Ộ
Ộ
Ủ
ộ ậ
ự
ạ
Ệ C NG HOÀ XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM Đ c l p T do H nh phúc Sùng Phài, ngày 20 tháng 3 năm 2017
Ơ Ề
Ấ Ỉ Ị Đ N Đ NGH Ế Ậ CÔNG NH N SÁNG KI N C P T NH
ườ ế ấ ộ ồ ự ệ ậ ử Kính g i: Th ng tr c H i đ ng xét, công nh n sáng ki n c p huy n
ườ ế ấ ỉ ộ ồ ự ậ Th ng tr c H i đ ng xét, công nh n sáng ki n c p t nh
ướ Tôi ghi tên d i đây:
ọ
H và tên
Số TT
Ngày tháng năm sinh
Ch cứ danh
Ghi chú
ơ N i công tác ặ ơ (ho c n i ườ ng trú) th
Trình độ chuyên môn
T lỷ ệ (%) đóng góp vào ệ ạ vi c t o ra sáng ki nế
ạ ọ Đ i h c
1 Mai Th Lan Ph
Tr ngườ sư Giáo ị ươ ầ ng 26/06/1983 m m non ph mạ 100% viên Sùng Phài m mầ
non
ả ề ộ ố ệ ậ ị Là tác gi đ ngh xét công nh n sáng ki n: ế “M t s bi n pháp rèn k ỹ
ớ ẫ ổ ộ ẻ ẩ năng phát âm chu n cho tr 3 tu i dân t c Mông l p m u giáo bé Trung Tâm
ườ ườ ệ ầ ỉ tr ng M m non Sùng Phài, huy n Tam Đ ng, t nh Lai Châu”.
ơ ở ượ ế ầ ậ ỉ C s đ c yêu c u công nh n sáng ki n: UBND t nh
ụ ự ụ ế ầ Lĩnh v c áp d ng sáng ki n: Giáo d c m m non
ế ượ ầ ầ ụ ụ ử ặ Ngày sáng ki n đ c áp d ng l n đ u ho c áp d ng th : Tháng 9/2014
ả ả ấ ủ ế Mô t b n ch t c a sáng ki n:
Tính m iớ
ắ ượ ủ ừ ữ ể ẻ ặ Giáo viên n m đ ạ c đ c đi m ngôn ng riêng c a t ng tr . Linh ho t
ạ ộ ữ ể ạ ườ ồ l ng ghép phát tri n ngôn ng trong các ho t đ ng t o môi tr ng cho tr ẻ
ượ ượ ạ ả ạ đ c nghe, đ
c phát âm…linh ho t trong công tác gi ng d y. 1
ử ụ ẻ ạ ạ ế Tr nói rõ ràng s d ng linh ho t các lo i câu khác nhau trong giao ti p,
ủ ộ ở ướ ệ ớ ạ ộ ườ ch đ ng kh i x ng trong các cu c trò chuy n v i b n bè cô giáo, ng i xung
quanh...
ẻ ệ ẩ ơ ọ ơ ỹ ẩ Tr rèn luy n k năng phát âm chu n h n, nói ng ng ít h n, kh u hình
ẩ ơ ẻ ạ ạ ự ủ ẻ ặ ệ ố ừ ủ khi phát âm c a tr chu n h n, tr m nh d n t tin, và đ c bi t v n t c a tr ẻ
ữ ạ ơ ạ ề ệ ể ạ ạ phong phú đa d ng h n t o đi u ki n phát tri n ngôn ng m ch l c.
ệ ế ả Hi u qu sáng ki n đem l ạ i:
ữ ả ỹ ụ Sau khi áp d ng nh ng gi ớ i pháp m i trong vi c ệ rèn k năng phát âm
ẻ ẩ ẫ ổ ộ ớ ườ chu n cho tr 3 tu i dân t c Mông l p m u giáo bé Trung Tâm tr ầ ng m m non
ả ư ạ ệ Sùng Phài đ t hi u qu nh sau :
ẻ ượ ệ ể ể ả Tr đ ủ ữ c rèn luy n, phát tri n ngôn ng . Kh năng nghe, hi u, nói c a
ấ ượ ự ữ ể ế ẻ ẻ ở ự ể tr có nh ng chuy n bi n tích c c, ch t l ng tr lĩnh v c phát tri n ngôn
ế ủ ữ ẻ ả ố ơ ng tăng, kh năng giao ti p c a tr khi ở ớ ở l p, nhà t ẻ t h n. Tr thích tham
ạ ộ ữ gia vào các ho t đ ng, lĩnh h i đ ộ ượ ố ừ ng pháp. c v n t ,
ề ẻ ẩ ẩ ơ ở ỹ ỉ Tr có k năng đi u ch nh kh u hình, h i th khi phát âm chu n, tr ẻ
ạ ự ạ ứ m nh d n t ế tin trong giao ti p, h ng thú trong ẩ phát âm chu n th hi n ể ệ trẻ
ẻ ạ ạ ự ế phát âm chu n tẩ ăng 49%, tr m nh d n t tin trong giao ti p tăng 36% .
ệ ỗ ườ Giáo viên có kinh nghi m ệ phát hi n các l i phát âm sai th ọ ng nói ng ng
ở ẻ ử ụ ươ ạ ạ ọ ơ tr , s d ng các ph ng pháp linh ho t sáng t o chú tr ng h n trong quá trình
ẩ ọ ẻ ố ưỡ ạ ẩ ử ỗ s a l i phát âm không chu n, nói ng ng: D y tr u n l ơ ạ i, đ y h i, t o không
ỏ ồ ẻ ế ẻ ả ằ ờ khí tho i mái, không h i d n tr khi n tr lúng túng, b ng l ơ i nói, trò ch i,
ệ ạ ơ ượ ề ố ẻ ể ệ bài th , câu truy n t o đ c nhi u tình hu ng cho tr ả th hi n tình c m
ằ ừ b ng các âm, các t ẩ chu n.
ứ ầ ệ ẻ ậ ạ ọ ẩ Giáo viên nh n th c t m quan tr ng trong vi c d y tr phát âm chu n
ở ứ ọ ậ ủ ể ẵ ẻ ở ẫ ổ ữ l a tu i m u giáo đ s n sàng cho quá trình h c t p c a tr nh ng năm
ấ ầ ế ế ti p theo là r t c n thi t.
ả ưở ủ ề ạ Đánh giá v ph m vi nh h ế ng c a sáng ki n:
2
ụ ứ ế ệ Sau khi nghiên c u và áp d ng sáng ki n kinh nghi m vào rèn tr .ẻ Đ nế
ờ ượ ữ ế ư ể th i đi m này tôi đã thu đ c nh ng k t qu ả nh mong mu n, ố sáng ki nế
ữ ụ ạ ớ ổ ườ ẫ ầ không nh ng áp d ng t i l p m u giáo 3 tu i tr ng m m non Sùng Phài mà
ụ ự ớ ườ ầ ệ còn áp d ng th c hi n lâu dài v i các tr ng m m non trong toàn ỉ t nh có cùng
ề ệ . đi u ki n
ệ ầ ề ế ể ụ Các đi u ki n c n thi ế t đ áp d ng sáng ki n:
ể ế ề ệ ệ ả ầ ế ể Đ sáng ki n có hi u qu , đi u ki n c n thi t đ tôi hoàn thành sáng
ế ồ ả ạ ồ ồ ơ ki n g m: Tranh nh, đ dùng đ ch i… đa d ng phong phú kích thích tr ẻ
ố ợ ụ ư ự ủ ệ ẻ phát âm. Có s ph i h p c a ph huynh trong vi c đ a tr ọ đi h c th ườ ng
ệ ẻ ở xuyên, luy n phát âm cho tr khi nhà.
ầ ượ ả ữ ậ Không Nh ng thông tin c n đ c b o m t:
ợ ượ ặ ự ế ể ượ Đánh giá l i ích thu đ c ho c d ki n có th thu đ c do áp
ế ủ ụ ế d ng sáng ki n theo ý ki n c a tác gi ả :
ẻ ẩ ỹ ế ề ơ ở ỉ Tr có k năng trong phát âm chu n, bi ề t đi u ch nh h i th , đi u
ố ừ ư ẩ ỉ ch nh kh u hình khi phát âm, nói năng l u loát, v n t ơ phong phú h n,
ạ ự ạ ơ m nh d n t ế tin h n trong giao ti p.
ợ ượ ặ ự ế ể ượ Đánh giá l i ích thu đ c ho c d ki n có th thu đ c do áp
ế ủ ổ ứ ụ ế ụ ế d ng sáng ki n theo ý ki n c a t ch c, cá nhân đã áp d ng sáng ki n và
ả ế ế ủ theo ý ki n c a tác gi sáng ki n
ệ ậ ế ọ ở ẻ ế ạ Giáo viên có kinh nghi m nh n bi t các d ng ng ng tr , bi t cách rèn tr ẻ
ẻ ế ẩ ố ưỡ ề ề ẩ ỉ ỉ phát âm chu n. Tr bi t cách u n l ơ i, đi u ch nh đ y h i, đi u ch nh môi đ ể
ạ ự ạ ế ẩ phát âm chu n, m nh d n t tin trong giao ti p.
