Thực trạng và phương hướng phát triển sản xuất cây ăn trái đến năm 2015

Thc trng và phưng hưng

phát trin sn xut các loi cây

n trái n nm 2015

Thc trng và phưng hưng phát trin sn xut các loi cây

n trái n nm 2015

2006, Trung tâm Thông tin Thưng mi

Phát huy li th v khí hu, th nhưng  mt nưc nhit i, các tnh ti Vit Nam

ã hình thành các vùng nguyên liu trái cây khá tp trung phc v cho ch bin

công nghip và tiêu dùng. c bit là vùng ng bng sông Cu Long có din tích

trng cây n trái ln nht, chim khong 36,5% din tích c nưc. Tng lưng

ging cây n trái các tnh BSCL sn xut bình quân trong vài nm gn ây vào

khong 26 n 27 triu cây/nm. S lưng ging cây n trái này ưc lưu thông

khp c nưc k c sang mt s nưc láng ging.

C nc hin có khong 765.000 ha cây n trái, sn lng hơn 6,5 triu tn vi nhng

loi trái cây ch yu nh: da, chui, cam, quýt, bi, xoài, thanh long, vi thiu, nhãn,

chôm chôm, su riêng. Kim ngch xut khu trái cây trong nhng nm gn ây dao ng

 khong 150 n 180 triu USD/nm. Tuy nhiên, các loi cây n trái ang trng hu ht

u cho nng sut không cao, cht lng kém (không p, kích c không u, v không

c trng), giá thành cao, nên kh nng cnh tranh thp. iu này dn ti cây n trái

nc ta ang ng trc thách thc ln khi hi nhp t chc thơng mi th gii (WTO).

Theo d báo ca T chc Nông – lơng th gii (FAO), nhu cu tiêu th rau qu trên th

tr ng th gii hàng nm tng khong 3,6%, trong khi ó thì kh nng tng trng sn

xut ch! là 2,6% nên th tr ng th gii i vi mt hàng rau qu luôn  tình trng cung

không  cu, d" tiêu th và giá c luôn trong tình trng tng. Các nc càng phát tri#n

công nghip thì nhu cu nhp khu rau li càng tng,  i sng càng c nâng cao thì

nhu cu i vi các loi hoa tơi càng tng. Có th# kh$ng nh r%ng th tr ng th gii

i vi rau qu là rt có tri#n v&ng.

I. THC TRNG TÌNH HÌNH S N XU!T

Din tích cây n qu c nc trong th i gian qua tng khá nhanh, nm 2005 t 766,9

ngàn ha (so vi nm 1999 tng thêm ngàn ha, tc  tng bình quân là 8,5%/nm), cho

sn lng 6,5 triu tn (trong ó chui có sn lng ln nht vi khong 1,4 triu tn,

tip n cây có múi: 800 ngàn tn, nhãn: 590 ngàn tn). Vùng ng b%ng sông C'u Long

có din tích cây n qu ln nht (262,1 ngàn ha), sn lng t 2,93 triu tn (chim

35,1% v din tích và 46,1% v sn lng).

Do a dng v sinh thái nên chng loi cây n qu ca nc ta rt a dng, có ti trên 30

loi cây n qu khác nhau, thuc 3 nhóm là: cây n qu nhit i (chui, da, xoài…), á

nhit i (cam, quýt, vi, nhãn…) và ôn i (mn, lê…). Mt trong các nhóm cây n qu

ln nht và phát tri#n mnh nht là nhãn, vi và chôm chôm. Din tích ca các loi cây

này chim 26% tng din tích cây n qu. Tip theo ó là chui, chim khong 19%.

Trên a bàn c nc, bc u ã hình thành các vùng trng cây n qu khá tp trung,

cho sn lng hàng hoá ln; Mt s vùng cây n qu tp trung i#n hình nh sau:

+ Vi thiu: vùng vi tp trung ln nht c nc là B(c Giang (ch yu  3 huyn Lc

Ngn, Lc Nam và Lng Giang), có din tích 35,1 ngàn ha, sn lng t 120,1 ngàn tn.

Tip theo là Hi Dơng (tp trung  2 huyn Thanh Hà và Chí Linh) vi din tích 14

ngàn ha, sn lng 36,4 ngàn tn.

+ Cam sành: c trng tp trung  BSCL, vi din tích 28,7 ngàn ha, cho sn lng

trên 200 ngàn tn. a phơng có sn lng ln nht là t!nh V)nh Long: nm 2005 cho

sn lng trên 47 ngàn tn. Tip theo là các t!nh Bn Tre (45 ngàn tn) và Tin Giang (42

ngàn tn). Trên vùng Trung du min núi phía B(c, cây cam sành cùng c trng khá tp

trung  t!nh Hà Giang, tuy nhiên, sn lng mi t gn 20 ngàn tn.

