Sơ lược về số phức
lượt xem 5
download
Xuất phát từ nhu cầu giải quyết các vấn đề thực tiễn đời sống chúng ta đã đưa ra khái niệm phương trình từ rất sớm, với các phương trình dạng sơ khai g x x x0 0 với x 0 là một số nào đó tùy ý thuộc tập hợp số tự nhiên thì phương trình luôn có nghiệm trên trường số tự nhiên . Cũng hoàn toàn tương tự như thế phương trình hx x 2 0 luôn có nghiệm hữu tỉ, bây giờ đi xét tiếp 4 9 phương trình...
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Sơ lược về số phức
- Sơ lược về số phức Xuất phát từ nhu cầu giải quyết các vấn đề thực tiễn đời sống chúng ta đã đưa ra khái niệm phương trình từ rất sớm, với các phương trình dạng sơ khai g x x x0 0 với x 0 là một số nào đó tùy ý thuộc tập hợp số tự nhiên thì phương trình luôn có nghiệm trên trường số tự nhiên . Cũng hoàn toàn tương tự như thế phương trình hx x 2 0 luôn có nghiệm hữu tỉ, bây giờ đi xét tiếp 4 9 phương trình dạng bậc 2 thì không phải lúc nào cũng có nghiệm chẳng hạn như phương trình mx x 2 1 0 sở dỉ chọn số “1 “là vì mọi phương trình dạng nx x 2 a 2 0 thì đều đưa về dạng tối giản là . Quay trở lại phương trình thì rõ ràng phương trình này không có nghiệm thực R, từ phương trình g(x)=0 đến h(x)=0 chúng ta thấy được có sự mở rộng tập hợp nghiệm trên các trường số khác nhau, như vậy liệu có phát sinh thêm “các số mới” trên “một trường số mới” đề phương trình trở nên có nghiệm, thì vào thế kỉ XVI người ta đưa ra khái niệm “các số mới” này với một cái tên là “số phức” kí hiệu là C. Người ta mới chỉ ra rằng số có dạng z x yi trong đó x, y R và i 2 1 0 i gọi là đơn vị ảo , lúc đó gọi x là phần thực (Re z), y là phần ảo (Im z), như vậy thì khi y= 0 z gọi là số thực và khi x= 0 z gọi là số thuần ảo. Rõ ràng khi viết dạng tập hợp C a, b a, b Rngười ta lại định nghĩa 2 phép toán cơ bản như sau: a, b c, d a c, b d và a, bc, d ac bd , ad bc . . Giống như số thực R có đặc số là 0 thì tương tự ở số phức người ta nói “Tập hợp các số phức C và 2 phép cộng và nhân lập nên một trường có đặc số bằng không”. Phần tử trung lập của phép cộng là 0 0,0 và đơn vị của phép cộng là 1 1,0 tạo nên nghịch đảo số phức khi a, b 0,0 là: b a, b1 a , 2 2 . a b a b 22 Nhận xét rằng nếu như mà tồn tại một ánh xạ : R C tương ứng với x x,0 là một vành đơn cấu, và cũng đồng nhất số x R với số phức dạng x,0 x R đồng nhất với nhau hay nói khác đi tập hợp các số thực R được đồng nhất với mỗi x,0 x R. Vậy nên trường các số thực là trường con của trường số phức C.
