuyểnật ậnơiậnLyậđếnậnơiậkh c; phạmậnhân sẽậ

khôngậbvậđốiậxnậqu ậmứcậsoậv iậnhững ngsờiậbìnhậthsờngậtrongậxãậhội; t ậkhiậphạmậ nhân bắtậđầuậchấpậhLnhậ nậphảiậquanậtâmật iậtsơngậlaiậcủaậhọậsauậkhiậđsợcậthả.

Thứ ba, vềậnộiậdungậc cậquyậđvnhậtrênậc cậkhíaậcạnhậcủaậANCN củaậphạmậnhân.

Về an ninh cá nhân, ph pậlu tậc cậns cậquyậđvnh, phạmậnhân đsợcậphânậloạiậđểậ

giamậgiữ;ậc nậbộậtrạiậgiam đsợcậkh mậxétậphạmậnhân nhằmậtìmậkiếm,ậph tậhiệnậvLậthuậ

giữậnhữngậv tậdụngậtr iậphépậsongậkhôngậcóậ phạmậnhânậnLoậđsợcậkiểmậtra,ậlụcậso tậ

trs cậsựậchứngậkiếnậ củaậmộtậphạmậnhân khác,ậviệcậkiểmậtra,ậlụcậso tậphảiậđsợcậtiếnậ

hLnhậbởiậmộtậsĩậquanậnhLậtùậcóậcùngậgi iậtính.ậC cậcuộcậthămậgặpậđốiậv iậphạmậnhânậ

đềuậphảiậđsợcậkiểmậso t.ậC nậbộậtrạiậgiam trongậviệcậđốiậphóậv iậphạmậnhân sẽậđsợcậ

snậdụngậvũậlựcậsongậsẽậkhôngậsnậdụngậnhiềuậhơnậmứcậcầnậthiết;ậphạmậnhânậsẽậbvậgiamậ giữậriêngậtrongậtrsờngậhợpậhọậtựậgâyậthsơngậtíchậchoậmìnhậhoặcậngsờiậkh c,ậgâyậthiệtậ

hạiậtLiậsảnậhoặcậgâyậx oậtrộn.ậĐồngậthời,ậph pậlu t c cậns cậđềuậcóậc cậquyậđvnhậmangậ

tínhậliệtậkêậc cậhLnhậviậphạmậnhân khôngậđsợcậlLm.ậĐ ngậchúậtậlLậquyậđvnhậvềậnhLậtùậ

tạmậthời sẽậđsợcậsnậdụngậkhiậsốậlsợngậphạmậnhân vsợtậmứcậcóậthểậhợpậltậgiam giữậ

trong nhà tù và khôngậthu nậtiệnậđểậchuyểnậsốậvsợtậqu ậsangậmộtậnhLậtùậkh c hoặcậlLậ

vìậltậdoậbùngậph tậdvchậbệnh.

Về an ninh cộng đồng, phạmậnhânậđsợcậduyậtrìậsựậliênậlạcậv iậgiaậđìnhậcủaậhọ;ậ

đsợcậ gni, nh nậ ths và đsợc gặpậ thânậ nhânậ vLậ bạnậ bèậ củaậ họ;ậ tônậ trọngậ nhuậ cầuậ tínậ

ngsỡng,ậtônậgi oậvà tạoậđiềuậkiệnậchoậphạmậnhân đsợcậthựcậhLnhậc cậnghiậlễậtônậgiáo. Phẩmậchấtậcủaậc nậbộậtrạiậgiam đsợcậđặcậbiệtậchúậtrọng.

Về an ninh chính trị, phạmậnhân đsợcậcungậcấpậc cậthôngậtinậvềậquyềnậvLậnghĩaậ vụậcủaậmìnhậkhiậnh pậtrại;ậcóậquyền khiếuậnại,ậtốậc oậvLậđsợcậgặpậlu tậss;ậđsợcậgniậ đơnậkhiếuậnại,ậtốậc oật iậc cậcơậquanậbênậngoLiậnhLậtùậmLậkhôngậbvậkiểmậso tậvềậnộiậ dungậ bởiậ trạiậ giam;ậ đặcậ biệt coiậ trọngậ côngậ t cậ thanhậ tra,ậ kiểmậ tra, giám sát các trạiậ

giam trongậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

Về an ninh kinh tế, ph pậ lu tậ củaậ c cậ ns cậ đềuậ quyậ đvnh, phạmậ nhânậ đsợcậ trảậ

côngậkhiậthamậgiaậlaoậđộngậsảnậxuất,ậđsợcậphépậchiậtiêuậmộtậphầnậtrongậtổngậsốậtiềnậ

nh nậ đsợcậhLngậ th ngậ doậ laoậ độngậ đểậ muaậ nhuậ yếuậ phẩmậ choậ bảnậ thân, sốậ dsậ đsợcậ

59

choậvLoậthẻậtínậdụngậvLậtrảậchoậphạmậnhânậkhi họ đsợcậtrảậtựậdoậhoặcậmộtậphầnậthuậ

nh pậ củaậ phạmậ nhânậ đsợcậgniậ choậ giaậ đìnhậhọ; tLiậ sảnậ củaậ phạmậ nhânậ khiậ nh pậ trạiậ đsợcậktậgniậbởiậtrạiậgiam vLậđsợcậtrảậlạiậkhiậphạmậnhânậchấpậhLnhậxongậ nậphạtậtù.ậ

Phạmậ nhânậ đsợcậ nh nậ c cậ khoảnậ tiềnậ doậ bênậ ngoLiậ gniậ vLoậ choậ mình,ậ kểậ cảậ bằngậ

đsờngậ bsuậ điện;ậ đsợcậ đLoậ tạoậ nghềậ trongậ qu ậ trìnhậ chấpậ hLnhậ n;ậ khôngậ mộtậ nhânậ

viênậtrạiậgiamậnLoậđsợcậthựcậhiệnậc cậgiaoậdvchậv iậphạmậnhân.

Về an ninh sức khỏe, ph pậlu tậc cậns cậquyậđvnh,ậphạmậnhân đsợcậcungậcấpậđầyậ

đủậvLậđảmậbảoậvệậsinhậanậtoLnậthựcậphẩm;ậc nậbộậyậtếậhoặcậngsờiậcóậthẩmậquyềnậkh cậ

sẽậthsờngậxuyênậkiểmậtraậthứcậănậcủaậphạmậnhânậvLậsẽậb oậc oậbằngậvănậbảnậchoậc nậ

bộậphụậtr chậvềậchấtậlsợngậvLậsốậlsợngậthựcậphẩmậhoặcậbấtậkỳậnguyênậnhânậnLoậkh cậ cóậthểậảnhậhsởngậđếnậsứcậkhỏeậcủaậphạmậnhân;ậ phạmậnhânậsẽậbvậkỷậlu tậkhiật ậchốiậ

c cậbữaậănậđsợcậcungậcấp,ậănậhoặcậchiếmậđoạtậbấtậkỳậthựcậphẩmậnLoậkhôngậđsợcậchỉậ

đvnhậchoậmình,ậđsaậvLoậthựcậphẩmậhoặcậđồậuốngậbấtậcứậthứậgìậcóậkhảậnăngậkhiếnậnóậ

không ngonậ miệngậ hoặcậ khôngậ lLnhậ mạnh; điềuậ kiệnậ giamậ giữậ phảiậ bảoậ đảmậ kíchậ

ths c,ậ nhậs ng,ậssởiậấm,ậthôngậgióậvLậviệcậcungậcấpậc cậv tậdụngậbảoậđảmậchoậsứcậ

khỏeậphạmậnhân;ậquyậ đvnhậcụậthểậvềậsốậ giờậvLậthờiậgianậ t pậthểậdụcậngoLiậ trờiậ hàng

ngLyậcủaậphạmậnhân. Mỗiậphạmậnhân khiậnh pậtrại sẽậđsợc kiểmậtraậyậtế;ậphạmậnhânậ

bvậbệnhậnặngậhoặcậrốiậloạnậtâmậthầnậđsợcậđiềuậtrvậtạiậbệnhậviện;ậphạmậnhânậsứcậkhỏeậ

khôngậ đảmậ bảoậ đsợcậ miễnậ laoậ động; phạmậ nhânậ phảiậ thamậ giaậ quétậ dọnậ đểậ giữậ choậ nhà tù sạchậsẽ và sẽậbvậkỷậlu tậnếuậcóậc cậhLnhậviậgâyậmấtậvệậsinhậnhLậtù.ậ

Ngoài ra, ph pậlu t c cậns cậđềuậcóậc cậquyậđvnh bảoậvệậphạmậnhân lLậđốiậtsợngậ

dễậbvậtổnậthsơngậnhsậphạmậnhân lLậngsờiậchsaậthLnhậniênậvLậphạmậnhân nữ. Chẳngậ

hạn, nhữngậphạmậnhân nLyậđsợcậgiamậgiữậriêng;ậphạmậnhân nữậsẽậdoậc nậbộậnữậphụậ

trách, namậsĩậquanậnhLậtùậkhôngậđsợcậvLoậnhLậtùậhoặcậmộtậphầnậcủaậnhLậtùậcóậgiamậ

giữậphạmậnhân nữ,ậtr ậkhi cóậc nậbộậnữậđiậcùng;ậkhiậphạmậnhân nữậsinhậconậtrongậtù,ậ

mọiậthứậcầnậthiếtậchoậviệcậchămậsócậconậcủaậnữậphạmậnhân sẽậđsợcậcungậcấp...

2.6.2.2. Điểm riêng đáng chú ý trong các quy định của pháp luật một số quốc gia

về an ninh con người của phạm nhân

- Vương quốc Anh Điểmậđ ngậchúật trong quyậđvnhậcủaậph pậlu t Anh, BộậtrsởngậBộậTsậph pậcóậ thểậ phóngậ thíchậ tạmậ thờiậ phạmậ nhân đểậ phạmậ nhân thamậ giaậ vLoậ việcậ lLmậ hoặcậ lLmậ việcậtựậnguyệnậhoặcậđểậđsợcậđLoậtạoậmột lĩnhậvựcậnếuậnóậkhôngậthểậđsợcậhs ngậdẫnậ mộtậc chậhợpậltậtrongậnhLậtùậ(khoảnậ3ậĐiềuậ9ậQuyậtắcậnhLậtùậnămậ1999);ậcóậthểậtạmậ

thờiậ thảậ phạmậ nhân đểậ giúpậ họậ duyậ trìậ mốiậ quanậ hệậ giaậ đìnhậ hoặcậ trongậ qu ậ trìnhậ

chuyểnậ t ậ cuộcậ sốngậ trongậ tùậ sangậ tựậ do hoặcậ lLậ đểậ họậ thựcậ hiệnậ mộtậ chuyếnậ viếngậ

thămậtạiậđvaậphsơngậcủaậnhLậtùậ(Điềuậ9ậQuyậtắcậnhLậtùậnămậ1999).ậMỗiậnhLậtùậsẽậcóậ

một gi oậsĩậđểậphụcậvụậnhuậcầuậtínậngsỡng,ậtônậgi oậcủaậphạmậnhân (khoảnậ1ậĐiềuậ7ậ

60

Lu tậnhLậtùậnămậ1952).ậPhạmậnhânậcủaậKitôậgi oậđsợcậnghỉậlaoậđộngậ vLoậChủậnh t,ậ

NgLyậGi ngậsinhậhoặcậThứậS uậTuầnậTh nh,ậc cậphạmậnhân theo tôn giáo khác cũngậ đsợcậnghỉậlaoậđộng vào nhữngậngLyậhọậtuânậthủậtônậgi oậ(Điềuậ18ậQuyậtắcậnhLậtùậnămậ

1999). KhiậtiếnậhLnhậthanhậtraậnhLậtù,ậđoLnậthanhậtraậsẽậtiếnậhLnh kiểmậtraậthựcậphẩmậ

dành cho phạmậnhân, mọiậbộậph nậcủaậnhLậtùậvLậcóậthể phỏngậvấnậbấtậkỳậphạmậnhân

nLoậv iậsựậkhôngậcóậmặtậcủa c nậbộậtrạiậgiam (Điềuậ78, 79ậQuyậtắcậnhLậtùậnămậ1999).ậ

- Liên bang Malaysia

Theoậquyậđvnhậcủaậph pậlu t Malaysia,ậBộậtrsởngậBộậNộiậvụậcóậthểậgi iậthiệuậc cậ

chsơngậtrìnhậviệcậlLmậchoậ phạmậnhân (Điềuậ48ậ Lu tậ nhLậtùậnămậ1995,ậsnaậđổiậ nămậ

2008). Ph pậ lu t Malaysiaậ khuyếnậ khíchậ phạmậ nhân chấpậ hLnhậ tốtậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ trạiậgiamậbằngậviệcậchiaậqu ậtrìnhậtiếnậbộậcủaậphạmậnhân thLnhậnămậgiaiậđoạnậv iậsựậ

giaậtăngậcủaậc cậlợiậíchậđiậkèm. NgoLiậra,ậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu t Malaysia,ậmộtậ

thẩmậph nậcủaậTòaậ nậtốiậcaoậvLậthẩmậph nậcóậthẩmậquyềnậtrongậnơi mà mộtậnhà tù

đsợcậ đặtậ cóậ thểậ bấtậ cứậ khiậ nLo đếnậ kiểmậ traậ tìnhậ trạngậ củaậ nhLậ tùậ vLậ củaậ c cậ phạmậ

nhân;ậhỏiậbấtậkỳậphạmậnhân hoặcậnhânậviênậtrạiậgiam vềậviệcậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậ

cóậliênậquanậđếnậnhLậtùậvLậphạmậnhân;ậphảnậ nhậsựậquanậs tậcủaậmìnhậvLoậsổậtheoậdõi;ậ

cuốnậsổậnLyậsẽậđsợcậc nậbộậphụậtr chậnhLậtùậlsuậgiữậvLậđsợcậtrìnhậraậtrongậlầnậkiểmậtraậ

tiếpậtheoậcủaậc cậthẩmậph nậ(Điềuậ66ậLu tậnhLậtùậnămậ1995,ậsnaậđổiậnămậ2008).ậMộtậ

bảnậtómậtắtậQuyậtắcậnhLậtùậđsợcậinậbằngậtiếngậAnhậvLậtiếngậMalayậv iậmộtậbảnậsaoậcủaậ chếậđộậănậuốngậtrongậtùậsẽậđsợcậhiểnậthvậởậnhữngậnơiậmLậc cậphạmậnhân cóậthểậtiếpậ

c n (Điềuậ22ậQuyậtắcậnhLậtùậnămậ2000).ậ

- Cộng hòa Singapore

Ph pậlu tậSingapore quyậđvnhậrõ,ậGi mậthvậtrạiậgiamậcó tr chậnhiệmậquảnậltậđúngậ

đắnậnhLậtùậđsợcậbổậnhiệm đảmậbảoậviệcậcác phạmậnhân đsợcậđốiậxnậnhânậđạo,ậkỷậlu tậ

đsợcậthiậhLnhậnghiêmậngặtậ(Điềuậ7 QuyậtắcậnhLậtùậnămậ2002);ậtiếnậhLnh tựậkiểmậtraậ

việcậ thựcậ hiệnậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t cóậ liênậ quanậ t iậ ANCN củaậ phạmậ nhân

(Điềuậ9ậQuyậtắcậtrạiậgiam nămậ2002). Đ ngậchúậậậý, ph pậlu t Singaporeậcóậquyậđvnhậvềậ

việcậứng phóậv iậtrsờngậhợpậxuấtậhiệnậbệnhậtruyềnậnhiễmậtrongậnhLậtù.ậ TạiậĐiềuậ42ậ Lu tậnhLậtùậnămậ2000ậquyậđvnh,ậnếuậỦyậviênậphụậtr chậc cậnhLậtù thấy mộtậtrsờngậhợpậ bệnhậtruyềnậnhiễmậđãậxảyậraậhoặcậcóậkhảậnăngậxảyậraậtrongậbấtậkỳậnhLậtùậnLo,ậthìậỦyậ viên phụậtr chậc cậnhLậtù cóậthểậraậlệnhậđsaậbấtậkỳậphạmậnhân nLoậraậkhỏiậnhLậtù đếnậ nơiậkh c, mặcậdùậnơiậđóậcóậthểậkhôngậphảiậlLậnhLậtùậtheoậĐạoậlu tậnLy. Trongậtrsờngậ hợpậkhẩnậcấpậvLậkhiậỦyậviênậ phụậtr chậc cậnhLậtù vắngậmặtậhoặcậkhôngậthểậraậlệnh,ậ

quyềnậquyếtậđvnhậthuộcậvềậGi mậthvậtrạiậgiam. Ph pậlu tậSingapore còn cóậquyậđvnhậvềậ

việcậTHAPT tạiậgia, phạmậnhân chấpậhLnhậ nậtạiậgiaậsẽậđsợcậcoiậlLậđangậchấpậhLnhậ nậ

phạtậtù (Điềuậ51 Lu tậnhLậtùậnămậ2000).

- Nhật Bản

61

Điểm rấtậđ ngậchúật,ậph pậlu t Nh t Bảnậquyậđvnh,ậngsời quản lý trại giam phải

ra lệnhậ đsaậ phạmậ nhân đến mộtậ đvaậ điểm thích hợpậ trongậ trsờng hợpậ độngậ đất, hỏa hoạn hoặc thảm họaậ kh cậ mLậ khôngậ cóậ c chậ nLoậ để không phảiậ sơậ t nậ khỏi nhà tù

(khoảnậ 1ậ Điều 215 Lu tậ c cậ cơậ sởậ giamậ giữậ nămậ 2006).ậ Đặc biệt,ậ trongậ trsờng hợp

không thể quảnậltậđsợc phạmậnhân khi tiến hLnhậsơật n,ậngsời quản lý trạiậgiam có thể

thả phạmậnhân khỏiậcơậsở giam giữ. Mộtậngsờiậđsợc thả trong nhữngậtrsờng hợp này, sẽ phải xuất hiện ngay tạiậcơậsở giam giữ hoặc tạiậnơiậđsợc chỉ đvnh bởiậngsời quản lý

trạiậgiam sau khi tình trạng yêu cầuậsơật n đãậchấm dứt (khoảnậ2,ậ3ậĐiều 215 Lu tậc cậ

cơậ sởậ giamậ giữậ nămậ 2006). Ngoài ra, theoậ quyậ đvnh của ph pậ lu t Nh t Bản, phạmậ

nhân đsợcậphépậlaoậđộng tạiậcơậsở bên ngoài trạiậgiam (Điều 96 Lu t c cậcơậsởậgiamậ giữậnămậ2006). Nếu phạmậnhân bv thsơngậhoặc bv bệnh trong quá trìnhậlaoậđộng, họ sẽ

đsợcậhsởng trợ cấpậ(Điều 100 Lu t c cậcơậsởậgiamậ giữ nămậ 2006). Nếu phạmậnhân

lLmậviệcậngoLiậgiờậhoặcậvLoậnhữngậngLyậnghỉậ thì đsợcậthsởngậtiền và nếuậbvậtaiậnạnậ

khiậlLmậviệcậhoặcậchếtậtrongậkhiậởậtrạiậthìậgiaậđìnhậhọ sẽậđsợcậbồiậthsờng.ậ

- Cộng hòa Uganda

Nguyênậtắcậcơậbảnậtrongậviệcậđốiậxnậv iậ phạmậnhân đsợcậtuyênậbốậlLậphùậhợpậ

v iậchínhậ s chậ hìnhậ sựậ hiệnậ đại,ậ hiệuậ quả, nhânậ vănậ vLậ c cậ tiêuậ chuẩnậ quốcậ tếậ đsợcậ

chấpậnh nậrộngậrãiậ(LờiậmởậđầuậLu tậnhLậtùậnămậ2006). Pháp lu t Ugandaậđãậchếậđvnhậ

vấnậđềậviệcậlLmậvLậđsợcậnh nậthùậlaoậthLnhậquyềnậcủaậphạmậnhân (khoảnậ5ậĐiềuậ57ậ Lu tậnhLậtùậnămậ2006). Đ ngậchúật,ậph pậlu t Ugandaậquyậđvnh,ậtrsờngậhợpậmộtậphạmậ

nhân đangậchấpậhLnhậ nậtrongậthờiậgianậbaậnămậvL doậkhoảngậc ch nhà xa, đãậkhôngậ

nh nậ đsợcậ bấtậ kỳậ chuyếnậ thămậ nLoậ t ậ ngsờiậ thânậ hoặcậ bạnậ bè,ậ ngsờiậ đứngậ đầuậ cơậ

quanậquảnậltậtrạiậgiam cóậthểậraậlệnhậchuyểnậphạmậnhân đếnậnhLậtùậgầnậnhLậcủaậphạmậ

nhân (khoảnậ1ậĐiềuậ49ậQuyậtắcậnhLậtùậnămậ 2012).ậKhiậ phạmậnhân khôngậhiểuậđsợcậ

ngôn ngữậphổậthông,ậhọậsẽậđsợcậsnậdụngậthôngậdvchậviênậ(Điềuậ96ậLu tậnhLậtùậnămậ

2006). Thanh tra viên và nhữngậcựuậquanậchứcậcủaậc cậcơậquan tsậph pậcóậthẩmậquyềnậ

kiểmậtraậđốiậv iậc cậnhLậtù (khoảnậ2ậĐiềuậ109ậLu tậnhLậtùậnămậ2006).ậTr chậnhiệmậ

củaậc nậbộậtrạiậgiam trong quảnậltậphạmậnhân đsợcậquyậđvnhậtrongậLu tậnhLậtù.

2.6.3. Một số giá trị tham khảo cho Việt Nam Tìmậhiểu PLQT và ph pậlu t mộtậsốậquốcậgiaậvềậANCN củaậphạmậnhân, cóậthểậ

rútậraậmộtậsốậgi ậtrvậthamậkhảoậchoậViệtậNamậnhsậsau:

- Mụcậ đíchậ THAPT vLậ nguyênậ tắcậ đốiậ xnậ v iậ phạmậ nhân đsợcậ quyậ đvnhậ trongậ lu t.ậC cậquyậđvnhậvềậANCN củaậphạmậnhân đsợcậthểậhiệnật pậtrung trong Lu tậnhLậtùậ

vLậQuyậtắcậtrạiậgiam. Riêng SingaporeậcóậvíậdụậminhậhọaậngayậtrongậLu tậnhLậtù.

- Quyậđvnhậcụậthểậvềậquảnậltậphạmậnhân trongậtìnhậtrạngậkhẩnậcấpậ(thiênậtai,ậđvchậ

họa,ậdvchậbệnh…)ậv iậquanậđiểmậsựậanậtoLnậchoậphạmậnhânậlLậvấnậđềậcóậtínhậsuậtiên.ậ

C nậbộậtrạiậgiamậnamậquảnậltậphạmậnhânậnam,ậc nậbộậtrạiậgiamậnữậquảnậltậphạmậnhânậ

62

nữ;ậc nậbộậtrạiậgiamậnamậkhôngậđsợcậvLoậkhuậvực giamậgiữậphạmậnhânậnữ,ậtr ậkhiậcóậ

c nậbộậtrạiậgiamậnữậđiậcùng.

- Tạoậ điềuậ kiệnậ choậ phạmậ nhânậ liênậ hệậ v iậ thânậ nhânậ vLậ bạnậ bèậ củaậ họ;ậ phạmậ

nhânậ đsợcậ tạmậ thaậ trongậ nhữngậ điềuậ kiệnậ nhấtậ đvnh;ậ phạmậ nhânậ đsợcậ thựcậ hiệnậ c cậ

nghiậlễậtônậgi oậtrongậtrạiậgiam;ậnghiênậcứuậ pậdụngậ“tùậtạiậgia”ậv iậnhữngậđốiậtsợngậ

phạmậtộiậnhấtậđvnh.ậ

- Đặcậbiệtậchúậtrọngậcôngật cậthanhậtra,ậkiểmậtraậc cậtrạiậgiamậtrongậthựcậhiệnậc cậ

quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân.ậ Đơnậ khiếuậ nại,ậ tốậ c oậ củaậ phạmậ

nhânậ gniậ cơậ quanậ hoặcậ ngsờiậ cóậ thẩmậ quyềnậ bênậ ngoLiậ trạiậ giamậ sẽậ khôngậ bvậ kiểmậ

duyệtậbởiậtrạiậgiam.

- C nậbộậtrạiậgiam khôngậđsợcậthựcậhiệnậc cậgiaoậdvchậđốiậv iậphạmậnhân, thân

nhân phạmậnhân hoặcậbạnậbèậcủaậhọ. Thựcậhiệnậchếậđộậphóngậthíchậtạmậthờiậđểậphạmậ

nhân thamậgiaậvLoậviệc lLmậhoặcậlLmậviệcậtựậnguyệnậhoặcậđểậđsợcậđLoậtạoậnghề.

- Quyậđvnhậcụậthểậvềậviệc phạmậnhânậđsợcậcungậcấpậlsơngậthực,ậthựcậphẩmậđủậvềậ

sốậlsợngậvLậđảmậbảoậvềậchấtậlsợng.ậChúậtậbảoậđảmậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhân v iậc cậ

quyậđvnhậcụậthểậvềậphòngậgiam,ậđiềuậkiệnậgiamậgiữ,ậthờiậgiờật pậthểậdục.

- QuyậđvnhậrõậGi mậthvậtrạiậgiamậcóậtr chậnhiệmậtựậkiểmậtraậviệcậthựcậhiệnậc cậ

quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ cóậ liênậ quanậ t iậ phạmậ nhân.ậ Vềậ tr chậ nhiệmậ củaậ c nậ bộậ trạiậ

giam,ậcóậns cậquyậđvnhậtrongậvănậbảnậlu t,ậcóậns cậquyậđvnhậtrongậQuyậtắcậtrạiậgiam nhsngậđềuậcóậquyậđvnhậphảiậcôngậkhaiậc cậvănậbảnậnLyậcho phạmậnhân biết.ậNhsậv y,ậ

phạmậnhân cóậđiềuậkiệnậgi mậs tậc nậbộậtrạiậgiam trongậthựcậthiậnhiệmậvụậcủaậmình.ậ

Kết luận Chƣơng 2 ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ đsợcậ hiểuậ lLậ sựậ anậ toLnậ vềậ tínhậ mạng,ậ thânậ thể,ậ nhânậ

phẩm,ậbảoậđảmậsứcậkhỏeậthểậchấtậvLậtinhậthầnậcủaậphạmậnhânậtrs cậnhữngật cậđộngậ

bấtậ lợiậ củaậ môiậ trsờngậ trạiậ giam,ậ c cậ quanậ hệậ cộngậ đồngậ củaậ phạmậ nhânậ thânậ thiện,ậ

lLnhậ mạnh,ậ dânậ chủậ trongậ trạiậ giamậ đsợcậ thựcậ hiệnậ vLậ ph tậ huy,ậ đồngậ thờiậ tạoậ điềuậ

kiệnậchoậphạmậnhânật iậhòaậnh pậxãậhộiậsauậkhiậmãnậhạnậtù.

Ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ lLậ tổngậ thểậ c cậ nguyênậ tắcậ vLậ QPPLậ điềuậ chỉnhậc cậquanậhệậxãậhộiậph tậsinhậtrongậhoạtậđộngậTHAPTậnhằmậbảoậđảmậanậtoLnậvềậ tínhậ mạng,ậ thânậ thể,ậ nhânậ phẩm,ậ bảoậ đảmậ sứcậ khỏeậ thểậ chấtậ vLậ tinhậ thầnậ choậ phạmậ nhânậtrongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtạiậtrạiậgiam,ậđồngậthờiậtạoậđiềuậkiệnậchoậhọậ t iậhòaậnh pậxãậhộiậsauậkhiậmãnậhạnậtù.

Ph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậv aậchứaậđựngậc cậnguyênậtắcậph pậlu tậnóiậ

chung,ậv aậcóậnguyênậtắcậđặcậthù.ậNộiậdungậcủaậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhânậ

baoậgồmậc cậquyậđvnhậtrênậc cậkhíaậcạnhậvềậanậninhậc ậnhân,ậanậninhậcộngậđồng,ậanậ

ninhậchínhậtrv,ậanậninhậkinhậtế,ậanậninhậlsơngậthực,ậanậninhậsứcậkhỏeậvLậanậninhậmôiậ

63

trsờng.ậVănậbảnậQPPLậlLậhìnhậthức thểậhiệnậchủậyếu nhấtậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậ

phạmậnhân.

C cậtiêuậchíậđ nhậgi ậmứcậđộậhoLnậthiệnậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậ

baoậ gồm:ậ Tínhậ toLnậ diện,ậ tínhậ thốngậ nhấtậ vLậ đồngậ bộ,ậ tínhậ phùậ hợp, tính công khai,

minhậbạch,ậtínhậgọnậnhẹậvLậổnậđvnhậtsơngậđối,ậtínhậhLiậhòaậvLậkỹ thu tậxâyậdựngậph pậ

lu t.ậTrong các yếuậtốậảnhậhsởngật iậviệcậxâyậdựng và hoLnậthiệnậph pậlu tậvềậANCNậ củaậphạmậnhânậcóậthểậkểậđếnậlL đsờngậlối,ậchínhậs chậcủaậĐảngậCộngậsảnậViệtậNam;ậ

điềuậkiệnậkinhậtếậ- xãậhội;ậtrìnhậđộ,ậnăngậlực,ậphẩmậchất củaậđộiậngũậc nậbộậlLmậcôngậ

t cậxâyậdựngậvLậtổậchứcậthiậhLnhậph pậlu t;ậyếuậtốậtruyềnậthốngậdânậtộc,ậnhuậcầuậhợpậ

t cậhộiậnh pậvLậ yếuậtốậthờiậđại.ậ Đặcậbiệt,ậhiệnậnayậ cuộcậCMCN 4.0 và quá trìnhậhộiậ nh pậquốcậtếậsâuậrộngậđòiậhỏiậlĩnhậvựcậph pậlu t nLyậphảiậtiếpậtụcậđsợcậđiềuậchỉnhậchoậ

phùậhợpậv iậbốiậcảnhậm iậcủaậthờiậđại.ậ

Nhữngậnộiậdung nói trênậsẽậđsợcậsnậdụngậlLmậcơậsởậltậlu nậtrongậviệcậphânậtích,ậ

đ nhậgi ậthựcậtrạngậph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân ởậViệtậNamậhiệnậnay.ậ

64

CHƢƠNG 3. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN, THỰC TRẠNG

PHÁP LUẬT VÀ THI HÀNH PHÁP LUẬT VỀ AN NINH

CON NGƢỜI CỦA PHẠM NH N Ở VIỆT NAM

3.1. Quá trình hình thành và phát triển của pháp luật về an ninh con ngƣời

của phạm nhân ở Việt Nam t sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến nay

Cóậ thểậ phân chia quá trình hình thành, ph tậ triểnậ củaậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ

phạmậnhân ởậViệtậNamật ậsauậC chậmạngậth ngậT mậnămậ1945ậđếnậnayậthLnhậc cậgiaiậ

đoạnậsau.ậ

3.1.1. Giai đoạn từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 cho đến trước khi

ban hành Pháp lệnh Thi hành án phạt tù năm 1993

C chậmạngậth ngậT mậthLnhậcông,ậbộậm yậchínhậquyềnậdânậchủậnhânậdânậđsợcậ

thLnhậ l p.ậ Nhsngậ ngayậ sauậ đó,ậ thựcậ dânậ Ph p quayậ trởậ lạiậ xâmậ lsợcậ ns cậ ta,ậ chínhậ

quyềnậ c chậ mạngậ nonậ trẻậ phảiậ tiếnậ hLnhậ đồngậ thờiậ côngậ cuộcậ kh ngậ chiến và kiếnậ

quốc.ậTrongậđiềuậkiệnậđó,ậc cậvănậbảnậQPPL vềậANCN củaậphạmậnhân chsaậcóậđiềuậ

kiệnậ xâyậ dựng,ậ banậ hLnh.ậ Tuyậ v y,ậ NhLậ ns cậ Việtậ Namậ Dânậ chủậ Cộngậ hòaậ đãậ banậ

hLnhậc cậvănậbảnậđạiậx ậvLậđặcậx ậchoậphạmậnhân.

Trongậthờiậđiểmậcuộcậkh ngậchiếnậchốngậthựcậdânậPh pậđangậgiLnhậđsợcậnhữngậ

thắngậlợiậtoậl n,ậthấyậrõậvvậtríậquanậtrọngậcủaậcôngật cậTHAPT,ậngLyậ07/11/1950,ậChủậ tvchậHồậChíậMinhậđãậktậSắcậlệnhậsốậ150/SLậvềậtổậchứcậc cậtrạiậgiam.ậTheoậđó,ậBộậNộiậ

vụậcóậnhiệmậvụậtổậchứcậvLậkiểmậso tậc cậtrạiậgiam trongậphạmậviậtoLnậquốcậ(Điềuậ2);ậ

BộậTsậph pậcóậnhiệmậvụậkiểmậso tậc cậtrạiậgiam vềậphsơngậdiệnậgiamậgiữậ(Điềuậ3).ậ

V iậ Sắcậ lệnhậ nLy,ậ hệậ thốngậ trạiậ giam trênậ toLnậ quốcậ đãậ cóậ sựậ thốngậ nhất,ậ việcậ kiểmậ

so tậcôngật cậgiamậgiữậphạmậnhân do BộậTsậph pậđảmậnhiệm.ậThiậhLnhậSắcậlệnhậsốậ

150/SL,ậliênậBộậNộiậvụậ- Tsậph pậđãậbanậhLnhậNghvậđvnhậsốậ181-NV/6 ngày 12/6/1951

ấnậđvnhậnhữngậchiậtiếtậvềậsựậthiếtậl pậtổậchứcậvLậkiểmậso tậc cậtrạiậgiam,ậtrongậđóậquyậ

đvnhậphạmậnhân đsợcậănậđủậtheoậmứcậsốngậtốiậthiểuậcầnậthiết,ậtùyậtheoậhoLnậcảnhậkinhậ

tếậcủaậmỗiậđvaậphsơngậ(Điềuậ4);ậphạmậnhân đsợcậđọcậs chậb o,ậhọcật pậvềậvănậhóa, chínhậtrv,ậhọcậnghề thủậcôngậnghiệp và tăngậgiaậsảnậxuấtậ(Điềuậ5).ậDo hoàn cảnhậkinhậ tếậcủaậmỗiậđvaậphsơngậkhác nhau cho nên theoậquyậđvnhậtrênậsốậlsợngậlsơngậthựcậcấpậ cho phạmậnhân không cóậsựậthốngậnhấtậgiữaậc cậđvaậphsơng,ậc cậquyậđvnhậvềậchếậđộậ ăn vLậmộtậsốậchếậđộậkh cậcủaậphạmậnhân chỉậmangậyếuậtốậđvnhậtính, chsaậquyậđvnhậcụậ thểậvềậmặtậđvnhậlsợng.

SauậngLyậmiềnậBắcậđsợcậgiảiậphóng,ậcôngật cậquảnậltậTHAPT đsợcậchấnậchỉnh.ậ

Ngày 23/8/1956, liênậBộậCôngậanậ- Tsậph pậđãậbanậhLnhậThôngậtsậsốậ1500-HCTP về

việcậgiamậgiữậvLậkiểmậtraậtrạiậtạmậgiamậvLậtrạiậcảiậtạo.ậThôngậtsậyêuậcầuậCôngậtốậuỷậ

viênậ c cậ TANDậ tỉnhậ vLậ TANDậ khuậ phảiậ thuậ xếpậ đểậ cóậ thểậ điậ kiểmậ traậ c cậ trạiậ tạmậ

65

giamậ hoặcậ trạiậ cảiậ tạoậ mỗiậ th ngậ mộtậ lần.ậ Nếuậ trongậ khiậ kiểmậ tra,ậ ToLậ nậ thấyậ cóậ

nhữngậkhuyếtậđiểmậcủaậtrạiậvềậmặtậth iậđộậđốiậxnậv iậphạmậnhân,ậchếậđộậăn, uống,ậbảoậ đảmậ sứcậ khoẻậ choậ phạmậ nhân…ậ thìậ ToLậ nậ cầnậ phảiậ thảoậ lu nậ v iậ Côngậ anậ vLậ Banậ

Gi mậthvậcủaậtrạiậđểậcóậkếậhoạchậsữa chữaậ(PhầnậII,ậviệcậkiểmậtra). NộiậdungậThôngậtsậ

sốậ1500-HCTP choậthấyậcôngật cậkiểmậtraậviệcậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủa ph pậlu t

vềậTAHPT và ANCNậcủaậphạmậnhân đsợcậđặcậbiệtậchúậtrọng.ậ

Khiậcuộcậkh ngậchiếnậchốngậMỹ, cứuậns cậđangậởậthờiậđiểmậgayậgo,ậquyếtậliệt,ậ

đểậ tăngậ csờngậ côngậ t cậ quảnậ lt,ậ gi oậ dụcậ phạmậ nhân, ngLyậ 13/02/1968ậ Hộiậ đồngậ

Chínhậ phủậ đãậ banậ hLnhậ Quyếtậ đvnhậ sốậ 27/CPậ vềậ mộtậ sốậ vấnậ đềậ côngậ t cậ trạiậ giam,

trong đó quyậđvnh ỦyậbanậhLnhậchínhậc cậcấpậcóậtr chậnhiệmậgiúpậđỡậc cậtrạiậgiam ổnậ đvnhậđvaậđiểmậvLậtổậchứcậsảnậxuất.ậĐốiậv iậnhữngậphạmậnhân cảiậtạoậtiếnậbộậđsợcậthảậ

ra,ậc cậỦyậbanậhLnhậchínhậđvaậphsơngậphảiậtiếpậnh n và giúpậđỡậhọậcóậcôngậănậviệcậ

lLm,ậtíchậcựcậsnậdụngậlaoậđộngậcủaậhọậmộtậc chậcóậíchậchoậxãậhội,ậtheoậdõi,ậtiếpậtụcậ

giúpậđỡậhọậtiếnậbộ,ậđồngậthờiậđềậcaoậcảnhậgi c,ậngănậchặnậhọật iậphạmậtội,ậtr nhậbỏậrơi,ậ

ngsợcậđãiậhọ.ậNhsậv y,ậc cậquyậđvnhậthờiậkỳậnLyậđãậchúậtậđếnậviệcật iậhòaậnh pậcộngậ

đồngậchoậngsờiậđãậchấpậhLnhậxongậhìnhậphạtậtù.ậ

SauậngLyậmiềnậNamậđsợcậhoLnậtoLnậgiảiậphóng,ậđấtậns cậthốngậnhất,ậnhằmậchấnậ

chỉnhậnhữngậthiếuậsót,ậkhuyếtậđiểmậvLậgiảiậquyếtậc cậvs ngậmắcậph tậsinhậtrongậcôngậ

tác THAPT vLậthựcậhiệnậANCN củaậphạmậnhân,ậngLyậ01/12/1979,ậliênậBộậTANDậtốiậ cao - Việnậ KSNDậ tốiậ caoậ - Nộiậ vụậ đãậ banậ hLnhậ Thôngậ tsậ sốậ 68ậ vềậ việcậ chấnậ chỉnhậ

nhữngậthiếuậsót,ậkhuyếtậđiểmậvLậgiảiậquyếtậc cậvs ngậmắcậtrongậqu ậtrìnhậTHAPT sau

khiậđấtậns cậthốngậnhất,ậtrongậđóậquyậđvnhậnhiệmậvụậcủaậTAND,ậCơậquanậCôngậanậvLậ

ViệnậKiểmậs tậtrongậcôngật cậTHAPT,ậđồngậthờiậhs ngậdẫnậcụậthểậnhữngậtrsờngậhợpậ

tạmậhoãn,ậtạmậng ngậhoặcậmiễnậchấpậhLnhậhìnhậphạtậtù.ậNgLyậ01/4/1982, BộậNộiậvụậ

banậhLnhậChỉậthvậsốậ02/CPậquyậđvnhậviệcậtiếnậhLnhậphânậcấpậquảnậltậcảiậtạoậphạmậnhân

toLnậquốc.ậ

Trongậnhữngậnămậ1980ậnềnậkinhậtếậcủaậns cậtaậđãậgặpậrấtậnhiềuậkhóậkhăn,ậviệcậ

bảoậ đảmậ ANCN củaậ phạmậ nhân cóậ nhiềuậ hạnậ chế,ậ thiếuậ sót.ậ Chỉậ thvậ sốậ 123ậ ngLyậ 27/4/1989ậ củaậ Bộậ Nộiậ vụậ vềậ việcậ tăngậ csờngậ quảnậ lt,ậ cảiậ tạoậ phạmậ nhân trong tình hìnhậm iậđãậđề raậphsơngậhs ngậđẩyậmạnhậsảnậxuấtậtrongậtrạiậgiam vLậc cậgiảiậph pậ kh cậnhằmậgiảmậb tậtìnhậtrạngậphạmậnhân suyậkiệt,ậbảoậđảmậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhân. Nh nậthứcậsâuậsắcậviệcậxétậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậhìnhậphạtậtùậthểậhiệnậchínhậs chậ nhânậđạoậcủaậĐảngậvLậNhLậns cậđốiậv iậngsờiậphạmậtội,ậkhuyếnậkhíchậphạmậnhân cảiậ

tạoậtốt,ậngLyậ15/8/1989,ậTANDậtốiậcao,ậViệnậKSNDậtốiậcao,ậBộậNộiậvụ,ậBộậTsậph pậ

đãậbanậhLnhậThôngậtsậliênậngLnhậsốậ04-1989/TTLNậvềậviệcậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậ

hìnhậphạtậtù,ậtrongậđóậcóậquyậđvnhậvềậviệcậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậhìnhậphạtậtùậđốiậ

v iậnhữngậphạmậnhânậđãậqu ậgiLậyếuậhoặcậđangậmắcậbệnhậhiểmậnghèoậvLậngsờiậchsaậ

66

thành niên. Ngày 23/01/1991,ậBộậNộiậvụậđãậbanậhLnhậThôngậtsậsốậ01-BNV(V26)ậvềậ

việcậtổậchứcậxétậgiảmậ thờiậhạnậchấpậhLnhậhìnhậphạtậtùậchoậ phạmậ nhân trong các trạiậ giam,ậtrongậđóậquyậđvnhậcụậthểậvềậthủậtụcậđềậnghvậxétậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậhìnhậ

phạtậtùậchoậphạmậnhân.

3.1.2. Giai đoạn từ sau khi ban hành Pháp lệnh Thi hành án phạt tù năm 1993

đến trước khi ban hành Luật Thi hành án hình sự năm 2010

Trs cậyêuậcầuậkh chậquanậcủaậviệcậkhắcậphụcậtìnhậtrạngậtảnậmạnậcủaậc cậvănậbản

QPPL vềậ côngậ t cậ THAPT,ậ nângậ caoậ chấtậ lsợngậ côngậ t cậ quảnậ lt,ậ gi oậ dụcậ phạmậ

nhân,ậngLyậ08/3/1993ậỦyậbanậThsờngậvụậQuốcậhộiậkhóaậIXậđãậthôngậquaậPh pậlệnhậ

THAPT,ậgồmậ6ậchsơng,ậ37ậđiều,ậquyậđvnhậvềậTHAPT ởậViệtậNam.ậTrongậđó,ậcóậnhiềuậ nộiậdungậliênậquanậđếnậANCN củaậphạmậnhân,ậnhs:ậnghiêmậcấmậmọiậhìnhậthứcậnhụcậ

hình,ậxúcậphạmậdanhậdự,ậnhânậphẩmậđốiậv iậngsờiậđangậchấpậhLnhậhìnhậphạtậtù (Điềuậ

4); vềậviệcậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậhìnhậphạtậtùậ(Điềuậ17);ậvềậviệcậbảoậđảmậanậtoLnậvLậ

vệậsinhậmôiậtrsờngậcủaậnhLậgiamậ(Điềuậ14);ậvềậchếậđộậgiamậgiữ,ậgi oậdục,ậlaoậđộngậvà

sinhậ hoạtậ đốiậ v iậ phạmậ nhân (Chsơngậ 4);ậ vềậ tr chậ nhiệmậ phốiậ hợpậ vLậ kiểmậ s tậ việcậ

tuân theo ph pậlu t trongậcôngật cậTHAPTậ(Điềuậ7,ậĐiềuậ8)... C cậcơậquanậnhLậns cậ

theoậchứcậnăng,ậnhiệmậvụậđsợcậgiao đãậbanậhLnhậvLậphốiậhợpậbanậhLnhậc cậvănậbảnậ

hs ngậdẫnậthiậhLnh Ph pậlệnhậTHAPT,ậnhs:ậChínhậphủậđãậbanậhLnhậQuyậchếậtrạiậgiam

kèmậtheoậNghvậđvnhậsốậ60-CP ngày 16/9/1993. C cậbộậchứcậnăngậđãậbanậhLnhậc cậvănậ bảnậhs ngậdẫnậthiậhLnhậPh pậlệnhậcủaậỦyậbanậThsờngậvụậQuốcậhội; ViệnậtrsởngậViệnậ

KSNDậtốiậcaoậđãậbanậhLnhậc cậvănậbảnậquyậđvnhậvềậkiểmậs t THAPT, gópậphầnậlLmậ

cho ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đsợcậđồngậbộ,ậrõậrLngậvLậđầyậđủậhơn.

V iậsựậraậđờiậcủaậPh pậlệnhậTHAPT nămậ1993ậcùngậv iậc cậvănậbảnậquyậđvnhậ

chiậtiếtậvLậhs ngậdẫnậthiậhLnh,ậlầnậđầuậtiênậvănậbảnậph pậlu t vềậTHAPT đãậđsợcậph pậ

điểnậhóa,ậc cậquyậđvnhậvềậANCN củaậphạmậnhân đãậđsợcậđềậc pậđầyậđủậvLậcụậthểậhơn,ậ

tạoậthu nậlợiậhơnậchoậviệcậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân trênậthựcậtế.ậ

3.1.3. Giai đoạn từ sau khi ban hành Luật Thi hành án hình sự năm 2010 đến

nay

Sau một thời gian thi hành, Pháp lệnh THAPT năm 1993 cũng nhs nhiều văn bản về THAHS khác bên cạnh những mặt tiến bộ, tích cực đã bộc lộ những hạn chế, thiếu sót, nhiều quy đvnh không còn phù hợp, chsa đồng bộ v i quy đvnh có liên quan đến công tác THAHS trong một số đạo lu t đsợc ban hành sau Pháp lệnh THAPT năm 1993, điều này đặt ra yêu cầu hoàn thiện một bs c pháp lu t về THAHS nói chung,

THAPT và ANCN của phạmậnhân nói riêng. Lu tậTHAHS đsợcậQuốcậhộiậkhóaậXIIậkỳậ

họpậthứậ7ậthôngậquaậngLyậ17/6/2010,ậgồm 15 chsơng, 182 điều, có hiệu lực thi hành t

ngày 01/7/2011. Trongậđóậnhữngậquyậđvnhậliênậquanật iậANCN củaậphạmậnhân đsợcậ

đềậ c pậ chủậ yếuậ tạiậ chsơngậIIIậ - THAPT,ậ baoậ gồmậ quyậ đvnhậ vềậ giamậ giữậ phạmậ nhân

67

(Điềuậ27) vLậc cậchếậđộậđốiậv iậphạmậnhân: Chếậđộậhọcật p,ậhọcậnghềậvLậđsợcậthôngậ

tin (Điềuậ28);ậchếậđộậlaoậđộngậvLậsnậdụngậkếtậquảậlaoậđộngậ(Điềuậ29,ậ30);ậchếậđộậăn,ậởậ (Điềuậ42);ậchếậđộậmặcậvLậtsậtrangậ(Điềuậ43);ậchếậđộậhoạtậđộngậthểậdục,ậthểậthao,ậsinhậ

hoạtậvănậho ,ậvănậnghệậ(Điềuậ44); chếậđộậgặpậthânậnhân,ậnh nậquLậ(Điềuậ46); chếậđộậ

liênậlạcậ(Điềuậ47); chếậđộậchămậsócậyậtếậ(Điềuậ48)... Triển khai thi hành Lu t THAHS

năm 2010, Chính phủ và các cơ quan chức năng đã xây dựng, ban hành các văn bản quy đvnh chi tiết và hs ng dẫn thi hành Lu t, cụ thể là: Chính phủ ban hành Nghv đvnh

số 117/2011/NĐ-CP ngày 15/12/2011 quy đvnh về tổ chức quản lý phạmậnhân và chế

độ ăn, mặc, ở, sinh hoạt, chăm sóc y tế đối v i phạmậnhân; các cơ quan Trung sơng đã

ban hành nhiều văn bản liên tvch và Bộ trsởng Bộ Công an đã ban hành các Thông ts có nhiều nội dung liên quan t i ANCN của phạmậnhân. Nộiậdungậcủaậc cậvănậbảnậnày

choậthấyậANCN củaậphạmậnhân đãậđsợcậquyậđvnhậkh ậtoLnậdiện,ậkvpậthờiậvLậbaoậqu t,ậ

tạoậcơậsởậph pậltậchoậlựcậlsợngậchứcậnăngậtriểnậkhaiậhoạtậđộngậbảoậđảmậANCN củaậ

phạmậnhân trênậthựcậtế.ậ

Quaậhơnậ08ậnămậthiậhLnhậLu tậTHAHS nămậ2010,ậcôngật cậTHAHS nói chung,

ANCN củaậphạmậnhân nóiậriêngậđãậcơậbảnậđsợcậtổậchứcậthựcậhiệnậđạtậhiệuậquảậcao,ậ

bảoậđảmậsựậnghiêmậminhậcủaậph pậlu t vLậthựcậhiệnậchínhậs chậkhoanậhồng,ậnhânậđạoậ

củaậĐảngậvLậNhLậns cậtaậtrongậgi oậdục,ậcảiậtạoậngsờiậphạm tội.ậBênậcạnhậnhữngậkếtậ

quảậđạtậđsợc,ậLu tậTHAHS nămậ2010ậđãậbộcậlộậnhữngậbấtậc p,ậhạnậchế,ậmộtậsốậquyậ đvnhậđãậkhôngậcònậphùậhợpậv iậtìnhậhìnhậthựcậtiễn;ậđặcậbiệtậnămậ2013ậQuốcậhộiậđãậbanậ

hLnhậHiếnậph pậm iậvLậsauậđóậnhiềuậđạoậlu tậcóậnộiậdungậliênậquanậđếnậTHAHS raậđờiậ

nênậc cậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHS nămậ2010ậđãậkhôngậbảoậđảmậtínhậđồngậbộ,ậthốngậ

nhấtậv iậquyậđvnhậcủaậHiếnậph pậvLậph pậlu t có liên quan.ậTrs cậtìnhậhìnhậđó,ậngLyậ

14/6/2019,ậQuốcậhộiậkhóaậXIV, kỳậhọpậthứậ7ậđãậthôngậquaậLu tậTHAHS nămậ2019,ậcóậ

hiệuậ lựcậ thiậ hLnhậ t ậ ngLyậ 01/01/2020.ậ Trongậ đó,ậ nhiềuậ nộiậ dungậ m iậ và tiếnậ bộậ vềậ

ANCN của phạmậnhân đãậđsợcậđsaậvLoậLu tậnLy,ậnhs:ậnghiêmậcấmậc cậhLnhậviậtraậtấnậ

vLậc cậhìnhậthứcậđốiậxnậhoặcậtr ngậphạtậtLnậbạo,ậvôậnhânậđạoậhoặcậhạậnhụcậngsờiậchấpậ

hLnhậ nậ (khoảnậ 9ậ Điềuậ 10);ậ vềậ quyềnậ vLậ nghĩaậ vụậ củaậ phạmậ nhân (Điềuậ 27);ậ cóậ thểậ giamậgiữậriêngậphạmậnhân lLậngsờiậđồngậtính,ậngsờiậchuyểnậđổiậgi iậtính,ậngsờiậchsaậ x cậ đvnhậ rõậ gi iậtínhậ(khoảnậ 3ậ Điềuậ 30);ậ phạmậ nhân trựcậ tiếpậ thamậ giaậ laoậ độngậ sảnậ xuấtậ đsợcậtrảậ mộtậphầnậ côngậ laoậ độngậ (điểmậ đậ khoảnậ 1ậ Điềuậ 34)... Cụậ thểậ hóaậ Lu t THAHS năm 2019, Chính phủ đã ban hành Nghv đvnh số 133/2020/NĐ-CP, ngày 09/11/2020 quy đvnh chi tiết thi hành một số điều của Lu t THAHS, Bộ Công an đã

ban hành các văn bản theo thẩm quyền. NhữngậquyậđvnhậnLyậtạoậđiềuậkiệnậthu nậlợiậ

hơnậtrongậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân.

3.1.4. Nhận xét về quá trình hình thành và phát triển của pháp luật về an ninh

con người của phạm nhân từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến nay

68

T ậkhiậNhLậns cậViệtậNamậDânậchủậCộngậhòaậraậđờiậnămậ1945ậđếnậnay,ậc cậchếậ

đvnhậvềậANCN củaậphạmậnhân đãật ngậbs cậđsợcậxâyậdựngậvLậngLyậcLngậhoLnậthiệnậ cảậvềậmặtậnộiậdungậvLậmặtậhìnhậthứcậlẫnậcơậchếậgi mậs tậvLậbảoậđảmậthựcậhiện.ậ

Sựậph tậtriểnậcủaậlĩnhậvựcậph pậlu t này thểậhiệnậởậchỗ,ậthờiậkỳậsauậC chậmạngậ

th ngậT mậnămậ1945ậdoậđiềuậkiệnậđấtậns cậm iậgiLnhậđsợcậđộcậl p,ậchínhậquyềnậc chậ

mạngậ nonậ trẻậ phảiậ t pậ trungậ lãnhậ đạoậ côngậ cuộcậ bảoậ vệậ nềnậ độcậ l p dânậ tộc và xây dựngậ đấtậ ns c,ậc cậ vănậ bảnậ QPPL vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân chsaậ cóậ điềuậ kiện xây

dựng,ậ banậ hLnh.ậ C cậ chếậ độ,ậ chínhậ s chậ đốiậ v iậ phạmậ nhân trongậ thờiậ kỳậ nLyậ chsaậ

đsợcậ quyậ đvnhậ mộtậc chậ cụậ thể,ậ việcậ gi mậ s tậ đốiậ v iậcôngậ t cậ THAPT cònậ chsaậ rõậ

rLng,ậthựcậtếậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân khôngậcóậsựậthốngậnhấtậtrongậtoLnậquốc.ậ Trongậthờiậkỳậkh ngậchiếnậchốngậPh pậvLậthờiậkỳậkh ngậchiếnậchốngậMỹ,ậcứuậns c,ậ

NhLậns cậtaậđãật ngậbs cậbanậhLnhậc cậvănậbảnậQPPL vềậcôngật cậTHAPT,ậtrongậđóậ

chứaậđựngậc cậnộiậdungậcó liênậquanật iậANCN củaậphạmậnhân. Tuy nhiên, ph pậlu t

vềậTHAPT cũngậnhsậvềậANCN củaậphạmậnhân trongậthờiậgianậnLyậvẫnậlLậnhữngậvănậ

bảnậph pậlu t lẻậtẻ,ậthiếuậtínhậđồngậbộ,ậchsaậđầyậđủ,ậthiếuậcụậthể, nhấtậlLậchúngậchsaậ

đsợcậquyậđvnhậởậtầmậmộtậvănậbảnậlu tậhayậph pậlệnh,ậđiềuậnLyậảnhậhsởngậđếnậviệcậbảoậ

đảmậANCN của phạmậnhân trongậthựcậtế.ậ

V iậsựậraậđờiậcủaậPh pậlệnhậTHAPT nămậ1993ậchoậthấy,ậc cậnộiậdungậvềậANCN

củaậphạmậnhân đãậđsợcật pậtrungậtrongậmộtậvănậbảnậph pậltậcóậhiệuậlựcậsauậvănậbảnậ lu t,ậ khắcậ phụcậ mộtậ bs cậ sựậ tảnậ mạnậ trongậ c cậ quyậ đvnhậ ph pậ lu t liênậ quanậ đếnậ

ANCN củaậphạmậnhân.ậTuyậv y,ậnhiềuậquyậđvnhậvềậANCNậcủaậphạmậnhân trong Pháp

lệnhậTHAPT nămậ1993ậchỉậmangậtínhậđvnhậhs ngậvLậđsợcậgiaoậchoậc cậcơậquanậnhLậ

ns cậkh cậquyậđvnhậchiậtiết.

Lu t THAHS năm 2010 đsợc ban hành đ nh dấu bs c phát triển quan trọng

trong lĩnh vực THAHS, thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Nhà ns c ta đối

v i ngsời chấp hành án, đồng thời đ p ứng yêu cầu bảo đảm QCN và ANCN của

phạmậnhân trong bối cảnh hội nh p quốc tế. Đây là lần đầu tiên Việt Nam có văn bản

lu t về THAHS, theoậđóậc cậnộiậdungậvềậANCN củaậphạmậnhân đãậđsợcậthểậhiệnậmộtậ c chậđầyậđủậvLậtoLnậdiệnậhơnậởậtầmậmộtậvănậbảnậlu t.ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậthayậthếậ Lu tậTHAHSậnămậ2010ậđãậđ nhậdấuậbs cậph tậtriểnậquanậtrọngậvềậcôngật cậl pậph pậ trongậ lĩnhậ vựcậ THAHS cũngậ nhsậ bảoậ đảmậ ANCN củaậ phạmậ nhân củaậ NhLậ ns cậta,ậ phùậhợpậv iậtìnhậhìnhậđấtậns cậtrongậtiếnậtrìnhậcảiậc chậtsậph pậvLậhộiậnh pậquốcậtế.

Nhsậv y,ậvềậmặtậnộiậdung,ậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân t ậchỗậđsợcậquyậ

đvnhậmộtậc chậtảnậmạn,ậthiếuậđầyậđủậđếnậchỗậbaoậqu tậtấtậcảậc cậkhíaậcạnhậvềậANCN

củaậ phạmậ nhân.ậ Vềậ mặtậ hìnhậ thức,ậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân t ậ chỗậ đsợcậ

quyậđvnhậtrongậc cậvănậbảnậQPPL củaậbộ,ậcơậquanậngangậbộ,ậđsợcậph pậđiểnậhóaậtrongậ

ph pậlệnhậvLậcuốiậcùngậđsợcậghiậnh nậmộtậc chậcóậhệậthốngậtrongậmộtậđạoậlu tậ- vănậ

69

bảnậph pậltậdoậcơậquanậquyềnậlựcậcaoậnhấtậcủaậNhLậns cậbanậhLnh.ậCùngậv iậđó,ậc cậ

cơậquanậchvuậtr chậnhiệmậthựcậhiệnậANCN củaậphạmậnhân ngLyậcLngậđsợcậx cậđvnhậrõậ rLng,ậ cơậ cấuậ tổậ chứcậ ngLyậ cLngậ hoLnậ thiện,ậ cơậ chếậ bảoậ đảmậ ANCN củaậ phạmậ nhân

đsợcậlu t đvnh.ậTấtậcảậnhữngậđiềuậnLyậđãậ thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo

của Đảng và Nhà ns c ta trong việc đối xn v i ngsời phạm tội, gópậphầnậnângậcaoậuyậ

tínậcủaậĐảngậvLậNhLậns cậtaậtrongậviệcậchămậloậchoậconậngsờiậnóiậchung.

3.2. Thực trạng pháp luật và thi hành pháp luật về an ninh con ngƣời của

phạm nhân ở Việt Nam hiện nay

Đểậđ nhậgi ậthựcậtrạngậnộiậdungậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậởậViệtậNamậ

hiệnậ nay,ậ t cậ giảậ dựaậ trênậ c cậ tiêuậ chíậ đãậ nêuậ tạiậ Tiếtậ 4ậ chsơngậ IIậ củaậ Lu nậ n,ậ baoậ gồm:ậTínhậtoLnậdiện;ậtínhậthốngậnhấtậvLậđồngậbộ;ậtínhậphùậhợp;ậtínhậcôngậkhai,ậminhậ

bạch, tính gọnậnhẹậvLậổnậđvnhậtsơngậđối,ậtínhậhLiậhòaậvLậkỹậthu tậxâyậdựngậph pậlu t,ậ

đốiậchiếuậv iậc cậtiêuậchuẩnậcủaậPLQTậcóậliênậquan.ậ

3.2.1. Những kết quả đạt được và nguyên nhân 3.2.1.1. Các quy định về an ninh con người của phạm nhân trên các khía cạnh và

nhóm phạm nhân đặc thù

a) Các quy định về an ninh cá nhân

Một là, quyậ đvnhậ vềậ nghiêmậ cấmậ hLnhậ viậ xâmậ phạm,ậ đeậ dọaậ xâmậ phạmậ tínhậ

mạng,ậ thânậ thể,ậ sứcậ khỏeậ củaậ phạmậ nhân ngLyậ cLngậ đồngậ bộậ v iậ ph pậ lu t chuyên ngành và tsơngậthíchậv iậPLQT.

Trongậc cậhLnhậviậbvậnghiêmậcấmậtrongậLu tậTHAHS nămậ2010ậcóậquyậđvnhậvềậ

nghiêmậcấmậtrảậthù,ậxâmậphạmậtínhậmạng,ậsứcậkhỏe,ậdanhậdự,ậnhânậphẩm,ậtLiậsảnậcủaậ

ngsờiậcóậtr chậnhiệmậTHAHSậ(khoảnậ3ậĐiềuậ9).ậTuyậnhiên, khôngậcóậđiềuậkhoảnậnLoậ

quyậ đvnhậ vềậ nghiêmậ cấmậ hLnhậ viậ xâmậ phạm,ậ đeậ dọaậ xâmậ phạmậ tínhậ mạng,ậ thânậ thể,ậ

sứcậkhỏeậcủaậphạmậnhân. NgLyậ07/11/2013,ậViệtậNamậđãậktậkếtậCôngậs cậcủaậLHQậ

vềậchốngậtraậtấnậvLậsnậdụngậc cậhìnhậthứcậtr ngậphạtậhayậđốiậxnậtLnậ c,ậvôậnhânậđạoậ

hoặcậ hạậ thấpậ nhânậ phẩm.ậ Khắcậ phụcậ bấtậ c pậ củaậ Lu tậ THAHS nămậ 2010,ậ Lu tậ

THAHS nămậ 2019ậ đãậ bổậ sungậ quyậ đvnhậ vềậ nghiêmậ cấmậ hLnhậ viậ traậ tấnậ vLậ c cậ hìnhậ thứcậđốiậxnậhoặcậtr ngậphạtậtLnậbạo,ậvôậnhânậđạoậhoặcậhạậ nhụcậngsời chấpậhLnhậ nậ (khoảnậ 8ậ Điềuậ 10),ậ đảmậ bảoậ đồngậ bộậ v iậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ Hiếnậ ph pậ nămậ 2013 và tsơngậthíchậv iậPLQTậvềậchốngậtraậtấn.ậ

Hai là, quyậđvnhậvề phânậloạiậphạmậnhân trongậviệcậsắpậxếpậchỗậởậtheoậmứcậ n,ậ tínhậchấtậtộiậphạm,ậnhânậthânậ phạmậnhân vLậquảnậltậphạmậnhân theoậloạiậngày càng

đồngậbộậvLậđầyậđủậhơn.ậ

Lu tậTHAHS nămậ2010ậquyậđvnh, phạmậnhân đsợcậtổậchứcậgiamậgiữậtrongậhaiậ

khu: 1) Khu cóậ mứcậ n trênậ 15ậ năm,ậ tùậ chungậ thân,ậ phạmậ nhân thuộcậ loạiậ t iậ phạmậ

nguyậhiểm;ậ2)ậKhuậcóậmứcậ n t ậ15ậnămậtrởậxuống;ậphạmậnhân cóậmứcậ nậtrênậ15ậnămậ

70

nhsngậcóậkếtậquảậchấpậhLnhậ nậtốt,ậđãậđsợcậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậcònậ

ds iậ15ậnămậ(Điềuậ27).ậTrongậc cậkhuậgiamậgiữậđóậcóậsựậsắpậxếpậgiamậgiữậtheoậgi iậ tính,ậđộậtuổi,ậquốcậtvch,ậkếtậquảậchấpậhLnhậ n,ậbệnhậtruyềnậnhiễm.ậLu t THAHS nămậ

2019ậđãậkếậth aậc cậquyậđvnhậtrênậvLậbổậsungậquyậđvnhậvềậgiamậgiữậphạmậnhân thuộcậ

trsờngậ hợpậ t iậ phạmậ nguyậ hiểm,ậ đãậ chấpậ hLnhậ mộtậ phầnậ haiậ thờiậ hạnậ chấpậ hLnhậ nậ

phạtậtùậvLậđãậđsợcậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậ nậvLậbuồngậkỷậlu tậđốiậv iậphạmậnhân bv kỷậlu tậ(Điềuậ30). Đồngậthời,ậnếuậnhsậLu tậTHAHSậnămậ2010ậchsaậquyậđvnhậvềậviệcậ

giamậ giữậ riêngậ đốiậ v iậ phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậ đồngậ tính,ậ ngsờiậ chuyểnậ đổiậ gi iậ tính,ậ

ngsờiậchsaậx cậđvnhậrõậgi iậtínhậthìậLu tậTHAHS nămậ2019ậđãậbổậsungậquyậđvnhậvềậ

vấnậđềậnLyậ(khoảnậ3ậĐiềuậ30).

Ba là, quyậđvnhậvềậviệcậbanậhLnhậNộiậquyậtrạiậgiamậvLậbắtậbuộcậphạmậnhânậphảiậ

họcậNộiậquyậtrạiậgiamậđsợcậx cậđvnhậcụậthể, rõậrLngậhơn.

NộiậdungậcủaậNộiậquyậtrạiậgiamậkhôngậđsợcậquyậđvnhậtrongậLu tậTHAHS.ậV iậtsậ

c chậlLậcơậquanậthựcậhiệnậthốngậnhấtậquảnậltậnhLậns cậvềậTHAHS,ậ ngày 26/5/2011,

BộậCôngậanậđãậbanậhLnhậThôngậtsậsốậ36/2011/TT-BCA vềậviệcậbanậhLnhậNộiậquyậtrạiậ

giam, trongậđóậ đềậc pậ đếnậnhữngậquyậđvnhậ vềậtr chậnhiệmậcủaậphạmậnhânậtrongậtrạiậ

giamậ vLậ nhữngậ quyậ đvnhậ cấmậ phạmậ nhânậ khôngậ đsợcậ lLm.ậ Nộiậ quyậ cơậ sởậ giamậ giữậ

phạmậ nhânậ banậ hLnhậ kèmậ theoậ Thôngậ tsậ sốậ 17/2020/TT-BCA,ậ ngLyậ 18/02/2020ậ củaậ

BộậCôngậanậđãậkếậth aậc cậnộiậdungậnLy.ậĐồngậthời,ậnếuậnhsậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ khôngậ quyậ đvnhậ rõậ vềậ việcậ phạmậ nhânậ phảiậ họcậ Nộiậ quyậ trạiậ giamậ mLậ chỉậ quyậ đvnhậ

phạmậnhânậphảiậhọcậph pậlu t,ậgi oậdụcậcôngậdânậ(Khoảnậ1ậĐiềuậ28) thì Lu tậTHAHSậ

nămậ 2019ậ đãậ quyậ đvnhậ tr chậ nhiệmậ củaậ trạiậ giamậ khiậ tiếpậ nh nậ ngsờiậ chấpậ hLnhậ nậ

phạtậtù lLậphảiậphổậbiếnậNộiậquyậcơậsởậgiamậgiữậphạmậnhân (điểmậđậkhoảnậ2ậĐiềuậ28).

Bốn là, quyậđvnhậvềậnghiêmậcấmậmangậc cậđồậv tậcấmậvLoậtrạiậgiamậngLyậcLngậ

toLnậdiệnậhơn.

CảậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ(điểmậc khoảnậ2ậĐiềuậ26)ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ

(điểmậcậkhoảnậ3ậĐiềuậ28)ậđềuậquyậđvnhậphạmậnhânậkhôngậđsợcậđsaậvLoậnơiậchấpậhLnhậ

nậđồậv tậthuộcậdanhậmụcậcấmậdoậBộậtrsởngậBộậCôngậanậquyậđvnh. Theo Thôngậtsậsốậ 58/2011/TT-BCAậngLyậ09/8/2011ậcủaậBộậtrsởngậBộậCôngậan quyậđvnhậvềậđồậv tậcấmậ đsaậvLoậtrạiậgiamậvLậviệcậthuậgiữ,ậxnậltậđồậv tậcấm thìậđồậv tậcấmậbaoậgồm:ậ1)ậC cậ loạiậvũậkhí,ậv tậliệuậnổ;ậ2)ậCôngậcụậhỗậtrợ;ậ3)ậChấtậgâyậmê,ậchấtậđộc,ậchấtậch y,ậchấtậ gâyậch y,ậchấtậphóngậxạ,ậhóaậchất,ậđộcậdsợc;ậ4)ậC cậđồậdùngậbằngậkimậloạiậvLậc cậv tậ cóậthểậdùngậlLmậhungậkhí;ậ5)ậC cậđồậv tậkh cậcóậthểậgâyậmấtậanậtoLnậtrạiậgiam,ậgâyậ

nguyậhạiậchoậbảnậthânậphạmậnhânậvLậngsờiậkh c.ậThôngậtsậsốậ10/2020/TT-BCA, ngày

06/02/2020ậcủaậBộậtrsởngậBộậCôngậanậquyậđvnhậvềậđồậv tậcấmậđsaậvLo cơậsởậgiamậgiữậ

phạmậnhânậvLậviệcậthuậgiữ,ậxnậltậđồậv tậcấmậđãậbổậsungậquyậđvnh vềậviệc cấmậđsaậvLoậ

71

cơậsởậgiamậgiữậc cậloạiậthiếtậbvậthôngậtinậliênậlạcậc ậnhân,ậphsơngậtiệnậghiậâm,ậghiậhìnhậ

(khoảnậ9ậĐiềuậ3).ậ

Năm là, quyậ đvnhậ cụậ thểậ vềậ quảnậ ltậ đặcậ biệtậ nhữngậ phạmậ nhânậ khôngậ chvuậ cảiậ

tạo,ậviậphạmậNộiậquyậtrạiậgiam.

CảậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ(khoảnậ1ậĐiềuậ38)ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ(khoảnậ

1ậĐiềuậ43)ậđềuậquyậđvnhậtrongậthờiậgianậchấpậhLnhậ nậphạtậtù,ậphạmậnhânậviậphạmậNộiậ quyậ trạiậ giamậ hoặcậ cóậ hLnhậ viậ VPPLậ thìậ bvậ kỷậ lu tậ bằngậ mộtậ trongậ nhữngậ hìnhậ thứcậ

khiểnậtr ch,ậcảnhậc o,ậgiamậtạiậbuồngậkỷậlu tậđếnậ10ậngLy.ậTrongậthờiậgianậbvậgiamậtạiậ

buồngậkỷậlu t,ậphạmậnhânậkhôngậđsợcậgặpậthânậnhânậvLậcóậthểậbvậcùmậchân.ậ

Sáu là, quyậđvnhậrõậviệcậkh mậxétậngsời,ậnơiậởậcủaậphạmậnhânậvLậkiểmậtraậđồậv tậ

đsợcậgniậchoậphạmậnhân,ậkiểmậso tậviệcậthânậnhânậthămậgặpậphạmậnhân.ậ

CảậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ(khoảnậ3ậĐiềuậ46)ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ(khoảnậ

4ậĐiềuậ52)ậđềuậquyậđvnhậvềậtr chậnhiệmậcủaậtrạiậgiamậtrongậviệcậtiếpậnh nậtiềnậmặt,ậđồậ

v tậmLậthânậnhânậcủaậphạmậnhânậgniậchoậphạmậnhânậvLậbócậmở,ậkiểmậtraậvLậxnậltậđồậ

v tậthuộcậdanhậmụcậcấmậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu t.ậTuyậnhiên,ậcảậhaiậđạoậlu tậnLyậ

đềuậkhôngậquyậđvnhậvềậviệcậkh mậxétậngsờiậvLậnơiậởậcủaậphạmậnhân.ậMụcậđíchậchủậ

yếuậ nhằmậ bảoậ đảmậ anậ toLnậ trạiậ giamậ songậ Thôngậ tsậ sốậ 68/2011/TT-BCAậ ngLyậ

07/10/2011ậ củaậ Bộậ trsởngậ Bộậ Côngậ anậ quyậ đvnhậ vềậ hoạtậ độngậ vũậ trangậ bảoậ vệậ trạiậ

giam,ậtrạiậtạmậgiam,ậnhLậtạmậgiữậvLậdẫnậgiảiậphạmậnhânậđãậquyậđvnhậkh ậđầyậđủậvLậchiậ tiếtậnhữngậnộiậdungậliênậquanật iậviệcậkiểmậtra,ậlụcậso t,ậkh mậxétậphạmậnhânậvLậnơiậởậ

củaậphạmậnhân.

Vềậ kiểmậ so tậ việcậ thânậ nhânậ phạmậ nhânậ thămậ gặpậ phạmậ nhân,ậ Bộậ trsởngậ Bộậ

CôngậanậđãậbanậhLnhậc cậThôngậts quyậđvnhậcụậthểậvềậvấnậđềậnLy.ậCụậthể,ậThôngậtsậsốậ

46/2011/TT-BCA,ậngLyậ 30/6/2011ậ vềậ việcậ phạmậ nhânậ gặpậ thânậ nhân;ậ nh n,ậ gniậ ths;ậ

nh nậtiền,ậquLậvLậliênậlạcậđiệnậthoạiậv iậthânậnhânậquyậđvnh,ậmọiậngsờiậđếnậthămậgặpậ

phạmậnhânậphảiậchấpậhLnhậnghiêmậchỉnhậph pậlu t,ậNộiậquyậnhLậthămậgặp (Khoảnậ1ậ

Điềuậ46).ậĐồngậthời,ậnếuậnhsậThôngậtsậsốậ07/2018/TT-BCA,ậngLyậ12/02/2018ậvềậviệcậ

phạmậnhânậgặpậthânậnhân;ậnh n,ậgniậths;ậnh nậtiền,ậquLậvLậliênậlạcậđiệnậthoạiậv iậthânậ nhân (thayậ thếậ Thôngậ tsậ sốậ 46/2011/TT-BCA) quy đvnh cụậ thểậ vềậ c cậ đồậ v tậ cấmậ khôngậđsợcậmangậvLoậtrạiậgiamậkhiậthămậgặpậphạmậnhânậthì Thôngậtsậsốậ14/2020/TT- BCA,ậngLyậ 10/01/2020ậ quyậ đvnhậ chiậ tiếtậ chếậ độậ gặp,ậ nh nậ quLậ vLậ liênậ lạcậ củaậ phạmậ nhân (thayậthếậThôngậtsậsốậ07/2018/TT-BCA) đãậđsaậra quyậđvnhậmangậtínhậkh iậqu tậ hơn,ậthânậnhânậđếnậgặpậphạmậnhânậkhôngậđsợcậđsaậvLoậNhLậgặpậphạmậnhânậc cậđồậ

v tậthuộcậdanhậmụcậđồậv tậcấmậtheoậquyậđvnhậcủaậBộậCôngậanậ(khoảnậ2ậĐiềuậ6).

Bảy là, vềậtrangậbvậvLậsnậdụngậhệậthốngậcameraậtheoậdõi,ậgi mậs t phạmậnhân.

VấnậđềậnLyậkhôngậđsợcậquyậđvnhậtrongậLu tậTHAHS.ậBộậtrsởngậBộậCôngậanậđãậ

banậ hLnhậ Thôngậ tsậ sốậ 13/2011/TT-BCA, ngLyậ 28/3/2011ậ quyậ đvnhậ vềậ quảnậ lt,ậ trangậ

72

bv,ậ khaiậ th cậ snậ dụngậ hệậ thốngậ kiểmậ so tậ anậ ninhậ c cậ cơậ cơậ giamậ giữậ trongậ CAND,ậ

trongậđóậquyậđvnhậvềậnguyênậtắcậquảnậlt,ậtrangậbvậvLậkhaiậth c,ậsnậdụngậhệậthốngậkiểmậ so tậanậninh,ậphụcậvụậcôngật cậbảoậvệậkhuậvực,ậquảnậltậvLậgi mậs tậgiamậgiữ.ậ

Tám là, quyậ đvnhậ cụậ thểậ vềậ nhữngậ trsờngậ hợpậ c nậ bộậ trạiậ giamậ đsợcậ phépậ snậ

dụngậvũậlựcậvLậvũậkhí.

TheoậquyậđvnhậtạiậĐiềuậ20ậThôngậtsậsốậ68/2011/TT-BCA, c nậbộ,ậchiếnậsĩậthựcậ hiệnậnhiệmậvụậvũậtrangậbảoậvệậtrạiậgiamậvLậdẫnậgiảiậphạmậnhânậđsợcậtrangậbvậvũậkhí,ậ

côngậcụậhỗậtrợậtheoậquyậ đvnhậ(khoảnậ2);ậviệcậsnậdụngậvũậ khí,ậcôngậcụậhỗậtrợậvLậc cậ

phsơngậtiệnậkỹậthu tậnghiệpậvụậđsợcậtrangậbvậphảiậthựcậhiệnậtheoậđúngậquyậđvnhậcủaậ

ph pậlu tậ(Điềuậ20).ậ

Nhsậv y,ậquyậđvnhậvềậanậninhậc ậnhânậcủaậphạmậnhânậlLậngLyậcLngậtoLnậdiệnậvLậ

đầyậđủậhơn,ậcơậbảnậđ pậứngậyêuậcầuậbảoậđảmậanậninhậc ậnhânậchoậphạmậnhân.

Triểnậkhaiậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậnhằmậbảoậđảmậanậninhậc ậnhânậ

choậphạmậnhân,ậtrongậthờiậgianậqua,ậBộậCôngậanậđãậchỉậđạoậc cậtrạiậgiamậthựcậhiệnậtốtậ

côngật cậđảmậbảoậanậninh,ậanậtoLnậc cậcơậsởậgiamậgiữ,ậtăngậcsờngậc cậbiệnậph pậcôngậ

t cậnghiệpậvụ,ậquảnậltậchặtậchẽậc cậloạiậđốiậtsợng,ậnhấtậlLậsốậđốiậtsợngậphạmậc cậtộiậvềậ

xâmậ phạmậ ANQG,ậ liênậ quanậ đếnậ ANQG,ậ sốậ phạmậ nhânậ trs cậ đâyậ hoạtậ độngậ cóậ tổậ

chứcậtheoậkiểuậ“xãậhộiậđen”,ậsốậcóậmứcậ nậcao,ậnhiềuậtiềnậ n;ậtăngậcsờngậcôngật cậvũậ

trangậtuầnậtra,ậcanhậg c,ậdẫnậgiải,ậkiểmậtraậlụcậso tậvLậthựcật pậphsơngậ nậphòngậchốngậ tìnhậhuốngậđộtậxuất.ậT pậtrungậchấnậchỉnh,ậtăngậcsờngậcôngật cậtổậchứcậgiamậgiữậđểậ

bảoậvệậtuyệtậđốiậanậtoLnậc cậ trạiậgiam,ậhạnậchếậthấpậnhấtậc cậvụậphạmậnhânậgâyậrối,ậ

trốnậ tho t,ậ phạmậ tộiậ m i,ậ phạmậ nhânậ tựậ tn.ậ Nhằmậ tăngậ csờngậ anậ toLnậ trạiậ giam,ậ Bộậ

Côngậ anậ đãậ triểnậ khaiậ dựậ nậ hệậ thốngậ kiểmậ so tậ anậ ninhậ tạiậ c cậ trạiậ giam.ậ Tổậ chứcậ

trangậbvậchoậc cậtrạiậgiamậhệậthốngậcôngậcụậphụcậvụậyêuậcầuậđảmậbảoậanậninhậc ậnhânậ

choậphạmậnhân. TổậchứcậphốiậhợpậtiếnậhLnhậtổngậkiểmậtraậlụcậso tậđộtậxuấtậtạiậc cậtrạiậ

giam.ậTrangậbvậvLậthsờngậxuyênậkiểmậtra,ậhs ngậdẫnậc cậtrạiậgiamậthựcậhiệnậtốtậviệcậ

quảnậlt,ậsnậdụngậvũậkhí,ậcôngậcụậhỗậtrợ,ậphsơngậtiệnậkỹậthu t.

