ÔN THI MÔN CÔNG TÁC BIÊN T PẬ
Nguyên t c:ắ
-Đ m b o tác ph m c a tác gi đ c chính xác h n; sinh đ ng-h p d n h n nh ng vã gi đ c ý đ c aả ả ẩ ủ ả ượ ơ ộ ấ ẫ ơ ư ữ ượ ồ ủ
tác giả
-Ph i có quy trình th c hi n nh t đ nhả ự ệ ấ ị
-Không đ tác ph m ch u nh h ng b i phong cách riêng c a mình ( ng i biên t p); ph i gi phongể ẩ ị ả ưở ở ủ ườ ậ ả ữ
cách riêng c a tác gi trong tác ph m c a h .ủ ả ẩ ủ ọ
Đ c tr ng công tác biên t p:ặ ư ậ
-T mĩ, nh c nh nỉ ọ ằ
-Công vi c th m l ngệ ầ ặ
-Áp l c th i gianự ờ
-Áp l c tâm lý ( đi u ch nh tin, bài sao cho phù h p, tin bài không k p th i gian thì xin l i, cáo l i khán thínhự ề ỉ ợ ị ờ ỗ ỗ
gi )ả
Nhi m v c a ban biên t p và biên t p viên:ệ ụ ủ ậ ậ
-Ch nh s a, s p x p thông tinỉ ữ ắ ế
-Ch u trách nhi m v n i dungị ệ ề ộ
-Chu n b đ u vào+đàu raẩ ị ầ
-Tìm ra u nh c đi m c a tác ph m báo chíư ượ ể ủ ẩ
-Thu x p th i gian đi c s , đi th c t ho c n m b t tình hình th i s nh m đ nh h ng cho PVế ờ ơ ở ự ế ặ ắ ắ ờ ự ằ ị ướ
Các m i quan h c a BTVố ệ ủ
-C n ph i hi u rõ đ bi t cách ng x ; c n ph i bi t v trí-cai trò c a mìnhầ ả ể ể ế ứ ử ầ ả ế ị ủ
-Có m i quan h v i PV, ban biên t p, Phóng viên, CTV, PTV,…ố ệ ớ ậ
Biên t p văn b n báo chíậ ả
( tài li u)ệ
Đánh giá phân tích
-Đ c l t qua đ xác đ nh s d ng hay không s d ng nh ng tác ph mọ ướ ể ị ử ụ ử ụ ữ ẩ
-S d ng m c đ nào? S d ng toàn tác ph m hay ch s d ng thông tin đ k t h p thông tin khác->ử ụ ở ứ ộ ử ụ ở ẩ ỉ ử ụ ể ế ợ
tác ph m hoàn ch nhẩ ỉ
-S d ng vào trang nào, m c nàoử ụ ụ
Đ nh cách dùngị
-Dùng nguyên văn b nả
-B sung chi ti t, d li uổ ế ữ ệ
-K t h p v i tin-bàiế ợ ớ
Ghi nh n xétậ
-Đ trao đ i v i tác giể ổ ớ ả
-Rút kinh nhi m công tácệ
Các nguyên t c biên t pắ ậ
-Th m đ nh tính chính xác, khách quan c a s ki n, thông tinẩ ị ủ ự ệ
-Ph i nh m vào l i ích chính tr c a t báo, qu c gia, l i ích kinh t , l i ích xã h iả ằ ợ ị ủ ờ ố ợ ế ợ ộ
-Làm cho tác ph m hay h n, ng n g n h nẩ ơ ắ ọ ơ
-Đ m b o s th ng nh t v cách s d ng ngôn ng -> t o t báo, ch ng trình có m t phnog cách riêngả ả ự ố ấ ề ử ụ ữ ạ ờ ươ ộ
-Tôn tr ng ý ki n, ý t ng riêngọ ế ưở
Các b c đ c b n th oướ ọ ả ả
-Đ c đ th m đ nh l i->phát hi n ch hay c a văn b n, BTV ph i bi t gi l i cái khác c a mình->giọ ể ẩ ị ạ ệ ỗ ủ ả ả ế ữ ạ ủ ữ
phong cách riêng cho tác ph m-?đ ng đ nh h ng phong cách c a mình vào tác ph mẩ ừ ể ả ưở ủ ẩ
Ng i biên t p ph i gi đ c m t cái đ u l nh và m t trái tim nóng ???!!!ườ ậ ả ữ ượ ộ ầ ạ ộ
Nh ng căn c đ biên t p báo chí:ữ ứ ể ậ
-Căn c trên 3 ph ng di n: n i dung, hình th c, m thu tứ ươ ệ ộ ứ ỹ ậ
a) Biên t p n i dung:ậ ộ
-xem s ki n có nóng, có thông tin, mang tính th i s hay không?ự ệ ờ ự
-xem thông tin xó chính xác hay không? VD: Đ ng Tháp không có d a n c nh ng trong phim nói vồ ừ ướ ư ề
