Thay đ i ph
ng pháp quy
ổ
ươ
ho ch đô th ị
ạ
Khu trung tâm TPHCM nhìn t qu n 2. nh: Thanh Tao. ừ ậ Ả
(TBKTSG) - C m t “quy ho ch phân khu” đ c đ a vào Lu t Quy ụ ừ ạ ượ ư ậ
ho ch đô th năm 2010 đã làm “đau đ u” các c quan qu n lý đô th ơ ả ầ ạ ị ị
c a Hà N i và TPHCM trong năm 2011 - khi đ án quy ho ch chung xây ủ ồ ộ ạ
d ng c a hai thành ph l n nh t n c này đ c công b (*). ố ớ ấ ướ ự ủ ượ ố
Theo... th gi i ế ớ
ng pháp quy ho ch phân khu V i s ra đ i c a Lu t Quy ho ch đô th , ph ậ ờ ủ ớ ự ạ ị ươ ạ
i hành chính các qu n, huy n. s thay th cho cách quy ho ch theo đ a gi ẽ ế ạ ị ớ ệ ậ
V y quy ho ch phân khu là gì? Đó là vi c phân chia và xác đ nh ch c năng, ứ ệ ậ ạ ị
ch tiêu s d ng đ t quy ho ch đô th c a các khu đ t, m ng l i công trình ử ụ ị ủ ạ ấ ạ ấ ỉ ướ
h t ng k thu t, h t ng xã h i trong m t khu v c đô th nh m c th hóa ạ ầ ụ ể ạ ầ ự ậ ằ ộ ộ ỹ ị
n i dung quy ho ch chung. ộ ạ
Vì m c đích c a vi c l p quy ho ch phân khu là đ t o c s cho vi c l p ể ạ ơ ở ệ ậ ệ ậ ụ ủ ạ
t và xác đ nh các d án đ u t xây d ng nên các đ án quy quy ho ch chi ti ạ ế ầ ư ự ị ự ồ
ch c không gian, ki n trúc, ho ch phân khu cũng s xác đ nh nguyên t c t ẽ ắ ổ ứ ế ạ ị
c nh quan cho toàn khu v c l p quy ho ch; ch tiêu v dân s , s d ng đ t, ả ố ử ụ ự ậ ấ ề ạ ỉ
h t ng k thu t đ i v i t ng ô ph ; b trí công trình h t ng xã h i; đánh ố ố ạ ầ ậ ố ớ ừ ạ ầ ộ ỹ
giá môi tr ng chi n l c... ườ ế ượ
ng Vi n Nghiên c u phát tri n TPHCM, Ông Nguy n Tr ng Hòa, Vi n tr ọ ễ ệ ưở ứ ể ệ
cho r ng vi c đ a n i dung quy ho ch phân khu vào lu t cho th y chúng ta ệ ư ộ ậ ằ ạ ấ
đã ti p c n cách l p, qu n lý quy ho ch xây d ng đô th c a khu v c và th ạ ế ậ ị ủ ự ự ậ ả ế
gi i. Cách th c quy ho ch đ c nhi u n c trên th gi i áp d ng g m ba ớ ứ ạ ượ ề ướ ế ớ ụ ồ
b c: 1. l p quy ho ch chi n l c phát tri n đô th (nh quy ho ch chung); ướ ế ượ ậ ạ ư ể ạ ị
2. l p các đ án quy ho ch phân khu đô th ; 3. l p các d án c th t i các ụ ể ạ ự ậ ạ ậ ồ ị
khu v c th c s có nhu c u theo kh năng và ngu n l c có th huy đ ng ả ự ự ồ ự ộ ự ể ầ
đ c (nh quy ho ch chi ti t). Cách làm này, theo ông Hòa, s ti t ki m ượ ư ạ ế ẽ ế ệ
đ c m i ngu n l c cho công tác phát ượ ấ c đ t đai và nh t là t p trung đ ấ ậ ượ ồ ự ọ
tri n đô th . ị ể
Th t v y, đ hi n th c hóa Quy ho ch chung xây d ng th đô, 17 đ án quy ể ệ ậ ậ ự ủ ự ạ ồ
ho ch phân khu đô th đ u tiên c a Hà N i đang đ c nghiên c u. Theo bà ị ầ ủ ạ ộ ượ ứ
Lã Th Kim Ngân, Vi n tr ng Vi n Quy ho ch xây d ng Hà N i, v c ệ ị ưở ề ơ ự ệ ạ ộ
b n, các đ án quy ho ch phân khu trong quy ho ch chung th đô ch y u ả ủ ế ủ ạ ạ ồ