Đểậ bảoậ đảmậ tuyệtậ đốiậ anậ toLnậ trongậ giamậ giữậ vLậ hạnậ chếậ c cậ vụậ phạmậ nhânậ VPPL,ậtựậs t,ậtrốnậtrại,ậxâmậhạiậthânậthể,ậsứcậkhỏeậcủaậphạmậnhânậkh c,ậgâyậrốiậtr tậtựậ trạiậgiam,ậthựcậhiệnậchỉậđạoậcủaậBộậCôngậan,ậc cậtrạiậgiamậđãậtiếnậhLnhậphânậloạiậphạmậ nhân,ậ thựcậ hiệnậ giamậ giữậ theoậ đúngậ quyậ đvnhậ củaậ Lu tậ THAHS,ậ nhấtậ lLậ đãậ tổậ chứcậ giamậgiữậchặtậchẽậloạiậphạmậnhânậnguyậhiểmậvềậhìnhậsự,ậmaậtúy,ậmứcậ nậcao,ậnhiềuậ tiềnậ n,ậtộiậphạmậsnậdụngậvũậkhí,ậtộiậphạmậcóậtổậchức;ậthựcậhiệnậphânậhóaậtrongậgiamậ

giữậđểậhạnậchếậc cậđiềuậkiệnậphạmậnhânậcâuậkếtậhìnhậthLnhậổ,ậnhóm,ậchốngậph ,ậmangậ

v tậcấm,ậmaậtúy,ậđiệnậthoạiậdiậđộngậtr iậphépậvLoậtrạiậgiam.ậTổậchứcậquảnậltậnghiêmậ

ngặt,ậ chặtậ chẽậ phạmậ nhânậ theoậ đúngậ quyậ đvnh,ậ nhấtậ lLậ sốậ phạmậ nhânậ thsờngậ xuyênậ

chốngậđối,ậxếpậloạiậcảiậtạoậkém.ậTăngậcsờngậkỷậlu t,ậkỷậcsơng,ậtr chậnhiệmậtrongậthựcậ

73

thiậc cậquyậđvnhậvềậquảnậlt,ậcanhậg cậbảoậvệ,ậkiểmậtra,ậkiểmậso tậtrạiậgiam,ậđồngậthờiậ

triểnậ khaiậ c cậ biệnậ ph pậ nghiệpậ vụ,ậ chủậ độngậ nắmậ tìnhậ hìnhậ phạmậ nhânậ trongậ t ngậ buồngậgiam,ậkvpậthờiậph tậhiệnậvLậđấuậtranhậngănậng a,ậhạnậchếậc cậVPPLậvLậc cậhLnhậ

viậgâyậnguyậhạiật iậtínhậmạng,ậthânậthể,ậsứcậkhỏeậcủaậphạmậnhân.ậPhạmậnhânậnữ,ậphạmậ

nhânậ lLậ ngsờiậ ds iậ 18ậ tuổi,ậ phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậ ns cậ ngoLiậ đsợcậ tổậ chứcậ giamậ giữậ

riêng theoậquyậđvnh.ậĐếnậnay,ậhầuậhếtậsốậphạmậnhânậnữậởậc cậtrạiậgiamậđsợcậgiamậgiữậ ởậphânậtrạiậriêng,ậcònậmộtậsốậítậtrạiậgiamậgiamậgiữậphạmậnhânậnamậvLậnữậởậcùngậmộtậ

phânậtrạiậnhsngậcôngậtrìnhậxâyậdựngậđãậđsợcậxâyậdựng,ậsnaậchữa,ậnângậcấp,ậcóậtsờngậ

rLoậngănậc chậvLậcổngậđiậriêng,ật chậbiệtậv iậkhuậgiamậphạmậnhânậnam.ậSốậphạmậnhânậ

loạiậđặcậbiệtậnguyậhiểm,ậthsờngậxuyênậviậphạmậnộiậquyậđềuậ đsợcậl pậhồậsơậđsaậvLoậ giamậriêngậđểậquảnậltậnghiêmậngặt,ậchặtậchẽ.ậ

Côngật cậvũậtrangậbảoậvệ,ậtuầnậtraậkiểmậso t,ậcanhậg cậđsợcậtăngậcsờng.ậC cậtrạiậ

giamậđãậtổậchứcậthựcật pậphsơngậ nậbảoậvệậtrạiậgiam,ậphânậtrạiậgiam,ậkvpậthờiậbổậsung,ậ

hoLnậchỉnhậc cậphsơngậ nậbảoậvệậphùậhợpậv iậtìnhậhìnhậm i.ậChấnậchỉnhậkhắcậphụcậsơậ

hở,ậthiếuậsótậtrongậcôngật cậquảnậltậvũậkhí,ậcôngậcụậhỗậtrợ,ậv tậliệuậnổ.ậ Đặcậbiệt, c cậ

trạiậgiamậđãậtíchậcựcậtriểnậkhaiậđồngậbộậc cậbiệnậph pậcôngật cậnghiệpậvụ,ậ nắmậchắcậ

tình hình, chủậđộngậph tậhiện,ậngănậchặn,ậxnậltậkvpậthờiậc cậvụ,ậviệcậphạmậnhânậtrốn,ậ

chốngậph ,ậgâyậrối,ậviậphạmậnộiậquy,ậkỷậlu tậcơậsởậgiamậgiữ,ậbảoậđảmậanậtoLnậcơậsởậ

giamậ giữ,ậ gópậ phầnậ nângậ caoậ hiệuậ quảậ côngậ t cậ quảnậ lt,ậ giamậ giữ,ậ gi oậ dụcậ cảiậ tạoậ phạmậnhânậvLậcôngật cậbảoậđảmậanậninhậc ậnhânậcủaậphạmậnhân.ậ

b) Các quy định về an ninh cộng đồng

Một là, quyậđvnhậvềậtổậchứcậc cậhoạtậđộngậthểậthao,ậsinhậhoạtậvănậhóa,ậvănậnghệậ

choậphạmậnhânậngLyậcLngậđầyậđủ,ậtoLnậdiệnậhơn.ậ

Lu tậTHAHS nămậ2010ậquyậđvnh,ậphạmậnhânậđsợcậhoạtậđộngậthểậdục,ậthểậthao,ậ

sinhậ hoạtậ vănậ ho ,ậ vănậ nghệ,ậ đọcậ s ch,ậ b o,ậ ngheậ đLi,ậ xemậ truyềnậ hìnhậ phùậ hợpậ v iậ

điềuậkiệnậcủaậnơiậchấpậhLnhậ nậ(khoảnậ1ậĐiềuậ44).ậCụậthểậhóaậnộiậdungậnLy,ậNghvậđvnhậ

sốậ 117/2011/NĐ-CP đãậ quyậ đvnh cụậ thểậ vềậ việcậ trangậ cấpậ hệậ thốngậ truyềnậ thanh,

truyềnậhìnhậchoậphạmậnhân. Lu tậTHAHSậnămậ2019ậ(khoảnậ1ậĐiềuậ50)ậđãậkếậth aậc cậ nộiậ dungậ trênậ trongậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010.ậ Đồngậ thời,ậ nếuậ nhsậ Nghvậ đvnhậ sốậ 117/2011/NĐ-CPậkhôngậquyậđvnhậvềậtr chậnhiệmậcủaậchínhậquyềnậđvaậphsơngậvLậcơậ quanậvănậhóaậđvaậphsơngậnơiậtrạiậgiamậđóngậtrongậviệcậphốiậhợpậtổậchứcậc cậhoạtậđộngậ vănậhóa,ậvănậnghệậchoậphạmậnhânậthì Nghvậđvnhậsốậ133/2020/NĐ-CPậđãậquyậđvnhậcụậ thểậvềậvấnậđềậnLyậ(Điềuậ24,ậĐiềuậ25).ậ

Hai là, bổậsungậquyậđvnhậm iậvềậsnậdụngậkinhậs ch,ậbLyậtỏậniềmậtinậtínậngsỡng,ậ

tônậgi oậcủaậphạmậnhân,ậbảoậđảmậđồng bộậv iậph pậlu tậchuyênậngLnh.

Lu tậTHAHSậnămậ2010ậchsaậđềậc pậđếnậvấnậđềậtônậgi o,ậtínậngsỡngậcủaậphạmậ

nhân. Lu tậTínậngsỡng,ậtônậgi oậnămậ2016ậquyậđvnh,ậngsờiậđangậchấpậhLnhậhìnhậphạtậ

74

tùậcóậquyềnậsnậdụngậkinhậs ch,ậbLyậtỏậniềmậtinậtínậngsỡng,ậtônậgi oậ(khoảnậ5ậĐiềuậ6).ậ

Bảoậđảmậđồngậbộậv iậLu tậTínậngsỡng,ậtônậgi o,ậLu tậTHAHSậnămậ2019 đãậbổậsungậ quyậđvnhậnLy (Khoảnậ3ậĐiềuậ50).ậ

Ba là,ậquyậđvnhậrõậvềậphạmậnhânậđsợcậliênậlạcậv iậgiaậđình,ậthămậgặpậthânậnhân,ậ

sốậlsợngậcuộcậthămậgặpậtrongậmộtậthờiậgianậnhấtậđvnhậvLậthờiậgianậchoậmộtậcuộcậthămậ

gặp,ậđốiậtsợngậthămậgặp,ậnơiậthămậgặp...ậ

Theo Lu tậTHAHSậnămậ2010ậ (Điềuậ 47)ậvLậ Lu tậTHAHSậnămậ2019ậ(Điềuậ51),

phạmậnhânậđsợcậgniậmỗiậth ngậhaiậl ậthsậvLậđsợcậliênậlạcậđiệnậthoạiậtrongậns cậv iậ

thânậnhânậmỗiậth ngậmộtậlần.ậ

Nhsậv y,ậcác quyậđvnhậvềậanậninhậcộngậđồngậcủaậphạmậnhânậngLyậcLngậđầyậđủ, đồngậbộ vLậtoLnậdiệnậhơn,ậcơậbảnậđ pậứngậyêuậcầuậvềậviệcậxâyậdựng,ậcủngậcốậvLậtăngậ

csờngậc cậmốiậquanậhệậcủaậcộngậđồngậphạmậnhân trongậtrạiậgiam,ậtạoậđiềuậkiệnậthu nậ

lợiậhơnậchoậcôngật cậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân.

Trongậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậtheoậchứcậnăng,ậnhiệmậvụậđsợcậgiao,ậ

sauậkhiậtiếpậnh nậngsờiậchấpậhLnhậ nậphạtậtù,ậc cậtrạiậgiamậđềuậgniậthôngậb oậđểậgiaậ

đìnhậphạmậnhânậbiếtậnơiậphạmậnhânậchấpậhLnhậ n,ậgniậcơậquanậlãnhậsựậnếuậphạmậnhânậ

lLậngsờiậns cậngoLi;ậphốiậhợpậv iậc cậcơậquan,ậtổậchức,ậđoLnậthểậcủaậđvaậphsơngậnơiậ

trạiậgiamậđóngậ đểậhợpật cậtriểnậkhaiậc cậhoạtậđộngậgi oậdục,ậcảiậtạoậphạmậnhân,ậ mởậ

c cậhộiậnghvậgiaậđìnhậphạmậnhânậthamậgiaậvLoậcôngật cậgi oậdụcậphạmậnhân.ậ

Cơậsởậv tậchấtậphụcậvụậcôngật cậgi oậdụcậphạmậnhânậtiếpậtụcậđsợcậquanậtâmậđầuậ

ts,ậc cậtrạiậgiamậđềuậcóậhệậthốngậtruyềnậthanh,ậtruyềnậhình,ậthsậviệnậđểậtổậchứcậchoậ

phạmậnhânậngheậđLi,ậđọcậb o,ậxemậtiậviậgiúpậnângậcaoậnh nậthứcậcủaậphạmậnhânậvềậ

chínhậtrv,ậph pậlu t,ậvănậhóa.ậMỗiậnăm,ậc cậtrạiậgiamậđãậtổậchứcậhLngậnghìnậl pậhọcật pậ

thờiậ sự,ậ chínhậ trv,ậ họcậ t pậ gi oậ dụcậ ph pậ lu t,ậ nộiậ quyậ trạiậ giam,ậ họcậ t pậ vềậ phòng,ậ

chốngậ t cậ hạiậ củaậ maậ túy,ậ phòngậ chốngậ lâyậ nhiễmậ HIV/AIDS,ậ họcậ vănậ hóaậ xóaậ mùậ

chữ...ậĐẩyậmạnhậcôngật cậgi oậdụcậchungậvLậgi oậdụcậc ậbiệtậchoậphạmậnhân,ậquaậđóậ

kếtậquảậxếpậloạiậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậcủaậphạmậnhânậcóậchuyểnậbiếnậtíchậcực.ậ

C cậtrạiậgiamậđãậtổậchứcậc cậhoạtậđộngậvănậhóa,ậvănậnghệ,ậthểậthao,ậvuiậchơiậgiảiậ tríậnângậcaoậđờiậsốngậtinhậthầnậchoậphạmậnhân,ậgiảmậthiểuậnhữngật cậđộngậtiêuậcựcậvềậ mặtậtâmậltậchoậphạmậnhânậkhiậphảiậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtrongậtrạiậgiam,ậnhấtậlLậđốiậ v iậnhữngậphạmậnhânậ phảiậchấpậhLnhậ nậdLi.ậĐồngậthời,ậc cậtrạiậgiamậđãậ ph tậ độngậ nhiềuậđợtậthiậđuaậcải tạo;ậtổậchứcậc cậcuộcậthiậv iậnhiềuậchủậđềậnhs:ậthiậvẽậtranhậ“Kh tậ vọngậhoLnậlsơng”,ậviếtậvềậđềậtLiậ“NiềmậtinậvLậhs ngậthiện”;ậviếtậthsậv iậchủậđềậ“Gniậ

lờiậxinậlỗi”;ậtổậchứcậHộiậtrạiậ“Thắpậs ngậs cậmơậhoLnậlsơng”,ậ“Hs ngật iậngLyậmai”;ậ

tổậ chứcậ tọaậ đLmậ v i chủậ đềậ “Chaậ mẹậ vLậ tìnhậ yêuậ thsơng”;ậ tổậ chứcậ c cậ cuộcậ thiậ tìmậ

hiểuậph pậlu tậhìnhậsự,ậdânậsự…ậvLậtổậchứcậtsậvấnậph pậlu t;ậph tậđộngậphongậtrLoậxâyậ

dựngậquỹậ“TấmậlòngậvLng”ậđểậgiúpậđỡậphạmậnhânậhoLnậcảnhậkhóậkhăn;ậtổậchứcậsinhậ

75

hoạtậcâuậlạcậbộ,ậc cậhoạtậđộngậvănậnghệ,ậthểậdụcậthểậthao…ậđ pậứngậđsợcậmộtậphầnậ

nhuậcầuậđờiậsốngậtinhậthần,ậvănậhóa,ậthôngậtinậchoậphạmậnhân.ậDuyậtrìậtốtậviệcậtổậchứcậ hộiậnghvậgiaậđìnhậphạmậnhânậđểậthôngậb oậkếtậquảậcảiậtạoậvLậbLnậbiệnậph pậphốiậhợpậ

giữaậgiaậđìnhậv iậtrạiậgiamậtrongậgi oậdục,ậcảiậtạoậphạmậnhânậnênậđãậcóật cậdụngậtíchậ

cựcậtrongậgi oậdụcậphạmậnhân.ậĐ ngậchúật,ậc cậtrạiậgiamậđãậph tậđộngậ“NgLyậhộiậđọcậ

s ch”ậ vLậ tổậ chứcậ cuộcậ thiậ “Viếtậ cảmậ nh nậ vềậ s ch”ậ cóậ t cậ độngậ tíchậ cựcậ trongậ việcậ nângậcaoậnh nậthức,ậhiểuậbiếtậchoậphạmậnhân.

Chếậđộ gni,ậnh nậths,ậtiền,ậquL,ậthămậgặp,ậliênậlạcậđiệnậthoạiậv iậthânậnhânậđsợcậ

c cậtrạiậgiamậthựcậhiệnậtốtậvLậkiểmậso tậchặtậchẽậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu t.ậTấtậcảậ

c cậtrạiậgiamậđãậtổậchứcậchoậphạmậnhânậliênậlạcậv iậgiaậđìnhậbằngậđiệnậthoạiậcóậkiểmậ duyệtậtheoậđúngậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHSậvLậvănậbảnậhs ngậdẫnậcủaậBộậCôngậan.ậ

Mỗiậnăm,ậc cậtrạiậgiamậđãậtổậchứcậchoậhLngậtrămậnghìnậlsợtậphạmậnhânậthămậgặpậthânậ

nhânậ01ậgiờ,ậhLngậchụcậnghìnậlsợtậphạmậnhânậthămậgặpậthânậnhânậthêmậgiờậvLậhLngậ

nghìnậ lsợtậ phạmậ nhânậ thămậ gặpậ thânậ nhânậ 24ậ giờ,ậ hLngậ trămậ nghìnậ lsợtậphạmậ nhânậ

nh nậquLậquaậthămậgặpậvLậnh nậquLậquaậbsuậđiện;ậgầnậmộtậtriệuậlsợtậphạmậnhânậliênậ

lạcậv iậthânậnhânậbằngậđiệnậthoại.

Đặcậbiệt,ậc cậtrạiậgiamậđãậtổậchứcậc cậl pậchuẩnậbvật iậhòaậnh pậcộngậđồngậchoậsốậ

phạmậnhânậsắpậhếtậthờiậhạnậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậnhằmậtrangậbvậnhữngậkiếnậthức,ậkỹậ

năngậcầnậthiếtậgiúpậhọật iậhòaậnh pậcộngậđồngậsauậkhiậchấpậhLnhậxongậ nậphạtậtùậvềậcsậ trúậtạiậđvaậphsơng.ậ

c) Các quy định về an ninh chính trị trong trại giam

Một là, quyậđvnhậvềậdânậchủậtrongậtrạiậgiamậđsợcậthểậhiện rõ nét và cụậthể.

Lu tậTHAHSậnămậ2010ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđã chứaậđựngậyếuậtốậdânậchủậ

trong THAHS,ậtrongậđóậcóậTHAPT.ậTrongậchỉậđạoậcôngật cậTHAPT,ậBộậCôngậanậđãậ

quanậtâmậbanậhLnhậvănậbảnậQPPLậvềậvấnậđềậdânậchủậtrongậtrạiậgiam.ậCụậthể, tạiậThôngậ

tsậsốậ05/2016/TT-BCA,ậngLyậ20/01/2016ậquyậđvnhậvềậthựcậhiệnậdânậchủậởậtrạiậgiam,ậ

cơậsởậgi oậdụcậbắtậbuộc,ậtrsờngậgi oậdsỡngậthuộcậBộậCôngậanậđãậcóậnhữngậquyậđvnhậ

thểậhiệnậrấtậrõậnétậvềậ dânậchủậtrongậtrạiậgiam,ậnhs:ậNhữngậnộiậdungậthôngậb oậcôngậ khaiậchoậphạmậnhânậbiếtậ(Điềuậ4);ậnhữngậviệcậphạmậnhânậthamậgiaậtậkiếnậđểậGi mậthvậ trạiậgiamậquyếtậđvnh (Điềuậ8)...ậĐâyậlLậnhữngậnộiậdungậcóật cậdụngậrấtậthiếtậthựcậtrongậ việcậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhânậmộtậc chậkvpậthời,ậhiệuậquả.ậ

Hai là,ậ quyậ đvnhậ vềậ khiếuậ nại,ậ tốậ c oậ vLậ giảiậ quyếtậ khiếuậ nại,ậ tốậ c oậ củaậ phạmậ

nhânậngLyậcLngậđầyậđủ,ậđồngậbộậhơn và cơậbản tsơngậthíchậv iậPLQT.ậ

Lu tậTHAHSậnămậ2010ậkhôngậquyậđvnhậtr chậnhiệmậcủaậtrạiậgiamậtrongậviệcậphổậ

biếnậquyềnậkhiếuậnại,ậtốậc oậkhiậtiếpậnh nậngsờiậchấpậhLnhậ nậphạtậtù.ậLu tậTHAHSậ

nămậ 2019ậ đãậ quyậ đvnhậ tr chậ nhiệmậ củaậ trạiậ giamậ khiậ tiếpậ nh nậ ngsờiậ chấpậ hLnhậ nậ

phạtậtùậlLậphảiậgiảiậthíchậquyền,ậnghĩaậvụậchoậhọ,ậtrongậđóậcóậkhiếuậnại,ậtốậc oậ(điểmậđậ

76

khoảnậ1ậĐiềuậ28).ậNếuậnhsậtạiậĐiều 166 Lu tậTHAHSậnămậ2010ậquyậđvnhậcụậthểậvềậ

quyềnậvLậnghĩaậvụậcủaậngsờiậtốậc oậthìậtạiậĐiềuậ191ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậquyậđvnhậ quyềnậvLậnghĩaậvụậcủaậngsờiậtốậc o cũngậnhsậcủa ngsờiậbvậtốậc oậtrongậTHAHS đsợcậ

thựcậhiệnậtheoậquyậđvnhậcủaậLu tậTốậc o. Cách quyậđvnhậnhsậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ

lLậphùậhợpậvìậnóậtạoậraậsựậđồngậbộậv iậquyậđvnhậcủaậlu tậchuyênậngLnh.

Đặcậ biệt,ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ đãậ quyậ đvnhậ vềậ giảiậ quyếtậ khiếuậ nại,ậ tốậ c oậ trongậTHAHS.ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậkếậth aậc cậquyậđvnhậnLy.ậTheoậđó,ậthẩmậ

quyềnậgiảiậquyếtậkhiếuậnại,ậtốậc oậđốiậv iậquyếtậđvnh,ậhLnhậviậtr iậph pậlu tậtrongậquảnậ

lt,ậgi oậdụcậphạmậnhânậcủaậngsờiậđsợcậgiaoậquảnậlt,ậgi oậdụcậphạmậnhânậthuộcậViệnậ

trsởngậ Việnậ KSNDậ cấpậ tỉnhậ (điểmậ hậ khoảnậ 1ậ Điềuậ 168ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ vLậ điểmậhậkhoảnậ1ậĐiềuậ192ậLu tậTHAHSậnămậ2019).ậQuyậđvnhậnLyậlLậđồngậbộậv iậc cậ

quyậ đvnhậ vềậ kiểmậ s tậ THAPTậ đốiậ v iậ c cậ trạiậ giamậ củaậ Việnậ KSND trongậ Lu tậ Tổậ

chứcậ Việnậ KSND,ậ đảmậ bảoậ tínhậ kh chậ quanậ củaậ việcậ xemậ xétậ vLậ tsơngậ thíchậ v i

PLQT khiậPLQTậquyậđvnh,ậtrongậtrsờngậhợpậphạmậnhânậkhiếuậnại,ậtốậc oậchínhậngsờiậ

cóậthẩmậquyềnậcaoậnhấtậtrongậtrạiậgiamậthìậphạmậnhânậphảiậđsợcậquyềnậkhiếuậnạiậlênậ

cấpậcaoậhơnậvLậphạmậnhânậđsợcậthựcậhiệnậviệcậkhiếuậnại,ậtốậc oật iậc cậcơậquanậbênậ

ngoLiậnhLậtùậ(Điềuậ35cậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểu nămậ1955ậvLậNguyênậtắcậ33ậ

T pậhợpậc cậnguyênậtắcậnămậ1988).

Ba là, quyậđvnhậvềậkiểmậtra,ậthanhậtra,ậgi mậs tậđốiậv iậcôngật cậquảnậlt, giam giữ,ậ gi oậ dụcậ cảiậ tạoậ phạmậ nhân ngày càng đầyậ đủậ vLậ đồngậ bộậ hơnậ v iậ ph pậ lu tậ

chuyên ngành.

Lu tậTHAHSậnămậ2010ậ(điểmậhậkhoảnậ1ậĐiềuậ171)ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ

(điểmậhậkhoảnậ1ậĐiềuậ195)ậđềuậcóậquyậđvnhậvềậnhiệmậvụ,ậquyềnậhạnậcủaậBộậCôngậanậ

lLậ kiểmậ tra,ậ thanhậ traậ côngậ t cậ THAHS,ậ trongậ đóậ cóậ nhữngậ nộiậ dungậ liênậ quanậ đếnậ

ANCNậ củaậ phạmậ nhân. Đồngậ thời,ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ quyậ đvnh,ậ Quốcậ hội,ậ

HĐND,ậ Mặtậ tr nậ TQVNậ gi mậ s tậ hoạtậ độngậ củaậ cơậ quan,ậ tổậ chứcậ trongậ THAHSậ vLậ

c cậcơậ quan,ậtổậchứcậkh cậliênậquanậđếnậ hoạtậđộngậTHAHSậtheoậquyậ đvnhậcủaậ ph pậ

lu tậ(Điềuậ6).ậNhsậv y,ậLu tậTHAHSậnămậ2010ậkhôngậquyậđvnhậviệcậgi mậs tậcủaậc cậ tổậchứcậchínhậtrvậ-ậxãậhộiậđốiậv iậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân.ậTheoậLu tậMặtậtr nậ TQVNậ nămậ 2015ậthìậmộtậtrongậnhữngậquyềnậvLậ tr chậ nhiệmậcủaậ Mặtậtr nậTQVNậlLậ thựcậ hiệnậ gi mậ s tậ vLậ phảnậ biệnậ xãậ hộiậ (Điềuậ 3).ậ Khôngậ chỉậ v y,ậ c cậ tổậ chứcậ thLnhậ viênậcủaậMặtậtr nậcũngậcóậvaiậtròậgi mậs tậviệcậthựcậhiệnậchínhậs ch,ậph pậlu tậcủaậcơậ quanậnhLậns c,ậtổậchức,ậđạiậbiểuậdânậcn,ậc nậbộ,ậcôngậchức,ậviênậchức.ậĐểậđảmậbảoậ

tínhậ đồngậ bộậ v iậ quyậ đvnhậ củaậ Lu tậ Mặtậ tr nậ TQVNậ nămậ 2015,ậ Lu tậ THAHSậ nămậ

2019ậđãậbổậsungậquyậđvnhậc cậthLnhậviênậcủaậMặtậtr nậTQVNậcóậquyềnậgi mậs tậviệcậ

THAHS theoậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậ(Điềuậ6).ậ

77

Nhsậv y,ậc cậquyậđvnhậvềậanậninhậchínhậtrvậcủaậphạmậnhânậngLyậcLngậđầyậđủậvLậ

phùậhợpậhơnậv iậthựcậtiễn,ậcơậbảnậtsơngậthíchậv iậPLQT.

Trênậcơậsởậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t,ậthựcậhiệnậNghvậquyếtậcủaậQuốcậhội,ậtrongậ

nhữngậnămậqua,ậBộậCôngậanậđãậthLnhậl pậc cậđoLnậthanhậtra,ậkiểmậtraậtoLnậdiệnậviệcậ

chấpậhLnhậchếậđộ,ậchínhậs ch,ậph pậlu tậtrongậgiamậgiữ,ậgi oậdụcậphạmậnhânậởậtấtậcảậ

c cậ trạiậ giam.ậ Quaậ đóậ chỉậ đạoậ c cậ trạiậ giamậ chấnậ chỉnh,ậ khắcậ phụcậ nhữngậ thiếuậ sót,ậ khuyếtậ điểm,ậ sơậhởậtrongậ côngậ t cậ tổậ chứcậ giamậ giữ,ậ thiậhLnhậ ph pậ lu tậ vLậ bảoậ đảmậ

ANCNậcủaậphạmậnhân.

Đặcậbiệt,ậBộậCôngậanậluônậquanậtâmậchỉậđạoậcôngật cậgiảiậquyếtậkhiếuậnại,ậtốậc oậ

trongậTHAPT,ậthựcậhiệnậx cậminh,ậxnậltậtriệtậđể,ậnghiêmậtúcậtheoậđúngậthẩmậquyền,ậ trìnhậtự,ậthủậtục,ậthờiậgianậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHS,ậLu tậKhiếuậnại,ậLu tậTốậc oậvLậ

thôngậts hs ngậdẫnậcủaậBộậCôngậan.ậThựcậhiệnậchỉậđạoậcủaậBộậCôngậan,ậc cậtrạiậgiamậ

đãậtổậchứcậtriểnậkhaiậthựcậhiệnậcôngật cậtiếpậnh n,ậquảnậlt,ậgiảiậquyếtậkhiếuậnại,ậtốậc o.ậ

C cậđơnậthsậkhiếuậnại,ậtốậc oậđềuậđsợcậxemậxét,ậgiảiậquyếtậvLậtrảậlờiậtheo đúngậquyậ

đvnhậcủaậph pậlu t.ậĐốiậv iậnhữngậđơnậtốậc oậđúng,ậc cậtrạiậgiamậtổậchứcậkiểmậđiểm,ậ

rútậkinhậnghiệmậvLậxnậltậsaiậphạmậtheoậđúngậquyậđvnh.ậ

d) Các quy định về an ninh kinh tế cho phạm nhân trong quá trình chấp hành án

và khi chấp hành xong hình phạt tù

Một là,ậquyậđvnhậvềậdạyậnghềậchoậphạmậnhânậngLyậcLngậphùậhợpậhơn.ậậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ vLậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ đềuậ quyậ đvnhậ phạmậ nhânậ

đsợcậhọcậvănậhóa,ậhọcậnghề.ậNếuậnhsậLu tậ THAHSậnămậ2010ậquyậ đvnhậphạmậ nhânậ

đsợcậbốậtríậngLyậ thứậbảyậđểậhọcật p,ậhọcậnghềậthìậLu tậTHAHSậnămậ 2019ậquyậ đvnhậ

phạmậnhânậđsợcậbốậtríậ01ậngLyậtrongậtuầnậđểậhọcật p,ậhọcậnghề.ậQuyậđvnhậnLyậtạoậđiềuậ

kiệnậthu nậlợiậhơnậchoậc cậtrạiậgiamậtrongậviệcậbốậtrí,ậsắpậxếp,ậtổậchứcậchoậphạmậnhânậ

họcậnghềậvLậlaoậđộngậsảnậxuấtậtrênậcơậsởậtìnhậhìnhậthựcậtếậđộiậngũậc nậbộậcũngậnhsậcơậ

sởậv tậchấtậcủaậtrạiậgiam.ậ

Hai là, quyậđvnhậvềậsnậdụngậkếtậquảậlaoậđộngậcủaậphạmậnhânậngLyậcLngậtsơngậ

thíchậv i PLQT.

Theo quyậđvnhậtạiậkhoảnậ1ậĐiềuậ30ậLu tậTHAHSậnămậ2010, sauậkhiậtr ậđiậc cậchiậ phíậcầnậthiết,ậkếtậ quảậlaoậđộngậcủaậphạmậnhânậ chủậ yếuậđsợcậsnậdụngậvLoậviệcậ nâng caoậđờiậsống vLậphụcậvụậc cậhoạtậđộngậgi oậdụcậcảiậtạo, t iậhòaậnh pậcộngậđồngậcho phạmậnhânậsauậkhiậchấpậhLnhậxongậ nậphạtậtù. Thôngậtsậliênậtvchậsốậ12/2013/TTLT- BCA-BQP-BTC củaậBộậCôngậan,ậBộậQuốcậphòng,ậBộậTLiậchínhậđã hs ngậdẫnậcụậthểậ

vềậviệcậsnậdụngậsốậtiềnậnLy.ậTuyậnhiên,ậtrongậmộtậthờiậgianậkh ậdLiậkhôngậcóậquyậđvnhậ

vềậviệcậtrảậcôngậchoậphạmậnhânậthamậgiaậlaoậđộngậsảnậxuất.ậTrong khiậđó,ậc cậvănậbảnậ

PLQTậđềuậcóậquyậđvnhậvềậviệcậtrảậcôngậlaoậđộngậchoậphạmậnhân,ậchẳngậhạnậtạiậC cậ

quyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955ậquyậđvnh,ậphảiậcóậmộtậchếậđộậtrảậcôngậthỏaậđ ngậ

78

đốiậv iậcôngậviệcậcủaậphạmậnhânậ(Điềuậ76a)ậhoặcậtạiậNhữngậnguyênậtắcậcơậbảnậnămậ

1990ậquyậđvnh,ậphảiậtạoậđiềuậkiệnậđểậphạmậnhânậcóậthểậthựcậhiệnậc cậcôngậviệcậhữuậíchậ vLậ cóậ thuậ nh p,ậ nhằmậ giúpậ họậ dễậ dLngậ t iậ hòaậ nh pậ vLoậ thvậtrsờngậlaoậ độngậ củaậ đấtậ

ns c,ậ đồngậ thờiậ choậ phépậ họậ gópậ phầnậ hỗậ trợậ tLiậ chínhậ choậ bảnậ thânậ vLậ giaậ đình

(Nguyênậ tắcậ 8). Kếtậ quảậ khảoậ s tậ cũngậ choậ thấy,ậ v iậ câuậ hỏiậ nguyênậ nhânậ củaậ tìnhậ

trạngậ phạmậ nhânậ châyậ ìậ trongậ laoậ độngậ sảnậ xuất,ậ cóậ t iậ 83,72%ậ (741/885ậ phiếu)ậ sốậ phạmậ nhânậ đsợcậ hỏiậ tậ kiếnậ choậ rằngậ doậ chếậ độậ bồiậ dsỡngậ chsaậ thỏaậ đ ng;ậ 0,67%ậ

(6/885ậphiếu)ậchoậrằngậdoậcôngậviệcậnặngậnhọc,ậnguyậhiểm;ậ1,69%ậ(15/885ậphiếu)ậchoậ

rằngậdoậphạmậnhânậkhôngậthíchậlLmậcôngậviệcậnLy;ậ12,54%ậ(111/885ậphiếu)ậchoậrằngậ

doậphạmậnhânậkhôngậquenậlaoậđộng;ậvLậcóậ1,35%ậ(12/885ậphiếu)ậchoậrằngậdoậth iậđộậ h chậdvchậcủaậc nậbộậtrại giamậ(XemậPhụậlụcậ1,ậBiểuậđồậ1:ậNguyênậnhânậphạmậnhânậ

châyậìậtrongậlaoậđộngậsảnậxuất). Khắcậphụcậbấtậc pậtrên,ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậcóậ

quyậđvnh vềậviệcậchiậtrảậmộtậphầnậcôngậlaoậđộngậchoậphạmậnhânậtrựcậtiếpậthamậgiaậlaoậ

độngậsảnậxuất (khoảnậ1ậĐiềuậ34).ậQuyậđvnhậnLyậlà tsơngậthíchậv iậPLQTậvLậphùậhợpậ

v iậthựcậtiễnậbởiậnóậsẽậkíchậthíchậtínhậtíchậcựcậcủaậphạmậnhânậtrongậlaoậđộngậsảnậxuất.ậ

Ba là, quyậđvnhậvềậviệcậcầmậgiữậtLiậsảnậvLậc cậgiaoậdvchậdânậsựậcóậliênậquanậđếnậ

yếuậtốậkinhậtếậcủaậphạmậnhânậngLyậcLngậđầyậđủậvLậđsợcậkhẳngậđvnhậhơn.

TheoậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHSậnămậ2010, khiậnh pậtrại trongậtrsờngậhợpậphạmậ

nhânậcóậtsậtrangậchsaậ dùngậđến,ậcóậ tiềnậ mặtậ nếuậkhôngậgniậchoậthânậnhânậ hoặcậchoậ ngsờiậđạiậdiệnậhợpậph pậthì phảiậgniậtrạiậgiamậquảnậlt (điểmậa,ậkhoảnậ2ậĐiềuậ26).ậTuyậ

nhiên, đạoậ lu tậ nLyậ chsaậ quyậ đvnhậ vềậ việcậ ktậ gniậ tạiậ trạiậ giamậ c cậ tLiậ sảnậ cóậ gi ậ trvậ

kh cậ củaậ phạmậ nhânậ nhsậ vLng,ậ bạc,ậ đ ậ qut...ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ đãậ quyậ đvnhậ

thêmậngoLiậtiềnậcònậlLậgiấyậtờậcóậgi ,ậc cậloạiậthẻậthanhậto nậbằngậhìnhậthứcậđiệnậtn,ậ

vLng,ậ bạc,ậ đ ậ qut,ậ kimậ loạiậ qutậ củaậ phạmậ nhânậ cũngậ phảiậ gniậ tạiậ trạiậ giamậ quảnậ ltậ

hoặcậ gniậ choậ thânậ nhânậ hoặcậ ngsờiậđạiậ diện. Đồngậ thời,ậ cảậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ

(điểmậ eậ khoảnậ 1ậ Điềuậ 16ậ vLậ khoảnậ 2ậ Điềuậ 46)ậ vLậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ (điểmậ đậ

khoảnậ1ậĐiềuậ17ậvLậkhoảnậ3ậĐiềuậ52) đềuậquyậđvnh,ậtrạiậgiamậcóậtr chậnhiệmậnh nậtLiậ

sản,ậ tiềnậ doậ cơậquanậ THADSậ chuyểnậ đếnậ đểậ giaoậ choậ phạmậ nhânậ theoậ quyậ đvnhậ củaậ Lu tậTHADS. Đ ngậchúật,ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậbổậsungậquyậđvnhậphạmậnhânậ đsợcậtựậmìnhậhoặcậthôngậquaậngsờiậđạiậdiệnậđểậthựcậhiệnậgiaoậdvchậdânậsựậtheoậquyậ đvnhậcủaậph pậlu tậ(điểmậeậvLậđiểmậhậkhoảnậ1ậĐiềuậ27),ậcoiậđâyậlLậmộtậphầnậquyền củaậ phạmậnhân, khẳngậ đvnhậtr chậnhiệmậcủaậ NhLậns cậvLậcơậquanậchứcậnăngậ trongậviệcậ bảoậđảmậthựcậhiệnậquyềnậnLyậchoậphạmậnhân.

Quaậc cậnộiậdungậtrênậchoậthấy,ậc cậquyậđvnhậvềậanậninhậkinhậtếậcủaậphạmậnhânậ

lLậ tsơngậ đốiậ toLnậ diện,ậ đầyậ đủậ hơn,ậ đảmậ bảoậ tínhậ đồngậ bộ,ậ thốngậ nhấtậ giữaậ c cậ nộiậ

dungậđsợcậquyậđvnhậtrongậvănậbảnậlu tậvLậc cậvănậbảnậds iậlu t,ậngLyậcLngậphùậhợpậ

hơnậv iậthựcậtếậvLậcơậbảnậtsơngậthíchậv iậPLQT.ậ

79

Trongậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậcóậliênậquanậđếnậanậninhậkinhậtếậcủaậ

phạmậnhân,ậtrongậnhữngậnămậqua,ậcôngật cậtổậchứcậlaoậđộng,ậdạyậnghềậchoậphạmậnhânậ đsợcậBộậCôngậanậvLậc cậtrạiậgiamậquanậtâm.ậT ậcuốiậnămậ2019ậtrởậvềậtrs c,ậc cậtrạiậ

giamậđãậtổậchứcậc cậkhuậsảnậxuất,ậđiểmậlaoậđộng,ậdạyậnghềậngoLiậcơậsởậgiamậgiữ.ậT ậ

đầuậ nămậ 2020ậ trởậđi,ậ thựcậ hiệnậ quyậ đvnhậ củaậ Lu tậ THAHSậnămậ 2019,ậ c cậ trạiậ giamậ

khôngậtổậchứcậc cậkhuậsảnậxuất,ậđiểmậlaoậđộng, dạyậnghềậngoLiậcơậsởậgiamậgiữ.

Mặcậdùậcònậgặpậnhiềuậkhóậkhăn,ậnhấtậlLậvềậthvậtrsờng,ậviệcậlLmậđãậảnhậhsởngậrấtậ

l nậđếnậkếtậquảậlaoậđộng,ậsảnậxuất,ậdạyậ nghềậđốiậv iậphạmậnhân.ậThựcậhiệnậchỉậđạoậ

củaậBộậCôngậanậvềậviệcậthựcậhiệnậxãậhộiậhóaậmộtậbs cậtrongậcôngật cậđLoậtạoậnghềậ

choậphạmậnhânậtheoậhs ngậmởậrộngậliênậkếtậv iậc cậdoanhậnghiệp,ậtổậchứcậkinhậtếậđểậ tổậchứcậlaoậđộngậvLậđLoậtạoậnghềậchoậphạmậnhân,ậc cậtrạiậgiamậđãậthLnhậl pậTrungậtâmậ

dạyậ nghềậ vLậphốiậhợpậ v iậcơậquanậlaoậđộng,ậ thsơngậbinhậvLậxãậhộiậcủaậđvaậphsơng,ậ

liên kếtậv iậc cậtrsờngậdạyậnghề, trungậtâmậkhuyếnậnông,ậdoanhậnghiệp,ậtổậchứcậkinhậ

tếậđểậtổậchứcậlaoậđộngậchoậphạmậnhân.ậMỗiậnăm, hLngậchụcậnghìnậlsợtậphạmậnhânậhọcậ

c cậnghềậvềậmay,ậxâyậdựng,ậcơậkhí,ậthêuậren,ậthủậcôngậmỹậnghệậhs ngậvLoậc cậphạmậ

nhânậcsậtrúậởậthLnhậphố,ậthvậxãậvLậc cậngLnhậnghềậtrồngậtrọt,ậchănậnuôi,ậchếậbiếnậnôngậ

sảnậhs ngậvLoậsốậphạmậnhânậcsậtrúậtạiậvùngậmiềnậnúi,ậnôngậthôn.ậ

Côngật cậtổậchứcậlaoậ động,ậsảnậxuấtậchoậphạmậnhânật ngậbs cậđsợcậnângậcao.ậ

HLngậnăm,ậkếtậquảậlaoậđộng,ậsảnậxuấtậcủaậphạmậ nhânậđềuậđạtậsoậv iậkếậhoạchậđsợcậ giao.ậ Việcậ thu,ậ chiậ t ậ hoạtậ động laoậ động,ậ họcậ nghềậ củaậ phạmậ nhânậ đsợcậ thựcậ hiệnậ

theoậ đúngậ quyậ đvnhậ vềậ chếậ độậ laoậ độngậ vLậ snậ dụngậ kếtậ quảậ laoậ động,ậ họcậ nghềậ củaậ

phạmậnhânậtrongậtrạiậgiam.ậTrênậcơậsởậkếtậquảậlaoậđộngậsảnậxuấtậcủaậphạmậnhân,ậc cậ

trạiậ giamậ đãậ chiậ bổậ sungậ mứcậ ănậ choậ phạmậ nhân,ậ bổậ sungậ vLoậ quỹậ phúcậ lợi,ậ khenậ

thsởngậ vLậ chiậ thsởngậ choậ c cậ phạmậ nhânậ cóậ thLnhậ tíchậ trongậ laoậ động,ậ cảiậ tạo,ậ mởậ

rộngậsảnậxuất,ậxâyậdựngậcơậsởậhạậtầngậvLậmuaậsắmậtrangậthiếtậbv,ậcảiậthiệnậđiềuậkiệnậ

lLmậviệcậvLậđờiậsốngậchoậc nậbộ,ậchiếnậsỹ,ậphạmậnhân,ậđầuậtsậc cậcôngậtrìnhậphụcậvụậ

côngật cậgi oậdục,ậdạyậnghề,ật iậhòaậnh pậcộngậđồngậchoậphạmậnhân.

đ) Các quy định về an ninh sức khỏe Một là, quyậđvnhậvềậchếậđộậănậcủaậphạmậnhânậngLyậcLngậđsợcậmởậrộng,ậrõậrLngậ hơn,ậmangậtínhậnhânậvăn,ậtiếnậbộậvLậthểậhiệnậchínhậs chậquanậtâmật iậconậngsờiậcủaậ ĐảngậvLậNhLậns cậta.ậ

Theo quyậđvnhậcủa Lu tậTHAHSậnămậ2010ậ(khoảnậ1ậĐiềuậ42), phạmậnhânậđsợcậ bảoậđảmậtiêuậchuẩnậđvnhậlsợngậvềậgạo,ậrauậxanh,ậthvt,ậc ,ậđsờng,ậmuối,ậns cậmắm,ậbộtậ

ngọt,ậchấtậđốt.ậĐốiậv iậphạmậnhânậlaoậđộngậnặngậnhọc,ậđộcậhạiậthìậđvnhậlsợngậănậđsợcậ

tăngậthêm.ậNgLyậlễ,ậtết, phạmậnhânậđsợcậănậthêmậnhsngậmứcậănậkhôngậqu ậnămậlầnậ

tiêuậchuẩnậănậngLyậthsờng.ậCụậthểậhóaậquyậđvnhậnày, Nghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CP

quyậđvnh,ậphạmậnhânậđsợcậNhLậns cậbảoậđảmậtiêuậchuẩnậđvnhậlsợngậmỗiậth ng:ậ17ậkgậ

80

gạoậtẻậthsờng;ậ0,7ậkgậthvt;ậ0,8ậkgậc ;ậ0,5ậkgậđsờngậloạiậtrungậbình;ậ0,1ậkgậmuối;ậ15ậkgậ

rauậxanh;ậ0,75ậlítậns c mắm;ậ0,1ậkgậbộtậngọt;ậchấtậđốtậtsơngậđsơngậ17ậkgậcủiậhoặcậ15ậ kg than. NgLyậTếtậNguyênậđ nậ(baoậgồmậ01ậngLyậcuốiậnămậvLậ03ậngLyậđầuậnămậâmậ

lvch),ậ ngLyậ Tếtậ Dsơngậ lvchậ (ngLyậ 01/01),ậ ngLyậ Giỗậ tổậ Hùngậ Vsơngậ (ngLyậ 10/3 âm

lvch),ậc cậngLyậlễ:ậ30/4, 01/5, 02/9, phạmậnhân đsợcậănậgấpậ5ậlầnậtiêuậchuẩnậănậngLyậ

thsờngậ(khoảnậ1ậĐiềuậ8).ậNgoLiậc cậquyậđvnhậvềậchếậđộậănậcủaậphạmậnhânậnhsậtrongậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010,ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ đãậ bổậ sungậ quyậ đvnhậ vềậ việcậ bảoậ

đảmậchếậđộậănậthLnhậmộtậphầnậquyềnậcủaậphạmậnhânậ(điểmậ b khoảnậ1ậĐiềuậ27),ậcoiậ

đâyậ lLậ mộtậ quyậ đvnhậ cóậ tínhậ nguyênậ tắcậ buộcậ NhLậ ns c,ậ cơậ quanậ nhLậ ns cậ phảiậ cóậ

tr chậnhiệmậbảoậđảm.ậĐồngậthời,ậnếuậnhsậLu tậTHAHSậnămậ2010ậkhôngậquyậđvnhậrõậ đvnhậ mứcậănậthêmậđốiậv iậphạmậnhânậ laoậđộngậnặngậnhọc,ậđộcậhạiậthìậ Lu tậTHAHSậ

nămậ2019ậđãậquyậđvnh,ậđốiậv iậphạmậnhânậlaoậđộngậnặngậnhọc,ậđộcậhạiậtheoậquyậđvnhậ

củaậph pậlu tậthìậđvnhậlsợngậănậđsợcậtăngậthêmậnhsngậkhôngậqu ậ02ậlầnậtiêuậchuẩnậănậ

ngLyậthsờngậ(khoảnậ1ậĐiềuậ48).ậNghvậđvnhậsốậ133/2020/NĐ-CPậvềậcơậbảnậgiữậnguyênậ

tiêuậchuẩnậđvnhậlsợngậlsơngậthực,ậthựcậphẩmậmỗiậth ngậcủaậphạmậnhânậnhsậNghvậđvnhậ

sốậ117/2011/NĐ-CP,ậchỉậkh cậlLậnângật ậ0,7kgậthvtậvLậ0,8ậkgậc ậnhsậtrongậNghvậđvnhậ

sốậ117/2011/NĐ-CPậlênậthLnhậ1kgậthvtậlợnậvLậ1kgậc ,ậvLậbổậsungậ2ậlít dầuậănậ(khoảnậ1ậ

Điềuậ7).

Trongậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậcungậcấpậlsơngậthực,ậthựcậphẩmậ choậphạmậnhân, c cậtrạiậgiamậđãậcơậbảnậthựcậhiệnậtốtậchếậđộậănậcủaậphạmậnhânậtheoậ

đúngậc cậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHS,ậNghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CPậvLậNghvậđvnhậsốậ

133/2020/NĐ-CP.ậ Hoạtậ độngậ căngậ tinậ phụcậ vụậ phạmậ nhânậ đsợcậ c cậ trạiậ giamậ quanậ

tâmậchỉậđạo,ậgi ậcủaậc cậmặtậhLngậđềuậđsợcậniêmậ yếtậcôngậkhai.ậ Đồngậthời,ậc cậtrạiậ

giamậcònậtổậchứcậchoậphạmậnhânậlaoậđộngậtăngậgiaậsảnậxuấtậnênậđờiậsống,ậ sinhậhoạtậ

củaậphạmậnhânậđsợcậbảoậđảmậvLậcảiậthiệnậnhiều.ậ

Hai là, c cậquyậđvnhậvềậđiềuậkiệnậgiamậgiữ.ậ

QuyậđvnhậvềậphạmậnhânậlLậngsờiậcóậbệnhậtruyềnậnhiễmậđặcậbiệtậnguyậhiểmậđsợcậ

bốậtríậgiamậgiữậriêngậcụậthểậhơnậvLậđồng bộậv iậph pậlu tậchuyênậngLnh.ậNếuậnhsậLu tậ THAHSậnămậ2010ậquyậđvnh,ậphạmậnhânậlLậngsờiậcóậbệnhậtruyềnậnhiễmậđặcậbiệtậnguyậ hiểmậđsợcậbốậtríậgiamậgiữậriêngậ(điểmậdậkhoảnậ2ậĐiềuậ27)ậthìậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ quyậđvnh, phạmậnhân lLậngsờiậmắcậbệnhậtruyềnậnhiễmậnhómậAậtheoậquyậđvnhậcủaậLu tậ Phòng,ậchốngậbệnhậtruyềnậnhiễmậđsợcậbốậtríậgiamậgiữậriêngậ(điểmậdậkhoảnậ2ậĐiềuậ30).ậ Nhsậv y,ậc chậquyậđvnhậvềậbệnhậtruyềnậnhiễmậnhsậtrongậLu tậTHAHSậnămậ2019ậlLậcóậ

tínhậđồngậbộậv iậph pậlu tậchuyênậngLnh.

Quyậđvnhậvềậchếậđộậởậđốiậv iậphạmậnhânậcơậbản đảmậbảoậvLậngLyậcLngậđầyậđủậ

hơn.ậCảậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ(khoảnậ4ậĐiềuậ42)ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ(khoảnậ

4 Điềuậ48)ậđềuậquyậđvnh,ậphạmậnhânậđsợcậởậtheoậbuồngậgiamật pậthể,ậtr ậnhữngậphạmậ

81

nhânậ đsợcậ giamậ giữậ riêngậ theoậ quyậ đvnh,ậ chỗậ nằmậ tốiậ thiểuậ củaậ mỗiậ phạmậ nhân là 02m2.ậĐốiậv iậphạmậnhânậcóậconậnhỏậởậcùngậthìậđsợcậbốậtríậchỗậnằmậtốiậthiểuậlLậ03m2. Khoảnậ 2ậ Điềuậ 9ậ Nghvậ đvnhậ sốậ 117/2011/NĐ-CP đãậ bổậ sungậ quyậ đvnhậ chỗậ nằmậ củaậ

phạmậnhânậcóậbệậgạchậmen,ậv nậsLnậhoặcậgisờng.ậMặcậdùậquyậđvnhậvềậchỗậởậcủaậphạm

nhânậtrongậcảậhaiậvănậbảnậlu tậnêuậtrênậlLậchsaậtsơngậthíchậv iậPLQTậkhiậPLQTậđặtậraậ

tiêuậchuẩnậc ậnhânậhóaậchỗậngủậcủaậ phạmậ nhân (Điềuậ9aậC cậquyậ tắcậtiêuậchuẩnậtốiậ thiểuậnămậ1955).ậTuyậv y,ậđiềuậnLyậlLậrấtậkhóậthựcậhiệnậđốiậv iậc cậquốcậ giaậcóậnềnậ

kinhậtếậchsaậph tậtriển,ậtrongậđóậcóậViệtậNam.ậ

Vềậ quyậ môậ giamậ giữậ phạmậ nhân củaậ trạiậ giam,ậ cảậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ vLậ

Lu tậTHAHSậnămậ2019ậđềuậkhôngậquyậđvnhậvềậvấnậđềậnLy.ậKhoảnậ1ậĐiềuậ5ậNghvậđvnhậ sốậ117/2011/NĐ-CPậquyậđvnh,ậquyậmôậgiamậgiữậphạmậnhânậtạiậmỗiậtrạiậgiamậthuộcậBộậ

Côngậanậquảnậltật ậ2.000ậphạmậnhân đếnậ5.000ậphạmậnhân.ậTrsờngậhợpậđặcậbiệtậdoậ

Bộậ trsởngậ Bộậ Côngậ anậ quyếtậ đvnh.ậ Mỗiậ trạiậ giamậ đsợcậ thLnhậ l pậ mộtậ sốậ phânậ trạiậ

giam,ậ mỗiậ phânậ trạiậ giamậ quảnậ ltậ nhiềuậ nhấtậ lLậ 1.000ậ phạmậ nhân.ậ Nghvậ đvnhậ sốậ

133/2020/NĐ-CPậkhôngậquyậđvnhậvềậquyậmôậgiamậgiữậphạmậnhânậcủaậtrạiậgiam.

Vềậ sốậ lsợngậ tốiậ đaậ phạmậ nhânậ trongậ mộtậ buồngậ giam,ậ Nghvậ đvnhậ sốậ

117/2011/NĐ-CP khôngậ quyậ đvnhậ vềậ vấnậ đềậ nLy.ậ Trs cậ khiậ Nghvậ đvnhậ sốậ

133/2020/NĐ-CPậ đsợcậ banậ hLnh, nh nậ thấyậ sốậ lsợngậ phạmậ nhânậ trongậ mộtậ buồngậ

giamậnhiềuậhayậítậlLậcóậảnhậhsởngật iậsứcậkhỏeậcủaậphạmậnhân,ậtrongậqu ậtrìnhậthựcậ hiệnậLu nậ n,ật cậgiảậLu nậ nậđãậtiếnậhLnhậkhảoậs tậphạmậnhânậvềậvấnậđềậnLy.ậKếtậquảậ

khảoậs tậchoậthấy,ậcóậ69,27%ậ(611/882ậphiếu)ậsốậphạmậnhânậđsợcậhỏiậtậkiếnậchoậrằngậ

rấtậ cầnậ thiếtậ phảiậ cóậ quyậ đvnhậ vềậ sốậ lsợngậtốiậ đaậ phạmậ nhânậ trongậ mộtậ buồngậ giam;ậ

21,76%ậ(192/882ậphiếu)ậchoậrằngậcầnậthiết;ậ7,82%ậ(69/882ậphiếu)ậchoậrằngậtsơngậđốiậ

cầnậthiết;ậvLậ1,02%ậ(9/882ậphiếu)ậchoậrằngậkhôngậcầnậthiếtậ(XemậPhụậlụcậ1,ậBiểuậđồậ4:ậ

Vềậsựậcầnậthiếtậphảiậcóậquyậđvnhậsốậlsợngậphạmậnhânậtốiậđaậtrongậmộtậbuồngậgiam).ậ

Nhsậv y,ậđạiậđaậsốậphạmậnhânậđsợcậhỏiậtậkiếnậchoậrằng,ậcầnậthiếtậphảiậcóậquyậđvnhậsốậ

lsợngậphạmậnhânậtốiậđaậtrongậmộtậbuồngậgiam.ậNghvậđvnhậsốậ133/2020/NĐ-CPậđãậbổậ

sung quyậđvnhậvềậvấnậđềậnLy (điểmậaậkhoảnậ3ậĐiềuậ6).ậ

Ba là, quyậđvnhậvềậđiềuậkiệnậvệậsinhậphòngậởậvLậvệậsinhậc ậnhânậcơậbảnậđ pậứngậ

đsợcậnhuậcầuậvệậsinhậc ậnhânậcủaậphạmậnhân.

Vềậđiềuậkiệnậvệậsinhậphòngậở,ậcảậLu tậTHAHSậnămậ2010ậvLậLu tậTHAHSậnămậ 2019ậ đềuậ khôngậ quyậ đvnhậ vềậ vấnậ đềậ vệậ sinhậ buồngậ giamậ củaậ phạmậ nhânậ mLậ chúngậ đsợcậ quyậ đvnhậ ởậ vănậ bảnậ ds iậ lu t.ậ Nhsậ đãậ nêu,ậ khoảnậ 1ậ Điềuậ 6ậ Nghvậ đvnhậ sốậ

117/2011/NĐ-CPậquyậđvnh,ậc cậbuồngậgiamậphảiậđsợcậxâyậdựngậchắcậchắn,ậcóậđủậ nhậ

s ngậvLậbảoậđảmậvệậsinhậmôiậtrsờng.ậ

Vềậ vệậ sinhậ c ậ nhân,ậ theoậ quyậ đvnhậ tạiậ Điềuậ 43ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010,ậ phạmậ

nhânậđsợcậcấpậkhănậmặt,ậxLậphòngậ(ởậđâyậlLậxLậphòngậgiặt);ậphạmậnhânậnữậđsợcậcấpậ

82

thêmậđồậdùngậcầnậthiếtậchoậvệậsinhậcủaậphụậnữ.ậCụậthểậhóaậquyậđvnhậnLy,ậkhoảnậ1ậĐiềuậ

10ậNghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CPậquyậđvnh,ậmỗiậnămậphạmậnhânậđsợcậph tậ02ậkhănậ mặt,ậ03ậbLnậchảiậđ nhậrăng;ậ600ậgậkemậđ nhậrăngậloạiậthôngậthsờng.ậMỗiậth ngậphạmậ

nhânậđsợcậcấpậ0,3ậkgậxLậphòngậgiặt,ậphạmậnhânậnữậđsợcậcấpậthêmậđồậdùngậvệậsinhậc ậ

nhânậcầnậthiếtậcóậgi ậtrvậtsơngậđsơngậ02ậkgậgạoậtẻậthsờng.ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậ

chếậđvnhậvấnậđềậbảoậđảmậđồậdùngậsinhậhoạtậc ậnhânậthLnhậmộtậphầnậquyềnậcủaậphạmậ nhân,ậđóậlLậphạmậnhânậđsợcậbảoậđảmậchếậđộậđồậdùngậsinhậhoạtậc ậnhânậtheoậquyậđvnhậ

(điểmậbậkhoảnậ1ậĐiềuậ27).ậNghvậđvnhậsốậ133/2020/NĐ-CPậcơậbảnậgiữậnguyênậc cậquyậ

đvnhậvềậviệcậcấpậph tậđồậdùngậphụcậvụậnhuậcầuậvệậsinhậc ậnhânậcủaậphạmậnhân,ậcóậbổậ

sungậquyậđvnhậvềậviệcậcấpậ800mlậdầuậgộiậđầu/nămậ(điểmậlậkhoảnậ1ậĐiềuậ8).

Bốn là, quyậđvnhậvềậchỗậngủậvLậc cậv tậdụngậcầnậthiếtậđ pậứngậnhuậcầuậngủ,ậnghỉậ

ngơiậvLậtrangậphụcậc ậnhânậcủaậphạmậnhân cơậbảnậphùậhợpậv iậthựcậtế.

Điềuậ43ậLu tậTHAHSậnămậ2010ậvLậĐiềuậ49ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậquyậđvnh,

phạmậ nhânậ đsợcậ cấpậ chăn,ậ chiếu,ậ mLn.ậ Theoậ khoảnậ 1ậ Điềuậ 10ậ Nghvậ đvnhậ sốậ

117/2011/NĐ-CP, mỗiậnămậphạmậnhânậđsợcậph tậ02ậchiếcậchiếu,ậ04ậnămậphạmậnhânậ

đsợcậcấpậ01ậmLn,ậ01ậchăn;ậđốiậv iậphạmậnhânậởậc cậtrạiậgiamật ậthLnhậphốậĐLậNẵngậ

trởậvLoậđsợcậph tậchănậsợi;ật ậtỉnhậTh aậThiênậHuếậtrởậraậđsợcậph tậchănậbôngậkhôngậ

quá 02 kg. Nghvậđvnhậ sốậ133/2020/NĐ-CPậcơậbảnậgiữậnguyênậc cậ chếậđộậnLy. Đồngậ

thời,ậtheoậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ(Điềuậ43)ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ (Điềuậ 49),ậ phạmậ nhânậ đsợcậcấpậ quầnậ o,ậ dép,ậ mũậ hoặcậ nón.ậ Khoảnậ 1ậ Điềuậ 10ậ Nghvậ

đvnhậsốậ117/2011/NĐ-CPậquyậđvnh,ậmỗiậnămậphạmậnhân đsợcậph tậ02ậbộậquầnậ oậdLiậ

bằngậvảiậthsờngậtheoậmẫuậthốngậnhất,ậ02ậbộậquầnậ oậlót,ậ02ậđôiậdép,ậ01ậmũậhoặcậnón...

Việcậcấpậph tậc cậv tậdụngậnLyậchoậphạmậnhânậtheoậNghvậđvnhậsốậ133/2020/NĐ-CP là

khôngậthayậđổiậsoậv iậNghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CP. Nhsậv y,ậquyậđvnhậvềậviệcậcấpậ

c cậv tậdụngậcầnậthiếtậđ pậứngậnhuậcầuậngủ,ậnghỉậngơiậvLậtrangậphụcậc ậnhânậcủaậphạmậ

nhânậđãậcănậcứậvLoậđiềuậkiệnậthờiậtiếtậvùngậmiềnậchoậphùậhợp.ậ

Năm là, quyậđvnhậvềậviệcật pậthểậdụcậvLậc cậhoạtậđộngậthểậchấtậchoậphạmậnhânậ

ngLyậcLngậđsợcậchúậtrọngậhơn.ậậ

Theoậkhoảnậ1ậĐiềuậ44ậLu tậTHAHSậnămậ2010, phạmậnhânậđsợcậhoạtậđộngậthểậ dục,ậthểậthaoậphùậhợpậv iậđiềuậkiệnậcủaậnơiậchấpậhLnhậ n.ậTheo khoảnậ3ậĐiềuậ12ậNghvậ đvnhậsốậ117/2011/NĐ-CP, thờiậgianậhoạtậđộngậthểậdục,ậthểậthao,ậsinhậhoạtậvănậhóa,ậvănậ nghệ,ậ đọcậ s ch,ậ b o,ậ ngheậ đLi,ậ xemậ truyềnậ hìnhậ củaậ phạmậ nhânậ đsợcậthựcậ hiệnậ theoậ quyậ đvnhậ củaậ Bộậ trsởngậBộậ Côngậ an.ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ đãậ chếậ đvnhậ nộiậ dungậ

trênậ thLnhậ mộtậ phầnậ quyềnậ củaậ phạmậ nhânậ khiậ quyậ đvnhậ phạmậ nhânậ đsợcậ thamậ giaậ

hoạtậđộngậthểậdục,ậthểậthao,ậsinhậhoạtậvănậhóa,ậvănậnghệ (điểmậcậkhoảnậ1ậĐiềuậ27),ậvLậ

đsợcậcụậthểậhóaậtạiậĐiều 50, phạmậnhân đsợcậhoạtậđộngậthểậdục,ậthểậthao phùậhợpậv iậ

điềuậkiệnậcủaậnơiậchấpậhLnhậ n.

83

Sáu là, quyậ đvnhậ vềậ phòngậ bệnh,ậ chữaậ bệnhậ vLậ chămậ sócậ yậ tế choậ phạmậ nhânậ

ngLyậcLngậđầyậđủ, phùậhợpậhơnậv iậthựcậtế, đồngậbộậv iậph pậlu tậ chuyênậngLnh và tsơngậthíchậv iậPLQT,ậthểậhiệnậrõ sựậsuậviệt và nhânậvănậcủaậchếậđộ ta.

Soậv iậLu tậTHAHSậnămậ2010,ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậchếậđvnhậviệcậchămậ

sócậyậtếậthLnhậquyềnậcủaậphạmậnhân khiậquyậđvnh,ậphạmậnhânậđsợcậbảoậđảmậchếậđộậ

chămậ sócậ yậ tếậ theoậ quyậ đvnhậ (điểmậ bậ khoảnậ 1ậ Điềuậ 27).ậ Cảậ haiậ đạoậ lu tậ nêuậ trên và nhữngậvănậbảnậhs ngậdẫnậthiậhLnhậđãậcóậnhữngậquyậđvnhậcụậthểậtrongậviệcậchămậsócậy

tế choậphạmậnhân,ậđiềuậnLyậđsợc thểậhiệnậởậnhữngậnộiậdungậchủậyếuậsau.

Vềậkiểmậtraậyậtếậkhiậnh pậtrại,ậtheoậquyậđvnhậtạiậkhoảnậ1ậĐiềuậ26ậLu tậTHAHSậ

nămậ2010,ậtrạiậgiamậphảiậtổậchứcậkh mậsứcậkhỏeậngayậchoậngsờiậđsợcậtiếpậnh nậđểậl pậ hồậ sơậ sứcậ khỏeậ phạmậ nhân.ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ quyậ đvnhậ đầyậ đủậ hơn,ậ khiậ tiếpậ

nh nậ ngsờiậ chấpậ hLnhậ nậ phạtậ tù,ậ trạiậ giamậ tổậ chứcậ kh mậ sứcậ khỏeậ choậ ngsờiậ chấpậ

hLnhậ nậphạtậtùậvLậtrẻậemậds iậ36ậth ngậtuổiậtheoậmẹậvLoậtrạiậgiamậ(nếuậcó)ậ(điểmậdậ

khoảnậ2 Điềuậ28).ậĐiềuậnLyậlLậtsơngậthíchậv iậPLQTậkhiậPLQTậquyậđvnh,ậphảiậtổậchứcậ

kiểmậ traậ sứcậ khỏeậ choậ ngsờiậ bvậ giamậ hayậ bvậ cầmậ tùậ ngayậ sauậ khiậ ngsờiậ đóậ đếnậ nơiậ

giamậhayậnơiậcầmậtù (Nguyênậtắcậ24ậT pậhợpậc cậnguyênậtắcậnămậ1988),ậvL,ậc nậbộậyậ

tếậphảiậthămậvLậkh mậchoậmọiậtùậnhânậngayậsauậkhiậhọậđsợcậnh nậvLoậtùậ(Điềuậ24ậC cậ

quyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).

Vềậkh mậsứcậkhỏeậcho phạmậnhân,ậcảậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ(khoảnậ1ậĐiềuậ48) vLậ Lu tậ THAHSậnămậ 2019ậ (khoảnậ 1ậ Điềuậ 55)ậ đềuậ quyậ đvnh,ậ trạiậ giamậ phốiậ hợpậv iậ

trungậtâmậyậtếậcấpậhuyệnậnơiậtrạiậgiamậđóngậtổậchứcậkh mậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhân.ậ

Đồngậthời,ậnếuậnhs Lu tậTHAHSậnămậ2010ậvLậvănậbảnậhs ngậdẫnậthiậhLnhậ(Nghvậđvnhậ

sốậ117/2011/NĐ-CP) đềuậkhôngậquyậđvnhậvềậthờiậgianậvLậnộiậdungậkh mậsứcậkhỏeậchoậ

phạmậ nhânậ thì Nghvậ đvnhậ sốậ 133/2020/NĐ-CPậ đãậ quyậ đvnh,ậ phạmậ nhânậ đsợcậ ậ kh mậ

sứcậkhỏeậtổngậqu tậđvnhậkỳậítậnhấtậ02ậnăm/lầnậ(khoảnậ1ậĐiềuậ9).

Đốiậv iậphạmậnhânậmắcậbệnhậnặng,ậvsợtậqu ậkhảậnăng điềuậtrv củaậcơậsởậyậtếậtrạiậ

giam thìậđsợcậchuyểnậlênậtuyếnậtrênậđểậđiềuậtrvậ(khoảnậ2ậĐiềuậ48ậ Lu tậTHAHSậnămậ

2010 và khoảnậ2ậĐiềuậ55ậLu tậTHAHSậnămậ2019).ậHs ngậdẫnậcụậthể quyậđvnhậvề việcậ điềuậtrvậchoậphạmậnhânậmắcậbệnhậnặng trongậLu tậTHAHSậnămậ2010, Thôngậtsậliênậ tvchậ sốậ 07/2015/TTLT-BCA-BQP-BYT,ậ ngLyậ 19/10/2015ậ củaậ Bộậ Côngậ an,ậ Bộậ Quốcậ phòng,ậ Bộậ Yậ tếậ hs ngậ dẫnậ việcậ kh mậ bệnh,ậ chữaậ bệnhậ choậ ngsờiậ bvậ tạmậ giữ,ậ tạmậ giam,ậphạmậnhân,ậtrạiậviênậcơậsởậgi oậdụcậbắtậbuộc,ậhọcậsinhậtrsờngậgi oậdsỡngậdoậBộậ Côngậan,ậBộậQuốcậphòngậquảnậltậtạiậcơậsởậkh mậbệnh,ậchữaậbệnhậcủaậNhLậns cậquyậ

đvnh,ậtrạiậgiamậcóậtr chậnhiệmậđsa đốiậtsợngậquảnậltậđsợcậkh m,ậchữaậbệnhậvsợtậqu ậ

khảậnăngậchuyênậ mônậ điềuậtrvậcủaậ bệnhậ x ,ậbộậph nậ yậtế củaậđơnậvvậ mìnhậđếnậ kh mậ

bệnh,ậ chữaậ bệnhậ tạiậ cơậ sởậkh mậ bệnh,ậ chữaậ bệnhậ cấpậ huyệnậ hoặcậ cơậsởậkh mậ bệnh,ậ

chữaậ bệnhậ củaậ NhLậ ns cậ nơi gầnậ nhấtậ (khoảnậ 1ậ Điềuậ 5).ậ Tiếpậ đó,ậ Nghvậ đvnhậ sốậ

84

133/2020/NĐ-CPậ đãậ cóậ nhữngậ quyậ đvnhậ phùậ hợpậ hơnậ v iậ thựcậ tếậ trongậ việcậ điềuậ trvậ

choậphạmậnhânậmắcậbệnhậnặngậ(khoảnậ2ậĐiềuậ9).ậNhữngậquyậđvnhậnLyậlLậphùậhợpậv iậ thựcậtếậkhiậc cậcơậsởậyậtếậcủaậtrạiậgiamậthsờngậkhôngậcóậđủậnguồnậnhânậlựcậvLậcơậsởậ

v tậchấtậđ pậứngậyêuậcầuậvề chữaậbệnhậnặngậchoậphạmậnhân,ậđồngậthời tsơngậthíchậv iậ

PLQTậkhiậPLQTậđặtậraậyêuậcầu, c cậtùậnhânậbvậốmậvLậcầnậđsợcậđiềuậtrvậđặcậbiệtậphảiậ

đsợcậ chuyểnậ sangậ nhữngậ nhLậ tùậ chuyênậ biệtậ hoặcậ chuyểnậ t iậ c cậ bệnhậ việnậ dânậ sựậ (Điềuậ22bậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).ậ

Đốiậv iậphạmậnhânậnghiệnậmaậtut,ậcảậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ(khoảnậ4ậĐiều 48)

vLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ(khoảnậ4ậĐiềuậ55)ậđềuậquyậđvnh,ậphạmậnhânậnghiệnậmaậtúyậ

đsợcậtrạiậgiamậtổậchứcậcaiậnghiện.ậ

Đốiậ v iậ phạmậ nhânậ bvậ nhiễm HIV/AIDS, cảậ Nghvậ đvnhậ sốậ 117/2011/NĐ-CP

(Điềuậ 13)ậ vLậ Nghvậ đvnhậ sốậ 133/2020/NĐ-CP (khoảnậ 7ậ Điềuậ 9) đềuậ quyậ đvnh,ậ phạmậ

nhânậ bvậ nhiễm HIV/AIDS đsợcậ chămậ sóc,ậ điềuậ trvậ theoậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ hiệnậ

hành. C chậquyậđvnhậnhsậv yậtạoậraậđsợcậsựậđồngậbộậv iậph pậlu tậchuyênậngLnh.ậ

Vềậkinhậphíậkh m,ậchữaậbệnhậchoậphạmậnhân,ậcảậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ(khoảnậ

5ậ Điềuậ 48)ậ vLậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ (khoảnậ 5ậ Điềuậ 55)ậ đềuậ quyậ đvnh,ậ kinh phí

kh m,ậ chữaậ bệnh choậ phạmậ nhânậ doậ NhLậ ns cậ cấp.ậ Quyậ đvnhậ nLyậ hoLnậ toLnậ tsơngậ

thíchậv iậPLQTậkhiậPLQTậyêu cầu,ậviệcậđiềuậtrvậvLậchămậsócậyậtếậchoậphạmậnhânậphảiậ

đsợcậcungậcấpậmiễnậphíậ(Nguyênậtắcậ24ậT pậhợpậc cậnguyênậtắcậnămậ1988).ậ

Bảy là, quyậ đvnhậ vềậ giảmậ thờiậ hạnậ chấpậ hLnhậ nậ phạtậ tù,ậ tạmậ đìnhậ chỉậ đốiậ v iậ

phạmậnhânậbvậbệnhậhiểmậnghèo,ậnguyậhiểmậ đếnậtínhậmạng,ậkhôngậ cònậkhảậnăngậgây

nguyậhiểmậchoậxãậhộiậngLyậcLngậcụậthểậhơn.ậ

TheoậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ(khoảnậ1ậĐiềuậ33), trạiậgiamậcóậthẩmậ

quyềnậđềậnghvậgiảmậthờiậhạn chấpậhLnhậ nậphạtậtù, l pậhồậsơậvLậchuyểnậchoậTANDậcấpậ

tỉnhậnơiậphạmậnhânậđangậchấpậhLnhậ nậxemậxét,ậquyếtậđvnh.ậNgày 15/5/2013, BộậCôngậ

an,ậBộậQuốcậphòng,ậTANDậtốiậcao,ậViệnậKSNDậtốiậcaoậđãậbanậhLnhậThôngậtsậliênậtvchậ

sốậ02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC hs ngậdẫnậthiậhLnhậc cậquyậđvnhậ

vềậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậđốiậv iậphạmậnhân,ậtrongậđóậquyậđvnhậvềậđốiậ tsợng,ậnguyênậtắc,ậthờiậđiểm,ậđiềuậkiện,ậmứcậgiảm,ậhồậsơ,ậtrìnhậtự,ậthủậtụcậxét,ậđềậnghv,ậ quyếtậđvnhậvLậthiậhLnhậquyếtậđvnhậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậchoậphạmậnhân. Lu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậkếậth aậc cậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHSậnămậ2010ậvềậthủậ tụcậ giảmậ thờiậhạnậ chấpậ hLnhậ nậ phạtậ tùậ vLậ miễnậ chấpậ hLnhậ nậ phạtậ tù,ậ đồngậ thờiậbổậ sungậ quyậ đvnhậ vềậ thờiậ gianậ xétậ giảmậ thờiậ hạnậ chấpậ hLnhậ nậ phạtậ tùậ choậ phạmậ nhânậ

(khoảnậ5ậĐiềuậ38).ậậ

Tám là, quyậđvnhậvềậbảoậđảmậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhân trongậqu ậtrìnhậlaoậđộngậ

ngLyậcLngậthốngậnhất,ậđồngậbộậvLậđầyậđủậhơn.

85

CảậLu tậTHAHS nămậ2010ậ(Điềuậ29)ậvLậLu tậTHAHS nămậ2019ậ(Điềuậ32)ậđềuậ

quyậđvnhậphạmậnhân đsợcậtổậchứcậlaoậđộngậphùậhợpậv iậđộậtuổi,ậsứcậkhỏeậvLậđ pậứngậ yêuậcầuậquảnậlt,ậgi oậ dục,ậhòaậnh pậcộngậđồng,ậ đốiậv iậphạmậnhân bvậbệnhậhoặcậcóậ

nhsợcậđiểmậvềậthểậchất,ậtâmậthầnậthìậtùyậmứcậđộ,ậtínhậchấtậcủaậbệnhậvLậtrênậcơậsởậchỉậ

đvnhậcủaậyậtếậtrạiậgiam đsợcậmiễnậhoặcậgiảmậthờiậgianậlaoậđộng. Đồngậthời,ậcảậhaiậđạoậ

lu tậnLyậđềuậcóậquyậđvnhậvềậviệcậphạmậnhânậđsợcậnghỉậlaoậđộngậvLoậngLyậchủậnh t,ậlễ,ậ tếtậ theoậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t. Nghvậ đvnhậ sốậ 117/2011/NĐ-CP, Nghv đvnh số

90/2015/NĐ-CP và Nghvậ đvnhậ sốậ 133/2020/NĐ-CP đãậ quyậ đvnhậ cụậ thểậ vềậ c cậ ngLyậ

nghỉậcủaậphạmậnhân.ậCác quyậđvnhậnLy đồngậbộậv iậph pậlu tậchuyênậngLnhậvLậtsơngậ

thíchậv iậPLQTậkhiậPLQTậđặtậraậyêuậcầu,ậđốiậv iậphạmậnhânậthamậgia laoậđộngậthìậhọậ phảiậcóậítậnhấtậmộtậngLyậnghỉậmỗiậtuầnậ(Điềuậ75bậC cậtiêu chuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).

Vềậtrangậphụcậlaoậđộng,ậcảậLu tậTHAHS nămậ2010ậ(Điềuậ43)ậvLậLu tậTHAHSậ

nămậ 2019ậ (Điềuậ 49)ậ đềuậ có quyậ đvnh vềậ việcậ cấp bảoậ hộậ laoậ độngậ choậ phạmậ nhân.

Theo Nghvậ đvnhậ sốậ 117/2011/NĐ-CP (khoảnậ 2ậ Điềuậ 10)ậ vLậ Nghvậ đvnhậ sốậ

133/2020/NĐ-CPậ(khoảnậ2ậĐiềuậ8), phạmậnhân thamậgiaậlaoậđộngậmỗiậnămậđsợcậph tậ

02ậbộậquầnậ oậbảoậhộậlaoậđộngậvLậdụngậcụậbảoậhộậlaoậđộngậcầnậthiếtậkh c.

VềậbảoậđảmậanậtoLnậlaoậđộngậchoậphạm nhân, nếuậnhsậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ

vLậc cậvănậbảnậhs ngậdẫnậthiậhLnhậđềuậkhôngậđềậc pậđếnậanậtoLnậlaoậđộngậcủaậphạmậ

nhân thì Lu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậbổậsungậquyậđvnhậvềậbảoậđảmậanậtoLnậchoậphạmậ nhânậ trongậ qu ậ trìnhậ laoậ động.ậ Cụậ thể,ậ tạiậ khoảnậ 1ậ Điềuậ 32ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ

quyậđvnh,ậtrạiậgiamậphảiậ pậdụngậc cậbiệnậph pậcầnậthiếtậđểậbảoậđảmậanậtoLn,ậvệậsinhậ

laoậđộngậchoậphạmậnhân.ậĐâyậlLậmộtậđiềuậcầnậthiếtậnhằmậnângậcaoậtr chậnhiệmậcủa lựcậ

lsợngậchứcậnăngậtrongậviệcậbảoậđảmậanậtoLnậchoậphạmậnhânậtrongậquá trình laoậđộng,ậ

tr nhậnhữngậsơậsuấtậđ ngậtiếcậcóậthểậxảyậra.ậ

Nhsậv y,ậc cậquyậđvnhậvềậanậninhậsứcậkhỏeậcủaậphạmậnhânậlLậkh ậtoLnậdiệnậvLậ

đầyậđủ,ậngLyậcLngậcụậthểậhơn,ậđồngậbộậv iậph pậlu tậchuyênậngLnh,ậcơậbảnậđảmậbảoậ

sứcậkhỏeậchoậphạmậnhânậtrongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtạiậtrạiậgiam.ậ

Trongậbảoậđảmậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhân, thựcậhiệnậc cậquyếtậđvnhậcủaậThủậts ngậ ChínhậphủậvLậBộậtrsởngậBộậCôngậanậvềậphêậduyệtậtổngậthểậđầuậtsậxâyậdựng,ậnângậcấp,ậ cảiậtạoậc cậtrạiậgiamậvLậvềậđiềuậchỉnhậquyậhoạchậtrạiậgiam,ậtrongậnhữngậnămậqua,ậc cậ trạiậgiamậđãậđầuậtsậxâyậdựngậcơậsởậv tậchất,ậnhiềuậphânậtrạiậgiamậđãậđsợcậxâyậdựngậcơậ bản,ậtổngậdiệnậtíchậnhLậgiam,ậdiệnậtíchậsLnậnằmậcủaậphạmậnhânậtăngậlên.ậ

Trs cậtìnhậhìnhậnguồnậvốnậđầuậtsậxâyậdựngậcơậsởậv tậchấtậchoậc cậtrạiậgiamậhạnậ

chế,ậ Bộậ Côngậ anậ đãậ chỉậ đạoậ suậ tiênậ xâyậ dựngậ c cậ trạiậ giamậ đangậ ởậ tìnhậ trạngậ thiếuậ

nhiềuậphòngậgiamậvLậc cậcôngậtrìnhậgiamậgiữậxuốngậcấp.ậNgoLiậra,ậc cậtrạiậgiamậcũngậ

đãậsnậdụngậlaoậđộngậphạmậnhânậvLậnguồnậvốnậsảnậxuấtậđểậhỗậtrợậxâyậdựngậnhLậgiamậ

86

giữậ riêngậ sốậ phạmậ nhânậ thsờngậ xuyênậ chốngậ ph ậ nênậ đãậ giảmậ đsợcậ mộtậ phầnậ khóậ

khănậchoậcôngật cậgiamậgiữậphạmậnhân,ậbảoậđảmậanậninhậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhân.ậ

Côngật cậphòng,ậchữaậbệnhậchoậphạmậnhânậđsợcậquanậtâm,ậc cậbệnhậx ậtrạiậgiamậ

đsợcậcảiậtạo,ậnângậcấpậvLậđầuậtsậphsơngậtiện,ậbổậsungậđộiậngũậb cậsỹ,ậyậsỹ,ậyật ,ậdsợcậ

t ậđểậtheoậdõiậsứcậkhỏe,ậkh mậchữaậbệnhậchoậphạmậnhân.ậC cậtrạiậgiamậđãậxâyậdựngậ

khuậđiềuậtrvậhoặcậphòngậđiềuậtrvậriêngậtạiậc cậtrungậtâmậ yậtếậcấpậhuyệnậvLậbệnhậ việnậ tỉnhậtạoậthu nậlợiậchoậcôngật cậđiềuậtrv,ậchữaậbệnhậvLậquảnậltậphạmậnhân.ậMỗiậnămậcóậ

gầnậ haiậ trămậ nghìn lsợtậ phạmậ nhânậ đsợcậ kh mậ bệnh,ậ ph tậ thuốcậ vLậ gầnậ mộtậ chụcậ

nghìnậlsợtậphạmậnhânậđsợcậđiềuậtrvậtạiậbệnhậx ậtrạiậgiamậvLậbệnhậviện.ậ

BộậCôngậanậđãậtổậchứcậcôngật cậtrangậcấpậđảmậbảoậkvpậthời,ậtổậchứcậmuaậsắm,ậ sảnậxuất,ậgiaậcôngậc cậmặtậhLngậđảmậbảoậquầnậ o,ậtrangậphụcậchoậphạmậnhânậvLậcấpậ

ph tậđúngậchếậđộậtheoậquyậđvnh.ậĐồngậthời,ậBộậCôngậanậđãậbanậhLnhậkếậhoạchậhs ngậ

dẫn,ậchỉậđạoậc cậtrạiậgiamậthựcậhiệnậcôngật cậdựậphòng,ậchămậsócậđiềuậtrvậHIV/AIDS,ậ

triểnậkhaiậkh mậsLngậlọcậlaoậđvnhậkỳậchoậphạmậnhân,ậmuaậsắmậtrangậthiếtậbvậyậtếậtheoậ

kếậhoạchậchoậc cậtrạiậ giam.ậTrênậcơậsởậchỉậ đạoậcủaậBộậCôngậan,ậc cậtrạiậgiamậđãậtổậ

chứcậtruyềnậthông,ậgi oậdụcậđồngậđẳngậvềậphòng,ậchốngậlao,ậmaậtúy,ậHIV/AIDSậchoậ

phạmậ nhân.ậ Mỗiậ năm,ậ c cậ trạiậ giamậ đãậ kh mậ sLngậ lọcậ bệnhậ laoậ choậ trênậ mộtậ trămậ

nghìnậlsợtậphạmậnhânậvLậxétậnghiệmậHIVậvLậsốậnhiễmậHIVậđsợcậđiềuậtrvậAVR.

Bộậ Côngậ anậ đãậ hs ngậ dẫnậ c cậ trạiậ giamậ thựcậ hiệnậ Quyếtậ đvnhậ ủyậ quyềnậ muaậ thuốcậtạiậtuyếnậyậtếậcơậsởậtrongậCAND;ậkiểmậtraậcôngật cậdsợcậvLậtrangậthiếtậbvậyậtế.ậ

ĐềậnghvậcấpậchứngậchỉậhLnhậnghềậchoậc cậb cậsỹ,ậcấpậgiấyậphépậhoạtậđộngậchoậbệnhậx ậ

c cậđơnậvv;ậhs ngậdẫnậcôngật cậkh mậchữaậbệnhậchoậphạmậnhân;ậxâyậdựngậKếậhoạchậ

chiếnậ lsợcậ quốcậ giaậ vềậ phòng,ậ chốngậ lao,ậ laoậ kh ngậ thuốcậ trongậ trạiậ giamậ giaiậ đoạnậ

2018-2020,ậtầmậnhìnậđếnậnămậ2030;ậphốiậhợpậv iậchsơngậtrìnhậchốngậlaoậquốcậgiaậđãậ

sàng lọcậhLngậtrămậnghìnậlsợtậphạmậnhân.ậHs ngậdẫn,ậchỉậ đạoậc cậtrạiậgiamậphòng,ậ

chốngậ dvchậ bệnh;ậ dựậ trùậ cơậ sốậ thuốc,ậ hóaậ chấtậ phòngậ dvchậ bệnhậ phụcậ vụậ côngậ t cậ

phòng,ậchốngậbãoậlụt,ậthiênậtai;ậvệậsinhậanậtoLnậthựcậphẩmậvLậbảoậvệậmôiậtrsờng. Nhờậ

đó,ậtình hình sứcậkhỏeậcủaậphạmậnhânậnhìnậchungậđsợcậđảmậbảoậvLậngLyậcLngậđsợcậ cảiậthiện hơn.

