GVHD: Đinh Công Thành SVTH:Lê Anh Thu nấ
PH N M Đ UẦ Ở Ầ
1.1 LÍ DO CH N Đ TÀIỌ Ề
Hi n nay, trên th gi i các hình th c thanh toán không dùng ti n m t đã trệ ế ớ ứ ề ặ ở
thành r t ph bi n và chi m t l ngày càng cao trong kh i l ng đi u đ ng tàiấ ổ ế ế ỷ ệ ố ượ ề ộ
nguyên ký thác t i các ngân hàng. M i hình th c thanh toán đ u có công d ngạ ỗ ứ ề ụ
riêng thích h p cho t ng đ i t ng và lo i hình giao d ch đa d ng phong phú.ợ ừ ố ượ ạ ị ạ
Vi c đ a ra m t hình th c thanh toán phù h p v a là nhi m v , v a là m cệ ư ộ ứ ợ ừ ệ ụ ừ ụ
đích kinh doanh và tr ng đi m c nh tranh c a các ngân hàng. Cho đ n nay Vi tọ ể ạ ủ ế ệ
Nam đang áp d ng hình th c thanh toán không dùng ti n m t. Đó là hình th cụ ứ ề ặ ứ
th ATM. Đ n tr c năm 2004 vi c s d ng th ATM trong khu v c dân c ẻ ế ướ ệ ử ụ ẻ ự ư ở
Vi t Nam v n còn phát tri n khiêm t n ch a đ c s d ng r ng rãi. G n đâyệ ẫ ể ố ư ượ ử ụ ộ ầ
theo đà phát tri n c a th gi i, vi c s d ng th ATM đã tr nên ph bi n, g nể ủ ế ớ ệ ử ụ ẻ ở ổ ế ầ
gũi v i ng i dân h n và đ c s d ng nhi u nh t Vi t Nam do nh ng côngớ ườ ơ ượ ử ụ ề ấ ở ệ ữ
d ng riêng mà th đem l i.T c đ tăng tr ng c a th tr ng th ATM ngàyụ ẻ ạ ố ộ ưở ủ ị ườ ẻ
càng cao, quy mô, s l ng phát hành và s d ng ngày càng l n. Tuy nhiên bênố ượ ử ụ ớ
c nh nh ng ti n ích to l n do vi c s d ng th v n còn t n t i nh ng v n đạ ữ ệ ớ ệ ử ụ ẻ ẫ ồ ạ ữ ấ ề
h n ch c n đ c quan tâm và bên c nh hi n tr ng bùng n th v n còn t nạ ế ầ ượ ạ ệ ạ ổ ẻ ẫ ồ
t i nh ng v n đ gi i h n đòi h i ph i có nh ng gi i pháp thích h p. Lý doạ ữ ấ ề ớ ạ ỏ ả ữ ả ợ
ch n chuyên đ ”Th c tr ng và gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng th ATMọ ề ự ạ ả ệ ả ử ụ ẻ
t i Vi t Nam” là mu n ng i đ c hi u bi t nhi u h n v hi n tr ng phátạ ệ ố ườ ọ ể ế ề ơ ề ệ ạ
hành th c a các ngân hàng và nhu c u s d ng c a ng i dân. Đ ng th i quaẻ ủ ầ ử ụ ủ ườ ồ ờ
các gi i pháp có th s giúp cho vi c phát hành và s d ng kh c ph c h n ch ,ả ể ẽ ệ ử ụ ắ ụ ạ ế
phát huy th m nh và t đó m r ng h n.ế ạ ừ ở ộ ơ
1.2 M C TIÊU NGHIÊN C UỤ Ứ
Phân tích, đánh giá vi c s d ng th ATM hi n nay Vi t Nam.ệ ử ụ ẻ ệ ở ệ
Đ a ra m t s bi n pháp nh m thúc đ y vi c s d ng th .ư ộ ố ệ ằ ẩ ệ ử ụ ẻ
Trang 1
GVHD: Đinh Công Thành SVTH:Lê Anh Thu nấ
1.3 PH NG PHÁP NGHIÊN C UƯƠ Ứ
Thu th p thông tin qua m ng và các báo, t p chí, internetậ ạ ạ
Sau đó x lý nh ng thông tin đ có cái nhìn toàn c nh v v n đ nghiênử ữ ể ả ề ấ ề
c u.ứ
1.4 GI I H N PH M VI NGHIÊN C UỚ Ạ Ạ Ứ