ữ ườ ổ ứ ế ầ ụ ầ ườ Nh ng ng i tham gia t ch c áp d ng sáng ki n l n đ u là ng i tham
ụ ả ớ ớ ả ả ồ gia áp d ng gi i pháp m i cùng v i tác gi , không ph i là đ ng tác gi ả .
ộ
ọ
TT
H và tên
Ngày tháng năm sinh
Ch cứ danh
ụ 1 03/11/1992
ệ ị L c Th Di u Linh
ơ N i công tác ặ ơ (ho c n i ườ ng trú) th ngườ Tr ầ m m non
Trình độ chuyên môn Trung c pấ
N i dung công vi c ápệ d ngụ D y trạ ẻ ệ luy n phát
Giáo viên
3
Sùng Phài âm chu nẩ
ự ọ ơ ự Tôi xin cam đoan m i thông tin nêu trong đ n là trung th c, đúng s
ệ ậ ị ướ ậ th t và hoàn toàn ch u trách nhi m tr c pháp lu t.
ƯỜ NG I ĐĂNG KÝ
ươ ị Mai Th Lan Ph ng
Ắ Ế BÁO CÁO TÓM T T SÁNG KI N
1. Tác gi ả
ọ ị ươ H và tên: Mai Th Lan Ph ng
ộ ạ ọ ư ạ ầ ộ Trình đ văn hóa: 12/12 Trình đ chuyên môn: Đ i h c s ph m M m
non
ứ ụ ơ ị ườ ầ Ch c v , đ n v công tác: Giáo viên Tr ng m m non Sùng Phài.
ụ ượ ệ ạ ớ ẫ ả Nhi m v đ c phân công: Gi ng d y l p M u giáo bé Trung Tâm
ộ ố ệ ẩ ỹ 2. Tên sáng ki nế : “M t s bi n pháp rèn k năng phát âm chu n cho
ổ ộ ớ ẻ ẫ ườ ầ tr 3 tu i dân t c Mông l p m u giáo bé Trung Tâm tr ng M m non Sùng
ệ ỉ ườ Phài, huy n Tam Đ ng, t nh Lai Châu”.
3. Tính m iớ
ắ ượ ủ ừ ữ ể ẻ ặ Giáo viên n m đ ạ c đ c đi m ngôn ng riêng c a t ng tr . Linh ho t
ạ ộ ữ ể ạ ườ ồ l ng ghép phát tri n ngôn ng trong các ho t đ ng t o môi tr ng cho tr ẻ
ượ ượ ả ạ ạ đ c nghe, đ c phát âm…linh ho t trong công tác gi ng d y.
ử ụ ẻ ạ ạ ế Tr nói rõ ràng s d ng linh ho t các lo i câu khác nhau trong giao ti p,
ủ ộ ở ướ ệ ớ ạ ộ ườ ch đ ng kh i x ng trong các cu c trò chuy n v i b n bè cô giáo, ng i xung
quanh...
4
ẻ ệ ẩ ơ ọ ơ ỹ ẩ Tr rèn luy n k năng phát âm chu n h n, nói ng ng ít h n, kh u hình
ẻ ạ ạ ự ủ ẻ ơ ặ ệ ố ừ ủ ẩ khi phát âm c a tr chu n h n, tr m nh d n t tin và đ c bi t v n t c a tr ẻ
ữ ạ ơ ạ ể ề ệ ạ ạ phong phú đa d ng h n t o đi u ki n phát tri n ngôn ng m ch l c.
ệ ế ả 4. Hi u qu sáng ki n mang l ạ i
ữ ả ỹ ụ Sau khi áp d ng nh ng gi ớ i pháp m i trong vi c ệ rèn k năng phát âm
ẻ ẩ ẫ ổ ộ ớ ườ chu n cho tr 3 tu i dân t c Mông l p m u giáo bé Trung Tâm tr ầ ng m m non
ả ư ạ ệ Sùng Phài đ t hi u qu nh sau :
ẻ ượ ệ ể ể ả Tr đ ủ ữ c rèn luy n, phát tri n ngôn ng . Kh năng nghe, hi u, nói c a
ấ ượ ự ữ ể ế ẻ ẻ ở ự ể tr có nh ng chuy n bi n tích c c, ch t l ng tr lĩnh v c phát tri n ngôn
ế ủ ữ ẻ ả ố ơ ng tăng, kh năng giao ti p c a tr khi ở ớ ở l p, nhà t ẻ t h n. Tr thích tham
ạ ộ ữ gia vào các ho t đ ng, lĩnh h i đ ộ ượ ố ừ ng pháp. c v n t ,
ề ẻ ẩ ẩ ơ ở ỹ ỉ Tr có k năng đi u ch nh kh u hình, h i th khi phát âm chu n, tr ẻ
ạ ự ạ ứ m nh d n t ế tin trong giao ti p, h ng thú trong ẩ phát âm chu n th hi n ể ệ trẻ
ẻ ạ ạ ự ế phát âm chu n tẩ ăng 49%, tr m nh d n t tin trong giao ti p tăng 36% .
ệ ỗ ườ Giáo viên có kinh nghi m ệ phát hi n các l i phát âm sai th ọ ng nói ng ng
ở ẻ ử ụ ươ ạ ạ ọ ơ tr , s d ng các ph ng pháp linh ho t sáng t o chú tr ng h n trong quá trình
ẩ ọ ẻ ố ưỡ ạ ẩ ử ỗ s a l i phát âm không chu n, nói ng ng: D y tr u n l ơ ạ i, đ y h i, t o không
ỏ ồ ẻ ế ẻ ả ằ ờ khí tho i mái, không h i d n tr khi n tr lúng túng, b ng l ơ i nói, trò ch i,
ệ ạ ơ ượ ề ố ẻ ể ệ bài th , câu truy n t o đ c nhi u tình hu ng cho tr ả th hi n tình c m
ằ ừ b ng các âm, các t ẩ chu n.
ứ ầ ệ ẻ ậ ạ ọ ẩ Giáo viên nh n th c t m quan tr ng trong vi c d y tr phát âm chu n
ở ứ ọ ậ ủ ể ẵ ẻ ở ẫ ổ ữ l a tu i m u giáo đ s n sàng cho quá trình h c t p c a tr nh ng năm
ấ ầ ế ế ti p theo là r t c n thi t.
ạ ả ưở ủ ế 5. Ph m vi nh h ng c a sáng ki n
ụ ứ ế ệ Sau khi nghiên c u và áp d ng sáng ki n kinh nghi m vào rèn tr .ẻ Đ nế
ờ ượ ữ ế ư ể th i đi m này tôi đã thu đ c nh ng k t qu ả nh mong mu n, ố sáng ki nế
ữ ụ ạ ớ ổ ườ ẫ ầ không nh ng áp d ng t i l p m u giáo 3 tu i tr ng m m non Sùng Phài mà
5
ụ ự ớ ườ ầ ệ còn áp d ng th c hi n lâu dài v i các tr ng m m non trong toàn ỉ t nh có cùng
ề ệ . đi u ki n
Ụ Ạ ƯỜ NG
ƯỜ PHÒNG GIÁO D C VÀ ĐÀOT O TAM Đ Ầ NG M M NON SÙNG PHÀI TR
6
Ế
Ế
THUY T MINH SÁNG KI N
ộ ố ệ ổ ẻ ẩ ỹ ộ “M t s bi n pháp rèn k năng phát âm chu n cho tr 3 tu i dân t c
ớ ẫ ườ ầ Mông l p m u giáo bé Trung Tâm tr ệ ng M m non Sùng Phài, huy n
ườ Tam Đ ng,
ỉ t nh Lai Châu”
Tác gi ị : ả Mai Th Lan Ph ươ ng
ạ ọ ư ạ ầ ộ Trình đ chuyên môn: Đ i h c S ph m m m non
ứ ụ Ch c v : Giáo viên
ơ ườ ườ ầ N i công tác: Tr ng m m non Sùng Phài Tam Đ ng Lai Châu
Sùng Phài, ngày 20 tháng 03 năm 2017
I. THÔNG TIN CHUNG
ộ ố ệ ẩ ỹ 1. Tên sáng ki n:ế “M t s bi n pháp rèn k năng phát âm chu n cho
ớ ẫ ổ ộ ẻ ườ ầ tr 3 tu i dân t c Mông l p m u giáo bé Trung Tâm tr ng M m non Sùng
ệ ỉ ườ Phài, huy n Tam Đ ng, t nh Lai Châu”.
2. Tên tác giả
7
ọ H và tên: ị Mai Th Lan Ph ươ ng
Năm sinh: 26/06/1983
ườ ườ ố ơ N i th ổ ng trú: T 8 Ph ng Tân Phong Thành Ph Lai Châu T nhỉ
Lai Châu.
ạ ọ ư ạ ầ ộ Trình đ chuyên môn: Đ i h c S ph m m m non.