Đ ng Tháp có hình nh d a n c.ồ ả ừ ướ
b) biên t p Sapo: l i m đ u tóm t t n i dung chínhậ ờ ở ầ ắ ộ
l i m đ u g i m , lôi cu nờ ở ầ ợ ở ố
Biên t p tít: có 7 lo i tít: g i c m xúc, gi t gân, xác nh n, trích d n, kêu g i-m nh l nh,d t câuậ ạ ợ ả ậ ậ ẫ ọ ệ ệ ặ
h i, bình lu n.ỏ ậ
Biên t p nh: nh sinh ho t, nh ngh thu t, nh báo chí ( bao g m: nh tài li u, nh s ki n, nhậ ả ả ạ ả ệ ậ ả ồ ả ệ ả ự ệ ả
h i ngh ). nh báo chí ph i th hi n các ho t đ ng, sinh ho tộ ị ả ả ể ệ ạ ộ ạ
u và nh c c a nh báo chíƯ ượ ủ ả
U ĐI M VÀ NH C ĐI M C A NH BÁO CHÍƯ Ể ƯỢ Ể Ủ Ả
1. Khái ni m:ệ
nh báo chí:Ả là m t lo i nh mang tính th i s cao, có n i dung t t ng rõ ràng. nh báo chí g m nhi u th lo i:ộ ạ ả ờ ự ộ ư ưở Ả ồ ề ể ạ
tin nh, phóng s nh và nh tinả ự ả ả
Tin nh là m t b c nh duy nh t ch p m t s ki n v a di n ra v i l i chú thích nh nêu rõ ai, vi c gì, đâu, raả ộ ứ ả ấ ụ ộ ự ệ ừ ễ ớ ờ ả ệ ở
sao và t i sao theo đúng yêu c u c b n c a m t b n tin v n -nh ng đây hình nh l i chính là thông tin chạ ầ ơ ả ủ ộ ả ắ ư ở ả ạ ủ
y u.ế tin nh g m 2 ph n: nh và l i chú thích, d n gi i s ki n c n đáp ng đ c 5 “W” là: ai, t i sao, đâu, baoả ồ ầ Ả ờ ẫ ả ự ệ ầ ứ ượ ạ ở
gi và nh th nào.ờ ư ế
Phóng s nhự ả còn đ c g i làượ ọ câu chuy n b ng nhệ ằ ả là m t b hay m t lo t các b cộ ộ ộ ạ ứ nh báo chíả dùng đ k m tể ể ộ
câu chuy n ho c g i lên nhi uệ ặ ợ ề c m xúcả ng i xem t nh ngở ườ ừ ữ s ki nự ệ có th t. M t phóng s nh th ng thậ ộ ự ả ườ ể
hi n nh ng hình nh nh ng lát c t đi n hình và sâu s c. V ph n trình bày, phóng s nh trên báo in th ngệ ữ ả ở ữ ắ ể ắ ề ầ ự ả ườ
đ c b trí vào m t trang báo ho c nhi u trang liên ti p (ph n l n là hai trang giao nhau trên m t báo).ượ ố ộ ặ ề ế ầ ớ ặ
nh tin: là lo i nh ph bi n nh t c a th lo i báo chí, nó có nhi m v b sung thêm thông tin b ng nh ng hìnhẢ ạ ả ổ ế ấ ủ ể ạ ệ ụ ổ ằ ữ
nh cho m t bài báo.ả ộ
Ngoài ra, nh báo chí còn có các l a khác nh nh t ng thu t, nh kí s , nh t ng thu t,…ả ọ ị ư ả ườ ậ ả ự ả ườ ậ
2. u đi m c a nh báo chíƯ ể ủ ả
nh báo chí không ph i là đ “trang trí”, minh h a cho bài vi t, mà nh báo chí mang đ n thêm thông tin cho câuẢ ả ể ọ ế ả ế
chuy n, b sung thêm m t y u t th giác vào bài vi t, m i ng i có th đón nh n thông tin m t cách tr c quanệ ổ ộ ế ố ị ế ọ ườ ể ậ ộ ự
Ví d : Trong bài báo “ B s u t p búp bê Barbie l n nh t th gi i”, nh có nh tin mà ng i đ c có th th yụ ộ ư ậ ớ ấ ế ớ ờ ả ườ ọ ể ấ
đ c b s u t p búp bê đ p và sinh đ ng nh th nào?ượ ộ ư ậ ẹ ộ ư ế
B s u t p búp bê Barbie l n nh t th gi iộ ư ậ ớ ấ ế ớ
Bà Bettina Dorfmann đ n t Đ c đã có đ c b s u t p búp bê l n nh t th gi i v i 15.000 con búp bê Barbieế ừ ứ ượ ộ ư ậ ớ ấ ế ớ ớ
khác nhau trong 19 năm qua.