Ch nghiên c u và phân tích tình hình s d ng th ATM ch không đi sâuỉ ứ ử ụ ẻ ứ
nghiên c u v nh ng k thu t xung quanh vi c hình thành th .ứ ề ữ ỹ ậ ệ ẻ
Trang 2
GVHD: Đinh Công Thành SVTH:Lê Anh Thu nấ
PH N N I DUNGẦ Ộ
CH NG 1 S L C V TH ATM ƯƠ Ơ ƯỢ Ề Ẻ
1.1.1 Khái Ni mệ
Th ATM là th dùng đ rút ti n và chuy n ti n trên h th ng qu y tẻ ẻ ể ề ể ề ệ ố ầ ự
đ ng. H th ng thanh toán t đ ng này còn đ c g i là h p ATM, bao g m hộ ệ ố ự ộ ượ ọ ộ ồ ệ
th ng máy tính n i m ng v i toàn b h th ng ti n g i c a ngân hàng, bênố ố ạ ớ ộ ệ ố ề ử ủ
c nh vi c m tài kho n ti n g i cho khách hàng, ngân hàng còn bán cho kháchạ ệ ở ả ề ử
hàng m t t m th nh a, còn đ c g i là th t hay th thông minh. Bên trongộ ấ ẻ ự ượ ọ ẻ ừ ẻ
th có m t b ph n t ghi l i m t mã c a khách hàng và ghi l i nh ng thông tinẻ ộ ộ ậ ừ ạ ậ ủ ạ ữ
v tài kho n c a khách hàng. Sau khi khách hàng m tài kho n và g i ti n vàoề ả ủ ở ả ử ề
ngân hàng thì ch hai phút sau đó, toàn b s ti n cùng m t mã c a khách hàngỉ ộ ố ề ậ ủ
đ c máy tính đi n t thông báo đ n m ng c a toàn thành ph và có th trênượ ệ ử ế ạ ủ ố ể
ph m vi c n c, n u ngân hàng nh n ti n g i c a khách hàng có chi nhánh vàạ ả ướ ế ậ ề ử ủ
quan h kh p n i trên toàn qu c.ệ ắ ơ ố
1.1.2 Ngu n G c Ra Đ iồ ố ờ
Ngành công ngh th ngân hàng tuy m i phát tri n th t s trong 25 nămệ ẻ ớ ể ậ ự
g n đây nh ng th có m t l ch s lâu đ i b t ngu n t vi c các đ i lý bán lầ ư ẻ ộ ị ử ờ ắ ồ ừ ệ ạ ẻ
cung c p tín d ng cho khách hàng thông qua vi c mua hàng tr c tr ti n sau.ấ ụ ệ ướ ả ề
Nh ng nhi u đ i lý nh không đ kh năng cung c p tín d ng cho các kháchư ề ạ ỏ ủ ả ấ ụ
hàng c a h các ngân hàng đã tham gia vào vi c này.ủ ọ ệ
Th ngân hàng xu t hi n năm 1946 t i M v i tên g i Charg-It do ngânẻ ấ ệ ạ ỹ ớ ọ
hàng John Biggins phát hành. Đó là m t h th ng tín d ng cho phép khách hàngộ ệ ố ụ
th c hi n các giao d ch n i đ a t i các đ i lý b ng các “phi u” có giá tr do ngânự ệ ị ộ ị ạ ạ ằ ế ị
hàng phát hành. Đây có th coi nh là ti n đ cho vi c phát hành th tín d ngể ư ề ề ệ ẻ ụ
đ u tiên c a ngân hàng Franklin National New York vào năm 1951. Tr i qua quáầ ủ ả
trình t n t i và phát tri n, đ n năm 1970 chi c th t đ u tiên ra đ i. Đó là m tồ ạ ể ế ế ẻ ừ ầ ờ ộ
chi c th b ng nh a có g n theo m t lõi t tính đ l u tr các thông tin. Theoế ẻ ằ ự ắ ộ ừ ể ư ữ
s phát tri n c a đ i s ng xã h i, th đ c trang b thêm nh ng công ngh tinhự ể ủ ờ ố ộ ẻ ượ ị ữ ệ