+ Chôm chôm: cây chôm chôm c trng nhiu  min ông nam b, vi din tích 14,2

ngàn ha, sn lng xp x! 100 ngàn tn (chim 40% din tích và 61,54% sn lng chôm

chôm c nc). a phơng có din tích chôm chôm tp trung ln nht là ng Nai (11,4

ngàn ha), tip theo ó là Bn Tre (4,2 ngàn ha).

+ Thanh long: c trng tp trung ch yu  Bình Thun (din tích khong 5 ngàn ha,

sn lng gn 90 ngàn tn, chim 70 % din tích và 78,6% v sn lng thanh long c

nc). Tip theo là Tin Giang, có 2 ngàn ha. Thanh long là loi trái cây có kim ngch

xut khu ln nht so vi các loi qu khác.

+ Bi: Vit Nam có nhiu ging bi ngon, c ng i tiêu dùng ánh giá cao nh

bi Nm roi, Da xanh, Phúc Trch, Thanh Trà, Di"n, oan Hùng…Tuy nhiên, ch! có

bi Nm Roi là có sn lng mang ý ngh)a hàng hoá ln. Tng din tích bi Nm Roi

là 9,2 ngàn ha, phân b chính  t!nh V)nh Long (din tích 4,5 ngàn ha cho sn lng 31,3

ngàn tn, chim 48,6% v din tích và 54,3% v sn lng bi Nm Roi c nc); trong

ó tp trung  huyn Bình Minh: 3,4 ngàn ha t sn lng gn 30 ngàn tn. Tip theo là

t!nh Hu Giang (1,3 ngàn ha).

+ Xoài: c*ng là loi cây trng có t+ tr&ng din tích ln ca Vit Nam. Hin có nhiu

ging xoài ang c trng  nc ta; ging có cht lng cao và c trng tp trung là

ging xoài cát Hoà Lc. Xoài cát Hoà Lc c phân b chính d&c theo sông Tin (cách

cu M, Thun khong 20-25 km) vi din tích 4,4 ngàn ha t sn lng 22,6 ngàn tn.

Din tích xoài Hoà Lc tp trung ch yu  t!nh Tin Giang (din tích 1,6 ngàn ha, sn

lng 10,1 ngàn tn); tip theo là t!nh ng Tháp (873 ha, sn lng 4,3 ngàn tn).

+ Mng ct: là loi trái cây nhit i rt ngon và b. Mng ct phân b  2 vùng

BBSCL và NB, trong ó trng ch yu  BSCL vi tng din tích khong 4,9 ngàn

ha, cho sn lng khong 4,5 ngàn tn. T!nh Bn Tre là nơi có din tích tp trung ln

nht: 4,2 ngàn ha (chim 76,8% din tích c nc). Tuy mng ct là sn phm rt c

giá trên th tr ng nhng vic m rng din tích loi cây này hin nay ang gp nhiu tr

ngi do th i gian kin thit cơ bn dài (5-6 nm), là cây thân g- ln, chim nhiu din

tích t và ch! thích hp vi t mu  các cù lao.

+ Da: ây là mt trong 3 loi cây n qu ch o c khuyn khích u t phát tri#n

trong th i gian v.a qua nh%m phc v xut khu. Các ging c s' dng chính bao gm

ging Queen và Cayene; trong ó ging Cayene là loi có nng sut cao, thích hp # ch

bin (nc qu cô c, nc da t nhiên…). Các a phơng có din tích da tp trung

ln là Tin Giang (3,7 ngàn ha), Kiên Giang (3,3 ngàn ha); Ngh An (3,1 ngàn ha), Ninh

Bình (3,0 ngàn ha) và Qung Nam (2,7 ngàn ha).

Ngoài ra, còn có mt s loi cây n qu khác c*ng có kh nng xut khu tơi là: Su

riêng cơm vàng ht lép, Vú sa Lò rèn, Nhãn xung cơm vàng... Tuy nhiên, nhng loi

này có din tích và sn lng còn rt khiêm tn (ví d din tích ca Nhãn xung cơm

vàng mi ch! có 200 ha, tp trung  Bà Ra-V*ng Tu), không  tiêu th trong nc và

giá bán trong nc thm chí còn cao hơn giá xut khu..