ứ ụ ạ ớ ẫ Ch c v công tác: Giáo viên d y l p M u giáo bé Trung Tâm
ệ ơ ườ ầ N i làm vi c: Tr ệ ng M m non Sùng Phài Xã Sùng Phài Huy n
ườ ỉ Tam Đ ng – T nh Lai Châu
ệ ạ Đi n tho i: 0912589018.
ỷ ệ ế ạ T l đóng góp t o ra sáng ki n: 100%
ầ ụ ự ế Chuyên môn M m non. 3. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n:
ụ ờ ừ ế ế T tháng 9 năm 2014 đ n tháng 3 năm 4. Th i gian áp d ng sáng ki n:
2017.
ơ ị ế ụ 5. Đ n v áp d ng sáng ki n
ị ườ ầ ơ Tên đ n v : Tr ng M m Non Sùng Phài.
ỉ ị ườ ườ ệ ầ ỉ Đ a ch : Tr ng m m non Sùng Phài, Huy n Tam Đ ng, T nh Lai
Châu.
ệ ạ Đi n tho i: 02133751768
Ộ Ế II. N I DUNG SÁNG KI N
ế ự ủ ụ ệ ệ ự ầ 1. S c n thi ế : t, m c đích c a vi c th c hi n sáng ki n
ự ầ 1.1. S c n thi ế t
ủ ị ừ ồ ứ ủ ả ế Ch t ch H Chí Minh đã t ng nói : “Ti ng nói là th c a c i vô cùng
ủ ả ộ ờ ữ ọ lâu đ i và quý báu c a dân t c. Chúng ta ph i gi gìn nó, quý tr ng nó, làm
ổ ế ắ ộ ể ộ cho nó ph bi n ngày càng r ng kh p”. Trong xã ớ h i ngày càng phát tri n, v i
ế ộ ệ ầ ậ ẩ ầ ở ế xu th h i nh p toàn c u, vi c phát âm chu n ngày càng tr nên c n thi t và
ệ ẻ ệ ẩ ế quan tr ng.ọ Rèn luy n cho tr phát âm chu n là vi c làm thi t th c, ự gi gìnữ
ủ ự ủ ế ộ ệ ư ờ ố ố v n văn hóa c a dân t c và s trong sáng c a ti ng Vi t. Nh l i c Th ủ
ạ ồ ế ệ ẻ ả ướ t ng Ph m Văn Đ ng đã nói: “Th h tr ngày nay và ngày mai ph i nói t ố t,
8
ế ố ơ ờ ữ ủ ế ự ệ ả ph i vi t h n chúng ta bây gi t t ...” “Gi gìn s trong sáng c a ti ng Vi t và
ụ ự ủ ư ụ ể ể ẩ ự ủ ể chu n hóa nó đ ph c v s phát tri n c a t duy, s phát tri n c a trí tu ệ
ườ ệ ể ủ ự ủ ự ệ con ng i Vi t Nam, s phát tri n c a s nghi p XHCN c a chúng ta”.
ế ệ ữ ứ ườ Ti ng Vi t là ngôn ng chính th c dùng trong nhà tr ng và các c s ơ ở
ụ ừ ầ ữ ượ ử ụ ư ộ giáo d c t ế m m non đ n đ i h c. ạ ọ Ngôn ng đ c s d ng nh m t ph ươ ng
ủ ư ệ ượ ủ ư ữ ể ỏ ti n c a t duy, hay còn đ c hi u ngôn ng là “cái v ” c a t duy, là
ươ ứ ể ố ườ ể ượ ữ ph ạ ng th c bi u đ t mu n cho ng i khác hi u đ c nh ng suy nghĩ, nhu
ủ ả ố ờ ầ c u, mong mu n c a b n thân thông qua l ậ i nói. Chính vì v y, trong 5 năm
ờ ủ ữ ẻ ệ ể ẩ ầ đ u đ i c a tr thì vi c phát tri n ngôn ng , rèn ỹ k năng phát âm chu n cho
ấ ầ tr ẻ là r t c n thi ế t.
ạ ớ ẫ ườ ẻ ầ T i l p m u giáo bé trung tâm tr ổ ng m m non Sùng Phài có 18 tr 3 tu i
ể ố ẻ ố ộ ườ ộ ề đ u là dân t c Mông, là dân t c thi u s tr s ng trong môi tr ế ng ti ng m ẹ
ế ế ườ ớ ả ẻ đ không ph i là ti ng Vi ệ Khi đ n tr t. ng tr ẻ ườ th ế ng giao ti p v i nhau
ế ế ệ ở ẻ ế ằ b ng ti ng m đ , b i ẹ ẻ ở v n tố ừ ti ng Vi ẻ ư tr còn ít, khi giao ti p tr ch a t
ạ ạ ự ẻ ả ủ ệ ưở ề ừ ế ấ m nh d n, t tin. Vi c phát âm c a tr nh h ng r t nhi u t ẹ ẻ ti ng m đ ,
ư ế ẻ ẩ ọ ậ ẫ d n đ n tr phát âm ch a chu n, phát âm sai, nói ng ng, ệ Chính vì v y vi c
ấ ầ ẻ ỹ ẩ rèn k năng phát âm chu n cho tr là r t c n thi ế . t
ữ ẻ ẩ ọ ỹ Rèn k năng phát âm chu n giúp cho tr nói rõ ch , không ng ng, phát
ố ừ ể ạ ự ướ ữ ấ tri n v n t ẻ ẻ ạ cho tr , tr m nh d n t tin khi giao ti p. ế Tr c nh ng v n đ ề
ộ ố ệ ỹ ọ ạ trên tôi đã m nh d n ạ ch n sáng ki n ế “M t s bi n pháp rèn k năng phát
ớ ẫ ổ ộ ẻ ẩ âm chu n cho tr 3 tu i dân t c Mông l p m u giáo bé Trung Tâm tr ườ ng
ườ ệ ầ ỉ M m non Sùng Phài, huy n Tam Đ ng, t nh Lai Châu”.
ụ 1.2. M c đích
ế ề ứ ự ạ ạ ấ ả i Nghiên c u th c tr ng tìm ra nguyên nhân h n ch , đ xu t các gi
ụ ắ ạ ớ ế pháp m i kh c ph c các h n ch .
ẻ ể ả ỹ ẩ Giúp tr có k năng phát âm chu n, phát tri n kh năng nghe, nói, s ử
ượ ừ ữ ả ợ ơ ụ d ng đ c các t ớ , câu phù h p v i ng c nh, tr ẻ ự t tin h n trong quá trình
ế ọ ườ ớ giao ti p v i m i ng i xung quanh.
9
ự ệ ể ạ 2. Ph m vi tri n khai th c hi n
ứ ự ế ẻ ạ ẫ Ph m vi sáng ki n nghiên c u th c hi n: ổ ớ ệ 18 tr 3 tu i l p M u giáo bé
ườ ầ Trung Tâm tr ng m m non Sùng Phài.
ả 3. Mô t ế . sáng ki n
ướ ế ạ 3.1. Mô t ả ả gi i pháp tr c khi t o ra sáng ki n.
ủ ữ ệ ẩ Trong nh ng năm qua vi c rèn phát âm chu n c a giáo viên cho tr ẻ
ự ự ự ư ệ ế ệ ọ ỹ cũng đã th c hi n xong ch a th c s chú tr ng đ n vi c rèn k năng phát âm
ư ư ẻ ế ẩ ẩ ọ ệ chu n cho tr , có giáo viên còn phát âm ch a chu n, ch a chú tr ng đ n vi c
ẻ ẻ ả ọ ề ả ạ ạ ử ỗ s a l i cho tr khi tr nói ng ng. B n thân t ôi gi ng d y đã nhi u năm t i xã
ớ ọ ế ạ ậ ấ ẻ Sùng Phài, trong quá trình d y, ti p xúc v i h c sinh tôi nh n th y tr còn
ề ở ứ ẻ ộ ổ ấ ẫ ọ ổ phát âm sai, nói ng ng r t nhi u ấ l a tu i m u giáo nh t là tr đ tu i lên 3.
ẻ ở ộ ổ ộ ố ố ừ ấ ị ộ Tr đ tu i lên 3 đã có m t s v n t nh t đ nh xong b máy phát âm
ẻ ư ẻ ư ủ ệ ả ẩ ạ ủ c a tr ch a hoàn thi n, kh năng phát âm c a tr ch a chu n, l i là ng ườ i
ả ộ ưở ế ị ươ ế ẫ ẻ dân t c Mông nên nh h ng ti ng đ a ph ng d n đ n tr phát âm còn
ư ừ ọ ẻ ừ ẻ ng ng. nh : T “cô giáo” thì tr phát âm “ô giáo”, t ơ “ăn c m” tr phát âm
ừ ẻ ọ ừ ớ ọ ẻ ơ “ăng m”, t ọ “đi h c” tr phát âm “đi c”, t “l p h c” tr phát âm “l ớ t
ọ c”….
