http://nhipdieu.tk
SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
Đ TÀI: phát tri n ngôn ng cho tr 4-5 tu i thông qua ho t đ ng d yỀ ể ữ ẻ ổ ạ ộ ạ
tr k chuy n sáng t o.ẻ ể ệ ạ
A/ ph n m đ u.ầ ở ầ
Phát tri n ngôn ng cho tr là m t trong nh ng m c tiêu quan tr ngể ữ ẻ ộ ữ ụ ọ
nh t c a giáo d c m m non.Ngôn ng là công c đ tr giao ti p, h c t p vàấ ủ ụ ầ ữ ụ ể ẻ ế ọ ậ
vui ch i. Ngôn ng gi vai trò quy t đ nh s phát tri n c a tâm lý tr em. Bênơ ữ ữ ế ị ự ể ủ ẻ
c nh đo ngôn ng còn là ph ng ti n đ giáo d c tr m t cách toàn di n baoạ ữ ươ ệ ể ụ ẻ ộ ệ
g m s phát tri n v đ o đ c, t duy nh n th c và các chu n m c hành viồ ự ể ề ạ ứ ư ậ ứ ẩ ự
văn hoá.
Đ i v i tr m m non nói chung và tr 4-5 tu i nói riêng, tr r t nh yố ớ ẻ ầ ẻ ổ ẻ ấ ạ
c m v i ngh thu t ngôn t . Âm đi u ,hình t ng c a các bài hát ru, đ ngả ớ ệ ậ ừ ệ ượ ủ ồ
dao, ca dao, dân ca s m đi vào tâm h n tu i th . Nh ng câu chuy n c tích,ớ ồ ổ ơ ữ ệ ổ
th n tho i đ c bi t h p d n tr . Chính vì v y cho tr ti p xúc v i văn h c vàầ ạ ặ ệ ấ ẫ ẻ ậ ẻ ế ớ ọ
đ c bi t là ho t đ ng d y tr k chuy n sáng t o là con đ ng phát tri nặ ệ ạ ộ ạ ẻ ể ệ ạ ườ ể
ngôn ng cho tr t t nh t, hi u qu nh t.ữ ẻ ố ấ ệ ả ấ
Thông qua vi c tr k chuy n sáng t o giúp tr phát tri n năng l c tệ ẻ ể ệ ạ ẻ ể ự ư
duy, óc t ng t ng sáng t o, bi t yêu quý cái đ p, h ng t i cái đ p. Khi trưở ượ ạ ế ẹ ướ ớ ẹ ẻ
k chuy n, ngôn ng c a tr phát tri n, tr phát âm rõ rang m ch l c, v n tể ệ ữ ủ ẻ ể ẻ ạ ạ ố ừ
phong phú. Tr bi t trình bày ý ki n, suy nghĩ, k v m t s v t hay s ki nẻ ế ế ể ề ộ ự ậ ự ệ
nào đó…b ng chính ngôn ng c a tr .ằ ữ ủ ẻ
Năm h c 2006-2007 Tr ng m m non Cát Bi th c hi n ch ng trình thíọ ườ ầ ự ệ ươ
đi m chăm sóc giáo d c tr m m non m i. Vi c phát tri n ngôn ng cho tr làể ụ ẻ ầ ớ ệ ể ữ ẻ
m t trong nh ng m c tiêu phát tri n toàn di n cho tr m m non. Do v y làộ ữ ụ ể ệ ẻ ầ ậ
giáo viên d y tr 4-5 tu i tôi đã nh n th c rõ đ c t m quan tr ng c a vi cạ ẻ ổ ậ ứ ượ ầ ọ ủ ệ
phát tri n ngôn ng cho tr . Đ c bi t là thong qua ho t đ ng k chuy n sángể ữ ẻ ặ ệ ạ ộ ể ệ
http://nhipdieu.tk
t o. T đó tôi đã đi sâu nghiên c u và tìm ra m t s bi n pháp phát tri n ngônạ ừ ứ ộ ố ệ ể
ng cho tr thông qua ho t đ ng d y tr k chuy n sáng t oữ ẻ ạ ộ ạ ẻ ể ệ ạ
B/gi i quy t v n đả ế ấ ề
I/C s lí lu n.ơ ở ậ
S phát triên ngôn ng c a tr là m t quá trình t th p đ n cao v i cácự ư ữ ủ ẻ ộ ừ ấ ế ớ
giai đo n mang nh ng đ c tr ng khác nhau tuỳ thu c vào đ tu i c a tr .ạ ữ ặ ư ộ ộ ổ ủ ẻ