Trong s 15.000 con búp bê Barbie, có nh ng con búp bê t năm 1959, th i đi m búp bê Barbie đ u tiên chào đ i.ố ữ ừ ờ ể ầ ờ
Bettina Dorfmann cũng b ra khá nhi u ti n đ mua l i nh ng con búp bê Barbie có hình dáng và phong cách l .ỏ ề ề ể ạ ữ ạ
“Nh ng con búp bê Barbie không ch đáng yêu trong m t tr nh mà ngay c ng i l n, ai cũng yêu thích chúng.ữ ỉ ắ ẻ ỏ ả ườ ớ
B n có th s u t p nh ng con búp bê Barbie này sau đó ch i tóc, may trang ph c m i cho chúng. Đi u này sạ ể ư ậ ữ ả ụ ớ ề ẽ
khi n b n tr trung và yêu đ i h n”ế ạ ẻ ờ ơ - Bà Bettina Dorfmann chia s .ẻ
Bettina Dorfmann cho bi tế bà b t đ u s u t p búp bê Barbie t năm 1993. T i năm 2009, b s u t p c a cô m iắ ầ ư ậ ừ ớ ộ ư ậ ủ ớ
ch có 6.000 con. T năm 2009 t i nay, Bettina n l c thu th p nhi u con búp bê Barbie h n n a và s búp bê trongỉ ừ ớ ỗ ự ậ ề ơ ữ ố
b s u t p hi n nay là 15.000 con.ộ ư ậ ệ
B s u t p búp bê Barbie l n nh t th gi i c a Bettina Dorfmann s đ c gi i thi u trong cu n sách k l cộ ư ậ ớ ấ ế ớ ủ ẽ ượ ớ ệ ố ỷ ụ
Guinness th gi i năm 2013.ế ớ
Tu Minhệ
Trong b c nh này, ng i xem có th c m nh n đ c s tàn phá, s c m nh c a c n bão m t cách tr c quan màứ ả ườ ể ả ậ ượ ự ứ ạ ủ ơ ộ ự
đôi khi ch vi t không th di n t h t đ c.ữ ế ể ễ ả ế ượ
V t bão - nh: Hoàng Anh Tu n (Gi i nhì nh báo chí “Kho nh kh c vàng” - 2011)ượ ả ấ ả ả ả ắ
- đ c p đ n nh ng v n đ c a xã h i, nh ng s ki n đã x y ra, giúp m i ng i hi u bi t h n v đ i s ng xãề ậ ế ữ ấ ề ủ ộ ữ ự ệ ả ọ ườ ể ế ơ ề ờ ố
h i xung quanh h . ( tính th i s )ộ ở ọ ờ ự
Trong b c nh này, ng i xem s c m nh n đ c n i v t v , thi u th n, khó khăn c a nh ng em h c sinh xãứ ả ườ ẽ ả ậ ượ ỗ ấ ả ế ố ủ ữ ọ ở
Tr ng Hóa khi ph i b i qua sông đ đ n tr ngọ ả ơ ể ế ườ
H c sinh xã Tr ng Hóa (Minh Hóa, Qu ng Bình) b i qua dòng Khe Rào đ t i tr ng h c - nh: Vănọ ọ ả ơ ể ớ ườ ọ ả
Nguy nễ
Ho c đ i v i nh báo chí này, k v câu chuy n c già t i tr i nuôi d ng tr ng i già neo đ n & tr em m côiặ ố ớ ả ể ề ệ ụ ạ ạ ưỡ ẻ ườ ơ ẻ ồ
Th y An - t nh S n Tây:ụ ỉ ơ
Anh đ c ch n trong top 3 nh c a IMMF t i Hà N i. Đây là tr i nuôi d ng ng i già và tr m côi Th y An,ượ ọ ả ủ ạ ộ ạ ưỡ ườ ẻ ồ ụ
S n Tây. Bà tên là Hoàng Th Tâm. Bà s ng tr i này cách đây 14 năm. Đây là th i đi m sau b a ăn c m tr a ngàyơ ị ố ở ạ ờ ể ữ ơ ư
10 tháng 5 năm 2010, thay vì ng i trên xe lăn, bà c l i đ y xe lăn. Bà b l n và bà nuôi m t ng i con gái b tâmồ ụ ạ ẩ ị ẫ ộ ườ ị
