Thoái hóa hoàng đim mt có th gây mù lòa
Ngoài hin tượng lão th và các bnh v mt như đục thy tinh th..., người ln tui còn có
t l cao b thoái hóa hoàng đim mt (bnh AMD). Đây là nguyên nhân ph
biến nht gây bnh mù lòa cho người ln tui và theo thng kê ca châu Âu và
M, khong 25% người trên 60 tui b tình trng này.
B nh AMD là gì?
Đi m vàng hay hoàng đi m là b ph n n m vùng trung tâm c a võng m c giúp ta nh n bi t ế
đ s c nét, màu s c và đ rõ c a hình nh. Tình tr ng hoàng đi m b thoái hóa gây m t th l c
vùng trung tâm g i là b nh thoái hóa đi m vàng AMD.
Có hai d ng thoái hóa: d ng thoái hóa khô, chi m kho ng 90% và d ng thoái hóa t, ch chi m ế ướ ế
10% nh ng l i là nguyên nhân c a 90% tình tr ng m t th l c n ng.ư
Đ i t ng có nguy c cao b AMD ượ ơ
- Tu i tác: Nguy c b AMD tăng theo l a tu i. Nguy c l a tu i 50 ch là 2%, nh ng l a tu i ơ ơ ư
trên 75 lên đ n kho ng 30%. ế
- Gi i tính: Ph n có nguy c cao g p 2 l n h n nam gi i. ơ ơ
- Hút thu c: Hút thu c có th tăng nguy c AMD. ơ
- Di truy n: Ng i có ti n s gia đình m c AMD có nguy c m c b nh cao h n ng i bình ườ ơ ơ ườ
th ng.ườ
- Cholesterol: Ng i có hàm l ng cholesterol trong máu cao d b m c AMD t nhi u h n.ườ ượ ướ ơ
- Dinh d ng kém: S d ng ch t ch ng oxy hóa li u cao có th làm gi m nguy c m c AMD.ưỡ ơ
Các d u hi u c a b nh AMD
D u hi u đ u tiên c a AMD khô là th l c b t đ u b kém đi. Khi b nh ti n tri n, b n có th th y ế
m t đi m m vùng trung tâm c a hình nh, r i đi m m này s ngày càng l n h n và t i h n. ơ ơ
Đ i v i AMD t, tri u ch ng ban đ u là hình nh các đ ng th ng b bi n thành đ ng d ng ướ ườ ế ườ
sóng.
N u c hai m t cùng b AMD, b nh nhân s khó khăn khi đ c sách báo ho c khi làm vi c trongế
kho ng cách nhìn g n. Nh ng tri u ch ng này x y ra m t m t c a b nh nhân đôi khi không
phát hi n đ c cho t i khi m t th hai b b nh. 42% b nh nhân b m t m t s có nguy c b m t ượ ơ
th hai trong vòng 3-5 năm.
Nh ng b nh nhân trên 65 tu i nên đi khám đ nh kỳ m i năm ngay c khi ch a có tri u ch ng. ư
Ngăn ng a s ti n tri n và đi u tr b nh AMD ế
Khi b nh AMD giai đo n cu i thì h u nh không th đi u tr đ c. Tuy nhiên AMD th ng ti n ư ượ ườ ế
tri n ch m qua m t th i gian dài nên có th ngăn ch n s ti n tri n đó b ng ch đ dinh d ng ế ế ưỡ
và chăm sóc m t thích h p.
M t vài tr ng h p AMD t có th đ c đi u tr b ng ph ng pháp ph u thu t l y đi màng tân ườ ướ ượ ươ
m ch. T i B nh vi n M t Trung ng đã ng d ng laser quang đ ng đ h y di t tân m ch. Ươ
G n đây, ng i ta đã có nhi u nghiên c u m i nh s d ng laser quang nhi t đ ng TTT ho c ườ ư
quang đ ng h c.
Tuy nhiên, t t c m i ph ng pháp đi u tr đ u cho k t qu h n ch . T t nh t có th làm gi m ươ ế ế
nguy c ti n tri n c a AMD b ng cách b sung dinh d ng cho m t v i m t s vitamin vàơ ế ưỡ
nguyên t vi l ng ch ng oxy hóa. M t k t qu nghiên c u c a Vi n M t Qu c Gia M cho ượ ế
th y là vi c k t h p ch t ch ng oxy hóa và k m làm gi m 25% nguy c ti n tri n AMD và gi m ế ơ ế
19% nguy c m t th l c ng i b nh. M t s ch t ch ng oxy hóa đ c đi u ch t nhiên nhơ ườ ượ ế ư
Lutein và Zeaxanthine đã đ c s d ng m t cách r ng rãi trong vi c gi m nguy c AMD. ượ ơ
T i Khoa Đáy m t, B nh vi n M t Trung ng, t 1/4 đ n h t 30/6 s m m t phòng khám đáy ươ ế ế
m t v i ch ng trình khám phát hi n b nh lý hoàng đi m mi n phí cho ng i t 50 tu i tr lên ươ ườ
(không m c các b nh lý v m t khác nh b nh lý glocom, b nh lý giác m c, m t h t, b nh đ c ư
th y tinh th , ti u đ ng v.v….). Th i gian t 14h00 đ n 16h00 các ngày th 3, 5 hàng tu n. ườ ế
BS Bùi Minh Ng c, B nh vi n M t TW