Chín là, c cậquyậđvnhậvềậmôiậtrsờng trongậtrạiậgiam. Cóậ thểậ nói,ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ vLậ c cậ vănậ bảnậ hs ngậ dẫnậ thiậ hLnhậ Lu tậ cũngậnhsậLu tậTHAHSậnămậ2019ậkh ậvắngậbóngậc cậquyậđvnhậvềậanậninhậmôiậtrsờngậ củaậphạmậnhânậtrongậtrạiậgiam,ậngoạiậtr ậkhoảnậ1ậĐiềuậ48ậLu tậTHAHSậnămậ2010ậvà

khoảnậ 1ậ Điềuậ 55ậ Lu tậ THAHS nămậ 2019ậ quyậ đvnh,ậ phạmậ nhân đsợcậ hsởngậ chếậ độậ

phòng,ậchốngậdvchậbệnh.ậ

Thựcậ hiệnậ chứcậ năngậ quảnậ ltậ nhLậ ns cậ vềậ THAHS,ậ Bộậ Côngậ anậ đãậ banậ hLnhậ

Thôngậtsậsốậ36/2011/TT-BCA,ậtrongậđóậquyậđvnh,ậphạmậnhânậphảiậgiữậgìnậvệậsinhậchỗậ

87

ởậ vLậ nơiậ côngậ cộngậ (Điềuậ 4);ậ cấmậ phạmậ nhânậ hútậ thuốcậ l ,ậ thuốcậ lLoậ trongậ buồngậ

giam,ậbệnhậx ,ậbuồngậkỷậlu t,ậthsậviện,ậphòngậđọcậs ch,ậnơiậhọcật p,ậsinhậhoạtật pậthể,ậ nhL,ậxsởngậlaoậđộng,ậhọcậnghề,ậnơiậcóậthểậgâyậch y,ậnổậhoặcậnhữngậnơiậcóậtreoậbiểnậ

“cấmậ lna”,ậ “cấmậ hútậ thuốc”ậ (Điềuậ 14).ậ Thôngậ tsậ sốậ 17/2020/TT-BCAậ bổậ sungậ quyậ

đvnhậvềậviệcậnghiêmậcấmậphạmậnhânậvứtậr cậb aậbãiậhoặcậcóậhLnhậviậgâyậmấtậvệậsinhậ

côngậcộngậtrongậcơậsởậgiamậgiữậphạmậnhânậ(điểmậđậkhoảnậ2ậĐiềuậ1).ậĐiềuậnLyậlLậcầnậ thiếtậđểậđảmậbảoậmôiậtrsờngậtrạiậgiam sạchậsẽ.

Thựcậtiễnậnhữngậnămậquaậchoậthấy,ậcôngật cậvệậsinhậmôiậtrsờng,ậphòngậdvchậởậ

c cậtrạiậgiamậđsợcậtiếnậhLnhậthsờngậxuyên,ậkhôngậđểậxảyậraậdvchậbệnh,ậnhiềuậtrạiậgiamậ

đsợcậđầuậtsậhệậthốngậns cậsạchậphụcậvụậđờiậsống,ậsinhậhoạtậchoậphạmậnhân.ậMộtậsốậ trạiậgiamậđãậđsợcậxâyậdựngậhệậthốngậxnậltậns cậthải,ậxâyậdựngậcôngậtrìnhậmôậhìnhậthuậ

gom,ậphânậloại,ậxnậltậr cậthảiậđảmậbảoậvệậsinhậmôiậtrsờngậvLậhệậthốngậlọcậns cậtinhậ

khiếtậchoậphạmậnhân.ậĐ ngậchúật,ậtrongậthờiậgianậqua,ậbằngậviệcậsnậdụngậsứcậlao độngậ

củaậphạmậnhân,ậc cậtrạiậgiamậđãậtổậchứcậtrồngậcâyậxanh,ậphânậcôngậphạmậnhânậtrựcậ

phòng,ậ thsờngậ xuyênậ dọnậ dẹpậ vệậ sinhậ trongậ trạiậ giamậ bảoậ đảmậ sạchậ sẽậ vLậ gópậ phầnậ

phòngậchốngậdvchậbệnh.ậ

e) Các quy định về nhóm phạm nhân đặc thù

Quyậđvnhậđốiậv iậphạm nhânậlLậngsờiậds iậ18ậtuổi

Lu tậTHAHSậnămậ2010ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđềuậcóậmụcậriêngậquyậđvnhậ đốiậ v iậ phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậ ds iậ 18ậ tuổiậ (Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ snậ dụngậ cụmậ t ậ

“phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậ chsaậ thLnhậ niên”).ậ Theoậ đó,ậ phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậ ds iậ 18ậ tuổiậ

đsợcậgiamậgiữậtheoậchếậđộậriêng; đsợcậtăngậthêmậvềậđvnhậlsợngậthựcậphẩm; đsợcậcấpậ

thêmậquầnậ o,ậđsợcậgặpậvLậliênậlạcậbằngậđiệnậthoạiậv iậthânậnhânậv iậtầnậsuấtậnhiềuậ

hơnậsoậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậtrsởngậthLnh; đsợcậsuậtiênậbốậtríậhọcậnghề,ậnângậcaoậ

tayậnghề;ậthờiậgianậsinhậhoạtậvănậhóa,ậvănậnghệậvLậvuiậchơiậgiảiậtríậcủaậphạmậnhânậlLậ

ngsờiậ ds iậ 18ậ tuổiậ đsợcậ tăngậ gấpậ haiậ lầnậ soậ v iậ phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậ đãậ thLnhậ niênậ

(Điềuậ14ậNghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CP). NgLyậ09/11/2020,ậChínhậphủậbanậhLnhậNghvậ

đvnhậsốậ133/2020/NĐ-CP.ậTheoậđó,ậc cậchếậđộậvềậăn,ậmặc,ậtsậtrangậđốiậv iậphạmậnhânậ lLậ ngsờiậ ds iậ 18ậ tuổiậ đềuậ tăngậ thêmậ soậ v iậ phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậ trsởngậ thLnh.ậ Nhsậ v y,ậc cậquyậđvnhậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậds iậ18ậtuổiậlLậcóậtínhậsuậ iậhơnậso v iậ phạmậnhânậlLậngsờiậtrsởngậthLnh.

Quyậđvnhậđốiậv iậphạmậnhânậnữ CảậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ(Điềuậ27)ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019 (Điềuậ30) đềuậ

quyậđvnh, phạmậnhânậnữậđsợcậgiamậgiữậriêng;ậtrongậxnậltậphạmậnhânậviậphạmậkhôngậ

pậdụngậcùmậchânậđốiậv iậphạmậnhânậnữ.ậNgoLiậchếậđộậvềậmặcậvLậtsậtrang, phạmậnhânậ

nữậđsợcậcấpậthêmậđồậdùngậcầnậthiếtậchoậvệậsinhậcủaậphụậnữ.ậVềậchếậđộậlaoậđộngậđốiậ

v iậphạmậnhânậnữ,ậLu tậTHAHSậnămậ2010ậquyậđvnh,ậphạmậnhânậnữậđsợcậbốậtríậlLmậ

88

nhữngậcôngậviệcậphùậhợpậv iậgi iậtính,ậsứcậkhỏeậvLậđộậtuổi;ậkhôngậlLmậcôngậviệcậnặngậ

nhọc,ậ độcậ hạiậ thuộcậ danhậ mụcậ cấmậ snậ dụngậ laoậ độngậ nữậ (khoảnậ 2ậ Điềuậ 29).ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ giữậ quyậ đvnhậ trênậ vLậ snaậ đổiậ cụmậ t ậ “khôngậ lLmậ côngậ việcậ nặngậ

nhọc,ậ độcậ hạiậ thuộcậ danhậ mụcậ cấmậ snậ dụngậ laoậ độngậ nữ”ậ thLnhậ “khôngậ đsợcậ bốậ tríậ

phạmậnhânậnữậlLmậcôngậviệcậkhôngậsnậdụngậlaoậđộngậnữậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậ

vềậlaoậđộng”ậ(khoảnậ2ậĐiềuậ32).ậC chậquyậđvnhậtrongậLu tậTHAHSậnămậ2019ậnêu trên lLậ tạoậ đsợcậtínhậđồngậ bộậ v iậph pậ lu tậ vềậ laoậ độngậ trongậ việcậ snậ dụngậ laoậ độngậ nữ.ậ

Đốiậv iậphạmậnhânậnữậcóậthai,ậnuôiậconậds iậ36ậth ngậtuổi,ậ theoậquyậ đvnhậcủa Lu tậ

THAHSậnămậ2010ậ(Điềuậ45)ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ(Điềuậ51), phạmậnhânậnữậcóậ

thaiậđsợcậbốậtríậnơiậgiamậhợpậlt,ậđsợcậkh mậthaiậđvnhậkỳậhoặcậđộtậxuất,ậđsợcậchămậ sócậyậtếậtrongậtrsờngậhợpậcầnậthiết,ậđsợcậgiảmậthờiậgianậlaoậđộng,ậđsợcậhsởngậchếậđộậ

ăn,ậ uốngậ bảoậ đảmậ sứcậ khỏe,ậ đsợcậnghỉậ laoậ độngậ trs cậvLậ sauậ khiậ sinhậ conậ theo quy

đvnhậcủaậph pậlu tậvềậlaoậđộng; đsợcậcấpậph tậthựcậphẩm,ậđồậdùngậcầnậthiếtậchoậviệcậ

chămậsócậtrẻậsơậsinh.ậ

Quyậđvnhậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậcaoậtuổi

Lu tậTHAHSậkhôngậcóậđiềuậkhoảnậriêngậquyậ đvnhậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậ

caoậtuổiậmLậchúngậđsợcậquyậđvnhậtrongậc cậđiềuậkhoảnậđốiậv iậphạmậnhânậnóiậchung.

Quyậđvnhậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậdânậtộcậthiểuậsố

Lu tậTHAHSậnămậ2010ậ(khoảnậ1ậĐiềuậ28)ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ(khoảnậ1ậ Điềuậ 31)ậ quyậ đvnh,ậ phạmậ nhânậ chsaậ biếtậ chữậ phảiậ họcậ vănậ hóaậ đểậ xóaậ mùậ chữ,ậ quyậ

đvnhậnLyậđãậbaoậhLmậcảậphạmậnhânậlLậngsờiậdânậtộcậthiểuậsố.ậ

Quyậđvnhậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLi

Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ đãậ có các quyậ đvnhậ vềậ thủậ tụcậ thămậ gặpậ thânậ nhânậ vLậ

thămậgặp,ậtiếpậxúcậlãnhậsựậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậ(khoảnậ5,ậ6ậĐiềuậ

46). Thôngậ tsậ liênậ tvchậ sốậ 03/2012/TTLT-BCA-BQP-BNG,ậ ngLyậ 13/02/2012ậ củaậ Bộậ

Côngậan,ậBộậQuốcậphòng,ậBộậNgoạiậgiaoậhs ngậdẫnậviệcậthămậgặp,ậtiếpậxúcậlãnhậsựậ

đốiậv iậphạmậnhânậquyậđvnh,ậphạmậnhânậđsợcậthămậgặp,ậtiếpậxúcậlãnhậsựậmỗiậth ngậ

mộtậlần,ậmỗiậlầnậkhôngậqu ậmộtậgiờ.ậTrongậtrsờngậhợpậđặcậbiệtậvLậđsợcậsựậđồngậtậcủaậ gi mậthvậtrạiậgiamậthìậđsợcậkéoậdLiậthờiậgianậthămậgặp,ậtiếpậxúcậlãnhậsựậnhsngậkhôngậ qu ậhaiậgiờậ(Điềuậ10).ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậngoLiậviệcậquyậđvnhậvềậthămậgặpậthânậ nhânậcủaậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậ(khoảnậ5ậĐiềuậ52)ậcònậbổậsungậquyậđvnhậvềậ quyềnậcủaậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậđsợcậthămậgặp,ậtiếpậxúcậlãnhậsựậ(điểmậđ,ậ khoảnậ1ậĐiềuậ27),ậđồngậthờiậcóậmộtậđiềuậriêngậquyậđvnhậvềậthủậtụcậthămậgặp,ậtiếpậxúcậ

lãnhậsựậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậ(Điềuậ53).ậ

Nhsậv y,ậc cậquyậ đvnhậđốiậv iậc cậnhómậphạmậnhânậ đặcậthùậđãậthểậhiệnậrấtậrõ

tínhậnhânậvănậvL nguyênậtắcậnhânậđạoậtrongậđốiậxnậv iậngsờiậphạmậtội.

89

Trongậ thựcậ hiệnậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ cóậ liênậ quanậ đếnậ c cậ nhómậ phạmậ

nhânậ đặcậ thù,ậ trongậ nhữngậ nămậ qua,ậ c cậ trạiậ giamậ đãậ quanậ tâm chúậ tậ thựcậ hiệnậ c cậ biệnậph pậnhằmậbảoậđảmậanậtoLnậchoậc cậđốiậtsợngậnLy,ậthựcậhiệnậc cậchếậđộ,ậchínhậ

s chậtheoậđúngậquyậđvnh.ậĐốiậv iậphạmậnhânậnữậcóậconậtheoậmẹậvLoậtrạiậgiam,ậc cậtrạiậ

giamậcóậconậphạmậnhânậđềuậthLnhậl pậnhLậtrẻậchămậsócậc cậch u.ậĐặcậbiệt,ậmỗiậnămậ

cơậquanậquảnậltậTHAPTậBộậCôngậanậđãậtổậchứcậchoậhLngậchụcậlsợtậĐạiậsứậqu n,ậTổngậ lãnhậ sựậ qu nậ c cậ ns cậ thămậ lãnhậ sựậ hLngậ trămậ lsợtậ phạmậ nhânậ cóậ quốcậ tvchậ ns cậ

ngoLiậđảmậbảoậchặtậchẽ,ậđúngậquyậđvnh,ậđ pậứngậyêuậcầuậvềậnghiệpậvụ,ậđốiậngoại.ậTổậ

chứcậđiềuậchuyểnậc cậphạmậnhânậcóậquốcậtvchậns cậngoLiật ậc cậtrạiậgiamậđếnậchấpậ

hLnhậ nật pậtrung.ậĐãậthựcậhiệnậtốtậcôngật cậquảnậlt,ậgiamậgiữ,ậthựcậhiệnậchếậđộ,ậchínhậ s chậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLi,ậkhôngậđểậxảyậraậsơậhở,ậthiếuậsót để phạmậ

nhân cóậthểậlợiậdụngậviậphạm.ậ

3.2.1.2. Quy định về trách nhiệm của các chủ thể có liên quan trong việc bảo

đảm an ninh con người của phạm nhân

a) Quy định đối với trại giam

Theoậquyậđvnh của Lu t THAHS nămậ2010ậvLậLu t THAHS nămậ2019, trạiậgiamậ

cóậtr chậnhiệmậphốiậhợpậv iậc cậcơậquan,ậtổậchứcậcóậliênậquanậtrongậcôngật cậTHAPT,

bảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân;ậthôngậb oậchoậthânậnhânậcủaậphạmậnhânậvềậviệcậtiếpậ

nh nậ phạmậ nhânậ vLậ tìnhậ hìnhậ chấpậ hLnhậ nậ củaậ ngsờiậ đó;ậ đềậ nghvậ Tòaậ nậ cóậ thẩmậ quyềnậxemậxét,ậquyếtậđvnhậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậ nậphạtậtù,ậtạmậđìnhậchỉậchấpậhLnhậ

nậ phạtậ tù,ậ thaậ tùậ trs cậ thờiậ hạnậ cóậ điềuậ kiệnậ đốiậ v iậ phạmậ nhânậ theoậ quyậ đvnhậ củaậ

ph pậlu t…ậ

b) Quy định đối với cán bộ trại giam

Lu t THAHS nămậ2010ậvLậLu t THAHS nămậ2019ậđãậquyậđvnh cụ thể về trình

độ đối v i các chức danh trong trạiậgiam,ậkhôngậquyậđvnh về tiêu chuẩn của cán bộ trại

giam. Quyậđvnhậvềậtr chậnhiệmậcủaậc nậbộậtrạiậgiamậtrongậcôngật cậquảnậlt,ậgiamậgiữ,ậ

gi oậ dụcậ cảiậ tạoậ phạmậ nhân đsợcậ quyậ đvnhậ trongậ nhiềuậ vănậ bảnậ củaậ Bộậ Côngậ an.ậ

Thôngậtsậsốậ05/2016/TT-BCA đãậnêuậlênậmộtậtrongậnhữngậnguyênậtắcậthựcậhiệnậdânậ chủậởậtrạiậgiam là tônậtrọngậvLậbảoậvệậtínhậmạng,ậsứcậkhỏe,ậdanhậdự,ậnhânậphẩm,ậtLiậ sản,ậquyềnậvLậlợiậíchậhợpậph pậcủaậphạmậnhânậ(khoảnậ2ậĐiềuậ3).ậNhsậđãậnói,ậquyậđvnhậ t pậtrungậnhấtậvềậtr chậnhiệmậcủaậc nậbộậtrạiậgiamậlLậThôngậtsậsốậ16/2011/TT-BCA, ngLyậ14/4/2011ậcủaậBộậtrsởngậBộậCôngậanậquyậđvnhậvềậcôngật cậCảnhậs tậquảnậgi o.ậ Trongậđó đ ngậchúật ThôngậtsậnLyậcóậmộtậsốậđiềuậkhoảnậquyậđvnhậvềậtr chậnhiệmậcủaậ

Cảnhậ s tậ quảnậ gi o,ậ nhs:ậ Trongậ thờiậ gianậ quảnậ ltậ độiậ (tổ)ậ phạmậ nhân,ậ nếuậ Cảnhậ s tậ

quảnậgi oậthiếuậtinhậthầnậtr chậnhiệmậđểậphạmậnhânậtaiậnạnậlaoậđộng,ậbvậthsơng,ậchếtậ

khôngậbìnhậthsờngậhoặcậviậphạmậnộiậquy,ậquyậchếậtrạiậgiamậthìậtùyậtheoậtínhậchất,ậmứcậ

độậsẽậbvậxnậltậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvLậcủaậBộậCôngậanậ(khoảnậ5ậĐiềuậ11);ậkhiậ

90

cóậphạmậnhânậviậphạmậnộiậquyậtrạiậgiamậhoặcậcóậtìnhậhuốngậđộtậxuấtậxảyậra,ậCảnhậs tậ

quảnậ gi oậ phảiậ tổậ chứcậ cấpậ cứuậ ngsờiậ bvậ thsơng,ậ bảoậ vệậ anậ toLnậ tínhậ mạngậ choậ c cậ phạmậnhânậkh cậ(khoảnậ4ậĐiềuậ12);ậnhữngậđiềuậCảnhậs tậquảnậgi oậkhôngậđsợcậlLmậ

(Điềuậ15)…

c) Quy định đối với cơ quan nhà nước

Lu t THAHS nămậ 2010ậ vLậ Lu t THAHS nămậ 2019ậ đãậ quyậ đvnh về nhiệm vụ, quyền hạn củaậ c cậ cơậ quanậ nhLậ ns c trong quản lý công tác THAHS, trongậ đóậ cóậ

THAPT, gồm: Chính phủ, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, TAND tối cao, Viện KSND

tối cao, Bộ Tsậph p,ậBộ Y tế, Bộ Laoậđộng,ậThsơngậbinhậvLậXãậhội, Bộ Giáo dục và

ĐLoậtạo, UBND cấp tỉnh và UBND cấp huyện.

d) Quy định đối với các tổ chức chính trị - xã hội

Nhsậđãậnói,ậtheo Lu t THAHS nămậ2010, Mặt tr n TQVN giám sát hoạtậđộng

của trạiậ giam trong công tác quản lý, giam giữ, giáo dục cải tạo phạmậ nhân. Lu t

THAHS nămậ 2019ậ đãậ bổ sung trách nhiệm của các tổ chức thành viên của Mặt tr n

TQVN trong giám sát công tác này.

đ) Quy định đối với gia đình phạm nhân

Theo Lu t THAHS nămậ2010ậ (Điều 39) và Lu t THAHS nămậ2019 (Điều 44),

trạiậgiam có trách nhiệm phối hợp v iậgiaậđìnhậphạmậnhân quanậtâmậđộng viên phạmậ

nhân tích cực học t p,ậ laoậ động, rèn luyệnậ để đsợcậ hsởng sự khoan hồng của Nhà ns c; hỗ trợ các hoạtậ động giáo dục, dạy nghề cho phạmậnhân và chuẩn bv c cậđiều

kiện cần thiếtậđể phạmậnhân tái hòa nh p cộngậđồng sau khi chấp hành xong án phạt

tù.ậTuyậnhiên,ậquyậđvnhậnLyậđsợc thiết l p theo chiềuậhs ngậquyậđvnh trách nhiệm của

trạiậ giam trong việc phối hợp v iậ giaậ đìnhậ phạmậ nhân mà không có quyậ đvnh theo

chiềuậhs ngậngsợc lại là trách nhiệm củaậgiaậđìnhậphạmậnhân trong việc phối hợp v i

trạiậ giam trong giáo dục cải tạo phạmậ nhân. Khắc phục bất c p này, Nghv đvnh số

133/2020/NĐ-CP đãậbổ sungậquyậđvnh về trách nhiệm củaậgiaậđìnhậphạm nhân trong

giáo dục cải tạo phạm nhân (Điều 26).

e) Quy định đối với phạm nhân trong cùng nơi giam giữ Vấnậđề này hầuậnhsậkhôngậđsợcậquyậđvnh trong Lu t THAHS mà đsợcậquyậđvnh trong Nghv đvnh của Chính phủ và trực tiếp nhất là trong Nội quy trạiậ giam do Bộ trsởng Bộ Công an ban hành.

Nhsậ v y, về cơậbản hiệnậ đãậ cóậ tsơngậđốiậ đầyậ đủ và toàn diệnậ c cậ quyậ đvnh về

trách nhiệm của các chủ thể trong bảoậđảm ANCN của phạm nhân.

Thựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậcóậliênậquanật iậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậ

nhân,ậ trs cậ hết,ậ v iậ tsậ c chậ lLậ cơậ quanậ quảnậ ltậ THAHS,ậ trongậ nhữngậ nămậ qua,ậ Bộậ

Côngậanậđãậchủậđộngậthamậmsu,ậđềậxuấtậxâyậdựng,ậbanậhLnh,ậsnaậđổiậnhiềuậđạoậlu tậvLậ

vănậbảnậds iậlu tậquanậtrọngậvềậTHAHSậnóiậchung,ậTHAPTậvLậbảoậđảmậANCNậcủaậ

91

phạmậnhânậnóiậriêng;ậphốiậhợpậchặtậchẽậv iậc cậbộ,ậngLnhậcóậliênậquanậtrongậviệcậxâyậ

dựngậvănậbảnậQPPLậtrongậlĩnhậvựcậTHAPT;ậđồngậthờiậtrựcậtiếpậbanậhLnhậc cậvănậbảnậ hs ngậ dẫnậ thiậ hLnhậ vLậ đônậ đốcậ thựcậ hiệnậ nhữngậ nộiậ dungậ củaậ Lu tậ THAHSậ cóậ liênậ

quanật iậANCNậcủaậphạmậnhân.ậ

Bộậ Côngậ anậ đãậ chủậ động,ậ lLmậ tốtậcôngậ t cậ nắmậ tìnhậ hình,ậ tổngậ hợp,ậ phânậ tích,ậ

đ nhậgi ,ậdựậb oậtìnhậhìnhậcóậliênậquan,ậđềậraậc cậchủậtrsơng,ậgiảiậph p,ậchsơngậtrình,ậ kếậhoạchậvLậtổậchứcậthựcậhiệnậcóậhiệuậquảậc cậmặtậcôngật cậTHAPT,ậtrongậđóậcóậbảoậ

đảmậANCNậcủaậphạmậnhân.ậThsờngậxuyênậquanậtâmậchỉậđạoậc cậtrạiậgiamậtriểnậkhaiậ

thựcậ hiệnậ c cậ côngậ t cậ trọngậ tâmậ vềậ THAPT,ậ trongậ đóậ cóậ việcậ bảoậ đảmậ ANCNậ củaậ

phạmậnhânậtrênậc cậphsơngậdiện.ậTrongậđóậđãậchúậtrọngậtổậchứcậqu nậtriệtậc cậ nghvậ quyếtậcủaậQuốcậhộiậvLậc cậchsơngậtrìnhậcủaậChínhậphủậvềậTHAHSậnóiậchung,ậANCNậ

củaậ phạmậ nhânậ nóiậ riêngậ đểậ triểnậ khaiậ thựcậ hiện. Bênậ cạnhậ đó,ậ Bộậ Côngậ anậ đãậ chủậ

độngậphốiậhợpậv iậc cậbộ,ậngLnhậkhaiậth cậc cậnguồnậvốnậđầuậtsậchoậc cậtrạiậgiamậđểậ

đầuậtsậxâyậdựngậcơậsởậv tậchấtật ậnguồnậvốnậđầuậtsậph tậtriểnậchoậc cậchsơngậtrìnhậdựậ

n.ậC cậdựậ nậđầuậtsậcơậbảnậđãậđảmậbảoậvềậtiếnậđộậvLậchấtậlsợngậcôngậtrình,ậkvpậthờiậ

phụcậvụậcóậhiệuậquảậđiềuậkiệnậquảnậltậgiamậgiữ,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân.ậĐãậchủậ

độngậkhaiậth c,ậquảnậltậchặtậchẽậchiậtiêuậngânậs chậchiậthsờngậxuyên,ậphânậbổậchoậc cậ

trạiậgiam.ậChỉậđạo,ậhs ngậdẫnậc cậtrạiậgiamậthựcậhiệnậnghiêmậtúcậchếậđộ,ậnguyênậtắcậ

quảnậltậtLiậchính,ậtLiậsản,ậc cậchếậđộậchiậtiêu,ậthanhậto nậvLậc cậchếậđộ,ậchínhậs chậcủaậ NhLậns cậđốiậv iậphạmậnhân.

BộậCôngậanậđãậquanậtâmậbốậtríậbiênậchếậchoậc cậtrạiậgiam,ậđ pậứngậyêuậcầuậcôngậ

t cậquảnậlt,ậgiamậgiữ,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhânậvLậbảoậđảmậANCNậchoậphạmậnhân.ậ

Chỉậđạoậc cậhọcậviện,ậtrsờngậCANDậbiênậsoạnậđsaậvLoậgiảngậdạyậchuyênậngLnhậCảnhậ

s tậTHAHSậvLậphốiậhợp v iậBộậGi oậdụcậvLậĐLoậtạo,ậc cậBộ,ậNgLnhậliênậquanậtổậchứcậ

nhiềuậloạiậhìnhậhọcật pậchínhậquy,ậV aậlLmậv aậhọcậb cậđạiậhọc,ậcaoậđẳng,ậtrungậcấpậ

v iậđaậngLnhậhọcậđểậđLoậtạoậnângậcaoậtrìnhậđộậph pậlu t,ậnghiệpậvụ,ậchuyênậmônậkỹậ

thu tậchoậc nậbộ,ậchiếnậsĩậcôngật cậtạiậc cậtrạiậgiam.ậĐốiậv iậc cậtrsờngậhợpậc nậbộ,ậ

chiếnậsĩậsaiậphạm,ậBộậCôngậanậđãậyêuậcầuậc cậtrạiậgiamậxnậltậnghiêmậtheoậđúngậquyậ đvnh,ậnângậcaoậtr chậnhiệmậcủaậc nậbộ,ậchiếnậsĩậtrongậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân.ậ Đặcậbiệt,ậBộậCôngậanậthsờngậxuyênậthựcậhiệnậcôngật cậkiểmậtra,ậkvpậthờiậchấnậchỉnhậ sơậhở,ậthiếuậsótậtrongậthựcậhiệnậquyậtrình,ậnhiệmậvụậcôngật cậcủaậtrạiậgiam,ậgópậphầnậ quanậtrọngậtrongậviệcậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhânậngLyậcLngậđsợcậtốtậhơn.

Trs cậtìnhậhìnhậsốậ ngsờiậbvậkếtậ nậphạtậtùậđsaậđếnậc cậtrạiậgiamậchấpậhLnhậ nậ

tiếpậtụcậtăng,ậtrongậkhiậđóậđaậsốậc cậtrạiậgiamậđềuậtrongậtìnhậtrạngậqu ậtải,ậcơậsởậv tậ

chấtậxuốngậcấp,ậgâyậnhiềuậkhóậkhănậvLậ pậlựcậtrongậcôngật cậquảnậlt,ậgi oậdụcậvLậthựcậ

hiệnậchếậđộ,ậchínhậs chậđốiậv iậphạmậnhân,ậcơậquanậquảnậltậtrạiậgiamậBộậCôngậanậđãậ

chủậđộngậđiềuậchuyển,ậbốậtríậđiềuậchỉnhậlinhậhoạtậphạmậnhânậgiữaậc cậtrạiậgiam,ậgiữaậ

92

c cậ vùng,ậ miền,ậ bảoậ đảmậ phụcậ vụậ tốtậ côngậ t cậ quảnậ lt,ậ gi oậ dục,ậ thựcậ hiệnậ chếậ độ,ậ

chínhậs chậđốiậv iậphạmậnhân,ậtạoậthu nậlợiậchoậthânậnhânậphạmậnhânậthămậgặpậphạmậ nhân. Nhằmậnângậcaoậchấtậlsợng,ậhiệuậquảậcôngật cậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhânậvLậbảoậ

đảmậANCNậchoậphạmậnhân,ậcơậquanậquảnậltậtrạiậgiamậBộậCôngậanậđãậphốiậhợpậv iậ

ViệnậKSNDậc cậtỉnh,ậthLnhậphốậtrựcậthuộcậTrungậsơngậtriểnậkhaiậkếậhoạchậphốiậhợpậ

trongậcôngật cậkiểmậtra,ậgi mậs tậviệcậtuânậtheoậph pậlu tậtrongậTHAHS,ậtrongậđóậcóậ nhữngậnộiậdungậliênậquanật iậANCNậcủaậphạmậnhân;ậchỉậđạoậc cậtrạiậgiamậthựcậhiệnậ

đầyậđủậchếậđộ,ậchínhậs chậvềậăn,ậmặc,ậở,ậchămậsócậyậtếậvLậc cậhoạtậđộngậvănậhóa,ậvănậ

nghệ,ậ thểậ dụcậ thểậ thaoậ choậ phạmậ nhân;ậ trongậ đóậ chúậ trọngậ côngậ t cậ bìnhậ xétậ thiậđuaậ

hLngậ th ng,ậ qut;ậ côngậ t cậ xét,ậ đềậ nghvậ giảmậ thờiậ hạnậ chấpậ hLnhậ nậ phạtậ tùậ đốiậ v iậ phạmậnhân.ậChỉậđạoậc cậtrạiậgiamậtổậchứcậchoậphạmậnhânậhọcật pậNộiậquyậnhLậthămậ

gặpậđốiậv iậsốậphạmậnhânậphạmậtộiậxâmậphạmậANQG,ậliênậquanậđếnậANQGậvLậphạmậ

nhânậcóậquốcậtvchậns cậngoLiậvLậniêmậyếtậNộiậquyậtrạiậgiamậ(bằngậtiếngậAnh)ậtạiậnhLậ

thămậgặp.ậĐãậhs ngậdẫnậchỉậđạoậthựcậhiệnậtốtậcôngật cậgiảmậthờiậhạn,ậtạmậđìnhậchỉ;ậ

côngật cậtiếpậnh nậvLậ giảiậquyếtậđơn, thsậliênậquanậđếnậcôngật cậgiảmậ thờiậhạn,ậtạmậ

đìnhậchỉậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậbảoậđảmậđúngậtrìnhậtự,ậthủậtục,ậquyậđvnh,ậkhôngậđểậxảyậ

raậsaiậsót.ậChỉậđạo,ậhs ngậdẫnậc cậtrạiậgiamậtổậchứcậc cậl pậhọcậchuẩnậbvật iậhòaậnh pậ

cộngậđồngậchoậsốậphạmậnhânậsắpậhếtậthờiậhạnậchấp hLnhậ nậphạtậtù.

CơậquanậquảnậltậtrạiậgiamậBộậCôngậanậđãậđ nhậgi ậthựcậhiệnậchứcậtr ch,ậnhiệmậ vụậcủaậCảnhậs tậquảnậgi oậphụậtr chậĐộiậphạmậnhân;ậtrênậcơậsởậđóậxâyậdựngậTiêuậchíậ

đ nhậgi ậchấtậlsợngậCảnhậs tậquảnậgi oậphụậtr chậĐộiậphạmậnhân.ậChỉậđạoậc cậđơnậvvậ

triểnậkhaiậthựcậhiệnậviệcậgi oậdụcậphạmậnhânậthsờngậxuyênậviậphạmậnộiậquy,ậxếpậloạiậ

cảiậ tạoậ kém;ậ thựcậ hiệnậ tốtậ việcậ nh nậ xét,ậ đ nhậ gi ậ phạmậ nhânậ qu ậ trìnhậ cảiậ tạoậ yếu,ậ

kémậđểậphốiậhợpậv iậCôngậanậđvaậphsơngậphụcậvụậcôngật cậnghiệpậvụậcủaậBộậCôngậan.ậ

Hs ngậ dẫn,ậ kiểmậ traậ c cậ trạiậ giamậ thựcậ hiệnậ chếậ độậ ăn,ậ mặc,ậ ở,ậ phòng bệnh, khám,

chữaậbệnh choậphạmậ nhân;ậtổậchứcậchoậphạmậ nhânậthămậgặpậ thânậnhân,ậliênậlạcậv iậ

thânậ nhânậ bằngậ điệnậ thoại;ậ hoạtậ độngậ căngậ tinậ theoậ đúngậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ vLậ

thựcậhiệnậtốtậchếậđộ,ậchínhậs chậđốiậv iậtrẻậemậlLậconậởậcùngậv iậmẹậtrongậtrạiậgiam.ậ Nămậ2013,ậViệtậNamậthamậgiaậCôngậs cậcủaậLHQậvềậchốngậtraậtấnậvLậc cậhìnhậthứcậ tr ngậphạtậhayậđốiậxnậtLnậbạo,ậvôậnhânậđạoậhoặcậhạậthấpậnhânậphẩm,ậCơậquanậquảnậltậ THAHSậBộậCôngậanậđãậkvpậthờiậbanậhLnhậkếậhoạchậthựcậhiệnậCôngậs cậnLyậtrongậc cậ trạiậ giam,ậ gópậ phầnậ tăngậ csờngậ anậ ninhậ c ậ nhânậ củaậ phạmậ nhân.ậ NgoLiậ ra,ậ cơậ quanậ quảnậltậtrạiậgiamậBộậCôngậanậđãậtổngậhợpậc cậkh ngậnghv,ậkiếnậnghvậcủaậỦyậbanậTrungậ

sơngậMặtậtr nậTQVN,ậđoLnậđạiậ biểuậ Quốcậhộiậc cậtỉnh,ậthLnhậphố,ậViệnậKSNDậc cậ

cấpậvềậcôngật cậquảnậlt,ậgi oậdụcậngsờiậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtạiậc cậtrạiậgiamậđểậchỉậ

đạoậc cậtrạiậgiamậchấnậchỉnh,ậphòngậng aậVPPLậtrongậcôngật cậTHAPT.ậ

93

Trongậ phạmậ viậ thẩmậ quyềnậ đsợcậ giao,ậ TANDậ vLậ Việnậ KSNDậ đãậ tăngậ csờngậ

phốiậhợpậv iậc cậcơậquanậhữuậquanậbanậhLnhậc cậvănậbảnậQPPLậvềậcôngật cậTHAHSậ nóiậ chung,ậ THAPTậ vLậ bảoậ đảmậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ nóiậ riêng.ậ Đáng chú ý, các

TANDậcóậthẩmậquyềnậđãậthựcậhiệnậcôngật cậxétậgiảmậthờiậhạnậvLậtạmậđìnhậchỉậchấpậ

hLnhậ nậphạtậtùậđốiậv iậphạmậnhânậbảoậđảmậđúngậđốiậtsợngậtheoậquyậđvnh,ật cậđộngậ

trựcậtiếpật iậtsậtsởngậvLậqu ậtrìnhậgi oậdụcậcảiậtạoậcủaậphạmậnhân.ậViệnậKSNDậđã tăngậ csờng,ậchủậđộngậkiểmậs tậcôngật cậTHAPTậtạiậc cậtrạiậgiam,ậchúậtrọngậkiểmậs tậviệcậ

thựcậhiệnậphânậloạiậgiamậgiữậvLậtổậchứcậgiamậgiữậtheoậloại;ậviệcậnâng,ậhạậloạiậphạmậ

nhân;ậviệcậthựcậhiệnậchếậđộậlaoậđộng,ậhọcật p,ậhọcậnghềậcủaậphạmậnhân;ậviệcậthựcậhiệnậ

chếậđộậăn,ậmặc,ậở,ậsinhậhoạt,ậchămậsócậyậtếậđốiậv iậphạmậnhân,ậgópậphầnậquanậtrọngậ trongậviệcậtăngậcsờngậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân.ậC cậcơậquanậquảnậltậnhLậns cậ

vềậgi oậdục,ậyậtế,ậlaoậđộng...ậđãậphốiậhợpậngLyậcLngậcóậhiệuậquảậv iậcơậquanậquảnậltậ

THAHS trongậ xâyậ dựng,ậ banậ hLnhậ vLậ snaậ đổiậ c cậ vănậ bảnậ QPPLậ cóậ liênậ quanậ t iậ

ANCNậcủaậphạmậnhân.

Nhiềuậgiaậđìnhậcủa phạmậnhânậđãậquanậtâmậhỗậtrợậv tậchấtậvLậkinhậphíậchoậphạmậ

nhânậtrongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtạiậtrạiậgiam;ậthsờngậxuyênậthămậhỏi,ậđộngậ

viênậphạmậnhânậchấpậhLnhậ nậtốtậđểậđsợcậs mậtrởậvềậđoLnậtụậv iậgiaậđình,ậgópậphầnậ

quanậtrọngậtrongậviệcậổnậđvnhậtsậtsởngậphạmậnhânậtrongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ n.

3.2.1.3. Về hình thức của pháp luật về an ninh con người của phạm nhân Hiệnậnay,ậngoLiậviệcậchvuậsựậchiậphốiậcủaậc cậnguyênậtắcậcơậbảnậvềậQCN,ậquyềnậ

côngậdânậđsợcậghiậnh nậtrongậHiếnậph pậthìậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậcònậ

đsợcậghiậnh nậtrongậc cậvănậbảnậlu tậdoậQuốcậhộiậbanậhLnhậmLậtrựcậtiếpậnhấtậlLậLu tậ

THAHS, c cậđạoậlu tậtrongậlĩnhậvựcậtsậph pậhìnhậsựậ(Bộậlu tậhìnhậsự;ậBộậlu tậTTHS,ậ

Lu tậ Đặcậ x ...)ậ vLậ trongậ nhiềuậ đạoậ lu tậ kh c, nhs:ậ Lu tậ Tínậ ngsỡng,ậ tônậ gi o,ậ Lu tậ

Khiếuậ nại,ậ Lu tậ Tốậ c o,ậ Lu tậ Bảoậ hiểmậ xãậ hội,ậ Lu tậ Kh mậ bệnh,ậ chữaậ bệnh,ậ Lu tậ

Phòng, chốngậbệnhậtruyềnậnhiễm...;ậtrongậc cậnghvậđvnhậcủaậChínhậphủ,ậthôngậtsậcủaậ

Bộậ Côngậ anậ vềậ côngậ t cậ THAPTậ vLậ vềậ phạmậ nhânậ hayậ c cậ thôngậ tsậ liênậ tvchậ doậ Bộậ

CôngậanậvLậc cậbộ, ngành cóậliênậquanậbanậhLnhậquyậđvnhậvềậnhữngậvấnậđềậnhsậgi oậ dục,ậdạyậnghề,ậ yậtế,ậchămậsócậsứcậkhỏe...ậđốiậv iậphạmậnhân.ậC cậvănậbảnậQPPLậdoậ ViệnậtrsởngậViệnậKSNDậtốiậcaoậbanậhLnhậvềậkiểmậs tậTHAPT...ậCụậthểậlL:

Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ (thayậ thếậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010).ậ Lu tậ baoậ gồmậ 16 chsơng,ậ207ậđiều,ậquy đvnhậ vềậgiamậgiữ,ậchếậđộậhọcật p,ậhọcậnghề,ậăn,ậ mặc,ậở,ậsinhậ hoạt, chămậ sócậ yậ tế,ậ khiếuậ nại,ậ tốậ c o vLậ giảiậ quyếtậ khiếuậ nại,ậ tốậ c o đốiậ v iậ phạmậ

nhân. Bộậlu tậHìnhậsự quyậđvnhậvềậc cậnguyênậtắcậxnậltậtộiậphạmậvLậc cậquyậđvnhậvềậ

thaậtùậtrs cậthờiậhạnậcóậđiềuậkiện,ậtạmậđìnhậchỉậchấpậhLnhậ ánậphạtậtù,ậgiảmậthờiậhạnậ

chấpậhLnhậ nậphạtậtù; Bộậlu tậTTHS quyậđvnhậvề thủậtụcậxétậthaậtùậtrs cậthờiậhạnậcóậ

điềuậ kiện;ậ Lu tậ Tínậ ngsỡng,ậ tônậ gi oậ quyậ đvnhậ vềậ việcậ snậ dụngậ kinhậ s chậ vLậ bLyậ tỏậ

94

niềmậtinậtínậngsỡng,ậtônậgi oậđốiậv iậphạmậnhân;ậLu tậKhiếuậnạiậquyậđvnhậvềậnguyênậ

tắcậkhiếuậnạiậvLậgiảiậquyếtậkhiếuậnại,ậc cậhLnhậviậbvậnghiêmậcấm,ậquyền,ậnghĩaậvụậcủaậ ngsờiậkhiếuậnại,ậthẩmậquyềnậgiảiậquyếtậkhiếuậnại;ậLu tậTốậc oậquyậđvnhậvềậnguyênậtắcậ

giảiậquyếtậtốậc o,ậtr chậnhiệmậcủaậcơậquan,ậtổậchức,ậc ậnhân cóậthẩmậquyềnậtrongậviệcậ

tiếpậnh n,ậgiảiậquyếtậtốậc o,ậc cậhLnhậviậbvậnghiêmậcấmậtrongậtốậc oậvLậgiảiậquyếtậtốậ

c o,ậquyềnậvLậnghĩaậvụậcủaậngsờiậtốậc o;ậBộậlu tậdânậsựậquyậđvnhậvềậth aậkế,ậvềậhônậ nhânậvLậgiaậđình;ậLu tậTHADS quyậđvnhậquyền,ậnghĩaậvụậcủaậngsờiậđsợcậTHADSậlLậ

phạmậnhân; Bộậlu tậlaoậđộngậquyậ đvnhậ vềậthờiậgiờậlaoậ động;ậthờiậgiờậnghỉậngơi;ậc cậ

ngLyậđsợcậnghỉậlaoậđộng;ậc cậquyậđvnhậđốiậv iậlaoậđộngậnữ;ậvấnậđềậanậtoLnậvệậsinhậlaoậ

động...; Lu tậAnậtoLnậthựcậphẩmậquyậđvnhậvềậnhữngậhLnhậviậbvậcấm,ậđiềuậkiệnậbảoậđảmậ anậtoLnậđốiậv iậthựcậphẩm;ậLu tậKh mậbệnh,ậchữaậbệnhậquyậđvnhậvềậnguyênậtắcậtrongậ

hLnhậ nghềậ kh mậ bệnh,ậ chữaậ bệnh,ậ c cậ hLnhậ viậ bvậ cấmậ trongậ kh mậ bệnh,ậ chữaậ bệnh,ậ

quyềnậvLậnghĩaậvụậcủaậngsờiậbệnh;ậLu tậPhòng, chốngậnhiễmậviậrútậgâyậraậhộiậchứngậ

suyậgiảmậmiễnậdvchậmắcậphảiậởậngsời quyậđvnhậvềậchămậsóc,ậđiềuậtrv,ậhỗậtrợậchoậngsờiậ

bvậnhiễmậHIV/AIDS...ậ

NghvậđvnhậcủaậChínhậphủ quyậđvnhậchiậtiếtậvLậhs ngậdẫnậthiậhLnhậLu tậTHAHS.

Quyếtậ đvnhậ banậ hLnhậ Quyậ chếậ côngậ t cậ kiểmậ s tậ việcậ tạmậ giữ,ậ tạmậ giamậ vLậ

THAHSậcủaậViệnậtrsởngậViệnậKiểmậs tậnhânậdânậtốiậcao.ậ

C cậ Thôngậ tsậ liênậ tvchậ củaậ Bộậ Côngậ anậ v iậc cậ bộ,ậ ngLnhậ cóậ liênậ quanậ vềậ tạmậ đìnhậchỉậvLậgiảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậđốiậv iậphạmậnhân;ậvềậtríchậxuấtậphạmậ

nhânậđểậphụcậvụậđiềuậtra,ậtruyậtố,ậxétậxn;ậvềậphốiậhợpậthựcậhiệnậquyậđvnhậcủaậBộậlu tậ

TTHSậnămậ2015ậvềậthaậtùậtrs cậthờiậhạnậcóậđiềuậkiện…

Các Thôngậ tsậ củaậ Bộậ Côngậ anậ quyậ đvnhậ vềậ phânậ loạiậ vLậ giamậ giữậ phạmậ nhânậ

theoậloại;ậvềậquảnậlt,ậtrangậbv,ậkhaiậth cậsnậdụngậhệậthốngậkiểmậso tậanậninhậc cậcơậsởậ

giamậgiữậtrongậCAND;ậvềậđồậv tậcấmậđsaậvLoậcơậsởậgiamậgiữậphạmậnhânậvLậviệcậthuậ

giữ,ậxnậltậđồậv tậcấm;ậ vềậNộiậquyậcơậsởậgiam giữậphạmậnhân;ậvềậ côngật cậCảnhậs tậ

quảnậgi o;ậvềậhoạtậđộngậvũậtrangậbảoậvệậtrạiậgiam,ậtrạiậtạmậgiam,ậnhLậtạmậgiữậvLậdẫnậ

giảiậphạmậnhân;ậvềậchếậđộậgặp,ậnh nậquLậvLậliênậlạcậcủaậphạmậnhân;ậvềậtiêuậchuẩnậthiậ đuaậtrongậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậvLậxếpậloạiậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậchoậphạmậnhân;ậvềậ thựcậhiệnậdânậchủậởậtrạiậgiam;ậvềậchấtậlsợngậcôngậtrangậphạmậnhân;ậvềậcôngật cậquảnậ lt,ậchămậsóc,ậtsậvấn,ậđiềuậtrvậchoậngsờiậHIVậvLậdựậphòngậlâyậnhiễmậHIVậtạiậtrạiậgiam;ậ vềậdanhậmụcậtiêuậchuẩnậđvnhậmứcậtrang thiếtậbvậyậtếậtrongậtrạiậgiam…

Đ ngậ chúậ t,ậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ cóậ nhiềuậ nộiậ dungậ trs cậ đây

đsợcậquyậđvnhậởậthôngậts,ậnghvậđvnhậthì nay đsợcậnâng lênậquyậđvnhậởậlu tậ(chẳngậhạnậ

nhsậquyậđvnhậvềậthủậtụcậthămậgặp,ậtiếpậxúcậlãnhậsựậđsợcậquyậđvnhậởậThôngậtsậliênậtvchậ

sốậ 03/2012/TTLT-BCA-BQP-BNGậ đãậ đsợcậ nângậ lênậ quyậ đvnhậ tạiậ Điềuậ 53ậ Lu tậ

THAHSậnămậ2019;ậquyậđvnhậvềậtổậchứcậlaoậđộngậchoậphạmậnhânậtrs cậđsợcậquyậđvnhậ

95

tạiậ Nghvậ đvnh sốậ 117/2011/NĐ-CP thìậ nayậ đsợcậ quyậ đvnhậ tạiậ Điềuậ 33ậ Lu tậ THAHS

nămậ2019...). Đặcậbiệt,ậnếuậnhsậsauậkhiậLu tậTHAHSậnămậ2010ậđsợcậbanậhLnh,ậChínhậ phủ đãậbanậhLnhậNghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CP vLậnhấtậlLậc cậbộ,ậngLnhậliênậquanậđãậ

banậhLnhậkh ậnhiềuậvănậbảnậds iậlu tậđểậhs ngậdẫnậthiậhLnh,ậlLmậchoậc cậquyậđvnhậvềậ

ANCNậcủaậphạm nhânậnằm rảiậr cậvLậtảnậmạnậởậnhiềuậvănậbảnậkh cậnhauậthìậsauậkhiậ

Lu tậTHAHSậnămậ2019ậđsợcậbanậhLnh,ậnhiềuậnộiậdungậtrs cậđây đsợcậquyậđvnhậởậc cậ thôngậtsậđãậđsợcậquyậđvnhật pậtrungậhơnậtrongậNghvậđvnhậcủaậChínhậphủậ(Nghvậđvnhậsốậ

133/2020/NĐ-CP),ậđiềuậnLyậv aậlLmậchoậc cậquyậđvnhậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậđsợcậ

thểậhiệnậởậvănậbảnậcóậhiệuậlựcậởậtầmậcaoậhơn,ậv aậkhắcậphụcậmộtậbs cậtìnhậtrạngậc cậ

quyậđvnhậvềậANCNậcủa phạmậnhânậnằmậrảiậr c,ậtảnậmạn, đồngậthời tạoậthu nậlợiậhơn choậc cậchủậthểậliênậquan trongậviệcậtiếpậc nậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậ

phạmậ nhân. Điềuậ nLyậ đãậ choậ thấyậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ ởậ Việtậ Nam

ngLyậcLngậđsợcậchúậtrọngậhơn.

Tóm lại, quaậ10ậnămậ(2011ậ- 2020), ph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậ nhânậđãậcóậ

nhữngậbs cậtiếnậđ ngậkể,ậc cậquyậđvnh là kh ậtoLnậdiệnậvLậđầyậđủ, ngLyậcLngậthốngậ

nhất,ậđồngậbộậhơnậv iậph pậlu tậchuyênậngLnh;ậcơậbảnậphùậhợpậv iậtrìnhậđộậph tậtriểnậ

kinhậ tếậ - xãậ hộiậ củaậ đấtậ ns c,ậ đốiậ tsợngậ THAPT,ậ nhiềuậ nộiậ dungậ ngLyậ cLngậ tsơngậ

thíchậ v iậ PLQT.ậ Tìnhậ hìnhậ thiậ hLnhậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ đạtậ đsợcậ

nhữngậkếtậquảậđ ngậghiậnh n.

NhữngậkếtậquảậđạtậđsợcậnêuậtrênậlLậdoậc cậnguyênậnhânậchủậyếuậsau:ậ

- Kinhậtế,ậxãậhộiậViệtậNamậđangậtrênậđLậph tậtriển,ậtạoậraậnguồnậlựcậv tậchấtậchoậ

phépậbanậhLnhậđsợcậc cậquyậđvnhậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậngày càng tiếnậbộậhơn.

- T cậđộngậcủaậbốiậcảnhậquốcậtếậvềậnhânậquyềnậvLậANCNậđãậthôiậthúcậviệcậhoLnậ

thiệnậhìnhậthứcậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậởậViệtậNam.ậ

- TiếpậthuậđsợcậnhữngậthLnhậtựuậcủaậPLQTậvềậANCNậcủaậphạmậnhân.

- Sựậphốiậhợpậgiữaậc cậcơậquanậhữuậquanậcủaậBộậCôngậanậvLậc cậbộ,ậngLnhậtrongậ

côngật cậxâyậdựngậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân.

- Nh nậ thứcậ vềậ nhânậ quyềnậ vLậ vềậ ANCNậ trongậ xãậ hộiậ nóiậ chung,ậ trongậ phạmậ nhânậnóiậriêng,ậngLyậcLngậnângậcaoậđãậthúcậđẩyậc cậnhLậl pậph pậquanậtâmậhơnật iậlĩnhậ vựcậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhân.ậ

- SứcậmạnhậcủaậmạngậxãậhộiậvLậcủaậtruyềnậthôngậđãậđặtậraậvấnậđềậphảiậhoLnậthiệnậ

ph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân.

- Sự quanậtâmậđầuậtsậcủaậNhLậns cậvLậBộậCôngậan đốiậv iậcôngật cậTHAPTậvLậ

bảoậđảmậc cậchếậđộ,ậchínhậs chậchoậphạmậnhân;ậsựậchủậđộng,ậs ngậtạoậcủaậtrạiậgiamậ

trongậviệcậtổậchứcậkhaiậth cậc cậnguồnậlựcậgópậphầnậbảoậđảmậANCNậchoậphạmậnhân.ậ

Tăngậ csờngậ xãậ hộiậ hóaậ côngậ t cậ gi oậ dụcậ thôngậ quaậ việcậ phốiậ hợpậ v i c cậ bộ,ậ ban,ậ

ngLnh,ậtổậchứcậchínhậtrvậ- xãậhộiậchungậtayậvLoậcôngật cậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân.ậ

96

NgoLiậraậcònậcóậsựậquanậtâmậđộngậviênậvLậhỗậtrợậv tậchấtậkinhậphíậcủaậgiaậđìnhậphạmậ

nhânậtrongậbảoậđảmậANCNậcho phạmậnhân.ậ

3.2.2. Những hạn chế, thiếu sót và nguyên nhân Bênậcạnhậnhữngậkếtậquảậđạtậđsợcậnêuậtrên,ậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậởậ

ViệtậNamậhiệnậnayậvẫnậcònậnhữngậhạnậchế,ậthiếuậsótậsauậđây.ậ

Thứ nhất, chsaậcóậđầyậđủậc cậquyậđvnhậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậtrênậc cậkhíaậ cạnh,ậnhómậphạmậnhânậđặcậthùậvL tr chậnhiệmậcủaậc cậchủậthểậtrongậbảoậđảmậANCNậ

củaậphạmậnhân,ậđiềuậnLyậđsợcậthểậhiệnậcụậthểậnhsậsau:

Một là, thiếu một số quy định xác lập các nguyên tắc của pháp luật về ANCN của

phạm nhân.

Trongậcôngậcuộcậđổiậm iậđấtậns c,ậĐảngậCộngậsảnậViệtậNamậđãậcoi dânậchủậlLậ

nguyênậ tắcậ tổậ chứcậ vLậ hoạtậ độngậ củaậ NhLậ ns cậph pậ quyềnậ XHCN.ậ Đạiậ hộiậ lầnậ thứậ

XIIậcủaậĐảngậđãậđặtậraậyêuậcầu:ậ“Trong tổ chức và hoạt động của nhà nước, phải thực

hiện dân chủ, tuân thủ các nguyên tắc pháp quyền và phải tạo ra sự chuyển biến tích cực, đạt kết quả cao hơn”99.ậĐạiậhộiậlầnậthứậXIIIậcủaậĐảngậtiếpậtụcậnhấnậmạnhậ“Cấp ủy, tổ chức đảng, các tổ chức trong hệ thống chính trị, đội ngũ đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức nêu gương thực hành dân chủ”100. Lu tậTHAHS nămậ2019ậvLậtrs cậ đóậ lLậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ đãậ quyậ đvnhậ các nguyênậ tắcậ trongậ THAHS:ậ Tuânậ thủậ

Hiếnậph p,ậph pậlu t,ậbảoậđảmậlợiậíchậcủaậNhLậns c,ậquyền,ậlợiậíchậhợpậph pậcủaậcơậ quan,ậ tổậ chức,ậ c ậ nhân;ậ Bảoậ đảmậ nhânậ đạoậ XHCN;ậ tônậ trọngậ danhậ dự,ậ nhânậ phẩm,ậ

quyền,ậlợiậíchậhợpậph pậcủaậngsờiậchấpậhLnhậ n...ậ(Điềuậ4).ậĐâyậlLậnhữngậtsậtsởngậchỉậ

đạoậcơậbảnậlLmậnềnậtảngậchoậviệcậxâyậdựngậvLậthựcậhiệnậph pậlu tậvềậTHAHS,ậtrongậ

đóậ cóậ THAPT.ậ Tuyậ nhiên,ậ nguyênậ tắcậ dânậ chủậ trongậ THAHS lạiậ chsaậ đsợcậ đềậ c p.ậ

TheoậyêuậcầuậcủaậPLQT,ậcôngậbằngậvLậbìnhậđẳngậphảiậđsợcậcoiậlLậnhữngậnguyênậtắcậ

cơậbảnậtrongậviệcậđốiậxnậv iậphạmậnhân.ậKhôngậphảiậngẫuậnhiênậmLậcụmật ậ “không

được phân biệt đối xử về chủng tộc, màu da, giới tính, ngôn ngữ, tôn giáo, quan điểm

chính trị hoặc quan điểm khác, nguồn gốc dân tộc hoặc xã hội, tài sản, thành phần

xuất thân hoặc địa vị khác” lạiậ xuấtậ hiệnậ vLậ đsợcậ nhấnậ mạnhậ trongậ nhiềuậ vănậ kiệnậ quốcậtếậquanậtrọngậvềậđốiậxnậv iậphạmậnhânậ(Điềuậ6aậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậ nămậ1955; Điềuậ2ậNhữngậnguyênậtắcậcơậbảnậnămậ1990...).ậTuyậnhiên,ậc cậnguyênậtắcậ nLyậ cũngậ chsaậ đsợcậ đềậ c pậ trongậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019. Ngoài ra, vào ngày 18/12/1982,ậViệtậNamậđãậphêậchuẩnậCôngậs cậvềậxóaậbỏậmọiậhìnhậthứcậphânậbiệtậđốiậ xnậchốngậlạiậphụậnữậnămậ1979.ậLu tậbìnhậđẳngậgi iậnămậ2006 đãậđặtậraậnguyênậtắcậbảoậ

đảmậlồngậghépậvấnậđềậbìnhậđẳngậgi iậtrongậxâyậdựngậvLậthựcậthiậph pậlu tậ(khoảnậ5ậ

Điềuậ6).ậLu tậbanậhLnhậvănậbảnậQPPLậnămậ2015ậ yêuậcầuậbảoậđảmậlồngậghépậvấnậđềậ 99 ĐảngậCộngậsảnậViệtậNamậ(2016),ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII,ậtlđd,ậtr.175. 100 ĐảngậCộngậsảnậViệtậNamậ(2021),ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII,ậNxb.ậChínhậtrvậquốcậgiaậ Sựậth t,ậHLậNội,ậT pậ1,ậtrangậ173.

97

bìnhậ đẳngậ gi iậ trongậ vănậ bảnậ QPPLậ (khoảnậ 4ậ Điềuậ 5).ậ Lu tậ Thiậ hLnhậ tạmậ giữ,ậ tạmậ

giamậnămậ2015ậcũngậ đãậquyậđvnhậvềậnguyênậtắcậbảoậđảmậbìnhậđẳngậgi i,ậquyền,ậlợiậ íchậ chínhậ đ ngậ củaậ phụậ nữ,ậ trẻậ em trongậ thiậ hLnhậ tạmậ giữ,ậ tạmậ giam. Lu tậ THAHSậ

hiệnậhLnhậchsaậđềậc pậđếnậvấnậđềậnLyậtrongậc cậnguyênậtắcậTHAHS.ậ

Hai là, còn thiếu vắng khá nhiều quy định đảm bảo an ninh cá nhân của phạm

nhân, cụ thể là:

(1)ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ đã đềậ c pậ đếnậ c cậ quyậ đvnhậ vềậ quảnậ lt,ậ giamậ giữậ

phạmậnhânậtrongậtrạiậgiam.ậTuyậnhiên,ậđạoậlu tậnLyậ(vLậkểậcảậLu tậTHAHSậnămậ2010)ậ

vLậc cậvănậbảnậhs ngậdẫnậthiậhLnhậđềuậchsaậquyậđvnhậvềậviệcậquảnậlt,ậgiamậgiữậphạmậ

nhânậtrongậtìnhậtrạngậkhẩnậcấpậ(chẳngậhạnậnhsậđộngậđất,ậlũậlụt,ậch yậr ng,ậdvchậbệnh,ậ chiếnậtranh…).ậChỉậtínhậriêngậtrongậthờiậgianậgầnậđây,ậđợtậmsaậlũậđểậlạiậh uậquảậđặcậ

biệtậnặngậnềậchoậc cậtỉnhậmiềnậTrungậtrongậnnaậsauậnămậ2020ậvLậđạiậdvchậCovid-19 là

nhữngậsựậkiệnậcLngậchoậthấyậsựậcầnậthiếtậphảiậcóậquyậđvnhậvềậviệcậquảnậlt,ậgiamậgiữậ

phạmậnhânậtrongậtìnhậtrạngậkhẩnậcấpậnhằmậbảoậđảmậanậtoLnậtínhậmạng,ậthânậthể,ậsứcậ khỏeậchoậphạmậnhân101.ậLsờngậtrs cậvấnậđềậnLy,ậph pậlu tậcủaậnhiềuậns cậ(nhs:ậNh tậ Bản,ậSingapore...)ậđãậcóậc cậquyậđvnhậvềậquảnậltậphạmậnhânậtrongậtìnhậtrạngậkhẩnậcấp.ậ

ĐâyậlLậvấnậđềậcònậkhuyếtậthiếuậtrongậph pậlu tậViệtậNamậhiệnậhLnh.

(2)ậQuyậmôậgiamậgiữậcủaậtrạiậgiamậcóậảnhậhsởngậđếnậviệcậbảo đảmậANCNậcủaậ

phạmậ nhân.ậ Tuyậ nhiên,ậ cảậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ vLậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ đềuậ khôngậquyậđvnhậvềậvấnậđềậnLy.ậTheoậquyậđvnhậtạiậNghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CP,ậmỗiậ

trạiậgiamậthuộcậBộậCôngậanậquảnậltật ậ2.000 đếnậ5.000ậphạmậnhân; mỗiậphânậtrạiậgiamậ

quảnậ ltậ nhiềuậ nhấtậ lLậ 1.000ậ phạmậ nhânậ (Điềuậ 5).ậ Tuyậ nhiên,ậ Nghvậ đvnhậ sốậ

133/2020/NĐ-CPậthayậthếậNghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CPậđãậkhôngậquyậđvnhậvềậvấnậ

đềậnLy.ậPLQTậchấpậthu nậviệcậgiamậgiữậkhông qu ậ500ậphạmậnhânậtrongậmỗiậtrạiậgiamậ

(Điều 63cậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).ậĐâyậlLậđiềuậcònậkhuyếtậthiếuậ

trongậph pậlu tậViệtậNamậhiệnậhLnh.ậ

(3)ậĐểậbảoậđảmậanậtoLnậchoậphạmậnhânậtrongậtrạiậgiam,ậviệcậkiểmậso tậanậninhậlLậ

101 Mộtậvíậdụậkh c:ậTrongậđợtậmsaậlũậcuốiậnămậ2017,ậnhiềuậphânậtrạiậcủaậTrạiậgiamậsốậ5ậ(đóngậtạiậThanhậHóa)ậbvậ ng pậsâuậhơnậ1mậtrongậns cậvLậcôậl p,ậtrạiậgiamậđãậphảiậdiậchuyển c cậphạmậnhânậlênậg cậ2ậcủaậc cậphânậtrại,ậ đồngậthờiậhuyậđộngậhLngậtrămậc nậbộậngLyậđêmậtúcậtrực,ậcanhậg chậnghiêmậngặtậvLậdùngậcaậnôậđểậđsaậcơmậvLậ ns cậchoậc cậphạmậnhân.ậMsaậlũậđãậkhiếnậtrangậtrạiậchănậnuôiậtrongậkhuậvựcậTrạiậgiamậsốậ5ậbvậng pậsâuậtrong ns cậkhiếnậkhoảngậ4.000ậconậlợnậbvậchếtậđuối.ậXemậbLi:ậ“Trạiậgiamậbvậns cậlũậcôậl p,ậdùngậcaậnôậđsaậcơmậchoậ 700ậphạmậnhân”;ậđăngậtại:ậhttps://nld.com.vn/thoi-su/trai-giam-bi-nuoc-lu-co-lap-dung-ca-no-dua-com-cho-700- pham-nhan-20171013121649155.htm;ậtruyậc pậngLyậ16/10/2020.ậ

cầnậ thiết.ậ Ngày 28/3/2011, Bộậ trsởngậ Bộậ Côngậ anậ đãậ banậ hLnhậ Thôngậ tsậ sốậ 13/2011/TT-BCAậquyậđvnhậvềậviệcậquảnậlt,ậtrangậbv,ậkhaiậth c,ậsnậdụngậhệậthốngậkiểmậ soát an ninhậc cậcơậsởậgiamậgiữậtrongậCAND.ậTuyậnhiên,ậvănậbảnậQPPL này và các vănậbảnậQPPLậcóậliênậquanậkh cậlạiậkhôngậcóậđiềuậkhoảnậnLoậquyậđvnhậvềậviệcậthânậ nhânậkhiậđếnậthămậgặpậphạmậnhânậphảiậthựcậhiệnậviệcậkiểmậso tậanậninhậ(tsơngậtựậnhsậ

98

việcậkiểmậso tậanậninhậđốiậv iậhLnhậkh chậtrs cậkhiậvLoậphòngậchờậđểậlênậm yậbay),ậ

nhằmậphòngậng aậthânậnhânậđsaậv tậcấmậchoậphạmậnhânậtrongậkhiậthămậgặp.

(4) Soậv iậLu tậTHAHSậnămậ2010,ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậbổậsungậquyậđvnhậ

vềậviệcậcóậthểậgiamậgiữậriêngậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậđồngậtính,ậngsờiậchuyểnậđổiậ

gi iậtính,ậngsờiậchsaậx cậđvnhậrõậgi iậtínhậ(khoảnậ3ậĐiềuậ30).ậĐểậbảoậđảmậanậtoLnậtrạiậ

giam, theo quy đvnhậ củaậ ph pậ lu t,ậ đvnhậ kỳậ vLậ độtậ xuấtậ trạiậ giamậ tổậ chứcậ kh mậ xétậ phạmậnhânậnhằmậph tậhiệnậvLậthuậgiữậđồậv tậcấm.ậTuyậnhiên,ậhiệnậchsaậcóậquyậđvnhậ

vềậchủậthểậkh mậxétậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậchuyểnậđổiậgi iậtính,ậngsờiậchsaậx cậ

đvnhậrõậgi iậtính.

(5) Theoậquyậđvnhậtạiậđiểmậcậkhoảnậ2ậĐiềuậ28ậLu tậTHAHSậnămậ2019,ậkhiậtiếpậ nh nậngsờiậchấpậhLnhậ nậphạtậtù,ậtrạiậgiamậcóậtr chậnhiệmậkiểmậtraậngsờiậchấpậhLnhậ

nậphạtậtù trs cậkhiậđsaậvLoậbuồngậgiam.ậTuyậnhiên,ậđạoậlu tậnLyậlạiậkhôngậquyậđvnhậ

vềậgi iậtínhậcủaậngsờiậkiểmậtraậđốiậv iậngsờiậchấpậhLnhậ nậphạtậtù.ậLu tậThiậhLnhậtạmậ

giữ,ậ tạmậ giamậ nămậ 2015ậ quyậ đvnhậ rõ,ậ khiậ tiếpậ nh nậ ngsờiậ bvậ tạmậ giữ,ậ ngsờiậ bvậ tạmậ

giam,ậcơậsởậgiamậgiữậcóậtr chậnhiệmậkiểmậtraậthânậthểậcủaậngsờiậbvậtạmậgiữ,ậngsờiậbvậ

tạmậgiam.ậViệcậkiểmậtraậthânậthểậngsờiậbvậtạmậgiữ,ậngsờiậbvậtạmậgiamậlLậnamậgi iậdoậ

c nậbộậnamậthựcậhiện,ậnữậgi iậdoậc nậbộậnữậthựcậhiệnậvLậđsợcậtiếnậhLnhậởậnơiậkínậđ oậ

(khoảnậ2ậĐiềuậ16).ậ PLQTậcũngậquyậ đvnh,ậ c cậbiệnậph pậhữuậhiệuậ cầnậđsợcậ pậdụngậ

nhằmậđảmậbảoậnhânậphẩmậvLậlòng tựậtrọngậcủaậc cậphạmậnhânậnữậđsợcậbảoậvệậtrongậ quyậtrìnhậkh mậxétậthânậthể.ậQuyậtrìnhậnLyậchỉậđsợcậthựcậhiệnậbởiậc cậc nậbộậnữậđãậ

đsợcậđLoậtạoậc cậphsơngậph pậkh mậxétậphùậhợp,ậdựaậtrênậc cậquyậtrìnhậcóậsẵnậ(Điềuậ

19 Nhữngậquyậtắcậtrongậviệcậđốiậxnậđốiậv iậtùậnhânậnữậnămậ2010).ậĐâyậlLậvấnậđềậcầnậ

đsợcậbổậsungậtrongậLu tậTHAHSậhiệnậhLnh.

(6)ậTrongậđiềuậkiệnậcủaậcuộcậCMCNậ4.0ậvLậsựậph tậtriểnậcủaậtríậtuệậnhânậtạoậrấtậ

cầnậcóậquyậđvnhậvề nghiêmậcấmậthựcậhiệnậc cậthíậnghiệmậ yậhọcậcóậthểậgâyậnguyậhạiậ

choậsứcậkhỏeậcủaậphạmậnhân.ậVềậvấnậđềậnLy,ậ PLQT đã quyậđvnhậrõ,ậkhôngậngsờiậbvậ

giamậhayậbvậcầmậtùậnLoậphảiậchvuậbấtậkỳậmộtậcuộcậthíậnghiệmậyậtếậhayậkhoaậhọcậnLoậcóậ

thểậgâyậnguyậhạiậchoậsứcậkhỏeậcủaậmình,ậdùậchoậngsờiậđóậđồngậtậ(Điềuậ22ậT pậhợpậ c cậ nguyênậ tắcậ nămậ 1988).ậ Đâyậ lLậ điềuậ cònậ khuyếtậ thiếuậ trongậ ph pậ lu tậ Việtậ Namậ hiệnậhLnh.ậ

Ba là, thiếu một số quy định về trách nhiệm của người có thẩm quyền và những

chủ thể khác trong giam giữ, giáo dục cải tạo và bảo đảm ANCN của phạm nhân.

TrongậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân,ậc nậbộậtrạiậgiamậcóậvaiậtròậđặcậbiệtậquanậ

trọng.ậV iậkhuônậkhổậcủaậLu tậTHAHSậhiệnậhLnh,ậdoậđiềuậchỉnhậnhiềuậđốiậtsợngậkh cậ

nhauậtrongậTHAHSậchoậnênậkhóậcóậthểậcóậquyậđvnhậvềậtiêuậchuẩn,ậphẩmậchấtậcủaậc nậ

bộậ trạiậ giam.ậ Theoậ Thôngậ tsậ sốậ 05/2016/TT-BCA,ậ c nậ bộậ trạiậ giamậ cóậ tr chậ nhiệmậ

tuânậthủậHiếnậph p,ậph pậlu tậvLậquyậđvnhậcủaậBộậCôngậanậvềậcôngật cậquảnậlt,ậgi oậ

99

dụcậcảiậtạoậphạmậnhân;ậtônậtrọngậvLậbảoậvệậtínhậmạng,ậsứcậkhỏe,ậdanhậdự,ậnhânậphẩm,ậ

tLiậsản,ậquyềnậvLậlợiậíchậhợpậph pậcủaậphạmậnhânậ(Điềuậ3).ậTuyậv y,ậđâyậchỉậlLậnhữngậ nguyênậ tắcậ chungậ mLậ chsaậ cóậ quyậ đvnhậ cụậ thểậ vềậ tiêuậ chuẩn,ậ phẩmậ chấtậ vLậ vănậ hóaậ

ứngậxnậcủaậc nậbộậtrạiậgiam.ậTrs cậđó,ậngLyậ14/4/2011,ậBộậtrsởngậBộậCôngậanậđãậbanậ

hLnhậ Thôngậ tsậ sốậ 16/2011/TT-BCAậ quyậ đvnhậ vềậ côngậ t cậ Cảnhậ s tậ quảnậ gi o.ậ Theo

đó,ậCảnhậs t quảnậgi oậcóậ3ậtiêuậchuẩn:ậ(1)ậVềậphẩmậchấtậđạoậđức,ậtậthứcậtr chậnhiệmậ vLậtínhậgsơngậmẫuậtrongậcôngậviệcậvLậcuộcậsống; (2) VềậtrìnhậđộậđLoậtạo;ậ(3)ậVềậsứcậ

khỏeậ(Điềuậ9).ậĐâyậlLậnhữngậquyậđvnhậcầnậthiếtậcóật cậdụngậđiềuậchỉnhậhLnhậvi,ậth iậ

độ,ậtr chậnhiệmậcủaậngsờiậc nậbộậtrựcậtiếpậlLmậcôngật cậquảnậlt,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậ

nhân.ậTuyậv y,ậđây chỉậlLậnhữngậnộiậdungậmangậtínhậcơậbảnậnhấtậmLậchsaậbaoậhLmậhếtậ nhữngậ nộiậ dungậ trong vănậ hóaậ ứngậ xnậ củaậ Cảnhậ s tậ quảnậ gi o.ậ Hơnậ nữa,ậ trongậ trạiậ

giam,ậngoLiậCảnhậs tậquảnậgi oậcònậcóậnhữngậchủậthểậkh cậcũngậthamậgiaậvLoậviệcậbảoậ

đảmậ ANCNậ của phạmậ nhânậ songậ lạiậ chsaậ cóậ vănậ bảnậ ph pậ lu tậ trựcậ tiếpậ điềuậ chỉnhậ

hLnhậvi,ậtậthứcậtr chậnhiệmậcủaậc cậchủậthểậnLy.

MặcậdùậLu tậTHAHSậhiệnậhLnhậđãậcóậc cậquyậđvnhậvềậtr chậnhiệmậcủaậc cậlựcậ

lsợngậtrongậTHAHS,ậtrongậđóậcóậTHAPT,ậsongậhiệnậchsaậcóậcơậchếậđểậc cậtổậchứcậxãậ

hộiậthamậgiaậvLoậcôngật cậTHAPT,ậgi mậs tậviệcậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân.ậDoậ

đó,ậvaiậtròậcủaậc cậthiếtậchếậxãậhội phiậnhLậns cậtrongậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhânậ

chsaậđsợcậph tậhuy.ậPh pậlu tậLiênậbangậNga,ậchẳngậhạn, cóậquyậđvnhậvềậgi mậs tậxãậ hội,ậnghĩaậlLậĐoLnậgi mậs tật ậc cậtổậchứcậxãậhộiậthsờngậxuyênậđsợcậthămậtù,ậthanhậ

traậviệcậbảoậđảmậANCNậcủaậphạm nhân,ậđiềuậkiệnậsốngậcủaậtùậnhân,ậgi mậs tậviệcậgiảiậ

quyếtậkhiếuậnại,ậtốậc oậtrongậtù.ậPLQTậyêuậcầu,ậphảiậtạoậđiềuậkiệnậthu nậlợiậchoậcộngậ

đồngậvLậc cậtổậchứcậxãậhộiậgiúpậđỡậtùậnhânậ(Nguyênậtắcậ10ậNhữngậnguyênậtắcậcơậbảnậ

nămậ1990),ậvL,ậtrongậviệcậđốiậxnậv iậtùậnhân,ậcầnậnhấnậmạnhậrằngậkhôngậphảiậlLậhọậbvậ

loạiậtr ậraậkhỏiậcộngậđồng,ậmLậvẫnậtiếpậtụcậlLậmộtậbộậph nậcủaậcộngậđồng.ậBởiậv y,ậc cậ

tổậchứcậcộngậđồngậcầnậtranhậthủậbấtậcứậlúcậnLoậcóậthểậđểậgiúpậđộiậngũậnhânậviênậnhLậtùậ

lLmậ nhiệmậ vụậ t iậ hòaậ nh pậ xãậ hộiậ choậ tùậ nhânậ (Điềuậ 61ậ C cậ quyậ tắcậ tiêuậ chuẩnậ tốiậ

thiểuậnămậ1955).ậĐâyậlLậđiềuậcònậkhuyếtậthiếuậtrongậph pậlu tậViệtậNamậhiệnậhLnh.

Bốn là, quy định về kiểm soát thực thi quyền lực nhà nước trong giam giữ, giáo

dục cải tạo phạm nhân vẫn còn nhiều khoảng trống.

Hiếnậph pậnămậ2013ậđềậcaoậviệcậkiểmậso tậquyềnậlựcậnhLậns cậnhằmậtr nhậtìnhậ trạngậlạmậquyền,ậlộngậquyền,ậthaậhóaậquyềnậlựcậtrongậđộiậngũậc nậbộậvLậnhânậviênậnhLậ ns c.ậTrongậcôngật cậTHAPTậvLậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhânậcLngậcầnậphảiậlLmậ

tốtậcôngật cậkiểmậso tậquyềnậlựcậnhLậns c.ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậtuyậđãậcóậquyậđvnhậ

vềậviệcậkiểmậtra,ậthanhậtraậcủaậBộậCôngậanậđốiậv iậcôngật cậTHAHSậ(điểmậhậkhoảnậ1ậ

Điềuậ195)ậsongậkhôngậcóậquyậđvnhậvềậviệcậtrạiậgiamậphảiậtiếnậhLnhậtựậkiểmậtraậcôngậ

t cậTHAPT,ậtrongậđóậcó nhữngậnộiậdungậliênậquanậđếnậANCNậcủaậphạmậnhân.ậCùngậ

100

vềậvấnậđềậnLy,ậBộậlu tậTTHSậnămậ2015ậđãậquyậđvnh,ậcơậquan,ậngsờiậcóậthẩmậquyềnậ

tiếnậ hLnhậ tốậ tụngậ phảiậ thsờngậ xuyênậ kiểmậ traậ việcậ tiếnậ hLnhậ c cậ hoạtậ độngậ tốậ tụngậ thuộcậthẩmậquyềnậ(khoảnậ1ậĐiềuậ33).ậPh p lu tậSingaporeậcũngậquyậđvnhậrõ,ậGi mậthvậ

trạiậgiamậsẽậgi mậs tậvLậkiểmậso tậtấtậcảậc cậvấnậđềậliênậquanậđếnậnhLậtùậdoậmìnhậphụậ

tr chậvLậchvuậtr chậnhiệmậtrs cậỦyậviênậphụậtr chậc cậnhLậtùậvềậviệcậthựcậhiệnậvLậđốiậ

xnậv iậc cậsĩậquanậvLậphạmậnhânậ(Điềuậ24ậLu tậnhLậtùậnămậ2000).ậĐâyậcònậlLậkhoảngậ trốngậ trongậ ph pậ lu tậ Việtậ Namậ hiệnậ hLnh.ậ Đồngậ thời,ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ quyậ

đvnh,ậkhiậtiếpậnh nậngsờiậchấpậhLnhậ nậphạtậtù,ậtrạiậgiamậphảiậgiảiậthíchậquyền,ậnghĩaậ

vụậcủaậphạmậnhânậ(điểmậđậkhoảnậ2ậĐiềuậ28).ậTuyậnhiên,ậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậ

dânậ tộcậ thiểuậ sốậ hoặcậ phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậ ns cậ ngoLiậ khôngậ biếtậ tiếngậ Việtậ thìậ lạiậ khôngậcóậquyậđvnhậphảiậcóậphiênậdvchậ(trongậtrsờngậhợpậc nậbộậtrạiậgiamậkhôngậđ pậ

ứngậđsợcậyêuậcầuậvềậngoạiậngữậvLậtiếngậdânậtộc).ậPLQTậquyậđvnh,ậtrạiậgiamậphảiậsnậ

dụngậdvchậvụậphiênậdvchậbấtậcứậkhiậnLoậcầnậthiếtậ(Điềuậ51bậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậ

thiểuậnămậ1955).ậĐâyậlLậđiềuậcònậbấtậc pậtrongậph pậlu tậViệtậNamậhiệnậhLnh.ậ

Năm là, còn thiếu vắng khá nhiều quy định về đảm bảo mối quan hệ giữa phạm

nhân với thân nhân; quan hệ kinh tế, dân sự; việc gửi, nhận tiền, quà; lao động, việc

làm cho phạm nhân; việc trích xuất phạm nhân...

TheoậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHSậnămậ2019,ậphạmậnhânậđsợcậgặpậvLậliênậlạcậđiệnậ

thoạiậtrongậns cậv iậthânậnhânậtrongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtạiậtrạiậgiamậ(Điềuậ 52ậvLậĐiềuậ54).ậTuyậnhiên,ậvănậbảnậlu tậnLyậkhôngậquyậđvnhậthânậnhânậcủaậphạmậnhânậ

lLậgồmậnhữngậđốiậtsợngậnLo.ậLu tậThiậhLnhậtạmậgiữ,ậtạmậgiamậnămậ2015ậđãậquyậđvnh

rõ,ậthânậnhânậcủaậngsờiậbvậtạm giữ,ậngsờiậbvậtạmậgiamậlLậngsờiậcóậquanậhệậôngậbLậnội,ậ

ôngậbLậngoại;ậbốậmẹậđẻ,ậbốậmẹậnuôi,ậbốậmẹậvợ,ậbốậmẹậchồng;ậvợ,ậchồng;ậanhậchvậemậ

ruộtậhoặcậconậđẻ,ậconậnuôi,ậconậdâu,ậconậrểậv iậngsờiậbvậtạmậgiữ,ậngsờiậbvậtạmậgiam;ậ

ch uậruộtậv iậngsờiậbvậtạmậgiữ,ậngsờiậbvậtạmậgiamậmLậngsờiậbvậtạmậgiữ,ậngsờiậbvậtạmậ

giamậlLậôngậbLậnội,ậôngậbLậngoạiậ(khoảnậ8ậĐiềuậ3).ậBộậlu tậTTHSậnămậ2015ậcũngậquyậ

đvnh,ậngsờiậthânậthíchậcủaậngsờiậthamậgiaậtốậtụng,ậngsờiậcóậthẩmậquyềnậtiếnậhLnhậtốậ

tụng lLậngsờiậcóậquanậhệậv iậngsờiậthamậgiaậtốậtụng,ậngsờiậcóậthẩmậquyềnậtiếnậhLnhậtốậ tụngậgồmậvợ,ậchồng,ậbốậđẻ,ậmẹậđẻ,ậbốậchồng,ậmẹậchồng,ậbốậvợ,ậmẹậvợ,ậbốậnuôi,ậ mẹậ nuôi,ậ conậ đẻ,ậ conậ nuôi;ậ ôngậ nội,ậ bLậ nội,ậ ôngậ ngoại,ậ bLậ ngoại,ậ anhậ ruột,ậ chvậ ruột,ậ emậ ruột;ậcụậnội,ậcụậngoại,ậb cậruột,ậchúậruột,ậc uậruột,ậcôậruột,ậdìậruột,ậch uậruộtậ(điểmậeậ khoảnậ1ậĐiềuậ4).ậĐâyậlLậđiềuậcònậkhuyếtậthiếuậtrongậLu tậTHAHSậnămậ2019.

Trongậ THAPT,ậ theoậ quyậ đvnhậ củaậ PLQT,ậ khôngậ nhữngậ phảiậ tạoậ điềuậ kiệnậ choậ

phạmậnhânậđsợcậthiếtậ l pậvLậduyậtrìậthsờngậxuyênậc cậ mốiậquanậhệậv iậgiaậđìnhậ mLậ

cònậ trongậ nhữngậ điềuậ kiện,ậ hoLnậ cảnhậ nhấtậ đvnhậ choậ phépậ họậ đsợcậvềậ thămậ nhL.ậ Cụậ

thể,ậtạiậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955ậquyậđvnh,ậtrongậtrsờngậhợpậcóậngsờiậ

họậ hLngậ gầnậ bvậ ốmậ nặng,ậ ngsờiậtùậ cầnậ đsợcậ phép,ậ vLoậ bấtậ cứậ lúcậ nLoậ điềuậ kiệnậ choậ

101

phép,ậ đếnậ bênậ gisờngậ ngsờiậ bệnhậ mộtậ mìnhậ hayậ cóậ ngsờiậ điậ kèmậ (Điềuậ 44b).ậ Theoậ

ph pậlu tậUganda,ậmộtậphạmậnhânậcóậthểậthựcậhiệnậmộtậchuyếnậthămậnhLậtrongậtrsờngậ hợpậngsờiậthânậ củaậ họậ bvậ chếtậ hoặcậ bvậ bệnhậ nặng,ậ th mậ chíậ cầnậ thiếtậ phảiậ cóậ mặtậ vìậ

công việcậkinhậdoanhậhoặcậgiaậđìnhậcóậtínhậchấtậcấpậb chậ(Điềuậ4ậQuyậtắcậnhLậtùậnămậ

2012).ậPh pậlu tậAnhậcũngậcóậquyậđvnhậvềậviệcậchoậphépậphạmậnhânậđsợcậthămậnhLậđểậ

duyậ trìậ mốiậ quanậ hệậ v iậ giaậ đìnhậ (Điềuậ 9ậ Quyậ tắcậ nhLậ tùậ nămậ 1999).ậ Lẽậ tấtậ nhiên,ậ khôngậ phảiậ v iậ mọiậ trsờngậ hợpậ đềuậ cóậ thểậ đsợcậ thựcậ hiệnậ việcậ thămậ nhL.ậ Nhữngậ

trsờngậhợpậphạmậnhânậcóậtínhậnguyậhiểmậcaoậthìậph pậlu tậc cậns cậđềuậquyậđvnhậphảiậ

giamậ giữậ chặtậ chẽậ nhữngậ đốiậ tsợngậnLy.ậ Ph pậ lu tậ Việtậ Namậ hiệnậ hLnhậ chsaậ đềậ c pậ

đếnậvấnậđềậnLy.