căn c vào tính ch t đô th , đ a hình… ch không b h n ch b i quy mô, đ a ế ở ị ạ ị ứ ứ ấ ị ị
gi i hành chính (qu n, huy n). ớ ệ ậ
Tuy nhiên, bà Ngân th a nh n r ng, vi c l p các quy ho ch phân khu sau ậ ằ ệ ậ ừ ạ
khi có quy ho ch chung là m t thu n l i; nh ng thi u các quy ho ch chuyên ậ ợ ạ ộ ư ế ạ
c l p cho t ng qu n, huy n) là m t ngành, h t ng k thu t (v n ch đ ỹ ạ ầ ỉ ượ ậ ộ ừ ệ ậ ậ ố
tr ng i l n. H n n a, quy ho ch phân khu l n đ u tiên đ c đ a vào quy ơ ữ ạ ớ ạ ầ ầ ở ượ ư
ng d n và quy đ nh v tiêu chu n k thu t, ch tiêu đ nh pháp lu t, các h ị ậ ướ ề ẩ ẫ ậ ỹ ị ỉ
quy ho ch cũng ch a rõ ràng… ư ạ
B ranh hành chính: khó quá! ỏ
Hi n 17 quy ho ch phân khu đ u tiên c a Hà N i đang b c vào giai đo n ủ ệ ạ ầ ộ ướ ạ
ng hoàn ch nh, trình th m đ nh - phê duy t”. Quy ho ch các phân “kh n tr ẩ ươ ệ ạ ẩ ị ỉ
khu còn l i đã đ c Vi n Quy ho ch xây d ng Hà N i hoàn thành. TPHCM ạ ượ ự ệ ạ ộ
cũng đã có vài đ án quy ho ch phân khu đang đ c th c hi n nh khu ạ ồ ượ ự ư ệ
trung tâm hi n h u 930 héc ta (g m các qu n 1, 3, 4, Bình Th nh); khu v c ệ ữ ự ạ ậ ồ
ven sông Sài Gòn thu c đ a bàn huy n C Chi, Hóc Môn... ộ ị ủ ệ
Tuy nhiên, đ tri n khai quy ho ch chung b ng các quy ho ch phân khu ể ể ạ ạ ằ
không ph i là đi u d dàng, nh t là đ i v i TPHCM. Theo ông Nguyên ố ớ ề ễ ả ấ ̃
Đăng Tuyên, Vi n tr ệ ưở ng Viên Quy hoach xây d ng TPHCM, n i dung quy ự ộ ̉ ̣ ̣
ho ch xây d ng c a các đ án 1/5000, 1/2000 đang b chi ph i b i c ch ố ở ơ ế ự ủ ạ ồ ị
qu n lý phân c p hành chính. “Các tên c a đ án nh quy ho ch chung xây ủ ồ ư ạ ả ấ
ng k c các đ án liên d ng qu n huy n, quy ho ch chi ti ự ệ ậ ạ ế t xây d ng ph ự ườ ể ả ồ
ph ng đã b c l t c b n ch t theo lãnh th hành chính”, ông nói. t ườ ộ ộ ấ ả ả ấ ổ
D th y h n, khi thành ph m r ng các qu n m i (7, 9, 12, Th Đ c...) ố ở ộ ễ ấ ủ ứ ậ ơ ớ
không gian đô th hình thành ba khu v c đ c tr ng: n i thành, qu n ven và ự ặ ư ậ ộ ị
ngo i thành. M i m t khu v c c n ph i có gi i pháp t ng h p cho quy ự ầ ạ ả ỗ ộ ả ổ ợ
m c quy ho ch t ng qu n m i ho ch xây d ng nh ng chúng ta ch d ng ư ỉ ừ ở ứ ớ ự ừ ạ ạ ậ
riêng bi t... Đó là ch a nói đ n chuy n cùng lúc TPHCM ti n hành nhi u ệ ề ư ế ế ệ
th lo i quy ho ch khác nhau nh quy ho ch chung thành ph , quy ho ch ể ạ ạ ư ạ ạ ố
chung qu n huy n, quy ho ch chung ngành, ph kín quy ho ch chi ti t... ủ ệ ạ ậ ạ ế
Ông Tuy n bình lu n: “Thông tin t quy ho ch này b sung, song cũng c n ể ậ ừ ả ạ ổ
ng c a h s quy ho ch kia. Công tác t tr ti n trình th c hi n và ch t l ự ở ế ấ ượ ệ ủ ồ ơ ạ ư
m t m i ch đ i v n tr nên ph c t p và kéo dài th i gian. Các ch đ u t ấ ủ ầ ư ệ ứ ạ ờ ợ ờ ỏ ở
xây d ng. Các c quan ch c năng thi u c s đ n m t c th i c đ u t ế ấ ả ờ ơ ầ ư ế ơ ở ự ứ ơ
pháp lý cho qu n lý xây d ng trên đ a bàn do mình ph trách ho c khi có văn ự ụ ả ặ ị
b n ban hành thì quá l ả ỗ i th i so v i th c t ”. ớ ự ế ờ
Theo ông Nguy n Thanh Toàn, Phó giám đ c S Quy ho ch Ki n trúc ễ ế ạ ố ở
TPHCM, đ n nay, ngoài đ án đi u ch nh quy ho ch chung thành ph đ c ố ượ ế ề ạ ồ ỉ
Th t ng phê duy t, UBND TPHCM cũng đã phê duy t 5 đ án đi u ch nh ủ ướ ệ ệ ề ồ ỉ
quy ho ch chung qu n, huy n (Tân Bình, Tân Phú, 4, 8 và huy n Hóc Môn), ệ ệ ạ ậ
còn l c đ n ạ i 17 đ án đi u ch nh quy ho ch chung qu n - huy n đang đ ạ ệ ề ậ ồ ỉ ượ ơ
v n hoàn ch nh đ ti p t c trình th m đ nh, phê duy t theo quy đ nh. v t ị ư ấ ể ế ụ ệ ẩ ị ị ỉ
Nh ng v n đ là sau khi l p, th m đ nh và phê duy t đ án quy ho ch ệ ồ ạ ư ề ấ ậ ẩ ị
chung thành ph , các thành ph tr c thu c trung ng nh TPHCM thay vì ố ự ố ộ ươ ư
ph i ti n hành b c l p, th m đ nh và phê duy t đ án quy ho ch chung ả ế ướ ậ ệ ồ ạ ẩ ị
xây d ng đô th t i các qu n, huy n thì l i ph i ti n hành l p các đ án quy ị ạ ự ệ ậ ạ ả ế ậ ồ
ho ch phân khu các t 1/5000 và 1/2000 theo Lu t Quy ho ch đô th . ạ ở l ỷ ệ ạ ậ ị
Nh v y n i dung các đ án quy ho ch chung xây d ng đô th t i các qu n, ư ậ ị ạ ự ạ ộ ồ ậ
huy n cũng nh n i dung các đ án quy ho ch chi ti t t l 1/2000 xây ư ộ ệ ạ ồ ế ỷ ệ
i các qu n, huy n s không còn đ c nhìn nh n nh các lo i d ng đô th t ự ị ạ ệ ẽ ậ ượ ạ ư ậ
ng đ án s d ng trong công tác qu n lý quy ho ch xây d ng đô th trong t ồ ử ụ ự ả ạ ị ươ
lai.
Nh v y yêu c u v quy ho ch phân khu s đ c TPHCM áp d ng nh th ư ậ ẽ ượ ề ầ ạ ư ế ụ
nào trong đi u ki n các quy ho ch theo đ a gi i hành chính đã và v n đang ề ệ ạ ị ớ ẫ
di n ra? Đã có nh ng đ xu t nh : xem quy ho ch chung các qu n, huy n ệ ữ ư ễ ề ạ ậ ấ
nh là m t đ án quy ho ch phân khu; l p quy ho ch phân khu theo đ a gi i ộ ồ ư ạ ậ ạ ị ớ
hành chính qu n, huy n; l p quy ho ch phân khu không theo đ a gi i hành ệ ậ ậ ạ ị ớ
chính qu n huy n (nh lu t quy đ nh). ư ậ ệ ậ ị
Gi i quy t theo h ng nào? ả ế ướ
Theo ông Nguy n Tr ng Hòa, s không h p lý n u cho r ng ch c n đ i tên ỉ ầ ễ ẽ ế ằ ọ ợ ổ
các đ án quy ho ch chung xây d ng đô th , các đ án quy ho ch chi ti t xây ự ạ ạ ồ ồ ị ế
1/2000 t i các qu n, huy n thành các đ án quy ho ch d ng đô th t ự l ị ỷ ệ ạ ạ ệ ậ ồ
phân khu, nghĩa là thành ph có 24 qu n huy n thì s chuy n thành 24 đ án ậ ồ ể ệ ẽ ố
quy ho ch phân khu… Th c ch t đó ch là thay tên ch không thay đ i đ c ổ ượ ự ứ ạ ấ ỉ
n i dung qu n lý c a các đ án này theo Lu t Quy ho ch đô th . ộ ủ ạ ả ậ ồ ị