vi khác nh các hình không gian ba chi u đ c in b ng m t công ngh laser chư ề ượ ằ ộ ệ ỉ
Trang 3
GVHD: Đinh Công Thành SVTH:Lê Anh Thu nấ
có th nh n bi t đ c b ng tia c c tím. Cùng v i xu th phát tri n chung c aể ậ ế ượ ằ ự ớ ế ể ủ
toàn c u, công ngh th đ c du nh p vào Vi t Nam t năm 1996 ch y u làầ ệ ẻ ượ ậ ệ ừ ủ ế
ph c v cho nhu c u s d ng th c a khách n c ngoài đ n Vi t Nam. Xuụ ụ ầ ử ụ ẻ ủ ướ ế ệ
h ng s d ng th thanh toán m i b t đ u tr nên quen thu c và sôi đ ng ướ ử ụ ẻ ớ ắ ầ ở ộ ộ ở
Vi t Nam t hai năm tr l i đây.ệ ừ ở ạ
1.1.3 Vai Trò C a Th ATMủ ẻ
1.1.3.1 Đ i V i Ng i S D ngố ớ ườ ử ụ
Là m t d ch v ti n l i nhanh chóng ph c v t t nhu c u giao d ch ti n tộ ị ụ ệ ợ ụ ụ ố ầ ị ề ệ
trong cu c s ng hi n đ i vì m i ho t đ ng giao d ch c a ng i dân đ c hoànộ ố ệ ạ ọ ạ ộ ị ủ ườ ượ
toàn t đ ng qua th ATM. Khách hàng nào có nhu c u giao d ch ti n t khôngự ộ ẻ ầ ị ề ệ
c n ph i t n nhi u th i gian và công s c đ tr c ti p đ n ngân hàng và đ iầ ả ố ề ờ ứ ể ự ế ế ố
m t v i các th t c ph c t p nh hi n nay mà ch c n s h u 1 chi c th ATMặ ớ ủ ụ ứ ạ ư ệ ỉ ầ ở ữ ế ẻ
là m i giao d ch đ u đ c th c hi n 1 cách nhanh chóng trong su t 24/24 giọ ị ề ượ ự ệ ố ờ
trong ngày và m i ngày trong tu n. Và vi c nh ng chi c máy ATM c a các ngânọ ầ ệ ữ ế ủ
hàng đ c đ t trong các siêu th s r t ti n l i cho ng i dân, có th không c nượ ặ ị ẽ ấ ệ ợ ườ ể ầ
ph i đem quá nhi u ti n m t trong ng i.ả ề ề ặ ườ
1.1.3.2 Đ i V i Ngân Hàngố ớ
Đây là m t kênh huy đ ng v n nhàn r i đáng k trong dân chúng khi màộ ộ ố ỗ ể
ti n c a ng i dân đ u đ c huy đ ng trong tài kho n ngân hàng. S ti nề ủ ườ ề ượ ộ ả ố ề
kh ng l này s giúp ngân hàng tăng ngu n v n ho t đ ng đ ng th i có đ cổ ồ ẽ ồ ố ạ ộ ồ ờ ượ
ngu n thu v ng ch c t vi c cung c p các d ch v thanh toán thông qua hồ ữ ắ ừ ệ ấ ị ụ ệ
th ng th ATM. Đi u này h t s c có l i cho các ngân hàng trong cu c đua huyố ẻ ề ế ứ ợ ộ
đ ng v n hi n nay.ộ ố ệ
1.1.3.3 Đ i V i N n Kinhố ớ ề Tế
T o đi u ki n thu n l i đ phát tri n m t n n kinh t tiên ti n khi ng iạ ề ệ ậ ợ ể ể ộ ề ế ế ườ
dân thanh toán không dùng ti n m t thì vòng quay ti n t tăng lên làm gia tăngề ặ ề ệ
t c đ phát tri n c a n n kinh t . Vi c t đ ng hóa trong giao d ch s nâng caoố ộ ể ủ ề ế ệ ự ộ ị ẽ
ch t l ng c a h th ng tài chính qu c gia t o đi u ki n thu n l i cho m tấ ượ ủ ệ ố ố ạ ề ệ ậ ợ ộ
n n kinh t hi n đ i phát tri n và đáp ng nhu c u h i nh p trong t ng laiề ế ệ ạ ể ứ ầ ộ ậ ươ
c a kinh t Vi t Namủ ế ệ