ứ ượ ầ ư ủ ụ ề ậ ọ V phía ph huynh ch a nh n th c đ ệ ạ c t m quan tr ng c a vi c d y
ẹ ẻ ẻ ắ ẻ ẩ cho tr phát âm chu n, cha m tr đôi khi phát âm còn sai nên tr b t ch ướ c,
ự ố ợ ư ẻ ạ ớ ch a có s ph i h p v i giáo viên trong quá trình d y tr nói.
ữ ẻ ệ ạ ẩ ớ ể ạ V i nh ng hi n tr ng nêu trên đ d y tr phát âm chu n thông qua các
ạ ộ ụ ả ự ư ệ ho t đ ng trong ngày tôi đã áp d ng các gi i pháp th c hi n nh sau:
ả ạ ộ ẻ ạ Gi i pháp 1: D y tr phát âm chu n ẩ thông qua ho t đ ng tăng
ệ ườ c ế ng ti ng Vi t cho tr ẻ.
ừ ầ ự ự ế ế ạ ọ ọ Ngay t đ u năm h c tôi đã ti n hành xây d ng k ho ch l a ch n các
ệ ủ ề ừ ữ ừ ầ ợ ớ ừ ế t ti ng Vi t theo t ng ngày, t ng tu n phù h p v i ch đ . Ngoài nh ng t ừ
ế ệ ự ế ồ ườ ti ng Vi ạ t đã xây d ng trong k ho ch tôi còn l ng ghép tăng c ế ng ti ng
ệ ạ ộ ẻ ệ ả ẻ Vi t vào trong các ho t đ ng khác trong ngày: Đón tr , v sinh, tr tr …
10
ườ ệ ữ ẻ ọ Trong quá trình tăng c ế ng ti ng Vi ự t cho tr tôi đã l a ch n nh ng t ừ
ế ệ ẻ ư ạ ẻ ố ti ng Vi t mà tr nói ch a chính xác. D y tr ắ theo nguyên t c con s 3 cô
ừ ừ ẻ phát âm t ng t cho tr phát âm theo.
ẻ ừ ụ ạ ầ ừ ẫ Ví d : D y tr t ọ “cô giáo” cô đ c m u 3 l n t “cô giáo” sau đó cho
ẻ ọ tr đ c theo sau.
ụ ẻ ọ ừ ừ ế ừ Ví d : Tr nói ng ng t ế “cái gh ” thành t “cái ”; t ớ “Vào l p” thành
ớ ạ ẻ ự ẻ ừ t “vào p” thì giáo viên phát âm l i cho tr nghe và cho tr t phát âm theo,
ẻ ượ ạ ẻ ẩ ơ ưỡ ế n u tr không phát âm theo cô đ c thì d y tr cách đ y h i ra, l i đè
ố ưỡ ố ồ xu ng, u n l i lên r i phát âm.
ả ơ ẻ ạ ẩ Gi i pháp 2: D y tr phát âm chu n thông qua bài th , bài hát, câu
ệ ế ọ ạ chuy n cô d y trong các ti t h c.
ớ ố ẻ ẩ V i mong mu n tr ạ ọ phát âm chu n không ng ng, trong quá trình d y
ơ ể ẻ ọ ệ ươ ế ạ ạ tr đ c th , k truy n trong ch ẻ ọ ng trình lên k ho ch tôi luôn d y tr đ c
ơ ể ệ ướ ứ ề ẻ ọ th , k truy n, hát d i nhi u hình th c khác nhau, cho tr đ c th , k ơ ể
ế ợ ệ ớ ộ ọ ẻ ọ ơ ể ệ truy n k t h p v i làm đ ng tác minh h a, cho tr đ c th , k truy n theo
ờ ả ớ ầ ủ ầ ọ ổ ọ yêu c u c a cô: Đ u tiên cô m i c l p đ c, t ỗ ầ , nhóm, cá nhân đ c. M i l n
ẻ ọ ử ể ệ ế ắ ơ ộ tr đ c th , hát, k truy n cô l ng nghe s a sai đ ng viên khuy n khích đ ể
ơ ể ứ ệ ẻ ọ tr hào h ng trong quá trình đ c th , k chuy n.
Ư ể ủ ả 3.1.1. u đi m c a gi i pháp cũ
ả ạ ộ ẻ ạ Gi i pháp 1: D y tr phát âm chu n ẩ thông qua ho t đ ng tăng
ệ ườ c ế ng ti ng Vi t cho tr ẻ.
ề ụ ể ế ừ ế ệ V giáo viên: ti ng Vi ầ ừ t, theo t ng tu n, ạ Đã lên k ho ch c th các t
ủ ề ể ạ ữ ừ ẻ ừ ế ệ ẻ ạ theo t ng ch đ đ d y tr . Qua nh ng t ti ng Vi t mà cô d y tr cũng là
ệ ả ẩ ộ ơ ắ lúc cô luy n phát âm cho chính b n thân m t cách chu n xác h n, khi l ng
ừ ế ệ ữ ừ ẻ ẻ ọ nghe tr đ c các t ti ng Vi ệ t thì phát hi n nh ng t ọ tr nói ng ng, phát âm
ẩ ừ ư ướ ẻ ẫ ẩ ơ ch a chu n t ử đó s a sai, h ng d n tr cách phát âm chu n h n.
ừ ế ệ ẻ ệ ẩ ơ V tr : ti ng Vi t, tr luy n phát âm chu n h n, có ề ẻ Thông qua các t
ự ế ớ ọ ườ ố ừ v n t ơ t phong phú h n, tin trong quá trình giao ti p v i m i ng i xung
11
quanh.
ả ơ ẻ ạ Gi i pháp 2: D y tr phát âm thông qua bài th , bài hát, câu
ệ ế ọ chuy n trong các ti t h c.
ề ụ ể ế ạ ơ V giáo viên: ệ Đã lên k ho ch c th các bài th , bài hát, câu chuy n
ủ ề ể ạ ữ ừ ừ ẻ ầ ơ theo t ng tu n, theo t ng ch đ đ d y tr . Thông qua nh ng bài th , bài
ệ ươ ạ ơ hát, câu chuy n trong ch ẻ ọ ng trình mà cô d y tr đ c th , hát các bài hát, k ể
ệ ươ ữ ệ ừ ẻ các câu chuy n trong ch ng trình phát hi n nh ng t ọ tr nói ng ng, phát âm
ẩ ừ ư ướ ẻ ẫ ẩ ơ ch a chu n t ử đó s a sai, h ng d n tr cách phát âm chu n h n.
ể ệ ọ ơ ẻ ệ V tr : ẩ luy n phát âm chu n ề ẻ Thông qua đ c th , hát, k chuy n tr
ố ừ ự ế ớ ọ ườ h n, ơ có v n t ơ t phong phú h n, tin trong quá trình giao ti p v i m i ng i xung
quanh.
ượ ủ ể ả 3.1.2. Nh c đi m c a gi i pháp cũ
ả ẻ ạ ạ ộ Gi i pháp 1: D y tr phát âm thông qua ho t đ ng tăng c ườ ng
ế ệ ti ng Vi t cho tr ẻ.
ư ề ế ệ ẻ ạ ọ ừ ế V giáo viên: Ch a chú tr ng đ n vi c d y tr phát âm t ti ng Vi ệ t
ư ế ừ ẻ ạ ọ ừ t ẻ mà tr ch a bi ữ t, nh ng t ư tr còn nói ng ng…ch a linh ho t trong cách
ườ ệ ẻ ươ ứ ắ ố tăng c ế ng ti ng Vi t cho tr , ph ng pháp c ng nh c theo l i mòn cô phát
ướ ư ậ ụ ẻ ệ ể ừ ế âm tr c tr phát âm sau, ch a t n d ng tri t đ các t ti ng Vi ệ ử ụ t s d ng
ạ ộ ệ ẻ ể trong các ho t đ ng đ luy n phát âm cho tr .
ề ẻ ệ ừ ế ệ ư ộ V tr : Luy n phát âm các t ti ng Vi ụ ộ t m t cách th đ ng, ch a phát
ủ ộ ự ệ huy tính tích c c ch đ ng trong quá trình luy n phát âm.
ả ơ ẻ ạ Gi i pháp 2: D y tr phát âm thông qua bài th , bài hát, câu
ệ ế ọ chuy n trong các ti t h c.
ẻ ệ ẻ ạ ớ Trong quá trình d y tr giáo viên m i rèn luy n phát âm cho tr thông
ạ ộ ơ ể ư ệ ế ọ ọ qua các ho t đ ng đ c th , k chuy n, hát. Ch a quan tâm chú tr ng đ n rèn
ạ ộ ạ ẩ phát âm chu n cho tr ẻ ở ấ ả t t c các ho t đ ng trong ngày quá trình d y tr ch ẻ ỉ
ơ ể ư ễ ệ ẻ ạ ả ộ ọ ộ ử chú ý d y tr hát thu c, đ c thu c th , k chuy n di n c m ch a chú ý s a
ệ ể ọ tri ẻ t đ phát âm ng ng cho tr .
12
ữ ừ ả ệ ở ự ấ ẻ T nh ng gi i pháp đã th c hi n trên cho th y tr ẩ phát âm chu n
ự ự ệ ả ẻ ẫ ấ ầ ư ậ ậ ọ ch a th c s hi u qu , tr v n còn ng ng. Chính vì v y tôi nh n th y c n đ ề
ộ ố ả ấ ế ủ ắ ả ư xu t m t s gi i pháp ụ ạ đ ể kh c ph c h n ch c a gi i pháp cũ nh sau:
ế 3.2. Mô t ả ả gi i pháp sau khi có sáng ki n
ớ ự ệ ủ ả ớ ả 3.2.1. Tính m i, s khác bi t c a gi ớ i pháp m i so v i gi i pháp
cũ
ộ ố ệ ỹ ụ Sau khi áp d ng sáng ki n ế “M t s bi n pháp rèn k năng phát âm
ớ ẫ ộ ổ ẻ ẩ chu n cho tr 3 tu i dân t c Mông l p m u giáo bé Trung Tâm tr ườ ng
ườ ệ ầ ỉ M m non Sùng Phài, huy n Tam Đ ng, t nh Lai Châu”.
ắ ượ ủ ừ ữ ể ẻ ặ Giáo viên n m đ ạ c đ c đi m ngôn ng riêng c a t ng tr . Linh ho t
ạ ộ ữ ể ạ ườ ồ l ng ghép phát tri n ngôn ng trong các ho t đ ng t o môi tr ng cho tr ẻ
ượ ượ ạ ả ạ đ c nghe, đ c phát âm…linh ho t trong công tác gi ng d y.
ử ụ ẻ ạ ạ ế Tr nói rõ ràng s d ng linh ho t các lo i câu khác nhau trong giao ti p,
ủ ộ ở ướ ệ ớ ạ ộ ườ ch đ ng kh i x ng trong các cu c trò chuy n v i b n bè cô giáo, ng i xung
quanh...
ẻ ệ ẩ ơ ọ ơ ỹ ẩ Tr rèn luy n k năng phát âm chu n h n, nói ng ng ít h n, kh u hình
ẻ ạ ạ ự ủ ẻ ơ ặ ệ ố ừ ủ ẩ khi phát âm c a tr chu n h n, tr m nh d n t tin và đ c bi t v n t c a tr ẻ
ữ ạ ơ ạ ề ệ ể ạ ạ phong phú đa d ng h n t o đi u ki n phát tri n ngôn ng m ch l c.
ơ ở ế ừ ụ ữ ể ắ ạ ư Trên c s k th a và phát huy u đi m, kh c ph c nh ng h n ch ế
ả ụ ệ ả ỹ ữ ủ c a nh ng gi i pháp trên. Tôi đã áp d ng có hi u qu trong vi c ệ rèn k năng
ẩ ổ ộ ả ẻ phát âm chu n cho tr 3 tu i dân t c Mông qua các gi i pháp sau:
ả ụ 3.2.2. Các gi ớ i pháp m i áp d ng.
ả ế ể ẫ ạ Gi ọ i pháp 1: Tìm hi u nguyên nhân d n đ n tình tr ng nói ng ng,
ẩ ủ ư ẻ phát âm ch a chu n c a tr .
ữ ư ể ệ ể ọ ộ ệ Nói ng ng chính là m t bi u hi n phát tri n ngôn ng ch a hoàn thi n
ườ ấ ở ẻ ử ế ệ ổ ọ ị th ng th y ờ tr 3 tu i. N u không k p th i chú tr ng s a, rèn luy n phát
ẽ ế ụ ữ ẻ ế ể ạ âm cho tr thì nh ng h n ch đó s ti p t c phát tri n thành thói quen, khó
ữ ể ế ạ ẫ ử s a ch a sau này. Do đó c n ầ tìm hi u nguyên nhân d n đ n tình tr ng nói
13
ẩ ủ ờ ử ư ệ ẻ ọ ẻ ể ị ng ng, phát âm ch a chu n c a tr đ k p th i s a và luy n cho tr phát âm
ạ đúng, nói rõ ràng, m ch l c. ạ
ớ ặ ể ọ ổ ườ V i đ c đi m h c sinh các cháu 3 tu i 100% là ng ộ i dân t c Mông,
ẻ ữ ể ể ọ tr nói ng ng, không rõ câu ch , nói không tròn vành…Đ tìm hi u nguyên
ư ể ệ ẩ ọ nhân nói ng ng, phát âm ch a chu n tôi đã quan sát các bi u hi n bên ngoài
ẻ ạ ộ ẻ ọ ủ c a tr khi tham gia các ho t đ ng trong ngày: Tr nói ng ng do thói quen
ả ưở ế phát âm hàng ngày hay do tr m c ộ ố ệ ẻ ắ m t s b nh nh h ơ ng đ n c quan phát
ắ ưỡ ầ ưỡ ẫ ế ọ ế ư âm nh ng n l i, đ y l ẻ i d n đ n tr nói ng ng. ớ Hàng ngày ti p xúc v i
ẻ ủ ế ẻ ể ệ ầ ớ ẻ tr tôi luôn g n gũi giao ti p v i tr , quan sát bi u hi n c a tr trong quá
ừ ẻ ả ọ trình phát âm t ị đó xác đ nh xem tr nói ng ng có ph i là do thói quen nói
ắ ọ ướ ườ ể ề ạ ườ ng ng hay b t ch c ng i khác đ truy n đ t ý mình cho ng ể i khác hi u
ẻ ườ ệ ớ ủ theo suy nghĩ riêng c a tr hay không. Th ng xuyên t rò chuy n v i cha m ẹ
ườ ườ ế ệ ể ớ ữ và nh ng ng i th ẻ ể ng xuyên ti p xúc v i tr đ phát hi n, tìm hi u đúng
ư ẻ ẩ ọ ừ ệ nguyên nhân tr phát âm ng ng, ch a chu n... t ệ đó có bi n pháp rèn luy n
ủ ừ ể ẻ ợ ớ ặ cách phát âm phù h p v i đ c đi m c a t ng tr .
ệ ệ Qua cách làm trên tôi đã có kinh nghi m trong quá trình phát hi n
ắ ượ ủ ừ ữ ể ặ ừ nguyên nhân, n m đ c đ c đi m ngôn ng riêng c a t ng tr ẻ t ệ đó có bi n
ớ ặ ủ ừ ệ ẻ ể ợ ẻ pháp luy n phát âm cho tr phù h p v i đ c đi m c a t ng tr .
ả ườ ệ ọ ệ Gi i pháp 2: Tăng c ng phát âm qua vi c luy n đ c, nghe các bài
ổ ẫ ứ ơ ệ ồ th , câu chuy n, bài hát, ca dao, đ ng dao dành cho l a tu i m u giáo
ườ ệ ọ ệ ệ ơ Tăng c ng phát âm qua vi c luy n đ c, nghe các bài th , câu chuy n, bài
ạ ộ ơ ể ữ ồ ọ hát, ca dao, đ ng dao cho tr vì ạ ẻ hát, đ c th k truy n...là nh ng ho t đ ng t o ệ
ấ ẫ ộ ượ ố ớ ẻ ồ ứ ề nên tính h p d n, sinh đ ng gây đ ờ c nhi u h ng thú đ i v i tr đ ng th i
ữ ạ ể ạ ẻ phát tri n ngôn ng m ch l c cho tr .
ẻ ượ ơ ở ề ả ạ ữ ủ Ngôn ng c a tr đ ệ c hình thành trên c s các ph n x có đi u ki n,
ế ố ừ ủ ộ ườ ậ ự d a trên tác đ ng c a các y u t t môi tr ng bên ngoài . Vì v y trong quá
ổ ạ ộ ố ắ ứ ậ ạ ọ trình t ả ch c các ho t đ ng h c tôi luôn c g ng t o không khí th t tho i
ự ẻ ẳ ẻ ạ ộ mái, vui v không gây căng th ng áp l c cho tr khi tham gia ho t đ ng.
14
ổ ứ ơ ẹ ạ ộ ẩ ồ ồ ị Trong quá trình t ắ ề ch c ho t đ ng chu n b nhi u đ dùng đ ch i đ p m t,
ệ ố ỏ ủ ư ự ủ ẻ ợ t thu hút s chú ý c a tr . H th ng câu h i c a bài đ a ra phù h p ừ ễ ế d đ n
ừ ơ ạ ơ ộ ạ ộ ẻ ả khó t ế đ n gi n đ n ph c t p ộ ứ ạ t o c h i cho tr tham gia các ho t đ ng m t
cách tích c c. ự
ẻ ậ ơ ệ Tôi đã t p trung rèn cho tr phát âm thông qua các bài th , câu chuy n,
ư ầ ứ ầ ồ ổ ọ ẫ ca dao, đ ng dao dành cho l a tu i m u giáo: Đ u tiên cô s u t m và đ c các
ệ ể ơ ồ ẻ ọ bài th , ca dao, đ ng dao, k chuy n cho nghe, sau đó cho tr ắ đ c, cô l ng
ẻ ọ ể ệ ẻ ọ ẻ ừ ệ nghe tr đ c đ phát hi n tr ng ng ở ừ t nào cô luy n phát âm cho tr t đó
ướ ẻ ẻ ượ ắ ằ b ng cách cô phát âm tr c cho tr phát âm theo. Khi tr đ ắ c nh c đi nh c
ạ ẫ ẩ ệ ẩ ở ộ l i mà v n không phát âm chu n tôi nói t ừ ừ t , m kh u hình mi ng r ng đ ể
ể ẻ ạ ặ ưỡ ế ễ tr có th nhìn quan sát d dàng ngoài ra tôi d y tr ơ i th nào, h i ẻ cách đ t l
ể ẻ ễ ắ ướ ẫ ậ b t ra làm sao và làm m u đ tr d dàng b t ch ọ c và h c theo.