Ông Hòa cho r ng có đ c s khoa h c đ tri n khai quy ho ch phân khu ọ ể ể ủ ơ ở ạ ằ
t c ngoài thu nh n đ c qua các ạ i TPHCM. Bên c nh kinh nghi m t ạ ệ n ừ ướ ậ ượ
nh ng năm 1993-1994 cu c trao đ i khoa h c v i chuyên gia qu c t ọ ớ , t ố ế ừ ữ ộ ổ
TPHCM đã ti n hành l p quy ho ch theo h ng phân khu khi nghiên c u đ ế ậ ạ ướ ứ ồ
án khu đô th m i Nam Sài Gòn tr i dài trên đ a bàn nhi u qu n, huy n. Sau ị ớ ề ệ ả ậ ị
đó là đ án quy ho ch chi ti t xây d ng đô th t 1/2000 và quy ch qu n ạ ồ ế l ị ỷ ệ ự ả ế
lý ki n trúc đô th c p 2 khu trung tâm hi n h u TPHCM. ệ ữ ị ấ ế
Tuy nhiên, theo ông Hòa, ph i b t đ u cho tri n khai công tác nghiên c u ả ắ ầ ứ ể
l p quy ho ch phân khu. Vi c nghiên c u l p b sung các đ án quy ho ch ậ ứ ậ ạ ệ ạ ồ ổ
phân khu vào h th ng các đ án quy ho ch xây d ng đô th t i TPHCM ệ ố ị ạ ự ạ ồ
ph i đ ả ượ c nghiên c u r t k d a trên c s khoa h c v qu n lý phát tri n ơ ở ứ ấ ỹ ự ọ ề ể ả
đô th và h th ng các đ án quy ho ch xây d ng đô th đã đ c l p và phê ệ ố ự ạ ồ ị ị ượ ậ
duy t và xây d ng m t k ho ch tri n khai th t c th . ậ ụ ể ộ ế ự ệ ể ạ
Tr ướ c m t, c n nhanh chóng phê duy t các đ án đi u ch nh quy ho ch ệ ắ ầ ạ ề ồ ỉ
i 17/22 qu n, huy n còn l i đã tri n khai t tr c chung xây d ng đô th t ự ị ạ ệ ậ ạ ể ừ ướ
khi Lu t Quy ho ch đô th có hi u l c. Trong tr ng h p c n thi t, t i m t ệ ự ậ ạ ị ườ ợ ầ ế ạ ộ
vài qu n, huy n có th thí đi m l p quy ho ch phân khu trên c s các đ ơ ở ệ ể ể ậ ậ ạ ồ
án quy ho ch chung xây d ng đô th đang th c hi n v i các tiêu chí c a lu t ậ ự ự ủ ệ ạ ớ ị
đ nh đ b o đ m công tác qu n lý quy ho ch xây d ng đô th . ả ị ể ả ự ả ạ ị
V lâu dài c n tri n khai nghiên c u xây d ng ngay h th ng các tiêu chí ệ ố ứ ự ề ể ầ
làm c s cho vi c l p quy ho ch phân khu trên các c s khoa h c là h ệ ậ ơ ở ơ ở ạ ọ ệ
th ng các đ án quy ho ch xây d ng ự đô th đã tri n khai, nh ng đi u ki n ệ ữ ể ề ạ ố ồ ị
đ c thù cũng nh kinh nghi m - th c ti n công tác qu n lý phát tri n đô th ự ễ ặ ư ệ ể ả ị
t ạ i TPHCM trong th i gian qua. Bên c nh đó cũng r t c n quan tâm nghiên ạ ấ ầ ờ
ng gây ra cho c u các tác đ ng do bi n đ i khí h u, ô nhi m môi tr ộ ứ ế ễ ậ ộ ườ
TPHCM khi xây d ng h th ng các tiêu chí. ệ ố ự
“Vi c xác đ nh ph ng pháp t ch c l p quy ho ch phân khu cho phù h p ệ ị ươ ổ ứ ậ ợ ạ
xã h i c a t ng đ a ph ng c n ph i đ c nghiên v i đi u ki n kinh t ớ ề ệ ế ộ ủ ừ ị ươ ả ượ ầ
c hi u qu c u k . Nêu sai l m s gây lãng các ngu n l c mà không đ t đ ứ ỹ ồ ự ạ ượ ẽ ầ ệ ả
mong mu n”, ông Toàn nói. ố
___________________________________