th n .ầ
Câu chuy n cu c s ng đ ng sau bãi rácệ ộ ố ằ
C u bé đang ng i trong bãi rác Stung Mean Chey t i Campuchia. c u bé đang ng m 1 ng tiêm nh t đ c trongậ ồ ạ ậ ậ ố ặ ượ
đ ng rác. Ng i s ng khu v c này r t nhi un ng i b nhi m HIV ố ườ ố ự ấ ề ườ ị ễ và xung quanh là ng tiêm còn dính máu. C uố ậ
bé nh t trong đ ng rác và l m đ c gì thì b vào mi ng mà không nh n bi t đ c các hi m h a có th x y ra. ặ ố ượ ượ ỏ ệ ậ ế ượ ể ọ ể ả
Tác gi tâm s : “ Tui b t đ ng v ngôn ng nh ng c u bé cũng hi u khi tôi đ a cho c u bé 1 cây k o thì c u béả ự ấ ồ ề ữ ư ậ ể ư ậ ẹ ậ
m i ch u b ng tiêm ra. C u bé này bây gi đã l n và r n c a c u v n còn dài do cu c s ng c a nh ng ng i ớ ị ỏ ố ậ ờ ớ ố ủ ậ ẫ ộ ố ủ ữ ườ ở
đây r t khó khăn. H không có ch ng minh th vì v y cũng không có ch đ y t t t đ đ c chăm sóc. C u béấ ọ ứ ư ậ ế ộ ế ố ể ượ ậ
này đ c sinh ra t i bãi rác và đ c gia đình t c t r n. G n li n v i t m nh này là 1 k ni m khó quên vì sau đóượ ạ ượ ự ắ ố ắ ề ớ ấ ả ỷ ệ
tôi b té khi đi vào khu này. Đây là bãi rác kh ng l , g n nh cao b ng c tòa nhà 3 t ng. Tôi ph i l i t phía d iị ổ ồ ầ ư ằ ả ầ ả ộ ừ ướ
bãi rác ng p t n đ u g i. Qua l p ng p đ n đ u g i m i đ n đ nh bãi rác. Xe rác đi t d i lên trên đ nh. Có r tậ ậ ầ ố ớ ậ ế ầ ố ớ ế ỉ ừ ướ ỉ ấ
nhi u ng i ch y theo đ nh t ngay khi xe rác đ vì khi đó nh ng gì nh t đ c m i có giá tr . Khi xe rác đ thì cóề ườ ạ ể ặ ổ ữ ặ ượ ớ ị ổ
m t c u bé đang đ ng ngay bên d i. Tôi c lôi c u bé ra kh i nh ng vì quá ho ng s nên c u qu y đ p và làmộ ậ ứ ướ ố ậ ỏ ư ả ợ ậ ẫ ạ
tôi m t thăng b ng và ngã xu ng. Tôi và c u bé đ u tránh đ c nh ng cái máy nh lúc này r i xu ng bãi rác vàấ ằ ố ậ ề ượ ư ả ơ ố
t sũng. Sau này, tôi ướ đem v Vi t Nam và nh các b n k thu t bên Canon b o trì. K thu t cũng nói vui làề ệ ờ ạ ỹ ậ ả ỹ ậ
“Ch a t ng th y m t cái máy nh nào th i đ n nh v y” (c i) ”ư ừ ấ ộ ả ố ế ư ậ ườ
Lê Quang Nh tậ
Đ a điêm: Tum Peang Chhouk – CAMPODIA. Stung Mean Chey, bãi rác kh ng l phía Nam c a th đô Phnompenh,ị . ổ ồ ủ ủ
v i g n 600 đ a tr cùng ng i l n làm công vi c nh t rác ki m s ng, trong đó có khá nhi u là tr em là ng iớ ầ ứ ẻ ườ ớ ệ ặ ế ố ề ẻ ườ
Vi t Nam. ¾ s tr em là tr m côi do cha m lây nhi m AIDS đã b ch t. nh ch p l n 1.-ệ ố ẻ ẻ ồ ẹ ễ ị ế Ả ụ ầ
Ph n ánh cu c s ng m t cách rõ ràng, sinh đ ng nh ng đ m b o tính chân th c. Trong nh báo chí, tính th i s vàả ộ ố ộ ộ ư ả ả ự ả ờ ự
trung th c luôn đ c đ cao. Các chi ti t trong nh không b trí theo tính ch quan c a tác gi ho c gán ghép màự ượ ề ế ả ố ủ ủ ả ặ
b n thân s ki n không có. ả ự ệ
nh: Bà Kim Phúc ch y bom napalm h i còn nh . PV: Nick Utả ạ ồ ỏ
M t cô bé đang l n ng p trong đ m n c đen b ô nhi m n ng b i rác đ nh t nh nh nh ng gì còn sót l i sau m tộ ặ ụ ầ ướ ị ễ ặ ở ể ặ ạ ữ ạ ộ
tr n cháy l n, thiêu r i hoàn toàn h n 300 căn nhà g , ch còn l i nh ng cây c t cháy đen vào 1 bu i sáng s mậ ớ ụ ơ ỗ ỉ ạ ữ ộ ổ ớ
ngày 11/04/2008 t i khu Tum Peang Chhouk, Campuchia. Đây là khu c ng đ ng ng i nghèo t i qu n Russey Keo,ạ ộ ồ ườ ạ ậ
phía B c Phnom Penh, Campuchia.ắ
Hàng trăm gia đình ít nh t là 1000 ng i b nh h ng, trong đó có h n 200 ng i Vi t. H u h t nh ng ng i ấ ườ ị ả ưở ơ ườ ệ ầ ế ữ ườ ở
đây làm cho xí nghi p may, ph n l nệ ầ ớ nh ng ng i khác làm ngh bán d o trên đ ng ph , và h thuê nhà t i đâyữ ườ ề ạ ườ ố ọ ạ
đ sinh s ng. Ch m t s ít ng i còn gi l i đ c m t ít đ v t h có, trong khi s khác thì không có c h i đó.”ể ố ỉ ộ ố ườ ữ ạ ượ ộ ồ ậ ọ ố ơ ộ
Đ a điêm: Tum Peang Chhouk – CAMPODIAị .
Th i điêm ch p: in early morning of April 11, 2008. Tác gi : Lê Quang Nh tờ . ụ ả ậ
Tuyên truy n giáo d c và t ch c hành đ ng. T nh ng thông tin mà hình nh mang l i, ng i xem s tìm hi u,ề ụ ổ ứ ộ ừ ữ ả ạ ườ ẽ ể
phân tích nh ng gì mình nhân th y đ t đó th hi n thái đ , tâm t , tình c m c a mình.ữ ấ ể ừ ể ệ ộ ư ả ủ
Ví d : ụ
Làm tăng tính c m xúc cho ng i đ c. Phóng s nh không ch mô t v s ki n mà còn có tác d ng v c lý tríả ườ ọ ự ả ỉ ả ề ự ệ ụ ề ả
và tình c m đ i v i ng i xem, t o nên nh ng hi u qu cao mà đôi khi đ n gi n m t phóng s bình th ng khôngả ố ớ ườ ạ ữ ề ả ơ ả ộ ự ườ
th làm đ c. V i vi c miêu t mang tính ngh thu t trong vi c t o hình cũng nh ngôn ng và bút pháp giàu tínhể ượ ớ ệ ả ệ ậ ệ ạ ư ữ
ngh thu t, phóng s nh mang đ n nh ng d u n v c m xúc cho ng i xem.ệ ậ ự ả ế ữ ấ ấ ề ả ườ
3.Nh c đi m c a nh báo chí: ượ ể ủ ả
- D gây nhàm chán: n u phóng s nh không có tính th ng nh t, logic cũng nh không có tính sáng t o cho hìnhễ ế ự ả ố ấ ư ạ
nh, góc ch p,... các b c nh c l p đi l p l i thì r t d gây nhàm chán cho ng i xemả ụ ứ ả ứ ặ ặ ạ ấ ễ ườ
Th ng hay b khô c ng: đ b o đ m tính chân th c thì nh báo chí thông th ng không đ c ch nh s a. nh báoườ ị ứ ể ả ả ự ả ườ ượ ỉ ữ Ả
chí là nh ng b c nh đ c ch p trong nh ng kho nh kho c ch p nhoáng c a s ki n, vì th nó th ng c ngữ ứ ả ượ ụ ữ ả ắ ớ ủ ự ệ ế ườ ứ
nh c. ắ
Tuy nhiên, cũng tùy theo t ng s ki n, s vi c mà phóng viên nh cho ra đ i nh ng b c nh phù h p nh t.ừ ự ệ ự ệ ả ờ ữ ứ ả ợ ấ
Chi m di n tích r ng trên trang báo ( báo in): trong khi m t bài phóng s báo in bình th ng v i m t di n tíchế ệ ộ ộ ự ườ ớ ộ ệ
nh t đ nh ( 1 trang báo ) có th cung c p nh ng thông tin c n thi t nh t. Nh ng đ i v i phóng s nh, 1 trang báoấ ị ể ấ ữ ầ ế ấ ư ố ớ ự ả
ch a h n đã là đ đ di n đ t thông tin qua hình nh m t cách hoàn thi n và c th .ư ẳ ủ ể ễ ạ ả ộ ệ ụ ể
nh trên báo in: Di n tích không tho i mái đ di n đ tẢ ệ ả ể ễ ạ
Màu s c không h p d n th giác c a ng i xem.ắ ấ ẫ ị ủ ườ
B thay đ i kích th c cho phù h p v i trang báo vì th m t s hình nh b bi n d ng, m t tínhị ổ ướ ợ ớ ế ộ ố ả ị ế ạ ấ
th m mĩẩ
Đi u này khác v i nh trên báo m ng: diên tích tho i máiề ớ ả ạ ả
Màu s c phong phú, h p d n, sinh đ ngắ ấ ẫ ộ
Phóng viên có th tho i mái đ di n đ t ý t ng cho tác ph m c aể ả ể ễ ạ ưở ẩ ủ
mình.
D dàng ch nh s a ho c thêm, b t hình nhễ ỉ ữ ặ ớ ả
T m quan tr ng c a phóng s nhầ ọ ủ ự ả
( tài li u)ệ
Chùm nh: t p trung m t lo t các hình nh đ minh h a cho thông tin bài vi t. Tuy nhiên, nó không nói lên c th ,ả ậ ộ ạ ả ể ọ ế ụ ể
chi ti tế
Hành đ ng là trung tâm, ph ng pháp lu n c a nh BC, tránh s dàn s p, s p đ t đ n đi u.ộ ươ ậ ủ ả ự ế ắ ặ ơ ệ
nh BC tôn tr ng s th t, khách quan tuy t đ i, không đ c thay đ i thông tin trong nh. nh ngh thu t thì khác.ả ọ ự ậ ệ ố ượ ổ ả Ả ệ ậ
nh báo chí ghi l i nh ng kho nh kho c l ch s , có giá tr l n. VD: s ki n ngày 11/9 t i Mả ạ ữ ả ắ ị ử ị ớ ự ệ ạ ỹ
trong nh báo chí có th thay đ i c c nh ( c t-ch nh size). M t s tr ng h p đ c bi t: đ c t đôi m t, l y đôiả ể ổ ỡ ả ắ ỉ ộ ố ườ ợ ặ ệ ặ ả ắ ấ
m t. Có th ch nh màu s c, đ nét.ắ ể ỉ ắ ộ
nh báo chí minnh h a, b sung thêm thong tin có liên quan đ n bài vi t.ả ọ ổ ế ế
ph i có s s p x p linh ho t, đa d ngả ự ắ ế ạ ạ
Biên t p viên tìm cách s a l i trong vi c đ t tít, vi t sapo,h ng ki n th c, con s câu đo n, cách dùng t ->ậ ữ ỗ ệ ặ ế ỏ ế ứ ố ạ ừ
ph ng án s a.ươ ữ
V i m t biên t p viên phát thanh, b n quan tâm đ n y u t nào là đ u tiên?ớ ộ ậ ạ ế ế ố ầ
-Quan tâm đ n y u t kĩ thu tế ế ố ậ
-Y u t quan tr ng nh t là n i dungế ố ọ ấ ộ .