ổ ứ ạ ộ ữ ể ơ ụ Ví d : Khi t ắ ch c ho t đ ng phát tri n ngôn ng qua bài th “Con r n
ẻ ặ ệ ố ạ ẹ ể ẩ ị ỏ thép” tôi chu n b tranh minh ho đ p đ thu hút tr , đ t h th ng câu h i
ỏ ồ ể ẻ ắ ọ ỏ ờ ng n g n, khi h i không h i d n mà đ tr có th i gian suy nghĩ, tr ả ờ l i.
ẻ ọ ầ ẻ ọ ữ ệ ắ ồ ờ ọ Đ ng th i khi tr đ c c n chú ý l ng nghe, phát hi n nh ng tr đ c ng ng,
ẻ ọ ể ử ư ẻ ườ ắ ọ ẩ tr phát âm ch a chu n đ s a. Tr đ c th ng ng ng “Con r n thép” thành
ự ế ử ắ ừ ẻ ẻ ắ ọ “Con r ng théc”... tôi s a sai tr c ti p vào t tr nói ng ng, nh c tr nhìn vào
ệ ạ ừ ậ ừ ế mi ng cô và nói l i theo cô, nói ch m t ng t ộ , nói m t vài l n, ẻ ẫ ầ n u tr v n
ử ế ằ ầ ộ nói sai tôi đ ng viên khuy n khích r ng “Con nói g n đúng r i” ồ Không s a sai
ậ ứ ử ữ ẻ cho tr quá nhi u ể ẻ ả ề ngay l p t c mà s a sai cho tr vào nh ng lúc khác đ tr c m ẻ
ự ấ ị th y không b áp l c.
ừ ể ử ủ ế ẻ ớ Tôi luôn chú ý trong ngôn t giao ti p c a tr trên l p đ s a sao cho
ệ ẻ ẩ ậ ẻ ọ ể ơ tr phát âm chu n. Vì v y ngoài vi c cho tr đ c, k , nghe các bài th câu
ệ ồ ươ ẻ chuy n, bài đ ng dao, ca dao trong ch ng trình, tôi còn cho tr nghe và yêu
ẻ ọ ứ ơ ồ ổ ầ ệ ầ c u tr đ c theo các bài th câu chuy n, bài đ ng dao, ca dao l a tu i m m
ờ ả ẻ ừ ạ ộ ề ẻ ử ắ non vào các gi đón tr , ho t đ ng chi u, tr tr , t đó cô l ng nghe s a sai
ữ ẻ ừ ẻ ọ ắ ạ ẻ ồ ờ cho tr nh ng t tr ng ng, ẻ cho tr nh c l i theo cô, đ ng th i cho tr nghe
15
ạ ể ẻ ắ ề ầ ướ ừ ẻ ọ đi nghe l i nhi u l n đ tr b t ch ữ c nh ng t ư mà tr phát âm ng ng ch a
chu n.ẩ
ụ ẻ ẻ ạ ạ ơ Ví d : Khi d y tr bài th “Bàn cô giáo” trong quá trình d y tr tôi phát
ố ẻ ớ ư ệ ẩ ọ ừ hi n ra đa s tr l p tôi phát âm ch a chu n, nói ng ng t “Bàn tay” thành
ừ ế ừ ế ố ử ắ “Vàn tay” hay t “T t tóc” thành t “T t t c” Tôi chú ý l ng nghe và s a sai
ự ẻ ế ướ ẻ ẩ ẫ ẻ tr c ti p cho tr . Cho tr đó phát âm theo cô, h ng d n tr nhìn kh u hình
ọ ẻ ề ầ ẻ ẩ ủ c a cô, phát âm theo cô, cho tr phát âm nhi u l n. Hay g i tr phát âm chu n
ể ẻ ọ ứ ẻ ề ạ lên phát âm cùng đ tr h c b n, cho tr phát âm theo nhi u hình th c, chú ý
ẻ ượ ữ ừ ế ẻ ề ề ẩ nhi u đ n nh ng tr đó. T đó tr đ ơ c phát âm nhi u, phát âm chu n h n
ừ ệ ạ ơ ữ nh ng t có trong bài th , câu chuy n cô d y.
ệ ơ ọ T vi c ừ ệ luy n ệ phát âm qua đ c, nghe các bài th , câu chuy n, bài
ồ ẹ ệ ộ hát, ca dao, đ ng dao tr ẻ ượ đ c rèn luy n phát âm m t cách nh nhàng t ừ
ẻ ẩ ọ đó tr phát âm chu n, ít nói ng ng, tr ẻ ượ đ ớ c làm quen v i cách dùng t ừ ,
ữ ạ ủ ễ ể ặ ạ ằ cách đ t câu, cách di n đ t ý hi u c a mình b ng ngôn ng m ch l c, ạ trẻ
ạ ạ ự ế ơ m nh d n, t tin h n khi giao ti p.
ả ọ ơ ẻ ọ ệ Gi i pháp 3: Luy n phát âm cho tr m i lúc m i n i.
ườ ầ ẻ ạ ộ ề Trong tr ng m m non tr tham gia nhi u ho t đ ng khác nhau nh ư
ạ ộ ạ ộ ạ ộ ủ ấ ả ữ ọ ơ ho t đ ng h c, ho t đ ng ch i, ho t đ ng ăn, ng ...t ạ ộ t c nh ng ho t đ ng
ễ ẻ ự ả ề đ u di n ra trong ngày và giúp tr ể ữ th c hành ngôn ng kh năng nghe hi u
ạ ằ ữ ễ ả ờ ẻ ự ế ngôn ng , kh năng di n đ t b ng l i nói, tr ạ tr c ti p tham gia vào ho t
ờ ậ ố ừ ủ ẻ ượ ẻ ế ệ ộ đ ng giao ti p, nh v y v n t c a tr tăng lên, tr đ c luy n phát âm nói
ừ ễ ạ ưở ạ ơ ạ đúng t ệ , đúng câu, rèn luy n cách di n đ t ý t ng m ch l c h n.
ạ ộ ẻ ệ ơ * Luy n phát âm cho tr thông qua ho t đ ng trò ch i
Ở ứ ầ ổ ọ ơ ơ l a tu i m m non ờ ọ trên l p ngoài th i ớ “H c mà ch i, ch i mà h c”
ọ ậ ế ề ả ờ ơ ờ gian h c t p ra th i gian ch i là chi m kho ng th i gian nhi u nh t, ấ tr chẻ ủ
ọ ơ ơ ạ ứ ẻ ậ ế y u h c qua trò ch i vì trò ch i luôn mang l ệ i h ng thú cho tr . Vì v y vi c
ẻ ơ ơ ể ấ ầ ệ ẩ ế ổ ứ t ch c cho tr ch i trò ch i đ luy n phát âm chu n là r t c n thi t.
16
ổ ứ ẻ ơ ầ ơ ộ ồ ụ Ví d : Khi t ch c cho tr ch i trò ch i “L n c u v ng” cô cho hai tr ẻ
ộ ầ ơ ồ ọ ồ ầ c m tay nhau ch i và cùng đ c bài đ ng dao “L n c u v ng”. Trong quá trình
ẻ ẻ ư ừ ồ ộ ồ tr ơ ch i tr phát âm sai nh t “L n” thành “L n” ổ “V ng” thành “B ng”
ướ ướ ấ ạ ừ ẻ ể ẻ ọ “N c” thành “L t” tôi chú ý nh n m nh vào các t tr ng ng đ tr chú ý
ẩ nhìn kh u hình và nói đúng theo cô.
ổ ẻ ơ ơ ỏ ạ ộ ứ T ch c cho tr ch i trò ch i : “Ai đoán gi i” trong ho t đ ng âm
ạ ẻ ủ ủ ế ế ế ộ nh c. cho tr ậ nghe ti ng kêu c a m t chi c chuông, ti ng kêu c a con v t,
ướ ả ầ ỗ ạ ụ ế nh c c , ti ng n ủ ẻ c ch y, v tay và yêu c u tr đoán xem đó là âm thanh c a
ẻ ả ờ ụ ế ạ ậ ụ d ng c âm nh c nào? Ti ng kêu Con v t gì?... Khi tr tr l ắ i cô chú ý l ng
ự ế ừ ử ẻ ừ ẩ ọ nghe và s a sai tr c ti p t ư nói ng ng, nói ch a chu n cho tr , t đó tr đ ẻ ượ c
ố ừ ữ ệ ể ệ ể ả ở rèn luy n phát âm, luy n th ngôn ng , phát tri n v n t , phát tri n kh năng
ừ ẻ ẩ ạ ạ ơ ơ ắ l ng nghe t đó tr ọ phát âm chu n h n, nói ng ng ít h n, nói m ch l c rõ
ràng.
ẻ ệ ả ẻ * Luy n phát âm cho tr thông qua h ạ ộ o t đ ng đón, tr tr
ờ ờ ượ ệ ớ ẻ ề ả ẻ Th i gian đón, tr tr là th i gian tôi đ ấ c trò chuy n v i tr nhi u nh t,
ớ ẻ ề ủ ề ữ ệ ẻ ệ ọ ở tôi trò chuy n v i tr v ch đ đang h c, nh ng vi c tr đã làm khi nhà, ở
ự ậ ệ ượ ệ ớ ẻ ề ữ ớ l p, trò chuy n v i tr v nh ng s v t hi n t ng xung quanh...Tr đ ẻ ượ ự c t
ữ ữ ưở ủ ả ử ớ do nói nên nh ng suy nghĩ nh ng ý t ng c a b n thân v i cô, cô chú ý s a sai,
ố ừ ẻ ơ ở ẻ ơ làm giàu v n t cho tr . Hay cho tr ch i ệ ẻ góc ch i mà tr thích, trò chuy n
ơ ể ẻ ả ờ ế ơ ộ ớ ẻ ề ồ v i tr v đ ch i, n i dung liên quan đ n góc ch i đ tr tr l ắ i... tôi l ng
ữ ẻ ạ ừ ẻ ọ nghe và d y tr phát âm chính xác nh ng t mà tr phát âm ng ng, phát âm sai.
ẻ ệ * Luy n phát âm cho tr thông qua h ọ ạ ộ o t đ ng khám phá khoa h c
ớ ườ và làm quen v i môi tr ng xung quanh
ờ ọ ớ ườ Trong gi khám phá khoa h c và làm quen v i môi tr ng xung quanh
ẻ ế ự ậ ệ ượ ậ ậ ồ tôi cho tr ti p xúc khám phá, các s v t hi n t ơ ng qua v t th t, đ ch i,
ể ẻ ả ừ ấ ạ ể ẻ ặ ậ tranh nh... đ tr tri giác t ấ đó tr nêu lên nh n xét đ c đi m c u t o, d u
ủ ự ậ ằ ấ ệ ữ ệ ẻ ậ hi u, hình dáng, ch t li u c a s v t b ng ngôn ng . Khi tr nh n xét tôi
ờ ử ỗ ể ị ẻ ẻ ủ ố ắ l ng nghe tr phát âm đ k p th i s a l i phát âm cho tr và c ng c chính
17
ạ ừ ẻ ệ ấ ỹ xác l i t tr phát âm. Qua đó tôi rèn luy n k năng phát âm, cung c p v n t ố ừ ,
ữ ạ ể ề ệ ạ ẻ ạ t o đi u ki n phát tri n ngôn ng m ch l c cho tr .
ụ ề ệ ẻ ặ Ví d : Khi trò chuy n v con mèo, tôi cho tr xem tranh ho c quan sát
ậ ỹ ề ể ế ẻ ầ ậ con mèo th t và yêu c u tr quan sát th t k v con mèo đ bi t con mèo có
ư ế ạ ộ ể ặ ỏ ặ đ c đi m gì, ho t đ ng nh th nào…, sau đó tôi đ t câu h i: Đây là con gì?
ủ ể ặ ầ ầ ầ ữ Con mèo có đ c đi m gì? Đây là ph n gì c a con mèo? Ph n đ u có nh ng
ữ ầ ậ ậ ấ ộ ộ b ph n nào? Ph n thân có nh ng b ph n nào? Con mèo có m y chân? Con
ư ế ắ ướ ủ ế mèo kêu nh th nào? Con hãy b t ch c ti ng kêu c a con mèo nào? Con
ẻ ả ờ ể ắ mèo thích ăn gì? Con mèo nuôi đ làm gì? khi tr tr l ộ i tôi l ng nghe đ ng
ử ế ẻ viên khuy n khích và s a sai cho tr .
ạ ộ ẻ ệ ờ * Luy n phát âm cho tr thông qua ho t đ ng ngoài tr i
ạ ộ ẻ ạ ơ ờ Trong ho t đ ng ngoài tr i tôi cho tr d o ch i xung quanh sân tr ườ ng
ợ ỏ ẻ ẻ ồ ỏ ồ quan sát b n hoa khi tr quan sát xong tôi g i h i tr các câu h i: “Trong b n
ữ ể ạ ặ hoa có nh ng lo i hoa gì? Cây hoa có đ c đi m gì? Lá màu gì? Hoa màu gì?
ự ể ẻ ứ ữ ủ ể ẻ ặ ấ Tr h ng thú tích c c k nh ng đ c đi m c a cây mà tr nhìn th y. Khi tr ẻ
ủ ử ẻ ẻ ắ ố ể k tôi l ng nghe và s a sai cho tr khi tr phát âm sai và c ng c chính xác l ạ i
ứ ủ ế ể ẻ ấ ặ đ c đi m c a cây cung c p thêm ki n th c cho tr .
ữ ể ẻ ệ ệ ơ ạ Ngoài vi c rèn luy n, phát tri n ngôn ng cho tr qua các trò ch i, ho t
ể ẻ ả ấ ổ ẩ ộ đ ng trong ngày. Đ tr không nhút nhát, x u h , có kh năng phát âm chu n,
ạ ầ ủ ế ề ễ ớ ườ ặ ệ di n đ t đ y đ câu khi ti p xúc v i nhi u ng i đ c bi t là ng ườ ạ tôi i l
ườ ạ ộ ữ ế ỗ ườ tăng c ẻ ng cho tr tham gia nh ng ho t đ ng giao ti p ch đông ng ư i nh :
ạ ộ ư ể ẻ ậ ộ ớ tham gia các h i thi, cho tr tham gia các ho t đ ng t p th giao l u v i các
ị ớ ớ ệ ườ ờ ồ ư anh ch l p l n, giao l u văn ngh , chăm sóc v n rau...đ ng th i tôi luôn
ử ể ệ ẻ ị ờ ắ l ng nghe đ phát hi n và s a phát âm sai cho tr k p th i. Qua đó giúp tr ẻ
ượ ố ừ ẻ ạ ự ạ ơ ơ ở ộ m r ng đ c v n t ẩ , tr phát âm chu n h n, m nh d n t tin h n trong giao
ti p.ế
Qua ho t ng luy n phát âm cho tr m i lúc m i n i (ho t ạ độ ọ ơ ẻ ọ ạ độ ệ ơ ng ch i,
ng n...) có hi u qu t i v i vi c phát tri n ngôn ng t đ ón tr tr , ho t ả ẻ ạ độ ă ả ố đố ớ ể ệ ệ ữ
18
ng ó, tr c rèn luy n v m t phát âm, có thêm c a tr . Qua các ho t ủ ạ độ đ ẻ đượ ẻ ề ặ ệ
c nhi u t m i và hi u c h n ý ngh a c a các t ã bi t và c rèn đượ ề ừ ớ ể đượ ơ ĩ ủ ừ đ ế đượ
luy n thêm v m t ng pháp. ề ặ ữ ệ
ế ệ ả ạ 4. Hi u qu do sáng ki n đem l i
ữ ả ỹ ụ Sau khi áp d ng nh ng gi ớ i pháp m i trong vi c ệ rèn k năng phát âm
ẻ ẩ ẫ ổ ộ ớ ườ chu n cho tr 3 tu i dân t c Mông l p m u giáo bé Trung Tâm tr ầ ng m m non
ả ư ạ ệ Sùng Phài đ t hi u qu nh sau :
ẻ ượ ể ể ệ ả Tr đ ủ ữ c rèn luy n, phát tri n ngôn ng . Kh năng nghe, hi u, nói c a
ấ ượ ự ữ ế ể ẻ ẻ ở ự ể tr có nh ng chuy n bi n tích c c, ch t l ng tr lĩnh v c phát tri n ngôn
ế ủ ữ ẻ ả ố ơ ng tăng, kh năng giao ti p c a tr khi ở ớ ở l p, nhà t ẻ t h n. Tr thích tham
... tr
ạ ộ ộ ượ ữ ạ ự ạ gia vào các ho t đ ng, lĩnh h i đ c v n t ố ừ ng pháp , ẻ m nh d n t tin
ứ ế trong giao ti p, h ng thú trong phát âm chu n. ẩ
ẻ ề ẩ ẩ ơ ở ỹ ỉ Tr có k năng đi u ch nh kh u hình, h i th khi phát âm chu n.