Tr 4-5 tu i s phat tri n ngôn ng m ch l c ch u nh h ng l n c aẻ ổ ự ể ữ ạ ạ ị ả ưở ớ ủ
vi c tích c c hoá v n t , ngôn ng cũa tr đã tr nên đ c m r ng h n, cóệ ự ố ừ ữ ẻ ở ượ ở ộ ơ
tr t t h n, m c dù c u trúc còn ch a hoàn thi n. Kh năng nói trình bày ýậ ự ơ ặ ấ ư ệ ả
nghĩa, hi u ngôn ng hoàn c nh c a tr cũng đã b t đ u phát tri n.ể ữ ả ủ ẻ ắ ầ ể
B ng các hình t ng văn h c m ra cho tr cu c s ng v i xã h i vàằ ượ ọ ở ẻ ộ ố ớ ộ
thiên nhiên , các m i quan h qua l i c a con ng i. Nh ng hình t ng đóố ệ ạ ủ ườ ữ ượ
giúp tr nh n th c đ c tính rõ rang, chính xác c a t ng trong tác ph m vănẻ ậ ứ ượ ủ ừ ữ ẩ
h c.ọ
V i nhi m v kh i d y tr tình yêu đ i v i t ng ngh thu t thongớ ệ ụ ơ ậ ở ẻ ố ớ ừ ữ ệ ậ
qua cách đ c k di n c m, cao h n n a là bi t dung ngôn ng c a mình đ kọ ể ễ ả ơ ữ ế ữ ủ ể ể
chuy n sáng t o. Đây là m t nhi m v r t ph c t p, yêu c u khi k chuy nệ ạ ộ ệ ụ ấ ứ ạ ầ ể ệ
sáng t o tr ph i t nghĩ ra m t n i dung câu chuy n, t o ra c u trúc logicạ ẻ ả ự ộ ộ ệ ạ ấ
đ c th hi n trong hình nói t ng ng (l i nói k t h p v i s d ng đ dungượ ể ệ ươ ứ ờ ế ợ ớ ử ụ ồ
tr c quan).ự
Yêu c u này đòi h i tr ph i có v n t phong phú, các k năng t ngầ ỏ ẻ ả ố ừ ỹ ổ
h p,k năng truy n đ t ý nghĩ c a mình m t cách chính xác, t p trung chú ý vàợ ỹ ề ạ ủ ộ ậ
nói bi u c m. Nh ng k năng này tr lĩnh h i đ c trong quá trình nh n th cể ả ữ ỹ ẻ ộ ượ ậ ứ
có h th ng b ng con đ ng luy n t p th ng xuyên hang ngày. T nh ng cệ ố ằ ườ ệ ậ ườ ừ ữ ơ
s lý lu n trên tôi đã đi sâu nghiên c đ tài: “Phát tri n ngôn ng cho tr 4-5ở ậ ưư ề ể ữ ẻ
tu i thong qua ho t đ ng d y tr k chuy n sáng t o” nh m đáp ng nhu c uổ ạ ộ ạ ẻ ể ệ ạ ằ ứ ầ
nh n th c c a tr m m non hi n nay.ậ ứ ủ ẻ ầ ệ
http://nhipdieu.tk
II/Th c tr ng v n đ nghiên c u:ự ạ ấ ề ứ
Trong quá trình gi ng d y tôi th y % tr bi t k chuy n sáng t o cònả ạ ấ ẻ ế ể ệ ạ
r t th p. Vì v y, tôi th ng xuyên chú tr ng t ch c ho t đ ng cho tr kấ ấ ậ ườ ọ ổ ứ ạ ộ ẻ ể
chuy n sáng t o theo các ch đi m. Tuy nhiên trong quá trình th c hi n tôi đãệ ạ ủ ể ự ệ
g p m t s thu n l i và khó khăn sau:ặ ộ ố ậ ơ
1/ Thu n l i:ậ ợ
- B n than là giáo viên có trình đ chu n v chuyên môn, nhi t tình yêuả ộ ẩ ề ệ
ngh m n tr . Có kh năng đ c k di n c m cho tr nghe và bi t đ nhề ế ẻ ả ọ ể ễ ả ẻ ế ị
h ngcho tr k chuy n sáng t o có hi u qu , t o đ c môi tr ngướ ẻ ể ệ ạ ệ ả ạ ượ ườ
ho t đ ng l p t ng đ i phong phú.ạ ộ ở ớ ươ ố
- Đ c s quan tâm t o đi u ki n c a ban giám hi u nhà tr ng, đ u tượ ự ạ ề ệ ủ ệ ườ ầ ư
v c s v t ch t t ng đ i đ y đ và l p tôi đ c ch n làm đi m choề ơ ở ậ ấ ươ ố ầ ủ ớ ượ ọ ể
kh i.ố
- Ban giám hi u đã th ng xuyên t ch c b i d ng chuyên môn vàệ ườ ổ ứ ồ ươữ
các đ t lên chuyên đ văn h c, h i thi đ dung đ ch i cho ch em đ ngợ ề ọ ộ ồ ồ ơ ị ồ
nghi p h c t p và rút kinh nghi m.ệ ọ ậ ệ
- Đ c s tín nhi m và tin c y c a ph huynh.ượ ự ệ ậ ủ ụ
2/ Khó khăn:
- S tr trong l p quá đông, trong đó có 40% là tr m i đi h c ch a cóố ẻ ớ ẻ ớ ọ ư
n n p h c t p cũng nh ki n th c c a tr còn h n ch , nên g p nhi uề ế ọ ậ ư ế ứ ủ ẻ ạ ế ặ ề
khó khăn trong vi c t ch c các ho t đ ng cho tr k chuy n sáng t o.ệ ổ ứ ạ ộ ẻ ể ệ ạ
- Đ dung tr c quan còn ít ch a đa d ng phong phú, th m m ch a đ t,ồ ự ư ạ ẩ ỹ ư ạ
giá tr s d ng ch a cao. Đ c bi t là đ dung cho tr ho t đ ng còn r tị ử ụ ư ặ ệ ồ ẻ ạ ộ ấ
ít.
- Ph huynh ph n l n là lao đ ng nghèog, nên r t khó khăn trong vi cụ ầ ớ ộ ấ ệ
h tr đóng góp kinh phí đ t o góc ho t đ ng văn h c cho tr .ỗ ợ ể ạ ạ ộ ọ ẻ
http://nhipdieu.tk
- Khi d y tr k chuy n sáng t o giáo viên ch a bi t v n d ng tích h pạ ẻ ể ệ ạ ư ế ậ ụ ợ
các môn h c khác và ch a đ u t s u t m các câu chuy n ngoài ch ngọ ư ầ ư ư ầ ệ ươ
trình.
Đi u đó d n đ n th c tr ng:ề ẫ ế ự ạ
+ Ch có 20% tr bi t k chuy n sáng t o do v n t c a tr còn ít,ỉ ẻ ế ể ệ ạ ố ừ ủ ẻ
ngôn ng nói ch a m ch l c.ữ ư ạ ạ
+ 40% tr nói đ c câu ph c.ẻ ượ ứ
+ 20% tr h ng thú tham gia k chuy n sáng t o.ẻ ứ ể ệ ạ
+ 55% tr phát âm rõ rang m ch l c.ẻ ạ ạ
Đ kh c ph c và gi i quy t th c tr ng trên tôi đã suy nghĩ và tìm raể ắ ụ ả ế ự ạ
m t s bi n pháp giúp tr h ng thú k chuy n sáng t o.ộ ố ệ ẻ ứ ể ệ ạ
III/ Nh ng bi n pháp th c hi n:ữ ệ ự ệ
* Bi n phápệ 1: T o môi tr ng ho t đ ng cho tr k chuy n sángạ ườ ạ ộ ẻ ể ệ
t o.ạ
T o môi tr ng cho tr ho t đ ng là r t c n thi t trong ch ngạ ườ ẻ ạ ộ ấ ầ ế ươ
trình đ i m i ổ ớ
Hi n nay, n u cô t o đ c môi tr ng cho tr ho t đ ng t t thì sệ ế ạ ượ ườ ẻ ạ ộ ố ẽ
kích thích tr phát tri n ngôn ng , tham gia vào các ho t đ ng và k t quẻ ể ữ ạ ộ ế ả
đ t đ c r t cao. Vì th ngay t đ u năm h c tôi đã đi sâu vào t o môiạ ượ ấ ế ừ ầ ọ ạ
tr ng b ng cách đ a hình nh nhân v t c a các câu chuy n n i b t vàoườ ằ ư ả ậ ủ ệ ổ ậ
góc văn h c và m t s góc trong và ngoài l p h c th hi n trên các m ngọ ộ ố ớ ọ ể ệ ả
t ng. V và s u t m m t s b truy n tranh ngoài ch ng trình đ đ aườ ẽ ư ầ ộ ố ộ ệ ươ ể ư
vào gi ng d y, v n đ ng ph huynh đóng góp truy n tranh đ a vào góc vănả ạ ậ ộ ụ ệ ư
