Quy tắc vàng trong nghệ thuật thuyết trình
Hai ngày trước đó
1) Ghi ý tưởng ra giấy
Sau khi đã liệt kê tất cả những ý tưởng muốn đề cập, bạn hãy soạn ra
một sơ đồ để từ đó có thể theo dõi một cách thật tự nhiên (logic). Bạn có
thể loại bớt một vài ý tưởng để giữ cho phần trình bày của bạn được gắn
bó. Bạn cũng nên chuẩn bị vài mẩu chuyện hay cách nói ẩn dụ đểm làm
cho sự diễn đạt có vẻ ứng khẩu tự nhiên.
2) Lặp lại to giọng
Hãy đọc to bài nói chuyện để ghi nhớ cũng để xem nó có dài lê thê hay
buồn bã không. Nên đứng trước gương để xem bạn có nói nhanh, đơn
điệu hay quá kịch liệt chăng.
Buổi sáng cùng ngày
3) Chọn trang phục thích hợp
Trang phục tốt là trang phục thích nghi với công chúng và nhất là làm
cho bạn thoải mái. Nếu bị dị ứng với cà vạt, bạn chớ nên đeo vào ngày
này. Nên chọn các trang phục mà bạn thường mặc: rộng và nhẹ để
không quá nóng. Tránh bó người trong chiếc quần dài hay một chiếc váy
khiến bạn không thể thở nổi.
4) Ăn nhẹ
Không có gì tệ hại hơn là vừa nói chuyện mà bụng vừa đói meo hay sôi
lên sùng sục. Nên nhấm nháp chút gì đó để tỉnh táo, dĩ nhiên phải ăn thứ
dễ tiêu. Trước khi bắt đầu, bạn cũng có thể nhai một mẩu đường hay
chocolate. Không nên uống rượu bia, nước có gaz, cà phê vì chúng có
thể khiến bạn nói năng không suôn sẻ. Dĩ nhiên, uống một li nước là tốt.
Năm phút trước khi bắt đầu
5) Nên vào phòng vệ sinh
Trút bầu tâm sự, nhìn qua một lượt trang phục, răng, cửa quần và nút áo
có đóng khuy kĩ chưa? Cà vạt, cổ áo có bẻ gập đúng chưa.
6) Bỏ hết đồ vật trong túi ra
7) Hít, thở
Thư giãn bằng cách thở sâu, thở bằng bụng là cách hiệu quả nhất. Hít
vào sâu bằng cách phình bụng và thở ra thật dài trong khi tập trung tư
tưởng.
8) Làm thông giọng
Trong khi tìm cách tập trung trước khi nói chuyện, bạn có thể đứng yên
một chỗ, nhưng tốt hơn là nói vài câu với cử tọa chung quanh. Điều này
không chỉ cho phép bạn thư giãn mà còn là cách để "khởi động" và
thông giọng cho rõ ràng.
Trong khi trình bày
9) Nên bắt đầu bằng một câu hài hước
Không nên bắt đầu một cách nghiêm trang quá. Hãy vào đề bằng một
câu nói hài hước, một giai thoại để thu hút sự chú ý của thính giả và làm
không khí đỡ căng thẳng. Sau đó hãy trình bày với mỗi thính giả bằng
cách nhìn vào mắt họ và tìm cách thuyết phục họ với tư cách cá nhân.
Nếu phòng rộng và có nhiều người, bạn nên lần lượt "ghé mắt" vào tất
cả.
10) Nói ít, nhưng nói hay
Cũng như việc pha trò, những câu nói ngắn gọn lại là những câu hay
nhất. Loại bỏ những gì thừa thải và hãy dùng những từ ngữ mà ai cũng
hiểu. Như thế, bạn không có nguy cơ đánh mất dần khá giả "ở giữa
đường". Hãy tránh lối nói trích dẫn "như ông X đã nói... " vì chúng chỉ
làm nặng nề đề tài mà thôi.
11) Thay đổi giọng nói
Để lôi cuốn thính giả, giọng nói cần rành rọt, thong thả. Do vậy, phụ nữ
cần giữ cho giọng tương đối trầm và ngược lại, nam giới cần giữ giọng
cho cao hơn một chút. Giọng nói phải thay đổi đa dạng như một cuộc trò
chuyện thường ngày, với những lúc nghỉ, lúc nói nhanh và những thay
đổi về âm điệu.
12) Hãy cử động
Bằng cách phối hợp cử chỉ và lời nói, bạn sẽ thuyết phục được mọi
người hơn. Bàn tay giữ một vị trí rất quan trọng, với điều kiện không để
chúng vung vẩy đủ mọi hướng. Không nên ngại ngùng bước tới bước lui
bày tỏ các thí dụ bằng điệu bộ và đôi lúc sử dụng tấm bảng để phác họa
các sơ đồ nhỏ trực tiếp. Tuy nhiên cũng đừng lạm dụng quá.
13) Duy trì sự chú ý của công chúng
Mở miệng ngáp, ghế kêu răng rắc, nhiều người tụm năm tụm ba nói
chuyện... đó là những dấu hiệu cho thấy công chúng bắt đầu mệt mỏi.
Không có gì tốt hơn là bạn hãy nói nhanh để kết thúc mau hơn. Hãy phát
triển một thí dụ khôi hài... sử dụng một ẩn dụ độc đáo để làm cho mọi
người cười. Nhờ cách này sự chú ý của thính giả sẽ tự trở lại.
14) Hãy nói chậm khi có sự cố
Quên, lúng túng,... là điều thường gặp khi trình bày. Lúc này, nên nói
chậm lại để làm khớp lại vấn đề. Chẳng hạn, bạn có thể bám vào ý tưởng
sau cùng mà bạn vừa phát triển trong khi tìm lại mạch trình bày.
15) Nở nụ cười khi kết thúc
Kết thúc tốt đẹp là kết thúc kèm theo một nụ cười và một câu nói vui
nhộn. Điều tốt nhất mà bạn có thể hy vọng là một tràng cười vang lên
trong phòng. Điều này sẽ để lại một kỉ niệm tốt đẹp, nhưng không xóa
nhòa mục đích thật sự của bài nói chuyện.