Đ c tr ng ngôn ng báo phát thanhặ ư ữ
(tài li u)ệ
Các căn c đ biên t p báo phát thanhứ ể ậ
-Biên t p y u t chính vănậ ế ố
Ngôn ng phát thanhữ
-ngôn ng là y u t chính văn, là ph ng ti n chính c a phát thanhữ ế ố ươ ệ ủ
-l i bình cho phát thanh là d ng ngôn ng giao ti p, giàu c m xúc, phù h p v i cách nói c a đông đ oờ ạ ữ ế ả ợ ớ ủ ả
thính giả
-tránh dùng th ngôn ng hành chính l nh lùng ho c l i thuy t gi ng đ oứ ữ ạ ặ ố ế ả ạ
-s d ng kh u ng đ i th ng dùng trong phát thanh nh các b n i, nhé, nha,..2 công r i,…ử ụ ẩ ữ ờ ườ ư ạ ơ ưỡ
-v trí t trong câu và c u trúc câu theo chi u thu nị ừ ấ ề ậ
-câu đ n gi n, ng n g nơ ả ắ ọ
cách vi t cho phát thanhế
-tránh dùng đ ng t d ng b đ ngộ ừ ở ạ ị ộ
-ch n l i nói t nhiên nh b n nói v i b nọ ố ự ư ạ ớ ạ
-không quá câu n các quy t c ng phápệ ắ ữ
-phiên âm ti ng vi tế ệ
ti ng đ ng hi n tr ngế ộ ệ ườ
-linh h n c a tác ph mồ ủ ẩ
-đ c x lý l i, n u không đ c ch n l c t t có th phá v c m t bài báoượ ử ạ ế ượ ọ ọ ố ể ỡ ả ộ
trích d n phát bi u, l i nói c a nhân ch ngẫ ể ờ ủ ứ
-quan tr ng nh ti ng đ ng hi n tr ngọ ư ế ộ ệ ườ
-t n t i d i nhi u hình th c: PV v i nhân ch ng, l i phát bi u ý ki n nhân ch ngồ ạ ướ ề ứ ớ ứ ờ ể ế ứ
-BTV s c t xén nh ng không làm thay đ i n i dung c a đo n phát bi u và ch đ c a bài báoẽ ắ ư ổ ọ ủ ạ ể ủ ề ủ
Âm nh cạ
-Là m t ph n quan tr ng trong tác ph m báo chí phát thanhộ ầ ọ ẩ
L i d nờ ẫ
-Do BTV vi t ( BTV ph i hi u, n m v ng câu chuy n)ế ả ể ắ ữ ệ
-Tr c ti p, ng n g n, h p d n ngay t đ uự ế ắ ọ ấ ẫ ừ ầ
-Ph i v a mang tính báo chí, v a mang tính văn h cả ừ ừ ọ
Căn c vào ch t l ng n i dungứ ấ ượ ộ
-Đ m bào tính chính tr - t t ng, thông tin ph i khách quanả ị ư ưở ả
-N i dung ph i th hi n đ c ý đ c a tác giarveef vi c đ nh h ng t t ng c a nhà n cộ ả ể ệ ượ ồ ủ ệ ị ướ ư ưở ủ ướ
Căn c vào hình th c tác ph mứ ứ ẩ
-Th lo i: s p x p các th lo i, k t c u, b c c, th i l ng c a tác ph m ph thu c vào ch ng trìnhể ạ ắ ế ể ạ ế ấ ố ụ ờ ượ ủ ẩ ụ ộ ươ
-Ph i có tính sáng t o, đ a ra nh ng ý t ng riêngả ạ ư ữ ưở
Quy trình s n xu t ch ng trình phát thanh thông qua các gia đo n kĩ thu t nào?ả ấ ươ ạ ậ
-Ghi âm-> vào phòng thu-> d ng tác ph mự ẩ
Các l i kĩ thu t th ng x y ra c a 1 tác ph m báo chí phát thanh là gì?ỗ ậ ườ ả ủ ẩ
-Ti ng n át ti ng nói c a nhân v t, t p âm nhi u-> do l i khi ghi âmế ồ ế ủ ậ ạ ề ỗ
-B méo ti ng do nâng gi ng lên quá cao; b l p l i n i dung, c t các ph n th a không h t, làm m tị ế ọ ị ặ ạ ộ ắ ầ ừ ế ấ
kho ng l ng-> l i d ngả ặ ỗ ự
-Âm thanh không đ u, ti ng l t gi y, ti ng c a máy l nh ch y, b m t ti ng do micro h ho c do KTề ế ậ ấ ế ủ ạ ạ ị ấ ế ư ặ