ệ ỗ ườ Giáo viên có kinh nghi m ệ phát hi n các l i phát âm sai th ọ ng nói ng ng
ở ẻ ử ụ ươ ạ ạ ơ ọ tr , s d ng các ph ng pháp linh ho t sáng t o chú tr ng h n trong quá trình
ẩ ọ ẻ ố ưỡ ạ ẩ ử ỗ s a l i phát âm không chu n, nói ng ng: D y tr u n l ơ ạ i, đ y h i, t o không
ỏ ồ ẻ ẻ ế ả ằ ờ khí tho i mái, không h i d n tr khi n tr lúng túng, b ng l ơ i nói, trò ch i,
ệ ạ ơ ượ ề ố ẻ ể ệ bài th , câu truy n t o đ c nhi u tình hu ng cho tr ả th hi n tình c m
ằ ừ b ng các âm, các t ẩ chu n.
ứ ầ ệ ẻ ậ ạ ọ ẩ Giáo viên nh n th c t m quan tr ng trong vi c d y tr phát âm chu n
ở ứ ọ ậ ủ ể ẵ ẻ ở ẫ ổ ữ l a tu i m u giáo đ s n sàng cho quá trình h c t p c a tr nh ng năm
ấ ầ ế ế ti p theo là r t c n thi t.
ể ố ớ Bi u 1: Đ i v i giáo viên
ả ả ế ộ K t qu kh o sát N i dung đánh giá
ướ ự ệ ư Tr c khi th c hi n sáng ạ Giáo viên ch a linh ho t trong quá trình s a l ử ỗ i
ki nế phát âm sai, phát âm không chính xác cho tr ẻ ọ m i
ọ ơ ư ế ạ lúc m i n i, ch a quan tâm đ n quá trình t o môi
ườ ả ẻ ệ tr ng tho i mái cho tr phát âm, luy n phát âm
19
ẻ ứ ắ ớ ọ ỉ cho tr ệ còn c ng nh c: m i ch chú tr ng luy n
ườ
ệ ệ ệ ế ạ ẻ t phát âm cho tr qua ho t tăng c ng ti ng vi ừ ẻ tr Giáo viên có kinh nghi m phát hi n các t
ườ ử ụ ọ ươ th ng nói ng ng, s d ng các ph ng pháp linh
ạ ạ ơ ọ ho t sáng t o chú tr ng h n trong quá trình s a l ử ỗ i
ẩ ọ ở ẻ ạ phát âm không chu n, nói ng ng tr : D y tr ẻ ệ ự Sau khi th c hi n sáng ơ ạ ẩ ả ố ưỡ u n l i, đ y h i, t o không khí tho i mái khi cho ki nế ỏ ồ ẻ ẻ ế ẻ tr phát âm, không h i d n tr khi n tr lúng túng
ằ ờ ơ khi phát âm, b ng l ơ i nói, trò ch i, bài th , câu
ệ ạ ượ ề ố truy n giáo viên t o đ c nhi u tình hu ng cho tr ẻ
ể ệ ằ ả ừ th hi n tình c m b ng các âm, các t ẩ chu n.
ố ớ ọ ể Bi u 2: Đ i v i h c sinh
ướ
Tr
c khi
So
ự
ự
ế
ệ
ệ th c hi n
Sau khi th c hi n sáng ki n
sánh
sáng ki nế
( tháng 3/ 2017)
k t ế
quả
ộ
N i dung
( tháng 9/2014) Năm h c: ọ
Năm h cọ :
Năm h cọ :
t
)
)
)
%
%
%
2014 – 2015 ạ đ ẻ r t
2015 2016 u ầ c u ê y t
2016 2017 u ầ c u ê y t
(
(
(
ố S
ệ
ệ
ệ
l
l
l
ẻ r t S / T
ẻ r t S / T
ẻ r t S / T
ỷ T
ỷ T
ạ đ ẻ r t
ạ đ ẻ r t
ố S
ố S
u ỷ ầ T c u ê y
Tăng
6
56
16
89
40
10
18
18
9
44
11
60
8
2
ẻ ẩ Tr phát âm chu n
ẻ ọ
49% Giả
Tr phát âm ng ng,
15
m
ch a ư chu nẩ
49%
20
ẻ ạ ạ ự Tr m nh d n t tin
Tăng
8
53
11
61
16
89
ạ ộ trong ho t đ ng giao
36%
ti pế
ẻ ư ạ ạ Tr ch a m nh d n
Giả
7
47
7
39
2
11
ự ạ
m
t tin trong ho t
36%
ế ộ đ ng giao ti p
ắ ượ ự ệ ắ ế Sau khi th c hi n sáng ki n giáo viên đã n m b t đ ạ c các d ng nói
ở ẻ ừ ạ ơ ẻ ẻ ọ ng ng tr t đó linh ho t h n trong cách rèn tr phát âm. T r phát âm
chu n, ẩ
ự ế ệ ạ ả ớ m nh d n t ọ ạ ự tin trong giao ti p có s tăng gi m rõ r t so v i các năm h c
tr c.ướ
ề ạ ả ưở ủ ế 5. Đánh giá v ph m vi nh h ng c a sáng ki n
ụ ứ ệ ế Sau khi nghiên c u và áp d ng sáng ki n kinh nghi m vào rèn tr .ẻ Đ nế
ờ ượ ữ ế ư ể th i đi m này tôi đã thu đ c nh ng k t qu ả nh mong mu n, ố sáng ki nế
ữ ụ ạ ớ ổ ườ ẫ ầ không nh ng áp d ng t i l p m u giáo 3 tu i tr ng m m non Sùng Phài mà
ụ ự ớ ườ ầ ệ còn áp d ng th c hi n lâu dài v i các tr ng m m non trong toàn ỉ t nh có cùng
ề ệ . đi u ki n
ầ ượ ả ậ Không. 6. Các thông tin c n đ c b o m t:
ế ị ề ấ 7. Ki n ngh , đ xu t
ố ớ ụ * Đ i v i Phòng Giáo d c
ệ ấ ầ ạ ổ ơ ả C n cung c p b sung thêm tranh nh minh ho , th truy n, băng đĩa v ề
ệ ẻ ơ ổ ồ th truy n, ca dao đ ng dao cho tr 3 tu i.
ố ớ ệ * Đ i v i Ban giám hi u
ườ ổ ứ ệ ề ẻ Th ng xuyên t ch c các chuyên đ luy n phát âm cho tr rút kinh
ấ ượ ệ ằ ụ nghi m nh m nâng cao ch t l ng giáo d c.
ố ợ ố ớ ề ị ươ Ph i h p t t v i chính quy n đ a ph ề ng trong công tác tuyên truy n
ụ ư ế ườ ph huynh đ a con em đ n tr ng.
21
ố ồ ơ ộ ổ ồ Làm t t công tác xã h i hóa b sung đ dùng đ ch i, trang thi ế ị ạ t b d y
ụ ụ ụ ẻ ọ h c ph c v công tác giáo d c tr .
ố ớ * Đ i v i giáo viên
ự ọ ỏ ệ ệ ạ ạ Tích c c h c h i kinh nghi m, linh ho t sáng t o rèn luy n phát âm cho
ẻ ẻ ệ ấ ả ạ ộ ủ tr , rèn luy n phát âm cho tr trong t ẻ t c các ho t đ ng trong ngày c a tr .
ố ố ế ợ ẽ ữ ườ Làm t ặ t công tác ph i k t h p ch t ch gi a gia đình và nhà tr ng,
ề ớ ố ợ ẻ ạ ụ ệ tuyên truy n t i ph huynh ph i h p rèn luy n phát âm cho tr t i gia đình.
ố ớ ụ * Đ i v i ph huynh
ườ ẻ ả ề ệ ẫ ể ấ Th ng xuyên quan tâm chăm sóc tr c v trí tu l n th ch t. Tích
ố ợ ẻ ạ ệ ệ ớ ự c c ph i h p v i giáo viên trong vi c rèn luy n phát âm cho tr t ộ i nhà. Đ ng
ộ ể ẻ ọ ơ ự ế ẻ ị ờ viên tr k p th i đúng lúc khi con có s ti n b đ tr thích h c h n.
Ả ọ ( nh minh h a trang 21,22,23) ệ 8. Tài li u kèm
ả ủ ệ ộ ả ự ệ Trên đây là n i dung, hi u qu c a tác gi do chính tôi th c hi n không
ạ ặ sao chép ho c vi ph m b ản quy n./.ề
Ậ Ả Ế Ơ Ị Ủ Ơ XÁC NH N C A C QUAN Đ N V TÁC GI SÁNG KI N
Ụ Ế ÁP D NG SÁNG KI N
ị ươ Mai Th Lan Ph ng
22
Ả ạ ộ ữ ể ệ ữ nh 1: Rèn luy n ngôn ng qua ho t đ ng phát tri n ngôn ng
23
Ả ệ ơ nh 2: Luy n phát âm thông qua trò ch i
Ả ạ ộ ẻ ệ ờ nh 3: Tr luy n phát âm qua ho t đ ng ngoài tr i
24
Ả ế ơ ạ ộ ẻ ườ nh 4: Tr tham gia ho t đ ng giao ti p n i đông ng i
25
Ả ư ẻ ệ nh 5: Tr tham gia giao l u văn ngh
Ả ạ ộ ệ ườ nh 6: Luy n phát âm trong ho t đ ng chăm sóc v n rau
26