Theoậ điểmậ eậ khoảnậ 1ậ Điềuậ 27ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019,ậ phạmậ nhânậ cóậ quyềnậ

đsợcậtựậmìnhậhoặcậthôngậquaậngsờiậđạiậdiệnậđểậthựcậhiệnậgiaoậdvchậdânậsựậtheoậquyậ

đvnhậcủaậph pậlu t.ậLu tậHônậnhânậvLậgiaậđìnhậnămậ2014ậkhôngậcấmậviệcậliậhônậhoặcậ

kếtậhônậđốiậv iậphạmậnhân.ậTuyậnhiên,ậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậđểậthựcậhiệnậviệcậ

kếtậ hônậ thìậ đsơngậ sựậ phảiậ cóậ mặtậ tạiậ UBNDậ cấpậ xãậ vLậ đểậ thựcậ hiệnậ việcậ liậ hônậ thìậ

đsơngậsựậphảiậcóậmặtậtạiậTANDậcấpậhuyệnậnơiậđăngậktậhộậkhẩuậthsờngậtrú.ậLu tậthìậ

khôngậcấmậnhsngậtrongậđiềuậkiệnậbvậgiamậgiữ,ậphạmậnhânậkhôngậthểậthựcậhiệnậđsợcậ

c cậyêuậcầuậnLyậvLậvôậhìnhậtrungậlLmậchoậphạmậnhânậkhôngậthựcậhiệnậđsợcậviệcậkếtậ

hônậtheoậnguyệnậvọngậc ậnhân.ậ

Soậv iậLu tậTHAHSậnămậ2010,ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậbổậsungậc cậquyậđvnhậ

vềậ quyềnậ vLậ nghĩaậ vụậ củaậ phạmậ nhânậ (Điềuậ 27).ậ Đâyậ lLậ mộtậ điềuậ cầnậ thiếtậ đểậ tăngậ

csờngậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân.ậTuyậnhiên,ậnếuậnhsậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ

cóậmộtậđiềuậquyậđvnhậvềậchếậđộậhọcật p,ậhọcậnghềậvLậđsợcậthôngậtinậcủaậphạmậnhânậ

(Điềuậ 28)ậ thìậ quyềnậ đsợcậ cungậ cấpậ thôngậ tinậ của phạmậ nhânậ khôngậ đsợcậ quyậ đvnhậ

trongậLu tậTHAHSậhiệnậhLnh.

TheoậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHSậnămậ2019,ậkhiậgặpậthânậnhân,ậđạiậdiệnậcơậquan,ậ

tổậchứcậhoặcậc ậnhânậ kh c,ậphạmậ nhânậđsợcậnh nậths,ậtiền,ậđồậv t,ậtr ậđồậv tậthuộcậ

danhậmụcậcấmậ(khoảnậ3ậĐiềuậ52),ậđồngậthời,ậphạmậnhânậđsợcậnh nậquLậlLậtiền,ậđồậv tậ doậ thânậ nhânậ gniậ quaậ đsờngậ bsuậ chínhậ khôngậ qu ậ 02ậ lầnậ trongậ mộtậ th ngậ (khoảnậ 4ậ Điềuậ52).ậCụậthểậhóaậnộiậdungậnLy,ậThôngậtsậsốậ14/2020/TT-BCAậquyậđvnh,ậkhiậgặpậ thânậnhân,ậđạiậdiệnậcơậquan,ậtổậchứcậhoặcậc ậnhânậkh c,ậphạmậnhânậđsợcậnh nậquLậtốiậ đaậkhôngậqu ậ05ậkgậđồậv tậtrongậ mộtậlầnậgặp.ậNgoLiậra,ậ mỗiậth ngậphạmậnhânậđsợcậ nh nậtiền,ậđồậv tậdoậthânậnhânậđsaậđếnậhoặcậgniậquaậđsờngậbsuậchínhậ02ậlầnậ(khoảnậ1ậ

Điềuậ9).ậTuyậnhiên,ậcảậLu tậTHAHSậnămậ2019ậvLậc cậvănậbảnậhs ngậdẫnậthiậhLnhậlạiậ

khôngậquyậđvnhậvềậviệcậphạmậnhânậđsợcậnh nậtiền,ậđồậv tậdoậcơậquan,ậtổậchứcậhoặcậc ậ

nhânậkh cậgniậquaậđsờngậbsuậchính. TheoậquyậđvnhậcủaậPLQT,ậphạmậnhânậđsợcậnh nậ

tiềnậ vLậ tLiậ sảnậ t ậ bênậ ngoLiậ gniậ vLoậ choậ mìnhậ (Điềuậ 43cậ C cậ quyậ tắcậ tiêu chuẩnậ tốiậ

102

thiểuậnămậ1955).ậNgoLiậra,ậtheoậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ(điểmậđậkhoảnậ1ậ

Điềuậ17)ậvLậtrs cậđóậlLậLu tậTHAHSậnămậ2010ậ(điểmậeậkhoảnậ1ậĐiềuậ16),ậtrại giam có trách nhiệm nh nậ tLiậsản,ậtiềnậdoậcơậquanậTHADSậchuyểnậđếnậ đểậgiaoậ choậphạmậ

nhân theoậquyậđvnhậcủaậLu tậTHADS. Tuyậnhiên,ậcảậhaiậđạoậlu tậnLyậđềuậkhôngậquyậ

đvnhậvềậviệcậtrạiậgiamậcóậtr chậnhiệmậnh nậtiền,ậtLiậsảnậcủaậc ậnhân hoặc cơậquan,ậtổậ

chứcậkhác chuyểnậđếnậvLậgiaoậchoậphạmậnhân.

KhôngậchỉậlLậnhânậtốậbảoậđảmậanậtoLnậchoậphạmậnhânậtrongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ

nậphạtậtùậtạiậtrạiậgiam,ậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậcònậphảiậhs ngật iậviệcật iậ

hòaậnh pậxãậhộiậchoậnhómậđốiậtsợngậnLyậsauậkhiậmãnậhạnậtù,ậdoậđóậviệcậđLoậtạoậnghềậ

choậ phạmậ nhânậ lLậ mộtậ nộiậ dungậ quanậ trọng.ậ Thôngậ thsờng,ậ khiậ chấpậ hLnhậ xongậ nậ phạtậtù,ậđsợcậtrảậtựậdoậngsờiậchấpậ hLnhậ xongậ nậ phạtậtùậthsờngậquayậ trởậvềậv iậgiaậ

đìnhậnơiậđvaậphsơngậcsậtrú,ậdoậv yậmộtậtrongậc cậcănậcứậcủaậviệcậdạyậnghềậchoậphạmậ

nhânậlLậphảiậcănậcứậvLoậnơiậcsậtrúậcủaậhọậđểậtổậchứcậdạyậnghềậchoậphùậhợp giúpậhọậcóậ

thểậtìmậđsợcậviệcậlLmậsauậkhiậraậtù.ậVềậvấnậđềậnLy,ậPLQTậđãậđặtậraậyêuậcầu,ậphảiậcóậ

đLoậ tạoậ nghềậ trongậ c cậ côngậ việcậ hữuậ íchậ choậ tùậ nhânậ đểậ họậ cóậ thểậ kiếmậ sốngậ bằngậ

nghềậđó,ậđặcậbiệtậlLậchoậnhữngậtùậnhânậtrẻậtuổiậ(Điềuậ71eậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậ

thiểuậnămậ1955).ậKếtậquảậkhảoậs tậcũngậchoậthấy,ậtuyệtậđạiậđaậsốậphạmậnhânậđsợcậhỏiậ

tậkiếnậchoậbiếtậsẽậtrởậvềậđvaậphsơngậnơiậcsậtrúậsauậkhiậmãnậhạnậtùậ(98,93%ậ=ậ834/843ậ

phiếu)ậ(XemậPhụậlụcậ1,ậBiểuậđồậ3:ậTỷậlệậphạmậnhânậdựậđvnhậsẽậtrởậvềậđvaậphsơngậnơi csậtrúậsauậkhiậmãnậhạnậtù).ậTuyậnhiên,ậph pậlu tậhiệnậhLnhậchsaậcóậquyậđvnhậvềậmộtậ

trongậc cậcănậcứậlLậnơiậcsậtrúậcủaậphạmậnhânậđểậtổậchứcậdạyậnghềậchoậphạmậnhânậgiúpậ

họậcóậthểậtìmậđsợcậviệcậlLmậởậđvaậphsơngậnơiậmìnhậcsậtrúậsauậkhiậmãnậhạnậtù.

Nh nậthứcậđsợcậmôiậtrsờngậtrạiậgiamậdễậxảyậraậtìnhậtrạngậlạmậdụngậsứcậlaoậđộngậ

củaậphạmậnhân,ậPLQTậđãậkhẳngậđvnhậrằng,ậnhữngậlợiậíchậcủaậphạmậnhânậvLậcủaậviệcậ

đLoậtạoậnghềậchoậhọậphảiậkhôngậđsợcậsnậdụngậvLoậmụcậđíchậkiếmậlợiậchoậmộtậngLnhậ

côngậnghiệpậtrongậnhLậtùậ(Điềuậ72bậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).ậMặcậ

dùậph pậlu tậhiệnậhLnhậđãậcóậquyậđvnhậvềậtổậchứcậchoậphạmậnhânậlaoậđộngậsảnậxuấtậvLậ

snậdụngậkếtậquảậlaoậđộngậcủaậphạmậnhânậsongậhiệnậnayậkhôngậcóậđiềuậkhoảnậnLoậquyậ đvnhậvềậnghiêmậcấmậviệcậlạmậdụngậsứcậlaoậđộngậcủaậphạmậnhân.ậ

Theoậ Điềuậ 40ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019,ậ phạmậ nhânậ đsợcậtríchậ xuấtậ đểậ phụcậ vụậ điềuậ tra,ậ truyậ tố,ậ xétậ xn;ậ phụcậ vụậ yêuậ cầuậ quảnậ lt, giamậ giữ,ậ gi oậ dụcậ cảiậ tạo,ậ kh mậ bệnh,ậchữaậbệnhậhoặcậđểậchămậsócậconậcủaậphạmậnhânậđangậởậcùngậmẹậtrongậtrạiậgiamậ phảiậđsaậđiậkh mậvLậđiềuậtrvậbệnhậtạiậcơậsởậkh mậbệnh,ậchữaậbệnh.ậHiệnậkhôngậcóậquyậ

đvnhậvềậviệcậtríchậxuấtậphạmậnhânậtrongậc cậtrạiậgiamậđểậgiảiậquyếtậc cậgiaoậdvchậdânậ

sựậ củaậ phạmậ nhân.ậ Theoậ quyậ đvnhậ củaậ PLQT,ậ trongậ ch ngậ mựcậ tốiậ đaậ phùậ hợpậ v iậ

ph pậlu tậvLậbảnậ n,ậcầnậtiếnậhLnhậc cậbs cậđểậbảoậvệậnhữngậquyềnậliênậquanậđếnậc cậ

lợiậ íchậ dânậ sự,ậ quyềnậ bảoậ hiểmậ xãậ hộiậ vLậ c cậ phúcậ lợiậ xãậ hộiậ kh cậ củaậ phạmậ nhân,ậ

103

phạmậnhânậđsợcậkhuyếnậkhíchậvLậgiúpậđỡậđểậduyậtrìậvLậthiếtậl pậc cậquanậhệậxãậhộiậ

nếuậ điềuậ đóậ thúcậ đẩyậ lợiậ íchậ tốtậ nhấtậ củaậ giaậ đìnhậ họậ vLậ sựậ t iậ hòaậ nh pậ xãậ hộiậ củaậ riêngậhọậ(Điềuậ61ậvLậĐiềuậ80ậC cậquyậ tắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).ậNhsậv y,ậ

quyậ đvnhậ vềậ việcậ tríchậ xuấtậ đểậ giảiậ quyếtậ c cậ giaoậ dvchậ dânậ sựậ củaậ phạmậ nhânậ trongậ

ph pậlu tậViệtậNamậhiệnậhLnhậlLậcònậbỏậngỏậsoậv iậPLQT.

Sáu là, các quy định về an ninh sức khỏe của phạm nhân còn hạn chế. Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ vLậ kểậ cảậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ trs cậ đóậ đềuậ khôngậ

quyậđvnhậcụậthểậvềậchấtậlsợngậlsơngậthực,ậthựcậphẩmậdLnhậchoậphạmậnhânậmLậchỉậquyậ

đvnh,ậphạmậnhânậđsợcậbảoậđảmậăn,ậuốngậvệậsinhậ(khoảnậ3ậĐiềuậ42ậLu tậTHAHSậnămậ

2010)ậ hayậ phạmậ nhânậ đsợcậ bảoậ đảmậ ăn,ậ uốngậ hợpậ vệậ sinhậ (khoảnậ 3ậ Điềuậ 48ậ Lu tậ THAHSậnămậ2019).ậĐLnhậrằngậcác quyậđvnhậnày làậcầnậthiếtậnhsngậchúngậthsờngậđềậ

c pậđếnậsựậsạchậsẽậcủaậkhâuậchếậbiếnậmLậchsaậbaoậhLmậđầyậđủậvềậchấtậlsợngậcũngậnhs

vềậanậtoLnậthựcậphẩm.ậTrongậbốiậcảnhậvấnậđềậvệậsinhậanậtoLnậthựcậphẩmậởậtìnhậtrạngậ

đ ngậb oậđộngậnhsậhiệnậnayậthìậviệcậquyậđvnhậrõậphạmậnhânậđsợcậbảoậđảmậăn,ậuốngậ

vệậsinh,ậanậtoLnậthựcậ phẩmậlLậ mộtậđiềuậcầnậ thiết.ậ Vềậvấnậđềậ nLy,ậ Lu tậAnậtoLnậthực

phẩmậnămậ2010ậđãậdLnhậmộtậchsơngậquyậđvnhậvềậđiềuậkiệnậbảoậđảmậanậtoLnậđốiậv iậ

thựcậphẩmậ(ChsơngậIII).ậLu tậThiậhLnhậtạmậgiữ,ậtạmậgiamậnămậ2015ậcũngậquyậđvnh,

ngsờiậbvậtạmậgiữ,ậngsờiậbvậtạmậgiamậđsợcậbảoậđảmậanậtoLnậthựcậphẩmậtrongậăn,ậuống

(khoảnậ 3ậ Điềuậ 27).ậ Quyậ đvnhậ vềậ anậ toLnậ thựcậ phẩmậ choậ phạmậ nhânậ tuyậ rấtậ cầnậ thiếtậ nhsngậchsaậđsợcậquanậtâmậđúngậmứcậtrongậLu tậTHAHSậnămậ2019.ậ

Đồngậthời,ậLu tậ THAHSậnămậ2019ậquyậ đvnh,ậbếpậănậchoậphạmậ nhânậđsợcậcấpậ

c cậdụngậcụậcầnậthiếtậchoậviệcậnấuậăn,ậđunậns cậuốngậvLậchiaậđồậănậchoậphạmậnhânậ

(khoảnậ3ậĐiềuậ48),ậnhsngậkhôngậquyậđvnhậvềậviệcậcấpậc cậdụngậcụậphụcậvụậchoậviệcậ

bảoậ quảnậ thựcậ phẩmậ choậ phạmậ nhân.ậ Lu tậ Anậ toLnậ thựcậ phẩmậ nămậ 2010ậ đãậ cóậ quyậ

đvnhậvềậbảoậquảnậ thựcậphẩmậ(Điềuậ10).ậ Lu tậThiậhLnhậ tạmậgiữ,ậtạmậ giamậnămậ2015ậ

quyậđvnh,ậcơậsởậgiamậgiữậtổậchứcậbếpậănậvLậđsợcậcấpậc cậdụngậcụậcầnậthiếtậchoậviệcậ

bảoậquảnậlsơngậthực,ậthựcậphẩm,ậnấuậăn,ậns cậuốngậvLậchiaậđồậănậtheoậkhẩuậphầnậtiêuậ

chuẩnậ(khoảnậ 3ậĐiềuậ 27).ậQuyậ đvnhậnóiậtrênậtrongậLu tậ ThiậhLnhậtạmậgiữ,ậtạmậgiamậ nămậ2015ậlLậmộtậđiềuậcầnậthiếtậnhằmậbảoậđảmậđồậănậđsợcậtsơiậngon,ậkhôngậbvậôi,ậthiu,ậ đảmậbảoậanậtoLnậchoậngsờiậsnậdụng.ậ

Cũngậ theoậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019,ậ việcậ nấuậ ănậ choậ phạmậ nhânậ doậ phạmậ nhânậ đảmậnhiệmậds iậsựậgi mậs t,ậkiểmậtraậcủaậtrạiậgiamậ(khoảnậ3ậĐiềuậ48).ậTuyậv y,ậLu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ vLậ c cậ vănậ bảnậ hs ngậ dẫnậ thiậ hLnhậ khôngậ quyậ đvnhậ vềậ việcậ trạiậ

giamậcấpậlsơngậthực,ậthựcậphẩmậhLngậngLyậchoậphạmậnhânậphảiậcóậsựậthamậgiaậgi mậ

s tậ củaậ đạiậ diệnậ phạmậ nhânậ cũngậ nhsậ chsaậ cóậ quyậ đvnhậ vềậ kiểmậ nghiệmậ thựcậ phẩmậ

dLnhậchoậphạmậnhân.

104

Trongậgiamậgiữậphạmậnhân,ậLu tậTHAHSậnămậ2019 chỉậquyậđvnhậvềậviệcậphạmậ

nhânậ đsợcậ ởậ theoậ buồngậ giamậ t pậ thểậ vLậ vềậ diệnậ tíchậ chỗậ nằmậ củaậ mỗiậ phạmậ nhân,ậ khôngậquyậđvnhậcụậthểậvềậnơiậgiamậgiữậphảiậbảoậđảmậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhân. Nghvậ

đvnhậsốậ133/2020/NĐ-CPậquyậđvnhậchiậtiếtậthiậhLnhậmộtậsốậđiềuậcủaậLu tậTHAHSậnămậ

2019ậcũngậkhôngậquyậđvnhậvềậvấnậđềậnLy.ậPLQTậquyậđvnhậrõ,ậmọiậnơiậănậchốnậởậchoậtùậ

nhânậvLậđặcậbiệtậlLậnơiậngủậphảiậđ pậứngậđsợcậc cậyêuậcầuậvềậyậtế,ậcóậchúậtậđúngậmứcậ đếnậc cậđiềuậkiệnậkhíậh uậvLậđặcậbiệtậlLậc cậđiềuậkiệnậvềậdungậtíchậkhôngậkhí,ậdiệnậtíchậ

sLnậtốiậthiểu,ậ nhậs ng,ậssởiậấmậvLậthôngậhơiậ(Điềuậ10ậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậ

nămậ1955).ậHiệnậc cậquyậđvnhậnLyậtrongậph pậlu tậViệtậNamậlLậcònậrấtậmờậnhạt.ậ

ĐểậbảoậvệậvLậchămậsócậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhânậthìậviệcậcấpậc cậv tậdụngậphụcậ vụậ nhuậ cầuậ vệậ sinhậ c ậ nhânậ củaậ phạmậ nhânậ lLậ mộtậ điềuậ rấtậ cầnậ thiết.ậ PLQTậ đãậ quyậ

đvnh,ậc cậtùậnhânậbắtậbuộcậphảiậgiữậbảnậthânậsạchậsẽ,ậvLậđểậthựcậhiệnậmụcậtiêuậnLy,ậhọậ

phảiậđsợcậcungậcấpậns cậvLậđồậdùngậvệậsinhậcầnậthiếtậđểậgiữậgìnậsứcậkhỏeậvLậsựậsạchậ

sự,ậvL,ậnhLậtùậphảiậcungậcấpậchoậphạmậnhânậnhữngậtiệnậnghiậđểậchămậsócậrâuậvLậtócậ

mộtậc chậthíchậhợp,ậphạmậnhânậnamậphảiậđsợcậthsờngậxuyênậcạoậrâuậ(Điềuậ15,ậ16ậC cậ

quy tắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).ậTrongậviệcậcấpậc cậv tậdụngậphụcậvụậnhuậcầuậ

vệậsinhậc ậnhânậcủaậphạmậnhânậvẫnậcònậthiếuậmộtậsốậv tậdụngậthiếtậyếuậnhsậchsaậcóậxLậ phòngậ rnaậ tay102,ậ giấyậ vệậ sinh,ậ daoậ cạoậ râuậ choậ phạmậ nhânậ nam...ậ Kếtậ quảậ khảoậ s tậ cũngậchoậthấy,ậcóậ7,43%ậ(66/888ậphiếu)ậsốậphạmậnhânậđsợcậhỏiậtậkiếnậchoậbiếtậquyậ đvnhậvềậviệcậcấpậc cậv tậdụngậcầnậthiếtậphụcậvụậchoậnhuậcầuậsinhậhoạtậvLậvệậsinhậc ậ

nhânậcủaậphạmậnhânậlLậrất đảmậbảo;ậ3,37%ậ(30/888ậphiếu)ậchoậrằngậđảmậbảo;ậ87,5%ậ

(777/888ậphiếu)ậchoậrằngậtsơngậđốiậđảmậbảo;ậ1,68%ậ(15/888ậphiếu)ậchoậrằngậkhôngậ

đảmậbảoậ(XemậPhụậlụcậ1,ậBiểuậđồậ5:ậÝậkiếnậphạmậnhânậvềậquyậđvnhậcấpậc cậv tậdụngậ

cầnậthiếtậphụcậvụậchoậnhuậcầuậsinhậhoạtậvLậvệậsinhậc ậnhânậcủaậphạmậnhân).ậHơnậnữa,ậ

trongậmộtậbuồngậgiamậcóậđôngậngsời,ậtrongậđiềuậkiệnậthờiậtiếtậoiậnóngậnếuậkhôngậcóậ

quạtậđiệnậsẽậảnhậhsởngậđếnậgiấcậngủậvLậsứcậkhỏeậcủaậphạmậnhân.ậHiệnậchsaậcóậquyậ

đvnhậ vềậ việcậ cấpậ quạtậ điệnậ choậ phạmậ nhân.ậ NgoLiậ ra,ậ mặcậ dùậ quyậ đvnhậ vềậ việcậ cấpậ

quầnậ oậvLậv tậdụngậc ậnhânậcủaậphạmậnhânậcơậbảnậđảmậbảoậnhsngậchsaậcóậquyậđvnhậ vềậviệcậcấpậgiLy,ậtấtậchoậphạmậnhânậởậnhữngậvùngậcó khíậh uậlạnh.

Đsợcậsnậdụngậns cậhợpậvệậsinhậtrongậtắmậrnaậvLậsinhậhoạtậhLngậngLyậlLậđiềuậrấtậ cầnậthiếtậđểậđảmậbảoậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhân,ậnhấtậlLậphòngậng aậc cậbệnhậngoLiậda.ậ Thựcậtếậhiệnậnayậởậmộtậsốậtrạiậgiamậđangậrấtậthiếuậns cậsạchậphụcậvụậnhuậcầuậtắmậrnaậ vLậsinhậhoạtậcủaậphạmậnhân,ậbuộcậphạmậnhânậphảiậsnậdụngậcả ns cậkhôngậđảmậbảoậvệậ

102ậĐểậtăngậcsờngậcôngật cậtuyênậtruyềnậvềậbảoậvệậsứcậkhỏeậchoậngsờiậdân,ậthếậgi iậđãậlấyậngLyậ15/10ậhLngậnămậ lLậNgLyậthếậ gi iậrnaậtayậbằngậxLậ phòng.ậRnaậ tayậ mỗiậ ngLyậbằngậxLậphòngậsẽậ giảmậđsợcậ50%ậnguyậcơậ truyềnậ nhiễm.ậNếuậkhôngậđsợcậrnaậtayậbằngậxLậphòngậsẽậlLmậlâyậlanậnhữngậbệnhậtruyềnậnhiễmậnguyậhiểm,ậnhấtậlLậtrongậ môiậtrsờngậđôngậđúcậvLậkhépậkínậnhsậtrạiậgiam.

sinhậtrongậtắmậrna,ậ sinhậhoạt.ậKếtậquảậkhảoậs tậchoậthấy,ậtuyệtậ đạiậ đaậsốậphạmậnhânậ

105

đsợcậhỏiậtậkiếnậchoậbiếtậcầnậphảiậcóậquyậđvnhậvềậsốậlsợngậns cậcungậcấpậchoậphạmậ

nhânậ(14,87%ậ=ậ129/867ậphiếuậtrảậlờiậrấtậcầnậquyậđvnh;ậ83,04%ậ=ậ720/867ậphiếuậtrảậlờiậ cầnậcóậquyậđvnh;ậ2,07%ậ=ậ18/867ậphiếuậtrảậlờiậkhôngậcầnậquyậđvnh)ậ(XemậPhụậlụcậ1,ậ

Biểuậđồậ6:ậSựậcầnậthiếtậphảiậcóậquyậđvnhậvềậsốậlsợngậns cậcungậcấpậphụcậvụậnhuậcầuậ

tắmậrna,ậgiặtậgiũậvLậsinhậhoạtậcủaậphạmậnhân).ậTrongậkhiậđó,ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ

vLậc cậvănậbảnậhs ngậdẫnậthiậhLnhậkhôngậquyậđvnhậvềậvấnậđềậnLy.

Việcậbảoậvệ,ậgiữậgìnậmôiậtrsờngậtrạiậgiamậvLậmôiậtrsờngậbuồngậgiamậlLậrấtậcầnậ

thiếtậđểậbảoậđảmậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhân.ậHiếnậph pậnămậ2013ậđãậchếậđvnhậquyềnậvLậ

nghĩaậ vụậ củaậ mọiậ ngsờiậ đốiậ v iậ môiậ trsờngậ tạiậ Điềuậ 43,ậ mọiậ ngsờiậ cóậ quyềnậ đsợcậ

sốngậtrongậmôiậtrsờngậtrongậlLnhậvLậcóậnghĩaậvụậbảoậvệậmôiậtrsờng.ậTuyậnhiên,ậLu tậ THAHSậnămậ2019ậchsaậđềậc pậđếnậquyềnậvLậnghĩaậvụậcủaậphạmậ nhânậtrongậ bảoậvệậ

môiậtrsờngậtrạiậgiam.ậChoậđếnậnayậchsaậcóậvănậbảnậnLoậquyậđvnhậvềậviệcậxâyậdựngậhệậ

thốngậxnậltậns cậthảiậđểậđảmậbảoậvệậsinhậmôiậtrsờngậtrạiậgiam.ậ

Bảy là, các quy định về nhóm phạm nhân đặc thù cũng còn nhiều hạn chế.

ViệtậNamậlLậmộtậquốcậgiaậđaậdânậtộc.ậC cậdânậtộcậđềuậcóậphongậtục,ật pậqu nậđộcậ

đ oậriêngậcủaậmình.ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậvLậc cậvănậbảnậhs ngậdẫnậthiậhLnhậchsaậ

cóậc cậquyậđvnhậvềậviệcậtạoậđiềuậkiệnậchoậphạmậnhânậlLậngsờiậdânậtộcậthiểuậsốậtrongậ

việcậgiữậgìnậphongậtục,ật pậqu nậcủaậdânậtộcậmình.

Hiệnậnay,ậphạmậnhânậlL ngsờiậns cậngoLiậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtạiậViệtậNam có xuậhs ngậgiaậtăng.ậHọậthsờngậnh nậđsợcậsựậchúậtậhơnậcủaậcộngậđồngậquốcậtế.ậDoậđó,ậ

cầnậ cóậ c cậ quyậ đvnhậ mangậ tínhậ suậ việtậ đểậ nângậ caoậ vvậ thếậ củaậ Việtậ Namậ trongậ việcậ

chămậlo,ậquanậtâmậđếnậconậngsờiậnóiậchungậvLậphùậhợpậv iậxuậthếậtiếnậbộậcủaậnhânậ

loại.ậTuyậnhiên,ậhiệnậchsaậcóậquyậđvnhậvềậviệcậtạoậđiềuậkiệnậchoậphạmậnhânậlLậngsờiậ

ns cậngoLiậgiữậgìnậbảnậsắcậvănậhóaậcủaậdânậtộcậhọậcũngậnhsậchsaậcóậquyậđvnhậtạoậđiềuậ

kiệnậchoậnhữngậngsờiậcóậcùngậquốcậtvchậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậđangậhọcậ

t p,ậ côngậ t c,ậ lLmậ việcậ ởậ Việtậ Namậ đsợcậ thămậ gặpậ nhữngậ phạmậ nhânậ nLy.ậ Lu t

THAHS chsaậ quyậ đvnh về trách nhiệm của Bộ Ngoại giao trong công tác THAHS,

nhất là việcậthămậgặp, tiếp xúc lãnh sự và phối hợp trong công tác quản lý, giam giữ, giáo dục cải tạo phạmậnhân lLậngsờiậns c ngoài.

Thứ hai, mộtậsốậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậchsaậbảoậđảmậ

tínhậthốngậnhất,ậđồngậbộậtrongậhệậthốngậph pậlu t,ậthểậhiệnậcụậthểậnhsậsau:

Nghvậđvnhậsốậ113/2008/NĐ-CPậquyậđvnh,ậ“Trongật ngậphânậtrạiậcủaậtrạiậgiamậcóậ Banậtựậquảnậcủaậphạmậnhân.ậBanậtựậquảnậdoậhộiậnghvậhLngậnămậcủaậphạmậnhânậbầuậvLậ

đsợcậ Gi mậ thvậ trạiậ giamậ raậ quyếtậ đvnhậ côngậ nh n”ậ (Điềuậ 26).ậ Nghvậ đvnhậ sốậ

117/2011/NĐ-CPậthayậthếậNghvậđvnhậsốậ113/2008/NĐ-CPậkhôngậquyậđvnhậvềậvấnậđềậ

nLy.ậ Nhsậ v y,ậ vềậ mặtậ ph pậ lt,ậ Banậ tựậ quảnậ phạmậ nhânậ khôngậ cònậ tồnậ tạiậ kểậ t ậ khiậ

Nghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CPậcóậhiệuậlực.ậTrongậthựcậtế,ậnh nậthấyật cậdụngậcủaậBanậ

106

tựậquảnậphạmậnhânậtrongậviệcậgiữậgìnậtr tậtự,ậvệậsinh,ậnộiậquyậtrạiậgiam,ậc cậtrạiậgiamậ

vẫnậ duyậ trìậ môậ hìnhậ Banậ tựậ quản.ậ Thôngậ tsậ sốậ 05/2016/TT-BCA điềuậ chỉnhậ vềậ việcậ thựcậhiệnậdânậchủậởậtrạiậgiamậthuộcậBộậCôngậanậcóậđềậc pậđếnậviệcậphạmậnhânậđsợcậ

thamậgiaậc cậcuộcậhọpậcủaật pậthểậphạmậnhânậvLậđsợcậquyềnậlựaậchọn,ậbìnhậbầuậngsờiậ

cóậđủậđiềuậkiện,ậtiêuậchuẩnậđềậnghvậvLoậBanậtựậquảnậphạmậnhânậhoặcậđềậnghvậbãiậmiễnậ

ngsờiậkhôngậđủậđiềuậkiện,ậtiêuậchuẩnậthamậgiaậBanậtựậquảnậ(Khoảnậ3,ậĐiềuậ8).ậNhsậ v y,ậhiệnậchsaậcóậsựậđồngậbộậgiữaậquyậđvnhậtrongậNghvậđvnhậcủaậChínhậphủậv iậquyậ

đvnhậ trongậ Thôngậ tsậ củaậ Bộậ Côngậ anậ vềậ Banậ tựậ quảnậ phạmậ nhân.ậ Thôngậ tsậ sốậ

05/2016/TT-BCAậ cũngậ chsaậ quyậ đvnhậ cụậ thểậ vềậ quyậ chếậ hoạtậ động,ậ sốậ lsợng,ậ điềuậ

kiện,ậtiêuậchuẩn...ậcủaậthLnhậviênậBanậtựậquảnậphạmậnhân.

TheoậLu tậhoạtậđộngậgi mậs tậcủaậQuốcậhộiậvLậHĐNDậnămậ2015,ậđạiậbiểu Quốcậ

hộiậgi mậs tậthôngậquaậc cậhoạtậđộngậchất vấnậnhữngậngsờiậbvậchấtậvấnậtheoậquyậđvnhậ

củaậLu tậnLy;ậgi mậs tậvănậbảnậQPPL;ậgi mậs tậviệcậthiậhLnhậph pậlu t; gi mậs tậviệcậ

giảiậ quyếtậ khiếuậ nại,ậ tốậ c o,ậ kiếnậ nghvậ củaậ côngậ dân. Trongậ hoạtậ độngậ gi mậ s t, đạiậ

biểuậQuốcậhộiậcóậthểậtựậmìnhậtiếnậhLnhậhoạtậđộngậgi mậs tậhoặcậthamậgiaậhoạtậđộngậ

gi mậs tậcủaậĐoLnậđạiậbiểuậQuốcậhội;ậthamậgiaậĐoLnậgi mậs tậcủaậQuốcậhội,ậỦyậbanậ

thsờngậ vụậ Quốcậ hội,ậ Hộiậ đồngậ dânậ tộc,ậ Ủyậ banậ củaậ Quốcậ hộiậ tạiậ đvaậ phsơngậkhiậ cóậ

yêuậ cầu (Điềuậ 47).ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ quyậ đvnh,ậ Quốcậ hội,ậ HĐND,ậ Mặtậ tr nậ

TQVNậ vLậ c cậ tổậ chứcậ thLnhậ viênậ củaậ Mặtậ tr nậ gi mậ s tậ hoạtậ độngậ củaậ cơậ quan,ậ tổậ chức,ậ ngsờiậ cóậ thẩmậ quyềnậ vLậ cơậ quan,ậ tổậ chức,ậ c ậ nhânậ kh cậ cóậ liênậ quanậ trongậ

THAHS theoậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậ(Điềuậ6).ậNhsậv y,ậLu tậTHAHSậhiệnậhLnhậchsaậ

quyậđvnhậvềậviệcậgi mậs tậcủaậđạiậbiểuậQuốcậhộiậvLậđạiậbiểuậHĐNDậ(đạiậbiểuậdânậcn)ậ

đốiậv iậTHAHS,ậtrongậđóậcóậTHAPTậvLậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân.ậCũngậvềậvấnậ

đềậnLy,ậBộậlu tậTTHSậnămậ2015ậđãậquyậđvnhậvềậc cậcơậquan,ậtổậchứcậvLậc ậnhânậcóậ

tr chậ nhiệmậ gi mậ s tậ trongậ TTHSậ baoậ gồm:ậ Cơậ quanậ nhLậ ns c,ậ Ủyậ banậ Mặtậ tr n TQVNậvLậc cậtổậchứcậthLnhậviênậcủaậMặtậtr n,ậđạiậbiểuậdânậcnậ(khoảnậ2ậĐiềuậ33)103. TheoậquyậđvnhậcủaậLu tậCANDậnămậ2018,ậđạiậbiểuậQuốcậhộiậcóậtr chậnhiệmậgi mậs tậ

hoạtậđộngậcủaậCANDậ(khoảnậ1ậĐiềuậ10).ậNgoLiậra,ậLu tậTổậchứcậcơậquanậđiềuậtraậhìnhậ sựậnămậ2015ậcũngậquyậđvnh,ậQuốcậhội,ậc cậcơậquanậcủaậQuốcậhội,ậĐoLnậđạiậbiểuậQuốcậ hội,ậ đạiậ biểuậ Quốcậ hội,ậ HĐND, đạiậ biểuậ HĐND,ậ Uỷậ banậ Mặtậ tr nậ TQVNậ vLậ c cậ tổậ chứcậ thLnhậ viênậ củaậ Mặtậ tr nậ gi mậ s tậ hoạtậ độngậ Điềuậ traậ củaậ Cơậquanậ Điềuậ tra,ậ cơậ quanậđsợcậgiaoậnhiệmậvụậtiếnậhLnhậmộtậsốậhoạtậđộngậĐiềuậtra,ậngsờiậcóậthẩmậquyềnậ Điềuậtraậhình sựậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu t (Điềuậ13).ậQuyậđvnhậnóiậtrênậtrongậLu tậ

THAHSậnămậ2019ậlLậchsaậđồngậbộậv iậc cậđạoậlu tậcóậliênậquan.ậ 103 Khôngậchỉậv y,ậBộậlu tậnLyậcònậquyậđvnh,ậnếuậph tậhiệnậhLnhậviậtr iậph pậlu tậcủaậcơậquan,ậngsờiậcóậthẩmậ quyềnậtiếnậhLnhậtốậtụngậthìậcơậquanậnhLậns c,ậđạiậbiểuậdânậcnậcóậquyềnậyêuậcầu,ậỦyậbanậMặtậtr nậTQVNậvLậc cậ tổậchứcậthLnhậviênậcủa Mặtậtr nậcóậquyềnậkiếnậnghvậv iậcơậquanậcóậthẩmậquyềnậtiếnậhLnhậtốậtụngậxemậxét,ậgiảiậ quyếtậtheoậquyậđvnhậcủaậBộậlu tậnLy.ậCơậquanậcóậthẩmậquyềnậtiếnậhLnhậtốậtụngậphảiậxemậxét,ậgiảiậquyếtậvLậtrảậlờiậ kiếnậnghv,ậyêuậcầuậđóậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậ(khoản 2ậĐiềuậ33).

107

TheoậLu tậThiậhLnhậtạmậgiữ,ậtạmậgiamậnămậ2015,ậngsờiậbvậtạmậgiữ,ậngsờiậbvậtạmậ

giamậcóậquyềnậđsợcậthựcậhiệnậquyềnậbầuậcnậtheoậquyậđvnhậcủaậLu tậbầuậcnậđạiậ biểuậ QuốcậhộiậvLậđạiậbiểuậHĐND,ậquyềnậbỏậphiếuậtrsngậcầuậtậdânậtheoậquyậđvnhậcủaậLu tậ

trsngậcầuậtậdânậ(điểmậbậkhoảnậ1ậĐiềuậ9).ậTheoậLu tậbầuậcnậđạiậbiểuậQuốcậhộiậvLậđạiậ

biểuậHĐNDậnămậ2015,ậngsờiậđangậchấpậhLnhậhìnhậphạtậtùậmLậkhôngậđsợcậhsởngậ nậ

treo thì khôngậ đsợcậ ghiậ tênậ vLoậ danhậ s chậ cnậ triậ (khoảnậ 1ậ Điềuậ 30),ậ vLậ nhsậ v yậ họậ khôngậđsợcậquyềnậthamậgiaậbầuậcn.ậTsơngậtự,ậtheoậLu tậtrsngậcầuậtậdânậnămậ2015,ậ

ngsờiậđangậphảiậchấpậhLnhậhìnhậphạtậtùậmLậkhôngậđsợcậhsởngậ nậtreoậthìậkhôngậđsợcậ

ghi tên vào danh sách cnậtriậ(khoảnậ1ậĐiềuậ25),ậvLậnhsậv yậhọậcũngậkhôngậđsợcậthamậ

giaậbỏậphiếuậkhiậNhLậns cậtổậchứcậtrsngậcầuậtậdân.ậTuyậnhiên,ậvấnậđềậđặtậraậởậchỗ,ậ theoậquyậđvnhậcủaậLu tậThiậhLnhậtạmậgiữ,ậtạmậgiamậnămậ2015,ậngsờiậbvậtạmậgiamậlLậ

ngsờiậđangậbvậquảnậltậtạiậcơậsở giamậgiữậtrongậthờiậhạnậtạmậgiam,ậgiaậhạnậtạmậgiamậ

theoậ quyậ đvnhậ củaậ Bộậ lu tậ TTHS,ậ baoậ gồmậ bvậ can;ậ bvậ c o;ậ ngsờiậ bvậ kếtậ nậ phạtậ tù,ậ

ngsờiậbvậkếtậ nậtnậhìnhậmLậbảnậ nậchsaậcóậhiệuậlựcậph pậlu t hoặcậđangậchờậthiậhLnhậ

nậ (khoảnậ 2ậ Điềuậ 3).ậ Nhsậ v y,ậ theoậ quyậ đvnhậ nLyậ thìậ ngsờiậ bvậ kếtậ nậ phạtậ tùậ kểậ cảậ

trsờngậhợpậbảnậ nậđãậcóậhiệuậlựcậph pậlu t nhsngậđangậchờậthiậhLnhậ nậ(đangậchờậcơậ

quanậcóậthẩmậquyềnậraậquyếtậđvnhậđsaậngsờiậbvậkếtậ nậđiậchấpậhLnhậ n)ậthìậvẫnậđsợcậ

quyềnậbầuậcnậvLậthamậgiaậbỏậphiếuậkhiậNhLậns cậtổậchứcậtrsngậcầuậtậdân.ậTrongậkhiậ

đóậphạmậnhân (lLậngsờiậđangậchấpậhLnhậ nậphạtậtù)ậthìậlạiậkhôngậđsợcậthựcậhiệnậc cậ quyềnậ nLy.ậ Đâyậ lLậ mộtậ điềuậ khôngậ thốngậ nhấtậ giữaậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t.ậ Kếtậ

quảậkhảoậs tậchoậthấy,ậcóậ10,27%ậ(90/876ậphiếu)ậphạmậnhân đsợcậhỏiậtậkiếnậchoậbiếtậ

rấtậcóậmongậmuốnậđsợcậthựcậhiệnậviệcậbầuậcnậđạiậbiểuậQuốcậhộiậvLậđạiậbiểuậHĐNDậ

c cậcấp;ậ76,36%ậ(669/876ậphiếu)ậcóậmongậmuốn;ậ10,61%ậ(93/876ậphiếu)ậítậcóậmongậ

muốn;ậ2,73%ậ(24/876ậphiếu)ậkhôngậcóậmongậmuốnậvềậvấnậđềậnLy.ậNhsậv y,ậtuyệtậđạiậ

đaậsốậphạmậnhân cóậmongậmuốnậđsợcậthamậgiaậbầuậcnậđạiậbiểuậQuốcậhộiậvLậđạiậbiểuậ

HĐNDậc cậcấpậ(XemậPhụậlụcậ1,ậBiểuậđồ 14: Tỷậlệậphạmậnhânậmongậmuốnậđsợcậthamậ

giaậbầuậcnậđạiậbiểuậQuốcậhộiậvLậđạiậbiểuậHĐNDậc cậcấp).ậC chậquyậđvnhậvấnậđềậnLyậ

trongậLu t THAHSậhiệnậhLnhậkhôngậthốngậnhất,ậđồngậbộậv iậLu tậThiậhLnhậtạmậgiữ,ậ tạmậgiamậnămậ2015.ậ

Quyậđvnhậvềậviệcậbồiậdsỡngậbằngậtiền,ậhiệnậv tậđốiậv iậphạmậnhânậkhiậlaoậđộngậ thêmậ giờậ hoặcậ laoậ độngậ trongậ ngLyậ nghỉậ trongậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ lLậ chsaậ phùậ hợpậv iậthựcậtiễnậvLậđồngậbộậv iậph pậlu tậchuyênậngLnh,ậthểậhiệnậởậchỗậtheoậquyậđvnhậ củaậph pậlu tậhiệnậhLnh,ậkhiậtrựcậtiếpậthamậgiaậlaoậđộngậsảnậxuấtậtrongậthờiậgianậchínhậ

thứcậtheoậquyậđvnh,ậphạmậnhânậsẽậđsợcậtrảậmộtậphầnậcôngậlaoậđộngậ(điểmậđậkhoảnậ1ậ

Điềuậ34ậLu tậTHAHSậnămậ2019)ậnhsngậtrongậtrsờngậhợpậlaoậđộngậthêmậgiờậhoặcậlaoậ

độngậ trongậ ngLyậ nghỉậ thìậ phạmậ nhânậ đsợcậ nghỉậ bùậ hoặcậ đsợcậ bồiậ dsỡngậ bằngậ tiền,ậ

hiệnậv tậ(khoảnậ1ậĐiềuậ32ậLu tậTHAHSậnămậ2019).ậRõậrLngậlà việcậđsợcậtrảậcôngậlaoậ

108

độngậ kh cậ v iậ việcậ đsợcậ bồiậ dsỡngậ bằngậ tiềnậ hayậ hiệnậ v t.ậ Trongậ khiậ đó,ậ theo quy

đvnhậcủaậBộậlu tậlaoậđộngậnămậ2019,ậngsờiậlaoậđộngậlLmậthêmậgiờậtrongậngLyậthsờngậ đsợcậtrảậlsơngậítậnhấtậbằngậ150%; vLoậngLyậnghỉậhằngậtuần,ậítậnhấtậbằngậ200%; c) vào

ngLyậnghỉậlễ,ậtết,ậngLyậnghỉậcóậhsởngậlsơng,ậítậnhấtậbằngậ300% (Điềuậ98). Nhsậv y,ậ

quyậđvnhậvềậbồiậdsỡngậbằngậtiền,ậhiệnậv tậđốiậv iậphạmậnhânậlaoậđộngậthêmậgiờậhoặcậ

laoậđộngậtrongậngLyậnghỉậtrongậLu tậTHAHSậnămậ2019ậlLậchsaậđồngậbộậv iậquyậđvnhậ vềậtrảậlsơngậchoậngsờiậlaoậđộngậlLmậthêmậgiờậtrongậBộậlu tậlaoậđộngậnămậ2019.ậ

Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ đãậ cóậ c cậ quyậ đvnhậ vềậ tr chậ nhiệmậ củaậ c cậ chủậ thểậ cóậ

liênậ quanậ trongậ bảoậ đảmậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ (c cậ bộ,ậ ngLnh,ậ trạiậ giam...)ậ songậ

khôngậquyậđvnhậvềậtr chậnhiệmậcủaậgiaậđìnhậphạmậnhânậtrongậgi oậdụcậ cảiậtạoậphạmậ nhân.ậ Nghvậ đvnhậ sốậ 117/2011/NĐ-CPậ hs ngậ dẫnậ thiậ hLnhậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2010ậ

cũngậ khôngậ quyậ đvnhậ vềậ vấnậ đềậ nLy.ậ Nghvậ đvnhậ sốậ 133/2020/NĐ-CPậ hs ngậ dẫnậ thiậ

hLnhậLu tậTHAHSậnămậ2019ậm iậbổậsungậvấnậđềậnLyậ(Điềuậ26).ậTuyậnhiên,ậnếuậnhsậ

c cậchủậthểậkh cậ đsợcậquyậ đvnhậởậtrongậLu tậTHAHSậthìậgiaậđìnhậ phạmậnhânậ - mộtậ

yếuậ tốậ gópậ phầnậ quanậ trọngậ trongậ bảoậ đảmậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ lạiậ chỉậ đsợcậ quyậ

đvnhậởậvănậbảnậds iậlu t.ậĐiềuậnLyậlLậchsaậđồngậbộậvLậchsaậtsơngậxứngậv iậc cậchủậ

thểậcóậtr chậnhiệmậkh cậtrongậbảo đảmậANCNậcủaậphạmậnhân.

Thứ ba, mộtậsốậquyậđvnhậchsaậtheoậkvpậtrìnhậđộậph tậtriểnậkinhậtếậ- xãậhộiậcủaậđấtậ

ns c,ậ chsaậ đ pậ ứngậ yêuậ cầuậ bảoậ đảmậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ trongậ xuậ thếậ hộiậ nh pậ quốcậtế,ậchsaậchặtậchẽậvLậtsơngậthíchậv iậtiêuậchuẩnậcủaậPLQT,ậcụậthểậlà:

Mặcậ dùậ t ậ nămậ 2010ậ đếnậ nay,ậ nềnậ kinhậ tếậ củaậ ns cậtaậ đãậ cóậ nhữngậ bs cậtăngậ

trsởngậmạnhậmẽ,ật ậthuậnh pậbìnhậquânậđầuậngsờiậ1.168ậUSD/nămậ(nămậ2010)ậtăngậ

lên 2.779 USD/năm (nămậ2020).ậMứcậsốngậcủaậngsờiậdânậđãậđsợcậcảiậthiệnậvLậnângậ

lênậ rấtậ rõậ rệt.ậ Tuyậ nhiên,ậ nhìnậ chungậ c cậ quyậ đvnhậ vềậ c cậ chếậ độ,ậ chínhậ s chậ vềậ ăn,ậ

mặc,ậởậđốiậv iậphạmậnhânậkhôngậcóậnhiềuậthayậđổi.ậĐiềuậnLyậchoậthấyậsựậkhôngậtheoậ

kvpậtrìnhậđộậph tậtriểnậkinhậtếậ- xãậhộiậcủaậmộtậsốậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậ

phạmậnhânậhiệnậnay.

SốậlsợngậphạmậnhânậtrongậmỗiậbuồngậgiamậcóậảnhậhsởngậđếnậANCNậcủaậphạmậ nhân.ậNghvậđvnhậsốậ133/2020/NĐ-CPậquyậđvnh,ậtrongậnhLậgiamậchungậmỗiậbuồngậgiamậ giamậ giữậ khôngậ qu ậ 50ậ phạmậ nhânậ (điểmậ aậ khoảnậ 3ậ Điềuậ 6).ậ Kếtậ quảậ khảoậ s tậ choậ thấy,ậhầuậhếtậphạmậnhânậđsợcậhỏiậtậkiếnậchoậbiếtậtrongậmỗiậbuồngậgiamậchungậchỉậnênậ cóậkhôngậqu ậ40ậphạmậnhân.

TrongậxnậltậphạmậnhânậviậphạmậNộiậquyậcơậsởậgiamậgiữậhoặcậVPPL,ậtheoậLu tậ

THAHSậnămậ2019,ậtrongậthờiậgianậbvậgiamậtạiậbuồngậkỷậlu t,ậphạmậnhânậcóậthểậbvậcùmậ

chân.ậKhôngậ pậdụng cùmậchânậđốiậv iậphạmậnhânậnữ,ậphạmậnhânậlLậngsờiậds iậ18ậ

tuổi,ậphạmậnhânậlLậngsờiậgiLậyếuậ(khoảnậ2ậĐiềuậ43).ậVềậvấnậđềậnLy,ậPLQTậquyậđvnh,ậ

khôngậbaoậgiờậđsợcậdùngậc cậdụngậcụậgiamậgiữậnhsậcũi,ậxiềng,ậxích,ậcùmậtayậvLậcùmậ

109

chânậđểậtr ngậphạt,ậhơnậnữa,ậkhôngậđsợcậsnậdụngậcùmậhayậxíchậđểậgiamậgiữ,ậngoạiậtr ậ

3ậtrsờngậhợpậsau:ậ 1)ậ Đểậđềậphòngậtùậnhânậ chạyậtrốnậkhiậdiậchuyển;ậ2)ậVìậltậdoậ yậ tếậ theoậchỉậdẫnậcủaậc nậbộậyậtế;ậ3)ậĐểậphòngậtr nhậviệcậtùậnhânậtựậgâyậthsơngậtíchậchoậ

bảnậthânậhayậchoậngsờiậkh cậhoặcậph ậhủyậtLiậsảnậ(Điềuậ33ậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậ

thiểuậnămậ1955).ậV iậc chậquyậđvnhậtạiậkhoảnậ2ậĐiềuậ43ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậnêuậ

trên,ậkểậcảậtrongậtrsờngậhợpậphạmậnhânậkhôngậrơiậvLoậbaậnhómậđốiậtsợngậđãậnêuậtheoậ quyậđvnhậcủaậPLQTậnhsngậvẫnậcóậthểậbvậcùmậchân. Hơnậnữa,ậv iậquyậđvnhậnLy,ậđốiậv iậ

phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậ khuyếtậ t tậ cũngậ khôngậ loạiậ tr ậ việcậ khôngậ bvậ cùmậ chânậ khiậ bvậ

giamậtạiậbuồngậkỷậlu t.ậĐiềuậnLyậlLậkhôngậđúngậv iậtinhậthầnậcủaậPLQTậvềậđốiậxnậv iậ

phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậkhuyếtậ t tậ đsợcậquyậ đvnhậ tạiậ Nhữngậ quyậ tắcậ tiêuậ chuẩnậ vềậ bìnhậ đẳngậ cơậ hộiậ choậ ngsờiậ khuyếtậ t tậ nămậ 1933.ậ Lu tậ Thiậ hLnhậ tạmậ giữ,ậ tạmậ giamậ nămậ

2015 đãậquyậđvnh,ậkhôngậ pậdụngậcùmậchânậđốiậv iậngsờiậbvậkỷậlu tậlLậngsờiậkhuyếtậ

t tậ nặngậ trởậ lênậ (khoảnậ 3 Điềuậ 23).ậ Nhsậ v y,ậ quyậ đvnhậ nóiậ trênậ trongậ Lu tậ THAHSậ

nămậ 2019ậ chsaậ đồngậ bộậ v iậ Lu tậ Thiậ hLnhậ tạmậ giữ,ậ tạmậ giamậ nămậ 2019ậ vLậ tsơngậ

thíchậv iậPLQT.ậ

Theoậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ hiệnậ hLnhậ (khoảnậ 3ậ Điềuậ 50ậ Lu tậ THAHSậ nămậ

2019),ậphạmậnhânậtheoậtônậgi oậchỉậđsợcậsnậdụngậkinhậs chậxuấtậbảnậds iậhình thứcậ

s chậin,ậph tậhLnhậhợpậph pậvLậđsợcậbLyậtỏậniềmậtinậtínậngsỡng,ậtônậgi oậmLậkhôngậ

đsợcậ thựcậ hiệnậ c cậ nghiậ lễậ tônậ gi o.ậ Trongậ khiậ đó,ậ theoậ quyậ đvnhậ củaậ PLQT, tín ngsỡngậvLật pậqu nậvănậhóaậcủaậnhómậmLậphạmậnhânậđóậlLậmộtậthLnhậviênậcầnậđsợcậ

tônậtrọngậ(Nguyênậtắcậ3ậNhữngậnguyênậtắcậcơậbảnậnămậ1990),ậvL,ậtrongậch ngậmựcậcóậ

thểậ thựcậ hiệnậ đsợc,ậ mọiậ tùậ nhânậ phảiậ đsợcậ thỏaậ mãnậ nhữngậ nhuậ cầuậ đờiậ sốngậ tínậ

ngsỡngậbằngậviệcậ thamậ giaậc cậbuổiậlễậtổậchứcậtrongậnhLậtù,ậ đsợcậsởậhữuậs chậkinhậ

củaậtônậgi oậvLậgi oậph iậcủaậngsờiậđóậ(Điềuậ42ậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ

1955).ậ Th mậ chí,ậ PLQTậ yêuậ cầu,ậ nếuậ nhLậ tùậ cóậ đủậ sốậ tùậ nhânậ cùngậ theoậ mộtậ tínậ

ngsỡngậthìậmộtậđạiậdiệnậđủậtsậc chậcủaậtínậngsỡngậđóậphảiậđsợcậchỉậđvnhậhoặcậchấpậ

thu n.ậNếuậsốậlsợngậtùậnhânậlLậthỏaậđ ngậvLậnếuậđiềuậkiệnậchoậphépậthìậcầnậthỏaậthu nậ

đểậngsờiậđạiậdiệnậđóậlLmậviệcậtoLnậthờiậgianậ(Điềuậ41aậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậ nămậ1955).ậPh pậlu tậcủaậnhiềuậquốcậgiaậcóậnhữngậquyậđvnhậtạoậđiềuậkiệnậchoậphạmậ nhânậ đsợcậ thựcậ hiệnậ c cậ nghiậ lễậ tônậ gi oậ trongậ trạiậ giam.ậ Chẳngậ hạnậ nhsậ ph pậ lu tậ Ugandaậquyậđvnh,ậtrongậch ngậmựcậcóậthể,ậmọiậphạmậnhânậsẽậđsợcậphépậthỏaậmãnậnhuậ cầuậ củaậ đờiậ sốngậ tônậ gi oậ củaậ mìnhậ bằngậ c chậ thamậ dựậ c cậ dvchậ vụậ đsợcậ cungậ cấpậ trongậcơậsởậvLậsởậhữuậnhữngậcuốnậs chậvềậsựậtuânậthủậtônậgi oậvLậchỉậdẫnậvềậgi oậph iậ

củaậhọậ(Điềuậ113ậLu tậnhLậtùậnămậ2006).ậ Pháp lu t Nh t Bảnậthìậquyậđvnh, việc thờ

cúng hoặcậc cậhLnhậviậtônậgi oậkh cậđsợc thực hiện bởi phạm nhân sẽ không bv cấm

hoặc hạn chế. Tuy nhiên, v iậđiều kiệnậlLậđiều này sẽ không áp dụngậtrongậc cậtrsờng

hợp cần thiếtậđể duy trì kỷ lu t và tr t tự của trạiậgiamậ(Điều 205 Lu tậc cậcơậsởậgiamậ

110

giữậhìnhậsựậvLậngsờiậbvậgiamậgiữậnămậ2006). Th mậchí,ậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậ

Vsơngậ quốcậ Anh,ậ mỗiậ nhLậ tùậ sẽậ cóậ mộtậ gi oậ sĩậ đểậ phụcậ vụậ nhu cầuậ tínậngsỡng,ậtônậ gi oậcủaậphạmậnhân,ậtrongậtrsờngậhợpậmộtậnhLậtùậđủậl n,ậnóậsẽậcóậthêmậmộtậgi oậsĩậ

phụật ậ(khoảnậ1,ậ3, 4ậĐiềuậ7ậLu tậnhLậtùậnămậ1952).ậ Nhsậv y,ậquyậđvnhậvềậviệcậđ pậ

ứngậ nhuậ cầuậ tínậ ngsỡng,ậ tônậ gi oậ củaậ phạmậ nhânậ trongậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ lLậ

chsaậtsơngậthíchậv iậPLQT.

TheoậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHSậnămậ2019,ậmỗiậth ngậphạmậnhânậđsợcậgniậ02ậl ậ

thsậvLậđsợcậliênậlạcậđiệnậthoạiậtrongậns cậv iậthânậnhânậ01ậlần,ậmỗiậlầnậkhôngậqu ậ10ậ

phút,ậtr ậtrsờngậhợpậcấpậb ch.ậChiậphíậchoậviệcậliênậlạcậcủaậphạmậnhânậdoậphạmậnhânậ

chiậtrảậ(Điềuậ54).ậV iậquyậđvnhậnLy,ậnhữngậphạmậnhânậkhôngậcóậhoặcậkhôngậcònậkhảậ năngậ laoậ độngậ vLậ giaậ đìnhậ phạmậ nhânậ khôngậ cóậ điềuậ kiệnậ chuậ cấpậ thìậ phạmậ nhânậ

khôngậthựcậhiệnậđsợcậviệcậliênậlạcậđiệnậthoạiậv iậthânậnhânậcủaậmình.ậCũngậtheoậquyậ

đvnhậcủaậLu tậTHAHSậnămậ2019,ậphạmậnhânậđsợcậgặpậthânậnhân,ậđạiậdiệnậcơậquan,ậtổậ

chứcậhoặcậc ậnhânậkh cậ(khoảnậ3ậĐiềuậ52).ậLu tậvLậvănậbảnậds iậlu tậkhôngậnóiậrõậc ậ

nhânậkh cậởậđâyậlLậgồmậnhữngậđốiậtsợngậnLo.ậVềậnhữngậvấnậđềậnLy,ậPLQTậquyậđvnh,ậ

tùậnhânậphảiậđsợcậtạoậraậcơậhộiậđầyậđủậđểậliênậlạcậv iậthếậgi iậbênậngoLiậ(Điềuậ19ậT pậ

hợpậc cậnguyênậtắcậnămậ1988),ậvL,ậds iậsựậgi mậs tậcầnậthiết,ậtùậnhânậphảiậđsợcậphépậ

tiếpậxúcậv iậgiaậđìnhậvLậbạnậbèậtốtậcủaậhọậvLoậnhữngậthời gianậthsờngậlệ,ậcảậbằngậthsậ

t ậlẫnậthămậviếngậ(Điềuậ37ậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).ậNh nậthấyậtậ nghĩaậ củaậ c cậ cuộcậ viếngậ thămậ củaậ bạnậ bèậ đốiậ v iậqu ậ trìnhậ cảiậ tạoậ củaậ phạmậ nhân,ậ

ph pậlu tậnhiềuậns cậnhsậAnh,ậMalaysia,ậSingapore...ậđềuậchoậphépậphạmậnhânậđsợcậ

gặpậbạnậbèậcủaậmìnhậtheoậtầnậsuấtậnhấtậđvnh.ậTh mậchí,ậph pậlu tậNh tậBảnậcònậquyậ

đvnh,ậkhi một phạm nhân bv giam giữ đsợc yêu cầuậđếnậthămậmột phạm nhân bv giam

giữ khác, cần phải duy trì tình bạn v iậngsờiậđó,ậnếu thấy rằng không có rủi ro rằng

chuyếnậ thămậ sẽ dẫnậ đến vi phạm kỷ lu t và tr t tự củaậ cơậ sở giam giữ, hoặc nó sẽ

không cản trở việc cải tạo và phục hồi các phạm nhân bv giam giữ,ậ điều này có thể

đsợc cho phép (khoảnậ2ậĐiều 217 Lu tậc cậcơậsởậgiamậgiữậhìnhậsựậvLậngsờiậbvậgiamậ

giữậ nămậ 2006). Quyậ đvnhậ vềậ việcậ liênậ lạcậ củaậ phạmậ nhânậ trongậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậchsaậthựcậsựậrõậnét.ậ

MặcậdùậLu tậTHAHSậnămậ2019ậvLậtrs cậđóậlLậLu tậTHAHSậnămậ2010ậđãậcóậc cậ quyậđvnhậvềậkhiếuậnại,ậtốậc oậvLậgiảiậquyếtậkhiếuậnại,ậtốậc oậtrongậTHAHS.ậTuy nhiên, vấnậ đềậ đặtậ raậ ởậchỗ,ậ theoậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ hiệnậ hLnh,ậ mọiậ đơn,ậthsậ củaậ phạmậ nhânậtrs cậkhiậđsợcậgniậđiậthìậchúngậđềuậphảiậđsợcậGi mậthvậtrạiậgiamậkiểmậtra,ậkiểmậ

duyệtậ (khoảnậ 1ậ Điềuậ 54ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019).ậ Trongậ trsờngậ hợpậ phạmậ nhânậ cóậ

đơnậtốậc oậchínhậGi mậthvậtrạiậgiam,ậchẳngậhạn,ậthìậliệuậđơnậtốậc oậđóậcóậđsợcậkvpậthờiậ

gniậđếnậcơậquan,ậngsờiậcóậthẩmậquyềnậđểậgiảiậquyết?ậTheoậquyậđvnhậcủaậPLQT,ậmọiậtùậ

nhânậphảiậđsợcậphépậđềậnghvậhayậkhiếuậnạiậv iậbanậquảnậltậtrungậsơngậcủaậnhLậtù,ậcơậ

111

quanậxétậxnậhayậc cậnhLậchứcậtr chậthíchậhợpậkh cậmLậkhôngậbvậkiểmậduyệtậnộiậdung,ậ

nhsngậphảiậtheoậmẫuậphùậhợpậquaậnhữngậkênhậđãậđsợcậchấpậthu nậ(Điềuậ36ậC cậquyậ tắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955)ậhoặc,ậviệcậgiữậbíậm tậyêuậcầuậhoặcậkhiếuậnạiậphảiậ

đsợcậ đảmậ bảoậ nếuậ ngsờiậ khiếuậ nạiậ yêuậ cầuậ nhsậ v yậ (Nguyênậ tắcậ 33.3ậ T pậ hợpậ c cậ

nguyênậ tắcậ nămậ 1988).ậ Ph pậ lu tậ Nh tậ Bảnậ quyậ đvnh,ậ khiậ phạmậ nhânậ gniậ đơnậ khiếuậ

nại,ậtốậc oậchoậc cậcơậquanậbênậngoLiậtrạiậgiamậthìậc nậbộậtrạiậgiamậkhôngậđsợcậkiểmậ traậnộiậdungậcủaậđơn khiếuậnại,ậtốậc oậđóậ(Điềuậ236ậLu tậc cậcơậsởậgiamậgiữậhìnhậsựậ

vLậngsờiậbvậgiamậgiữậnămậ2006).ậPh pậlu tậSingaporeậ(Điềuậ127AậQuyậtắcậnhLậtùậnămậ

2002)ậvLậph pậlu tậUgandaậ(khoảnậ3ậĐiềuậ71ậLu tậnhLậtùậnămậ2006)ậcũngậcóậquyậđvnhậ

tsơngậtự.ậNgoLiậra,ậởậTrungậQuốcậvLậmộtậsốậns cậkh c,ậcôngậtốậviênậđiềuậtraậnhữngậ khiếuậkiệnậcủaậtùậnhânậyêuậcầuậgniậnhữngậđơnậkhiếuậkiệnậvLoậnhữngậhộpậđãậkhóaậvLậ chỉậhọậm iậđsợcậmở104. Hơnậnữa,ậhiệnậchsaậcóậquyậđvnhậvềậviệcậphạmậnhânậkhôngậbiếtậ chữậhoặcậkhôngậbiếtậtiếngậViệtậthìậđsợcậthựcậhiệnậviệcậkhiếuậnại,ậtốậc oậbằngậlờiậnóiậ

cóậ phiênậ dvch.ậ Vềậ vấnậ đềậ nLy,ậ PLQTậ yêuậ cầu, đốiậ v iậ nhữngậ phạmậ nhânậ khôngậ biếtậ

chữậhoặcậkhôngậbiếtậtiếngậcủaậns cậsởậtạiậthìậphảiậcó phiênậdvchậ(Điềuậ30c,ậĐiềuậ35

C cậquyậ tắcậtiêuậ chuẩnậtốiậthiểuậ nămậ 1955ậ vL Điềuậ14ậT pậ hợpậc cậnguyênậtắcậnămậ

1988). Đồngậ thời,ậ đểậ tạoậ điềuậ kiệnậ choậ phạmậ nhânậ thựcậ hiệnậ việcậ khiếuậ nại,ậ tốậ c o,ậ

PLQTậđãậquyậđvnh,ậtùậnhânậcóậthểậđềậnghvậhayậkhiếuậnạiật iậthanhậtraậviênậnhLậtùậtrongậ

thờiậgianậthanhậtra.ậTùậnhânậphảiậcóậcơậhộiậnóiậchuyệnậv iậthanhậtraậviênậhayậbấtậkỳậ viênậchứcậthanhậtraậnLoậkh cậmLậkhôngậcóậmặtậgi mậđốcậhayậnhữngậc nậbộ,ậnhânậviênậ

kh cậcủaậnhLậtùậ(Điềuậ36bậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậnămậ1955).ậPh pậlu tậnhiềuậns cậcóậ

quyậđvnhậkhiậthanhậtraậviênậtiếnậhLnhậthanhậtraậnhLậtù,ậphạmậnhânậđsợcậgặpậthanhậtraậ

mLậkhôngậcóậsựậcóậmặtậcủaậc nậbộậtrạiậgiamậ(Điềuậ79ậQuyậtắcậnhLậtùậAnhậnămậ1999;ậ

Điềuậ 72ậ Quyậ tắcậ nhLậ tùậ Singaporeậ nămậ 2002...).ậ Nhsậ v y,ậ quyậ đvnhậ vềậ khiếuậ nại,ậ tốậ

c oậcủaậphạmậnhânậtrongậph pậlu tậViệtậNamậhiệnậhLnhậchsaậbảoậđảmậtínhậkhoaậhọcậ

vLậtsơngậthíchậv iậPLQT.

Quyậđvnhậvềậviệcậphạmậnhânậđsợcậsnậdụngậc cậkhoảnậtiềnậhợpậph pậcủaậmìnhậtạiậ

trạiậ giamậ lLậ chsaậ phùậ hợpậ v iậ thựcậ tếậ vLậ tsơngậ thíchậ v iậ PLQT.ậ Cụậ thể,ậ theoậ Lu tậ THAHSậnămậ2019ậ(khoảnậ2ậĐiềuậ34ậvLậkhoảnậ3ậĐiềuậ28),ậphạmậnhânậđsợcậsnậdụngậ sốậtiềnậthsởngậvLậsốậtiềnậđsợcậtrảậcôngậkhiậthamậgiaậlaoậđộngậsảnậxuấtậtạiậtrạiậgiamậvLoậ việcậmuaậlsơngậthực,ậthựcậphẩmậvLậc cậhLngậhóaậkh cậđểậphụcậvụậđờiậsống,ậsinhậhoạtậ tạiậnơiậchấpậhLnhậ n hoặcậgniậtrạiậgiamậquảnậltậvLậđsợcậnh nậlạiậkhiậchấpậhLnhậxongậ nậ phạtậ tùậ mLậ không đsợcậ gni sốậ tiềnậ này choậ thânậ nhânậ củaậ mình.ậ Trongậ khiậ đó,ậ

PLQT quyậđvnh,ậphạmậnhânậphảiậđsợcậphépậsnậdụngậítậnhấtậmộtậphầnậthuậnh pậcủaậhọậ

đểậ muaậ nhữngậ đồậ đạcậ đsợcậchấpậ thu nậ đểậ họậ snậ dụngậ riêngậ vLậ đểậ gniậ mộtậ phầnậ thuậ

104 Andrew Coyle, Nhân quyền trong công tác quản lí trại giam,ậtlđd,ậtrangậ223.

nh pậcủaậhọậchoậgiaậđìnhậ(Điềuậ76b C cậquyậtắc tiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955),ậvL,ậ

112

nhLậtùậphảiậtạoậđiềuậkiệnậđểậtùậnhânậcóậthểậthựcậhiệnậc cậcôngậviệcậhữuậíchậvLậcóậthuậ

nh p,ậnhằmậgiúpậhọậdễậdLngật iậhòaậnh pậvLoậthvậtrsờngậlaoậđộngậcủaậđấtậns c,ậđồngậ thờiậ choậ phépậ họậ gópậ phầnậ hỗậ trợậ tLiậ chínhậ choậ bảnậ thânậ vLậ giaậ đìnhậ (Nguyênậ tắcậ 8ậ

Nhữngậnguyênậtắcậcơậbảnậnămậ1990).ậKếtậquảậkhảoậs tậchoậthấy,ậtuyệtậđạiậđaậsốậphạmậ

nhânậđsợcậhỏiậtậkiếnậ(96,47%ậ=ậ822/852ậphiếu)ậchoậbiếtậrấtậcó mongậmuốnậđsợcậgniậ

sốậ tiềnậ đsợcậ trảậ côngậ laoậ độngậ choậ giaậ đình;ậ 0,35%ậ (3/852ậ phiếu)ậ cóậ mongậ muốn;ậ 3,16%ậ(27/852ậphiếu)ậítậcóậmongậmuốn;ậtỷậlệậphạmậnhânậkhôngậcóậmongậmuốnậlLậ0%ậ

(XemậPhụậlụcậ1,ậBiểuậđồậ2:ậSựậmongậmuốnậcủaậphạmậnhânậtrongậviệcậgniậtiềnậđsợc trảậ

côngậlaoậđộngậchoậgiaậđình). Ởậđây,ậ cầnậnhấnậmạnhậ mộtậ điềuậrằng,ậquyềnậsởậhữuậlLậ

mộtậtrongậnhữngậquyềnậcơậbảnậvLậquanậtrọngậnhấtậcủaậmỗiậngsờiậvLậđsợcậph pậlu tậ bảoậhộ.ậTuyênậngônậquốcậtếậvềậQCN nămậ1948 đãậtuyênậbố, mọiậngsờiậđềuậcóậquyềnậ

sởậhữuậtLiậsảnậc ậnhânậcũngậnhsật pậthể.ậKhôngậaiậcóậthểậbvậts cậđoạtậtLiậsảnậcủaậmìnhậ

mộtậc chậđộcậđo nậ(Ðiềuậ17).ậHiếnậph pậnămậ2013ậđãậtrânậtrọngậghiậnh nậnguyênậtắc,ậ

mọiậngsờiậcóậquyềnậsởậhữuậvềậthuậnh pậhợpậph p,ậcủaậcảiậđểậdLnh,ậnhLậở,ậtsậliệuậsinhậ

hoạt,ậtsậliệuậsảnậxuất,ậphầnậvốnậgópậtrongậdoanhậnghiệpậhoặcậtrongậc cậtổậchứcậkinhậtếậ

kh cậ(khoảnậ1ậĐiềuậ32).ậBộậlu tậDânậsựậnămậ2015ậcũngậquyậđvnh,ậquyềnậsởậhữuậbaoậ

gồmậquyềnậchiếmậhữu,ậquyềnậsnậdụngậvLậquyềnậđvnhậđoạtậtLiậsảnậcủaậchủậsởậhữuậtheoậ

quy đvnhậ củaậ lu tậ (Điềuậ 158).ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ khôngậ quyậ đvnhậ phạmậ nhânậ

đsợcậgniậsốậtiềnậhợpậph pậmLậphạmậnhânậcóậđsợcậtạiậtrạiậgiamậchoậgiaậđình.ậNhsậv y,ậ theoậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t,ậ quyềnậ sởậhữuậ củaậ phạmậ nhânậ đốiậ v iậ tLiậ sảnậ củaậ họậ bvậ

gi iậhạnậsoậv iậnhữngậngsờiậbìnhậthsờngậtrongậxãậhội.ậCụậthểậlL,ậquyềnậsởậhữuậtLiậsảnậ

củaậ phạmậ nhânậ bvậ hạnậ chếậ vềậ quyềnậ snậ dụngậ vLậ quyềnậ đvnhậ đoạt,ậ thểậ hiệnậ ởậ chỗậ vềậ

quyềnậsnậdụng, phạmậnhânậchỉậđsợcậmuaậlsơngậthực,ậthựcậphẩmậvLậc cậhLngậhóaậkh cậ

đểậphụcậvụậđờiậsống,ậsinh hoạtậtạiậcăngậtinậcủaậtrạiậgiamậbằngậhìnhậthứcậmuaậquaậsổậ

lsuậkt;ậvềậquyềnậđvnhậđoạtậthìậphạmậnhânậphảiậgniậlsuậktậtạiậtrạiậgiamậsốậtiềnậmLậmìnhậ

đsợcậtrảậcôngậtrongậqu ậtrìnhậlaoậđộngậvLậsốậtiềnậđsợcậthsởngậhoặcậsốậtiềnậđsợcậnh nậ

hợpậ ph pậ kh cậ tạiậ trạiậ giam,ậ khôngậ đsợcậ gniậ choậ thânậ nhânậ củaậ họậ cũngậ nhsậ khôngậ

đsợcậdùngậsốậtiềnậđóậđểậmuaậc cậtLiậsảnậcóậgi ậtrvậkh c.ậPhảiậkhẳngậđvnhậrằng,ậsốậtiềnậ mLậ phạmậ nhânậ nh nậ đsợcậ mộtậ c chậ hợpậ ph pậ trongậ qu ậ trìnhậ chấpậ hLnhậ nậ tạiậ trạiậ giam là tLiậsảnậthuộcậsởậhữuậcủaậphạmậnhân.ậPLQTậđãậđặtậraậyêuậcầu,ậviệcậđốiậxnậv iậ phạmậnhânậphảiậnhằmậmụcậđích,ậnếuậthờiậgianậchvuậ nậchoậphép,ậlLmậhìnhậthLnhậtrongậ họậtậmuốnậsốngậtheoậph pậlu tậvLậtựậnuôiậsốngậbảnậthânậsauậkhiậđsợcậthảậvLậtạoậđiềuậ kiệnậchoậhọậlLmậđsợcậnhsậv yậ(Điềuậ65ậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).ậ

MộtậtrongậnhữngậmụcậđíchậcủaậTHAPTậlLậnhằmậgi oậdục,ậcảiậtạoậphạmậnhânậđểậsauậ

khiậchấpậhLnhậxongậ nậphạtậtùậphạmậnhânậđsợcậtrởậvềậhòaậnh pậv iậcộngậđồng,ậhoLnậ

lsơng,ậphụcậthiện.ậCLngậtạoậraậc cậđiềuậkiệnậtốtậbaoậnhiêuậthìậviệcật iậhòaậnh pậcộngậ

đồngậđốiậv iậphạmậnhânậcLngậthu nậlợiậbấyậnhiều.ậMuốnậv yậphảiậtạoậraậc cậđiềuậkiệnậ

113

v tậchấtậđểậphạmậnhânậthựcậhiệnậđiềuậnLy.ậHơnậnữa,ậchúngậtaậđềuậbiếtậrằng,ậtiềnậgiấyậ

chỉậlLậđạiậbiểuậchoậtiềnậvLng.ậTrongậthựcậtế,ậgi ậcảậhLngậhóaậthsờngậcóậxuậhs ngậtăngậ lên,ậ doậ đóậ tiềnậ giấyậ nếuậ đemậ cấtậ đi,ậ khôngậ lsuậ thôngậ thìậ sẽậ dầnậ bvậ mấtậ gi .ậ Trongậ

trsờngậhợpậphạmậ nhânậcóậthuậnh pậhợpậph pậtrongậtrạiậgiamậ mLậkhôngậđsợcậgniậsốậ

tiềnậđóậvềậchoậgiaậđìnhậhoặcậkhôngậđsợcậgniậtiềnậtạiậngânậhLngậhoặcậkhôngậđsợcậmuaậ

vLngậhoặcậkimậloạiậqutậkh c,ậchẳngậhạn,ậmLậbuộcậphảiậgniậtiềnậlsuậktậtạiậtrạiậgiamậthìậ vô hìnhậtrungậquyậđvnhậtrênậsẽậgâyậthiệtậhạiậvềậkinhậtếậđốiậv iậnhữngậphạmậnhânậcóậthuậ

nh pậhợpậph pậtạiậtrạiậgiam,ậđiềuậnLyậsẽậlLmậgiảmậtínhậtíchậcựcậcủaậphạmậnhânậtrongậ

laoậđộngậsảnậxuất.

Theoậ quyậ đvnhậ củaậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019,ậ trongậ trsờngậ hợpậ phạmậ nhân là ngsờiậds iậ18ậtuổiậviậphạmậnộiậquyậtrạiậgiamậthìậtùyậtheoậtínhậchất,ậmứcậđộậviậphạmậ

mLậbvậkỷậlu t,ậtrongậđóậcóậthểậsẽậbvậgiamậtạiậbuồngậkỷậlu tậđếnậ10ậngLy,ậtrongậthờiậgianậ

bvậgiamậtạiậbuồngậkỷậlu t,ậphạmậnhânậlLậngsờiậds iậ18ậtuổiậkhôngậđsợcậgặpậthân nhân

(khoảnậ1ậvLậkhoảnậ2ậĐiềuậ43).ậTuyậnhiên,ậPLQTậquyậđvnh,ậnghiêmậcấmậmọiậbiệnậph pậ

kỷậlu tậcấuậthLnhậviệcậđốiậxnậđộcậ c,ậvôậnhânậđạoậhoặcậhạậthấpậnhânậphẩm,ậbaoậgồmậ

nhụcậ hình,ậ giamậ trongậ ngụcậ tối,ậ biệtậ giamậ hayậ bấtậ cứậ hìnhậ phạtậ nLoậ cóậ thểậ lLmậ tổnậ

thsơngậ đếnậ sứcậ khỏeậ thểậ chấtậ hoặcậ tâmậ thầnậ củaậ ngsờiậ chsaậ thLnhậ niênậ liênậ quan,ậ

đồngậthờiậPLQTậcũngậnghiêmậcấmậviệcậhạnậchếậhayật ậchốiậkhôngậchoậtiếpậxúcậv iậgiaậ

đìnhậvìậbấtậcứậmụcậđíchậgìậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậchsaậthLnhậniênậ(Điềuậ11aậvLậ Điềuậ67ậC cậquy tắcậvềậbảoậvệậngsờiậchsaậthLnhậniênậbvậts cậtựậdoậnămậ1990).ậNhsậ

v y,ậquyậđvnhậvềậviệcậgiamậphạmậnhânậlLậngsờiậds iậ18ậtuổiậtrongậbuồngậkỷậlu tậvLậ

khôngậ choậ phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậ ds iậ 18ậ tuổiậ đsợcậ gặpậ thânậ nhânậ trongậ thờiậ gianậ bvậ

giamậtạiậbuồngậkỷậlu tậtrong Lu tậTHAHSậnămậ2019ậlLậchsaậtsơngậthíchậv iậPLQT.ậ

Trongậtrạiậgiam,ậphạmậnhânậnữậlLậđốiậtsợngậdễậbvậtổnậthsơngậhơn.ậNắmậrõậđiềuậ

nLy,ậ PLQTậ đãậ cóậ nhiềuậ quyậ đvnhậ cụậ thểậ nhằmậ bảoậ đảmậ anậ toLnậ choậ phạmậ nhânậ nữậ

trongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtù.ậTuyậnhiên,ậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậViệtậNamậ

hiệnậhLnhậchsaậchúậtậđúngậmứcật iậvấnậđềậnLy,ậcụậthểậlL:ậ

(1)ậ C cậ quyậ đvnhậ vềậ phòng,ậ chốngậ lạmậ dụngậ tìnhậdụcậ đốiậ v iậphạmậ nhânậ nữậ lLậ chsaậ th tậ sựậ chặtậ chẽ,ậ chsaậ cóậ quyậ đvnhậ vềậ việcậ c nậ bộậ quảnậ gi oậ nữậ quảnậ ltậ phạmậ nhânậ nữ.ậ Theoậ quyậ đvnhậ củaậ PLQT,ậ trongậ nhLậ tùậ cóậ cảậ namậ vLậ nữ, khu nhà tù dành riêngậ choậ nữậ phảiậ ds iậ sựậ kiểmậ so tậ củaậ mộtậ nữậ nhânậ viên,ậ nắmậ giữậ tấtậ cảậ c cậ chìaậ khóaậcủaậtoLnậbộậkhuậnhLậtùậđó;ậkhôngậcóậc nậbộ,ậnhânậviênậnamậnLoậđsợcậvLoậkhuậ dLnhậriêngậchoậphạmậ nhânậnữậtr ậkhiậcóậ mộtậnữậnhânậviênậnhLậtùậ điậkèm,ậvL,ậphạmậ

nhânậnữậchỉậdoậc nậbộ,ậnhânậviênậnữậtrôngậnomậvLậgi mậs tậ(Điềuậ53ậC cậquyậtắcậtiêuậ

chuẩnậtốiậthiểuậnămậ1955).ậPLQTậcònậđặtậraậyêuậcầu,ậđểậgi mậs tậc cậđiềuậkiệnậgiamậ

giữậvLậviệcậđốiậxnậv iậtùậnhânậnữ,ậcơậquanậthanhậtra,ậc cậbanậkiểmậtraậvLậgi mậs tậhoặcậ

c cậbộậph nậgi mậthvậphảiậbaoậgồmậc cậthLnhậviênậlLậnữậ(Quyậtắcậ25.3ậNhữngậquyậtắcậ

114

trongậviệcậđốiậxnậđốiậv iậtùậnhânậnữậnămậ2010).ậPLQTậcònậđặtậraậnhiềuậquyậđvnhậkh cậ

nhằmậbảoậvệậphạmậnhânậnữậkhỏiậc cậhLnhậviậlạmậdụngậthânậthểậhoặcậlăngậmạậbằngậlờiậ nói, quấyậrốiậvLậlạmậdụngậtìnhậdục.ậPh pậlu tậViệtậNamậhiệnậchsaậcóậc cậquyậđvnhậnLy.ậ

(2)ậChsaậcóậquyậđvnhậvềậviệcậsuậtiênậphạmậnhânậnữậcóậconậds iậ18ậtuổiậđsợcậliênậ

hệậv iậgiaậđìnhậv iậtầnậsuấtậnhiềuậhơnậphạmậnhânậnamậvLậnhữngậphạmậnhânậkhôngậcóậ

conậhoặcậcóậconật ậđủậ18ậtuổiậtrởậlên.ậỞậđây,ậhoLnậtoLnậkhôngậcóậsựậkhôngậcôngậbằngậ giữaậphạmậnhânậnamậvLậphạmậnhânậnữậhayậgiữaậphạmậnhânậnữậcóậconậds iậ18ậtuổiậvLậ

nhữngậphạmậnhânậnữậcóậconật ậđủậ18ậtuổiậtrởậlênậtrongậviệcậđsợcậliênậlạcậv iậgiaậđìnhậ

bởiậcôngậbằngậtrongậphạmậviậnLyậcầnậđsợcậhiểuậlLậđsợcậđốiậxnậnhsậnhauậtrongậnhữngậ

hoLnậcảnh,ậđiềuậkiệnậnhsậnhauậchứậkhôngậphảiậlLậđốiậxnậnhsậnhauậtrongậnhữngậhoLnậ cảnh,ậđiềuậkiệnậkh cậnhau.ậVềậvấnậđềậnLy,ậAndrewậCoyleậđãậchoậrằng:ậ“Trong hầu hết

các xã hội phụ nữ là người có trách nhiệm chính với gia đình, nhất là khi họ đã có con

cái. Điều này có nghĩa là khi một người phụ nữ phải ngồi tù thì những hậu quả của

việc đó đối với gia đình của họ là rất lớn... Tất cả những việc này có nghĩa là cần phải

có những điều khoản đặc biệt để đảm bảo rằng phạm nhân nữ vẫn có thể duy trì những liên lạc đầy ý nghĩa với con cái của mình”105.ậNhữngậquyậtắcậtrongậviệcậđốiậxnậ đốiậ v iậ tùậ nhânậ nữậ nămậ 2010ậ cũngậ khẳngậ đvnh,ậ nhằmậ tạoậ điềuậ kiệnậ đểậ nguyênậ tắcậ

khôngậphânậbiệtậđốiậxnậcủaậBộậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậvềậđốiậxnậv iậtùậnhânậđsợcậ

pậdụngậvLoậthựcậtiễn,ậphảiậtínhậđếnậc cậnhuậcầuậđặcậthùậcủaậtùậnhânậnữậtrongậviệcậ pậ dụngậc cậQuyậtắcậnLy.ậĐ pậứngậc cậnhuậcầuậnhsậv yậlLậnhằmậđảmậbảoậbìnhậđẳngậgi iậ

thựcậchất,ậthìậkhôngậđsợcậxemậđóậnhsậlLậsựậphân biệtậđốiậxnậnamậnữậ(Điềuậ1).ậĐiềuậ26ậ

củaậvănậbảnậnLyậchoậrằng,ậtiếpậxúcậgiữaậtùậnhânậnữậv iậgiaậđìnhậhọ,ậbaoậgồmậconậc i,ậ

ngsờiậgi mậhộậconậc iậhọ,ậvLậđạiậdiệnậph pậltậphảiậđsợcậkhuyếnậkhíchậvLậtạoậđiềuậkiệnậ

bằngậmọiậphsơngậtiệnậhợpậlt.ậNếuậcóậthể,ậphảiậthựcậhiệnậc cậbiệnậph pậnhằmậcânậbằngậ

c cậbấtậlợiậcủaậtùậnhânậnữậbvậgiamậgiữậtạiậc cậnhLậtùậc chậxaậnhLậcủaậhọ.ậDoậđó,ậviệcậ

choậphépậphạmậnhânậnữậcóậconậds iậ18ậtuổiậđsợcậliênậlạcậv iậgiaậđìnhậnhiềuậhơnậsoậ

v iậphạmậnhânậnamậhoặcậphạmậnhânậnữậkhôngậcóậconậhoặcậphạmậnhânậnữậđãậcóậconậ

t ậđủậ18ậtuổiậtrởậlên,ậthiếtậnghĩ,ậlLậmộtậđiềuậcầnậthiết.ậKếtậquảậkhảoậs tậchoậthấy,ậcóậ 15,43%ậ(69/447ậphiếu)ậsốậc nậbộậtrạiậgiamậđsợcậhỏiậtậkiếnậchoậbiếtậviệcậphạmậnhânậ nữậ cóậ conậ ds iậ18ậ tuổiậ đsợcậliênậ hệậ v iậgiaậđìnhậ v iậtầnậ suấtậ nhiềuậ hơnậphạmậ nhânậ namậvLậnhữngậphạmậnhânậnữậchsaậcóậconậhoặcậcóậconật ậđủậ18ậtuổiậtrởậlênậlLậrấtậhợpậ lt;ậ41,61%ậ(186/447ậphiếu)ậchoậlLậhợpậlt;ậ16,77%ậ(75/447ậphiếu)ậchoậlLậtsơngậđốiậhợpậ lt;ậ26,17%ậ(117/447ậphiếu)ậchoậlLậkhôngậhợpậltậ(XemậPhụậlụcậ1,ậBiểuậđồậ15:ậVềậviệcậ

phạmậ nhân nữậ cóậ conậ ds iậ 18ậ tuổiậ đsợcậ liênậ hệậ v iậ giaậ đìnhậ nhiềuậ hơnậ phạmậ nhânậ

105 Andrew Coyle, Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam,ậtlđd,ậtr.279.ậ

nam và phạmậnhân nữậchsaậcóậconậhoặcậcóậconật ậđủậ18ậtuổiậtrởậlên).ậ

115

(3) Theoậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ hiệnậ hLnh,ậ việcậ giamậ phạmậ nhânậ viậ phạmậ nộiậ

quyậtrạiậgiamậhoặcậVPPLậtạiậbuồngậkỷậlu tậlLậkhôngậloạiậtr ậđốiậv iậphạmậnhânậnữ,ậkểậ cảậphạmậnhânậnữậđangậmangậthaiậhoặcậđangậ nuôiậconậds iậ36ậth ngậtuổi.ậTrongậkhiậ

đó,ậ PLQTậ quyậ đvnh,ậ khôngậ baoậ giờậ pậ dụngậ hìnhậ thứcậ phạtậ biệtậ giamậ (giamậ trongậ

buồngậkín)ậhoặcậkỷậlu tậbằngậc chậc chậlyậđốiậv iậtùậnhânậnữậmangậthai,ậcóậconậnhỏậvLậ

đangậchoậconậbúậ(Quyậtắcậ22ậNhữngậquyậtắcậtrongậviệcậđốiậxnậđốiậv iậtùậnhânậnữậnămậ 2010).ậNhsậv y,ậquyậđvnhậvềậviệcậgiamậgiữậphạmậnhânậnữậcóậthaiậhoặcậđangậchoậconậ

búậ hoặcậ đangậ nuôiậ conậ ds iậ36ậ th ng tuổiậtạiậ buồngậ kỷậ lu tậ lLậ chsaậ tsơngậ thíchậ v iậ

PLQT.

(4) Theoậquyậđvnhậtạiậkhoảnậ2ậĐiềuậ43ậLu tậTHAHSậnămậ2019,ậkhiậbvậgiamậtạiậ buồngậkỷậlu t,ậphạmậnhânậnữậsẽậkhôngậđsợcậgặpậthânậnhân.ậVềậvấnậđềậnLy,ậPLQTậyêuậ

cầu,ậ c cậ hìnhậ thứcậ xnậ phạtậ kỷậ lu tậ đốiậ v iậphạmậ nhânậ nữậ khôngậ đsợcậbaoậ gồmậ việcậ

cấmậliênậlạcậv iậgiaậđình,ậđặcậbiệtậlLậv iậtrẻậemậ(Quyậtắcậ23ậNhữngậquyậtắcậtrongậviệcậ

đốiậ xnậ đốiậ v iậtùậ nhânậ nữậ nămậ 2010).ậ Quyậ đvnhậ nLyậ trongậ ph pậ lu tậ Việtậ Namậ hiệnậ

hLnhậcũngậchsaậtsơngậthíchậv iậPLQT.ậ

Thứ tư, kỹậthu tậl pậph pậtrongậmộtậsốậquyậđvnhậlLậchsaậtốt,ậcụậthểậnhsậsau:ậ

Theoậquyậđvnhậtạiậkhoảnậ5ậĐiềuậ6ậ Lu tậTínậ ngsỡng,ậtônậ gi oậnămậ 2016, ngsờiậ

đangậchấpậhLnhậhìnhậphạtậtù cóậquyềnậsnậdụngậkinhậs ch,ậbLyậtỏậniềmậtinậtínậngsỡng,ậ

tônậgi o.ậTạiậkhoảnậ6ậĐiều 6 củaậvănậbảnậlu tậnLyậquyậđvnh,ậChínhậphủậquyậđvnhậchiậ tiếtậ việcậ bảoậ đảmậ thựcậ hiệnậ c cậ quyềnậ quyậ đvnhậ tạiậ khoảnậ 5ậ Điềuậ nLy.ậ Theoậ đó,ậ tạiậ

Điềuậ4ậNghvậđvnhậsốậ162/2017/NĐ-CPậquyậđvnh,ậphạmậnhân đsợcậsnậdụngậkinhậs chậ

xuấtậbảnậds iậhìnhậthứcậs chậin,ậph tậhLnhậhợpậph pậđểậphụcậvụậnhuậcầuậsinhậhoạtậtínậ

ngsỡng,ậtônậgi oậcủaậc ậnhânậvLậđsợcậthểậhiệnậniềmậtinậtínậngsỡng,ậtônậgi oậbằngậlờiậ

nóiậhoặcậhLnhậviậcủaậc ậnhânậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậtrạiậgiam.ậTrongậkhiậđó,ậ

Lu tậTHAHSậnămậ2019ậlạiậquyậđvnh,ậphạmậnhân theoậtônậgi oậđsợcậsnậdụngậkinhậs chậ

xuấtậ bảnậ ds iậ hìnhậ thứcậ s chậ in,ậ ph tậ hLnhậ hợpậ phápậ vLậ đsợcậ bLyậ tỏậ niềmậ tinậ tínậ

ngsỡng,ậtônậgi oậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậtínậngsỡng,ậtônậgi o. Nhsậv y,ậc chậ

quyậđvnhậnhsậtrênậlLậchsaậth tậkhoaậhọcậvLậrõậrLng.ậ

Đểậtạoậđiềuậkiệnậchoậphạmậnhânậthựcậhiệnậquyềnậkhiếuậnại,ậtốậc o,ậBộậtrsởngậBộậ Côngậ anậ đãậ banậ hLnhậ Thôngậ tsậ sốậ 05/2016/TT-BCAậ quyậ đvnhậ vềậ dânậ chủậ trongậ trạiậ giam,ậcơậsởậgi oậdục,ậtrsờngậgi oậdsỡng,ậtrongậđóậquyậđvnhậvềậmụcậđích,ậnguyênậtắcậ thựcậhiệnậdânậchủậởậtrạiậgiam;ậnộiậdung,ậhìnhậthứcậthôngậb oậcôngậkhaiậđểậcơậquan,ậtổậ chức,ậc ậnhânậvLậphạmậnhânậbiết;ậnhữngậviệcậcơậquan,ậtổậchức,ậc ậnhân,ậphạmậnhânậ

thamậgia,ậthựcậhiệnậtrongậcôngật cậquảnậltậtrạiậgiam;ậtr chậnhiệmậcủaậngsờiậđứngậđầuậ

vLậ c nậ bộ,ậ chiếnậ sĩậ trongậ thựcậ hiệnậ dânậ chủậ ởậ trạiậ giam;ậ việcậ tổậ chứcậ đốiậ thoạiậ v iậ

phạmậnhân...ậTheoậquyậ đvnhậcủaậph pậlu tậhiệnậhLnh,ậViệnậKSNDậcấpậtỉnhậtrựcậtiếpậ

kiểmậs tậviệcậTHAPTậcủaậtrạiậgiamậđóngậtạiậđva phsơng;ậtiếpậnh nậvLậgiảiậquyếtậkhiếuậ

116

nại,ậtốậc oậtrongậ quảnậ lt,ậgi oậdụcậngsờiậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậ(khoảnậ2ậ vLậkhoảnậ 6ậ

Điềuậ167ậLu tậTHAHSậnămậ2019).ậViệcậtrạiậgiamậtổậchứcậđốiậthoạiậv iậphạmậnhânậlL điềuậkiệnậthu nậlợiậđểậViệnậKSNDậcóậthểậnắmậbắtậmộtậc chậkh chậquanậvềậviệcậđốiậxnậ

v iậphạmậnhânậcủaậtrạiậgiam.ậTuyậnhiên,ậThôngậtsậsốậ05/2016/TT-BCAậchsaậquyậđvnhậ

vềậtr chậnhiệmậcủaậc cậtrạiậgiamậtrongậviệcậtổậchứcậđốiậthoạiậchoậphạmậnhânậphảiậmờiậ

đạiậ diệnậ Việnậ KSNDậ tỉnhậ nơiậ trạiậ giamậ đóngậ dự,ậ theoậ dõi.ậ Ngoài ra, Thôngậ tsậ sốậ 05/2016/TT-BCA đãậquyậđvnhậvềậviệcậlắpậđặtậhòmậthsậgópật,ậkhiếuậnại,ậtốậc oậđặtậtạiậ

buồngậgiamậphạmậnhânậhoặcậnơiậcôngậcộngậtrongậphạmậviậtrạiậgiamậ(khoảnậ3ậĐiềuậ9)ậ

đểậtiếpậnh nậkhiếuậnại,ậtốậc oậcủaậphạmậnhân.ậTuyậnhiên,ậThôngậtsậnLyậlại không quy

đvnhậvềậthờiậgianậmởậhòmậthsậgópật,ậkhiếuậnại,ậtốậc oậcủaậphạmậnhân.

Theo quyậđvnhậtạiậkhoảnậ2ậĐiềuậ55ậLu tậTHAHSậnămậ2019,ậphạmậnhân bvậốm,ậbvậ

thsơngậtíchậthìậđsợcậkh mậbệnh,ậchữaậbệnhậvLậđiềuậtrvậtạiậcơậsởậyậtếậcủaậtrạiậgiam hoặcậ

tạiậcơậsởậkh mậbệnh,ậchữaậbệnhậcủaậNhLậns cậnơiậgầnậnhất. Cóậthểậcóậnhữngậdấuậhiệuậ

bấtậthsờngậkh cậcủaậcơậthểậmLậkhôngậphảiậlLậbvậthsơng,ậbvậốmậnhsngậcầnậđsợcậkh mậ

vLậđiềuậtrvậkvpậthời.ậNhsậv y,ậv iậc cậquyậđvnhậnhsậtrênậchsaậbaoậhLmậhếtậc cậtrsờngậ

hợpậphạmậnhânậcầnậđsợcậkvpậthờiậkh mậbệnh,ậchữaậbệnh.

Đsợcậthamậgiaậc cậhoạtậđộngậthểậdục,ậthểậthaoậlLậđiềuậcầnậthiếtậđểậbảoậđảmậvLậ

nângậcaoậsứcậkhỏeậchoậphạmậnhân.ậVềậvấnậđềậnLy,ậPLQTậđãậquyậđvnhậrõ,ậmọiậtùậnhânậ

khôngậđsợcậlaoậđộngậbênậngoLiậphảiậcóậítậnhấtậmộtậgiờật pậthểậdụcậthíchậhợpậởậngoLiậ trờiậhLngậngLyậnếuậthờiậtiếtậchoậphépậ(Điềuậ21aậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậnămậ

1955).ậPh pậlu tậnhiềuậns cậcóậquyậđvnhậcụậthểậvềậsốậgiờật pậthểậdụcậcủaậphạmậnhân.ậ

Chẳngậhạn,ậph pậlu tậAnhậquyậđvnh,ậnếuậhoLnậcảnhậchoậphép,ậphạmậnhânật ậ21ậtuổiậtrởậ

lênậsẽậcóậcơậhộiậthamậgiaậhoạtậđộngậthểậchấtậítậnhấtậmộtậgiờậmỗiậtuần,ậphạmậnhânậds iậ

21ậtuổiậsẽậcóậcơậhộiậthamậgiaậhoạtậđộngậthểậchấtậtrungậbìnhậhaiậgiờậmộtậtuầnậ(Điềuậ29ậ

QuyậtắcậnhLậtùậnămậ1999).ậPh pậlu tậMalaysiaậquyậđvnh,ậphạmậnhânậsẽậđsợcật pậthểậ

dụcậhLngậngLyậ(Điềuậ67ậQuyậtắcậnhLậtùậnămậ2000).ậCònậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậ

Uganda,ậmỗiậphạmậnhânậsẽậcóậcơậhộiật pậthểậdụcậngoLiậtrờiậtốiậthiểuậmộtậgiờậmỗiậngLyậ

theoậ hs ngậ dẫnậ củaậ c nậ bộậ trạiậ giamậ (Điềuậ 35ậ Quyậ tắcậ nhL tùậ nămậ 2012).ậ Lu tậ THAHSậnămậ2019 chỉậquyậđvnh,ậphạmậnhânậđsợcậthamậgiaậhoạtậđộngậthểậdục,ậthểậthaoậ (điểmậcậkhoảnậ1ậĐiềuậ27).ậĐâyậlLậquyậđvnhậmangậtínhậchấtậquanậđiểmậnóiậchung,ậcầnậ cóậhs ngậdẫnậcụậthểậđểậthiậhLnh.ậTuyậnhiên,ậNghvậđvnhậsốậ133/2020/NĐ-CP quyậđvnhậ chiậtiếtậthiậhLnhậmộtậsốậđiềuậcủaậLu tậTHAHSậnămậ2019ậchỉậquyậđvnh,ậngoLiậthờiậgianậ laoậđộng,ậhọcật p,ậphạmậnhânậđsợcậthamậgiaậc cậhoạtậđộngậthểậdục,ậthểậthao...ậphùậhợpậ

v iậđiềuậkiệnậthựcậtếậquảnậlt,ậgiamậgiữậvLậlứaậtuổiậcủaậphạmậnhânậ(Khoảnậ6ậĐiều 12).

Thôngậ tsậ sốậ 17/2020/TT-BCAậ củaậ Bộậ trsởngậ Bộậ Côngậ anậ banậ hLnhậ Nộiậ quyậ cơậ sởậ

giamậgiữậphạmậnhânậcũngậchỉậquyậđvnh,ậphạmậnhânậphảiậthựcậhiệnậđúngậquyậđvnhậvềậ

thờiậgian,ậhiệuậlệnh,ậlễậtiếtậtrongậsinhậhoạt,ậhọcật p,ậlaoậđộng,ậnghỉậngơi,ậhoạtậđộngậvănậ

117

hóa,ậvănậnghệ,ậthểậdục,ậthểậthao,ậvuiậchơiậgiảiậtríậ(điểmậcậkhoảnậ1ậĐiềuậ1).ậNhsậv y,ậ

hiệnậnayậkhôngậcóậquyậđvnhậcụậthểậvềậthờiậgianậđsợcậthamậgiaậc cậhoạtậđộngậthểậdục,ậ thểậ thaoậ củaậ phạmậ nhân.ậ Trongậ trsờngậ hợpậ trạiậ giamậ khôngậ cóậ điềuậ kiệnậ hoặcậ điềuậ

kiệnậkhôngậđ pậứngậthìậsẽậảnhậhsởngật iậc cậhoạtậđộngậnLyậcủaậphạmậnhân.ậ

Lu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậcóậmộtậchsơngậquyậđvnhậvềậgiảiậquyếtậkhiếuậnại,ậtốậ

cáo trong THAHS (chsơngậXIV).ậTuyậnhiên,ậcóậmộtậsốậquyậđvnhậvềậgiảiậquyếtậkhiếuậ nại,ậtốậc oậtrongậTHAPTậlLậchsaậrõậrLngậvLậcònậđsợcậhiểuậkhôngậthốngậnhất,ậth mậchíậ

ngayậcảậgiữaậnhữngậngsờiậlLmậcôngật cậgiảngậdạyậc cậmônậhọcậthuộcậchuyênậngLnhậ

Gi oậ dụcậ vLậ cảiậ tạoậ phạmậ nhân ởậc cậ cơậsởậ đLoậ tạoậ Cảnhậ s tậ trạiậ giamậ cũngậ cònậ cóậ

nhữngậc chậhiểuậkh cậnhau.ậCụậthểậlL,ậmộtậtrongậnhữngậnhiệmậvụ,ậquyềnậhạnậcủaậViệnậ KSNDậlLậtiếpậnh nậvLậgiảiậquyếtậkhiếuậnại,ậtốậc oậtrongậquảnậlt,ậgi oậdụcậngsờiậchấpậ

hLnhậ nậphạtậtù;ậkiểmậs tậviệcậtuân theoậph pậlu tậtrongậgiảiậquyếtậkhiếuậnại,ậtốậc oậđốiậ

v iậviệcậTHAHS (khoảnậ6ậĐiềuậ167ậLu tậTHAHSậnămậ2019).ậViệnậkiểmậs tậtrựcậtiếpậ

kiểmậ s tậ việcậ giảiậ quyếtậ khiếuậ nại,ậ tốậ c oậ củaậ Tòaậ n,ậ cơậ quanậ quảnậ ltậ THAHS,ậ cơậ

quan THAHS,ậcơậquanậđsợcậgiaoậmộtậsốậnhiệmậvụậTHAHS (Điềuậ168ậLu tậTHAHSậ

nămậ 2019).ậ Trạiậ giam đsợcậ x cậ đvnhậ lLậ cơậ quanậ THAPTậ (khoảnậ 1ậ Điềuậ 17ậ Lu tậ

THAHSậnămậ2019).ậTuyậnhiên,ậtrongậquyậđvnhậtạiậĐiềuậ178ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậ

vềậthẩmậquyềnậgiảiậquyếtậkhiếuậnạiậtrongậTHAHS thìậlạiậkhôngậcóậtrạiậgiam. Thay vào

đó,ậkhoảnậ8ậĐiềuậ178ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậquyậđvnh,ậViệnậtrsởngậViệnậKSND cấpậ tỉnh,ậViệnậtrsởngậViệnậkiểmậs t quânậsựậcấpậquânậkhu,ậViệnậtrsởngậViệnậKSND cấpậ

huyệnậ giảiậ quyếtậ khiếuậ nạiậ đốiậ v iậ quyếtậ đvnh,ậ hLnhậ vi trái ph pậ lu t trongậ quảnậ lt,ậ

giáo dụcậphạmậnhân củaậngsờiậđsợcậgiaoậquảnậlt,ậgi oậdụcậphạmậnhân. Nhsậv y,ậmặcậ

dùậcóậquyậđvnhậViệnậkiểmậs tậtrựcậtiếpậkiểmậs tậviệcậgiảiậquyếtậkhiếuậnại,ậtốậc oậcủaậcơậ

quan THAHS (trongậđóậcóậtrạiậgiam)ậsongậlạiậkhôngậcóậquyậđvnhậvềậthẩmậquyềnậgiảiậ

quyếtậkhiếuậnạiậcủaậGi mậthvậtrạiậgiam. Cùng vềậvấnậđềậnLy,ậBộậlu tậTTHSậnămậ2015ậ

quyậđvnh,ậkhiếuậnạiậđốiậv iậquyếtậđvnh,ậhLnhậviậtốậtụngậcủaậĐiềuậtraậviên,ậC nậbộậđiềuậ

tra,ậPhóậThủậtrsởngậCơậquanậđiềuậtraậtr ậkhiếuậnạiậvềậviệcậgiữậngsờiậtrongậtrsờngậhợpậ

khẩnậcấp,ậbắt,ậtạmậgiữ,ậtạmậgiamậdoậThủậtrsởngậCơậquanậđiềuậtraậxemậxét,ậgiảiậquyết;ậ khiếuậnạiậđốiậv iậquyếtậđvnh,ậhLnhậviậtốậtụngậcủaậcủaậThủậtrsởngậCơậquanậđiềuậtraậvLậ c cậquyếtậđvnhậtốậtụngậcủaậCơậquanậđiềuậtraậđãậđsợcậViệnậkiểmậs tậphêậchuẩnậdoậViệnậ trsởngậViệnậkiểmậs tậcùngậcấpậgiảiậquyếtậ(khoảnậ1ậĐiềuậ475);ậkhiếuậnạiậđốiậv iậquyếtậ đvnh,ậhLnhậviậtốậtụngậcủaậKiểmậs tậviên,ậKiểmậtraậviên,ậPhóậViệnậtrsởngậViệnậkiểmậs tậ doậViệnậtrsởngậViệnậkiểmậs tậxemậxétậ(khoảnậ1ậĐiềuậ476);ậgiảiậquyết;ậkhiếuậnạiậđốiậ

v iậquyếtậđvnh,ậhLnhậviậtốậtụngậcủaậViệnậtrsởngậViệnậkiểmậs tậdoậViệnậkiểmậs tậcấpậ

trênậtrựcậtiếpậxemậxét,ậgiảiậquyếtậ(khoảnậ2ậĐiềuậ476).ậ

Đồngậthời,ậtạiậĐiềuậ190ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậquyậđvnh,ậ ngsờiậchấpậhLnhậ nậ

vLậmọiậcôngậdânậcóậquyềnậtốậc oậv iậcơậquan,ậngsờiậcóậthẩm quyềnậvềậhLnhậviậVPPL

118

củaậbất kỳ ngƣời có thẩm quyền nào (tác giả in đậm) trong THAHS mLậgâyậthiệtậhạiậ

hoặcậđeậdọaậgâyậthiệtậhạiậlợiậíchậcủaậNhLậns c,ậquyền,ậlợiậíchậhợpậph pậcủaậcơậquan,ậ tổậchức,ậc ậnhân. Nhsậv y,ậtheoậquyậđvnhậnLyậthìậchỉậlLậtốậc oậ vềậhLnhậviậVPPL của

ngsờiậcóậthẩmậquyềnậ mLậkhôngậbaoậhLmậviệcậtốậc oậc ậnhânậkh c,ậchẳngậhạnậphạmậ

nhânậtốậc oậphạmậnhânậkh cậVPPL...ậKhoảnậ1ậĐiềuậ2ậLu tậTốậc oậnămậ2018ậquyậđvnh,ậ

tốậc oậlLậviệcậc ậnhânậtheoậthủậtụcậquyậđvnhậcủaậLu tậnLyậb oậchoậcơậquan,ậtổ chức,ậc ậ nhânậcóậthẩmậquyềnậbiếtậvềậhLnhậviậVPPLậcủaậbấtậkỳậcơậquan,ậtổậchức,ậc ậnhânậnLoậ

gâyậthiệtậhạiậhoặcậđeậdọaậgâyậthiệtậhạiậđếnậlợiậíchậcủaậNhLậns c,ậquyềnậvLậlợiậíchậhợpậ

ph pậ củaậ cơậ quan,ậ tổậ chức,ậ c ậ nhân.ậ C chậ quyậ đvnhậ tạiậ Điềuậ 190ậ Lu tậ THAHSậ nămậ

2019ậnêuậtrênậlLậchsaậkhoaậhọc.ậ

Mộtậ sốậ quyậ đvnhậ cònậ thểậ hiệnậ tínhậ chồngậ chéo,ậ vănậ bảnậ ds iậ lu tậ quyậ đvnhậ lạiậ

nhữngậnộiậdungậđãậđsợcậquyậđvnhậtrongậvănậbảnậlu t.ậVíậdụ:ậNộiậdungậkhoảnậ4ậĐiềuậ

52ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ tiếpậ tụcậ đsợcậ quyậ đvnhậ tạiậ khoảnậ 1ậ Điềuậ 9ậ Thôngậ tsậ sốậ

14/2020/TT-BCA...

Thứ năm, việcậbanậhLnhậmộtậsốậvănậbảnậquyậđvnhậchiậtiếtậvLậhs ngậdẫnậthiậhLnhậ

lu tậcònậch mậvLậchsaậkvpậthờiậsoậv iậyêuậcầu.ậVíậdụ,ậBộậlu tậlaoậđộngậđsợcậbanậhLnhậ

nămậ 2012ậ thìậ đếnậ ngLyậ 13ậ th ngậ 10ậ nămậ 2015,ậ Nghvậ đvnhậ sốậ 90/2015-NĐ-CPậ m iậ

đsợcậbanậhLnh;ậNghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CPậhayậNghvậđvnhậsốậ133/2020/NĐ-CP và

nhiềuậvănậbảnậds iậlu tậkh cậkhôngậđsợcậbanậhLnhậcùngậv iậthờiậđiểmậLu tậTHAHSậ cóậhiệuậlực.ậ

Thứ sáu, chsaậ ứngậ dụngậ mạnhậ mẽậ thLnhậ tựuậ củaậ cuộcậ CMCN 4.0 trong xây

dựngậvLậthựcậhiệnậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân,ậdoậđó,ậnhiềuậvấnậđềậm iậđsợcậ

c cậns cậkh cậ pậdụngậtrongậcôngật cậTHAPTậnhờậthLnhậtựuậcủaậcuộcậCMCN 4.0ậđãậ

chsaậđsợcậthểậhiệnậtrongậph pậlu tậvề ANCNậcủaậphạmậnhânậởậViệtậNam.

Thứ bảy, vềậ mặtậ hìnhậ thứcậ vẫnậ cònậ mộtậ sốậ quyậ đvnhậ lẽậ raậ nênậ đsợcậ quyậ đvnhậ

trongậvănậbảnậlu tậthìậchúngậlạiậđsợcậquyậđvnhậởậvănậbảnậds iậlu t.ậChẳngậhạnậnhsậvấnậ

đềậ vềậ quyậ môậ giamậ giữậ phạmậ nhân củaậ trạiậ giam,ậ sốậ lsợngậ phạmậ nhânậ trongậ mộtậ

buồngậgiam...,ậcảậLu tậTHAHSậnămậ2010ậvLậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđềuậkhôngậquyậ đvnhậvềậnhữngậvấnậđềậnLyậmLậchúngậđsợcậquyậđvnhậtạiậNghvậđvnhậcủaậChínhậphủ...ậ

Tóm lại, bênậcạnhậnhữngậkếtậquảậđãậđạtậđsợcậthìậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậ nhânậởậViệtậNamậhiệnậnayậvẫnậcònậmộtậsốậquyậđvnh chsaậphùậhợpậv iậthựcậtế,ậchsaậ bao quát đầyậđủậvLậtsơngậthíchậv iậPLQT;ậmộtậsốậquyậđvnhậcònậchungậchung,ậth mậchíậ chsaậthựcậsựậthểậhiệnậrõậtínhậminhậbạch,ậcụậthể,ậrõậrLng,ậdễậhiểu,ậdễậ pậdụng;ậcóậcảmậ

gi cậdsờngậnhsậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậvẫnậchvuậsựậrLngậ

buộcậkh ậnặngậnềậcủaậtsậtsởngậphạmậnhânậphảiậbvậquảnậlt,ậgiamậgiữậlLậchủậyếu,ậdoậđóậ

chsaậtạoậraậđsợcậcơậchếậth tậsựậ“mở”ậchoậphạmậnhânậhoLnậlsơng,ậphụcậthiện,ật iậhòaậ

nh pậxãậhộiậsauậkhiậchấpậhLnhậxongậhình phạtậtù.

119

Về thực tiễn thi hành pháp luật: ThựcậtiễnậthiậhLnhậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậcũngậcònậmộtậsốậhạnậchế: - Mộtậ sốậ khíaậ cạnhậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ kếtậ quảậ đạtậ đsợcậ chsaậ th tậ bềnậ vững,ậ vẫnậ tiềmậ ẩnậ nhữngậ nguyậ cơậảnhậ hsởngậ tiêuậ cựcậ t iậANCNậ củaậ phạmậ nhân106.ậ Mộtậsốậvụậphạmậnhânậ tựậtn,ậsnậdụngậmaậtúy,ậđsaậv tậcấmậvLoậtrạiậgiamậcấtậgiấu,ậsnậ

dụngậch mậđsợcậph tậhiện,ậngănậchặnậkvpậthời;ậhLngậnăm,ậsốậphạmậnhânậchếtậvìậbệnhậ HIV/AIDS,ậbệnhậlao,ậphổiậvLậc cậbệnhậkh cậvẫnậtsơngậđốiậnhiều.ậViệcậkiểmậtra,ậlụcậ

so tậquLậthămậgặp,ậbsuậkiện,ậbsuậphẩm,ậliênậlạcậcủaậphạmậnhânậv iậgiaậđìnhậquaậđiệnậ

thoạiậchsaậđsợcậkiểmậso tậchặtậchẽ.

-ậ Côngậ t cậ gi oậ dụcậ phạmậ nhânậ ởậ mộtậ sốậ trạiậ giamậ chsaậ đsợcậ coiậ trọngậ đúngậ mức,ậthờiậgianậdLnhậchoậcôngật cậgi oậdụcậcònậít,ậnặngậvềậlaoậđộng,ậsảnậxuất.ậCôngật cậ

quảnậlt,ậnắmậtìnhậhìnhậdiễnậbiếnậtsậtsởngậcủaậphạmậnhânậởậmộtậsốậtrạiậgiamậcònậhạnậ

chế.ậHiệuậquảậcôngật cậgi oậdụcậriêngậđốiậv iậsốậphạmậnhânậthsờngậxuyênậviậphạmậnộiậ

quyậtrạiậgiam,ậxếpậloạiậcảiậtạoậkémậchsaậcao.ậViệcậđềậnghvậđặcậx ậhoặcậgiảmậ nậchoậ

phạmậnhânậcònậhạnậchếậdẫnậđếnậtìnhậtrạngậphạmậnhânậkiếnậnghv,ậcảiậtạoậcầmậch ng,ậ

th mậchíậchốngậđối,ậkhôngậchvuậcảiậtạo.ậMộtậsốậtrạiậgiamậcóậtỷậlệậphạmậnhânậxếpậloạiậ

kémậcao.

- Theoậ quyậ đvnhậ củaậ Lu tậ banậ hLnhậ vănậ bảnậ QPPLậ nămậ 2015,ậ trongậ qu ậ trìnhậ

soạnậthảoậdựậ nậlu t,ậph pậlệnh,ậdựậthảoậnghv quyết,ậcơậquan,ậtổậchức,ậđạiậbiểuậQuốcậ hộiậchủậtrìậsoạnậthảoậphảiậlấyậtậkiếnậđốiậtsợngậchvuậsựật cậđộngậtrựcậtiếpậcủaậvănậbảnậ

vLậcơậquan,ậtổậchứcậcóậliênậquanậ(khoảnậ1ậĐiềuậ57).ậTuyậv y,ậviệcậlấyậkiếnậcủaậphạmậ

nhânậđốiậv iậdựậthảoậLu tậTHAHSậvLậc cậđạoậlu tậkh cậcóậliênậquanậchsaậđsợcậthựcậ

hiệnậđầyậđủ.ậ

-ậCôngật cậgi oậdục,ậdạyậnghềậchoậphạmậnhânậtuyậđãậđsợcậcảiậtiếnậ nhsngậnhìnậ

chungậchấtậlsợngậchsaậcao,ậmộtậbộậph nậphạmậnhânậchsa thLnhậthụcậnghềậđsợcậhọcậ

trongậtrạiậgiam.ậKếtậquảậkhảoậs tậchoậthấy,ậtuyậkhôngậcóậphạmậnhânậnLoậtrảậlờiậchsaậ

thLnhậ thụcậ nhsngậ chỉậ cóậ 11,18%ậ (99/885ậ phiếu)ậ sốậ phạmậ nhânậ đsợcậ hỏiậ tậ kiếnậ choậ

106 Nhsậc cậvụ:ậ“Ba cựu cán bộ trại giam hầu tòa vì đánh phạm nhân tử vong”;ậđăngậtại:ậvnexpress.net ›ậba-cuu- can-bo-t…;ậ truyậ c pậ ngLyậ 12/12/2018;ậ “Một phạm nhân ở Hà Tĩnh bị 'bạn tù' đâm tử vong”;ậ đăngậ tại:ậ truyậ c pậ ngLyậ https://thanhnien.vn/thoi-su/mot-pham-nhan-o-ha-tinh-bi-ban-tu-dam-tu-vong-1063323.html;ậ 16/10/2020; “Đang ngủ, phạm nhân bị bạn tù cứa cổ ở Hà Nội”;ậ đăngậ tại:ậ https://vietnamnet.vn/vn/phap- luat/ky-su-phap-dinh/dang-ngu-pham-nhan-bi-ban-tu-cua-co-o-ha-noi-609587.html;ậ truyậ c pậ ngLyậ 16/10/2020;ậ “Phạm nhân tử vong trong trại giam với nhiều vết bầm tím”; đăngậtại:ậhttps://nld.com.vn/thoi-su/pham-nhan-tu- vong-trong-trai-giam-voi-nhieu-vet-bam-tim-20200508164419628.htm;ậtruyậc pậngLyậ16/10/2020…

biếtậ rấtậ thLnhậ thụcậ vLậ 1,69%ậ (15/885ậ phiếu)ậ choậ rằngậ thLnhậ thụcậ nghềậ mìnhậ đãậ họcậ trongậtrạiậgiam,ậvLậcóật iậ87,11%ậ(771/885ậphiếu)ậphạmậnhânậchoậrằngậmìnhậtsơngậđốiậ thLnhậ thụcậ nghềậ đsợcậ họcậ (Xemậ Phụậ lụcậ 1,ậ Biểuậ đồậ 7:ậ Vềậ mứcậ độậ thLnhậ thụcậ nghềậ phạmậnhânậđsợcậhọcậtrongậtrạiậgiam).ậCũngậquaậkhảoậs tậchoậthấy,ậđốiậv iậcâuậhỏi vềậ nguyênậnhânậcủaậviệcậphạmậnhânậítậhoặcậkhóậcóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậlLmậsauậkhiậ

120

mãnậhạnậtù,ậcóậ19,93%ậ(177/888ậphiếu)ậsốậphạmậnhânậđsợcậhỏiậtậkiếnậchoậrằngậdoậthvậ

trsờngậlaoậđộngậcungậl nậhơnậcầu,ậ3,71%ậ(33/888ậphiếu)ậchoậrằngậdoậnghềậđsợcậđLoậ tạoậkhôngậphùậhợpậv iậnhuậcầuậcủaậthvậtrsờngậlaoậđộng,ậvLậcóậ76,35%ậ(678/888ậphiếu)ậ

choậrằngậdoậkỹậnăngậthựcậhLnhậnghềậcủaậphạmậnhânậchsaậthLnhậthụcậ(XemậPhụậlụcậ1,ậ

Biểuậđồậ9:ậNguyênậnhânậcủaậviệcậphạmậnhânậítậhoặcậkhóậcóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậ

lLmậsauậkhiậmãnậhạnậtù).ậHơnậnữa,ậc cậtrạiậgiamậchủậyếuậtổậchứcậchoậphạmậnhânậlaoậ độngậnôngậnghiệp,ậlâmậnghiệp,ậthủyậsản,ậchănậnuôi,ậítậdạyậc cậnghềậcóậtínhậ“hot”ậvLậcóậ

thuậnh pậkh ậtrongậxãậhội,ậdoậđóậkếtậquảậlaoậđộngậcủaậphạmậnhânậkhôngậcaoậvLậchsaậ

gắnậkếtậchặt chẽậv iậviệcậtạoậđiềuậkiệnậchoậphạmậnhânậtìmậđsợcậviệcậlLmậsauậkhiậmãnậ

hạnậtù.ậKếtậquảậkhảoậs tậchoậthấy,ậcóậ10,47%ậ(93/888ậphiếu)ậsốậphạmậnhânậđsợcậhỏiậtậ kiếnậchoậbiếtậmìnhậcóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậlLmậbằngậnghềậđsợcậhọcậtạiậtrạiậgiamậ

sauậ khiậ mãnậ hạnậ tù;ậ 85,47%ậ (759/888ậ phiếu)ậ choậ rằngậ ítậ cóậ khảậ năngậ tìmậ đsợcậ việcậ

lLmậvLậ4,05%ậ(36/888ậphiếu)ậchoậrằngậkhóậcóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậlLmậ(XemậPhụậ

lụcậ1,ậBiểuậđồậ8:ậVềậkhảậnăngậphạmậnhânậtìmậđsợcậviệcậlLmậbằngậnghềậđãậđsợcậhọcậ

tạiậtrạiậgiamậsauậkhiậmãnậhạnậtù).

-ậ Việcậ ho nậ đổiậ đvnhậ lsợngậvLậ đaậ dạngậ trongậ chếậ biếnậ khẩuậ phầnậ ănậ choậ phạmậ

nhânậởậmộtậsốậtrạiậgiamậchsaậđsợcậquanậtâmậđúngậmức.ậMộtậsốậtrạiậgiamậchsaậtổậchứcậ

tốtậhoạtậđộngậcăngậtinậchoậphạmậnhânậhoặcậtổậchứcậnhsngậb nậhLngậgi ậcaoậhơnậquyậ

đvnh,ậkhôngậkhuyếnậkhíchậngsờiậmua.

-ậViệcậchấpậhLnhậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t,ậnhấtậlLậchếậđộ,ậchínhậs chậđốiậv iậ

phạmậnhânậcóậnơi,ậcóậlúcậchsaậnghiêm,ậchsaậthựcậhiệnậđầyậđủ,ậcôngậkhai,ậminhậbạchậ

c cậquyậđvnhậhiệnậhLnh.

-ậCôngật cậtuyênậtruyền,ậphổậbiến,ậgi oậdụcậchínhậs ch,ậph pậlu tậchsaậthựcậhiệnậ

thsờngậxuyên,ậnộiậdungậvLậphsơngậph pậchsaậphùậhợpậnênậchấtậlsợng,ậhiệuậquảậgi oậ

dụcậcònậthấp.ậCôngật cậthamậgiaậxâyậdựngậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạm nhânậởậmộtậ

sốậtrạiậgiamậcònậhạnậchế,ậhiệuậquảậchsaậcao.ậ

- Việcậứngậdụngậcôngậnghệậthôngậtinậtrongậquảnậlậý trạiậgiam nhìnật ậgócậđộậbảoậ

đảmậANCNậcủaậphạmậnhânậcònậhạnậchế.ậChsaậứngậdụngậmạnhậmẽậthLnhậtựuậcủaậcuộcậ CMCN 4.0 trong xâyậdựngậvLậthựcậhiệnậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân107.

107 Hiệnậnay,ậNhLậtùậDiêmậThLnhậởậtỉnhậHLậBắcậcủaậTrungậQuốcậđãậlắpậđặtậmộtậhệậthốngậtríậtuệậnhânậtạoậgiúpậtựậ độngậgi mậ s tậphạmậ nhân,ậphòngậ ng aậphạmậnhânậviậphạmậ nộiậquyậ trạiậgiam.ậTạiậAnh,ậnhLậ tùậ Altcourseậgầnậ LiverpoolậđãậcLiậđặtậAIậvLoậnămậ2016.ậChínhậphủậSingaporeậđãậtiếnậhLnhậhLngậloạtậcuộcậthnậnhiệmậnhằmậxemậ xétậliệuậcôngậnghệậcóậthểậgiúpậc cậbảoậvệậnhLậtùậlLmậviệcậhiệuậquảậhơn,ậth mậchíậbLnậđếnậkhảậnăngậthiếtậl pậmộtậ nhLậtùậkhôngậcóậnhânậviênậanậninhậ(XemậbLiậviết:ậHệậthốngậgi mậs tậbằngậAIậtạiậ“nhLậtùậVIP”ậởậTrungậQuốc;ậ đăngậtại:ậhttps://vnexpress.net ›ậThếậgi iậ›ậTsậliệu;ậtruyậc pậngLyậ16/4/2019).

Nguyênậnhânậcủaậnhữngậhạnậchế,ậthiếuậsótậnêuậtrênậlLậdo:ậ - Nh nậthứcậcủaậmộtậbộậph nậc nậbộậtrạiậgiamậvLậc cậchủậthểậhữuậquanậkh cậđốiậ v iậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậlLậchsaậđầyậđủ;ậtrìnhậđộ,ậnăngậlựcậc nậbộậlLmậ côngật cậxâyậdựngậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậcònậcóậnhữngậhạnậchế.

121

- Sựậphốiậhợpậtrongậcôngật cậxâyậdựngậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậchsaậ

thựcậsựậchặtậchẽ,ậđồngậbộậvLậhiệuậquả.

- Mộtậbộậph nậngsờiậdânậcònậcó tâm lý kỳậthvậphạmậnhân; c cậphsơngậtiệnậtruyềnậ

thôngậthiếuậsựậquanậtâmậthìậviệcậxâyậdựng,ậhoLnậthiệnậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậ

nhânậsẽậkhôngậđsợcậtriểnậkhaiậkvpậthời,ậđầyậđủ.ậ

- ViệtậNamậhiệnậvẫnậlLậmộtậns cậnghèoậcóậthuậnh pậtrungậbình,ậđiềuậnLyậđãậảnhậ hsởngậl nậđếnậviệcậxâyậdựngậvLậhoLnậthiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậ

phạmậnhân.

-ậCôngật cậxâyậdựngậvănậbảnậhs ngậdẫnậthựcậhiệnậLu tậTHAHSậcònậch mậsoậv iậ

yêuậcầu,ậmộtậsốậvănậbảnậQPPLậđãậcóậhiệuậlựcậnhsngậchsaậcóậhs ngậdẫnậtriểnậkhaiậđãậ gây khóậkhănậtrongậthựcậthiậnhiệmậvụậcủaậlựcậlsợngậchứcậnăng.

-ậTrongậnhữngậnămậqua,ậsốậlsợngậphạmậnhânậtăngậnhanhậdẫnậđếnậtìnhậtrạngậqu ậ

tải,ậ tạoậ pậ lựcậ rấtậ l nậ choậ côngậ t cậ quảnậ lt,ậ giamậ giữ,ậ gi oậ dụcậ cảiậ tạoậ vLậ bảoậ đảmậ

ANCNậcủaậphạmậnhân.ậMộtậsốậtrạiậgiamậhiệnậđangậgiamậgiữậvsợtậquyậmôậvLậkhảậnăngậ

giamậgiữậthựcậtếật ậ300ậđếnậ1.000ậphạmậnhân.ậCơậsởậv tậchất,ậphsơngậtiện,ậkinhậphíậ

tuyậđãậđsợcậquanậtâmậđầuậtsậnhsngậvẫnậchsaậđ pậứngậyêuậcầuậcủaậcôngật cậgiamậgiữ,

gi oậdụcậcảiậtạoậvLậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân.

-ậ Nềnậ kinhậ tếậ củaậ đấtậ ns cậ chsaậ thựcậ sựậ ph tậ triểnậ doậ đóậ chsaậ tạoậ raậ đsợcậ hệậ

thốngậviệcậlLmậđaậdạng,ậphongậphú;ậđặcậđiểmậđốiậtsợngậphạmậnhânậkh cậnhauậvềậmứcậ n,ậtínhậchấtậphạmậtội,ậtrìnhậđộậvănậhóa,ậgi iậtính,ậlứaậtuổi,ậnghềậnghiệp,ậhoLnậcảnhậgiaậ

đình,ậđvaậbLnậcsậtrúậgâyậkhóậkhănậchoậviệcậxâyậdựngậc cậchsơngậtrình,ậnộiậdungậgi oậ

dục,ậdạyậnghềậchoậphùậhợp.ậ

-ậCôngật cậquảnậlt,ậgiamậgiữậphạmậnhânậởậmộtậsốậtrạiậgiamậcònậthiếuậsót,ậsơậhở,ậ

chủậquanậdẫnậđếnậphạmậnhânậlợiậdụngậtrốn,ậtựậtn,ậchếtậkhôngậbìnhậthsờng…

- Côngật cậthamậgiaậxâyậdựngậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậchsaậhiệuậquảậ

doậthiếuậc nậbộậamậhiểuậlĩnhậvựcậph pậlu tậnLyậvLậcôngật cậnLyậchsaậđsợcậquanậtâm

đúngậmức.ậKếtậquảậkhảoậs tậchoậthấy,ậcóậ36,52%ậ(126/345ậphiếu)ậsốậc nậbộậtrạiậgiamậ

đsợcậkhảoậs tậchoậbiếtậcôngật cậxâyậdựngậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậởậc cậ trạiậ giamậ chsaậ hiệuậ quảậ lLậ doậ thiếuậ c nậ bộậ amậ hiểuậ lĩnhậ vựcậ ph pậ lu tậ nLy;ậ 50,43%ậ (174/345 phiếu)ậ choậ rằngậ doậ côngậ t cậ nLyậ chsaậ đsợcậ quanậ tâmậ đúngậ mức;ậ 13,04%ậ (45/345ậphiếu)ậchoậrằngậdoậtrạiậgiamậthiếuậbiênậchếậc nậbộậnênậphảiật pậtrungậchoậcôngậ t cậkh cậ(XemậPhụậlụcậ1,ậBiểuậđồậ10:ậNguyênậnhânậcôngật cậxâyậdựngậph pậlu tậởậmộtậ sốậtrạiậgiamậchsaậhiệuậquả).

-ậTổậchứcậbộậm yậcủaậc cậtrạiậgiamậhiệnậvẫnậthiếuậbiênậchế.

- Mộtậbộậph nậc nậbộậtrạiậgiamậchsaậcóậnh nậthứcậđầyậđủậđốiậv iậlĩnhậvựcậph pậ

lu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân,ậảnhậhsởngậđếnậchấtậlsợng,ậhiệuậquảậcôngật cậquảnậlt,ậ

gi oậ dụcậ cảiậ tạoậ vLậ bảoậ đảmậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân.ậ Kếtậ quảậ khảoậ s tậ choậ thấy,ậ cóậ

122

34,01%ậ(150/441ậphiếu)ậsốậc nậbộậtrạiậgiamậđsợcậhỏiậtậkiếnậchoậbiếtậcóậnh nậthứcậrõậ

rLng,ậđầyậđủậnhữngậnộiậdungậcơậbảnậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân;ậ47,61%ậ (210/441ậ phiếu)ậ choậ biếtậ cóậ nh nậ thứcậ tsơngậ đốiậ rõậ rLng,ậ đầyậ đủ;ậ 18,36%ậ (81/441ậ

phiếu)ậchoậbiếtậnh nậthứcậchsaậrõậrLng,ậđầyậđủậ(XemậPhụậlụcậ1,ậBiểuậđồậ13:ậNh nậthứcậ

củaậc nậbộậtrạiậgiamậđốiậv iậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân).

- Mộtậbộậph nậc nậbộậtrạiậgiamậcó ýậthứcậtuậdsỡng,ậrènậluyệnậvềậphẩmậchấtậđạoậ đứcậchsaậcao,ậlLmậviệcậcầmậch ng,ậtr chậnhiệmậv iậcôngậviệcậthấp,ậthiếuậgsơngậmẫuậ

vềậlốiậsống,ậsinhậhoạt,ậth mậchíậviậphạmậkỷậlu tậnênậđãậhạnậchếậđếnậcôngật cậgi oậdụcậ

phạmậnhân.ậĐặcậbiệt,ậmộtậsốậc nậbộậtrạiậgiamậkhôngậyênậtâmậcôngật c,ậcóậnguyệnậvọngậ

đsợcậchuyểnậsangậcôngật cậkh cậởậngành CôngậanậthayậvìậlLmậcôngật cậquảnậlt,ậgi oậ dụcậphạmậnhân.ậKếtậquảậkhảoậs tậchoậthấy,ậcóậ44,59%ậ(198/444ậphiếu)ậsốậc nậbộậtrạiậ

giamậ đsợcậ hỏiậ tậ kiếnậ choậ rằngậ cóậ mongậ muốnậ đsợcậ tiếpậ tụcậ côngậ t cậ tạiậ trạiậ giam;ậ

47,29%ậ(210/444ậphiếu)ậchoậrằngậmongậmuốnậđsợcậchuyểnậsangậcôngật cậkh cậtrongậ

ngLnhậ Côngậ an;ậ 8,1%ậ (36/444ậ phiếu)ậ choậ rằngậ chsaậ x cậ đvnhậ rõậ rLngậ vềậ vấnậ đềậ nLyậ

(XemậPhụậlụcậ1,ậBiểuậđồậ12:ậVềậnguyệnậvọngậcôngật cậcủaậc nậbộậtrạiậgiam).

-ậTrìnhậđộậđộiậngũậc nậbộậcủaậc cậtrạiậgiamậhiệnậkhôngậđồngậđềuậvLậcònậnhiềuậ

hạnậchế,ậmộtậbộậph nậchsaậđ pậứngậđsợcậyêuậcầuậcôngật cậquảnậlt,ậgi oậdụcậ cảiậtạoậ

phạmậnhân.ậKếtậquảậkhảoậs tậchoậthấy,ậcóậ46,62%ậ(207/444ậphiếu)ậsố c nậbộậtrạiậgiamậ

đsợcậhỏiậtậkiếnậchoậrằngậchấtậlsợngậđộiậngũậc nậbộậtrạiậgiamậđ pậứngậđsợcậyêuậcầuậ côngật c,ậ47,29%ậ(210/444ậphiếu)ậchoậrằngậtsơngậđốiậđ pậứngậđsợcậ yêuậcầu,ậ6,08%ậ

(27/444ậphiếu)ậchoậrằngậchsaậđ pậứngậđsợcậyêuậcầuậcôngật cậ(XemậPhụậlụcậ1,ậBiểuậđồậ

11:ậChấtậlsợngậc nậbộậtrạiậgiamậđ pậứngậyêuậcầuậcôngật c).ậ

-ậCôngật cậthanhậtra,ậkiểmậtra,ậhs ngậdẫnậc cậtrạiậgiamậchấtậlsợng,ậhiệuậquảậchsaậ

cao,ậchủậyếuậgiảiậquyếtậvụậviệcậđãậxảyậraậnênậhiệuậquảậphòngậng aậcònậhạnậchế.ậ

- Côngật cậphốiậhợpậgiữaậc cậcơậquan,ậbanậngLnh,ậtổậchứcậchínhậtrvậ-ậxãậhộiậtrongậ

côngật cậTHAPTậvLậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhânậcònậhìnhậthức,ậhiệuậquảậchsaậcao.

Kết luận Chƣơng 3 Chsơngậ3ậđãậkh iậqu tậqu ậtrìnhậhìnhậthLnhậvLậph tậtriểnậcủaậph pậlu tậvềậANCNậ củaậ phạmậ nhânậ ởậ Việtậ Namậ t ậ nămậ 1945ậ đếnậ nay;ậ đ nhậ gi ậ thựcậ trạngậ ph pậ lu tậ vLậ thựcậtiễnậthiậhLnhậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậtrongậc cậtrạiậgiamậcủaậBộậCôngậ anậtrongậthờiậgianậqua,ậchỉậraậc cậnguyênậnhânậcủaậthựcậtrạngậđó.ậQuaậđó,ật cậgiảậđiậ đếnậmộtậsốậnh nậđvnhậsau:

Một là, ph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậởậViệtậNamật ậsauậC chậmạngậth ngậ

T mậ nămậ 1945ậ đếnậ nayậ đãậ trảiậ quaậ c cậ giaiậ đoạnậ kh cậ nhau,ậ hệậ thốngậ c cậ vănậ bảnậ

QPPLậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậcóậsựậph tậtriểnậrõậrệt,ật việcậquyậđvnhậởậc cậvănậbảnậ

lẻậ tẻ,ậ đsợcậ hệậ thốngậ hóaậ trongậ Ph pậ lệnhậ THAPTậ vLậ cuốiậ cùngậ đsợcậ ph pậ điểnậ hóaậ

123

trongậvănậbảnậLu t.ậĐiềuậnLyậchoậthấyậsựậquanậtâmậcủaậĐảngậvLậNhLậns cậViệtậNamậ

đốiậv iậcôngật cậTHAHSậnóiậchung,ậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhânậnóiậriêng.

Hai là, hiệnậ nay,ậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ ởậ Việtậ

NamậlLậkh ậtoLnậdiệnậvLậđầyậđủ,ậtsơngậđốiậthốngậnhất,ậđồngậbộậvLậphùậhợpậv iậđiềuậ

kiệnậph tậtriểnậkinhậtế,ậxãậhộiậđấtậns cậvLậmụcậđíchậTHAPT,ậcơậbảnậtsơngậthíchậv iậ

PLQT.ậBênậcạnhậđó,ậmộtậsốậquyậđvnhậcònậbấtậc p,ậthiếuậcụậthể,ậchsaậphùậhợpậv iậthựcậ tiễnậvLậtsơngậthíchậv iậPLQT.ậ

Ba là, thựcậtiễnậthựcậthiậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậcóậnhiềuậkếtậquảậrấtậ

đ ngậghiậnh n,ậgópậphầnậquanậtrọngậtrongậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân.ậTuyậnhiên,ậ

trongậthựcậthiậcònậnhữngậhạnậchế,ậthiếuậsótậlLmậảnhậhsởngậđếnậANCNậcủaậphạmậnhânậ vLậuyậtínậcủaậĐảngậvLậNhLậns cậtaậtrongậviệcậchămậlo,ậph tậtriểnậconậngsờiậnóiậchung.

Bốn là, nhữngậhạnậchếậcủaậph pậlu tậvLậthựcậthiậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậ

nhânậcầnậcóậgiảiậph pậthiếtậthực,ậhữuậhiệuậnhằmậnângậcaoậhiệuậquảậbảoậđảmậANCNậ

củaậphạmậnhân.

124

CHƢƠNG 4. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN

PHÁP LUẬT VỀ AN NINH CON NGƢỜI CỦA PHẠM NH N

Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

4.1. Sự cần thiết của việc hoàn thiện pháp luật về an ninh con ngƣời của

phạm nhân ở Việt Nam hiện nay

ViệcậhoLnậthiệnậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậởậViệtậNamậhiệnậnayậlLậmộtậ

yêuậcầuậkh chậquan,ậxuấtậph tật ậc cậltậdoậcơậbảnậsauậđây.ậ

Một là, hoLnậthiệnậph pậlu tậlLậyêuậcầuậtựậthânậcủaậhệậthốngậph pậlu t:ậphảiậtoLnậ

diện,ậthốngậnhất,ậđồngậbộ,ậphùậhợpậ thựcậtiễn,ậgọnậnhẹ,ậ minhậbạch.ậ Trongậc cậ kỳậđạiậ hộiậthờiậkỳ đổiậm i,ậĐảngậCộngậsảnậViệtậNamậđềuậđặtậraậnhiệmậvụậphảiậhoLnậthiệnậhệậ

thốngậ ph pậ lu t. Đạiậ hộiậ đạiậ biểuậ toLnậ quốcậ lầnậ thứậ XIIIậ củaậ Đảngậ tiếpậ tụcậ x cậ đvnhậ

nhiệmậvụậ“Xây dựng hệ thống pháp luật đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất, khả thi,

công khai, minh bạch, ổn định, lấy quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người

dân, doanh nghiệp làm trọng tâm thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bảo đảm yêu cầu phát triển nhanh, bền vững”108.

Hai là, hoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân nhằmậđ pậứngậđòiậhỏiậcủaậ

thựcậtiễn.ậMặcậdùậm iậđsợcậbanậhLnhậsongậnhsậđãậphânậtíchậởậchsơngậ3,ậLu tậTHAHSậ

nămậ2019ậvẫnậcònậnhữngậhạnậchế,ậkhiếmậkhuyết,ậdo ởậthờiậđiểmậxâyậdựng,ậbanậhLnhậ đạoậlu tậnLyậphảiật pậtrungậxâyậdựngậc cậchếậđvnhậm iậvềậthaậtùậtrs cậthờiậhạnậcóậđiềuậ

kiện,ậthiậhLnhậ nậđốiậv iậph pậnhânậthsơngậmại…ậ

Ba là, xuấtậph tật ậyêuậcầuậvềậđảmậbảoậQCNậnóiậchung,ậQCNậcủaậphạmậnhânậnóiậ

riêng. Hiệnậnay,ậc cậquốcậgiaậtrênậthếậgi iậđangậphảiậđốiậmặtậv iậnhiềuậvấnậđềậcóật cậ

độngật iậQCN,ậtrongậđóậcóậQCNậcủaậphạmậnhân,ậnhs:ậvấnậđềậdvchậbệnh,ậhợpật cậquốcậ

tế,ậsứcậépậcủaậc cậthểậchếậquốcậtếậ(thLnhậviênậcôngậs cậquốcậtế,ậvấnậđềậgi mậs t,ậnhânậ

quyền...). Biếnậđổiậkhíậh uậđangật cậđộngậtiêuậcựcật iậtấtậcảậc cậquốcậgiaậtrênậthếậgi i,ậ

trongậđóậcóậViệtậNam.ậÔậnhiễmậmôiậtrsờngậởậnhiềuậnơiậđangậngLyậcLngậtrởậnênậtrầmậ

trọngậhơn.ậXuậthếậquảnậtrvậnhLậns cậtinhậgọn,ậxãậhộiậhóaậđsợcậthựcậhiệnậtrongậnhiềuậ lĩnhậvựcậcủaậđờiậsống xãậhội.ậTrongậthờiậgianật i,ậtìnhậhìnhậtộiậphạm,ậVPPL vLậtệậnạnậ xãậhộiậởậViệtậNamậsẽậ cóậthểậtiếpậtục diễnậbiến phứcậtạp.ậSốậlsợngậphạmậnhânậcóậxuậ hs ngậgiaậ tăng.ậ ThLnhậ phần,ậ tínhậchấtậ củaậ ngsờiậbvậ đsaậ vLoậ trạiậ giamậ ngLyậ cLngậ đaậ dạng,ậ phứcậ tạp,ậ sốậ cóậ tiềnậ n,ậ tiềnậ snậ snậ dụngậ maậ túyậ hoặcậ phạmậ c cậ tộiậ vềậ maậ túyậ chiếmậtỷậlệậcao,ậtínhậchấtậtộiậphạmậnguyậhiểmậhơn,ậdiễnậbiếnậcủaậphạmậnhânậcóậnhiềuậ

phứcậtạp,ậnhấtậlLậsốậphạmậnhânậphạmậtộiậxâmậphạmậANQGậthsờngậxuyênậchốngậđối,ậ

sốậphạmậnhânậhìnhậsự,ậmaậtúyậthuộcậloại nguyậhiểm,ậmứcậ nậcao,ậhoạtậđộngậtộiậphạmậ

108 ĐảngậCộngậsảnậViệtậNam,ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII,ậT pậ1,ậtlđd,ậtrangậ175.ậ

cóậ tổậ chức,ậ phạmậ nhânậ nghiệnậ maậ túy,ậ nhiễmậ HIV/AIDSậthsờngậ xuyênậ viậ phạmậ nộiậ

125

quyậtrạiậgiam,ậgâyậmấtậtr tậtựậtrạiậgiam,ậtìmậmọiậc chậtrốnậtrạiậhoặcậmócậnốiậv iậđốiậ

tsợngậngoLiậxãậhộiậlénậlútậđsaậđiệnậthoạiậdi động, ma túy, hung khí vào trạiậgiam, làm nảyậsinhậnhiềuậvấnậđềậphứcậtạpậvềậanậ ninh, an toàn trạiậgiamậvLậgâyậnhiềuậkhóậkhănậ

choậcôngật cậquảnậlt,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhânậvLậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân.ậ

Qu ậtrìnhậhộiậnh pậsẽậlLmậchoậsốậlsợngậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậchấpậhLnhậ nậ

phạtậtùậtạiậViệtậNamậtăngậlên,ậgâyậkhóậkhănậhơnậtrongậcôngật cậbảoậđảmậANCNậcủaậ phạmậnhânậnóiậchung,ậANCNậcủaậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậnóiậriêng.

Bốn là, yêuậcầuậcủaậcuộcậC chậmạngậcôngậnghiệpậ4.0ậđangậđòiậhỏiậph pậlu tậvềậ

ANCNậcủaậphạmậnhânậcủaậmỗiậquốcậgiaậphảiậcóậnhữngậthayậđổiậcho phùậhợpậv iậsựậ

ph tậtriểnậcủaậcôngậnghệậtrongậbốiậcảnhậm i.ậ

Năm là, nhsậđãậnói,ậViệtậNamậđãậtrởậthLnhậthLnhậviênậcủaậ7/9ậcôngậs cậquốcậtếậ

cơậbảnậ vềậ QCNậ vLậ nhiềuậ côngậ s cậquốcậ tếậ kh cậ liênậ quanậ đếnậ việcậ bảoậ vệậ QCNậ vLậ

đangậ tiếpậ tụcậ nghiênậ cứuậ khảậ năngậ thamậ giaậ Côngậ s cậquốcậ tếậ vềậ bảoậ vệậ tấtậ cảậ mọiậ

ngsờiậkhỏiậbvậcsỡngậbứcậmấtậtíchậ(CPED),ậCôngậs cậvềậquyềnậcủaậngsờiậlaoậđộngậdiậ

csậvLậthLnhậviênậgiaậđìnhậhọậ(ICRMW),ậCôngậs cậvềậquyậchếậcủaậngsờiậtvậnạnậ(CSR),ậ Côngậs cậvềậngsờiậkhôngậcóậquốcậtvchậ(CSSP)109. Trong xuậthếậhộiậnh p quốcậtếậngLyậ càng sâu, rộng đòiậhỏi ph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậcủaậViệtậNamậphảiậtsơngậ

thíchậv iậc cậtiêuậchuẩnậcủaậPLQT.ậ

Sáu là, xuậhs ngậph tậtriểnậcủaậph pậlu tậnói chung lLậngLyậcLngậdânậchủậhóa,ậ tạoậđiềuậkiệnậchoậtựậdoậvLậsựậph tậtriểnậtoLnậdiệnậcủaậconậngsời.ậĐểậđ pậứngậxuậhs ngậ

ph tậtriểnậcủaậph pậlu tậnóiậchung,ậxuậhs ngậph tậtriểnậcủaậph pậlu tậ vềậANCNậcủaậ

phạmậnhân ngày càng phảiậdânậchủậhóaậtrongậTHAPTậvLậtạoậnhữngậđiềuậkiệnậthu nậlợiậ

hơnậchoậphạmậnhânật iậhòaậnh pậxãậhộiậsauậkhiậmãnậhạnậtù.ậ

TấtậcảậnhữngậvấnậđềậnóiậtrênậđãậchoậthấyậsựậcầnậthiếtậphảiậhoLnậthiệnậph pậlu tậ

vềậanậninhậconậngsờiậcủaậphạmậnhânậởậViệtậNamậhiệnậnay.ậ

4.2. Quan điểm hoàn thiện pháp luật về an ninh con ngƣời của phạm nhân ở

Việt Nam hiện nay

109 Xem:ậB oậc oậquốcậgiaậlầnậthứậnhấtậcủaậViệtậNamậvềậthựcậthiậCôngậs cậcủaậLHQậvềậchốngậtraậtấnậvLậc cậ hìnhậ thứcậ đốiậ xnậ hoặcậ tr ngậ phạtậ tLnậ bạo,ậ vôậ nhânậ đạo hoặcậ hạậ nhụcậ conậ ngsờiậ - nămậ 2017;ậ nguồn:ậ bocongan.gov.vn › tin-tuc-su-kienậ›ậbao-cao-quoc-gia-...;ậtruyậc pậngLyậ05/6/2019.ậ 110 HoLngậPhêậvLậcộngậsự,ậTừ điển tiếng Việt,ậtlđd,ậtr.1258.ậ

Quanậ điểmậ lLậ điểm xuấtậ ph t quyậ đvnh phsơngậ hs ng suyậ nghĩ, cách xem xét và hiểu c cậhiệnậtsợng,ậc cậvấnậđề110.ậNhsậv y,ậcóậthểậhiểuậquanậđiểmậhoLnậthiệnậ ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân lLậc chậnhìn,ậlLậđsờngậlốiậmangậtínhậchỉậđạoậđvnhậ hs ngậchoậviệcậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.ậỞậViệtậNamậhiệnậnay,ậ việcậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân cầnậtuânậthủậc cậquanậđiểmậchủậ yếuậsauậđây:

126

Thứ nhất, dựaậtrênậtsậtsởngậHồậChíậMinhậvLậb mậs tậđsờngậlốiậcủaậĐảngậCộngậ

sảnậViệtậNamậvềậANCN vLậvềậgi oậdục,ậcảiậtạoậphạmậnhân.

Trongậsựậnghiệpậlãnhậđạoậc chậmạngậViệtậNam,ậHồậChíậMinhậđặcậbiệtậquanậtâmậ

chămậloậchoậconậngsời.ậHồậChíậMinhậquanậtâmậgi oậdụcậconậngsờiậv iậmộtậtấmậlòngậ

khoanậdung,ậđộậlsợng.ậNgayậcảậv iậnhữngậngsờiậlầmậđsờng,ậlạcậlối,ậtr ậnhữngậngsờiậ

phảnậ bộiậ Tổậ quốcậ vLậ nhânậ dân,ậ Ngsờiậ đềuậ mongậ muốnậ vLậ tạoậ điềuậ kiệnậ choậ họậ snaậ chữaậlỗiậlầm.ậSắcậlệnhậsốậ150/SLậdoậChủậtvchậHồậChíậMinhậktậvLoậngLyậ07/11/1950ậđãậ

thểậhiệnậnhữngậtsậtsởngậcơậbảnậcủaậNgsờiậtrongậviệcậđốiậxnậv iậphạmậnhân: “Phạm

nhân phải giam giữ trong các trại giam để trừng trị và giáo hóa”ậ(Điềuậ1).ậNhsậv y,ậ

phạmậnhân mộtậmặtậphảiậbvậtr ngậtrvậvìậnhữngậtộiậlỗiậmLậhọậđãậgâyậraậchoậngsờiậkh c,ậ choậxãậhộiậđểậquaậđóậgi oậdụcậmọiậngsờiậvềậtậthứcậtuânậthủậph pậlu t,ậxâyậdựngậmộtậ

xãậhội tr tậtự,ậkỷậ csơngậnhsngậ mặtậkh cậhọậ phảiậđsợcậgi oậdụcậcảiậtạoậ đểậtrởậthLnhậ

ngsờiậcóậíchậchoậxãậhội.ậĐâyậlLậtsậtsởngậcơậbảnậđểậx cậl pậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậ

vềậANCN củaậphạmậnhân hiệnậnay.

Trongậbốiậcảnhậm iậcủaậthờiậđại,ậvấnậđềậbảoậđảmậANCN đãậđsợcậĐảngậCộngậsảnậ

ViệtậNamậđsaậvLoậvănậkiệnậcủaậ mình.ậTạiậ Đạiậhộiậlầnậthứậ XII,ậĐảngậCộngậsảnậViệtậ Namậđãậx cậđvnhậnhiệmậvụậphải:ậ“Bảo đảm an toàn xã hội, ANCN”111. Đạiậhộiậlầnậthứậ XIII củaậĐảngậđặcậbiệtậchúậtrọngậvấnậđềậANCN,ậcoiậ “an ninh, an toàn là một trong những yếu tố hàng đầu trong cuộc sống của người dân”112. ANCN củaậphạmậnhân là mộtậthLnhậtốậcủaậANCN và vìậv y,ậviệcậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân

phảiậb mậs tậnhữngậchủậtrsơng,ậđvnhậhs ngậnLy.

Thứ hai,ậbảoậđảmậphùậhợpậv iậđiềuậkiệnậkinhậtếậ-ậxãậhộiậhiệnậtại,ậtruyềnậthốngậ

lvchậ snậ dânậ tộcậ vLậ đ pậ ứngậ yêuậ cầuậ xâyậ dựngậ vLậ hoLnậ thiệnậ NhLậ ns cậ ph pậ quyềnậ

XHCN củaậNhânậdân,ậdoậNhânậdân,ậvìậNhânậdân.

Sau 35 nămậtiếnậhLnhậcôngậcuộcậđổiậm i,ậđấtậns cậtaậđã đạtậđsợcậ“những thành

111 ĐảngậCộngậsảnậViệtậNam,ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII,ậtlđd,ậtr.135.ậ 112 ĐảngậCộngậsảnậViệtậNam,ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, T pậ1,ậtlđd,ậtr.156. 113 ĐảngậCộngậsảnậViệtậNam,ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII,ậtlđd,ậT pậ1,ậtr.103. 114 Trongậgiaiậđoạnậ2006-2010ậtăngậtrsởngậkinhậtếậcủaậns cậtaậđạtậ7%/năm.ậNămậ2015ậGDPậđạtậ193,4ậtỉậUSD,ậ bìnhậquânậđầuậngsờiậ khoảngậ 2.109ậUSD114 (Xem:ậ Đảngậ Cộngậ sảnậViệtậNam,ậ Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII,ậtlđd,ậtr.225);ậnămậ2018ậGDPậhơnậ245ậtỉậUSD,ậbìnhậquânậđầuậ ngsờiậ đạtậkhoảngậ2.580ậUSDậ (Xem:ậBanậTuyênậgi oậTrungậsơng,ậTrungậtâmậthôngậtinậcôngật cậtuyênậgi oậ(2019),ậSổ tay Báo cáo viên 2019, HLậNội,ậtr.187);ậđếnậnămậ2020,ậGDPậđạtậ271,2ậtỉậUSDậvLậthuậnh pậbìnhậquânậđầuậngsờiậđạtậ2.779ậUSDậ(Xem:ậ ĐảngậCộngậsảnậViệtậNam,ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII,ậtlđd,ậtr.61).ậNs cậtaậđãậraậkhỏiậtìnhậ trạngậkémậph tậtriển,ậbs cậvLoậNhómậc cậns cậđangậph tậtriểnậcóậthuậnh pậtrungậbìnhậvLậhoLnậthLnhậnhiềuậmụcậ tiêuậph tậtriểnậThiênậniênậkỷ.ậ

tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, phát triển mạnh mẽ, toàn diện so với những năm trước đổi mới”113,ậkinhậtếậtăngậtrsởngậkh ,ậđờiậsốngậ củaậnhânậdânậđsợcậcảiậthiệnậ rõậrệt114. Việcậxâyậdựng,ậhoLnậthiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân không thểậcaoậhơnậđiều kiệnậkinhậtếậ- xãậhộiậchoậphép nhsngậkhiậđiềuậkiệnậkinhậtếậ- xãậhộiậđãậ

127

ph tậtriểnậởậmứcậcaoậhơnậthìậc cậquyậđvnh của lĩnhậvực ph pậlu t này cũngậphảiậđsợcậ

snaậđổiậchoậphùậhợp.

Dân tộcậViệtậNamậcóậtruyềnậthốngậ“tsơngậthân, tsơngậ i”.ậTụcậngữậViệtậNamậcóậ

câuậ“Thsơngậngsờiậnhsậthểậthsơngậthân”,ậ“Đ nhậkẻậchạyậđiậchứậkhôngậaiậđ nhậngsờiậ

chạyậlại”…ậYêuậns c,ậthsơngậngsờiậđãậtrởậthLnhậđạoậltậsốngậcủaậdânậtộcậViệtậNam.ậ

ViệcậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân phảiậkếậth aậvLậph tậhuyậtruyềnậ thốngậtốtậđẹpậđóậcủaậdânậtộc.

NhLậns cậph pậquyềnậXHCN ViệtậNamậlLậnhLậns cậcủaậNhânậdân,ậdoậNhânậdân,ậ

vì Nhân dân, QCN,ậquyềnậcôngậdânậđsợcậđềậcao,ậcóậhệậthốngậph pậlu t đầyậđủ,ậthốngậ

nhất,ậđồngậbộ,ậkhảậthi,ậminhậbạchậvLậcóậcơậchếậhữuậhiệuậđểậkiểmậso tậquyềnậlựcậnhLậ ns c,ậngănậng aậtìnhậtrạngậlạmậquyền,ậlộngậquyền,ậthamậnhũng,ậthaậhóaậtrongậđộiậngũậ

c nậbộ,ậnhânậviênậnhLậns c.ậNhsậđãậnói,ậĐạiậhộiậlầnậthứậXIIIậcủaậĐảngậđặtậraậnhiệmậ

vụậphảiật pậtrungậxâyậdựngậhệậthốngậph pậlu t đầyậđủ,ậkvpậthời,ậđồngậbộ,ậthốngậnhất,ậ

khảậthi,ậcôngậkhai,ậminhậbạch,ậổnậđvnh.ậDoậđó,ậviệcậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậ

phạmậnhân cũngậphảiậtuânậthủậnghiêmậtúcậc cậnguyênậtắcậph pậquyền,ậbảoậđảmậtínhậ

đồngậbộ,ậthốngậnhất,ậdânậchủ,ậcôngậkhai,ậminhậbạch,ậtổậchứcậlấyậtậkiếnậgópậtậrộngậrãiậ

củaậNhânậdânậtheoậđúngậquyậđvnhậcủaậph pậlu t,ậnhữngậtậkiếnậgópậtậhợpậlt,ậx cậđ ngậ

cầnậ phảiậ đsợcậ tiếpậ thu,ậ nhữngậ tậ kiếnậ m i,ậ kh cậ cầnậ đsợcậ tônậ trọng,ậ tiếpậ tụcậ nghiênậ

cứu,ậtổngậkết,ậhoLnậthiện.ậ

Thứ ba, bảoậđảmậan ninh quốcậgia,ậtr tậtự,ậanậtoLnậxãậhội.

BảoậvệậANQG,ậbảoậđảmậTTATXH,ậxâyậdựngậmộtậxãậhộiậtr tậtự,ậkỷậcsơng,ậlLnhậ

mạnhậ luônậ lLậ nhữngậ vấnậ đềậ mangậ tínhậ trọngậ yếuậ vLậ thsờngậ xuyên.ậ Phạmậ nhân là

nhữngậ ngsờiậ đãậ t ngậ xâmậ phạmậ ANQG, TTATXH. Ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ

nhân phảiậv aậnhằmậmụcậđíchậtr ngậphạtậđốiậv iậngsờiậphạmậtộiậnhsngậphảiậbảoậđảmậ

ANCN củaậphạmậnhân,ậkếtậhợpậchặtậchẽậgiữaậtr ngậtrvậv iậgi oậdục,ậcảiậtạoậtrongậthiậ

hLnhậ n,ậ lấyậ gi oậ dục,ậ cảiậ tạoậ lLậ chínhậ đồngậ thờiậ phảiậ giữậ nghiêmậ kỷậ csơng,ậ phépậ

ns c. Doậđó,ậtrongậviệcậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân phảiậđảmậbảoậ

sựậcânậbằng,ậhLiậhòaậgiữaậviệcậbảoậđảmậANCN cho phạmậnhân v iậyêuậcầuậcủaậcôngậ t cậbảoậđảmậANQG, TTATXH.ậNếuậkhôngậchúậtậgiảiậquyếtậtốtậmốiậquanậhệậnLyậsẽậrơiậ vLoậ haiậ th iậ cực,ậ hoặcậ sẽậ lLmậ ảnhậ hsởngậ tiêuậ cựcậ t iậ côngậ t cậ bảoậ đảmậ ANQG, TTATXH hoặcậ ngsợcậ lại,ậ sẽậ ảnhậ hsởngậ t iậ ANCN củaậ phạmậ nhân.ậ Trongậ đó,ậ mứcậ sốngậvLậc cậđiềuậkiệnậsinhậhoạtậv tậchấtậtốiậthiểuậcủaậngsờiậdânậtrongật ngậthờiậkỳậlLậ mộtậtrongậnhữngậcănậcứậquanậtrọngậđểậx cậl pậvLậhoLnậthiệnậc cậquyậđvnhậcủaậlĩnhậvựcậ

ph pậlu t này.

Thứ tƣ, bảoậđảmậtínhậtoLnậdiện,ậthốngậnhất,ậđồngậbộ, phùậhợp,ậcông khai, minh

bạch,ậgọnậnhẹ củaậhệậthốngậph pậlu t.

128

Ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân lLậmộtậthLnhậtốậcủaậhệậthốngậ ph pậlu t, nó

baoậgồmậnhữngậchếậđvnhậliênậquanậđếnậc cậchếậđộậvềậăn,ậở,ậmặc,ậchămậsócậsứcậkhỏe,ậ phòngậkh mậchữaậbệnh,ậđiềuậkiệnậsinhậhoạtậc ậnhân,ậvệậsinhậmôiậtrsờng,ậtínậngsỡng,ậ

tônậgi o,ậsinhậhoạtậvănậhóa,ậtinhậthần,ậkhiếuậnại,ậtốậc o…ậcủaậphạmậnhân.ậC cậvấnậđềậ

nLyậ liênậ quanậ đếnậ nhiềuậ chếậ đvnhậ ph pậ lu t củaậ nhiềuậ ngLnhậ lu tậ kh cậ nhau.ậ Doậ đó,ậ

trongậviệcậhoLnậthiệnậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậnhấtậthiếtậphảiậtiếnậhLnhậrLậ so tậtấtậcảậc cậquyậđvnhậcủaậc cậngLnhậlu t,ậchếậđvnhậph pậlu tậcóậliênậquanậgópậphầnậ

bảoậđảmậchoậhệậthốngậph pậlu tậđsợcậthốngậnhất,ậđồngậbộ.ậ

Thứ năm, bảoậđảmậphùậhợpậv iậtiếnậbộậxãậhội,ậxuậthếậcủaậthờiậđạiậvLậc cậđiềuậ

s cậquốcậtếậcóậliênậquanậmLậViệtậNamậlLậthLnhậviên.

Tiếnậ bộậ xãậ hộiậ lLậ kh iậ niệmậ dùngậ đểậ chỉậ sựậ ph tậ triểnậ củaậ xãậ hộiậ theoậ chiềuậ

hs ngậđiậlên,ậlLậnhữngậnấcậthangậtrongậqu ậtrìnhậph tậtriểnậcủaậlvchậsnậnhânậloạiậnóiậ

chungậvLậcủaậmỗiậdânậtộcậnóiậriêng.ậLHQ đãậsnậdụngậkh iậniệmậchỉậsốậph tậtriển con

ngsờiậ(HDI)ậlLmậths cậđoậđ nhậgi ậsựậph tậtriểnậcủaậmỗiậquốcậgia.ậĐiểmậchungậcủaậ

ph tậ triểnậ conậ ngsờiậhs ngật iậ mụcậ đíchậ nângậ caoậ năngậ lựcậ vLậ tạoậ điềuậ kiệnậ choậ sựậ

ph tậtriểnậcủaậconậngsờiậmộtậc chậtoLnậdiện,ậtạoậcơậhộiậlựaậchọnậvLậtiếpậc nậbìnhậđẳngậ

choậmọiậngsờiậtrongậxãậhộiậđốiậv iậc cậlĩnhậvựcậkinhậtế,ậchínhậtrv,ậvănậhóa,ậxãậhội...ậ

Mặcậdùậvẫnậhiệnậhữuậnhữngậxungậđột,ậbấtậổnậvLậkhóậlsờngậnhsngậxuậthếậl nậcủaậ

thờiậđạiậngLyậnayậlLậhòaậbình,ậdânậchủ,ậhợpật cậvLậph tậtriển,ậQCN đãậtrởậthLnhậgi ậtrvậ phổ qu tậ mangậ tínhậ toLnậ cầu,ậ QCNậ vLậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ nóiậ riêngậ ngLyậ cLngậ

đsợcậtônậtrọngậlLậxuậthếậchungậcủaậnhânậloạiậvLậcủaậc cậquốcậgiaậtiếnậbộ.ậỞậViệtậNamậ

hiệnậnay,ậviệcậhoLnậthiệnậ ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân phảiậđ pậứngậnhuậcầuậ

thựcậtiễnậcôngật cậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân trongậthờiậkỳậhộiậnh pậquốcậtế,ậphùậ

hợpậv iậxuậthếậtiếnậbộậchungậcủaậnhânậloại.

TrongậbốiậcảnhậtoLnậcầuậhóaậvLậhộiậnh pậquốcậtế,ậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậ

nhân ởậmỗiậquốcậgiaậphảiậphùậhợpậv iậc cậđiềuậs cậquốcậtếậmLậquốcậgiaậđóậlLậthLnhậ

viên.ậĐiềuậđóậđòiậhỏiậmỗiậquốcậgiaậhoặcậ pậdụngậtrựcậtiếpậc cậquyậđvnhậcủaậc cậđiềuậ

s cậquốcậtếậhoặcậphảiậtiếnậhLnhậnộiậlu tậhóaậnộiậdungậc cậđiềuậs cậquốcậtếậchoậphùậ hợpậv iậxuậthếậchungậcủaậthếậgi i.ậViệtậNamậlLậthLnhậviên củaậnhiềuậđiềuậs cậquốcậtếậ quanậ trọngậ cóậ liênậ quanậ đếnậ QCN và ANCN nói chung, ANCN củaậ phạmậ nhân nói riêng. V iậviệcậthamậgiaậnhiềuậtổậchứcậquốcậtế,ậkhuậvựcậvLậlLậthLnhậviênậcủaậc cậcôngậ s cậquốcậtếậcóậnộiậdungậliênậquanậtrựcậtiếpật iậANCN và ANCN củaậphạmậnhân đãậđặtậ raậnghĩaậvụậchoậViệtậNamậtrongậviệcậthựcậhiệnậc cậcamậkếtậquốcậtếậtrongậviệcậbảoậvệ,ậ

bảoậ đảmậ ANCN nói chung, ANCN củaậ phạmậ nhân nóiậ riêng.ậ Trongậ việcậ hoLnậ thiệnậ

ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhânậnhấtậthiếtậphảiậtiếnậhLnhậrLậso tậtấtậcảậc cậquyậđvnhậ

củaậc cậđiềuậs cậquốcậtếậcóậliênậquanậmLậViệtậNamậlLậthLnhậviên,ậđồngậthờiậphảiậsoậ

129

s nh,ậđốiậ chiếuậv iậc cậtiêuậchuẩnậđsợcậquyậđvnhậtrongậc cậvănậbảnậph pậltậquốcậtếậ

kh c,ậhs ngật iậsựậtiếnậbộậchungậcủaậnhânậloại.

4.3. Giải pháp hoàn thiện pháp luật về an ninh con ngƣời của phạm nhân ở

Việt Nam hiện nay

ĐểậnângậcaoậhiệuậquảậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân ởậViệtậNamậhiệnậnayậthìậ

đồngậ thờiậ v iậviệcậ hoLnậ thiệnậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân cũngậcầnậcóậc cậgiảiậph pậnângậcaoậhiệuậquảậthựcậthiậnhằmậlàm cho c cậquyậđvnhậcủaậ

ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân đsợcậ thựcậ hiệnậ nghiêmậ chỉnhậ vLậ hiệuậ quảậ trênậ

thựcậtế,ậđ pậứngậyêuậcầuậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân trongậbốiậcảnhậm i.

4.3.1. Nâng cao nhận thức đối với pháp luật và thực thi pháp luật về an ninh

con người của phạm nhân

Trongậ điềuậ kiệnậ xâyậ dựngậ NhLậ ns cậ ph pậ quyềnậ XHCN, QCN đsợcậ đềậ cao,ậ

ANCN,ậtrongậđóậcóậANCN củaậphạmậnhân phảiậđsợcậtônậtrọngậvLậbảoậđảm,ậdoậv yậ

cầnậphảiậnângậcaoậnh nậthứcậcủaậxãậhộiậvềậphạmậnhânậvLậANCN củaậphạmậnhân, làm

thayậđổiậnh nậthứcậvLậth iậđộậcủaậxãậhộiậđốiậv iậphạmậnhân theoậhs ngậtíchậcực,ậthôngậ

cảm,ậbaoậdung,ậđộậlsợng,ật ngậbs cậxóaậbỏậtâmậltậkỳậthv,ậxaậl nhậphạmậnhân t ậphíaậ

xãậhộiậcũngậnhsậtâmậltậtựậti,ậmặcậcảmậcủaậphạmậnhân, tạoậđiềuậkiệnậthu nậlợiậchoậviệcậ

bảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân cũngậnhsật iậhòaậnh pậxãậhộiậđốiậv iậngsờiậđãậchấpậ

hLnhậxongậ nậphạtậtù.ậậ

Đẩyậmạnhậcôngật cậtuyênậtruyềnậnângậcaoậnh nậthứcậcủaậc cậcấp,ậc cậngLnhậvLậ

toLnậ xãậ hộiậ vềậ vvậ trí,ậ vaiậ trò,ậ tầmậ quanậ trọng,ậ nộiậ dungậ củaậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ

phạmậ nhân trongậ bốiậ cảnhậ m i,ậ tạoậ đồngậ thu nậ xãậ hộiậ trongậ việcậ thựcậ thiậ nghiêmậ

chỉnh,ậđầyậđủậc cậquyậ đvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.ậViệcậđẩyậmạnhậ

côngậ t cậ tuyênậ truyền,ậ phổậ biếnậ nângậ caoậ nh nậ thứcậ củaậ xãậ hộiậ đốiậ v iậ ph pậ lu t vềậ

ANCNậcủaậphạmậnhân cóật cậdụngậtrongậviệcậthu hútậsựậquanậtâmậcủaậxãậhộiậđốiậv iậ

phạmậnhân và ANCN củaậphạmậnhân,ật ậđóậxãậhộiậgópậtiếngậnói,ậs ngậkiếnậl pậph pậ

đểậhoLnậthiệnậvLậnângậcaoậhiệuậquảậthựcậthiậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân;ậc cậtổậ

chứcậxãậhội sẽậtăngậcsờng phốiậhợpậv iậlựcậlsợngậchứcậnăngậtrongậthựcậhiệnậc cậnộiậ dung,ậbiệnậph pậbảoậđảmậANCN cho phạmậnhân; các chủậthểậlLmậcôngật cậxâyậdựngậ ph pậlu t sẽậcóậnhữngậsựậquanậtâmậph tậhiệnậnhữngậquyậđvnhậcònậthiếu và chsaậphùậ hợpậđểậđềậxuấtậhoLnậthiệnậlĩnhậvựcậph pậlu t này. Trongậđó,ậviệcậnghiênậcứuậtiếpậthuậ c cậquyậđvnhậcủaậPLQT và ph pậlu t ns cậngoLiậvềậANCN củaậphạmậnhân lLậmộtậđiềuậ cầnậthiết. Cóậnh nậthứcậđúngậđắnậvLậđầyậđủậvềậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậlLậ

cơậsởậrấtậquanậtrọngậđểậc nậbộậtrạiậgiamậthựcậthiậnghiêmậchỉnhậc cậquyậđvnhậcủaậph pậ

lu t,ậtăngậcsờngậthựcậhiệnậc cậnộiậdung,ậbiệnậph pậbảoậđảmậsựậanậtoLnậchoậphạmậnhânậ

trongậqu ậtrìnhậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậtạiậtrạiậgiam.ậViệcậtăngậcsờngậtuyênậtruyền,ậphổậ

biếnậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậsẽậgópậphầnậnângậcaoậtậthứcậph pậlu tậcủaậ

130

phạm nhân, giúpậ choậ phạmậ nhânậ nắmậ bắtậ đsợcậ c cậ quyền,ậ nghĩaậ vụậ củaậ mình,ậ chủậ

động,ậtựậgi cậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân,ậphốiậhợpậ v iậc cậlựcậlsợngậchứcậnăngậthựcậhiệnậnghiêmậchỉnh,ậcóậhiệuậquảậph pậlu tậvìậlợiậíchậ

củaậbảnậthânậvLậxãậhội.ậ

Doậđó,ậlựcậlsợngậCANDậcầnậnghiênậcứuậđsaậnộiậdungậph pậlu t vềậANCN củaậ

phạmậnhân vLoậchsơngậtrìnhậđLoậtạoậchuyênậngLnhậgi oậdục,ậcảiậtạoậ phạmậnhân củaậ HọcậviệnậCSND,ậTrsờngậĐạiậhọcậCSNDậvLậc cậcơậsởậđLoậtạoậCảnhậs tậkh cậcóậđLoậ

tạoậchuyênậngLnhậGi oậdục,ậcảiậtạoậphạmậnhân củaậBộậCôngậan.ậĐồngậthời,ậph tậhuyậ

vaiậtròậcủaậc cậphsơngậtiệnậthôngậtinậđạiậchúngậcũngậnhsậc cậcơậquanậchứcậnăngậcủaậ

BộậCôngậanậtrongậcôngật cậphổậbiến,ậgi oậdụcậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đểậ nângậcaoậnh nậthứcậcủaậxãậhộiậđốiậv iậlĩnhậvựcậph pậlu t này. Các trạiậgiamậcầnậtăngậ

csờngậcôngật cậphổậbiến,ậgi oậdụcậph pậlu t vềậc cậnộiậdungậcóậliênậquanật iậANCN

củaậphạmậnhân choậc cậđốiậtsợngậtrongậtrạiậgiam,ậcảậc nậbộậtrạiậgiamậvLậphạmậnhân

bằngậc cậhìnhậthức phongậphú,ậđaậdạng,ậthiếtậthực,ậlàm cho ph pậlu t vềậANCN củaậ

phạmậnhân t ngậbs cậđsợcậthấmậsâuậvLoậc cậnhómậđốiậtsợngậtrongậtrạiậgiam vLậđsợcậ

thựcậhiệnậnghiêmậchỉnhậtrongậthựcậtế.ậ

4.3.2. Tiếp tục nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung các quy định về an ninh con

người của phạm nhân

V iậtsậc chậlLậmộtậthLnhậviênậLHQ,ậthLnhậviênậcủaậc cậđiềuậs cậquốcậtếậđãậthamậ gia, ViệtậNamậcầnậnghiênậcứuậtiếpậthuậc cậtiêuậchuẩnậcủaậPLQTậvềậANCNậcủaậphạmậ

nhânậnhằmậlLmậchoậc cậquyậđvnhậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậcủaậViệtậNamậngLyậcLngậ

tsơngậthíchậ hơnậv iậPLQT.ậNhsậđãậnói,ậphạmậ nhânậlLậđốiậtsợngậđangậchấpậhLnhậ nậ

phạtậtùậtạiậtrạiậgiam.ậC cậquyậđvnhậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậđsợcậđềậc pậchủậyếuậởậ

c cậ vănậ bảnậ QPPLậ vềậ THAHSậ mLậ t pậ trungậ nhấtậ lLậ Lu tậ THAHS.ậ NgLyậ 14/6/2019,ậ

Quốcậ hộiậ khóaậ XIVậ banậ hLnhậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ thayậ thếậ Lu tậ THAHSậ nămậ

2010.ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậcóậnhữngậsựậsnaậđổi,ậbổậsungậrấtậquanậtrọngậsoậv iậ

Lu tậTHAHSậnămậ2010ậtrongậc cậnộiậdungậcóậliênậquanậđếnậANCNậcủaậphạmậnhân.ậ

Tuyậ nhiên,ậ theoậ t cậ giảậ Lu nậ n,ậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ vẫnậ cònậ mộtậ sốậ hạnậ chế,ậ thiếuậsótậtrongậc cậquyậđvnhậcóậliênậquanật iậANCNậcủaậphạmậnhân nhsậđãậphânậtíchậ sâuậsắcậởậchsơngậ3. Chínhậvìậv y,ậđểậhoLnậthiệnậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân,ậ cầnậ tiếpậ tụcậ nghiênậ cứu,ậ hoLnậ thiệnậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ vLậ c cậ vănậ bảnậ QPPLậ kh cậcóậliênậquanậtheoậnhữngậhs ngậcơậbảnậsauậđây:ậ

4.3.2.1. Bổ sung các quy định về an ninh con người của phạm nhân trên các khía

cạnh, nhóm phạm nhân đặc thù và trách nhiệm của các chủ thể trong bảo đảm an ninh

con người của phạm nhân

Một là, nhsậđãậnói,ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậchsaậđềậc pậđếnậc cậnguyênậtắcậdânậ

chủ,ậcôngậbằng,ậbìnhậđẳngậtrongậTHAHSậnóiậchung,ậTHAPTậnóiậriêng.ậThiếtậnghĩ,ậcầnậ

131

bổậsungậc cậnguyênậtắcậnóiậtrênậtrongậLu tậTHAHSậbởiậkhiậvấnậđềậnLyậđsợcậquyậđvnhậ

trongậ Đạoậ lu tậ nLyậ sẽậ gópậ phầnậ lLmậ choậ tinhậ thầnậ dânậ chủ,ậ côngậ bằngậ vLậ bìnhậ đẳngậ thấmậsâuậvLoậviệcậxâyậdựngậc cậvănậbảnậQPPLậcũngậnhsậtrongậqu ậtrìnhậthựcậhiệnậc cậ

nộiậdung,ậbiệnậph pậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân củaậlựcậlsợngậchứcậnăng.ậ

Hai là, nghiênậcứuậbổậsungậc cậquyậ đvnhậvềậ việcậquảnậlt,ậgiamậgiữậphạmậnhânậ

trongậtìnhậtrạngậkhẩnậcấpậvLậvềậquyậmôậgiamậgiữậphạmậnhânậtrongậmỗiậtrạiậgiamậnhằmậ bảoậđảmậanậtoLnậchoậphạmậnhân.ậTrongậthựcậtếậcóậnhữngậtrsờngậhợpậthânậnhânậphạmậ

nhânậkhôngậtuânậthủậđầyậđủậc cậquyậđvnhậvềậthămậgặpậphạmậnhân,ậđsaậv tậcấmậchoậ

phạmậnhânậtrongậthămậgặp.ậĐểậphòngậng aậhiệnậtsợngậnLyậcầnậbổậsungậquyậđvnhậvềậ

việcậ kiểmậ so tậ anậ ninhậ đốiậ v iậ thânậ nhânậ phạmậ nhânậ vLậ c ậ nhânậ kh cậ khiậ thămậ gặpậ phạmậnhân.ậĐồngậthời,ậquyậđvnhậrõậvềậchủậthểậkh mậxétậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậ

chuyểnậđổiậgi iậtính,ậngsờiậchsaậx cậđvnhậrõậgi iậtínhậvLậcóậgiamậphạmậnhânậlLậngsờiậ

chuyểnậđổiậgi iậtính,ậngsờiậchsaậx cậđvnhậrõậgi iậtínhậviậphạmậNộiậquyậtrạiậgiamậtạiậ

buồngậkỷậlu t hayậkhông.ậCũngậcầnậbổậsungậquyậđvnhậvềậviệcậkiểmậtraậthânậthểậngsờiậ

chấpậhLnhậ nậphạtậtùậlLậnamậgi iậdoậc nậbộậnamậthựcậhiện,ậnữậgi iậdoậc nậbộậnữậthựcậ

hiệnậ trongậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ nhằmậ bảoậ đảmậ sựậ đồngậ bộậ v iậ quyậ đvnhậ vềậ việcậ

kiểmậtraậthânậthểậngsờiậbv tạmậgiữ,ậngsờiậbvậtạmậgiamậtrongậLu tậThiậhLnhậtạmậgiữ,ậ

tạmậgiamậnămậ2015ậvLậtsơngậthíchậv iậPLQT,ậphòngậng aậhiệnậtsợngậxâmậphạmậthânậ

thể,ậ nhânậ phẩmậ phạmậ nhân.ậ Nghiênậ cứuậ bổậ sungậ quyậ đvnhậ vềậ việcậ nghiêmậ cấmậ thựcậ hiệnậc cậthíậnghiệmậyậtếậhayậkhoaậhọcậnLoậcóậthểậgâyậnguyậhạiậchoậsứcậkhỏeậcủaậphạmậ

nhân,ậdùậchoậngsờiậđóậđồngật,ậnhằmậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhânậvLậtsơngậthíchậ

v iậPLQT.ậ

Ba là, cầnậ bổậ sungậ quyậ đvnhậ vềậ nhữngậ đốiậ tsợngậ lLậ thânậ nhânậ củaậ phạmậ nhânậ

trongậLu tậTHAHSậnămậ2019ậnhằmậđồngậbộậv iậc cậđạoậlu tậkh cậtrongậlĩnhậvựcậtsậ

ph pậ hìnhậ sự.ậ Trongậ điềuậ kiệnậ m i,ậ cũngậ cầnậ nghiênậ cứuậ bổậ sungậ quyậ đvnhậ vềậ việcậ

phạmậnhânậđsợcậthămậnhLậtrongậnhữngậđiềuậkiện,ậhoLnậcảnhậnhấtậđvnhậvLậv iậnhữngậ

trsờngậhợpậphạmậnhânậnhấtậđvnh.ậNênậchăngậnghiênậcứuậbổậsungậquyậđvnhậvềậviệcậtạoậ

điềuậkiệnậchoậphạmậnhânậđsợcậquyềnậkếtậhônậkhiậphạmậnhânậvLậphíaậbênậkiaậcùngậcóậ nguyệnậvọng.ậTh mậchí,ậcóậthểậnghiênậcứuậchoậphépậphạmậnhânậđsợcậquyềnậkếtậhônậ v iậphạmậnhânậkh cậtrongậtrạiậgiamậkhiậcảậhaiậbênậcùngậcóậnguyệnậvọngậvLậthỏaậmãnậ c cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậđiềuậkiệnậkếtậhôn.ậĐiềuậnLyậsẽậkhuyếnậkhíchậphạmậnhânậ chấpậhLnhậán tốtậđểậs mậđsợcậraậtù,ậlLmậlạiậcuộcậđời,ậsốngậcóậtr chậnhiệmậhơnậđốiậv iậ bảnậ thân,ậ giaậ đìnhậ vLậ xãậ hội.ậ Trongậ thựcậ tếậ đãậ cóậ trsờngậ hợpậ trạiậ giamậ tổậ chứcậ choậ

phạmậnhânậkếtậhônậtheoậnguyệnậvọngậc ậnhân.ậNgoLiậra,ậcũngậcầnậbổậsungậquyậđvnhậvềậ

việcậcungậcấpậthôngậtinậchoậphạmậnhânậtrongậLu tậTHAHSậnămậ2019.ậ

Bốn là, đểậnângậcaoậtr chậnhiệmậcủaậtrạiậgiamậtrongậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậ

nhânậcầnậthiếtậphảiậnângậcaoậtr chậnhiệmậcủaậngsờiậđứngậđầuậcơậquanậnLy.ậThiếtậnghĩ,ậ

132

ngoLiậviệcậkiểmậtra,ậgi mậs tậcủaậc cậcơậquanậchứcậnăngậđốiậv iậtrạiậgiamậtrongậbảoậ

đảmậANCNậcủaậphạmậnhânậthìậcũngậcầnậbổậsungậquyậđvnhậvềậtr chậnhiệmậtựậkiểmậtraậ củaậ Gi mậ thvậ trạiậ giamậ đốiậ v iậ c cậ hoạtậ độngậ củaậ trạiậ giam,ậ trongậ đóậ cóậ bảoậ đảmậ

ANCNậ củaậ phạmậ nhân.ậ Đâyậ chínhậ lLậ việcậ kiểmậ so tậ trongậ đốiậ v iậ côngậ t cậ quảnậ lt,ậ

giamậgiữ,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhânậcủaậtrạiậgiam,ậnhằmậkvpậthờiậngănậng aậc cậhLnhậ

viậviậphạmậgâyậảnhậhsởngậtiêuậcựcật iậANCNậcủaậphạmậnhân,ậđảmậbảoậchoậc cậhoạtậ độngậnLyậtuânậthủậđúngậph pậlu t.ậTrongậviệcậphổậbiếnậquyềnậvLậnghĩaậvụậchoậphạmậ

nhânậcầnậbổậsungậquyậđvnhậvềậviệcậtrongậtrsờngậhợpậphạmậnhânậlLậngsờiậdânậtộcậthiểuậ

sốậhoặcậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậkhôngậbiếtậtiếngậViệtậthìậphảiậcóậngsờiậphiênậ

dvchậđểậc cậphạmậnhânậnLyậnắmậbắtậđsợcậquyềnậvLậ nghĩaậvụậcủaậ mìnhậđểậ thựcậhiệnậ nghiêmậchỉnh,ậđầyậđủ.ậ

Năm là, bổ sungậquyậđvnhậvềậviệcậphạmậnhânậđsợcậnh nậtiền,ậđồậv tậdoậcơậquan,ậ

tổậchức,ậc ậnhânậchuyểnậđếnậchoậphạmậnhânậđểậtạoậđiềuậkiệnậthu nậlợiậchoậphạmậnhânậ

trongậviệcậnh nậtiền,ậđồậv tậdoậcơậquan,ậtổậchứcậhoặcậc ậnhânậkh cậgniậchoậmìnhậquaậ

đsờngậbsuậchínhậhoặcậbằngậc chậthứcậhợpậph pậkh c,ậđồngậthờiậbổậsungậquyậđvnhậvềậ

tr chậnhiệmậcủaậtrạiậgiamậtrongậviệcậnh nậtiền,ậtLiậsảnậcủaậc ậnhân,ậcơậquan,ậtổậchứcậ

chuyểnậđếnậvLậgiaoậchoậphạmậnhân.ậNghiênậcứuậbổậsungậquyậđvnhậvềậmộtậtrongậnhữngậ

cănậcứậđểậtổậchứcậdạyậnghềậchoậphạmậnhânậlLậnơiậcsậtrúậcủaậphạmậnhân,ậđiềuậnLyậcóậ

nghĩaậlLậtrs cậkhiậdạyậnghềậchoậphạmậnhân,ậtrạiậgiamậcầnậnắmậbắtậnhữngậthôngậtinậvềậ nơiậcsậtrúậcủaậphạmậnhân,ậnhữngậngLnhậnghềậkh ậphổậbiếnậởậđvaậphsơngậnLyậđểậsauậ

khiậphạmậnhânậchấpậhLnhậxongậ nậphạtậtù trởậvềậđvaậphsơngậcóậthểậtìmậđsợcậviệcậlLm,ậ

hLnhậ đsợcậ nghềậ mìnhậ đãậ đsợcậhọcậ trongậ thờiậ gianậ chấpậ hLnhậ n,ậ giúpậ ổnậ đvnhậ cuộcậ

sống.ậQuyậđvnhậchặtậchẽ,ậđầyậđủậhơnậvềậphòng, chốngậviệcậlạmậdụngậsứcậlaoậđộngậcủaậ

phạmậnhân,ậvềậnghiêmậcấmậhLnhậviậcsỡngậđoạtậtLiậsảnậcủaậphạmậnhânậtrongậtrạiậgiam.ậ

Trongậđiềuậkiệnậm iậcũngậcầnậnghiênậcứuậbổậsungậquyậđvnhậvềậviệcậtríchậxuấtậphạmậ

nhânậ đểậ giảiậ quyếtậ c cậ giaoậ dvchậ dânậ sựậ cầnậ thiếtậ củaậ phạmậ nhân,ậ tạoậ điềuậ kiệnậ choậ

phạmậnhânật iậhòaậnh pậxãậhộiậsauậkhiậmãnậhạnậtù.ậ

Sáu là, ngoLiậquyậđvnhậvềậviệcậphạmậnhânậđsợcậbảoậđảmậtiêuậchuẩnậđvnhậlsợngậ lsơngậthực,ậ thựcậ phẩmậ nhsậ trongậ Lu tậ THAHSậ nămậ 2019ậ thìậcũngậ cầnậ bổậ sungậ quyậ đvnhậvềậbảoậđảmậanậtoLnậthựcậphẩmậvà vềậviệcậcấpậdụngậcụậbảoậquảnậthựcậphẩmậchoậ phạmậnhân.ậCũngậcầnậbổậsungậquyậđvnhậvềậviệcậphạmậnhânậthamậgiaậgi mậs tậvềậđvnhậ lsợngậlsơngậthực,ậthựcậphẩmậtrs cậkhiậtổậchứcậnấuậănậchoậphạmậnhân,ậnhằmậđảmậbảoậ lsơngậthực,ậthựcậphẩmậđsợcậcấpậđúngậtheoậquyậđvnh,ậđồngậthờiậbổậsungậquyậđvnhậvềậ

việcậkiểmậnghiệmậthựcậphẩmậdLnhậchoậ phạmậnhân,ậbảoậđảmậanậtoLnậthựcậphẩmậ choậ

phạmậnhânậkhiậsnậdụng.ậ

Bảy là, thiếtậnghĩậcũngậcầnậbổậsungậquyậđvnhậvềậviệcậbuồngậgiamậcủaậphạmậnhânậ

đảmậ bảoậ thôngậ gió,ậ lsuậ thôngậ khôngậ khí,ậ bảoậ đảmậ sứcậ khỏeậ choậ phạmậ nhân;ậ nghiênậ

133

cứuậbổậsungậquyậđvnhậvềậviệcậcấpậc cậv tậdụngậthiếtậyếuậphụcậvụậnhuậcầuậvệậsinhậc ậ

nhânậcủaậphạmậnhân,ậnhs:ậxLậphòngậrnaậtayậchoậphạmậnhân,ậcấpậdaoậcạoậrâuậchoậphạmậ nhânậ nam,ậ cấpậ tấtậ chânậ choậ phạmậ nhânậ ởậnhữngậ vùngậ cóậ khíậ h uậ lạnh…ậ Đồngậ thời,ậ

cũngậcầnậbổậsungậquyậđvnhậvềậviệcậphạmậnhânậđsợcậsnậdụngậns cậhợpậvệậsinhậtrongậ

sinhậhoạtậvLậquyậđvnhậvềậlsợngậns cậphụcậvụậnhuậcầuậtắmậrna,ậgiặtậgiũậvLậsinhậhoạtậc ậ

nhânậcủaậphạmậnhân,ậtr nhậtìnhậtrạngậthiếuậns cậsạchậcũngậnhsậlãngậphíậtrongậviệcậsnậ dụngậns cậcủaậphạmậnhân.

Tám là, đểậbảoậvệ,ậgiữậgìnậmôiậtrsờngậtrạiậgiamậgópậphầnậbảoậđảmậsứcậkhỏeậchoậ

phạmậnhân,ậthiếtậnghĩậcầnậbổậsungậquyậđvnhậvềậquyềnậvLậnghĩaậvụậcủaậphạmậnhânậđốiậ

v iậmôiậtrsờngậtrạiậgiam,ậđồngậthờiậcầnậcóậquyậđvnhậcụậthểậvềậviệcậxâyậdựngậhệậthốngậ xnậltậns cậthảiậcủaậtrạiậgiam,ậbảoậđảmậmôiậtrsờngậtrạiậgiam.

Chín là, bổậsungậquyậđvnhậvềậviệcậphạmậnhânậlLậngsờiậdânậtộcậthiểuậsốậvLậphạmậ

nhânậ lLậ ns cậ ngoLiậ đsợcậ giữậ gìnậ phongậ tục,ậ t pậ qu n,ậ bảnậ sắcậ vănậ hóaậ củaậ dânậ tộcậ

mình.ậĐồngậthời,ậcũngậcầnậtạoậđiềuậkiệnậchoậphépậnhữngậngsờiậns cậngoLiậđangậsinhậ

sống,ậlLmậviệc,ậhọcật pậởậViệtậNamậcóậcùngậquốcậtvchậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậ

ngoLiậđsợcậthămậgặpậ phạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậđangậchấpậ hLnhậ nậphạtậtùậtạiậ

ViệtậNamậkhiậthỏaậmãnậđiềuậkiệnậkhôngậcóậhLnhậviậgâyậnguyậhạiậchoậANQGậcủaậViệtậ

Nam,ậkhôngậVPPLậViệtậNam,ậnếuậcầnậthiếtậnữaậphảiậcóậx cậnh nậcủaậcơậquanậđạiậdiệnậ

ngoạiậgiaoậcủaậns cậhọậởậViệtậNam.ậTheoậquyậđvnhậcủaậLu tậTHAHSậnămậ2019,ậtrongậ mỗiậtrạiậgiam,ậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậđsợcậgiamậgiữậriêng.ậThựcậtếậhiệnậnayậ

c nậ bộậ lLmậ côngậ t cậ quảnậ lt,ậ giamậ giữ,ậ gi oậ dụcậ cảiậ tạoậ phạmậ nhânậ rấtậ hạnậ chếậ vềậ

ngoạiậngữ,ậkhóậkhănậtrongậgiaoậtiếpậv iậngsờiậns cậngoLi,ậvLậnhsậv yậkhóậcóậthểậđảmậ

bảoậđầyậđủ,ậkvpậthờiậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậdoậbấtậđồngậngônậ

ngữậgâyậra,ậnhấtậlLậkhiậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậcầnậthựcậhiệnậviệcậkhiếuậnại,ậtốậ

c oậhoặcậphảnậ nhậc cậvấnậđềậliênậquanậđếnậsứcậkhỏeậhayậsựậanậtoLnậcủaậmình,ậsongậ

hiệnậ chsaậ cóậ giảiậ ph pậ ph pậ ltậ choậ vấnậ đềậ nLy.ậ Thiếtậ nghĩ,ậ Bộậ Côngậ anậ nênậ cóậ quyậ

đvnhậvềậviệcậgiamậgiữật pậtrungậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậtạiậmộtậsốậtrạiậgiamậđểậ

trênậcơậsởậđó,ậc cậtrạiậgiamậtuyểnậdụng,ậbốậtríậc nậbộậcóậtrìnhậđộậngoạiậngữậtốtậvLậcóậ điềuậkiệnậtăngậcsờngậnăngậlựcậngoạiậngữậchoậc nậbộậtrạiậgiamậlLmậcôngật cậquảnậltậ giamậ giữậ nhữngậ phạmậ nhânậ nLyậ cũngậ nhsậ tổậ chứcậ họcậ tiếngậ Việtậ choậ phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậns cậngoLi,ậtạoậđiềuậkiệnậthu nậlợiậchoậviệcậbảoậđảmậANCNậđốiậv iậphạmậnhânậ lLậ ngsờiậ ns cậ ngoLi đsợcậ tốtậ hơn.ậ Cũngậ cầnậ bổậ sungậ quyậ đvnhậ vềậ cơậ quanậ cóậ tr chậ nhiệmậtrongậTHAHSậlLậBộậNgoạiậgiao,ậgópậphầnậnângậcaoậhơnậnữaậtr chậnhiệmậcủaậ

cơậquanậnLyậtrongậviệcậthămậgặp,ậtiếpậxúcậlãnhậsựậvLậbảoậđảmậANCNậđốiậv iậphạmậ

nhânậlLậngsờiậns cậngoLi.ậ

4.3.2.2. Sửa đổi các quy định trong pháp luật hiện hành về an ninh con người

của phạm nhân theo các hướng cơ bản sau đây:

134

a) Đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.

Một là, đểậ xâyậ dựngậ môiậ trsờngậ trạiậ giamậ nhânậ văn,ậ lLnhậ mạnh,ậ tiếnậ bộ,ậ tăngậ csờngậ c cậ hoạtậ độngậ mangậ tínhậ cộngậ đồngậ cho phạmậ nhân,ậ thiếtậ nghĩậ cũngậ cầnậ bổậ

sungậquyậđvnhậvềậBanậtựậquảnậphạmậnhân,ậvềậquyậchếậhoạtậđộngậcủaậBanậtựậquản,ậđiềuậ

kiện,ậtiêuậchuẩn,ậsốậlsợngậthLnhậviênậBanậtựậquản.ậ

Hai là, snaậ đổi,ậ bổậ sungậ quyậ đvnhậ vềậ gi mậ s tậ việcậ THAHSậ tạiậ Điềuậ 6ậ Lu tậ THAHSậnămậ2019ậthLnh:ậQuốcậhội,ậHĐND,ậđạiậbiểuậdânậcn,ậUỷậbanậMặtậtr n TQVN

vLậc cậtổậchứcậthLnhậviênậcủaậMặtậtr nậgi mậs tậhoạtậđộngậcủaậcơậquan,ậtổậchức,ậngsờiậ

cóậthẩmậquyềnậvLậcơậquan,ậtổậchức,ậc ậnhânậkh cậcóậliênậquanậtrongậTHAHSậtheoậquyậ

đvnhậcủaậph pậlu t.ậĐiềuậnLyậnhằmậgópậphầnậtăngậcsờngậtr chậnhiệmậcủaậđạiậbiểuậdânậ cnậđốiậv iậviệcậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân.ậĐồngậthời,ậcũngậcầnậcóậquyậđvnhậvềậ

biệnậ ph pậ bảoậ đảmậ thiậ hLnhậ nhữngậ yêuậ cầuậ củaậ đạiậ biểuậ dânậ cnậ đốiậ v iậ cơậ quanậ

THAPTậ trongậ việcậ bảoậ đảmậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ nhsậ c chậ quyậ đvnhậ tạiậ khoảnậ 2ậ

Điềuậ33 Bộậlu tậTHHSậnămậ2015ậhayậtạiậĐiềuậ33ậLu tậTổậchứcậcơậquanậđiềuậtraậhìnhậ

sựậnămậ2015.ậ

Ba là, đốiậv iậvấnậđềậphạmậnhânậkhôngậđsợcậquyềnậbầuậcnậhayậthamậgiaậgópậtậ

khiậNhLậns cậtrsngậcầuậtậdân,ậthiếtậnghĩậcóậthểậphânậloạiật ngậtrsờngậhợpậphạmậnhân

theoậtộiậdanhậđểậquyếtậđvnhậchoậhọậcóậđsợcậquyềnậbầuậcnậhayậđsợcậthamậgiaậtậkiếnậkhiậ

NhLậns cậtrsngậcầuật dânậhayậkhông.ậCụậthểậlL, đốiậv iậnhữngậngsờiậphạmậtộiậchốngậ lạiậsựậtồnậtạiậvLậvữngậmạnhậcủaậchínhậquyềnậnhânậdân,ậphạmậtộiậchốngậloLiậngsời...ậthìậ

khôngậ đsợcậ phépậ bầuậ cnậ cũngậ nhsậ khôngậ đsợcậ thamậ giaậ bỏậ phiếuậ khiậ NhLậ ns cậ tổậ

chứcậtrsngậcầuậtậ dân,ậ đốiậv iậ nhữngậphạmậnhân phạmậc cậtộiậdanhậcònậlạiậthìậđsợcậ

bầuậcnậcũngậnhsậđsợcậthamậgiaậbỏậphiếuậkhiậNhLậns cậtổậchứcậtrsngậcầuậtậdân.ậ

Bốn là,ậthiếtậnghĩậtrongậtrsờngậhợpậphạmậnhânậlaoậđộngậthêmậgiờậhoặcậlaoậđộngậ

trongậngLyậnghỉậthìậcóậlẽậcầnậđsợcậtrảậcôngậbằngậtiềnậthayậvìậbồiậdsỡngậbằngậtiền,ậhiệnậ

v tậhoặcậđsợcậnghỉậbùậchoậphùậhợpậv iậthựcậtiễnậvLậđồngậbộậv iậquyậđvnhậcủaậBộậlu tậ

laoậđộng,ậđồngậthờiậquyậđvnhậrõậviệcậnh nậtiềnậhayậhiệnậv tậlLậtheoậnguyệnậvọngậcủaậ

phạmậnhânậđểậkhuyếnậkhíchậphạmậnhânậtíchậcựcậthamậgiaậlaoậđộngậsảnậxuấtậtrongậqu ậ trìnhậchấpậhLnhậ nậtạiậtrạiậgiam,ậtạoậđiềuậkiệnậchoậhọật iậhòaậnh pậxãậhộiậsauậkhiậmãnậ hạnậtù.

Năm là, nghiênậcứuậđsaậquyậđvnhậvềậtr chậnhiệmậcủaậgiaậđìnhậtrongậgi oậdụcậcảiậ tạoậphạmậnhânậvLậbảoậđảmậANCNậcủa phạmậnhânật ậNghvậđvnhậnhsậhiệnậnayậlênậquyậ đvnhậtrongậLu tậTHAHS,ậđiềuậnLyậnhằmậtsơngậxứngậv iậc cậchủậthểậkh cậvLậnângậcaoậ

tr chậ nhiệmậ củaậ giaậ đìnhậ phạmậ nhânậ trongậ gi oậ dụcậ cảiậ tạoậ phạmậ nhânậ vLậ bảoậ đảmậ

ANCNậchoậphạmậnhân.

b) Đảm bảo phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên và

tương thích với tiêu chuẩn của PLQT về ANCN của phạm nhân.

135

Một là, tổậ chứcậ rLậ so tậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân,ậ

nhấtậ lLậ c cậ quyậ đvnhậ vềậ c cậ chếậ độ,ậ chínhậ s chậ vềậ ăn,ậ mặc,ậ ởậ đốiậ v iậphạmậ nhânậ để điềuậ chỉnhậ c cậ quyậ đvnhậ nLyậ choậ phùậ hợpậ v iậ sựậ ph tậ triểnậ kinhậ tếậ - xãậ hộiậ củaậ đấtậ

ns cậhiệnậnay.

Hai là, nghiênậ cứuậ snaậ đổiậ quyậ đvnhậ vềậ sốậ lsợngậ phạmậ nhânậ trongậ mỗiậ buồngậ

giamậchoậphùậhợpậthựcậtếậvLậgópậphầnậbảoậđảmậtốtậhơnậANCNậcủaậphạmậnhân.

Ba là, bổậsungậquyậđvnhậvềậkhôngậ pậdụngậcùmậchânậđốiậv iậngsờiậbvậkỷậlu tậlLậ

ngsờiậkhuyếtật tậnặngậtrởậlênậtrongậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđểậđảmậbảoậđồngậbộậv iậ

Lu tậThiậhLnhậtạmậgiữ,ậtạmậgiamậnămậ2015ậvLậtsơngậthíchậv iậPLQT.

Bốn là,ậnhsậđãậnói,ậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậhiệnậhLnh,ậphạmậnhânậchỉậđsợcậ snậdụngậkinhậs chậvLậbLyậtỏậniềmậtinậtínậngsỡng,ậtônậgi oậmLậkhôngậđsợcậthựcậhiệnậ

c cậnghiậlễậtônậgi o.ậNghvậquyếtậsốậ24-NQ/TW,ậngLyậ16/10/1990ậcủaậBộậChínhậtrvậ“Vềậ

tăngậ csờngậ côngậ t cậ tônậ gi oậ trongậ tìnhậ hìnhậ m i”ậ đãậ khẳngậ đvnhậ c cậ quanậ điểmậ cơậ

bảnậcủaậĐảngậvLậNhLậns cậtaậtrongậvấnậđềậtônậgi o:ậi)ậTônậgi oậlLậmộtậvấnậđềậcònậtồnậ

tạiậlâuậdLi;ậii)ậTínậngsỡng,ậtônậgi oậlLậnhuậcầuậtinhậthầnậcủaậmộtậbộậph nậnhânậdân;ậiii)ậ

Đạoậ đứcậ tônậ gi oậ cóậ nhiềuậ điềuậ phùậ hợpậ v iậ côngậ cuộcậ xâyậ dựngậ xãậ hộiậ m i.ậ Nghvậ

quyếtậTrungậsơngậ7ậkhóaậIXậvềậcôngật cậtônậgi oậ(nămậ2003)ậtiếpậtụcậkhẳngậđvnhậquanậ

điểm,ậchínhậs chậcủaậĐảngậvLậNhLậns cậtaậđốiậv iậtônậgi o:ậ“Tín ngưỡng, tôn giáo là

nhu cầu tinh thần của một bộ phận nhân dân, đang và sẽ tồn tại cùng dân tộc trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta”.ậ Đạiậ hộiậ lầnậ thứậ XIIậ củaậ Đảngậ đãậ

khẳngậ đvnh:ậ “Phát huy các giá trị, nhân tố tích cực trong văn hóa tôn giáo, tín ngưỡng”115. ĐạiậhộiậlầnậthứậXIIIậcủaậĐảngậtiếpậtụcậnhấnậmạnh:ậ“Phát huy các nhân tố tích cực, nhân văn trong các tôn giáo, tín ngưỡng”116. Mộtậtrongậnhữngậđiểmậtíchậcựcậ nổiậb tậcủaậtônậgi oậlLậtínhậhs ngậthiện,ậkhuyênậconậngsờiậlLmậđiềuậthiệnậvLậđiềuậnLyậ

cầnậđsợcậkhuyếnậkhíchậtrongậcôngật cậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân,ậnhằmậhs ngậthiệnậ

choậphạmậnhânậvLậxâyậdựngậmôiậtrsờngậtrạiậgiamậanậtoLn,ậnhânậvăn,ậlLnhậmạnh.ậViệcậ

khôngậquyậđvnhậchoậphépậphạmậnhânậđsợcậthựcậhiệnậc cậnghiậlễậtônậgi o cóậlẽậnhằmậ

mụcậđíchậbảoậđảmậanậ ninh,ậanậtoLnậ trạiậ giam,ậtr nhậnhữngậđốiậtsợngậxấuậđộiậlốtậtônậ gi oậvLoậtrạiậgiamậthựcậhiệnậc cậmụcậđíchậchínhậtrv.ậTuyậnhiên,ậmụcậđíchậquanậtrọngậ củaậTHAPTậlLậnhằmậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân,ậgiúpậhs ngậthiệnậchoậphạmậnhânậđểậ họậs mậquay trởậvềậhòaậnh pậxãậhội.ậKhiậkhôngậchoậphépậphạmậnhânậđsợcậthựcậhiệnậ c cậnghiậlễậtônậgi oậthìậchỉậnhằmậđạtậmụcậđíchậbảoậvệậanậtoLnậtrạiậgiamậmLậlạiậlLmậmấtậ điậtậnghĩaậgi ậtrvậcủaậtônậgi oậtrongậcôngật cậgi oậdụcậcảmậhóaậphạmậnhân.ậAnậninh,ậanậ

toLnậ cơậ sởậ giamậ giữậ sẽậ đsợcậ bảoậ đảmậ khiậ c cậ trạiậ giamậ tăngậ csờngậ cảnhậ gi cậ vLậ tổậ

115 ĐảngậCộngậsảnậViệtậNam,ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII,ậtlđd,ậtr.128.ậ 116 ĐảngậCộngậsảnậViệtậNam,ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII,ậtlđd,ậT pậ1,ậtr.144.

chứcậ lựcậ lsợngậ nghiêmậ túcậ thựcậ hiệnậ côngậ t cậ nLy.ậ Thiếtậ nghĩậ cầnậ nghiênậ cứuậ choậ

136

phépậphạmậnhânậđsợcậquyềnậbLyậtỏậniềmậtinậtínậngsỡng,ậtônậgi o;ậthựcậhLnhậlễậnghiậ

tínậngsỡng,ậtônậgi oậthayậvìậchỉậđsợcậquyềnậsnậdụngậkinhậs ch vàậbLyậtỏậniềmậtinậtínậ ngsỡng,ậtônậgi oậnhsậhiệnậnay.

Năm là,ậđểậtăngậcsờngậmốiậliênậhệậgiữaậphạmậnhânậv iậgiaậđìnhậphạmậnhânậgiúpậ

choậviệcậchấpậhLnhậ nậcủaậphạmậnhânậđsợcậtốtậhơn,ậthiếtậnghĩậcầnậbổậsungậquyậđvnhậvềậ

việcậchoậphépậnhữngậphạmậnhânậkhôngậcóậhoặcậkhôngậcònậkhảậnăngậlaoậđộngậmLậcóậ hoLnậcảnhậkinhậtếậgiaậđìnhậkhóậkhăn,ậkhôngậcóậđiềuậkiệnậchuậcấpậthìậđsợcậgniậthsậvLậ

gọiậđiệnậthoạiậmiễnậphíậchoậthânậnhânậv iậsốậlầnậvLậthờiậgianậnhấtậđvnh,ậđồngậthờiậchoậ

phépậphạmậnhânậđsợcậgặpậbạnậbèậcủaậhọ.ậậ

Sáu là, trongậthựcậtế,ậcóậmộtậđiềuậngănậcảnậphạmậnhânậthựcậhiệnậviệcậkhiếuậnại,ậ tốậ c oậ đóậ lLậ họậ sợậ bvậ trảậ thù.ậ Doậ đó,ậ thiếtậ nghĩậ cầnậ bổậ sungậ quyậ đvnhậ vềậ việcậ trongậ

trsờngậ hợpậ phạmậ nhânậ cóậ đơnậ khiếuậ nại,ậ tốậ c oậ gniậ choậ c cậ cơậ quanậ bênậ ngoLiậ trạiậ

giam thì đơnậkhiếuậnại,ậtốậc oậđóậsẽậkhôngậbvậkiểmậduyệtậvềậnộiậdungậbởiậtrạiậgiam.ậ

Đồngậthời,ậđểậtạoậđiềuậkiệnậchoậphạmậnhânậlLậngsờiậdânậtộcậthiểuậsốậvLậngsờiậns cậ

ngoLiậkhôngậbiếtậtiếngậViệtậthựcậhiệnậviệcậkhiếuậnại,ậtốậc oậcũngậcầnậthiếtậbổậsungậquyậ

đvnhậvềậviệcậphạmậnhânậlLậngsờiậdânậtộcậthiểuậsốậvLậphạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậ

khôngậbiếtậtiếngậViệtậđsợcậthựcậhiệnậviệcậkhiếuậnại,ậtốậc oậbằngậlờiậnóiậcóậphiênậdvch

choậphùậhợpậv iậtiêuậchuẩnậcủa PLQT.ậNgoLiậra,ậcũngậcầnậhoLnậthiệnậc cậquyậđvnhậvềậ

thanhậtraậtrongậTHAPTậtheoậhs ngậquyậđvnhậnhsậPLQTậvLậph pậlu tậcủaậmộtậsốậns cậ đãậđềậc p,ậnghĩaậlLậphạmậnhânậđsợcậgặpậvLậtraoậđổiậc cậvấnậđềậliênậquanậđếnậANCNậ

củaậphạmậnhânậv iậthanhậtraậviênậv iậsựậkhôngậcóậmặtậc nậbộậtrạiậgiam.ậ

Bảy là, thiếtậ nghĩậ cầnậ snaậ đổiậ quyậ đvnhậ vềậ việcậ snậ dụngậ sốậ tiềnậ hợpậ ph pậ mLậ

phạmậnhânậnh nậđsợcậtạiậtrạiậgiamậtạiậkhoảnậ2ậĐiềuậ34ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậtheoậ

hs ngậmởậrộngậquyềnậđvnhậđoạtậcủaậphạmậnhânậbằngậc chậchoậphépậphạmậnhânậđsợcậ

gniậsốậtiềnậđóậchoậthânậnhânậ(quaậđsờngậbsuậchínhậhoặcậgniậtrựcậtiếpậkhiậthânậnhânậ

thămậgặpậphạmậnhânậ ởậtrạiậgiam),ậ gniậngân hàng, gniậlsuậktậtạiậtrạiậgiamậhoặcậ muaậ

vLng,ậc cậtLiậsảnậcóậgi ậtrvậkh c theoậnguyệnậvọngậcủaậphạmậnhân. Theoậkhảoậs tậcủaậ

t cậgiảậLu nậ nậđốiậv iậphạmậnhânậtạiậmộtậsốậtrạiậgiamậthuộcậBộậCôngậanậvềậnộiậdungậ nLyậchoậthấy,ậhầuậhếtậc cậphạmậnhânậđsợcậkhảoậs tậđềuậcóậmongậmuốnậvềậvấnậđềậnLy.ậ Đồngậthời,ậLu tậTHAHSậnămậ2019ậđãậquyậđvnhậphạmậnhânậđsợcậtựậmìnhậhoặcậthôngậ quaậngsờiậđạiậdiệnậđểậthựcậhiệnậgiaoậdvchậdânậsựậtheoậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậ(điểmậeậ khoảnậ1ậĐiềuậ 27).ậTrongậtrsờngậhợpậphạmậnhânậcóậnguyệnậ vọngậ muaậvLngậhoặcậ tLiậ sảnậqutậkh cậbằngậsốậtiềnậhợpậph pậcủaậmình,ậphạmậnhânậcóậthểậthôngậquaậngsờiậđạiậ

diệnậđểậthựcậhiệnậgiaoậdvchậdânậsựậhoặcậtrạiậgiam cóậthểậlLmậtrungậgianậđểậphạmậnhânậ

thựcậhiệnậđsợcậc cậgiaoậdvchậnLy.ậSauậđó,ậhọậcóậthểậgniậlsuậktậsốậvLngậhoặcậtLiậsảnậ

qutậđóậtạiậtrạiậgiam.ậ

137

Tám là, snaậđổiậc cậquyậđvnhậvềậviệcậgiamậgiữậphạmậnhânậlLậngsờiậds iậ18ậtuổiậ

tạiậbuồngậkỷậlu tậvLậvềậgặpậthânậnhânậtrongậthờiậgianậbvậkỷậlu tậchoậphùậhợpậv iậPLQTậ (khôngậgiamậphạmậnhânậlLậngsờiậds iậ18ậtuổiậtạiậbuồngậkỷậlu t).ậ

Chín là, trongậtrạiậgiam,ậphạmậnhânậnữậthuộcậnhómậđốiậtsợngậ yếuậthếậvLậdễậbvậ

tổnậthsơng,ậnhuậcầuậvềậliênậhệậv iậgiaậđình,ậnhấtậlLậv iậconậc i,ậởậphạmậnhânậnữậcaoậ

hơnậphạmậnhânậnam.ậHơnậnữa,ậmôiậtrsờngậtrạiậgiamậdễậxảyậraậc cậhLnhậviậlạmậdụngậ tìnhậdụcậđốiậv iậphạmậnhânậnữậvLậvìậv y,ậPLQTậcóậnhiềuậquyậđvnhậtheoậhs ngậquanậ

tâmậhơnậvLậphòngậng aậlạmậdụngậtìnhậdụcậđốiậv iậphạmậnhânậnữ.ậPh pậlu tậvềậANCNậ

củaậphạmậnhânậởậViệtậNamậhiệnậnayậcầnậhoLnậthiệnậnhómậquyậđvnhậđốiậv iậphạmậnhânậ

nữậchoậtsơngậthíchậv iậPLQTậtheoậnhững hs ngậcơậbảnậsau:ậThứ nhất, hoLnậthiệnậquyậ đvnhậvềậ phòng,ậchốngậ lạmậdụngậtìnhậdụcậđốiậv iậphạmậnhânậnữậtheoậhs ngậbổậsungậ

quyậđvnhậvềậviệcậc nậbộậquảnậgi oậnữậquảnậltậphạmậnhânậnữ,ậkhôngậbốậtríậphạmậnhânậ

namậquảnậltậphạmậnhânậnữ.ậTrongậtrsờngậhợpậcóậbốậtríậc nậbộậnamậquảnậltậphạmậnhânậ

nữậthìậphảiậcóậc nậbộậnữậcùngậphốiậhợpậquảnậltậphạmậnhânậnữ.ậThứ hai, nghiênậcứuậbổậ

sungậquyậđvnhậvềậviệcậphạmậnhânậnữậcóậconậds iậ18ậtuổiậđsợcậliênậlạcậv iậgiaậđìnhậ

nhiềuậhơnậsoậv iậphạmậnhânậnamậhoặcậphạmậnhânậnữậkhôngậcóậconậhoặcậphạmậnhânậ

nữậđãậcóậconật ậđủậ18ậtuổiậtrởậlên,ậtheoậquyậđvnhậthìậviệcậliênậlạcậđiệnậthoạiậcủaậphạmậ

nhânậdoậphạmậnhânậtựậchiậtrảậdoậđóậviệcậnLyậsẽậkhôngậlLmậtăngậkinhậphíậcủaậnhLậns c.ậ

Thứ ba, bỏậquyậđvnhậvềậviệcậcấmậphạmậnhânậnữậgặpậthânậnhân,ậliênậlạcậv iậgiaậđình,ậ đặcậbiệtậlLậv iậconậcủaậhọ,ậtrongậtrsờngậhợpậhọậviậphạmậnộiậquyậtrạiậgiam,ậbvậgiamậtạiậ

buồngậkỷậlu t.ậThứ tư, bổậsungậquyậđvnhậvềậviệcậtrongậtrsờngậhợpậphạmậnhânậnữậcóậ

thaiậhoặcậđangậnuôiậconậnhỏậds iậ36ậth ngậtuổiậmLậviậphạmậnộiậquyậtrại giamậsẽậkhôngậ

bvậgiamậtạiậbuồngậkỷậlu t. Thứ năm, cầnậnghiênậcứuậbổậsungậnguyênậtắcậvềậbìnhậđẳngậ

gi iậtrongậLu tậTHAHSậnhằmậbảoậđảmậchoậviệcậxâyậdựngậvLậthựcậhiệnậph pậlu tậvềậ

ANCNậcủaậphạmậnhânậtuânậthủậc cậđiềuậ khoảnậcủaậ PLQTậ vLậc cậvănậbảnậ ph pậlu tậ

trongậns cậvềậbìnhậđẳngậgi i.ậ

c) Nâng cao kỹ thuật xây dựng pháp luật, đảm bảo các quy định pháp luật chặt

chẽ, nhất quán, minh bạch, ổn định, gọn nhẹ

C cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậhiệnậnayậnhìn chung tsơngậ đốiậrõậrLngậvLậdễậhiểu,ậdễậnắmậbắt.ậTuyậnhiên,ậbênậcạnhậđóậvẫnậcònậmộtậsốậquyậđvnhậ cònậchungậchung,ậchsaậcụậthể,ậthiếuậrõậrLng,ậcầnậtiếpậtụcậđsợcậhoLnậthiệnậnhsậsau:

Một là,ậnhsậđãậnói,ậhiệnậđangậtồnậtạiậmộtậsựậthiếuậnhấtậqu nậtrongậc cậquyậđvnhậ củaậph pậlu tậvềậviệcậsnậdụngậkinh sáchậvLậbLyậtỏậniềmậtinậtínậngsỡng,ậtônậgi oậcủaậ

phạmậnhân.ậThiếtậnghĩ, nênậquyậđvnhậcụậthể vấnậđềậnLyậtrongậLu tậTHAHS nămậ2019ậ

thayậvìậc chậquyậđvnhậnhsậhiệnậnay.ậ

Hai là, xâyậ dựngậ cơậ chếậ ph pậ ltậ kiểmậ so tậ chặtậ chẽậ giữaậ c cậ cơậ quanậ trongậ

THAPTậ cũngậ nhsậ bảoậ đảmậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân.ậ Ởậ đây,ậ cầnậ cóậ cơậ chếậ đểậ Việnậ

138

KSNDậ nắmậ bắtậ mộtậ c chậ nhanhậ nhất,ậ chínhậ x cậ vLậ kh chậ quanậ nhấtậ nhữngậ hLnhậ viậ

xâmậhạiậANCNậcủaậphạmậnhân.ậCóậthểậhoLnậthiệnậquyậđvnhậvềậkiểmậs tậTHAHSậtheoậ hs ngậtrạiậgiamậkhiậtổậchứcậđốiậthoạiậv iậphạmậnhânậthìậphảiậmờiậđạiậdiệnậViệnậKSNDậ

cấpậ tỉnhậ nơiậ trạiậ giamậ đóngậ dự,ậ theoậ dõiậ đểậ Việnậ KSNDậ kvpậ thờiậ nắmậ bắtậ việcậ thựcậ

hiệnậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân ởậ trạiậ giamậ trênậ đvaậ bLn.ậ

Nghiênậcứuậtổậchứcậlắpậđặtậhòmậthsậkhiếuậnại,ậtốậc oậcủaậViệnậKSNDậtạiậtrạiậgiamậđểậ tiếpậnh nậđơn,ậthsậkhiếuậnại,ậtốậc oậcủaậphạmậnhân…ậĐồngậthời,ậquyậđvnhậcụậthểậvềậ

thờiậ gianậ mởậ hòmậ thsậ tiếpậ nh nậ khiếuậ nại,ậ tốậ c oậ củaậ phạmậ nhânậ tạiậ Thôngậ tsậ sốậ

05/2016/TT-BCA.

Ba là, quyậđvnhậchặtậchẽ,ậđầyậđủậhơnậvềậc cậtrsờngậhợpậphạmậnhânậđsợcậkh mậ bệnh,ậchữaậbệnh.ậĐồngậthời,ậcũngậcầnậbổậsungậquyậđvnhậvềậthờiậgianật pậthểậdục,ậthểậ

thaoậcủaậphạmậnhânậnhằmậtr nhậtìnhậtrạngậphạmậnhânậkhôngậđsợcậthamậgiaậđầyậđủậc cậ

hoạtậđộngậthểậdục,ậthểậthaoậhLngậngLyậtrongậtrạiậgiam.

Bốn là, cóậ lẽậ nênậ quyậ đvnhậ vềậ thẩmậ quyềnậ giảiậ quyếtậ khiếuậ nạiậ củaậ phạmậ nhân

theoậhs ngậnhsậc chậquyậđvnhậcủaậBộậlu tậTTHSậnămậ2015,ậtứcậlLậkhiếuậnạiậđốiậv iậ

quyếtậđvnh,ậhLnhậviậcủaậc nậbộậtrongậtrạiậgiam sẽậdoậGi mậthvậtrạiậgiam giảiậquyết,ậnếuậ

phạmậ nhân khôngậ đồngậ tậ v iậ c chậ giảiậ quyếtậ củaậ Gi mậ thvậ trạiậ giam thìậ cóậ quyềnậ

khiếuậnạiật iậViệnậKSNDậcấpậtỉnhậnơiậtrạiậgiam đóng.ậĐiềuậnLyậsẽậlLmậchoậviệcậgiảiậ

quyếtậc cậkhiếuậnạiậcủaậphạmậnhân đsợcậkvpậthờiậhơn.ậĐồngậthời,ậnênậsnaậlạiậquyậđvnhậ tạiậĐiềuậ190ậLu tậTHAHS nămậ2019ậnhsậc chậquyậđvnhậtạiậkhoảnậ1ậĐiềuậ2ậLu tậTốậ

c oậnămậ2018.ậ

Năm là, doậbởiậ“Trên thực tế tình trạng của những phạm nhân nữ là khác biệt

rất nhiều so với tình trạng của các phạm nhân nam và cần quan tâm đặc biệt tới tình

trạng của phạm nhân nữ” và “Hậu quả của việc giam giữ và những tác động của nó lên cuộc sống có thể rất khác biệt đối với phạm nhân nữ”117 choậnênậcầnậnghiênậcứuậ sắpậxếpậc cậquyậđvnhậđốiậv iậphạmậnhânậnữậtrongậLu tậTHAHSậnămậ2019ậthLnhậmộtậ

mụcậriêng,ậvLậkhiậđóậsẽậgiúpậchoậviệcậhoLnậthiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCN

đốiậv iậnhómậphạmậnhânậnữậđsợcậtốtậhơn.ậ

Sáu là, cũngậnênậnghiênậcứuậsắpậxếpậc cậquyậđvnhậđốiậv iậphạmậnhânậlLậngsờiậ ns cậ ngoLiậ thLnhậ mộtậ mụcậ riêngậ trongậ Lu tậ THAHSậ giúpậ choậ phạmậ nhânậ lLậ ngsờiậ ns cậngoLiậvLậthânậnhânậcũngậnhsậc cậđốiậtsợngậcóậliênậquanậkh cậdễậdLngậnắmậbắtậ c cậquyậđvnhậđốiậv iậnhómậphạmậnhânậnLy,ậ điềuậnLyậsẽ tạoậthu nậlợiậhơnậtrongậviệcậ tiếpậc nậc cậquyậđvnhậcủaậ ph pậlu tậViệtậNamậvềậthămậgặp,ậtiếpậxúcậlãnhậsựậđốiậv iậ

phạmậnhânậlLậngsờiậns cậngoLiậvLậquaậđóậtạoậsựậthânậthiệnậhơnậcủaậcộngậđồngậquốcậtếậ

117 Andrew Coyle, Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam,ậtlđd,ậtr.278.

đốiậv iậViệtậNam.

139

Bảy là, nhsậđãậđềậc pậtạiậchsơngậIIậcủaậLu nậ n,ậtrênậthếậgi iậnhiềuậquốcậgiaậđãậ

xâyậdựngậlu tậTHAPTậriêngậv iậtênậgọiậLu tậnhLậtùậ(PrisonậactậhoặcậPrisonậRules)ậnhsậ Anh,ậAilen,ậẤnậĐộ,ậNêpan,ậSingapore,ậMalaysia,ậUganda...ậTrongậđóậcóậc cậchếậđvnhậ

liênậquanật iậANCNậcủaậphạmậnhân.ậĐồngậthời,ậquyậtắcậnhLậtùậcủaậnhiềuậquốcậgiaậtrênậ

thếậgi i quyậđvnhậrấtậđầyậđủ,ậchiậtiếtậc cậnộiậdungậcóậliênậquanật iậANCNậcủaậphạmậ

nhân.ậKhôngậnhữngậthế,ậtrongậc cậvănậbảnậnLyậcònậcóậc cậquyậđvnhậliênậquanật iậtr chậ nhiệmậ củaậ c nậ bộậ trạiậ giamậ trongậ quảnậ lt,ậ gi oậ dụcậ cảiậ tạoậ phạmậ nhân,ậ bảoậ đảmậ

ANCNậcủaậphạmậnhân.ậQuyậtắcậnhLậtùậđsợcậthôngậb oậcôngậkhaiậtrongậtrạiậgiamậgiúpậ

choậphạmậnhânậdễậdLngậbiếtậđsợcậnộiậdungậvLậxemậxét,ậđ nhậgi ậnhữngậhLnhậvi,ậkếtậ

quảậthựcậhiệnậnhiệmậvụậcủaậc nậbộậtrạiậgiam.ậNộiậquyậtrạiậgiamậdoậBộậtrsởngậBộậCôngậ anậbanậhLnhậchỉậbaoậgồmậc cậquyậđvnhậđốiậv iậphạmậnhân,ậquyậđvnhậđốiậv iậngsờiậđếnậ

thămậgặp,ậtiếpậxúcậlãnhậsựậvLậquyậđvnhậđốiậv iậngsờiậđếnậlLmậviệc,ậphốiậhợpậtổậchứcậ

c cậhoạtậđộngậgi oậdụcậtạiậtrạiậgiam.ậTrongậđóậchủậyếuậbaoậgồmậc c quyậđvnhậcóậliênậ

quanật iậanậninh,ậanậtoLnậcơậsởậgiamậ giữ.ậCầnậthamậkhảoậc chậ xâyậ dựngậlu tậnhLậtùậ

cũngậnhsậnộiậquyậnhLậtùậcủaậc cậquốcậgiaậđểậhoLnậthiệnậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậ

nhânậởậViệtậNamậhiệnậnay.ậ

Tám là, nênậ đsaậ c cậ vấnậ đềậ cóậ tầmậ quanậ trọngậ đốiậ v iậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ

nhsậquyậmôậgiamậgiữậphạmậnhân củaậtrạiậgiam,ậsốậlsợngậphạmậnhânậtrongậmộtậbuồngậ

giam...ậvLoậtrongậvănậbảnậlu tậthayậvìậquyậđvnhậtrongậNghvậđvnhậnhsậhiệnậnay.

4.3.3. Quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Thi hành án hình sự một

cách kịp thời, đầy đủ, chính xác, rõ ràng

Nhsậđãậnói,ậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đsợcật pậtrungậ

chủậyếuậởậLu tậTHAHS vLậc cậvănậbảnậhs ngậdẫnậthiậhLnhậLu t. Thựcậtiễnậcôngật cậ

xâyậdựngậc cậvănậbảnậQPPL vềậANCN củaậphạmậnhân choậthấy,ậc cậvănậbảnậds iậlu tậ

đsợcậbanậ hLnhậ khôngậ đồngậthờiậv iậthờiậđiểmậcóậhiệuậlựcậcủaậLu tậ THAHS.ậChẳngậ

hạn,ậLu tậTHAHS nămậ2010ậđsợcậQuốcậhộiậkhóaậXII,ậkỳậhọpậthứậ7ậthôngậquaậngLyậ

17/6/2010ậ vLậ cóậ hiệuậ lựcậ thiậ hLnhậ t ậ ngLyậ 01/7/2011.ậ NgLyậ 15/12/2011,ậ Chínhậ phủậ

m iậbanậhLnhậNghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CP.ậTh mậchíậcóậmộtậsốậvănậbảnậphảiậsauậ02ậ nămậkểật ậthờiậđiểmậLu tậTHAHS nămậ2010ậcóậhiệuậlựcậm iậđsợcậbanậhLnh118. Lu tậ THAHS nămậ2019ậđsợcậQuốcậhộiậkhóaậXIVậkỳậhọpậthứậ7ậthôngậquaậậngLyậ14/6/2019ậ vLậcóậhiệuậlựcậthiậhLnhật ậngLyậ01/01/2020.ậTuyậnhiên,ậđến thờiậđiểmậvănậbảnậlu t có hiệuậlực nhsngậchsaậcóậvănậbảnậds iậlu tậnLoậđsợcậbanậhLnhậđểậhs ngậdẫnậc cậquyậ đvnhậđsợcậgiaoậtrongậLu t.ậĐếnậngLyậ09/11/2020ậChínhậphủậm iậbanậhLnhậNghvậđvnhậ

sốậ133/2020/NĐ-CP. ĐiềuậnLyậđãậảnhậhsởngậnhấtậđvnhậđốiậv iậviệcậtriểnậkhaiậc cậquyậ

118 Nhs:ậThôngậtsậliênậtvchậsốậ12/2013/TTLT-BCA-BQP-BTC;ậThôngậtsậliênậtvchậsốậ02/2013/TTLT-BCA-BQP- TANDTC-VKSNDTC;ậThôngậtsậliênậtvchậsốậ07/2015-TTLT-BCA-BQP-BYT...

đvnhậcủaậLu tậTHAHS đảmậbảoậkvpậthời.

140

Theoậ quyậ đvnhậ củaậ Lu tậ banậ hLnhậ vănậ bảnậ QPPL nămậ 2015, khiậ trìnhậ dựậ thảoậ

lu t,ậcơậquanậchủậtrìậsoạnậthảoậphảiậchuẩnậbvậvLậtrìnhậđồngậthờiậc cậdựậthảoậvănậbảnậ hs ngậdẫnậthiậhLnhậlu tậ(khoảnậ2ậĐiềuậ11).ậSong,ậkhóậkhănậđốiậv iậcơậquanậsoạnậthảoậ

trongậviệcậchuẩnậbvậdựậthảoậc cậvănậbảnậhs ngậdẫnậthiậhLnhậlu tậlLậởậchỗ,ậkhiậtrìnhậdựậ

nậlu tậthìậnhữngậngsờiậđsợcậgiaoậnhiệmậvụậsoạnậthảoậcũngậrấtậkhóậbiếtậđsợcậQuốcậhộiậ

sẽậthôngậquaậphsơngậ nậnLoậđểậchuẩnậbvậdựậthảoậhs ngậdẫnậchoậkvpậthờiậđểậvănậbảnậ chiậtiếtậđsợcậbanậhLnhậcùngậthờiậđiểmậcóậhiệuậlựcậcủaậvănậbảnậlu t.ậHơnậnữa,ậtheoậquyậ

đvnh củaậ Lu tậ banậ hLnhậ vănậ bảnậ QPPL nămậ 2015,ậ đốiậ v iậ việcậ xâyậ dựngậ nghvậ đvnh,

chẳngậhạn,ậdựậthảoậvănậbảnậphảiậđsợcậđăngậtảiậtoLnậvănậtrênậcổngậthôngậtinậđiệnậtnậcủaậ

ChínhậphủậvLậcổngậthôngậtinậđiệnậtnậcủaậcơậquanậchủậtrìậsoạnậthảoậtrongậthờiậgianậítậ nhấtậlLậ60ậngLy,ậđểậc cậcơậquan,ậtổậchức,ậc ậnhânậgópậtậkiến.ậNgoLiậra,ậcơậquanậchủ trì

soạnậ thảoậ cònậ phảiậ tổngậ hợpậc cậ tậ kiếnậ gópậ tậ củaậ c cậ cơậquan,ậ tổậ chức,ậ c ậ nhânậ đểậ

hoLnậthiệnậdựậthảo.ậTínhật ậthờiậđiểmậLu tậTHAHS nămậ2019ậđsợcậthôngậquaậchoậđếnậ

ngLyậđạoậlu tậnLyậcóậhiệuậlựcậthiậhLnhậlLậhơnậ06ậth ng.ậV iậthờiậgianậtsơngậđốiậngắnậ

ngủiậnLyậthìậcơậquanậchủậtrìậsoạnậthảoậcũngậkhóậcóậthểậđảmậbảoậhoLnậthLnhậvănậbảnậ

quyậđvnhậchiậtiếtậđểậnóậđsợcậbanậhLnhậcùngậv iậthờiậđiểmậcóậhiệuậlựcậcủaậđạoậlu tậnLy.ậậ

Giảiậph pậđốiậv iậvs ngậmắcậnLyậcóậlẽậnênậkéoậdLiậhơnậthờiậgianậcóậhiệuậlựcậcủaậ

vănậbảnậlu tậkểật ậkhiậđsợcậQuốcậhộiậthôngậquaậđểậc cậcơậquanậđsợcậgiaoậnhiệmậvụậ

xâyậdựngậc cậvănậbảnậhs ngậdẫnậthiậhLnhậlu tậcóậđủậthờiậgianậđểậchuẩnậbvậc cậvănậbảnậ nLyậđảmậbảoậchúngậđsợcậbanậhLnhậcùngậv iậthờiậđiểmậcóậhiệuậlựcậcủaậvănậbảnậlu t.ậ

NgoLiậra,ậnhữngậnộiậdungậtrongậLu tậTHAHS nămậ2019ậcầnậđsợcậquyậđvnhậchiậ

tiếtậthìậchúngậphảiậđsợcậquyậđvnhậđầyậđủ,ậchínhậx c,ậrõậrLngậđểậkhiậcóậhiệuậlựcậthìậthiậ

hLnhậđsợcậngay,ậkhôngậgặpậkhóậkhăn,ậvs ngậmắcậtrongậc chậhiểuậđểậđảmậbảoậchoậc cậ

quyậđvnhậcủaậph pậlu t đsợcậthựcậthiậnghiêmậchỉnhậvLậhiệuậquả.ậ

4.3.4. Pháp điển hóa về hình thức pháp luật về an ninh con người của phạm

nhân

Nhsậchúngậtaậđều biết,ậđể phục vụ cho việc nghiên cứu, tra cứu, trong áp dụng và

thực hiện pháp lu t của các tổ chức và cá nhân trong xã hội, hoạtậđộng hệ thống hóa pháp lu t đsợc tiếnậhLnhậds i hai hình thức là t p hợpậhóaậvLậph pậđiển hóa. Trong pháp lu t thựcậđvnh củaậns c ta không dùng cụm t ph pậđiển hóa mà sn dụng cụm t “ph pậđiển hệ thống QPPL”. ĐóậlLậviệcậ“cơậquanậnhLậns c sắp xếp các QPPL trong c cậ vănậ bản QPPL đangậ cònậ hiệu lực, tr Hiếnậ ph p,ậ để xây dựng Bộ ph pậ điển”ậ (Khoảnậ1ậĐiều 169 Lu tậbanậhLnhậvănậbản QPPL nămậ2015).ậPh pậđiểnậhóaậđsợc thực

hiệnậds i hai dạngậcơậbảnậlLậph pậđiển hóa về nộiậdungậvLậph pậđiển hóa về hình thức.

Trongậđóậph pậđiển hóa về hình thức là “tập hợp, sắp xếp các văn bản QPPL đang có

hiệu lực pháp luật thành các bộ pháp điển theo từng chủ đề với những sửa đổi, điều

chỉnh cần thiết (chủ yếu về mặt kỹ thuật) nhằm làm cho các quy định này phù hợp với

141

nhau nhưng vẫn bảo đảm trật tự pháp lý của các quy định”119.ậNhsậv y,ậph pậđiển hóa về hình thức sẽ không làm thay đổi nội dung và hình thức của các QPPL vLậc cậvănậ bản QPPL đsợc t p hợp. Việcậph pậđiểnậho ậđsợc tiếnậhLnhậtheoậđốiậtsợngậđiều chỉnh

của QPPL vLậc cậvănậbản QPPL cũngậnhsậtheoậgi ậtrv pháp lý củaậvănậbản hoặc quy

phạm.ậĐóậlLậc cậQPPL vLậc cậvănậbản QPPL đangậcònậhiệu lực pháp lý. Tuy việc pháp

điển hóa về hình thức không tạo ra các bộ lu t m iậnhsngậnóậcóậtậnghĩaậquanậtrọng trong việc sắp xếpậc cậvănậbản QPPL theo những chủ đề nhấtậđvnh, phục vụ công tác

tra cứuậvănậbảnậđsợc tiện lợi,ậnhanhậchóngậvLậđầyậđủ.

C cậquyậđvnh vềậANCN củaậphạmậnhân liênậquanậđếnậnhiềuậngLnhậlu tậvLậnằmậởậ

nhiềuậđạoậlu tậnhs:ậBộậlu tậhìnhậsự,ậBộậlu tậTTHS,ậLu tậTHAHS,ậLu tậĐặcậx ,ậLu tậ AnậtoLnậthựcậphẩm,ậLu tậKh mậbệnh,ậchữaậbệnh,ậLu tậBảoậvệậmôiậtrsờng,ậLu tậTínậ

ngsỡng,ậtônậ gi o,ậ Lu tậ Khiếuậ nại,ậ Lu tậ Tốậ c o...ậ vLậ ởậ nhiềuậ vănậ bảnậ ds iậlu tậ khác

nhsậnghvậđvnhậcủaậChínhậphủ,ậc cậthôngậtsậcủaậBộậCôngậan,ậc cậthôngậtsậliênậtvchậcủaậ

TAND tốiậ cao,ậ Việnậ KSND tốiậ caoậ v iậ Bộậ Côngậ anậ vLậ c cậ bộậ hữuậ quan.ậ Hơnậ nữa,ậ

ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhânậcóậsựậphụậthuộcậrấtậl nậvLoậđiềuậkiệnậph tậtriểnậ

kinh tếậ- xãậhội,ậtốcậđộậph tậtriển kinhậtếậthsờngậcóậsựậbiếnậđộngậnhấtậđvnh,ậtrongậkhiậ

đóậph pậlu t phảiậcóậtínhậổnậđvnhậtsơngậđốiậchoậnênậcóậnhiềuậnộiậdungậliênậquanật iậ

ANCN củaậphạmậnhân nhsngậkhôngậthểậquyậđvnhậchiậtiếtậtrongậLu tậTHAHSậđsợcậmLậ

chúngậ đsợc quyậ đvnhậ ởậ c cậ vănậ bảnậ ds iậ lu t.ậ Điềuậ nLyậ cLngậ đòiậ hỏiậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậphạmậnhân cầnậđsợcậph pậđiểnậhóaậđểậc cậchủậthểậcóậliênậquanậnắmậbắt,ậ

thựcậhiệnậkvpậthờiậvLậđầyậđủ.ậ

Theoậkhoảnậ1ậĐiềuậ4ậPh pậlệnhậph pậđiểnậhệậthốngậQPPL nămậ2012ậthì:ậBộ,ậcơậ

quanậngangậbộậthựcậhiệnậph pậđiểnậđốiậv iậ QPPL trongậvănậbảnậQPPL do mình ban

hLnhậhoặcậchủậtrìậsoạnậthảo;ậQPPL trongậvănậbảnậQPPL doậcơậquan,ậtổậchức,ậđạiậbiểuậ

QuốcậhộiậtrìnhậđiềuậchỉnhậnhữngậvấnậđềậthuộcậlĩnhậvựcậquảnậltậnhLậns cậcủaậmình.

Thiếtậnghĩ,ậBộậCôngậanậcầnậchủậtrìậxâyậdựngậbộậph pậđiểnậvềậANCN củaậphạmậ

nhân cũngậnhsậvềậTHAPT đểậc cậtrạiậgiam cũngậnhsậphạmậnhân nắmậbắtậvLậthựcậhiện.ậ

Bộậph pậđiểnậnLyậbaoậgồmậc cậvănậbảnậQPPL doậQuốcậhội,ậỦyậbanậThsờngậvụậQuốcậ hội,ậChínhậphủ,ậThủậts ngậChínhậphủ,ậBộậCôngậanậbanậhLnh,ậc cậvănậbảnậdoậBộậCôngậ anậchủậtrì,ậphốiậhợpậv iậTANDậtốiậcao,ậViệnậKSNDậtốiậcaoậvLậv iậc cậbộậcóậliênậquanậ banậhLnh.ậCóậthểậxâyậdựngậbộậph pậđiểnậriêngậvềậANCN củaậphạmậnhân songậcũngậcó thểậlồngậghépậtrongậbộậph pậđiểnậvềậTHAPT.ậC cậchủậthểậc pậnh tậQPPL m iậđsợcậ banậhLnhậvLoậBộậph pậđiểnậvLậloạiậbỏậQPPL hếtậhiệuậlựcậkhỏiậBộậph pậđiển. Không

chỉậv y,ậnóậcũngậgiúpậchoậc cậchủậthểậcóậliênậquanậnắmậbắtậđsợcậthứậb cậhiệuậlựcậph pậ

119 NguyễnậMinhậĐoanậ(2014),ậGiáo trình Lý luận về nhà nước và pháp luật,ậNxb.ậChínhậtrvậquốcậgiaậ- Sựậth t,ậ HLậNội,ậtr.374.ậ

ltậcủaậQPPL t ậcaoậxuốngậthấpậđểậph tậhiện,ậđ nhậgi tínhậhệậthốngậcủaậc cậQPPL vềậ

142

ANCN củaậphạmậnhân.ậTrênậcơậsởậđóậv aậtạoậđiềuậkiệnậthu nậlợiậchoậviệcậtraậcứu,ậ pậ

dụng,ậ thiậ hLnhậ ph pậ lu t,ậ v aậ cóậ thểậ đ nhậ gi ậ đsợcậ chấtậ lsợngậ vLậ tínhậ khảậ thiậ củaậ nhữngậvănậ bảnậQPPL đãậđsợcậbanậhLnh,ậph tậhiện,ậđềậxuấtậxnậltậ nhữngậ mâuậthuẫn,ậ

chồngậ chéo,ậ khôngậ phùậ hợpậ v iậ thựcậ tiễnậ củaậ c cậ QPPL,ậ gópậ phầnậ lLmậ choậ c cậ chếậ

đvnhậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân ngày càng hoLnậthiệnậhơn.ậ

4.3.5. Tăng cường các yếu tố bảo đảm xây dựng và thực thi pháp luật về an

ninh con người của phạm nhân

4.3.5.1. Nâng cao trình độ và phẩm chất của người làm công tác xây dựng pháp

luật về an ninh con người của phạm nhân

TrìnhậđộậvLậphẩmậchấtậcủaậngsờiậlLmậcôngật cậxâyậdựng ph pậlu t vềậANCN củaậ phạmậnhân đsợcậbiểuậhiệnậcụậthểậởậc cậvănậbảnậQPPL vềậANCN củaậphạmậnhân có

đsợcậxâyậdựngậbảoậđảm đồngậbộ,ậthốngậnhất,ậtoLnậdiện,ậphùậhợp,ậkhảậthiậvà ởậviệcậgópậ

tậnghiêmậtúc,ậsâuậsắcậc cậdựậthảoậvănậbảnậkhiậđsợcậyêuậcầuậthamậgiaậgópậtậhayậkhông.ậ

Theoậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t hiệnậ hLnh,ậ Bộậ Côngậ anậ chvuậ tr chậ nhiệmậ trs cậ

ChínhậphủậthựcậhiệnậthốngậnhấtậquảnậltậnhLậns cậvềậTHAHS (khoảnậ1ậĐiềuậ195ậLu tậ

THAHS nămậ2019).ậDoậđó,ậhiệnậnayậviệcậxâyậdựngậc cậvănậbảnậQPPL vềậANCN củaậ

phạmậnhân chủậ yếuậđsợcậgiaoậchoậBộậCôngậan,ậcụậthểậnữaậcóậnhữngậvănậbảnậ QPPL

đsợcậBộậCôngậanậgiaoậchoậCụcậPh pậchế và cảiậc chậhLnhậchính, tsậph pậsoạnậthảo,ậcóậ

nhữngậ vănậ bản giaoậ choậ Cụcậ Cảnhậ s tậ quảnậ ltậ trạiậ giam,ậ cơậ sởậ gi oậ dụcậ bắtậ buộc,ậ trsờngậgi oậdsỡngậsoạnậthảo.ậĐểậviệcậsoạnậthảoậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN

củaậ phạmậ nhân đảmậ bảoậ chấtậ lsợng,ậ c nậ bộậ soạnậ thảoậ phảiậ v aậ amậ hiểuậ lĩnhậ vựcậ

THAPT,ậcôngật cậquảnậltậgiamậgiữ,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân,ậv aậcóậkiếnậthứcậvà

kỹậnăngậvềậlu tậhọc.ậThựcậtếậchuyênậngLnhậđLoậtạoậcủaậc nậbộậởậc cậđơnậvvậnóiậtrênậ

choậthấy,ậcóậ mộtậsốậ c nậbộậđsợcậđLoậ tạoậngLnhậlu t,ậkhôngậđsợcậđLoậtạoậvềậchuyênậ

ngành Gi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân,ậcóậnhữngậc nậbộậđsợcậđLoậtạoậvềậchuyênậngLnh

Gi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân nhsngậkhôngậđsợcậđLoậtạoậvềậngLnhậlu t.ậDoậđó,ậđểậnângậ

caoậchấtậlsợngậsoạnậthảoậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đòiậhỏiậ

phảiậtăngậcsờngậhơnậnữaậcôngật cậđLoậtạo,ậbồiậdsỡngậđốiậv iậđộiậngũậc nậbộậlLmậcôngậ t cậnLyậởậcảậkhíaậcạnhậamậhiểuậchuyênậmônậthựcậtếậvLậkỹậnăngậxâyậdựngậvănậbảnậpháp lu t. NgoLiậra,ậởậmộtậsốậbộ,ậngLnh,ậcóậmộtậsốậc nậbộậcóậnh nậthứcậchsaậđầyậđủậđốiậv iậ ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân,ậbiểuậhiệnậsinhậđộngậởậviệcậtrongậqu ậtrìnhậdựậthảoậ Lu tậTHAHS nămậ2019,ậcơậquanậsoạnậthảoậđãậlấyậtậkiếnậgópậtậcủaậc cậbộ, ngLnhậđốiậ v iậdựậ nậlu tậnày songậcóậmộtậsốậgópậtậchsaậđạtậđsợcậkếtậquảậnhsậmongậmuốn.ậ

Hơnậnữa,ậ hiệnậ nayậ khôngậ phảiậ c nậ bộậ xâyậ dựngậ ph pậ lu t nLoậ cũngậ cóậ sựậ cảmậ

thông,ậchiaậsẻậđốiậv iậphạmậnhân, th mậchíậcóậmộtậsốậc nậbộậđsợcậgiaoậnhiệmậvụậxâyậ

dựngậc cậdựậthảoậvănậbảnậcóậliênậquanật iậANCN củaậphạmậnhân nhsngậcũngậcóậc chậ

nhìnậthiếuậthiệnậcảmậđốiậv iậphạmậnhân.ậDoậđó,ậphảiậthsờngậxuyênậgi oậdụcậnângậcaoậ

143

phẩmậchấtậcủaậngsờiậlLmậcôngật cậxâyậdựngậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đểậhọậ

cóậlòngậbaoậdung,ậđộậlsợng,ậcảmậthôngậv iậphạmậnhân,ật ậđóậđềậxuấtậc cậtậtsởngậhoLnậ thiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đsợcậtốtậhơn.ậ

4.3.5.2. Tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, thủ trưởng các trại

giam trong thực thi pháp luật về an ninh con người của phạm nhân

ĐiềuậlệậĐảngậCộngậsảnậViệtậNamậquyậđvnh:ậ“Đảng lãnh đạo Quân đội nhân dân và CAND Việt Nam tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt” (khoảnậ1ậĐiềuậ25).ậQuyậđvnhậsốậ

192-QĐ/TW,ậ ngLyậ 18/5/2019ậ củaậ Bộậ Chínhậ trvậ vềậ tổậ chứcậ đảngậ trongậ CANDậ Việtậ

Namậđềậc pậnguyênậtắcậ“Đảng lãnh đạo CAND tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt. Cấp ủy

các cấp trong CAND lãnh đạo mọi mặt công tác đối với các đơn vị thuộc quyền” (mụcậ 1ậphầnậI).ậDoậđó,ậtrongậviệcậtổậchứcậthựcậthiậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậ

phạmậnhân phảiậđềậcaoậvaiậtròậvLậnângậcaoậtr chậnhiệmậcủaậđộiậngũậcấpậủy,ậlãnhậđạoậ

các trạiậgiam trongậcôngật cậlãnhậđạo,ậchỉậđạoậvLậtổậchứcậthựcậhiệnậpháp lu t vềậANCN

củaậ phạmậ nhân,ậ bảoậ đảmậ đểậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân

đsợcậthựcậhiệnậmộtậc chậđầyậđủ,ậkvpậthời,ậnghiêmậtúc,ậđúngậquyậđvnh.ậSựậlãnhậđạoậcủaậ

cấpậủy,ậthủậtrsởngậtrạiậgiam đốiậv iậthựcậthiậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân thểậ

hiệnậchủậyếuậởậc cậnộiậdungậsau:ậ1)ậLãnhậđạoậcôngật cậphổậbiến,ậgi oậdụcậph pậlu t vềậ

ANCN củaậ phạmậ nhân trong trạiậ giam;ậ 2)ậ Đềậ xuất,ậ phânậ bổậ c cậ nguồnậ lựcậ cầnậ thiếtậ

đ pậứngậyêu cầuậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân;ậ3)ậTổậ chứcậ triểnậ khaiậ thựcậ hiệnậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t vềậ ANCN trong trạiậ giam; 4)

Tăngậ csờngậlãnhậ đạoậ kiểmậ tra,ậ đônậ đốc,ậ sơậ kết,ậ uốnậ nắnậ kvpậ thờiậ việcậ thựcậ hiệnậ c cậ

quyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân;ậ5)ậTổậchứcậgópật,ậđềậxuấtậsnaậđổi,ậ

bổậsungậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhân choậphùậhợp…

C cậcấpậủy,ậtổậchứcậđảngậqu nậtriệtậsâuậsắc,ậtriểnậkhaiậthựcậhiệnậnghiêmậtúc,ậcóậ

hiệuậ quảậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân,ậ tăngậ csờngậ chỉậ đạoậ

côngật cậtuyênậtruyền,ậgi oậdụcậnângậcaoậnh nậthức củaậđộiậngũậc nậbộậtrạiậgiam đốiậ

v iậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

Trongậcôngật cậlãnhậđạo,ậchỉậđạoậc cậmặtậcôngật cậcủaậtrạiậgiam nóiậchung,ậviệcậ thựcậthiậph pậlu tậvềậ ANCN củaậphạmậnhân nóiậriêng,ậcấpậủyậ c cậ trạiậgiam cần ban hLnhậnghvậquyếtậđể c nậbộ trạiậgiam thựcậhiện. Trênậcơậsởậnghvậquyếtậcủaậcấpậủy,ậthủậ trsởngậtrạiậgiamậphảiậcụậthểậhóaậvLoậchsơngậtrìnhậcôngật cậhLngậnăm,ậs uậth ng,ậqutậ củaậđơnậvvậvLậtổậchứcậ thựcậhiệnậcóậhiệuậquảậ nghvậquyết,ậđsaậnộiậdungậthựcậhiệnậc c quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân vào kếậ hoạchậ côngậ t cậ thsờngậ

xuyên; tăngậ csờngậ côngậ t cậ kiểmậ tra,ậ gi mậ s tậ việcậ thựcậ hiện;ậ chủậ độngậ ph tậ hiệnậ

nhữngậkhóậkhăn,ậvs ngậmắcậđểậkvpậthờiậchỉậđạoậth oậgỡ.ậBênậcạnhậđó,ậc cậ trạiậgiam

cầnậđvnhậkỳậsơậkết,ậtổngậkết,ậđ nhậgi ậnhữngậkếtậquảậđạtậđsợc,ậnhữngậhạnậchế,ậthiếuậ

sótậ vLậ nguyênậ nhânậ đểậ đềậ raậ c cậ giảiậ ph pậ khắcậ phục;ậ kvpậ thờiậ biểuậ dsơng,ậ khenậ

144

thsởngậnhữngậtổậchức,ậc ậnhânậcóậthLnhậtích,ậphêậbình,ậnhắcậnhở,ậxnậltậnghiêmậnhữngậ

tổậchức, c ậnhânậyếuậkém,ậlơậlLậviệcậthựcậhiệnậhoặcậthựcậhiệnậkhôngậđúngậc cậquyậđvnhậ củaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân. Đồngậthời,ậcấpậủy,ậlãnhậđạoậc cậtrạiậgiam cầnậ

tăngậcsờngậtheoậdõi,ậkiểmậtra,ậđônậđốcậviệcậtriểnậkhaiậthựcậhiệnậquyậchếậlLmậviệc,ậquyậ

trình côngật c,ậth iậđộ,ật cậphongậvLậvănậhóaậứngậxnậcủaậc nậbộậtrạiậgiam trongậthựcậthiậ

nhiệmậvụ.ậChủậđộngậtriểnậkhaiậc cậbiệnậph pậbảoậvệậchínhậtrvậnộiậbộ,ậphòngậng a,ậph tậ hiện,ậ đấuậ tranh,ậ ngănậ chặnậ cóậ hiệuậ quảậ c cậ hiệnậ tsợngậ tiêuậ cựcậ trongậ thựcậ thiậ chứcậ

trách, nhiệmậvụậcủaậc nậbộậtrạiậgiam.

