1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
NGUYỄN THỊ THÙY DƯƠNG
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM
CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH THÁI NGUYÊN
Ngành: Quản lý công
Mã số: 9340403
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ CÔNG
HÀ NỘI - 2024
2
Công trình được hoàn thành tại
Học viện Hành chính Quốc gia
Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Trang Thị Tuyết
2. TS. Bùi Thị Thùy Nhi
Phản biện 1: ................................................................................................
Phản biện 2: ................................................................................................
Phản biện 3:…. ................................................................................................
Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận cấp học
viện tại Học viện Hành chính Quốc gia.
Vào hồi……giờ……phút, ngày….. tháng……năm 2024
Có thể tìm hiểu luận án tại:
- Thư viện Học Viện Hành chính Quốc gia
- Thư viện Quốc gia
3
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ
1. Nguyễn Thị Thùy Dương (2019), “Giải quyết việc làm
cho lao động nông thôn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên”,
Tạp chí Quản lý Nhà nước, (278), 83-85 .
2. Nguyễn Thị Thùy Dương (2020), “Quản lý nhà nước
đối với giải quyết việc làm cho lao động nông thôn ở tỉnh
Thái Nguyên”, Tạp chí Quản lý Nhà nước, (292), 103-105.
3. Nguyễn Thị Thùy Dương (2022), “Thái Nguyên vững
vàng trong đại dịch Covid-19, bảo đảm ổn định lao động,
việc làm“, Tạp chí Quản lý Nhà nước, (317), 97-100.
4
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài luận án
Thái Nguyên, là trung tâm chính trị, kinh tế của khu Việt Bắc nói
riêng, của vùng trung du miền núi Đông Bắc nói chung, là cửa ngõ giao lưu
kinh tế xã hội giữa vùng trung du miền núi với vùng đồng bằng Bắc Bộ.
Trên địa bàn tỉnh, trong những năm qua, việc thực hiện các mục tiêu về giải
quyết việc làm, kết nối cung cầu lao động tại địa phương về cơ bản đã được
triển khai đồng bộ, thiết thực, hỗ trợ người lao động, đặc biệt là lao động
nông thôn về nhận thức, thông tin và tư vấn, các chế độ bảo hiểm, trợ cấp
theo quy định. Theo thống kê của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội
Thái Nguyên, bình quân mỗi năm trên địa bàn tỉnh có trên 15.000 người
trong độ tuổi lao động. Thị trường lao động của tỉnh có đặc thù là sử dụng
nhiều lao động nữ hơn nam, ở độ tuổi ngoài 30, lao động nam khó tìm được
việc làm phù hợp ngay tại địa phương. Những năm gần đây, số lượng các
doanh nghiệp, công ty, nhà máy sản xuất tại Thái Nguyên đang gia tăng với
tốc độ nhanh. Tỉnh đã tiếp nhận nhiều dự án đầu tư mới với quy mô lớn
thuộc nhiều lĩnh vực như: điện tử, may mặc, xây dựng… Nhu cầu tuyển
dụng lao động vào làm việc tại các dự án này là rất lớn. Tuy nhiên, thực tế
lại cho thấy nhiều doanh nghiệp đang gặp khó trong vấn đề tuyển dụng lao
động trong khi nguồn cung lao động của tỉnh vẫn còn tương đối dồi dào.
Giữa cung – cầu trên thị trường lao động Thái Nguyên đang tồn tại bất cập.
Trong khi các doanh nghiệp có nhu cầu tuyển lao động nhưng vẫn không
tuyển đủ và ngược lại, người lao động muốn tìm việc làm nhưng vẫn không
tìm được công việc phù hợp với trình độ, chuyên môn và tay nghề của
mình. Chính điều này không chỉ gây khó khăn cho các doanh nghiệp mà
còn khiến cho người lao động tự đánh mất cơ hội việc làm cho bản thân.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng “vừa thừa, vừa
thiếu” trên thị trường lao động ở tỉnh Thái Nguyên nằm ở công tác quản lý
nhà nước. Mặc dù đã đạt được một số kết quả nhất định, song công tác
quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho lao động nông thôn của tỉnh
chưa thực sự mang lại hiệu quả như mong muốn. Chức năng định hướng
thông qua các kế hoạch, chương trình, đề án về giải quyết việc làm cho lao
động nông thôn chưa bám sát với thực tiễn thị trường. Công tác thực thi
chính sách về giải quyết việc làm, kết nối cung cầu lao động, đào tạo
nghề cho lao động nông thôn, tăng cường thông tin cho lao động khu
vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, lực lượng lao động yếu thế còn nhiều
hạn chế. Bộ máy quản lý nhà nước về giải quyết việc làm vẫn còn tồn
tại bất cập về năng lực, trình độ cán bộ quản lý, sự phối hợp giữa các sở
ban ngành… Chức năng thanh kiểm tra và giám sát thị trường lao động
nông thôn trên địa bàn cũng chưa thực sự tốt, vẫn còn để xảy ra một số
5
tiêu cực như bóc lột sức lao động, trốn đóng bảo hiểm, chậm hoặc nợ
trả lương người lao động…
Ngoài ra, trên phương diện lý luận, mặc dù đã có nhiều nghiên cứu
trong và ngoài nước về giải quyết việc làm cho người lao động nói chung,
cho lao động nông thôn nói riêng. Tuy nhiên, những công trình nghiên cứu
hiện có chủ yếu tập trung vào hiện trạng việc làm và đề xuất các giải pháp
giải quyết việc làm cho lao động nông thôn, không tiếp cận chủ đề này dưới
góc độ của quản lý công dựa trên 05 nội dung cơ bản của lý thuyết quản lý
công: (1) Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho lao
động nông thôn; (2) Xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch định hướng
phát triển thị trường lao động nông thôn; (3) Xây dựng, ban hành hệ thống
pháp luật về việc làm cho lao động nông thôn; (4) Xây dựng và thực thi
chính sách về giải quyết việc làm cho lao động nông thôn; và (5) Thanh
kiểm tra, giám sát về giải quyết việc làm cho lao động nông thôn... Theo
khảo cứu của NCS, cũng đã có một số công trình nghiên cứu về chính sách
việc làm đối với lao động nông thôn song còn ít nghiên cứu mang tính đầy
đủ, toàn diện đề cập đến quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho người
lao động nông thôn gắn kết giữa tạo việc làm, hỗ trợ việc làm với giáo dục
nghề nghiệp cho lao động khu vực nông thôn.
Chính vì vậy, là một cán bộ công tác trong lĩnh vực giáo dục nghề
nghiệp của tỉnh Thái Nguyên, tác giả lựa chọn đề tài “Quản lý nhà nước về
giải quyết việc làm cho lao động nông thôn trên địa bàn tỉnh Thái
Nguyên”. Luận án cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý nhà nước
trong giải quyết, hỗ trợ việc làm cho lao động nông thôn trên địa bàn tỉnh
Thái Nguyên; đồng thời hệ thống hoá và đánh giá công tác quản lý nhà
nước trong lĩnh vực giải quyết việc làm cho lao động nông thôn trên địa
bàn tỉnh, thực hiện được mục tiêu xóa đói giảm nghèo bền vững.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
2.1. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất hệ thống giải pháp có căn cứ khoa học hoàn thiện công tác
quản lý nhà nước của chính quyền địa phương về giải quyết việc làm cho
lao động nông thôn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu tổng quan các công trình khoa học đã công bố có liên
quan đến quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho lao động nông thôn
nói chung và trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên nói riêng; từ đó chỉ ra những
khoảng trống nghiên cứu cần tiếp tục bổ sung, hoàn thiện; và xác định
hướng nghiên cứu cho luận án của tác giả.
- Hoàn thiện, bổ sung khung lý thuyết quản lý nhà nước về giải quyết
việc làm cho lao động nông thôn; xác định chủ thể quản lý, mục tiêu quản
lý, nguyên tắc quản lý và nội dung quản lý nhà nước… Xác định các nhóm