- Bây giờ chúng ta sẽ xét biểu diễn hình học của số phức: Trên mặt phẳng tọa độ Descates Oxy số phức z x yi với x, y R thì số phức này được biểu diễn bởi diểm M x, y hay là OM tính từ O đến điểm M, cộng số phức thực chất là cộng véctơ. Chính vì điểm này mà “2 số phức” được gọi là bằng nhau nếu và chỉ nếu phần thực và phần ảo tương ứng bằng nhau.Góc giữa OM và trục Ox gọi là arggument của số phức, hay viết dưới dạng kí hiệu: OM , Ox arg( z ) . Lúc đó người ta gọi mặt phẳng Oxy là mặt phẳng phức, Ox là trục thực còn Oy là trục ảo. Phép đối xứng qua trục thực tạo ra điểm M ' tạo nên một số phức liên hợp như vậy dễ dàng thấy được: z x yi với x, y R .Dễ dàng kiểm tra 2 tính chất: mn mn và mn mn với m, n là 2 số phức. Bây giờ khảo sát số phức dưới dạng lượng giác: gọi z rcos i sin là dạng lượng giác số phức với r 0 , OM,Ox và z 0 , điều kiện này đúng theo cả “hai chiều”. Cách viết dưới dạng số phức giúp hạn chế “tối đa” sự “cồng kềnh” trong tính toán lũy thừa và khai căn. Ta sẽ chứng minh điều mới nói trên, đầu tiên xét đồng nhất thức : 2 x 2 1 x 2 1 x 2 . Xét số phức: z 2 x 1 x 2 i x 2 2 là con số chạy mãi miết trên trục thực trừ 2 điểm 0 và 1 ra. Ta sẽ chỉ ra rằng tồn tại một số phức dưới dạng lượng giác biểu diễn z . Thật vậy: 2 x 1 x 2 z 1 x 2 i ta đặt r 1 x 2 thì lúc ấy sai khác nhau m2 với 1 x 1 x 2 2 2x 1 x m Z sao cho: cos và sin điều này có thể hiểu qua đồng nhất 1 x 2 1 x2 thức ở trên khi thay x tan ứng với sin 2 cos 2 1 . 2 Cuối cùng là công thức Moivre: Xét một số phức bất kì z r cos i sin thì lúc ấy ứng mới một số n nguyên dương ta có: z n r n cos n i sin n (*). Ta sẽ giải quyết bằng phương pháp quy nạp toán học: Dễ thấy với n=1 thì (*) luôn đúng. Bây giờ giả sử với n=k đúng, tức là: z k r k cos k i sin k ta sẽ chứng minh (*) đúng với n=k+1. Dễ thấy: z k 1 r k cos k i sin k r cos k i sin k
- r k 1 cosk 1 i sink 1 như vậy việc chứng minh đưa về biến đổi lượng giác. Phép chứng minh hoàn tất. Chú ý ta cũng có được: Với số phức z r cos i sin và n nguyên dương: m2 m2 n z n r cos i sin k nhận giá trị 0 đến n 1 n n n n .........................to be continued..........................
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
CHƯƠNG VIII : SƠ LƯỢC VỀ THUYẾT TƯƠNG ĐỐI HẸP
8 p | 243 | 62
-
Tài liệu hoá 9 - PHI KIM – SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC - Tính chất của PHI KIM
5 p | 208 | 27
-
Luyện thi ĐH môn Toán: Bài toán về quỹ tích phức (Phần 2) - Thầy Đặng Việt Hùng
5 p | 153 | 24
-
SƠ LƯỢC VỀ CUỘC CHIẾN TRANH TRIỀU TIÊN 1950-1953
10 p | 244 | 24
-
Luyện thi ĐH môn Toán: Mở đầu về số phức (Phần 2) - Thầy Đặng Việt Hùng
8 p | 131 | 22
-
KHÁI NIỆM SƠ LƯỢC VỀ PHÂN LOẠI THỰC VẬT
4 p | 271 | 22
-
Giáo án Hóa 12 bài 36: Sơ lược về Niken, Kẽm, Chì, Thiếc – GV.Ng Viết Thanh
6 p | 193 | 20
-
Luyện thi ĐH môn Toán: Dạng lượng giác của số phức - Thầy Đặng Việt Hùng
8 p | 145 | 20
-
Luyện thi ĐH môn Toán: Mở đầu về số phức (Phần 1) - Thầy Đặng Việt Hùng
4 p | 126 | 18
-
Giáo án bài 1: Cổng trường mở ra - Ngữ văn 7 - GV.T. Tâm
8 p | 382 | 17
-
Luyện thi Đại học môn Toán: Chuyên đề số phức – thầy Hùng
28 p | 134 | 12
-
Luyện thi ĐH môn Toán: Phương trình phức (Phần 1) - Thầy Đặng Việt Hùng
4 p | 61 | 11
-
Luyện thi ĐH môn Toán: Bài toán về quỹ tích phức (Phần 1) - Thầy Đặng Việt Hùng
4 p | 109 | 10
-
Luyện thi ĐH môn Toán: Phương trình phức (Phần 2) - Thầy Đặng Việt Hùng
2 p | 68 | 7
-
Bài 66 :LƯỠNG TÍNH SÓNG – HẠT CỦA ÁNH SÁNG SƠ LƯỢC VỀ LAZE
6 p | 105 | 7
-
Giáo án Vật lý lớp 12 - Chương 8: Sơ lược về thuyết tương đối hẹp
13 p | 17 | 3
-
Đề thi giữa học kì 2 môn KHTN lớp 7 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THCS Nguyễn Hiền, Phú Ninh
20 p | 5 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn