4
sẽ được nhận tiền trợ cấp hưu trí (hay lương hưu) được trả một lần hoặc đều đặn theo
từng tháng cho đến khi chết.
Các chương trình lương hưu không chỉ được đóng góp bởi những người lao động
mà cả các chủ thuê lao động và thậm chí cả chính phủ.
Sau đó các khoản tiền quỹ trợ cấp hưu trí thu được dùng để đầu tư nhằm đạt được
mức sinh lời nhất định trong khi vẫn đảm bảo an toàn cho khoản vốn. Vì lượng tiền hưu
và lãi suất phải trả hàng tháng hoặc hàng năm là một con số hầu như được xác định trước
và rất định kỳ, cho nên phần lớn vốn của quỹ được xem như có thời gian rất chủ động và
rất dài. Do vậy, các quỹ thường đầu tư vào chứng khoán hoặc tài sản dài hạn để có lãi
cao. Tập hợp của quỹ hưu trí thường bao gồm các trái phiếu, chứng khoán và cho vay dài
hạn có thế chấp. Ngoài ra, các quỹ này còn đầu tư vào các tài sản tài chính có độ rủi ro
thấp như tiền gửi ngân hàng, các loại kỳ phiếu do ngân hàng phát hành...
Mối quan tâm chủ chốt của công tác quản trị quỹ hưu trí bao gồm các vấn đề quản
trị tài sản: những nhà quản trị quỹ hưu trí cố gắng giữ các tài sản với suất sinh lời cao và
rủi ro thấp thông qua sự đa dạng hóa danh mục đầu tư. Họ cũng áp dụng các kỹ thuật
quản trị rủi ro tín dụng và rủi ro lãi suất khác nhằm hạn chế tối đa mức độ rủi ro. Chiến
lược hoạt động của các quỹ hưu trí phụ thuộc vào tình hình kinh tế chung và mức chi tiêu
lâu dài của chủ sở hữu và quản trị quỹ. Có quỹ hưu trí chủ yếu giữ các trái phiếu chính
phủ dài hạn để đảm bảo tính an toàn. Có quỹ thì giữ tỉ lệ lớn các chứng khoán cổ phiếu
công ty để có mức lãi suất cao hơn…
Chẳng hạn, tại Mỹ sau Chiến tranh Thế giới thứ II, thị trường chứng khoán Mỹ
không ổn định, vì thế nên tài sản của các quỹ hưu trí ở Mỹ là các trái phiếu chính phủ dài
hạn, trong khi đó số cổ phiếu công ty chỉ chiếm chưa tới 1% tổng số tài sản. Nhưng trong
những năm 1950, 1960, thị trường chứng khoán bắt đầu ổn định và sôi động với tỷ suất
sinh lời cao. Trước tình hình kinh tế chung, các quỹ hưu trí cần có lợi nhuận cao hơn vì
thế nên các quỹ bắt đầu đầu tư vào cổ phiếu. Hiện nay tài sản cổ phiếu chiếm khoảng 2/3
trong danh mục tài sản của các quỹ hưu trí. Các quỹ hưu trí là những người tham gia chủ
chốt trên thị trường tài chính các nước trên thế giới. Nếu như đầu những năm 1960, các
quỹ hưu trí chỉ nắm giữ khoảng 10% số cổ phiếu trên thị trường chứng khoán thì hiện nay
đã lên đến gần 25%, nhiều hơn so với các tổ chức phi ngân hàng khác. Quỹ hưu trí là một
trong các nhà đầu tư tổ chức lớn tại các nước phát triển.
Ngoài ra, các chương trình lương hưu còn quy định thời gian tối thiểu phải tham
gia đóng góp hoặc số năm tối thiểu phải làm việc tại một công ty để được nhận lương hưu
từ quỹ trợ cấp hưu trí của công ty đó. Thông thường, các công ty yêu cầu nhân viên phải
làm việc 5 năm trước khi được công nhận có quyền lợi đối với các lợi ích của quỹ hưu trí,
nếu nhân viên rời khỏi công ty trước thời hạn 5 năm, bất kể bỏ việc hay bị buộc thôi việc
thì sẽ mất đi mọi quyền lợi từ quỹ hưu trí. Nguyên tắc để thiết lập mức độ trợ cấp là các
mức trợ cấp luôn luôn thấp hơn mức tiền lương khi làm việc. Điều này được lý giải bởi
các cơ sở là người không làm việc thì không thể được hưởng trợ cấp lương hưu bằng thu
nhập khi đang làm việc, bởi vì khi làm việc thì người lao động phải tiêu hao công sức và