không kéo vecder, b l i, âm thanh không đ u,…-> l i phòng thuị ỗ ề ỗ
Vi t l i d n trong phát thanhế ờ ẫ
- ph i thu hút ngay t đ u, có y u t văn h c, ph i rõ rang, rành m nhả ừ ầ ế ố ọ ả ạ
-T o nên c m xúc, đ tin c y thông qua ti ng đ ng và âm nh cạ ả ộ ậ ế ộ ạ
-Thông tin ph i phù h p v i ch đ c a m i ch ng trình. Hình th c và n i dung ph i phù h p v i nhau.ả ợ ớ ủ ề ủ ỗ ươ ứ ộ ả ợ ớ
VD ch ng trình dành cho thanh niên thì ph i s d ng n i dung vui t i, hóm h nh đ phù h p v i đ iươ ả ủ ụ ộ ươ ỉ ể ợ ớ ố
t ng này.ượ
-Đ m b o ch t l ng v n i dung và kĩ thu tả ả ấ ượ ề ộ ậ
-Đ m b o tính t ng tác. Nh t là trong các ch ng trình khoa giáo, chuyên đả ả ươ ấ ươ ề
Biên t p truy n hìnhậ ề
-Hình nh tĩnh có vai trò v hình th c cho ch ng trình truy n hìnhả ề ứ ươ ề
-Ngôn ng c a truy n hình bao g m hình nh đ ng và hình nh tĩnhữ ủ ề ồ ả ộ ả
Đ c đi m c a lo i hình báo hình:ặ ể ủ ạ
-Truy n hình là s k t h p h u c gi a hình nh và âm thanh. Trong đóm hình nh đóng vai trò chính y u.ề ự ế ợ ữ ơ ữ ả ả ế
-Bên c nh hình nh còn có y u t âm thanh và l i nóiạ ả ế ố ờ
-Hình n và âm thanh có quan h h u c g n bó v i nhauả ệ ữ ơ ắ ớ
-Hình nh mang l i s c hút l n cho truy n hình so v i các th lo i báo chí khác-> có tính thuy t ph c,ả ạ ứ ớ ề ớ ể ạ ế ụ
đáng tin c y.ậ
-Quan h h u c : hình nh cung c p thông tin. Tuy nhiên, l i nói t o thêm ph n sinh đ ng và h p d n h nệ ữ ơ ả ấ ờ ạ ầ ộ ấ ẫ ơ
cho truy n hình.ề
-Ph ng ti n chuy n t i thông tin cho báo hình mà máy thu hình v i h ph bi n r ngươ ệ ể ả ớ ệ ổ ế ộ
-Tuy nhiên, truy n hình và phát thanh thi u đi s phân tích, lý gi i sâu s c so v i báo in. H n ch trongề ế ự ả ắ ớ ạ ế
vi c l u tr thông tin.ệ ư ữ
Đ c tr ng ngôn ng truy n hình:ặ ư ữ ề
-Ngôn ng hình nh là chính văn c a truy n hìnhữ ả ủ ề
-BT và quay phim trong khi th c hi n vi c xây d ng đ c ng, KB phân c nh và tooe ch c ghi hình đ uự ệ ệ ự ề ươ ả ứ ề
ph i hình dung ra hình nh tr c.ả ả ướ
-Đ m báo chính xác câu ng pháp hình. Câu ng pháp hình di n t m t hành đ ng, s vi c tr ng v n.ả ữ ữ ễ ả ộ ộ ự ệ ọ ẹ
Khi ghi hình c n ph i chú ý đ nét, đ ng tác máy, góc đ máy quay.ầ ả ộ ộ ộ
T i sao nói d ng là m t công vi c sáng t o trong s n xu t truy n hình. V i ng i làm công tác biênạ ự ộ ệ ạ ả ấ ề ớ ườ
t p, b n làm gì đ t o ra s sáng t o trong vi c d ng hình.ậ ạ ể ạ ự ạ ệ ự
Mu n t o c m giác « ng t » ng i d ng phim ph i gia côngố ạ ả ọ ườ ự ả r t l n trong quá trình ráp c nh, sao cho m i đ ng tácấ ớ ả ọ ộ
– máy quay l n di n viên – đ c chuy n giao êm ái. Thí d c nh toàn nhân v t đ c c t khi b c xong chân ph i,ẫ ễ ượ ể ụ ả ậ ượ ắ ướ ả