h c cho tr ho t đ ng th ng ngày. Nh ng câu chuy n đ c th hi n trênọ ẻ ạ ộ ườ ữ ệ ượ ể ệ
các m ng t ng trong không gian to đã giúp tr d tri giác, tr đ c th oả ườ ẻ ễ ẻ ượ ả
lu n, bàn b c v câu chuy n đó. T đó tr bi t v n d ng nh ng ki n th cậ ạ ề ệ ừ ẻ ế ậ ụ ữ ế ứ
đó vào k chuy n sáng t o m t cách d dàng. Ngoài vi c t o nh ng b cể ệ ạ ộ ễ ệ ạ ữ ứ
http://nhipdieu.tk
tranh trên m ng t ng, nh ng t p truy n tranh ch to tôi còn đi sâu làmả ườ ữ ậ ệ ữ
m t s đ dung tr c quan cho tr ho t đ ng nh : m t s con r i d t cóộ ố ồ ự ẻ ạ ộ ư ộ ố ố ẹ
bánh xe, có c đ ng tay chân và t n d ng nh ng truy n tranh cũ, nh ng s nử ộ ậ ụ ữ ệ ữ ả
ph m v c a tr , c t dán b i bìa c ng cho tr ghép tranh k chuy n sángẩ ẽ ủ ẻ ắ ồ ứ ẻ ể ệ
t o ho c c t d i các con v t cho tr t ch n các con v t đó đ k chuy nạ ặ ắ ờ ậ ẻ ự ọ ậ ể ể ệ
sáng t o theo ý t ng c a mình.ạ ưở ủ
Đi u đ c bi t h n n a tôi đ u t suy nghĩ và làm ra các lo i r i tayề ặ ệ ơ ữ ầ ư ạ ố
cho tr ho t đ ng. Th c t tôi nh n th y đ dung làm b ng r i tay h uẻ ạ ộ ự ế ậ ấ ồ ằ ố ầ
nh các l p không có cho tr ho t đ ng, qua nghiên c u tìm tòi tôi đã v nư ở ớ ẻ ạ ộ ứ ậ
d ng làm t các qu bong, ch i r m, đĩa nh a đ ch i…đ làm m t conụ ừ ả ổ ơ ự ồ ơ ể ặ
r i sau đó dùng v i ho c len móc làm váy, thân tay đ khi tr s d ngố ả ặ ể ẻ ử ụ
không b thô và c ng. Các khuôn m t có th thay đ i tuỳ theo n i dung,ị ứ ặ ể ổ ộ
nhân v t c a câu chuy n tr k .ậ ủ ệ ẻ ể
Qua cách nghĩ và làm nh v y tôi đã t o ra m t góc văn h c v i đ yư ậ ạ ộ ọ ớ ầ
đ ch ng lo i v đ dung tr c quan đa d ng phong phú, đã giúp tr h ngủ ủ ạ ề ồ ự ạ ẻ ứ
thú tham gia vào ho t đ ng và nhi u ý t ng hay khi tr k chuy n sángạ ộ ề ưở ẻ ể ệ
t o.ạ
Bên c nh đó trong gi ho t đ ng ngoài tr i tôi còn t n d ng nh ngạ ờ ạ ộ ờ ậ ụ ữ
b c tranh t ng trong tr ng b ng cách g i m cho tr cùng nhau kứ ườ ở ườ ằ ợ ở ẻ ể
chuy n v nh ng b c tranh đó ho c có các con v t trong sân tr ng tôiệ ề ữ ứ ặ ậ ườ
cũng g i m cho tr thi nhau k chuy n v các con v t đó…hình th c nàyợ ở ẻ ể ệ ề ậ ứ
đã giúp tr em có nhi u ý t ng sáng t o hay và có ý th c thi đua đ đ tẻ ề ưở ạ ứ ể ạ
k t qu t t.ế ả ố
T o môi tr ng cho tr k chuy n sáng t o là m t vi c làm vô cùngạ ườ ẻ ể ệ ạ ộ ệ
quan tr ng b i nó là ch d a, là c s v ng ch c cho tr k chuy n sángọ ở ỗ ự ơ ở ữ ắ ẻ ể ệ
t o. Đòi h i cô giáo ph i bi t t o c m xúc cho tr b ng các con v t ngạ ỏ ả ế ạ ả ẻ ằ ậ ộ
nghĩnh, đáng yêu, đ ng th i cũng ph i bi t h ng lái, g i m cho tr cóồ ờ ả ế ướ ợ ở ẻ