1.1.4 Ti n Ích Và H n Ch Khi S D ng Th ATMệ ạ ế ử ụ ẻ
Trang 4
GVHD: Đinh Công Thành SVTH:Lê Anh Thu nấ
1.1.4.1 Ti n Íchệ
ATM là m t thành qu c a s c g ng c i thi n công ngh ngân hàng,ộ ả ủ ự ố ắ ả ệ ệ
đ c bi t là h th ng thanh toán hi n đ i. Th ATM r t đ c khách hàng c aặ ệ ệ ố ệ ạ ẻ ấ ượ ủ
các ngân hàng tán thành do s ti n l i và linh ho t c a th đem l i.ự ệ ợ ạ ủ ẻ ạ
Hi n nay v i công ngh tiên ti n, máy ATM không ch dùng đ rút ti n màệ ớ ệ ế ỉ ể ề
nó tr thành m t ngân hàng thu nh v i đ các ch c năng và ti n ích: n p ti n,ở ộ ỏ ớ ủ ứ ệ ạ ề
rút ti n tr c ti p, chuy n kho n đ n t t c các ngân hàng, thanh toán các hóaề ự ế ể ả ế ấ ả
đ n, d ch v , thu , l phí…mua th tr tr c đi n tho i di đ ng, Internet…ơ ị ụ ế ệ ẻ ả ướ ệ ạ ộ Ở
Vi t Nam Ngân Hàng Đông Á EAB là Ngân hàng tiên phong trong lĩnh v c này.ệ ự
H th ng ATM đ c l p đ t h u h t các Thành Ph , m t s khách s n,ệ ố ượ ắ ặ ở ầ ế ố ộ ố ạ
nhà hàng, siêu th , c a hàng bách hóa l n, k c các Tr ng Đ i h c và đi uị ử ớ ể ả ườ ạ ọ ề
này s giúp cho ng i s d ng có th rút ti n nhi u n i khi c n s d ng.ẽ ườ ử ụ ể ề ở ề ơ ầ ử ụ
V i t m th ATM trên tay, khách hàng vào b t c th i gian nào đ u có thớ ấ ẻ ấ ứ ờ ề ể
rút ti n, chuy n ti n…, vi c ch y v i đ n ngân hàng tr c gi đóng c aề ể ề ệ ạ ộ ế ướ ờ ử
d ng nh đã lùi v quá kh , b i vì ATM ho t đ ng su t 24 gi trong ngày.ườ ư ề ứ ở ạ ộ ố ờ
Vi c s d ng th r t đ n gi n và nhanh chóng. Khách hàng ch c n đ thệ ử ụ ẻ ấ ơ ả ỉ ầ ể ẻ
vào khe c a máy ATM, sau đó ch c n nh p s PIN thì m i thao tác s đ củ ỉ ầ ậ ố ọ ẽ ượ
h ng d n c th trên màn hình máy tính. Ch trong vòng vài phút m nh l nhướ ẫ ụ ể ỉ ệ ệ
c a ng i s d ng s đ c th c hi n. Và h có th d dàng rút đ c s ti nủ ườ ử ụ ẽ ượ ự ệ ọ ể ễ ượ ố ề
mà mình mu n. ố
Nh hình th c tr l ng qua th nhi u công nhân, ng i lao đ ng nh pờ ứ ả ươ ẻ ề ườ ộ ậ
c đã có thói quen g i tài kho n v a có lãi v a b o đ m an toàn.ư ử ả ừ ừ ả ả
M t ti n ích khác là ng i s d ng th có th cho ng i thân s d ng tàiộ ệ ườ ử ụ ẻ ể ườ ử ụ
kho n qua th ph và có th gi i h n m c chi tiêu c a th ph đ d ki mả ẻ ụ ể ớ ạ ứ ủ ẻ ụ ể ễ ể
soát.
1.1.4.2 H n Chạ ế
Không ch than phi n v ch t l ng giao d ch, g n đây s v khi u n iỉ ề ề ấ ượ ị ầ ố ụ ế ạ
m t ti n t th rút ti n t đ ng (ATM) tăng d n v i s ti n m t ngày càng l n,ấ ề ừ ẻ ề ự ộ ầ ớ ố ề ấ ớ
m t đ ki u, phi n đ cách! Cho th y các ngân hàng ch a th t s t o đ c anấ ủ ể ề ủ ấ ư ậ ự ạ ượ
toàn cho ng i s d ng.ườ ử ụ
Trang 5