Bênậcạnhậđó,ậcấpậủy,ậthủậtrsởngậc cậtrạiậgiam cầnậtiếpậtụcậnghiênậcứu,ậthamậmsu,ậ

đềậxuấtậv iậcơậquanậquảnậltậtrạiậgiam vLậv iậBộậCôngậanậchỉậđạo,ậhs ngậdẫnậvềậviệcậ thựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân;ậkiệnậtoLnậmôậhìnhậtổậ

chức,ậbiênậchế,ậcảiậtiếnậchếậđộ,ậchínhậs chậđãiậngộ,ậchếậđộậđặcậthùậđốiậv iậc nậbộậtrạiậ

giam,ậquanậtâmậđầuậtsậkinhậphíậvLậhoLnậthiệnậchứcậnăng,ậnhiệmậvụậcủaậtrạiậgiam đ pậ

ứngậ yêuậ cầuậ bảoậ đảmậ ANCN củaậ phạmậ nhân.ậ Đặcậ biệt,ậ cấpậ ủy,ậ thủậ trsởngậ c cậ trạiậ

giam cầnậchỉậđạoậthựcậhiệnậđầyậđủ,ậnghiêmậtúcậc cậquyậđvnhậcủaậĐảng và NhLậns cậvềậ

thựcậhiệnậvLậph tậhuyậdânậchủ; đvnhậkỳậtổậchứcậchoậphạmậnhân đốiậthoạiậv iậBanậgi mậ

thvậtrạiậgiam vLậngheậtậkiếnậphảnậ nhậcủaậcôngậdân.ậViệcậmởậrộngậdânậchủậcũngậphảiậ

điậđôiậv iậviệcậtăngậcsờngậkỷậcsơng,ậkỷậlu tậtrongậtrạiậgiam.ậKiênậquyếtậđấuậtranhậv iậ

c cậhLnhậviậlợiậdụngậdânậchủậđểậgâyậrốiậanậninh,ậanậtoLnậtrạiậgiam.

4.3.5.3. Đẩy mạnh công tác giáo dục đạo đức và văn hóa ứng xử cho cán bộ trại

giam và phạm nhân

Đạoậđứcậcóậvaiậtròậđặcậbiệtậquanậtrọngậtrongậđờiậsốngậxãậhội.ậNh nậthứcậsâuậsắcậ

vaiậ tròậ củaậ đạoậ đức,ậ Chủậ tvchậ Hồậ Chíậ Minhậ đãậ coiậ đạoậ đứcậ lLậ gốc,ậ lLậ nềnậ tảngậ củaậ

ngsờiậ c chậ mạng.ậ Đạiậ hộiậ lầnậ thứậ XIIậ củaậ Đảngậ đãậ chỉậ rõ:ậ “Quản lý đất nước theo pháp luật, đồng thời coi trọng xây dựng nền tảng đạo đức xã hội”120, và “Phát huy dân chủ phải đi liền với tăng cường pháp chế, đề cao trách nhiệm công dân, giữ vững kỷ luật, kỷ cương và đề cao đạo đức xã hội”121. Giữaậ ph pậ lu tậ vLậ đạoậ đứcậ cóậ mốiậ quanậhệậchặtậchẽậv iậnhau,ậhỗậtrợậchoậnhauậtrongậđiềuậchỉnhậc cậquanậhệậxãậhội.ậCóậ nh nậthứcậvLậhLnhậviậđạoậđứcậtốtậlLậđiềuậkiệnậquanậtrọngậtrongậviệcậthựcậhiệnậnghiêmậ chỉnh,ậđầyậđủ,ậkvpậthờiậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t.ậKhôngậthểậchỉậphổậbiến,ậgi oậdụcậ ph pậlu tậmLậkhôngậchúậtậgi oậdụcậđạoậđứcậcũngậnhsậkhôngậthểậchỉậgi oậdụcậđạoậđứcậ mLậkhôngậcoiậtrọngậđúngậmứcậviệcậphổậbiến,ậgi oậdụcậph pậlu t.

THAPTậ thểậ hiệnậ mốiậ quanậ hệậ giữaậ chủậ thểậ quảnậ ltậ lLậ lựcậ lsợngậ Cảnhậ s tậ trạiậ

giamậvLậđốiậtsợngậchvuậsựậquảnậltậlLậphạmậnhân.ậĐâyậlLậmốiậquanậhệậbấtậbìnhậđẳng,ậ

120 ĐảngậCộngậsảnậViệtậNam,ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII,ậtlđd,ậtr.176.ậ 121 ĐảngậCộngậsảnậViệtậNam,ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII,ậtlđd,ậtr.170.

trongậđóậphạmậnhânậlLậđốiậtsợngậchvuậsựậquảnậlt, giamậgiữ,ậgi oậdụcậcảiậtạoậcònậchủậ

145

thểậquảnậlậtậlLậc nậbộậtrạiậgiam.ậĐộiậngũậc nậbộậtrạiậgiamậlLmậviệcậv iậtinh thầnậtr chậ

nhiệmậ cao,ậ côngậ tâm,ậ côngậ bằng,ậ vôậ tsậ sẽậ lLậ yếuậ tốậ quanậ trọngậ trongậ việcậ bảoậ đảmậ ANCNậcủaậphạmậnhân.ậDoậđó,ậc cậtrạiậgiamậcầnậtăngậcsờngậcôngật cậgi oậdụcậđạoậđứcậ

vLậvănậhóaậứngậxnậchoậc nậbộậtrạiậgiam,ậkvpậthờiậph tậhiện,ậngănậchặnậnhữngậbiểuậhiệnậ

thaậhóaậvềậphẩmậchấtậđạoậđức,ậlốiậsốngậvLậc cậhiệnậtsợngậthamậnhũng,ậlãngậphí,ậtiêuậ

cựcậtrongậthựcậthiậnhiệmậvụậcủaậc nậbộậtrạiậgiam.ậ

LựcậlsợngậCảnhậs tậtrạiậgiamậthuộcậlựcậlsợngậCANDậmLậởậđâyậS uậđiềuậdạyậcủaậ

Chủậ tvchậ Hồậ Chíậ Minhậ đãậ trởậ thLnhậ kimậ chỉậ namậ choậ côngậ t cậ xâyậ dựngậ lựcậ lsợngậ

CANDậcũngậnhsậchoậviệcậtuậdsỡng,ậrènậluyện,ậnângậcaoậđạoậđứcậvLậvănậhóaậứngậxnậ

đốiậv iậmỗiậc nậbộậCANDậnóiậchung,ậc nậbộậtrạiậgiamậnóiậriêng.ậTrongậgiaiậđoạnậhiệnậ nay,ậ c cậ trạiậ giamậ cầnậ triểnậ khaiậ thựcậ hiệnậ nghiêmậ túc,ậ hiệuậ quảậ Chỉậ thvậ sốậ 04/CT-

BCA,ậ ngLyậ 19/5/2018ậ củaậ Bộậ trsởngậ Bộậ Côngậ anậ vềậ đổiậ m i,ậ nângậ caoậ chấtậ lsợngậ

phongậtrLoậ“CANDậhọcật p,ậthựcậhiệnậS uậđiềuậB cậHồậdạy”ậtrongậtìnhậhìnhậm iậvLậ

Chỉậ thvậ sốậ 07/CT-BCA-X11, ngLyậ 26/10/2016ậ vềậ tăngậ csờngậ lãnhậ đạoậ nângậ caoậ vănậ

hóaậứngậxnậCANDậtrongậtìnhậhìnhậm iậgắnậv iậcuộcậv nậđộngậ“Xâyậdựngậphongậc chậ

ngsờiậCANDậbảnậlĩnh,ậnhânậvăn,ậvìậnhânậdânậphụcậvụ”.ậThựcậhiệnậnghiêmậtúcậc cậquyậ

đvnhậcủaậTrungậsơngậvLậcủaậĐảngậủyậCôngậanậTrungậsơngậvềậtr chậnhiệmậnêuậgsơngậ

củaậc nậbộ,ậđảngậviên,ậnhấtậlLậc nậbộậlãnhậđạo,ậchỉậhuyậc cậcấp.ậĐvnhậkỳậtiếnậhLnhậsơậ

kết,ậtổngậkếtậđểậđ nhậgi ậnhữngậviệcậlLmậđsợc,ậnhânậrộngậnhữngậtấmậgsơngậđiểnậhìnhậ tiênậtiếnậcũngậnhsậchỉậraậnhữngậtồnậtại, hạnậchế,ậnguyênậnhânậvLậđềậraậbiệnậph pậkhắcậ

phục.ậ Đặcậ biệt,ậ độiậ ngũậ c nậ bộậ lãnhậ đạo,ậ chỉậ huyậ ởậ c cậ trạiậ giamậ phảiậ thựcậ sựậ nêuậ

gsơng,ậquanậtâm,ậyêuậthsơng,ậchiaậsẻậv iậphạmậnhân vLậv iậc nậbộ,ậchiếnậsĩậđểậgi oậ

dụcậchungậchoậc nậbộậvLậphạmậnhân,ậlLmậchoậmỗiậc nậbộậtrạiậgiam khôngậchỉậvữngậvềậ

nghiệpậvụ,ậtinhậthôngậph pậlu tậmLậcònậcóậsựật nậtâm,ậtr chậnhiệmậtrongậthựcậhiệnậc cậ

côngậviệcậđsợcậgiao,ậxâyậdựngậngsờiậc nậbộ,ậchiếnậsĩậCảnhậs tậtrạiậgiam cóậđủậphẩmậ

chấtậvLậnăngậlựcậ- yếuậtốậquanậtrọngậtrongậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân.

4.3.5.4. Pháp luật hóa các chuẩn mực đạo đức công vụ của cán bộ trại giam

NgLyậ24/5/2005,ậBộậChínhậtrvậbanậhLnhậNghvậquyếtậsốậ48-NQ/TWậvềậchiếnậlsợcậ xâyậdựngậvLậhoLnậthiệnậhệậthốngậph pậlu t ViệtậNamậđếnậnămậ2010,ậđvnhậhs ngậđếnậ nămậ 2020,ậ trongậ đóậ cóậ chủậ trsơngậ “Xây dựng tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp cho từng loại cán bộ, công chức và hệ thống tiêu chuẩn đánh giá, khen thưởng, kỷ luật đối với cán bộ, công chức”.ậTrongậtìnhậhìnhậhiệnậnay,ậĐạiậhộiậlầnậthứậXIIIậcủaậĐảngậđãậ đặtậraậnhiệmậvụậphảiậ“Thực hiện những giải pháp đột phá nhằm ngăn chặn có hiệu quả sự xuống cấp về đạo đức, lối sống, đẩy lùi tiêu cực xã hội và các tệ nạn xã hội”122.

MặcậdùậBộậCôngậanậđãậbanậhLnhậThôngậtsậvềậthựcậhiệnậdânậchủậtrongậtrạiậgiam

122 ĐảngậCộngậsảnậViệtậNam,ậVăn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII,ậtlđd,ậT pậ1,ậtr.143.

trongậđóậcóậmộtậsốậquyậđvnhậcóậliênậquanậđếnậphẩmậchấtậcủaậCảnhậs tậquảnậgi o,ậtuyậ

146

v yậ đâyậ chỉậ lLậ nhữngậ phẩmậ chấtậ hếtậ sứcậ cơậ bảnậ mLậ chsaậ baoậ hLmậ đầyậ đủậ c cậ phẩmậ

chấtậ đạoậ đứcậ củaậ c nậ bộậ trạiậ giam.ậ Hơnậ nữa,ậ trongậ trạiậ giam khôngậ chỉậ cóậ Cảnhậ s tậ quảnậgi oậmLậcònậnhiềuậchủậthểậkh cậcũngậthựcậhiệnậc cậnộiậdungậcôngậviệcậcóậliênậ

quanật iậviệcậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân.ậĐồngậthời,ậngLyậ22/8/2017ậBộậtrsởngậ

BộậCôngậanậđãậbanậhLnhậThôngậtsậsốậ27/2017/TT-BCAậquyậđvnhậvềậquyậtắcậứngậxnậ

củaậCAND. Tuyậnhiên,ậvănậbảnậnLyậđsợcậ pậdụngậchungậchoậtoLnậthểậc nậbộ,ậchiếnậsĩậ CANDậvLậdoậv y,ậcóậnhữngậnộiậdungậchsaậđsợcậcụậthểậhóaậv iậđặcậđiểmậcụậthểậcủaậ

trạiậ giam vLậ đặcậ điểmậ côngậ t cậ củaậ c nậ bộậ trạiậ giam. Trongậ trongậ côngậ t cậ quảnậ lt,

giamậgiữ,ậgi oậdụcậcải tạoậphạmậnhân,ậAndrewậCoyleậđặcậbiệtậđềậcaoậvaiậtròậvLậtr chậ

nhiệmậcủaậc nậbộậtrạiậgiam.ậÔngậnhấnậmạnh:ậ“Quản lý trại giam phải được điều hành bởi một cơ cấu có đạo đức. Nếu thiếu yếu tố này thì tình huống mà ở đó một nhóm người có quyền lực có thể dễ dàng trở thành những kẻ lạm dụng quyền lực”123. Th mậ chí,ậAndrewậCoyleậcònậchoậrằng:ậ“Đạo đức không chỉ là cách đối xử của từng nhân

viên đối với phạm nhân. Cơ sở đạo đức đối với quản lý cần phải được thể hiện trong quá trình quản lý từ trên xuống”124. PLQT cũngậđặcậbiệtậchúậtrọngậđếnậnhânậc chậvLậ đạoậđứcậcủaậc nậbộậtrạiậgiam. C cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểu nămậ1955,ậchẳngậhạn,ậ

đãậđềậraậrấtậnhiềuậphẩmậchấtậđạoậđứcậmLậc nậbộậtrạiậgiam cầnậphảiậcóậtrongậquảnậlt,

gi oậdụcậphạmậnhân.

Đạoậđứcậcôngậvụậcủaậc nậbộậtrạiậgiam baoậhLmậc cậnộiậdungậsau: - C cậyêuậcầuậchungậvềậđạoậđứcậnghềậnghiệpậcủaậc nậbộậtrạiậgiam.ậTrongậđóậc cậ

yêuậcầuậvềậđạoậđứcậnghềậnghiệpậcủaậc nậbộậtrạiậgiam dựaậtrênậc cậchuẩnậmựcậvềậđạoậ

đức,ậ vănậ hóaậ truyềnậ thốngậ củaậ dânậ tộcậ vLậ tinhậ hoaậ vănậ hóaậ nhânậ loại,ậ đóậ lLậ c cậ nộiậ

dungậ củaậ chủậ nghĩaậ M c - Lêninậ vềậ đạoậ đức,ậ tsậ tsởng,ậ tấmậ gsơngậ đạoậ đứcậ Hồậ Chíậ

Minh, đsờngậlối,ậchínhậs chậcủaậĐảngậvLậNhLậns cậta vềậxâyậdựngậnềnậđạoậđức,ậxâyậ

dựngậnềnậvănậhóaậvLậconậngsờiậViệtậNam.

- Tiêuậchuẩnậthựcậhiệnậnhiệmậvụậcủaậc nậbộậtrạiậgiam.

- Chuẩnậmựcậđạoậđứcậcủaậc nậbộậtrạiậgiam.

- HLnhậviậứngậxn,ậgiaoậtiếpậcủaậc nậbộậtrạiậgiam v iậc cậđốiậtsợng,ậnhsậgiữaậc nậ bộậtrạiậgiam v iậc nậbộậtrạiậgiam,ậgiữaậc nậbộậtrạiậgiam v iậphạmậnhân vLậgiữaậc nậbộậ trạiậgiam v iậc cậc ậnhânậkh c.

- Nhữngậviệcậc nậbộậtrạiậgiam phảiậlLm,ậnhữngậviệcậkhôngậđsợcậlLm. - Khenậthsởng,ậkỷậlu t. Nhsậv y,ậtrongậc cậphẩmậchấtậđạoậđứcậcủaậc nậbộậtrạiậgiamậkhôngậthểậthiếuậcác

phẩmậchấtậnhs: yêuậnghề,ật nậtâm,ậgắnậbóậv iậnghề;ậyêuậthsơng,ậchiaậsẻ,ậgiúpậđỡậlẫnậ

123 Andrew Coyle, Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam,ậtlđd,ậtr.14. 124 Andrew Coyle, Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam,ậtlđd,ậtr.14.

nhau; đốiậxnậv iậphạmậnhânậmộtậc chậcôngậbằng,ậcóậtìnhậngsời;ậthựcậhiệnậđầyậđủậc cậ

147

biệnậph pậbảoậđảmậsựậanậtoLnậchoậtấtậcảậc cậphạmậnhân;ậtônậtrọngậnhânậphẩm,ậdanhậdựậ

củaậphạmậnhân;ậtrungậthực,ậliêmậkhiết;ậcóậdũngậkhíậtrongậbảoậvệậc iậđúng,ậc iậtốt,ậlênậ n,ậ đấuậ tranhậ v iậ c iậ sai,ậ c iậ xấu;ậ khôngậ snậ dụngậ phạmậ nhânậ nLyậ đểậ thaoậ túngậ c cậ

phạmậnhânậkh c;ậtr chậnhiệmậgi oậdụcậvLậnêuậgsơngậvềậđạoậđứcậcủaậc nậbộậlãnhậđạo,ậ

chỉậhuyậtrạiậgiam...

Vănậbảnậquyậđvnhậvềậc cậchuẩnậmựcậđạoậđứcậcôngậvụậcủaậc nậbộậtrạiậgiam lLậvănậ bảnậQPPL doậBộậCôngậanậbanậhLnh.ậĐâyậlLậcơậsởậquanậtrọngậđểậmỗiậc nậbộậtrạiậgiam

tựậsoi, hoLnậthiệnậmìnhậvLậcũngậlLậcơậsởậđểậđ nhậgi ậmứcậđộậhoLnậthLnhậnhiệmậvụậcủaậ

c nậbộậtrạiậgiam,ậtrongậđ nhậgi ,ậnh nậxétậvLậđềậbạt,ậbổậnhiệmậc nậbộ,ậgópậphầnậnângậ

caoậtr chậnhiệmậcủaậđộiậngũậc nậbộậtrạiậgiamậtrongậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân. Vănậbảnậquyậđvnhậvềậc cậchuẩnậmựcậđạoậđứcậcôngậvụậcủaậc nậbộậtrạiậgiam đsợcậphổậ

biếnậrộngậrãi,ậniêmậyếtậcôngậkhaiậđểậmỗiậc nậbộậtrạiậgiam thsờngậxuyên tựậgi cậthựcậ

hiệnậcũngậnhsậđểậphạmậnhân vLậc cậtổậchức,ậc ậnhânậkh cậgi mậs tậviệcậthựcậhiệnậbộậ

quyậtắcậcủaậc nậbộậtrạiậgiam.ậViệcậbanậhLnhậvLậtriểnậkhaiậthựcậhiệnậvănậbảnậquyậđvnhậ

vềậc cậchuẩnậmựcậđạoậđứcậcôngậvụậcủaậc nậbộậtrạiậgiam cũngậchínhậlLậnhằmậmụcậđíchậ

dùng ph pậlu t đểậph tậhuyậvaiậtrò,ật cậdụngậcủaậđạoậđứcậtrongậmôiậtrsờngậtrạiậgiam.

4.3.5.5. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực và quan tâm

nâng cao đời sống, thực hiện tốt các chế độ, chính sách đối với cán bộ trại giam

Hiệuậquảậthựcậthiậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân phụậthuộcậ rấtậl nậvLoậđộiậngũậc nậbộậtrạiậgiam.ậAndrewậCoyleậđãậnêuậlênậmộtậthựcậtếậcủaậc nậbộậ

trạiậgiam ởậtấtậcảậc cậ ns cậlL:ậ “Nhìn chung, các nhân viên trại giam làm việc trong

một môi trường tách biệt và cách ly với thế giới bên ngoài, điều đó dần dần có thể làm cho họ bị hạn chế trong cách nhìn và trở nên cứng nhắc”125.

DoậđiềuậkiệnậvLậmôiậtrsờngậcôngật cậchiậphối,ậtrìnhậđộậhọcậvấnậcủaậđộiậngũậc nậ

bộậtrạiậgiam hiện nay nhìnậchungậlLậthấpậhơnậsoậv iậc cậlựcậlsợngậkh cậtrongậCAND,

việcậtăngậcsờngậcôngật cậđLoậtạo,ậbồiậdsỡngậnângậcaoậtrìnhậđộậchuyênậmôn,ậnghiệpậvụ,ậ

năngậ lựcậ côngậ t cậ choậ độiậ ngũậ c nậ bộậ trạiậ giam,ậ xóaậ bỏậ “vùngậ trũng”ậ vềậ trìnhậ độậ

chuyênậ môn,ậ nghiệpậ vụậ trongậ lựcậ lsợngậ CANDậ hiệnậ nay,ậ đảmậ bảoậ choậ độiậ ngũậ nLyậ nắmậvữngậph pậlu t,ậthLnhậthụcậc cậkỹậnăng,ậnghiệpậvụậtrongậcôngật cậquảnậlt, giam giữ,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân cũngậnhsậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân lLậmộtậyêuậ cầuậcầnậthiết.ậCầnậtiếpậtụcậđaậdạngậhóaậc cậhìnhậthứcậđLoậtạo,ậbồiậdsỡng choậc nậbộậ trạiậgiam thôngậquaậviệcậ pậdụngậrộngậrãiậvLậphổậbiếnậhìnhậthứcậliênậkếtậđLoậtạoậgiữaậ c cậcơậsởậđLoậtạoậcủaậBộậCôngậanậv iậc cậtrạiậgiamậđểậđảmậbảoậchoậđộiậngũậc nậbộậtrạiậ

giam v aậcóậthể côngật cậv aậthamậgiaậhọcật pậnângậcaoậtrìnhậđộậchuyênậmôn,ậnghiệpậ

vụ,ậchínhậtrv,ậph pậlu t.ậVềậlâuậdLiậcầnậnghiênậcứuậxâyậdựngậchiếnậlsợcậđLoậtạoậc nậbộậ

125 Andrew Coyle, Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam,ậtlđd,ậtr.16.

trạiậgiam nhằmậđ pậứngậyêuậcầuậdLiậhạnậvềậcôngật cậc nậbộậcủaậc cậtrạiậgiam,ậbảoậđảmậ

148

choậc cậđơnậvvậnLyậcóậđộiậngũậc nậbộậcóậnăngậlựcậchuyênậmônậtốtậđ pậứngậ yêuậcầu,ậ

nhiệmậvụậđsợcậgiao.ậNgoLiậra,ậcũngậcầnậnghiênậcứuậxâyậdựngậtiêuậchuẩnậbổậnhiệmậc cậ ngạchậ trongậ côngậ t cậ quảnậ lt, giamậ giữ,ậ gi oậ dụcậ cảiậ tạoậ phạmậ nhân,ậ tạoậ độngậ lựcậ

vsơnậlênậhọcật pậnângậcaoậtrìnhậđộậchuyênậmôn,ậnghiệpậvụ,ậđ pậứngậyêuậcầuậcôngật cậ

củaậc nậbộậtrạiậgiam.

Đặcậbiệt,ậdoậmôiậtrsờngậlLmậviệcậbvậgòậbóậvLậphảiậchvuậ pậlựcậcôngậviệcậcaoậlạiậ thsờngậxuyênậtiếpậxúcậv iậc cậphạmậnhân bvậmắcậbệnhậnặng,ậnguyậhiểmậdễậlâyậnhiễmậ

nhsậHIV/AIDS,ậlao...ậchoậnênậcóậthểậnóiậhiệnậnayậmộtậbộậph nậc nậbộậtrạiậgiam chsaậ

th tậsựậyênậtâmậcôngật c,ậgắnậbóậv iậcôngậviệc,ậnhiệmậvụậđsợcậgiao.ậĐểậnângậcaoậlòngậ

yêuậnghềậchoậđộiậngũậc nậbộậtrạiậgiam,ậcầnậthiếtậphảiậchămậloậnângậcaoậhơnậnữaậđờiậ sốngậv tậchấtậvLậtinhậthầnậchoậđộiậngũậc nậbộậnLy,ậđiềuậđóậđòiậhỏiậphảiậtiếpậtụcậnghiênậ

cứuậbanậhLnhậc cậchếậđộ,ậchínhậs chậphùậhợpậv iậđặcậthùậcôngật cậquảnậlt, giamậgiữ,ậ

gi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân vLậmôiậtrsờngậtrạiậgiam,ậquaậđóậnângậcaoậsựậgắnậbóậv iậ

côngậ việcậ vLậ tính tr chậ nhiệmậ củaậ độiậ ngũậ c nậ bộậ trạiậ giam trongậ côngậ t cậ quảnậ ltậ

giamậgiữ,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân cũngậnhsậbảoậđảmậANCN cho phạmậnhân. Bên

cạnhậđó,ậtăngậcsờngậtr chậnhiệmậcủaậc nậbộậtrạiậgiamậtrongậviệcậbảoậđảmậANCNậcủaậ

phạmậ nhânậ thôngậ quaậ lLmậ tốtậ công t cậ gi oậ dụcậ chínhậ trv,ậ tsậ tsởng,ậ thựcậ hiệnậ côngậ

bằng,ậcôngậtâm,ậkh chậquanậcôngật cậc nậbộ.ậKiênậquyếtậkhôngậsnậdụngậnhữngậc nậbộậ

thiếuậ năngậ lực,ậ tinhậ thầnậ tr chậ nhiệm,ậ tậ thứcậ kỷậ lu tậ kém,ậ đồngậ thờiậ xnậ ltậ nghiêm,ậ khôngậbaoậche,ậdungậtúngậđốiậv iậc cậtrsờngậhợpậviậphạm.ậ

4.3.5.6. Tăng cường cơ sở vật chất, cải tạo, nâng cấp các trại giam đáp ứng yêu

cầu bảo đảm an ninh con người của phạm nhân

Tăngậcsờngậgiảiậph pậkỹậthu t,ậtổậchứcậlắpậcameraậgi mậs tậtrongậbuồngậgiam,ậ

kvpậ thờiậ ph tậ hiện,ậ xnậ ltậ c cậ hLnhậ viậ xâmậ hạiậ anậ ninhậ c ậ nhânậ củaậ phạmậ nhân. Tuy

nhiên, việcậ lắpậ đặt,ậ khaiậ th cậ vLậ snậ dụngậ c cậ phsơngậ tiệnậ kỹậ thu tậ trongậ bảoậ đảmậ

ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ lLậ mộtậ điềuậ cầnậ thiếtậ nhsngậ chsaậ đủ,ậ bởiậ cóậ nhữngậ phạmậ viậ

trongậbuồngậgiamậmặcậdùậcóậkhảậnăngậxảyậraậmấtậANCNậcủaậphạmậnhânậsongậkhôngậ

thểậ lắp đặtậ phsơngậ tiệnậ kỹậ thu tậ đsợcậ doậ liênậ quanậ t iậ quyềnậ riêngậ ts.ậ Do v y,ậ lựcậ lsợngậc nậbộậtrạiậgiamậcầnậtăngậcsờngậtuầnậtraậkiểmậso t,ậnắmậbắtậtìnhậhìnhậtsậtsởngậ vLậviệcậchấpậhLnhậc cậquyậđvnh,ậnộiậquyậtrạiậgiamậcủaậphạmậnhân,ậkvpậthờiậsnậdụngậc cậ biệnậph pậhiệuậquảậbảoậđảmậANCN cho phạmậnhân.

NhLậns c,ậBộậCôngậanậcầnật pậtrungậnguồnậvốnậđểậsuậtiênậđầuậtsậxâyậdựngậc cậ côngậtrìnhậgiamậgiữậđãậxuốngậcấpậvLậnhữngậnơiậthiếuậcơậsởậgiamậgiữậđangậtrongậtìnhậ

trạngậ qu ậ tảiậ nhằmậ giảiậ quyếtậ nhữngậ khóậ khănậ vềậ cơậ sởậ giamậ giữậ phạmậ nhân.ậ Đẩyậ

nhanhậtiếnậđộậtriểnậkhaiậc cậdựậ nậxâyậdựng,ậcảiậtạo,ậnângậcấpậđầuậtsậcơậsởậv tậchấtậ

củaậ c cậ trạiậ giamậ đểậ cảiậ thiệnậ điềuậ kiệnậ giamậ giữậ vLậ nângậ caoậ khảậ năngậ bảoậ đảmậ

149

ANCN củaậphạmậnhân.ậTiếpậtụcậđầuậtsậxâyậdựngậc cậtrạmậxnậltậns cậthảiậsinhậhoạtậtạiậ

tấtậcảậc cậtrạiậgiamậbảoậđảmậvệậsinhậmôiậtrsờngậtrạiậgiam.

4.3.6. Tăng cường phối hợp, kiểm tra, giám sát trong thực thi pháp luật về an

ninh con người của phạm nhân

MặcậdùậviệcậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân là trách nhiệmậchínhậcủaậlựcậlsợngậ

CAND, trựcậtiếpậnhấtậlLậCảnhậs tậtrạiậgiam songậnhsậv yậkhôngậcóậnghĩaậlLậcoiậnhẹậvaiậ tròậ củaậ c cậ lựcậ lsợngậ kh cậ trongậ vấnậ đềậ nLyậ mLậ ngsợcậ lại,ậ chỉậ trênậ cơậ sởậ phốiậ hợpậ

nhuầnậnhuyễnậvLậnhvpậnhLngậgiữaậlựcậlsợngậchứcậnăngậv iậc cậlựcậlsợngậcóậliênậquanậ

thì ANCN của phạmậnhân m iậđsợcậbảoậđảmậvLậngày càng tăngậcsờng.ậBộậCôngậanậ

cầnậtiếpậtụcậtriểnậkhaiậxâyậdựngậvLậthựcậhiệnậc cậquyậchếậphốiậhợpậgiữaậBộậCôngậanậ v iậc cậbộ,ậngLnhậcóậliênậquanậtrongậviệcậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân.

Hiệnậ nay,ậ trongậ lựcậ lsợngậ CANDậ cóậ 54ậ trạiậ giam đóngậ tạiậ nhiềuậ đvaậ phsơngậ

trongậcảậns c.ậC cậtrạiậgiam nLyậtrựcậthuộcậCụcậCảnhậs tậquảnậltậtrạiậgiam,ậcơậsởậgi oậ

dụcậbắtậbuộc,ậtrsờngậgi oậdsỡng,ậBộậCôngậan,ậkhôngậtrựcậthuộcậc cậđvaậphsơng.ậDoậ

đó,ậđểậcóậthểậtăngậcsờngậquanậhệậphốiậhợpậgiữaậtrạiậgiam vLậc cậsở,ậban,ậngLnhậcủaậđvaậ

phsơngậnơiậtrạiậgiam đóngậthìậBộậCôngậanậcầnậphốiậhợpậv iậc cậbộ,ậban,ậngLnhậcóậliênậ

quanậ chỉậ đạoậ trạiậ giam cùngậ v iậ c cậ sở,ậ ban,ậ ngLnhậ cóậ liênậ quanậ trênậ đvaậ bLnậ tăngậ

csờngậthựcậhiệnậc cậnộiậdungậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân. Các trạiậgiam cũngậcầnậ

chủậđộngậxâyậdựngậvLậthựcậhiệnậc cậquyậchếậphốiậhợpậv iậc cậcơậquan,ậtổậchức có liên quna trongậtriểnậkhaiậthựcậhiệnậc cậnộiậdungậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân.

Trongậcôngật cậTHAPT,ậcôngật cậthanhậtra,ậkiểmậtra,ậgi mậs tậphảiậđsợcậhếtậsứcậ

coiậtrọng.ậTheoậquyậđvnhậcủaậPLQT,ậnhLậtùậhìnhậsựậvLậc cậcơậsởậgiamậgiữậkh cậphảiậ

đsợcậthanhậtraậthsờngậxuyênậbởiậnhữngậthanhậtraậviênậcóậtrìnhậđộậvLậkinhậnghiệmậdoậ

cơậquanậcóậthẩmậquyềnậchỉậđvnh.ậNhiệmậvụậcủaậhọậphảiậđặcậbiệtậnhằmậđảmậbảoậrằngậ

nhữngậcơậsởậđóậđsợcậquảnậltậtheoậc cậquyậđvnhậph pậlu t hiệnậhLnh,ậnhằmậph tậhuyậ

t cậdụng,ậmụcậđíchậcủaậhìnhậphạtậvLậcảiậtạo (Điềuậ55ậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậ

nămậ1955).ậỞ khíaậcạnhậnLy,ậcơậquanậquảnậ ltậ THAHS thuộcậBộậ Côngậanậtheoậchứcậ

năng,ậ thẩmậ quyềnậ củaậ mìnhậ cầnậ tăngậ csờngậcôngậ t cậ thanhậ traậ đốiậ v iậc cậ trạiậ giam trongậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân. Tuy nhiên, do ThanhậtraậcủaậBộậCôngậanậvLậcơậquanậquảnậltậTHAPT v iậc cậtrạiậgiam là cùng trong mộtậlựcậlsợng,ậđiềuậnLyậthsờngậkhóậtr nhậkhỏiậcóậnhữngậnểậnangậnhấtậđvnh,ậdoậđóậcầnậ tăngậcsờngậcôngật cậkiểmậs tậcủaậViệnậkiểmậs tậcũngậnhsậgi mậs tậcủaậc cậlựcậlsợngậ chứcậnăngậđốiậv iậc cậtrạiậgiam trongậthựcậhiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạm nhân.

ViệnậKSNDậcấpậtỉnhậtheoậđvnhậkỳậ vLậđộtậxuấtậtiếnậhLnhậkiểmậs tậ việcậthựcậhiệnậc cậ

quyậđvnhậcủaậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân đốiậv iậtrạiậgiam trênậđvaậbLn.ậC cậtổậ

chứcậchínhậtrvậ- xãậhộiậvLậđạiậbiểuậdânậcnậcũngậcầnậph tậhuyậhơnậnữaậvaiậtròậcủaậmình

trongậgi mậs tậ việcậthựcậhiệnậc cậquyậđvnhậ củaậ ph pậ lu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

150

Trongậ thanhậ tra,ậ gi mậ s tậ nếuậ ph tậ hiệnậ raậ nhữngậ thiếuậ sót,ậ viậ phạmậ trongậ việcậ thựcậ

hiệnậc cậquyậđvnhậcủaậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhân thìậphảiậđềậnghvậnghiêmậtúcậ chấnậchỉnh,ậkhắcậphục,ậnếuậph tậhiệnậcóậVPPL thìậphảiậđềậnghvậxnậlt,ậtuyệtậđốiậkhôngậ

nểậnang,ậnéậtr nh,ậbaoậche,ậdungậtúng,ậtiếpậtayậchoậc cậhLnhậviậviậphạm.ậ

4.3.7. Các giải pháp khác Một là, tăngậcsờngậứngậdụngậkhoaậhọcậvà côngậnghệ,ậnhấtậlLậứngậdụngậc cậthành tựuậ củaậ cuộcậ CMCN 4.0 trongậ xâyậ dựngậ vLậ thựcậ thiậ ph pậ lu t vềậ ANCNậ củaậ phạmậ

nhân. Nhsậđãậđềậc pậtạiậchsơngậ2,ậ tríậtuệậnhânậtạoậ(AI) đsợcậứngậdụngậmạnhậ mẽậsẽậ

mangậlạiậnhữngậthay đổi quanậtrọng trongậcôngật cậTHAPTậcũngậnhsậbảoậđảmậANCNậ

củaậphạmậnhân. ĐiềuậđóậđòiậhỏiậphảiậđẩyậmạnhậnghiênậcứuậvềậviệcậứngậdụngậAIậtrongậ THAPTậ lLmậ thayậ đổiậ quanậ niệmậ cốậ hữuậ vềậ THAPTậ đốiậ v iậngsờiậ phạmậ tộiậvLậ c chậ

thứcậquảnậlt,ậgiamậgiữ,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân theoậhs ng pậdụngậ“tùậtạiậgia” và

nhữngậứngậdụngậcôngậnghệậkh c.ậViệcậnLyậsẽậlLmậgiảmậchiậphíậvLậg nhậnặngậcủaậnhLậ

ns cậ vềậ mặtậ ngânậ s ch,ậ giúpậ choậ phạmậ nhân khôngậ phảiậ đốiậ mặtậ v iậ cơậ quanậ côngậ

quyềnậvLậsựậphứcậtạpậ củaậ môiậtrsờngậ trạiậ giam mLậvẫnậthiậhLnhậđsợcậbảnậ n,ậquyếtậ

đvnhậcủaậTòaậ nậvềậTHAPTậđốiậv iậmình.ậTấtậnhiên,ậkhôngậphảiậngsờiậphạmậtộiậnLoậ

cũngậ đsợcậ hsởngậ “tùậ tạiậ gia”ậ mLậ phsơngậ thứcậ THAPTậ nLyậ chỉậ dLnhậ choậ nhữngậ đốiậ

tsợngậcóậmứcậ nậnhấtậđvnh,ậđóậlLậnhữngậtrsờngậhợpậphạmậtộiậítậnghiêmậtrọng,ậkhông

t iậphạm.ậNếuậ pậdụngậmộtậc chậđạiậtrLậ“tùậtạiậgia”ậsẽậlLmậmấtậđiậtậnghĩaậcủaậcôngật cậ THAPT,ậlLmậgiảmậtínhậnghiêmậminhậcủaậph pậlu t trongậxãậhội.ậ

Hai là, thựcậhiệnậtốtậviệcậthaậtùậtrs cậthờiậhạnậcóậđiềuậkiện.

Bộậlu tậhìnhậsựậnămậ2015,ậsnaậđổiậbổậsungậnămậ2017ậđãậcóậc cậquyậđvnhậvềậviệcậ

thaậtùậtrs cậthờiậhạnậcóậđiềuậkiệnậđốiậv iậmộtậsốậtrsờngậhợpậ(Điềuậ66).ậĐiềuậnLyậthểậ

hiệnậchínhậs chậhìnhậsựậkhoanậhồng,ậnhânậđạoậcủaậNhLậns cậtaậtrongậviệcậđốiậxnậv iậ

ngsờiậ phạm tội.ậ Xétậ ds iậ gócậ độậ ANCN củaậ phạmậ nhân thìậ điềuậ nLyậ cũngậ cóậ ảnhậ

hsởngậtíchậcựcậnếuậnhsậc cậquyậđvnhậvềậthaậtùậtrs cậthờiậhạnậcóậđiềuậkiệnậđsợcậthựcậ

hiệnậtốt. Trongậcôngật cậquảnậlt, giamậgiữ,ậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân, các trạiậgiam

cầnậthsờngậxuyênậgi oậdụcậvLậtổậchứcậc cậhoạtậđộngậchoậphạmậnhân đểậthôngậquaậđó,ậ phạmậ nhân chấpậ hLnhậ tốtậ c cậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậ phạmậ nhân, khuyếnậkhíchậphạmậnhân cảiậtạoậtốtậđểậhọậs mậđsợcậtrởậvềậv iậcộngậđồng.ậNếuậthựcậ hiệnậtốtậthìậđiềuậnLyậkhôngậchỉậcóậtậnghĩaậđốiậv iậc ậnhânậphạmậnhân đsợcậthaậtùậmLậ cònậgópậphầnậlLmậgiảmậsốậlsợngậphạmậnhân,ậquaậđóậgiảmậ pậlựcậvềậquyậmôậgiamậgiữậ choậc cậtrạiậgiam,ậgiúpậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân đsợcậtốtậhơn.

Ba là, thựcậhiệnậtốtậc cậyêuậcầuậvềậnghiệpậvụậcôngật cậcủaậc nậbộậtrạiậgiam.

Trongậthựcậhiệnậph pậlu tậvềậANCN củaậphạmậnhân,ậc cậtrạiậgiamậcầnậthựcậhiệnậ

nghiêmậchếậđộậgiamậgiữậvLậthựcậhiệnậc cậphsơngậ nậbảoậvệậanậtoLnậc cậtrạiậgiam;ậchủậ

độngậ phòngậ ng aậ vLậ kvpậ thờiậ ph tậ hiện,ậ ngănậ chặn,ậ xnậ ltậ c cậ hoạtậ độngậ chốngậ ph ,ậ

151

trốnậkhỏiậnơiậgiam,ậviậphạmậnộiậquy,ậkỷậlu tậtrạiậgiamậcủaậphạmậnhân,ậbảoậvệậanậtoLnậ

cơậsởậgiamậgiữ,ậkhôngậđểậ xảyậraậđộtậxuất,ậ bấtậngờ;ậnângậcaoậkỷậ csơng,ậ tr chậ nhiệmậ trongậ thựcậ thiậ chếậ độ,ậ chínhậ s chậ đốiậ v iậ phạmậ nhân.ậ Triểnậ khaiậ thựcậ hiệnậ đầyậ đủ,ậ

nghiêmậtúcậc cậthôngậtsậvềậnghiệpậvụậcủaậBộậCôngậan,ậnghiênậcứuậkỹậđặcậđiểmậphạmậ

nhân,ậ chủậ độngậ nắmậ tìnhậ hìnhậ phạmậ nhân đểậ phòngậ ng aậ c cậ hLnhậ viậ xâmậ hạiậ tínhậ

mạng,ậthânậthể,ậsứcậkhỏe,ậdanhậdự,ậnhânậphẩmậcủaậphạmậnhân.

Bốn là, đổiậm iậcôngật cậdạyậnghề,ậmởậrộngậc cậhoạtậđộngậtạoậviệcậlLmậvLậtăngậ

csờngậtổậchứcậc cậhoạtậđộngậmangậtínhậcộngậđồngậchoậphạmậnhân.

Tiếpậtụcậcảiậc chậnộiậdung,ậchsơngậtrìnhậcôngật cậgi oậdục,ậdạyậnghềậchoậphạmậ

nhânậthiếtậthực,ậhiệuậquảậgắnậv iậnơiậcsậtrúậcủaậphạmậnhân vLậnhuậcầuậxãậhội.ậChínhậ quyềnậc cậcấp,ậc cậtổậchứcậxãậhội,ậtổậchứcậkinhậtếậphốiậhợpậc cậtrạiậgiam tham gia vào

côngật cậgi oậdục,ậdạyậnghềậchoậphạmậnhân.

ThựcậtếậchoậthấyậhiệnậnayậởậViệtậNamậcũngậnhsậởậnhiềuậns cậtrênậthếậgi i,ậđểậ

đảmậbảoậđủậviệcậlLmậchoậphạmậnhân lLậrấtậkhóậkhăn.ậAndrewậCoyleậđãậchoậrằng,ậcóậ

nhiềuậc chậđểậgiảiậquyếtậvấnậđềậnLy.ậTrongậmộtậsốậquyậđvnhậvềậlu t,ậc cậngLnhậkh cậ

củaậnhLậns cậsẽậphảiậtạoậviệcậlLmậchoậcơậquanậquảnậltậtrạiậgiam.ậĐóậcóậthểậlLậdoậhợpậ

đồngậtrựcậtiếpậv iậc cậcơậquanậtrongậchínhậphủ.ậVíậdụậnhsậởậNamậPhiậthìậtấtậcảậđồậgỗậ

trongậ c cậ côngậ sởậ lLậ doậ phạmậ nhân lLmậ ra.ậ Đóậ cũngậ cóậ thểậ lLậ côngậ việcậ củaậ c cậ cơậ quanậ kh cậ ngoLiậ nhLậ ns cậ nhsậ lLmậ biểnậ sốậ xeậ ôậ tô126. Theoậ hs ngậ đó,ậ ởậ Việtậ Namậ hiệnậ nay,ậ đẩyậ mạnhậ việcậ tạoậ việcậ lLmậ choậ phạmậ nhân bằngậ c chậ tăngậ csờngậ tr chậ

nhiệmậ củaậ c cậ bộ,ậ ban,ậ ngLnhậ vLậ đoLnậ thểậ xãậ hộiậ trongậ việcậ tạoậ việcậ lLm cho phạmậ

nhân.ậ Cơậ quanậ quảnậ lt THAPT cũngậ cầnậ tìmậ nhữngậ c chậ thứcậ đểậ tạoậ việcậ lLmậ choậ

phạmậ nhân,ậ chẳngậ hạnậ Bộậ Côngậ anậ cóậ thểậ giaoậ việcậ sảnậ xuấtậ trangậ phụcậ củaậ phạmậ

nhân vLậkểậcảậcủaậc nậbộ,ậchiếnậsĩậCôngậanậcùngậv iậnhữngậcôngậcụ,ậthiếtậbvậđơnậgiảnậ

củaậ Ngành cho các trạiậ giam đểậ c cậ trạiậ giam tổậ chứcậ choậ phạmậ nhân laoậ động,ậ sảnậ

xuất.ậĐiềuậnLyậv aậtạoậviệcậlLmậchoậ phạmậnhân,ậmặtậkh cậcóậđiềuậkiệnậcảiậthiệnậđờiậ

sốngậchoậphạmậnhân,ậxâyậdựngậcơậsởậv tậchấtậtrạiậgiamậđsợcậtốtậhơnậvLậgópậphầnậgiảmậ

chiậphíậcủaậngânậs chậnhLậns c,ậv aậgiúpậchoậphạmậnhânậcóậmộtậnghềậđểậsauậkhiậchấpậ hLnhậxongậ nậphạtậtùậtrởậvềậcộngậđồngậcóậthểậtìmậđsợcậviệcậlLmậtrongậxãậhội.

NgoLiậra,ậBộậCôngậanậcầnậkhuyếnậkhíchậc cậtrạiậgiam tổậchứcậc cậhoạtậđộngậgiaoậ lsuậvănậhóa,ậvănậnghệ,ậthểậthaoậgiữaậtrạiậgiam v iậc cậtổậchức,ậđơnậvvậhoạtậđộngậvănậ hóa,ậvănậnghệ,ậthểậthaoậhoặcậgiữaậphạmậnhân v iậcộngậđồngậđvaậphsơngậnơiậtrạiậgiam đóng,ậc cậhoạtậđộngậthểậchất,ậvănậhóaậvLậc cậsinhậhoạtật pậthểậtrongậphạmậviậtrạiậgiam.

ViệcậlLmậnLyậkhôngậchỉậcóậtậnghĩaậvềậmặtậtinhậthầnậvLậmangậlạiậsứcậkhỏe,ậthểậchấtậchoậ

126 Andrew Coyle, Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam,ậtlđd,ậtr.126.ậ

phạmậnhân mLậcònậcóậtậnghĩaậquanậtrọngậtrongậviệcậkếtậnốiậcộngậđồngậphạmậnhân,ậkếtậ

152

nốiậphạmậnhân v iậc nậbộậtrạiậgiam,ậlLmậtăngậtìnhậngsờiậgiữaậhọậv iậnhau,ậgiúpậchoậ

việcậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân đsợcậthu nậlợiậhơn.

Kết luận Chƣơng 4 ViệcậhoLnậthiệnậph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân ởậViệtậNamậhiệnậnayậphảiậ

dựaậtrênậtsậtsởngậHồậChíậMinhậvLậb mậs tậđsờngậlốiậcủaậĐảngậCộngậsảnậViệtậNamậvềậ ANCN và vềậgi oậdục,ậcảiậtạoậphạmậnhân; bảoậđảmậphùậhợpậv iậđiềuậkiệnậkinhậtếậ- xã

hộiậhiệnậtại,ậtruyềnậthốngậlvchậsnậdânậtộcậvLậđ pậứngậyêuậcầuậxâyậdựngậvLậhoLnậthiệnậ

NhLậns cậph pậquyềnậXHCN;ậbảoậđảmậANQG, TTATXH;ậbảoậđảmậtínhậthốngậnhất,ậ

đồngậbộậcủaậhệậthốngậph pậlu t;ậbảoậđảmậphùậhợpậv iậtiếnậbộậxãậhội,ậxuậthếậcủaậthờiậ đạiậvLậc cậđiềuậs cậquốcậtếậcóậliênậquanậmLậViệtậNamậlLậthLnhậviên.

V iậc cậ quanậ điểmậ đó,ậ c cậ giảiậ ph pậ cụ thểậ đểậ hoLnậ thiệnậ ph pậ lu t vềậ ANCN

củaậphạmậnhân ởậViệtậNamậhiệnậnayậlLậnângậcaoậnh nậthứcậđốiậv iậph pậlu t vLậthựcậ

thi ph pậlu t vềậ ANCN củaậphạmậnhân;ậtiếpậtụcậnghiênậcứuậđểậbổậ sung,ậsnaậđổiậc cậ

quyậđvnhậvềậANCN củaậphạmậnhân nhằmậđảmậbảoậtínhậthốngậnhất,ậđồngậbộậtrongậhệậ

thốngậph pậlu t,ậphùậhợpậv iậc cậcamậkếtậvLậtsơngậthíchậv iậc cậtiêuậchuẩnậquốcậtếậvLậ

nângậcaoậkỹậthu tậl pậph p;ậquyậđvnhậchiậtiết,ậhs ngậdẫnậthiậhLnhậlu tậkvpậthời,ậđầyậđủ,ậ

chínhậx c,ậrõậrLng;ậph pậđiểnậhóaậ vềậ hìnhậthứcậ ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân;

đồngậ thờiậ cầnậ tăngậ csờngậ c cậ yếuậ tốậ bảoậ đảmậ xâyậ dựngậ vLậ thựcậ thiậ ph pậ lu t vềậ ANCN củaậphạmậnhân cũngậnhsậtăngậcsờngậphốiậhợp,ậkiểmậtra,ậgi mậs tậtrongậthựcậ

thi ph pậlu t vềậANCN củaậphạmậnhân.

153

KẾT LUẬN

Qua nghiênậcứuậđềậtLiậLu nậ n,ật cậgiảậđiậđến mộtậsốậkếtậlu nậsau:ậ

1. ANCN lLậmộtậtrongậnhữngậmốiậquanậtâmậhLngậđầuậcủaậ LHQậvLậc cậtổậchứcậ

quốcậtế. Tuy vẫnậcònậnhữngậquanậniệmậkh cậnhau, song nhìn chung, ANCN đsợcậhiểu

là “sự an toàn của con người trước các mối đe dọa kinh niên như nghèo đói, bệnh tật, đàn áp và những sự cố bất ngờ, gây tổn thương trong cuộc sống hàng ngày, dù ở trong

nhà, ở nơi làm việc hay trong cộng đồng”,ậ baoậ gồm:ậanậ ninhậ kinhậ tế,ậ anậ ninhậ lsơngậ

thực,ậanậninhậsứcậkhỏe,ậanậninhậmôiậtrsờng,ậ anậninhậc ậnhân,ậanậninhậcộngậđồng,ậanậ

ninhậchínhậtrv.ậ

2. Phạmậnhân lLậđốiậtsợngậđangậchấpậhLnhậ nậphạtậtùậvLậsẽậtrởậvềật iậhòaậnh pậxãậ

hộiậsauậkhiậchấpậhLnhậxongậ nậphạtậtù,ậdoậđó,ậphảiậtạoậđiềuậkiệnậchoậphạmậnhân tái hòa

nh pậ xãậ hộiậ ngay t khiậ bắtậ đầuậ chấpậ hLnhậ n.ậ Đảmậ bảoậ ANCNậ củaậ phạmậ nhânậ cóậ

nhiềuậbiệnậph pậkh cậnhau,ậtrongậđóậđảmậbảoậbằngậph pậlu tậlLậquanậtrọngậnhất.

3. Ph pậ lu t vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân lLậ mộtậ bộậ ph nậ cấuậ thLnhậ củaậ hệậ thốngậ

ph pậlu t nói chung,ậbaoậgồmậtổngậthểậcác nguyênậtắcậvLậQPPLậđiềuậchỉnhậc cậquanậhệậ

xãậhộiậph tậsinhậtrongậ hoạtậđộngậ THAPTậnhằmậ bảoậđảmậanậtoLnậvềậtínhậmạng,ậthânậ

thể,ậnhânậphẩm,ậdanhậdự,ậbảoậđảmậsứcậkhỏeậthểậchấtậvLậtinhậthầnậchoậphạmậnhânậtrongậ

qu ậ trìnhậ chấpậ hLnhậ nậ phạtậ tùậ tạiậ trạiậ giam,ậ đồngậ thờiậ tạoậ điềuậ kiệnậ choậ họậ t iậ hòaậ nh pậ xãậ hộiậ sauậ khiậ mãnậ hạnậ tù. Nộiậ dungậ ph pậ lu t vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân hàm

chứaậc cậquyậđvnhậtrênậc cậkhíaậcạnhậanậninhậchínhậtrv,ậanậninhậkinhậtế,ậanậninhậcộngậ

đồng,ậ an ninh cá nhân,ậ anậ ninhậ sứcậ khỏe, cũngậ nhsậ tr chậ nhiệmậ củaậ lựcậ lsợngậchứcậ

năngậtrongậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân. Ph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậđsợcậ

chứaậđựngậtrongậnhiềuậvănậbảnậkh cậnhau,ậtrongậđóật pậtrungậlLậLu tậTHAHS.

4. T ậkhiậraậđờiậđếnậnay,ậNhLậns cậViệtậNamậkiểuậm iậđãậrấtậcoiậtrọngậviệcậxâyậ

dựngậvLậhoLnậthiệnậph pậlu tậvềậANCNậnóiậchung,ậtrongậđóậcóậANCNậcủaậphạmậphân.ậ

Lu tậTHAHSậnămậ2019ậnóiậriêng,ậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhânậnóiậchung,ậvềậ

cơậbản,ậ đãậ cóậ nhữngậ tiếnậ bộậ rấtậ đ ngậ ghiậ nh n, nhiềuậ quyậ đvnhậ cóậ gi ậ trvậ nổiậ b t,ậ kếậ th aậc cậgi ậtrvậtruyềnậthốngậvănậhóaậtốtậđẹpậcủaậdânậtộc,ậphùậhợpậv iậxuậthếậcủaậthờiậ đạiậvLậtsơngậthíchậv iậPLQT,ậtạoậcơậsởậph pậltậquanậtrọngậchoậviệcậbảoậđảmậANCN củaậphạmậnhân. Bênậcạnhậđó, ph pậlu t vềậvềậANCNậcủaậphạmậnhân còn thiếuậvắngậ mộtậsốậquyậđvnhậcầnậthiếtậchoậviệcậbảoậđảmậANCNậcủaậphạmậnhân; mộtậsốậquyậđvnhậ chsaậphùậhợpậv i thựcậtiễn và tsơngậthíchậv iậPLQT cũngậnhs chsaậthựcậsựậtạoậđiềuậ

kiệnậthu nậlợi cho phạmậnhân t iậhòaậnh pậxã hộiậsau khi mãnậhạnậtù. ViệcậthiậhLnhậ

ph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân bên cạnhậnhữngậkếtậquảậđạtậđsợcậvẫnậcònậnhữngậ

tồnậtại,ậhạnậchế.

154

5. ĐểậhoLnậthiệnậph pậlu t cũngậnhsậđảmậbảoậthiậhLnhậcóậhiệuậquảậph pậlu tậvề

ANCNậcủaậphạmậnhânậở ViệtậNam hiệnậnayậcầnậkiênậtrìậthựcậhiệnậc cậquanậđiểm:ậdựaậ trênậ tsậ tsởngậ Hồậ Chíậ Minhậ vLậ b mậ s tậ đsờngậ lốiậ củaậ Đảngậ Cộngậ sảnậ Việtậ Namậ vềậ

ANCNậvLậvềậgi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân;ậbảoậđảmậphùậhợpậv iậđiềuậkiệnậkinhậtếậ- xã

hội,ậtruyềnậthốngậlvchậsnậdânậtộcậvLậđ pậứngậyêuậcầuậxâyậdựngậvLậhoLnậthiệnậNhLậns cậ

ph pậquyềnậXHCN;ậbảoậđảmậANQG,ậTTATXH;ậbảoậđảmậtínhậtoLnậdiện,ậthốngậnhất,ậ đồngậbộ,ậcôngậkhai,ậminhậbạch,ậgọnậnhẹậcủaậhệậthốngậph pậlu t;ậbảoậđảmậphùậhợpậv iậ

tiếnậbộậxãậhội,ậxuậthếậcủaậthờiậđạiậvLậc cậđiềuậs cậquốcậtếậcóậliênậquan mLậViệtậNamậlLậ

thành viên; đồngậthời, thựcậhiệnậđồngậbộậc cậgiảiậph p:ậNângậcaoậnh nậthứcậcủaậtoàn

xãậhộiậvềậANCNậvLậph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân; nângậcaoậtrìnhậđộậvLậphẩmậ chấtậ củaậ ngsờiậ lLmậ côngậ t cậ xâyậ dựngậ ph pậ lu t vềậ ANCNậ củaậ phạmậ nhân; tiếpậ tụcậ

nghiênậcứuậsnaậđổi,ậbổậsungậc cậquyậđvnhậvềậANCNậcủaậphạmậnhân;ậkvpậthời quyậđvnhậ

chiậtiết,ậhs ngậdẫnậthiậhLnhậLu tậTHAHS;ậthựcậhiệnậviệc ph pậđiểnậhóaậvềậhìnhậthứcậ

ph pậlu t vềậANCNậcủaậphạmậnhân; tăngậcsờngậc cậyếuậtốậbảoậđảmậxâyậdựngậvLậthựcậ

thiậph pậlu tậvềậANCNậcủaậphạmậnhân;ậtăngậcsờngậphốiậhợp,ậkiểmậtra,ậgi mậs tậtrongậ

thựcậthiậph pậlu t vềậ ANCNậcủaậphạmậnhân;ậ pậdụng côngậnghệậtrongậcôngật cậxâyậ

dựngậvLậthựcậthiậph pậlu t vềậANCNậcủa phạmậnhân./.

DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ

LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

1. Nguyễnậ Đứcậ Hòaậ (2016), Những đóng góp chủ yếu của lực lượng Công an

nhân dân trong việc xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, TạpậchíậCảnhậ

sát nhân dân, sốậ7 (122), trang 6 - 8, 54.

2. NguyễnậĐứcậHòaậ(2017),ậNâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng CAND

trong việc bảo vệ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân đáp ứng yêu cầu xây

dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN,ậ Tạpậ chíậ Cảnhậ s tậ nhânậ dân,ậ số 8

(135), trang 10 - 13.

3.ậNguyễnậĐứcậHòaậ(2018),ậBàn về khái niệm và cấu trúc an ninh xã hội,ậTạpậchíậ

Cảnhậs tậnhânậdân,ậChuyênậđềậLtậlu nậvLậđLoậtạoậCảnhậs t,ậtháng 1 (13), trang 15 - 17.

4. NguyễnậĐứcậHòa,ậchủậnhiệmậchuyênậđềậ“Quanậhệậgiữaậanậninhậxãậhội,ậanậninhậ

conậ ngsờiậ v iậ anậ ninhậ quốcậ gia”ậ (nghiệmậ thuậ ngLyậ 19ậ th ngậ 01ậ nămậ 2018;ậ xếpậ loạiậ

xuấtậsắc)ậthuộcậnộiậdungậ01ậ(Nh nhậ01)ậđềậtLiậkhoaậhọcậcấpậNhLậns cậKX04-26/16-

20: An ninh xã hội, an ninh con người trong điều kiện mới ở Việt Nam hiện nay - Thực

trạng, vấn đề đặt ra và giải pháp,ậdoậHọcậviệnậCảnhậs tậnhânậdânậchủậtrìậnghiênậcứu,ậ

GS.TS.ậNguyễnậXuânậYêmậlLmậchủ nhiệmậđềậtLi.ậ

5. NguyễnậĐứcậHòaậ(2018),ậTổ chức thực hiện quyền lực nhà nước về thi hành án phạt tù trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam hiện

nay,ậTạpậchíậCảnhậs tậnhânậdân,ậchuyênậđềậLtậlu nậvLậđLoậtạoậCảnhậs t,ậ sốậ10 (22),

trang 10 - 12.

6. NguyễnậĐứcậHòaậ(Đồngật cậgiả)ậ(2019), Hoàn thiện Luật thi hành án hình sự

nhằm bảo đảm tốt hơn quyền con người của phạm nhân,ậTạpậchíậNghiênậcứuậl pậph p,ậ

Sốậ01ậ(377)ậKỳậ1,ậth ngậ1,ậtrangậ29 - 33.

7. NguyễnậĐứcậHòaậ(2019), Pháp luật quốc tế về an ninh con người của phạm

nhân và một số khuyến nghị cho Việt Nam,ậTạpậchíậLu tậhọc (TrsờngậĐạiậhọcậLu tậHLậ

Nội),ậsốậ11 (234), tháng 11, trang 3 - 17.

8. NguyễnậĐứcậHòaậ(2019),ậPh pậlu tậvềậanậninhậc ậnhânậcủaậphạmậnhânậtrs cậ t cậđộngậcủaậcuộcậC chậmạngậcôngậnghiệpậ4.0,ậinậtrongậcuốnậS chậthamậkhảoậTrí tuệ nhân tạo với pháp luật và quyền con người củaậKhoaậLu t,ậĐạiậhọcậQuốcậgiaậHLậNội,ậ doậPGS.TS.ậNguyễnậThvậQuếậAnh,ậPGS.TS.ậVũậCôngậGiao,ậTS.ậMaiậVănậThắngậđồngậ chủậbiên,ậNxb.ậTsậph p,ậHLậNội,ậtrang 325 - 341.

9. NguyễnậĐứcậ Hòaậ(2020),ậ Pháp luật về an ninh con người của phạm nhân ở

Việt Nam trong bối cảnh hiện nay - Những vấn đề đặt ra và hướng hoàn thiện, Tạpậchíậ

Khoaậhọcậ(ĐạiậhọcậQuốcậgiaậHLậNội),ậsốậ2,ậtrangậ83ậ- 92.

10. Nguyễnậ Đứcậ Hòaậ (2020),ậ Pháp luật một số quốc gia về an ninh con người

của phạm nhân,ậTạpậchíậKiểmậs t,ậsốậ19,ậtrangậ59ậ- 64.

11. Nguyễnậ Đứcậ Hòaậ (2020),ậ РАЗВИТИЕ ЗАКОНА О ЧЕЛОВЕЧЕСКОЙ

БЕЗОПАСНОСТИ ЗАКЛЮЧЕННЫХ ВО ВЬЕТНАМЕ ОТ АВГУСТОВСКОЙ

РЕВОЛЮЦИИ 1945 Г. ДО НАСТОЯЩЕГО ВРЕМЕНИ И НЕКОТОРЫЕ

ВОПРОСЫ, ТРЕБУЮЩИЕ ДАЛЬНЕЙШЕГО СОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ (Sự phát triển của pháp luật về an ninh con người của phạm nhân ở Việt Nam từ sau Cách

mạng tháng Tám năm 1945 đến nay và một số vấn đề cần tiếp tục hoàn thiện), in trong

cuốnậ Kỷậ yếuậ Hộiậ thảoậ khoaậ họcậ vLậ thựcậ tiễnậ quốcậ tếậ “Hệậ thốngậ thiậ hLnhậ nậ hìnhậ sựậ

hiệnậ nayậ vLậ triểnậ vọngậ ph tậ triển”, gồmậ 6ậ t p,ậ T pậ 1,ậ Tsậ liệuậ củaậ Hộiậ nghvậ bLnậ trònậ toLnậNgaậcóậsựậthamậgiaậcủaậquốcậtếậ“Vấnậđềậtr chậnhiệmậhìnhậsựậvLậhìnhậphạt”,ậbản

tiếngậNga,ậdoậHọcậviệnậLu tậvLậQuảnậltậCơậquanậthi hành án LiênậbangậNgaậtổậchứcậ

tạiậthLnhậphốậRiazanậngLyậ18ậvLậ19/11/2020ậ(trang 183 - 189).

12. NguyễnậĐứcậHòaậ(2020),ậPhát huy vai trò của pháp luật đối với công tác tư

tưởng CAND hiện nay, inậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậthảoậkhoaậhọcậcấpậBộậ“Đvnhậhs ngậ

tsậtsởngậchoậc nậbộ,ậchiếnậsĩậCAND trongậđiềuậkiệnậcủaậcuộcậC chậmạngậcôngậnghiệpậ

4.0”ậdoậHọcậviệnậCảnhậs tậnhânậdânậvLậCụcậCôngật cậđảngậvLậcôngật cậchínhậtrv,ậBộậ

Công an tổậchứcậngày 29/12/2020 (trang 512 - 524).

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

A. Các văn kiện của Đảng và văn bản pháp luật

1. BanậChấpậhLnhậTrungậsơngậĐảngậ(2003),ậNghvậquyếtậTrungậsơngậ7ậkhóaậIXậvềậ

côngật cậtônậgi o.

2. Banậ Chấpậ hLnhậ Trungậ sơngậ Đảngậ (2018),ậ Quyậ đvnhậ sốậ 08-QĐi-TW, ngày 25/10/2018ậ về tr chậ nhiệmậ nêuậ gsơngậcủaậ c nậ bộ,ậ đảngậ viên,ậ trs cậ hếtậ lLậ Ủyậ

viênậBộậChínhậtrv,ậỦyậviênậBanậBíậths,ậỦyậviênậBanậchấpậhLnhậTrungậsơng. 3. BộậChínhậtrvậ(1990),ậNghvậquyếtậsốậ24-NQ/TW,ậngLyậ16/10/1990ậvềậtăngậcsờngậ

côngật cậtônậgi oậtrongậtìnhậhìnhậm i.

4. BộậChínhậtrvậ(2015),ậNghvậquyếtậsốậ48-NQ/TW,ậngLyậ24/5/2005ậvềậchiếnậlsợcậ xâyậ dựngậ vLậ hoLnậ thiệnậ hệậ thốngậ ph pậ lu tậ Việtậ Namậ đếnậ nămậ 2010,ậ đvnhậ

hs ngậđếnậnămậ2020.

5. BộậChínhậtrvậ(2019),ậQuyậđvnhậsốậ192-QĐ/TW,ậngLyậ18/5/2019ậvềậtổậchứcậđảngậ

trong Công an nhân dân ViệtậNam.

6. ĐảngậCộngậsảnậViệtậNamậ(2011),ậĐiềuậlệậĐảngậCộngậsảnậViệtậNam. 7. ĐảngậCộngậsảnậViệtậNamậ(2012),ậNghvậquyếtậTrungậsơngậ4ậkhóaậXIIậvềậtăngậ csờngậxâyậdựng,ậchỉnhậđốnậĐảng;ậngănậchặn,ậđẩyậlùiậsựậsuyậtho iậvềậtsậtsởngậ

chínhậ trv,ậ đạoậ đức,ậ lốiậ sống,ậ nhữngậ biểuậ hiệnậ “tựậ diễnậ biến”,ậ “tựậ chuyểnậ hóa”ậ trongậnộiậbộ.

8. ĐảngậCộngậsảnậViệtậNamậ(2016),ậVănậkiệnậĐạiậhộiậđạiậbiểuậtoLnậquốcậlầnậthứậ

XII, Nxb. Chínhậtrvậquốcậgiaậ- Sựậth t,ậHLậNội.ậ

9. ĐảngậCộngậsảnậViệtậNamậ(2021), VănậkiệnậĐạiậhộiậđạiậbiểuậtoLnậquốcậlầnậthứậ

XIII, Nxb. Chínhậtrvậquốcậgiaậ- Sựậth t,ậHLậNội,ậT pậ1,ậT pậ2.ậ

10. ĐảngậủyậCôngậanậTrungậsơngậ(2019),ậQuyậđvnhậsốậ01-QĐi/ĐUCA-X03, ngày 28/01/2019ậ vềậ tr chậ nhiệmậ nêuậ gsơngậcủaậ c nậ bộ,ậ đảngậ viên,ậ trs cậ hếtậ lLậ Ủyậ

viênậ Banậ Thsờngậ vụ,ậ Ủyậ viênậ Đảngậ ủyậ Côngậ anậ Trungậ sơng;ậ ủyậ viênậ banậ

thsờngậvụậvLậngsờiậđứngậđầuậcôngậanậc cậđơnậvv,ậđvaậphsơng.ậ

11. Bộậ Côngậ anậ - Tsậ ph pậ (1956),ậ Thôngậ tsậ sốậ 1500-HCTP, ngày 23/8/1956ậ vềậ

việcậgiamậgiữậvLậkiểmậtraậtrạiậtạmậgiamậvLậtrạiậcảiậtạo.

12. BộậCôngậanậ(2011),ậThôngậtsậsốậ13/2011/TT-BCA,ậngLyậ28/3/2011ậquyậđvnhậ vềậviệcậquảnậlt,ậtrangậbv,ậkhaiậth c,ậsnậdụngậhệậthốngậkiểmậso tậanậninhậc cậcơậ sởậgiamậgiữậtrongậCôngậanậnhânậdân.

13. BộậCôngậanậ(2011),ậThôngậtsậsốậ16/2011/TT-BCA,ậngLyậ14/4/2011ậquyậđvnhậ

vềậcôngật cậCảnhậs tậquảnậgi o.ậ

14. BộậCôngậanậ(2011),ậThôngậtsậsốậ36/2011/TT-BCA, ngày 26/5/2011 ban hành

Nộiậquyậtrạiậgiam.

15. BộậCôngậanậ(2011),ậThôngậtsậsốậ37/2011/TT-BCA,ậngLyậ03/6/2011ậquyậđvnhậ

vềậphânậloạiậvLậgiamậgiữậphạmậnhânậtheoậloại.

16. Bộậ Côngậ anậ (2011),ậ Thôngậ tsậ sốậ 46/2011/TT-BCA,ậ ngLyậ 30/6/2011ậ vềậ việcậ phạmậnhânậgặpậthânậnhân;ậnh n,ậgniậths;ậnh nậtiền,ậquLậvLậliênậlạcậđiệnậthoạiậ

v iậthânậnhân.

17. BộậCôngậanậ(2011),ậThôngậtsậsốậ58/2011/TT-BCA,ậngLyậ09/8/2011ậquyậđvnhậ

vềậđồậv tậcấmậđsaậvLoậtrạiậgiamậvLậviệcậthuậgiữ,ậxnậltậđồậv tậcấm.

18. BộậCôngậanậ(2011),ậThôngậtsậsốậ68/2011/TT-BCA,ậngLyậ07/10/2011ậquyậđvnh vềậhoạtậđộngậvũậtrangậbảoậvệậtrạiậgiam,ậtrạiậtạmậgiam,ậnhLậtạmậgiữậvLậdẫnậgiảiậ

phạmậnhân.

19. Bộậ Côngậ an,ậ Bộậ Quốcậ phòng,ậ Bộậ Tsậ ph p,ậ Bộậ Gi oậ dụcậ vLậ ĐLoậ tạoậ (2012),ậ tvchậ sốậ 02/2012/TTLT-BCA-BQP-BTP-BGDĐT,ậ ngLyậ Thôngậ liênậ tsậ

06/02/2012ậ vềậ hs ngậ dẫnậ việcậ tổậ chứcậ dạyậ vănậ hóa,ậ gi oậ dụcậ ph pậ lu t,ậ gi oậ

dụcậcôngậdân,ậphổậbiếnậthôngậtinậthờiậsự,ậchínhậs chậvLậthựcậhiệnậchếậđộậsinhậ

hoạt,ậgiảiậtríậchoậphạmậnhân.

20. Bộậ Côngậ an,ậ Bộậ Quốcậ phòng,ậ Bộậ Ngoạiậ giaoậ (2012),ậ Thôngậ tsậ liênậ tvchậ sốậ 03/2012/TTLT-BCA-BQP-BNG, ngLyậ 13/02/2012ậ hs ngậ dẫnậ việcậ thămậ gặp,ậ

tiếpậxúcậlãnhậsựậđốiậv iậphạmậnhân.

21. Bộậ Tsậ ph p,ậ Bộậ Côngậ an,ậ Bộậ TLiậ chínhậ (2013),ậ Thôngậ tsậ liênậ tvchậ sốậ 07/2013/TTLT-BTP-BCA-BTC,ậ ngLyậ 06/02/2013ậ hs ngậ dẫnậ trìnhậ tự,ậ thủậ tụcậ

thu,ậnộp,ậquảnậltậtiền,ậgiấy tờậcủaậngsờiậphảiậthiậhLnhậ nậdânậsựậvLậtrảậtiền,ậgiấyậ

tờậchoậngsờiậđsợcậthiậhLnhậ nậdânậsựậlLậphạmậnhân.

22. BộậCôngậan,ậBộậQuốcậphòng,ậTòaậ nậnhânậdânậtốiậcao,ậViệnậKiểmậs tậnhânậdânậ tốiậ caoậ (2013),ậ Thôngậ tsậ liênậ tvchậ sốậ 02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-

VKSNDTC,ậngLyậ15/5/2013ậhs ngậdẫnậthiậhLnhậc cậquyậđvnhậvềậgiảmậthờiậhạnậ

chấpậhLnhậ nậphạtậtùậđốiậv iậphạmậnhân.

23. BộậCôngậan,ậBộậQuốcậphòng,ậTòaậ nậnhânậdânậtốiậcao,ậViệnậKiểmậs tậnhânậdânậ tốiậ caoậ (2013),ậ Thôngậ tsậ liênậ tvchậ sốậ 04/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC- VKSNDTC,ậngLyậ 30/5/2013ậvềậhs ngậdẫnậthựcậhiệnậtríchậxuấtậphạmậnhânậđểậ phụcậvụậđiềuậtra,ậtruyậtố,ậxétậxnậthì,ậphạmậnhânậđsợcậtríchậxuấtậđểậphụcậvụậchoậ côngật cậđiềuậtra,ậtruyậtố,ậxétậxn.

24. Bộậ Côngậ an,ậ Bộậ Quốcậ phòng,ậ Bộậ TLiậ chínhậ (2013),ậ Thôngậ tsậ liênậ tvchậ sốậ 12/2013/TTLT-BCA-BQP-BTC,ậ ngLyậ 02/12/2013ậ hs ngậ dẫnậ vềậ chếậ độậ laoậ

độngậvLậsnậdụngậkếtậquảậlaoậđộng,ậhọcậnghềậcủaậphạmậnhânậtrongậtrạiậgiam. 25. Bộậ Côngậ an,ậ Bộậ Quốcậ phòng,ậ Bộậ Yậ tếậ (2015),ậ Thôngậ tsậ liênậ tvchậ sốậ 02/2015/TTLT-BCA-BQP-BYT,ậngLyậ22/01/2015ậhs ngậdẫnậcôngật cậquảnậlt,ậ

chămậsóc,ậtsậvấn,ậđiềuậtrvậchoậngsờiậnhiễmậHIVậvLậdựậphòngậlâyậnhiễmậHIVậtạiậ

trạiậ giam,ậ trạiậ tạmậ giam,ậ nhLậ tạmậ giữ,ậ cơậ sởậ gi oậ dụcậ bắtậ buộc,ậ trsờngậ gi oậ

dsỡng.

26. Bộậ Côngậ an,ậ Bộậ Quốcậ phòng,ậ Bộậ Yậ tếậ (2015),ậ Thôngậ tsậ liênậ tvchậ sốậ 07/2015/TTLT-BCA-BQP-BYT,ậngLyậ19/10/2015ậhs ngậdẫnậviệcậkh mậbệnh,ậ

chữaậbệnhậchoậngsờiậbvậtạmậgiữ,ậtạmậgiam,ậphạmậnhân,ậtrạiậviênậcơậsởậgi oậdụcậ

bắtậbuộc,ậhọcậsinhậtrsờngậgi oậdsỡngậdoậBộậCôngậan,ậBộậQuốcậphòngậquảnậltậ tạiậcơậsởậkh mậbệnh,ậchữaậbệnhậcủaậNhLậns c.

27. BộậCôngậanậ(2016),ậThôngậtsậsốậ05/2016/TT-BCAậngLyậ20/01/2016ậquyậđvnhậ vềậthựcậhiệnậdânậchủậởậtrạiậgiam,ậcơậsởậgi oậdụcậbắtậbuộc,ậtrsờngậgi oậdsỡngậ

thuộcậBộậCôngậan.

28. Bộậ Côngậ anậ (2016),ậ Chỉậ thvậ sốậ 02/CT-BCA-X11 ngày 17/5/2016 vềậ đổiậ m i,ậ nângậ caoậ hiệuậ quảậ côngậ t cậ chínhậ trvậ tsậ tsởngậ trongậ lựcậ lsợngậ Côngậ anậ nhânậ

dân,ậgiaiậđoạnậ2016-2020.

29. Bộậ Côngậ anậ (2016),ậ Chỉậ thvậ sốậ 07/CT-BCA-X11,ậ ngLyậ 26/10/2016ậ vềậ tăngậ csờngậ lãnhậ đạoậ nângậ caoậ vănậ hóaậ ứngậ xnậ Côngậ anậ nhânậ dânậ trongậ tìnhậ hìnhậ

m i.

30. BộậCôngậanậ(2017),ậThôngậtsậsốậ27/2017/TT-BCA,ậngLyậ22/8/2017ậquyậđvnhậ

vềậquyậtắcậứngậxnậcủaậCôngậanậnhânậdân.

31. Bộậ Côngậ anậ (2018),ậ Thôngậ tsậ sốậ 07/2018/TT-BCA,ậngLyậ 12/02/2018ậ vềậ việcậ phạmậnhânậgặpậthânậnhân;ậnh n,ậgniậths;ậnh nậtiền,ậquLậvLậliênậlạcậđiệnậthoạiậ

v iậthânậnhân.

32. BộậCôngậanậ(2018),ậChỉậthvậsốậ04/CT-BCA,ậngLyậ19/5/2018ậvềậđổiậm i,ậnângậ caoậchấtậlsợngậphongậtrLoậ“Côngậanậnhânậdânậhọcật p,ậthựcậhiệnậS uậđiềuậB cậ

Hồậdạy”ậtrongậtìnhậhìnhậm i.

33. BộậCôngậanậ(2020),ậThôngậtsậsốậ10/2020/TT-BCA, ngàyậ06/02/2020ậquyậđvnhậ vềậđồậv tậcấmậđsaậvLoậcơậsởậgiamậgiữậphạmậnhânậvLậviệcậthuậgiữ,ậxnậltậđồậv tậ

cấm.

34. BộậCôngậanậ(2020),ậThôngậtsậsốậ17/2020/TT-BCA, ngày 18/02/2020 ban hành

Nộiậquyậcơậsởậgiamậgiữ.ậ

35. BộậNộiậvụậ- Tsậph pậ(1951),ậNghvậđvnhậsốậ181-NV/6, ngLyậ12/6/1951ậcủaậBộậ Nộiậvụậ- Tsậph pậấnậđvnhậnhữngậchiậtiếtậvềậsựậthiếtậl pậtổậchứcậvLậkiểmậso tậc cậ trạiậgiam.

36. Chínhậphủậ(2008),ậNghvậđvnhậsốậ113/2008/NĐ-CP, ngày 28/10/2008 ban hành

Quyậchếậtrạiậgiam.

37. Chínhậphủậ(2011),ậNghvậđvnhậsốậ117/2011/NĐ-CP, ngày 15/12/2011 quy

đvnhậvềậtổậchứcậquảnậltậphạmậnhânậvLậchếậđộậăn,ậmặc,ậở,ậsinhậhoạt,ậchămậsócậyậ

tếậđốiậv iậphạmậnhân.ậ

38. Chính phủ (2015), Nghv đvnh số 90/2015/NĐ-CP,ậngLyậ13/10/2015ậsnaậđổi,ậbổậ sungậ mộtậ sốậ điềuậ củaậ Nghvậ đvnhậ sốậ 117/2011/NĐ-CP, ngày 15/12/2011 quy đvnhậvềậtổậchứcậquảnậltậphạmậnhânậvLậchếậđộậăn,ậmặc,ậở,ậsinhậhoạt,ậchămậsócậyậ

tếậđốiậv iậphạmậnhân.

39. Chínhậphủậ (2016),ậ Nghvậ đvnhậ sốậ 162/2017/NĐ-CPậngLyậ 30/12/2017ậ quyậ đvnhậ chiậtiếtậmộtậsốậđiềuậvLậbiệnậph pậthiậhLnhậLu tậTínậngsỡng,ậtônậgi oậnămậ2016. 40. Chủậtvchậns cậ(1950),ậSắcậlệnhậsốậ150/SL,ậngLyậ07/11/1950ậvềậtổậchứcậc cậtrạiậ

giam.

41. HộiậđồngậChínhậphủậ(1968),ậQuyếtậđvnhậsốậ27/CP,ậngLyậ13/02/1968ậvềậmộtậsốậ

vấnậđềậcôngật cậtrạiậgiam.

42. Quốcậhộiậ(2004),ậLu tậAnậninhậquốcậgia.ậ 43. Quốcậhộiậ(2006),ậLu tậbìnhậđẳngậgi i. 44. Quốcậhộiậ(2010),ậLu tậThiậhLnhậ nậhìnhậsự. 45. Quốcậhộiậ(2010),ậLu tậAnậtoLnậthựcậphẩm. 46. Quốcậhộiậ(2015),ậLu tậMặtậtr nậTổậquốcậViệtậNam. 47. Quốcậhộiậ(2015),ậLu tậThiậhLnhậtạmậgiữ,ậtạmậgiam. 48. Quốcậhộiậ(2015),ậBộậlu tậdânậsự. 49. Quốcậhộiậ(2015),ậBộậlu tậTốậtụngậhìnhậsự. 50. Quốcậhộiậ(2015),ậLu tậbanậhLnhậvănậbảnậquyậphạmậph pậlu t. 51. Quốcậhộiậ(2015),ậLu tậhoạtậđộngậgi mậs tậcủaậQuốcậhộiậvLậHộiậđồngậnhânậdân. 52. Quốcậhộiậ(2015),ậLu tậTổậchứcậcơậquanậđiềuậtraậhìnhậsự. 53. Quốcậ hộiậ (2015),ậ Lu tậ bầuậ cnậ đạiậ biểuậ Quốcậ hộiậ vLậ đạiậ biểuậ Hộiậ đồngậ nhânậ

dân.

54. Quốcậhộiậ(2015),ậLu tậtrsngậcầuậtậdân. 55. Quốcậhộiậ(2016),ậLu tậTínậngsỡng,ậtônậgi o. 56. Quốcậhộiậ(2018),ậLu tậTốậc o. 57. Quốcậhộiậ(2019),ậBộậlu tậlaoậđộng.ậ 58. Quốcậhộiậ(2019),ậLu tậThiậhLnhậ nậhìnhậsự. 59. Tòaậ nậnhânậdânậtốiậcao,ậViệnậKiểmậs tậnhânậdânậtốiậcao,ậBộậNộiậvụậvLậBộậTsậ ph pậ (1989),ậ Thôngậ tsậ liênậ ngLnhậ sốậ 04-89/TTLN,ậ ngLyậ 15/8/1989ậ vềậ việcậ giảmậthờiậhạnậchấpậhLnhậhìnhậphạtậtù.

60. ỦyậbanậThsờngậvụậQuốcậhộiậ(1997),ậPh pậlệnhậThiậhLnhậ nậphạtậtù. 61. ỦyậbanậThsờngậvụậQuốcậhộiậ(2012),ậPh pậlệnhậph pậđiểnậhệậthốngậquyậphạmậ

ph pậlu t.

62. ViệnậKiểmậs tậnhânậdânậtốiậcaoậ(1989),ậQuyếtậđvnhậsốậ43/QĐ-KSGGCT, ngày 20/7/1989ậvềậviệcậbanậhLnhậQuyậchếậvềậcôngật cậkiểmậs tậviệcậgiam,ậgiữậvLậcảiậ

tạo.

63. Liênậhợpậquốcậ(1948),ậTuyênậngônậquốcậtếậvềậquyềnậconậngsời. 64. Liênậhợpậquốcậ(1955),ậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậvềậđốiậxnậv iậtùậnhân. 65. Liênậhợpậquốcậ(1966),ậCôngậs cậquốcậtếậvềậc cậquyềnậdânậsựậvLậchínhậtrv. 66. Liênậhợpậquốcậ(1966),ậCôngậs cậquốcậtếậvềậc cậquyềnậkinhậtế,ậxãậhộiậvLậvănậ

hóa.

67. Liênậhợpậquốcậ1975),ậTuyênậbốậvềậbảoậvệậmọiậngsờiậkhỏiậbvậtraậtấnậvLậc cậhìnhậ

thứcậđốiậxnậhayậtr ngậphạtậtLnậ c,ậvôậnhânậđạoậhayậhạậnhụcậkh c.

68. Liênậhợpậquốcậ(1982),ậC cậnguyênậtắcậvềậđạoậđứcậyậhọcậliênậquanậđếnậvaiậtròậ củaậnhânậviênậyậtế,ậđặcậbiệtậlLậthầyậthuốc,ậtrongậviệcậbảoậvệậtùậnhânậvLậnhữngậ

ngsờiậbvậgiamậgiữậchốngậlạiậsựậtraậtấnậhayậ đốiậxn,ậtr ngậphạtậtLnậ c,ậvôậnhânậ đạoậhoặcậhạậnhục.

69. Liênậhợpậquốcậ(1984),ậCôngậs cậchốngậtraậtấnậvLậc cậhìnhậthứcậtr ngậphạtậhayậ

đốiậxnậtLn c,ậvôậnhânậđạoậhoặcậhạậthấpậnhânậphẩm.

70. Liênậhợpậquốcậ(1985),ậC cậquyậtắcậtiêuậchuẩnậtốiậthiểuậvềậhoạtậđộngậtsậph pậ

đốiậv iậngsờiậvvậthLnhậniênậ(c cậquyậtắcậBắcậKinh).

71. Liênậhợpậquốcậ(1988),ậT pậhợpậc cậnguyênậtắcậvềậbảoậvệậtấtậcảậnhữngậngsờiậbvậ

giamậcầm hayậbvậcầmậtùậds iậbấtậkỳậhìnhậthứcậnLo.

72. Liênậhợpậquốcậ(1990),ậNhữngậnguyênậtắcậcơậbảnậtrongậviệcậđốiậxnậv iậtùậnhân. 73. Liênậhợpậquốcậ(1990),ậC cậquyậtắcậvềậbảoậvệậngsờiậchsaậthLnhậniênậbvậts cậtựậ

do.

74. Liênậhợpậquốcậ(2010),ậNhữngậquyậtắcậtrongậviệcậđốiậxnậđốiậv iậtùậnhânậnữậvLậ

c cậbiệnậph pậkhôngậgiamậgiữậđốiậv iậnữậtộiậphạm.ậ

75. CộngậhòaậPh pậ(1789),ậTuyênậngônậnhânậquyềnậvLậdânậquyền. 76. Malaysia (1995), Prison Act. 77. Malaysia (2000), Prison regulations. 78. Singapore (1933), Prison Act. 79. Singapore (2002), Prison regulations. 80. 本, 刑事収容施設及び被収容者等の処遇に関する法律.

81. 本, 刑事施設及び被収容者の処遇に関する規則.

82. UK (1952), Prison Act. 83. UK (1999), The Prison Rules. 84. Uganda (2006), The Prisons Act. 85. Uganda (2012), The prisons regulations.

C. Các tài liệu tham khảo khác Tiếng Việt

86. Banậ Tuyênậ gi oậ Trungậ sơngậ (2019),ậ Sổ tay Báo cáo viên 2019, Trung tâm

thôngậtinậcôngật cậtuyênậgi o,ậHLậNội.ậ

87. Bộậ Côngậ anậ (2005),ậ Từ điển Bách khoa Công an nhân dân Việt Nam, Nxb.

Côngậanậnhânậdân,ậHLậNội.

88. Lê Kim Bình (2017), Giải pháp bảo đảm an ninh xã hội, an ninh con người ở Việt Nam trong tình hình hiện nay, inậ trongậ cuốnậ Kỷậ yếuậ Hộiậ thảoậ khoaậ học:

“Bảoậ đảmậ anậ ninhậ xãậ hội,ậ anậ ninhậ conậ ngsời:ậ Kinhậ nghiệmậ củaậ Việtậ Namậ vLậ

quốcậtế”ậdoậHọcậviệnậCSND,ậBộậCôngậanậphốiậhợpậv iậBanậTuyênậgi oậThLnhậ ủyậThLnhậphốậHồậChíậMinhậtổậchức,ậThLnhậphốậHồậChíậMinh.

89. NguyễnậThanhậBình,ậTốngậVănậToLnậ(Đồngậchủậbiên)ậ(2017),ậHoạt động điều tra vụ án hình sự theo chức năng của lực lượng Cảnh sát THAPT, Nxb. Công

an nhân dân.

90. C.M c,ậPh.Ăngghenậ(1995),ậToàn tập,ậNxb.ậChínhậtrvậquốcậgia,ậHLậNội,ật pậ2. 91. C.M c,ậPh.Ăngghenậ(1995),ậToàn tập,ậNxb.ậChínhậtrvậquốcậgia,ậHLậNội,ật pậ19. 92. NguyễnậVănậC ậ(Chủậbiên)ậ(2013),ậQuản lý nhà nước về thi hành án hình sự

và pháp luật thi hành án hình sự, HọcậviệnậCảnhậs tậnhânậdân,ậHLậNội.

93. Nguyễnậ Vănậ C ậ (Chủậ biên)ậ (2013),ậ Thi hành án hình sự - Những vấn đề lý luận và quy định của pháp luật,ậKhoaậNghiệpậvụậgi oậdục,ậcảiậtạoậphạmậnhân,ậ

HọcậviệnậCảnhậs tậnhânậdân,ậHLậNội.

94. NguyễnậVănậC ậ(Chủậbiên)ậ(2013), Giáo trình Pháp luật quốc tế về thi hành án phạt tù, Khoaậ Nghiệpậ vụậ Gi oậ dụcậ cảiậ tạoậ phạmậ nhân,ậ Họcậ việnậ Cảnhậ s tậ nhânậdân,ậHLậNội.

95. Nguyễnậ Vănậ C ậ (2015),ậ Thực trạng hệ thống pháp luật về công tác quản lý, giáo dục cải tạo phạm nhân và giải pháp hoàn thiện,ậinậtrongậcuốnậs chậĐảm

bảo trật tự an toàn xã hội ở Việt Nam trong tình hình mới,ậHọcậviệnậCảnhậs tậ

nhânậdân,ậBộậCôngậan,ậNxb.ậCôngậanậnhânậdân,ậHLậNội.

96. Andrew Coyle (2007), Nhân quyền trong công tác quản lý trại giam, Cẩm nang cho cán bộ trại giam, Trungậ tâmậ quốcậ tếậ nghiênậ cứuậ vềậ trạiậ giam,ậ Họcậ

việnậCảnhậs tậnhânậdânậdvchậvLậhiệuậđính,ậHLậNội.ậ

97. Nguyễnậ B ậ Diếnậ (2017),ậ Vấn đề an ninh con người trong luật pháp quốc tế hiện đại, inậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậthảoậkhoaậhọc: “Bảoậđảmậanậninhậxãậhội,ậanậ ninh con ngsời:ậKinhậnghiệmậcủaậViệtậNamậvLậquốcậtế”ậdoậHọcậviệnậCảnhậs tậ nhânậdân,ậBộậCôngậan,ậphốiậhợpậv iậBanậTuyênậgi oậThLnhậủyậThLnhậphốậHồậ ChíậMinhậtổậchức,ậThLnhậphốậHồậChíậMinh.

98. Lêậ Trọngậ Dinhậ (2017),ậ Công tác phòng ngừa phạm nhân là người theo tín ngưỡng, tín đồ tôn giáo lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo gây mất trật tự, an toàn

cơ sở giam giữ,ậTạpậchíậKhoaậhọcậquảnậltậvLậgi oậdụcậtộiậphạm,ậsốậ29,ậth ngậ

12.

99. HLậThvậKimậDungậ(2018),ậTâm lý phạm nhân tội danh trộm cắp tài sản và vấn

đề đặt ra đối với lực lượng Cảnh sát THAPT trong quản lý, giáo dục và phòng

ngừa tội phạm, TạpậchíậCảnhậs tậnhânậdân,ậsốậ11ậ(150).ậậ

100. Nguyễnậ Đăngậ Dung,ậ Vũậ Côngậ Giao,ậ Lãậ Kh nhậ Tùngậ (Đồngậ chủậ biên)ậ

(2015), Giáo trình Lý luận và pháp luật về quyền con người,ậ Khoaậ Lu t,ậ Đạiậ

họcậQuốcậgiaậHLậNội,ậNxb.ậChínhậtrvậquốcậgia,ậHLậNội.

101.

TrầnậVănậDungậ(2016),ậHoạt động nghiệp vụ trinh sát phục vụ công tác quản lý, giáo dục phạm nhân ở Trại giam Phước Hòa,ậ inậ trongậ cuốnậ Kỷậ yếuậ

Hộiậthảoậkhoaậhọcậ“ThiậhLnhậ nậhìnhậsựậvLậhỗậtrợậtsậph pậ - Nhữngậvấnậđềậlt

lu nậ vLậ thựcậ tiễn”ậ doậ Họcậ việnậ CSNDậ phốiậ hợpậ v iậ Tiểuậ banậ ltậ lu nậ vềậ

TTATXH,ậHộiậđồngậltậlu nậBộậCôngậanậtổậchứcậtạiậThLnhậphốậHồậChíậMinh.

102. ĐLoậ Thùyậ Dsơngậ (Chủậ biên)ậ (2017),ậ Tìm hiểu các chế độ, chính sách

của Nhà nước đối với phạm nhân, Nxb.ậTsậph p,ậHLậNội.

103. Nguyễnậ Minhậ Đoanậ (2014),ậ Giáo trình Lý luận về Nhà nước và pháp

luật,ậNxb.ậChínhậtrvậquốcậgiaậ- Sựậth t,ậHLậNội.

104. Đsờngậ Minhậ Gi i,ậ Phạmậ Vănậ Tiến,ậ Phạmậ Vănậ Sơnậ (2007),ậ Tài liệu

chuyên khảo Những vấn đề lý luận cơ bản về thi hành án phạt tù ở Việt Nam,

HọcậviệnậCảnhậs tậnhânậdân,ậKhoaậNghiệpậvụậGi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân,ậHLậ

Nội.

105.

Trầnậ Việtậ HLậ (2017),ậ An ninh con người: Thước đo an ninh trong bối cảnh toàn cầu hóa,ậinậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậthảoậkhoaậhọc:ậ“Bảoậđảmậanậninhậ

xãậhội,ậanậninhậconậngsời:ậKinhậnghiệmậcủaậViệtậNamậvLậquốcậtế”ậdoậHọcậviệnậ

Cảnhậs tậnhânậdân,ậBộậCôngậanậphốiậhợpậv iậBanậTuyênậgi oậThLnhậủyậThLnhậ

phốậHồậChíậMinhậtổậchức,ậThLnhậphốậHồậChíậMinh.ậ

106. TrầnậViệtậHLậ(2016), Rủi ro và các nhóm rủi ro cơ bản đe dọa an ninh

con người trong bối cảnh toàn cầu hóa,ậTạpậchíậTriếtậhọc,ậsốậ8ậ(303),ậth ngậ8.

107. VũậVănậHiềnậ(2017),ậBảo đảm an ninh xã hội, an ninh con người trong

điều kiện hội nhập quốc tế, inậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậthảoậkhoaậhọc: “Bảoậđảmậ

anậninhậxãậhội,ậanậninhậconậngsời:ậKinhậnghiệmậcủaậViệtậNamậvLậquốcậtế”ậdoậ Họcậ việnậ CSND,ậ Bộậ Côngậ anậ phốiậ hợpậv iậ Banậ Tuyênậ gi oậ ThLnhậ ủyậ ThLnhậ phốậHồậChíậMinhậtổậchức,ậThLnhậphốậHồậChíậMinh.

108. Nguyễnậ VănậHiểnậ(Chủậbiên)ậ (2014),ậ Bàn về hệ thống pháp luật,ậ Việnậ

Khoaậhọcậph pậlt,ậBộậTsậph p,ậNxb.ậChínhậtrvậquốcậgia - Sựậth t,ậHLậNội.

109. Vũậ Vănậ Hòa,ậ Tốngậ Thvậ Liễuậ (Thúy),ậ Lêậ Đăngậ Xuyên,ậ Nguyễnậ Vănậ

Tuấn,ậVũậAnhậTuấnậ(2009),ậTài liệu chuyên khảo Nguyên nhân, điều kiện phạm

nhân trốn khỏi nơi giam và một số giải pháp phòng ngừa,ậHọcậviệnậCảnhậs tậ

nhânậdân,ậKhoaậNghiệpậvụậGi oậdụcậvLậcảiậtạoậphạmậnhân,ậHLậNội.

110. VũậVănậHòaậ(Chủậbiên)ậ(2011),ậGiáo trình Tổ chức thực hiện chính sách

của nhà nước đối với phạm nhân, KhoaậNghiệpậvụậgi oậdục,ậcảiậtạoậphạmậnhân,ậ

HọcậviệnậCảnhậs tậnhânậdân,ậHLậNội.

111. HọcậviệnậCảnhậs tậnhânậdânậ(2017),ậKỷ yếu Hội thảo khoa học quốc tế

Cuộc cách mạng 4.0 và những vấn đề đặt ra đối với công tác giáo dục đào tạo

trong Công an nhân dân,ậHLậNội.

112. ChuậMạnhậHùngậ(2012),ậVấn đề an ninh con người trong pháp luật quốc

tế hiện đại,ậLu nậ nậTiếnậsĩậLu tậhọc,ậTrsờngậĐạiậhọcậLu tậHLậNội,ậHLậNội.ậ

113. Đinhậ Mạnhậ Hùng,ậ Nguyễnậ Duyậ Huyậ (2018),ậ Phòng ngừa phạm nhân

loại tái phạm nguy hiểm vi phạm nội quy trại giam ở các trại giam thuộc Bộ

Công an,ậTạpậchíậCảnhậs tậnhânậdân,ậchuyênậđềậLtậlu nậvLậđLoậtạoậCảnhậs t,ậsốậ 11(23).

114. Tsờngậ Duy Kiên (2010), Quyền con người và an ninh con ngsời,ậ Tạpậ

chíậNghiênậcứuậl pậph pậsốậ1ậ(162),ậth ngậ01.

115. NguyễnậVănậKiệtậ(2016),ậThực trạng công tác vũ trang bảo vệ trại giam

và những giải pháp ở Trại giam Cao Lãnh, inậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậthảoậkhoaậ

họcậ“ThiậhLnhậ nậhìnhậsựậvLậhỗậtrợậtsậph pậ- Nhữngậvấnậđềậltậlu nậvLậthựcậtiễn”ậ

doậ Họcậ việnậ CSNDậ phốiậ hợpậv iậTiểuậ banậ ltậ lu nậ vềậ TTATXH,ậ Hộiậ đồngậ ltậ

lu nậBộậCôngậanậtổậchứcậtạiậThLnhậphốậHồậChíậMinh.

116.

Krymov Alexander Alexandrovich, Skiba Andrey Petrovich (2018), Quy định pháp luật thi hành án hình sự liên quan đến tha tù trước thời hạn đối với

người chấp hành án phạt tù bị bệnh: Phương hướng hoàn thiện pháp luật Liên

bang Nga từ kinh nghiệm một số nước trên thế giới và nhu cầu đào tạo chuyên

gia trong lĩnh vực thi hành án hình sự,ậinậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậthảoậkhoaậhọcậ

quốcậtếậ“ĐLoậtạoậCảnhậs tậtrongậbốiậcảnhậm iậ- KinhậnghiệmậcủaậViệtậNamậvLậ

quốcậtế”ậdoậHọcậviệnậCảnhậs tậnhânậdânậtổậchức,ậtr.ậ133-136.

117. Cao Hoàng Long (2017), Pháp luật quốc tế về an ninh con người và

những vấn đề đặt ra cho pháp luật Việt Nam,ậ inậ trongậ cuốnậ Kỷậ yếuậ Hộiậ thảoậ

khoaậhọc: “Bảoậđảmậanậninhậxãậhội,ậanậninhậconậngsời:ậKinhậnghiệmậcủaậViệtậ NamậvLậquốcậtế”ậdoậHọcậviệnậCảnhậs tậnhânậdân,ậBộậCôngậanậphốiậhợpậv iậBanậ Tuyênậ gi oậ ThLnhậ ủyậ ThLnhậ phốậ Hồậ Chíậ Minhậ tổậ chức,ậ ThLnhậ phốậ Hồậ Chíậ Minh.

118.

Trầnậ Vănậ Luyệnậ (2017),ậ Những thách thức đặt ra đối với bảo đảm an ninh xã hội, an ninh con người ở nước ta hiện nay, inậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậ

thảoậkhoaậhọc: “Bảoậđảmậanậninhậxãậhội,ậanậninhậconậngsời:ậKinhậnghiệmậcủaậ

ViệtậNamậvLậquốcậtế”ậdoậHọcậviệnậCSND,ậBộậCôngậanậphốiậhợpậv iậBanậTuyênậ

gi oậThLnhậủyậThLnhậphốậHồậChíậMinhậtổậchức,ậThLnhậphốậHồậChíậMinh.

119. PhạmậThvậHồngậLtậ(2016),ậCông tác quản lý, giam giữ, giáo dục đối với

phạm nhân phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia là người nước ngoài tại Trại

giam Thủ Đức, inậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậthảoậkhoaậhọcậ“ThiậhLnhậ nậhìnhậsựậ vLậhỗậtrợậtsậph pậ- Nhữngậvấnậđềậltậlu nậvLậthựcậtiễn”ậdoậHọcậviệnậCSNDậphốiậ

hợpậv iậTiểuậbanậltậlu nậvềậTTATXH,ậHộiậđồngậltậlu nậBộậCôngậanậtổậchứcậtạiậ

ThLnhậphốậHồậChíậMinh.

120. 121. HồậChíậMinhậ(2000),ậToàn tập,ậNxb.ậChínhậtrvậquốcậgia,ậHLậNội,ật pậ7. HồậTrọngậNgũậ(2017),ậKiểm soát xã hội đối với tội phạm đáp ứng yêu

cầu đảm bảo an ninh xã hội, an ninh con người ở Việt Nam hiện nay, in trong

cuốnậKỷậyếu Hộiậthảoậkhoaậhọc: “Bảoậđảmậanậninhậxãậhội,ậanậninhậconậngsời:ậ

KinhậnghiệmậcủaậViệtậNamậvLậquốcậtế”ậdoậHọcậviệnậCSND,ậBộậCôngậanậphốiậ hợpậv iậBanậTuyênậgi oậThLnhậủyậThLnhậphốậHồậChíậMinhậtổậchức,ậThLnhậphốậ

HồậChíậMinh.

122. VũậVănậNhiêm,ậHoLngậThvậTuệậPhsơngậ(2017), An ninh con người với

vấn đề quyền con người,ậinậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậthảoậkhoaậhọc: “Bảoậđảmậanậ

ninhậxãậhội,ậanậninhậconậngsời:ậKinhậnghiệmậcủaậViệtậNamậvLậquốcậtế”ậdoậHọcậ

việnậCSND,ậBộậCôngậanậphốiậhợpậv iậBanậTuyênậgi oậThLnhậủyậThLnhậphốậHồậ

ChíậMinhậtổậchức,ậThLnhậphốậHồậChíậMinh.

123. HoLngậ Phêậ vLậ cộngậ sựậ (2015),ậ Từ điển Tiếng Việt,ậ Trungậ tâmậ T ậ điểnậ

họcậVietậLex,ậNxb.ậĐLậNẵng.

124. NguyễnậHuyậPhòngậ(2017),ậBảo đảm an ninh con người - Thành tựu và

một số vấn đề đặt ra,ậTạpậchíậLvchậsnậĐảngậsốậ4.

125. Phùngậ Hữuậ Phú,ậ Nguyễnậ Vănậ Đặng,ậ Nguyễnậ Viếtậ Thôngậ (Đồngậ chủậ

biên) (2016), Tìm hiểu một số thuật ngữ trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn

quốc lần thứ XII của Đảng, Nxb. Chínhậtrvậquốcậgia,ậHLậNội.ậ

126. Trầnậ Đạiậ Quang,ậ Nguyễnậ Xuânậ Yêm,ậ Trầnậ Phsơngậ Đạtậ (2010),ậ Giáo

trình môn học Quản lý nhà nước về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội,

HọcậviệnậCảnhậs tậnhânậdân,ậHLậNội.

127.

Dsơngậ Vănậ Quân,ậ Nguyễnậ Thanhậ Bìnhậ (Đồngậ chủậ biên)ậ (2017),ậ Hoạt động phòng ngừa phạm nhân phạm các tội xâm phạm an ninh quốc gia vi phạm pháp luật,ậNxb.ậCôngậanậnhânậdân,ậHLậNội.

128. VũậNgọcậTúậ(2018),ậNâng cao hiệu quả công tác kiểm soát công khai ở

các trại giam thuộc Bộ Công an,ậTạpậchíậCảnhậs tậnhânậdân,ậsốậ11ậ(150).ậậ

129. PhíậĐứcậTuấn,ậBùiậVănậThvnhậ(2011),ậGiáo trình Những vấn đề cơ bản

về bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự an toàn xã hội,ậBộậCôngậan,ậTổngậ

cụcậXâyậdựngậlựcậlsợngậCôngậanậnhânậdân,ậHLậNội.ậậ

130. NguyễnậVănậTuấnậ(2016),ậPhương thức, thủ đoạn vi phạm nội quy trại

giam của phạm nhân và biện pháp phòng ngừa tại các trại giam thuộc Bộ Công

an,ậTạpậchíậKhoaậhọcậquảnậltậvLậgi oậdụcậtộiậphạm,ậsốậ23,ậth ngậ12.ậ

131.

NguyễnậNgọcậTuyếnậ(2016),ậMột số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác điều tra các vụ án do phạm nhân gây ra trong các trại giam Bộ Công

an,ậinậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậthảoậkhoaậhọcậ“ThiậhLnhậ nậhìnhậsựậvLậhỗậtrợậtsậ

pháp - Nhữngậ vấnậ đềậ ltậ lu nậ vLậ thựcậ tiễn”ậ doậ Họcậ việnậ CSNDậ phốiậ hợpậ v iậ

Tiểuậbanậltậlu nậvềậTTATXH,ậHộiậđồngậltậlu nậBộậCôngậanậtổậchứcậtạiậThLnhậ phốậHồậChíậMinh.

132. NguyễnậĐìnhậVănậ(Chủậbiên)ậ(2010),ậGiáo trình Tổ chức quản lý, giam

giữ phạm nhân, KhoaậNghiệpậvụậGi oậdụcậcảiậtạoậphạmậnhân,ậHọcậviệnậCảnhậ

s tậnhânậdân,ậHLậNội.

133. NguyễnậXuânậYêmậ(2017),ậBảo đảm an ninh xã hội, an ninh con người

trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, inậtrongậcuốnậKỷậyếuậHộiậthảoậkhoaậhọc:

“Bảoậ đảmậ anậ ninhậ xãậ hội,ậ anậ ninhậ conậ ngsời:ậ Kinhậ nghiệmậ củaậ Việtậ Namậ vLậ

quốcậtế”ậdoậHọcậviệnậCảnhậs tậnhânậdân,ậBộậCôngậanậphốiậhợpậv iậBanậTuyênậ

gi oậ ThLnhậ ủyậ ThLnhậ phốậ Hồậ Chíậ Minhậ tổậ chức,ậ ThLnhậ phốậ Hồậ Chíậ Minh.ậ

Tiếng nƣớc ngoài

134. Barbara von Tigerstrom (2007), Human Security and International Law,

Prospects and Problems, Hart Publishing, Oxford and Portland, Oregon.

135.

Cedric Ryngaert and Math Noortmann (eds) (2014), Human Security and International Law: The Challenge of Non-State Actors, Intersentia Publishing

Ltd, Cambridge, United Kingdom.

136. Christophe Paulussen, Martin Scheinin (Ed), (2020), Human Dignity and

Human Security in Times of Terrorism, TMC Asser Press.

137. Dorothy Estrada, Tanck (2016), Human Security and Human Rights

under International Law: The Protections Offered to person Confronting

Structural Vulnerability, Hart Publishing House, Portland.

138. Georg Frerks, Berma Klein Goldewijk (2007), Human Security and

International Insecurity, Wageningen Academic Publishers.

139.

Giorgio Shani, Makoto Sato, Mustapha Kamal Pasha (2007), Protecting Human Security in a Post 9/11 World - Critical and Global Insights, Palgrave Macmillan.

140. Karenậ O’Brien,ậ Asunciónậ Leraậ St.Clair,ậ Beritậ Kristoffersenậ (2010),ậ

Climate change, ethics and Human Security, Cambridge University Press.

141. Keith Muloongo, Roger Kibasomba and Jemima Njeri Kariri (2005), The

Many Faces of Human Security - Case Studies of Seven Countries in Southern

Africa, First published by the Institute for Security Studies, PO Box 1787,

Brooklyn Square, Pretoria, South Africa.

142. Monica den Boer, Jaap de Wilde (Ed), (2008), The Viability of Human

Security, Amsterdam University Press, Amsterdam.

143. Richardậ A.ậ Matthew,ậ Jonậ Barnett,ậ Bryanậ McDonald,ậ Karenậ L.ậ O’Brienậ

(2010), Global Environmental Change and Human Security, The MIT Press

Cambridge, Massachusetts London, England.

144. UNDP, Human development Report, 1994, NewYork, Oxford University

Press.

145. UNESCO (2008), Human security - Approaches and Challenges,

UNESCO Publishing.

C. Website

duthaoonline.quochoi.vn

ihs.vass.gov.vn

lyluanchinhtri.vn

nghiencuuquocte.org

repository.vnu.edu.vn

tongiaovadantoc.com

www.tapchicongsan.org.vn

www.tuyengiao.vn

www.vusta.vn https://ajph.aphapublications.org

https://cdn.penalreform.org

https://journals.openedition.org

https://philpapers.org

http://publishing.unesco.org

https://revodontolunesp.com.br

https://www.apa.org

https://www.asser.nl

https://www.coe.int https://www.icrc.org https://www.jstor.org https://www.librelloph.com https://www.ncbi.nlm.nih.gov http://www.panopticon-consulting.org

https://www.routledge.com

https://www.scielo.br

https://www.taylorfrancis.com

146. 147. 148. 149. 150. 151. 152. 153. 154. 155. 156. 157. 158. 159. 160. 161. 162. 163. 164. 165. 166. 167. 168. 169. 170. 171. 172. https://www.unodc.org

philpapers.org

reliefweb.int walterdorn.net

webarchive.urban.org

www.bris.ac.uk

www.britannica.com www.cairn-int.info

www.conseil-constitutionnel.fr

www.hdr.undp.org

www.iidh.ed.cr www.oxfordscholarship.com

www.peacepalacelibrary.nl

www.sciencespo.fr

www.tandfonline.com

www.taylorfrancis.com

www.un.org

www.unocha.org

173. 174. 175. 176. 177. 178. 179. 180. 181. 182. 183. 184. 185. 186. 187. 188. 189.

PHỤ LỤC

PHỤ LỤC 1: KẾT QUẢ KHẢO SÁT PHẠM NH N VÀ CÁN BỘ TRẠI GIAM

Biểuậđồ 1: Nguyênậnhânậphạmậnhânậchâyậìậtrongậlaoậđộngậsảnậxuất

NGUYÊN NH N PHẠM NH N CH Y Ì TRONG LAO ĐỘNG SẢN XUẤT

Do chế độ bồi dưỡng chưa thỏa đáng

Do công việc nặng nhọc, nguy hiểm

Do phạm nhân không thích làm công việc này Do phạm nhân không quen lao động

Do thái độ hách dịch của cán bộ trại giam

1%

12%

1% 2%

83.72%, 84%

Biểuậđồ 2:ậSựậmongậmuốnậcủaậphạmậnhânậtrongậviệcậgniậtiềnậđsợcậtrảậcôngậlaoậ

động choậgiaậđình

Phạm nhân mong muốn gửi tiền được trả công cho gia đình

0.35 1.4

Rất có mong muốn

Có mong muốn

Ít có mong muốn

96.47

Biểuậđồ 3: Tỷậlệậphạmậnhânậdựậđvnhậsẽậtrởậvềậđvaậphsơngậnơiậcsậtrúậsauậkhiậmãnậ

hạnậtù

Phạm nhân dự định sẽ trở về địa phương nơi cư trú sau khi mãn hạn tù

0.71 1.4

Có

Không

Chưa xác định rõ ràng

98.93

Biểuậđồ 4:ậVềậsựậcầnậthiếtậphảiậcóậquyậđvnhậsốậlsợngậphạmậnhânậtốiậđaậtrongậmộtậ

buồngậgiam

Sự cần thiết phải có quy định về số lượng phạm nhân tối đa trong một buồng giam

7.82 1.2

Rất cần thiết

21.76

Cần thiết

Tương đối cần thiết

Không cần thiết

69.27

Biểuậđồ 5: Ýậkiếnậphạmậnhânậvềậquyậđvnhậcấpậc cậv tậdụngậcầnậthiếtậphụcậvụậchoậ

nhuậcầuậsinhậhoạtậvLậvệậsinh c ậnhânậcủaậphạmậnhân

Ý kiến phạm nhân về việc cấp các vật dụng cần thiết phục vụ nhu cầu sinh hoạt và vệ sinh cá nhân của phạm nhân

1.2

7.43

3.37

Rất đảm bảo

Đảm bảo

Tương đối đảm bảo

Không đảm bảo

87.5

Biểuậđồ 6:ậSựậcầnậthiếtậphảiậcóậquyậđvnhậvềậsốậlsợngậns cậcungậcấpậphụcậvụậnhuậ

cầuậtắmậrna,ậgiặtậgiũậvLậsinhậhoạtậcủaậphạmậnhânậ

Ý kiến phạm nhân về sự cần thiết phải có quy định cung cấp lượng nước cho phạm nhân

1.4

14.87

Rất cần quy định

Cần quy định

Không cần quy định

83.04

Biểuậđồ 7:ậVềậmứcậđộậthLnhậthụcậnghềậphạmậnhânậđsợcậhọcậtrongậtrạiậgiam

Về mức độ thành thục nghề phạm nhân đƣợc học trong trại giam

1.69

11.18

Tương đối thành thục

Rất thành thục

Thành thục

87.11

Biểuậđồ 8:ậVềậkhảậnăngậphạmậnhânậtìmậđsợcậviệcậlLmậbằngậnghềậđãậđsợcậhọcậtạiậ

trạiậgiamậsauậkhiậmãnậhạnậtù

Về khả năng phạm nhân tìm đƣợc việc làm bằng nghề đã học tại trại giam sau khi mãn hạn tù

1.4

10.47

Có khả năng tìm được việc làm

Ít có khả năng tìm được việc làm

Khó có khả năng tìm được việc làm

85.47

Biểuậđồ 9: Nguyênậnhânậcủaậviệcậphạmậnhânậítậhoặcậkhóậcóậkhảậnăngậtìmậđsợcậ

việcậlLmậsauậkhiậmãnậhạnậtù

Về nguyên nhân của việc phạm nhân ít hoặc khó có khả năng tìm đƣợc việc làm sau khi mãn hạn tù

19.93

Do thị trường lao động cung lớn hơn cầu

3.71

Do nghề được đào tạo không phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động

Do kỹ năng thực hành nghề của phạm nhân chưa thành thục

76.35

Biểuậđồ 10:ậNguyênậnhânậcôngật cậxâyậdựngậph pậlu tậởậmộtậsốậtrạiậgiamậchsaậ

hiệuậquả

Nguyên nhân công tác xây dựng pháp luật ở một số trại giam chƣa hiệu quả

13%

37%

50%

Thiếu cán bộ am hiểu lĩnh vực pháp luật này

Công tác này chưa được quan tâm đúng mức

Thiếu biên chế cán bộ nên phải tập trung cho công tác khác

Biểuậđồ 11:ậChấtậlsợngậc nậbộậtrạiậgiamậđ pậứngậyêuậcầuậcôngật c

Chất lượng cán bộ trại giam đáp ứng yêu cầu công tác

6.08

Đáp ứng được yêu cầu công tác

46.62

Tương đối đáp ứng được yêu cầu công tác

47.29

Chưa đáp ứng được yêu cầu công tác

Biểuậđồ 12:ậVềậnguyệnậvọngậcôngật cậcủaậc nậbộậtrạiậgiam

Nguyện vọng công tác của cán bộ trại giam

8.1

Mong muốn được tiếp tục công tác tại trại giam

44.59

Mong muốn được chuyển sang công tác khác trong cùng ngành Công an

47.29

Chưa xác định rõ ràng về vấn đề này

Biểuậ đồ 13:ậ Nh nậ thứcậ củaậ c nậ bộậ trạiậ giamậ đốiậ v iậ ph pậ lu tậ vềậ ANCNậ củaậ

phạmậnhân.

Nhận thức của cán bộ trại giam đối với pháp luật về an ninh con ngƣời của phạm nhân

18%

34%

48%

Rõ ràng, đầy đủ

Tương đối rõ ràng, đầy đủ

Chưa rõ ràng, đầy đủ

Biểuậđồ 14:ậTỷậlệậphạmậnhânậmongậmuốnậđsợcậthamậgiaậbầuậcnậđạiậbiểuậQuốcậ

hộiậvLậđạiậbiểuậHộiậđồngậnhânậdânậc cậcấp

Phạm nhân mong muốn đƣợc tham gia bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp

Rất có mong muốn

Ít có mong muốn

Có mong muốn

Không có mong muốn

Biểuậđồ 15:ậVềậviệcậphạmậnhânậnữậcóậconậds iậ18ậtuổiậđsợcậliênậhệậv iậgiaậđìnhậ

nhiềuậhơnậphạmậnhânậnamậvLậphạmậnhânậnữậchsaậcóậconậhoặcậcóậconật ậđủậ18ậtuổiậtrởậ lên

Phạm nhân nữ có con dƣới 18 tuổi đƣợc liên hệ với gia đình nhiều hơn phạm nhân nam và phạm nhân nữ chƣa có con hoặc có con t đủ 18 tuổi trở lên

Tương đối hợp lý

Rất hợp lý

Hợp lý

Không hợp lý

PHỤ LỤC 2

PHIẾU THU THẬP Ý KIẾN

PHỤ LỤC 2.1. PHIẾU THU THẬP Ý KIẾN

ành cho phạm nhân

Trs cậhết,ậxinậđsợcậgniậlờiậcảmậthôngậvLậchiaậsẻậv iậhoLnậcảnhậcủaậông/bLậhiệnậ

nayậ vLậ kínhậ chúcậ ông/bLậ mạnhậ khỏe,ậ cảiậ tạoậ tốtậđểậ s mậ đsợcậtrởậvềậ đoLnậ tụậ v iậgiaậ

đìnhậvLậnhữngậngsờiậthânậyêuậcủaậmình.ậ

Trongậbốiậcảnhậthếậgi iậxuấtậhiệnậngLyậcLngậnhiềuậnhữngậnguyậcơậđeậdọaậsựậanậ toLnậcủaậconậngsờiậthìậanậninhậconậngsờiậlLậmộtậtrongậnhữngậmốiậquanậtâmậhLngậđầuậ

củaậLiênậhợpậquốc.ậĐảngậvLậNhLậns cậtaậluônậx cậđvnhậconậngsờiậv aậlLậmụcậtiêu,ậv aậ

lLậđộngậlựcậcủaậsựậph tậtriển.ậĐạiậhộiậlầnậthứậXIIậcủaậĐảngậ(nămậ2016)ậđãậnhấnậmạnhậ

việcậphảiậbảoậđảmậanậtoLnậxãậhội,ậanậninhậconậngsời.

Trongậnhữngậnămậqua,ậviệcậbảoậđảmậanậninhậconậngsờiậchoậphạmậnhânậcảậvềậmặtậ

ph pậltậvLậthựcậtiễnậthiậhLnhậph pậlu tậđềuậcóậnhữngậkếtậquảậtíchậcựcậđ ngậghiậnh n,ậ

hLngậnghìnậphạmậnhânậđãậchấpậhLnhậxongậ nậphạtậtù,ậnhiềuậngsờiậtrongậsốậhọậđãậcóậ

nhữngậđóngậgópậchoậxãậhội.ậBênậcạnhậđó,ậph pậlu tậvềậanậninhậconậngsờiậcủaậphạmậ

nhânậcũngậcònậnhữngậhạnậchếậnhấtậđvnh.

Đểậđ nhậgi ậthựcậtrạngậph pậlu tậvềậanậninhậconậngsờiậcủaậphạmậnhân,ậchúngậtôiậ

triểnậkhaiậnghiênậcứuậđềậtLiậ“Pháp luật về an ninh con người của phạm nhân ở Việt

Nam hiện nay”ậnhằmậthuậth pậc cậcănậcứậthựcậtiễnậlLmậcơậsởậchoậviệcậđềậxuấtậc cậgiảiậ

ph pậ cóậ tậ nghĩaậ thiếtậ thựcậ gópậ phầnậ hoLnậ thiệnậ ph pậ lu tậ vềậ anậ ninhậ conậ ngsờiậ củaậ

phạmậnhân,ậnângậcaoậhiệuậquảậbảoậđảmậanậninhậconậngsờiậchoậphạmậnhân.

V iậtậnghĩaậđó,ậchúngậtôiậtrânậtrọngậđềậnghvậông/bLậchoậbiếtậtậkiếnậc ậnhânậvềậ

c cậcâuậhỏiậtrongậPhiếuậthuậth pậtậkiếnậnLy.ậÔng/bLậlựaậchọnậphsơngậ nậtrảậlờiậnLoậthìậ

xinậđ nhậdấuậXậvLoậôậtsơngậứng,ậđốiậv iậcâuậhỏiậkhôngậcóậphầnậlựaậchọnậphsơngậ nậ

trảậlờiậthìậxinậông/bLậghiậrõậtậkiếnậcủaậmìnhậđốiậv iật ngậcâuậhỏi.

Xinậtrânậtrọngậcảmậơnậông/bL.

Câu 1. Theoậông/bLậthìậsauậkhiậđsợcậđLoậtạoậnghềậtrongậtrạiậgiam,ậông/bLậcóậthểậ

lLmậthuầnậthụcậnghềậmìnhậđãậđsợcậhọcậkhông?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậthLnhậthục □ậThLnhậthục

□ TsơngậđốiậthLnhậthục □ậChsaậthLnhậthục

Câu 2. Ông/bLậ cóậ choậ rằngậ nghềậ ông/bLậ đsợcậ họcậ tạiậ trạiậ giamậ cóậ thểậ giúpậ ông/bLậ tìmậ đsợcậ việcậ lLmậ ởậ thvậ trsờngậ laoậ độngậ sauậ khiậ chấpậ hLnhậ xongậ nậ phạtậ tùậ

không? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậlLm

□ậÍtậcóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậlLm □ậKhóậcóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậlLm

Câu 3.ậNếuậông/bLậchoậrằng,ậông/bLậítậhoặcậkhóậcóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậlLmậởậ

thvậ trsờngậ laoậ độngậ thìậ nguyênậ nhânậ lLậ doậ đâu?ậ (Có thể lựa chọn một hoặc nhiều

phương án trả lời dưới đây).

□ậDoậthvậtrsờngậlaoậđộngậcungậl nậhơnậcầu

□ậDoậnghềậđsợcậđLoậtạoậkhôngậphùậhợpậv iậnhuậcầuậcủaậthvậtrsờngậlaoậđộng

□ậDoậkỹậnăngậthựcậhLnhậnghềậcủaậbảnậthânậchsaậthLnhậthục

Nguyênậnhânậkh cậ(nếuậcó)ậ…………………………………………………..... ...............................................................................................................................

Câu 4.ậ Sauậ khiậ chấpậ hLnhậ xongậ nậ phạtậ tù,ậ ông/bLậ cóậ dựậ đvnhậ sẽậ trởậ vềậ đvaậ

phsơngậnơiậcsậtrúậkhông?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCó □ậKhông □ậChsaậx cậđvnhậrõậrLng

Câu 5.ậNếuậông/bLậcóậdựậđvnhậsẽậtrởậvềậđvaậphsơngậnơiậcsậtrúậsauậkhiậchấpậhLnhậ

xongậ nậ phạtậ tù,ậ ông/bLậ cóậ choậ rằngậ nghềậ ông/bLậ đsợcậhọcậ tạiậ trạiậ giamậ cóậ thểậ giúpậ

ông/bLậ tìmậ đsợcậ việcậ lLmậ ởậ đvaậ phsơngậ (huyện,ậ tỉnh)ậ nơiậ csậ trúậ không?ậ (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậlLm □ậÍtậcóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậlLm □ậKhôngậcóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậlLm □ậChsaậrõ

Câu 6.ậNếuậông/bLậchoậrằng,ậnghềậông/bLậđsợcậhọcậtạiậtrạiậgiamậítậhoặcậkhôngậ

cóậkhảậnăngậtìmậđsợcậviệcậlLmậởậđvaậphsơngậnơiậcsậtrúậthìậnguyênậnhânậlLậdoậđâu?ậ(Có

thể lựa chọn một hoặc nhiều phương án trả lời dưới đây).

□ậDoậthvậtrsờngậlaoậđộngậởậđvaậphsơngậnơiậcsậtrúậcungậl nậhơnậcầu

□ậDoậnghềậđsợcậhọcậởậtrạiậgiamậkhôngậphùậhợpậv iậnhuậcầuậcủaậthvậtrsờngậlaoậ

độngậởậđvaậphsơngậnơiậcsậtrú

□ậDoậkỹậnăngậthựcậhLnhậnghềậcủaậbảnậthânậchsaậthLnhậthục

Nguyênậnhânậkh cậ(nếuậcó)ậ……………………………………………………

Câu 7.ậ Trongậ qu ậ trìnhậ trạiậ giamậ nơiậ ông/bLậ đangậ chấpậ hLnhậ nậ tổậ chứcậ choậ

phạmậnhânậlaoậđộngậsảnậxuất,ậông/bLậđ nhậgi ậnhsậthếậnLoậvềậth iậđộậcủaậphạmậnhânậ

trongậlaoậđộngậsảnậxuất?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậtíchậcực □ậTsơngậđốiậtíchậcực □ Tíchậcực □ậChâyậỳ

Câu 8.ậ Nếuậ ông/bLậ đ nhậ gi ậ phạmậ nhânậ châyậ ỳậ trongậ laoậ độngậ sảnậ xuấtậ thìậ

nguyênậnhânậchủậyếuậlLậdoậđâu?ậ(Có thể lựa chọn một hoặc nhiều phương án trả lời

dưới đây)

□ậDoậchếậđộậbồiậdsỡngậchsaậthỏaậđ ng

□ậDoậcôngậviệcậnặngậnhọc,ậnguyậhiểm

□ậDoậkhôngậthíchậlLmậcôngậviệcậnLy

□ậDoậphạmậnhânậkhôngậquenậlaoậđộng □ậDoậth iậđộậh chậdvchậcủaậc nậbộậtrạiậgiam

Nguyênậnhânậkh cậ(nếuậcó)ậ.................................................................................

Câu 9.ậ Lu tậ Thiậ hLnhậ nậ hìnhậ sựậ nămậ 2019ậ (cóậ hiệuậ lựcậ thiậ hLnhậ t ậ ngLyậ

01/01/2020)ậquyậđvnhậđốiậv iậphạmậnhânậtrựcậtiếpậthamậgiaậlaoậđộngậsảnậxuấtậsẽậđsợcậ

trảậmộtậphầnậcôngậlaoậđộng.ậTrongậtrsờngậhợpậông/bLậtrựcậtiếpậthamậgiaậlaoậđộngậsảnậ

xuấtậvLậđsợcậtrảậmộtậphầnậcôngậlaoậđộngậthìậtrongậthờiậgianậchấpậhLnhậ n,ậông/bLậcóậ

mongậmuốnậsẽậđsợcậsnậdụngậsốậtiềnậđóậnhsậthếậnLo?

□ậCóậmongậmuốn □ậKhôngậcóậmongậmuốn

9.1.ậGniậsốậtiềnậđóậvềậchoậgiaậđìnhậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây) □ậRấtậcóậmongậmuốn □ậÍtậcóậmongậmuốn 9.2.ậGniậsốậtiềnậđóậvLoậngânậhLngậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây) □ậRấtậcóậmongậmuốn □ậÍtậcóậmongậmuốn □ậCóậmongậmuốn □ậKhôngậcóậmongậmuốn

9.3.ậ Dùngậ sốậ tiềnậ đóậ đểậ muaậ vLngậ hoặcậ tLiậ sảnậ qutậ kh cậ vLậ gniậ lsuậ ktậ tạiậ trạiậ

giam (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậcóậmongậmuốn □ậCóậmongậmuốn

□ậÍtậcóậmongậmuốn □ậKhôngậcóậmongậmuốn

9.4.ậGniậlsuậktậsốậtiềnậđóậtạiậtrạiậgiamậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây) □ậRấtậcóậmongậmuốn □ậCóậmongậmuốn

□ậÍtậcóậmongậmuốn □ậKhôngậcóậmongậmuốn

Câu 10.ậTrongậqu ậtrìnhậthamậgiaậlaoậđộngậsảnậxuấtậtạiậtrạiậgiam,ậkhiậlLmậthêmậ giờ,ậông/bLậmongậmuốnậđsợcậnghỉậbù,ậđsợcậbồiậdsỡngậbằngậtiềnậhayậbồiậdsỡngậbằngậ

hiệnậv t?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậMongậmuốnậđsợcậnghỉậbù

□ậMongậmuốnậđsợcậbồiậdsỡngậbằngậtiền □ậMongậmuốnậđsợcậbồiậdsỡngậbằngậhiệnậv t

Ýậkiếnậkh cậ(nếuậcó):ậ...........................................................................................

Câu 11.ậTạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ n,ậđvnhậlsợngậvềậlsơngậthực,ậ

thựcậphẩmậdLnhậchoậphạmậnhânậcóậđsợcậđạiậdiệnậphạmậnhânậkiểmậtraậtrs cậkhiậchếậ

biếnậkhông?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậThỉnhậthoảng □ậThsờngậxuyên

□ậChsaậbaoậgiờ □ậHiếmậkhi

□ậKhôngậbiếtậvềậvấnậđềậnLy

Câu 12.ậTrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ nậcóậthsờngậxuyênậthayậđổiậmónậ

ănậ bảoậ đảmậ choậ phạmậ nhânậ ănậ hếtậ tiêuậ chuẩnậ không?ậ (Chọn một phương án trả lời

dưới đây)

□ậRấtậthsờngậxuyên □ậThsờngậxuyên

□ậThỉnhậthoảngậ □ậHiếmậkhi

Câu 13. Ông/bLậ cóậ choậ rằngậ sốậ lsợngậ phạmậ nhânậ trongậ mộtậ buồngậ giamậ nhsậ

hiệnậnayậlLậqu ậđôngậđúcậkhông?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậĐôngậđúc □ậV aậphải

□ậQu ậđôngậđúc □ậTsơngậđốiậđôngậđúc Câu 14. Lu tậThiậhLnhậ nậhìnhậsựậnămậ2010ậvLậLu tậThiậhLnhậ nậhìnhậsựậnăm 2019ậđềuậkhôngậquyậđvnhậvềậsốậlsợngậtốiậđaậphạmậnhânậtrongậmộtậbuồngậgiam.ậTheoậ

ông/bL,ậ cóậ cầnậ thiếtậ quyậ đvnhậ vềậ sốậ lsợngậ phạmậ nhânậ tốiậ đaậ trongậ mộtậ buồngậ giamậ

không? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCầnậthiết □ậKhôngậcầnậthiết

Câu 15. Theoậ quyậ đvnhậ củaậ ph pậ lu t,ậ phạmậ nhânậ đsợcậ cấpậ quầnậ oậ theoậ mẫuậ

thốngậnhất,ậkhănậmặt,ậdép,ậmũậhoặcậnón,ậxLậphòng,ậkemậvLậbLnậchảiậđ nhậrăng;ậphạmậ nhânậnữậđsợcậcấpậthêmậđồậdùngậcầnậthiếtậchoậvệậsinhậcủaậphụậnữ.ậTheoậông/bLậthìậquyậ

đvnhậtrênậcóậđảmậbảoậnhuậcầuậmặc,ậbảoậhộậthânậthểậvLậvệậsinhậc ậnhânậcủaậphạmậnhânậ

không? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậđảmậbảo □ậTsơngậđốiậđảmậbảo □ậĐảmậbảo □ậKhôngậđảmậbảo

Câu 16. Tạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ n,ậcóậđủậlsợngậns cậđểậphụcậ

vụậ nhuậ cầuậ tắmậ rna,ậ giặtậ giũậ vLậ vệậ sinhậ c ậ nhânậ củaậ phạmậ nhânậ không?ậ (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậđầyậđủ □ậĐầyậđủ

□ậTsơngậđốiậđầyậđủ □ậThsờngậxuyênậthiếuậns c

Câu 17.ậ Theoậ quanậ điểmậ củaậ ông/bL,ậ cóậ nênậ quyậ đvnhậ vềậ sốậ lsợngậ ns cậ đsợcậ

cungậ cấpậ đốiậ v iậ mỗiậ phạmậ nhânậ trongậ mộtậ khoảngậ thờiậ gianậ nhấtậ đvnhậ nhằmậ tr nhậ

lãngậphíậns cậcũngậnhsậđảmậbảoậđủậns cậphụcậvụậchoậnhuậcầuậtắmậrna,ậgiặtậgiũậvLậvệậ

sinhậc ậnhânậcủaậphạmậnhânậkhông? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCầnậquyậđvnh □ậKhôngậcầnậquyậđvnh

□ậRấtậcầnậquyậđvnh

Câu 18. Trongậ mỗiậ buồngậ giamậ củaậ phạmậ nhânậ thsờngậ cóậ mộtậ khuậ vệậ sinh.ậ

Ông/bLậchoậbiếtậv iậviệcậcóậmộtậkhuậvệậsinhậđóậthìậcóậđ pậứngậđsợcậnhuậcầuậvệậsinh cá

nhânậcủaậc cậphạmậnhânậtrongậbuồngậgiamậkhông?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới

đây)

□ậĐ pậứngậđsợcậnhuậcầu

□ậTsơngậđốiậđ pậứngậđsợcậnhuậcầu

□ậThiếuậtrầmậtrọng

Câu 19. Tạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ n,ậphạmậnhânậcóậđsợcậthamậ gia cácậhoạtậđộngậthểậdục,ậthểậthaoậhLngậngLyậngoLiậtrờiậtrongậđiềuậkiệnậthờiậtiếtậchoậ phép không? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậthsờngậxuyên □ậThỉnhậthoảng □ậThsờngậxuyên □ậHiếmậkhi

Câu 20.ậ Trongậ qu ậ trìnhậ trạiậ giamậ nơiậ ông/bLậ đangậ chấpậ hLnhậ nậ tổậ chứcậ choậ

phạmậnhânậlaoậđộngậsảnậxuất,ậphạmậnhânậcóậthsờngậxuyênậphảiậlLmậthêmậgiờậkhông?

(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậThsờngậxuyên □ậThỉnhậthoảng

□ậKhôngậbaoậgiờ

□ậHiếmậkhi

Câu 21. Tạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ n,ậcóậđầyậđủậbảoậhộậlaoậđộngậ

cầnậthiếtậchoậphạmậnhânậtrongậqu ậtrìnhậlaoậđộngậkhông?ậ(Chọn một phương án trả lời

dưới đây)

□ậRấtậđảmậbảo □ậĐảmậbảo

□ậTsơngậđốiậđảmậbảo □ậChsaậđảmậbảo

Câu 22. Tạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ n,ậcóậđảmậbảoậvệậsinhậanậtoLnậ laoậđộngậchoậphạmậnhânậtrongậqu ậtrìnhậlaoậđộngậkhông?ậ(Chọn một phương án trả lời

dưới đây)

□ậRấtậđảmậbảo □ậĐảmậbảo

□ậTsơngậđốiậđảmậbảo □ậChsaậđảmậbảo

Câu 23. Khiậ nh pậ trại,ậ ông/bLậ cóậ đsợcậ trạiậ giamậ tổậ chứcậ kh mậ sứcậ khỏeậ ngayậ

không? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCóậđsợcậkh mậsứcậkhỏeậngay □ậKhôngậđsợcậkh mậsứcậkhỏeậngay

Câu 24. Tạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ n,ậphạmậnhânậcóậđsợcậkiểmậ

traậsứcậkhỏeậđvnhậkỳậmỗiậnămậmộtậlầnậkhông?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCóậđsợcậkiểmậtra □ậKhôngậđsợcậkiểmậtra

□ậCóậđsợcậkiểmậtraậnhsngậkhôngậtheoậđvnhậkỳ

Câu 25.ậ Ông/bLậ đ nhậ gi ậ nhsậ thếậ nLoậ vềậ cơậ sởậ v tậ chất,ậ trangậ thiếtậ bvậ củaậ trạiậ

giamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ nậtrongậviệcậđ pậứngậyêuậcầuậkh mậchữaậbệnhậthôngậ

thsờngậchoậphạmậnhân? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậĐ pậứngậđsợcậyêuậcầu □ậTsơngậđốiậđ pậứngậđsợcậyêuậcầu □ậChsaậđ pậứngậđsợcậyêuậcầu Câu 26. Ông/bLậđ nhậgi ậnhsậthếậnLoậvềậtinhậthầnậtr chậnhiệmậcủaậđộiậngũậc nậ bộậyậtếậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ nậtrongậviệcậkh mậchữaậbệnhậchoậphạmậ

nhân? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtật nậtình,ậchuậđ o □ậT nậtình,ậchuậđ o

□ậTsơngậđốiật nậtình,ậchuậđáo □ậChsaật nậtình,ậchuậđ o

Câu 27. Tạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ nậcóậxảyậraậhiệnậtsợngậphạmậ

nhânậbvậc nậbộậtrạiậgiamậđ nhậđ pậhayậđeậdọaậđ nhậđ pậkhông? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậThsờngậxuyên □ậThỉnhậthoảng

□ậHiếmậkhi □ậKhôngậcóậhiệnậtsợngậnLy

Câu 28. Tạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ nậcóậxảyậraậhiệnậtsợngậphạmậ

nhânậbvậphạmậnhânậkh cậđ nhậđ pậhayậđeậdọaậđ nhậđ pậkhông? (Chọn một phương án

trả lời dưới đây)

□ậThsờngậxuyên □ậHiếm khi □ậThỉnhậthoảng □ậKhôngậcóậhiệnậtsợngậnLy

Câu 29. Ông/bLậcóậđsợcậngheậphổậbiếnậvềậnộiậquyậtrạiậgiamậkhiậnh pậtrạiậkhông?

(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCóậđsợcậngheậvLậnắmậđsợcậđầyậđủậnộiậdungậquyậđvnh

□ậCóậđsợcậngheậnhsngậkhôngậnắmậđsợcậđầyậđủậnộiậdungậquyậđvnh

□ậKhôngậđsợcậnghe

Câu 30. Trongậbuồngậgiamậcủaậông/bLậcóậhiệnậtsợngậphạmậnhânậmangậvũậkhí,ậ

v tậcấmậvLoậbuồngậgiamậkhông? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậThsờngậxuyên □ậThỉnhậthoảng

□ậHiếmậkhi □ậKhôngậcóậhiệnậtsợngậnày

Câu 31.ậTạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ n,ậviệcậkh mậxétậphạmậnhânậ

cóậđsợcậthựcậhiệnậbởiậnhữngậngsờiậcùngậgi iậtínhậv iậphạmậnhânậkhông? (Chọn một

phương án trả lời dưới đây)

□ậCóậcùngậgi iậtínhậv iậphạmậnhân

□ậKhôngậcùngậgi iậtínhậv iậphạmậnhân □ậLúcậcùngậgi iậtínhậlúcậkhông Câu 32.ậÔng/bLậcóậnhuậcầuậthựcậhiệnậc cậnghiậlễậtônậgi oậtrongậtrạiậgiamậkhông?

(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậcóậnhuậcầu □ậCóậnhuậcầu

□ậÍtậcóậnhuậcầu □ậKhôngậcóậnhuậcầu

Câu 33.ậ Ởậ trạiậ giamậ nơiậ ông/bLậ đangậ chấpậ hLnhậ nậ cóậ hiệnậ tsợngậ nhómậ phạmậ

nhânậnLyậthaoậtúng,ậsaiậkhiếnậphạmậnhânậkh cậkhông? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậphổậbiến □ậPhổậbiến

□ậCóậnhsngậkhôngậphổậbiến □ậKhôngậcóậhiệnậtsợngậnLy

Câu 34.ậỞậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ nậcóậhiệnậtsợngậtrạiậgiamậhoặcậ

c nậ bộậ trạiậ giamậ snậ dụngậ phạmậ nhânậ nLyậ đểậ thaoậ túng,ậ saiậ khiếnậ phạmậ nhânậ kh cậ

không? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậphổậbiến □ậCóậnhsngậkhôngậphổậbiến □ậPhổậbiến □ậKhôngậcóậhiệnậtsợngậnLy

Câu 35.ậÔng/bLậcóậđsợcậngheậtrạiậgiamậhoặcậc nậbộậtrạiậgiamậ phổậbiếnậvềậnộiậ

dung,ậc chậthứcậthựcậhiệnậkhiếuậnại,ậtốậc oậtrongậtrạiậgiamậkhông? (Chọn một phương

án trả lời dưới đây)

□ậCóậđsợcậngheậvLậnắmậrõ,ậđầyậđủ

□ậCóậđsợcậngheậnhsngậkhôngậnắmậrõậvLậđầyậđủ

□ậKhôngậđsợcậnghe

Câu 36.ậÔng/bLậchoậbiếtậmứcậđộậtinậtsởngậcủaậông/bLậvềậtínhậkh chậquan,ậcôngậ

bằng,ậ côngậ tâmậ củaậ trạiậ giamậ hayậ củaậ cơậ quanậ cóậ thẩmậ quyềnậ kh cậ trongậ việcậ giảiậ

quyếtậkhiếuậnại,ậtốậc oậcủaậphạmậnhân?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậtinậtsởng □ậTinậtsởng

□ậTsơngậđốiậtinậtsởng □ậKhôngậtinậtsởng

Câu 37. TrongậthờiậgianậchấpậhLnhậ nậởậtrạiậgiam,ậông/bLậcóậmongậmuốnậđsợcậ

thựcậ hiệnậ việcậ bầuậ cnậ đạiậ biểuậ Quốcậ hộiậ vLậ đạiậ biểuậ Hộiậ đồngậ nhânậ dânậ c cậ cấpậ

không? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCóậmongậmuốn □ậKhôngậcóậmongậmuốn

□ậRấtậcóậmongậmuốn □ậÍtậcóậmongậmuốn Câu 38.ậChoậbiếtậđ nhậgi ậcủaậông/bLậvềậtínhậtr chậnhiệmậcủaậđộiậngũậc nậbộậtrạiậ giamậnơiậông/bLậđangậchấpậhLnhậ nậtrongậcôngật cậquảnậltậgiamậgiữ,ậgi oậdục,ậcảiậtạoậ

phạmậnhânậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậtr chậnhiệm □ Tr chậnhiệm

□ậTsơngậđốiậtr chậnhiệm □ậTr chậnhiệmậthấp

Câu 39. ÔngậbLậchoậbiếtậông/bLậđãậtốtậnghiệpậb cậhọcậnLoậsauậđâyậ(Chỉ chọn bậc

học cao nhất): □ậTiểuậhọc □ậTrungậhọcậcơậsở □ậTrungậhọcậphổậthông

□ậTrungậcấpậ □ậĐạiậhọc □ậCaoậđẳng

□ậThạcậsĩ □ậTiếnậsĩ

Câu 40.ậTrongậtrsờngậhợpậông/bLậđãậtốtậnghiệpậtrungậhọcậphổậthôngậhoặcậtsơngậ

đsơng,ậông/bLậ cóậ mongậ muốnậ đsợcậhọcậ đạiậ họcậ hoặcậ caoậ đẳng,ậ trungậ cấpậ trongậ qu ậ

trìnhậchấpậhLnhậ nậtạiậtrạiậgiamậkhông?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậcóậmongậmuốn □ậÍtậcóậmongậmuốn □ậCóậmongậmuốn □ậKhôngậcóậmongậmuốn

Mộtậlầnậnữa,ậxinậtrânậtrọngậcảmậơnậsựậquanậtâm,ậgiúpậđỡậcủaậông/bL

-----------------

PHỤ LỤC 2.2. PHIẾU THU THẬP Ý KIẾN

ành cho cán bộ trại giam

Trongậbốiậcảnhậthếậgi iậxuấtậhiệnậngLyậcLngậnhiềuậnhữngậnguyậcơậđeậdọaậsựậanậ

toLnậcủaậconậngsờiậthìậanậninhậconậngsờiậlLậmộtậtrongậnhữngậmốiậquanậtâmậhLngậđầuậ

củaậ Liênậ hợpậ quốcậ cũngậ nhsậ củaậ mỗiậ quốcậ giaậ thLnhậ viênậ củaậ tổậ chứcậ quốcậ tếậ nLy.ậ ĐảngậvLậNhLậns cậtaậluônậx cậđvnhậconậngsờiậv aậlLậmụcậtiêu,ậv aậlLậđộngậlựcậcủaậsựậ

ph tậtriển.ậĐạiậhộiậlầnậthứậXIIậcủaậĐảngậ(nămậ2016)ậđãậnhấnậmạnhậviệcậphảiậbảoậđảmậ

anậtoLnậxãậhội,ậanậninhậconậngsời.

Trongậnhữngậnămậqua,ậviệcậbảoậđảmậanậninhậconậngsờiậchoậphạmậnhânậcảậvềậmặtậ xâyậdựngậvLậthựcậhiệnậph pậlu tậđềuậcóậnhữngậkếtậquảậtíchậcựcậđ ngậghiậnh n,ậhLngậ

nghìnậphạmậnhânậđãậchấpậhLnhậxongậ nậphạtậtù,ậhoLnậlsơng,ậphụcậthiện,ậnhiềuậngsờiậ

trongậsốậhọậđãậcóậnhữngậđóngậgópậchoậxãậhội.ậBênậcạnhậđó,ậph pậlu tậvềậanậninhậconậ

ngsờiậcủaậphạmậnhânậcũngậcònậnhữngậhạnậchếậnhấtậđvnh.

Đểậđ nhậgi ậthựcậtrạngậph pậlu tậvềậanậninhậconậngsờiậcủaậphạmậnhân,ậchúngậtôiậ

triểnậkhaiậnghiênậcứuậđềậtLiậ“Pháp luật về an ninh con người của phạm nhân ở Việt

Nam hiện nay”ậnhằmậthuậth pậc cậcănậcứậthựcậtiễnậlLmậcơậsởậchoậviệcậđềậxuấtậc cậgiảiậ

ph pậ cóậ tậ nghĩaậ thiếtậ thựcậ gópậ phầnậ hoLnậ thiệnậ ph pậ lu tậ vềậ anậ ninhậ conậ ngsờiậ củaậ

phạmậnhân,ậnângậcaoậhiệuậquảậbảoậđảmậanậninhậconậngsờiậchoậnhómậđốiậtsợngậyếuậthếậ này.

V iậtậnghĩaậđó,ậchúngậtôiậkínhậđềậnghvậqutậông/bLậchoậbiếtậtậkiếnậc ậnhânậcủaậ

mìnhậvềậc cậcâuậhỏiậtrongậPhiếuậthuậth pậtậkiếnậnLy.ậQutậông/bLậlựaậchọnậphsơngậ nậ

trảậ lờiậ nLoậ thìậ xinậ đ nhậ dấuậ Xậ vLoậ ôậ tsơngậ ứng,ậ đốiậ v iậ câuậ hỏiậ khôngậ cóậ phầnậ lựaậ

chọnậphsơngậ nậtrảậlờiậthìậxinậqutậông/bLậghiậrõậtậkiếnậcủaậmìnhậđốiậv iật ngậcâuậhỏi.

XinậtrânậtrọngậcảmậơnậvLậkínhậchúcậqutậông/bLậmạnhậkhỏe,ậhạnhậphúcậvLậthLnhậ

công!

Câu 1. Tạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậcôngật c,ậnhữngậphạmậnhânậ bvậmắcậbệnhậ

truyềnậ nhiễmậ đsợcậ giamậ giữậ riêngậ hayậ đsợcậ giamậ giữậ chungậ v iậ nhữngậ phạmậ nhânậ khôngậbvậmắcậbệnhậtruyềnậnhiễm? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậĐsợcậgiamậgiữậriêng □ậĐsợcậgiamậgiữậchung

□ậCóậlúcậgiamậgiữậriêng,ậcóậlúcậgiamậgiữậchung

□ậKhôngậbiếtậvềậvấnậđềậnLy

Câu 2. Tạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậcôngật c,ậnguồnậns cậphụcậvụậnhuậcầuậăn,ậ

uốngậcủaậphạmậnhânậcóậđảmậbảoậtheoậtiêuậchuẩnậ yậtếậkhông? (Chọn một phương án

trả lời dưới đây)

□ậĐãậđsợcậkiểmậnghiệmậvLậđảmậbảo

□ậĐãậđsợcậkiểmậnghiệmậnhsngậchsaậđảmậbảo

□ậChsaậđsợcậkiểmậnghiệmậnhsngậmắtậthsờngậquanậs tậthấyậđảmậbảo

□ậChsaậđsợcậkiểmậnghiệmậnhsngậmắtậthsờngậquanậs tậthấyậkhôngậđảmậbảo

□ậKhôngậbiếtậvềậvấnậđềậnLy

Câu 3. Tạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậcôngật c,ậcơậsởậv tậchấtậvLậc cậtrangậthiếtậbvậ

cầnậ thiếtậ cóậ đ pậ ứngậ đsợcậ yêuậ cầuậ kh m,ậ chữaậ bệnhậ thôngậ thsờngậ choậ phạmậ nhânậ

không? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậĐ pậứngậđsợcậyêuậcầu □ậTsơngậđốiậđ pậứngậđsợcậyêuậcầu

□ậChsaậđ pậứngậđsợcậyêuậcầu □ậThiếuậthốnậtrầmậtrọng

Câu 4.ậChoậbiếtậđ nhậgi ậcủaậông/bLậvềậnăngậlực,ậtrìnhậđộậchuyênậmônậcủaậđộiậ

ngũậc nậ bộậ y,ậb cậsĩậtrạiậgiamậ nơiậông/bLậ đangậcôngậ t cậtrongậviệcậđ pậứngậ yêuậcầuậ

kh mậchữaậbệnhậthôngậthsờngậchoậphạmậnhânậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậĐ pậứngậđsợcậyêuậcầu □ậTsơngậđốiậđ pậứngậđsợcậyêuậcầu

□ậChsaậđ pậứngậđsợcậyêuậcầu □ậKhôngậbiếtậvềậvấnậđềậnLy

Câu 5. Trạiậ giamậ nơiậ ông/bLậ đangậ côngậ t cậ cóậ tổậ chứcậ phunậ thuốcậ phòngậ dvchậ

choậphạmậnhânậtheoậđvnhậkỳậkhông?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây) □ậKhôngậphunậthuốcậ □ậKhôngậbiếtậvềậvấnậđềậnLy

□ậCóậphunậthuốc □ậCóậphunậthuốcậnhsngậkhôngậtheoậđvnhậkỳ

Câu 6.ậ Trạiậ giamậ nơiậ ông/bLậ đangậ côngậ t cậ cóậ phânậ côngậ c nậ bộậ namậ quảnậ ltậ

phạmậnhânậnữậkhông? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậPhổậbiến □ậTsơngậđốiậphổậbiến

□ậCóậnhsngậkhôngậphổậbiến □ậKhôngậcóậhiệnậtsợngậnLy

□ậKhôngậbiếtậvềậvấn đềậnLy

Câu 7.ậTrongậtrsờngậhợpậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậcôngật cậcóậphânậcôngậc nậ

bộậnamậquảnậltậphạmậnhânậnữậthìậtrạiậgiamậcóậphânậcôngậc nậbộậnữậphốiậhợpậcùngậv iậ

c nậbộậnamậquảnậltậphạmậnhânậnữậkhông? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCó □ậKhông □ậKhôngậbiếtậvềậvấnậđềậnLy

Câu 8.ậTheoậquanậđiểmậcủaậông/bLậthìậcóậcầnậtăngậcsờngậnộiậdungậvLậthờiậlsợngậ

gi oậ dụcậ vănậ hóa,ậ nghệậ thu tậ choậ phạmậ nhânậ không? (Chọn một phương án trả lời

dưới đây)

□ậCóậcầnậtăngậcsờng □ậGiữậnguyênậnhsậhiệnậnay

□ậKhôngậnắmậrõậvấnậđềậnLy

Câu 9.ậ Trạiậ giamậ nơiậ ông/bLậ đangậ côngậ t cậ cóậ thsờngậ xuyênậ tổậ chứcậ c cậ hoạtậ

độngậ vănậ hóa,ậ vănậ nghệậ choậ phạmậ nhânậ không? (Chọn một phương án trả lời dưới

đây)

□ậRấtậthsờngậxuyên □ậThsờngậxuyên

□ậThỉnhậthoảng □ậHiếmậkhi

Câu 10.ậNếuậtrạiậgiamậcủaậông/bLậthỉnhậthoảngậhoặcậhiếmậkhiậtổậchứcậc cậhoạtậ

độngậvănậhóa,ậvănậnghệậchoậphạmậnhânậthìậnguyênậnhânậchủậ yếuậlLậdoậđâu?ậ (Có thể

lựa chọn một hoặc nhiều phương án trả lời dưới đây).

□ậDoậkinhậphíậhạnậhẹp □ậDoậsốậlsợngậc nậbộậtrạiậgiamậít

□ậDoậcơậsởậv tậchấtậkhôngậđảmậbảo □ậDoậc nậbộậtrạiậgiamậthiếuậnăngậđộng

Nguyênậnhânậkh cậ(nếuậcó)ậ...............................................................................

Câu 11. Trạiậgiamậnơiậông/bLậđangậcôngật cậcóậthsờngậxuyênậtổậchứcậc cậhoạtậ

độngậvănậhóa,ậvănậnghệ,ậthểậthaoậgiữaậphạmậnhânậv iậcộngậđồngậxãậhội,ậđvaậphsơngậ nơiậtrạiậgiamậđóngậkhông? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậThỉnhậthoảng □ậChsaậbaoậgiờ

□ậThsờngậxuyên □ậHiếmậkhi Câu 12.ậTrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậcôngật cậcóậthLnhậl pậBanậtựậquảnậcủaậphạmậ

nhân không? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCóậthLnhậl p □ậKhôngậthLnhậl p

□ậTrs cậcóậthLnhậl p,ậhiệnậtạiậkhông

Câu 13.ậTheoậquanậđiểmậcủaậông/bL,ậsựậtồnậtạiậcủaậBanậtựậquảnậphạmậnhânậcóậ

cầnậthiếtậkhông? (Chọn một phương án trả lời dưới đây) □ậRấtậcầnậthiết □ậCầnậthiết

□ậTsơngậđốiậcầnậthiết □ậKhôngậcầnậthiết

Câu 14.ậÔng/bLậcóậchoậrằngậnếuậquyậđvnhậnhữngậphạmậnhânậnữậcóậconậds iậ18ậ tuổiậđsợcậliênậhệậv iậgiaậđìnhậv iậtầnậsuấtậnhiềuậhơnậphạmậnhânậnamậvLậnhữngậphạmậ

nhânậnữậchsaậcóậconậhoặcậcóậconật ậđủậ18ậtuổiậtrởậlênậthìậcóậhợpậltậkhông? (Chọn một

phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậhợpậlt □ậTsơngậđốiậhợpậlt □ậHợpậlt □ậKhôngậhợpậltậ

Câu 15.ậ Choậ biếtậ đ nhậ gi ậ củaậ ông/bLậ vềậ mứcậ độậ thựcậ hiệnậ dânậ chủậ trongậ trạiậ

giamậnơiậông/bLậđangậcôngật c? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậTốt □ Khá

□ậTrungậbình □ậChsaậtốt

Câu 16.ậTạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậcôngật c,ậtrongậtrsờngậhợpậphạmậnhânậcóậ

đơnậ tốậ c oậ c nậ bộậ trạiậ giamậ viậ phạmậ ph pậ lu tậ thìậ trạiậ giamậ cóậ thayậ đổiậ ngayậ ngsờiậ quảnậltậđốiậv iậphạmậnhânậđóậkhông? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCóậthayậđổiậngay □ậCóậthayậđổiậnhsngậkhôngậthựcậhiệnậngay

□ậKhôngậthayậđổi □ậKhôngậbiếtậvềậvấnậđềậnLy

Câu 17.ậTạiậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậcôngật c,ậtrongậtrsờngậhợpậphạmậnhânậcóậ

đơnậtốậc oậphạmậnhânậkh cậtrongậbuồngậgiamậcóậhLnhậviậviậphạmậph pậlu t,ậtrạiậgiamậ

cóậ kvpậ thờiậ điềuậ chuyểnậ phạmậ nhânậ cóậ đơnậ tốậ c oậ hoặcậ phạmậ nhânậ bvậ tốậ c oậ sangậ

buồngậgiamậkh cậkhông? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậCóậđiềuậchuyểnậnhsngậkhôngậkvpậthời

□ậKhôngậbiếtậvềậvấnậđềậnLy

□ậCóậđiềuậchuyển □ậKhôngậđiềuậchuyển Câu 18.ậChoậbiếtậđ nhậgi ậcủaậông/bLậvềậchấtậlsợngậđộiậngũậc nậbộậtrạiậgiamậnơiậ ông/bLậđangậcôngật cậtrongậviệcậđ pậứngậyêuậcầuậcủaậcôngật cậquảnậltậgiamậgiữ,ậgi oậ dục,ậ cảiậ tạoậ phạmậ nhânậ nóiậ chung,ậ bảoậ đảmậ anậ ninhậ conậ ngsờiậ củaậ phạmậ nhânậ nóiậ

riêng? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậĐ pậứngậđsợcậyêuậcầu □ậTsơngậđốiậđ pậứngậđsợcậyêuậcầu

□ậChsaậđ pậứngậđsợcậyêuậcầu

Câu 19.ậ Ông/bLậ cóậ mongậ muốnậ đsợcậtiếpậ tụcậ côngậ t cậ tạiậ trạiậ giamậ hayậ mongậ

muốnậđsợcậchuyểnậsangậcôngật cậkh cậtrongậcùngậngLnhậCôngậan? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậMongậmuốnậđsợcậtiếpậtụcậcôngật cậtạiậtrạiậgiam

□ậMongậmuốnậđsợcậchuyểnậsangậcôngật cậkh cậtrongậcùngậngLnhậCôngậan

□ậChsaậx cậđvnhậrõậrLngậvềậvấnậđềậnLy

Câu 20.ậNếuậcóậmongậmuốnậđsợcậchuyểnậsangậcôngật cậkh cậtrongậcùngậngLnhậ

Côngậan,ậông/bLậchoậbiếtậltậdoậtạiậsao?ậ (Có thể lựa chọn một hoặc nhiều phương án

trả lời dưới đây)

□ậDoậcôngậviệcậcóậnhiềuậ pậlực □ậDoậcôngậviệcậnhLmậch n

□ậDoậcôngậviệcậcóậtínhậrủiậroậcaoậ □ậDoậmôiậtrsờngậlLmậviệcậbvậgòậbó

□ậDoậlsơngậvLậthuậnh pậkh cậkhôngậđủậhấpậdẫn

□ậLtậdoậkh cậ.......................................................................................................

Câu 21.ậ Đểậ giúpậ c nậ bộậ trạiậ giamậ yênậ tâmậ côngậ t c,ậ ông/bLậ choậ rằngậ cầnậ thựcậ

hiệnậ c cậ biệnậ ph pậ nLoậ sauậ đây?ậ (Có thể lựa chọn một hoặc các phương án trả lời

dưới đây)

□ậTăngậphụậcấpậđặcậthù □ậHỗậtrợậmuaậnhLậởậxãậhội/choậmsợnậđấtậlLmậnhL

Đềậxuấtậkh cậ(nếuậcó)ậ......................................................................................

Câu 22.ậChoậbiếtậđ nhậgi ậcủaậông/bLậvềậsựậthamậgiaậcủaậtrạiậgiamậnơiậông/bLậ

đangậ côngậ t cậ trongậ côngậ t cậ xâyậ dựngậ ph pậ lu tậ vềậ anậ ninhậ conậ ngsờiậ củaậ phạmậ

nhân? (Chọn một phương án trả lời dưới đây)

□ậRấtậhiệuậquảậ □ậHiệuậquả

□ậTsơngậđốiậhiệuậquả □ậKhôngậhiệuậquả

□ậKhôngậnắmậrõậvấnậđềậnLy Câu 23.ậNếuậsựậthamậgiaậcủaậtrạiậgiamậnơiậông/bLậđangậcôngật cậtrongậcôngật cậ xâyậdựngậph pậlu tậvềậanậninhậconậngsờiậcủaậphạmậnhânậlLậtsơngậđốiậhiệuậquảậhoặcậ khôngậhiệuậquảậthìậkhóậkhăn,ậvs ngậmắcậlLậdoậđâu?ậ(Có thể lựa chọn một hoặc nhiều phương án trả lời dưới đây)

□ậThiếuậc nậbộậamậhiểuậlĩnhậvựcậph pậlu tậnLy

□ậCôngật cậnLyậchsaậđsợcậquanậtâmậđúngậmức

□ậThiếuậbiênậchếậc nậbộậnênậphảiật pậtrungậchoậcôngật cậkh c

Nguyênậnhânậkh cậ(nếuậcó)ậ.................................................................................

Câu 24.ậÔng/bLậcóậnắmậđsợcậrõậrLng,ậđầyậđủậnhữngậnộiậdungậcơậbảnậcủaậph pậ lu tậ vềậ anậ ninhậ conậ ngsờiậcủaậ phạmậ nhânậ hayậ không?ậ (Chọn một phương án trả lời

dưới đây)

□ậRõậrLng,ậđầyậđủ □ậTsơngậđốiậrõậrLng,ậđầyậđủ

□ậChsaậrõậrLng,ậđầyậđủ

Câu 25.ậChoậbiếtậtậkiếnậcủaậông/bLậvềậtầmậquanậtrọngậcủaậcôngật cậtuyênậtruyền,ậ

phổậ biếnậ ph pậ lu tậ vềậ anậ ninhậ conậ ngsờiậ củaậ phạmậ nhânậ (kểậ cảậ trongậ trạiậ giamậ vLậ

ngoLiậxãậhội)?ậ(Chọn một phương án trả lời dưới đây) □ậRấtậquanậtrọng □ậQuanậtrọng

□ậTsơngậđốiậquanậtrọng □ậKhôngậquanậtrọng

Mộtậlầnậnữa,ậxinậtrânậtrọngậcảmậơnậsựậquanậtâm,ậgiúpậđỡậcủaậông/bL

-----------------