V chng loi các trái cây có li th cnh tranh, B Nông nghip và PTNT xác nh 11

loi trái cây có li th cnh tranh, bao gm: Thanh long, Vú sa, Mng ct, Cây có múi

(Bi, Cam sành), Xoài, Su riêng, Da, Vi, Nhãn, D.a và u 

Theo  án qui hoch chuy#n i cơ cu sn xut nông, lâm nghip, thu+ sn c nc n

nm 2010 và tm nhìn 2020 mi nht ca Th tng Chính ph thì trong ó, i vi cây

n qu Chính ph nh hng: Trong nhng nm ti m rng din tích 11 loi cây n qu

có li th; riêng i vi nhãn, vi ch! trng mi b%ng các ging ri v, cht lng cao và

ci to v n tp. Din tích cây n qu n nm 2010 t 1 triu ha, tm nhìn nm 2020

khong 1,3 triu ha. B trí ch yu  Trung du min núi phía B(c, ng b%ng Sông C'u

Long, ông nam b, ng b%ng Sông Hng và mt s vùng khác có  iu kin.

Rà soát chơng trình phát tri#n rau qu, hoa cây cnh n 2010 và qui hoch 11 loi cây

n qu ch lc xut khu (bao gm: Cam sành, Bi Nm Roi, Bi da xanh, Xoài cát

Hoà Lc, Su riêng, Mng ct, Thanh long, Vú sa Lò rèn, Vi, Nhãn xung cơm vàng

và Da.

II. M"T S# THÀNH TC V$ PHÁT TRI%N S N XU!T RAU QU

2.1. NH&NG THÀNH TU T Ư(C

Các chính sách ca ng và Nhà nc ã óng góp mt phn quan tr&ng vào thành tu

ca t nc nói chung, l)nh vc nông nghip nói riêng. Nhìn chung, nhng chính sách

khuyn khích phát tri#n sn xut ã tác ng tích cc n ngành nông nghip, trong ó có

ngành hàng rau qu và to nên nhng bc bin i ln. Có th# sơ b ánh giá nhng

thành tu t c i vi mt s chính sách nh sau:

Chính sách v t ai có tác ng ln n gii phóng sc sn xut ng th i phát huy

quyn làm ch trong phát tri#n sn xut, kinh doanh; khuyn khích ng i sn xut u t

phát tri#n lâu dài, phát huy hiu qu s' dng t ai; thúc y quá trình chuy#n i cơ

cu kinh t nông nghip, nông thôn theo hng khai thác li th sinh thái t.ng vùng, t.ng

bc hình thành các vùng sn xut rau và cây n qu tp trung.

Các Hp tác xã c chuy#n i hình thc theo Lut HTX mi, tp trung ch yu vào vai

trò cung ng dch v u vào và u ra cho sn xut nông nghip. T. khi có Lut Doanh

nghip, môi tr ng sn xut, kinh doanh rng m, thông thoáng hơn i vi các doanh

nghip thuc m&i thành phn kinh t. Các doanh nghip ngành rau qu c cnh tranh

bình $ng trong sn xut, kinh doanh, ch ng tìm tòi nghiên cu # nâng cao uy tín và

cht lng hàng hoá.

Ngh quyt 09 ca Chính ph ã  ra phơng hng phát tri#n lâu dài và tích cc i

vi kinh t t nc, trong ó có l)nh vc nông nghip; to bc chuy#n dch ln lao

trong cơ cu kinh t nông nghip - nông thôn, sn xut t.ng bc c iu ch!nh nh

hng th tr ng, tng nhanh ngun hàng cht lng cao cho xut khu. Nhiu a

phơng ã chuy#n i din tích nhng loi cây trng kém hiu qu sang sn xut rau,

qu, hình thành c nhng vùng chuyên canh ln vi nhng loi rau qu c sn nh:

vùng rau Vân Ni (Hà Ni), vùng rau, hoa à Lt (Lâm ng), bui Phúc Trch, bi

Nm Roi, xoài cát Hoà Lc, vú sa Lò Rèn (V)nh Kim)...

Kinh t trang tri là mt phn không th# thiu trong cơ cu kinh t. Ngh quyt

03/2000/NQ-CP ã có tác dng nht nh, trang tri tng lên rõ rt c v s lng và quy

mô, góp phn chuy#n dch cơ cu kinh t, to nên nhng vùng sn xut hàng hóa tp

trung và thâm canh cao. ã hình thành nhiu trang tri sn xut cây n qu lâu nm phù

hp vi t.ng vùng sinh thái, to thêm vic làm và tng thu nhp cho ng i lao ng.

Các chính sách v tín dng u t phát tri#n cơ s h tng ã khuyn khích các doanh

nghip tích cc u t phát tri#n sn xut, kinh doanh, nâng cao cht lng và tính cnh

tranh ca nông sn hàng hoá, trong ó có rau qu. Vic ban hành Quy ch tín dng h- tr

xut khu ã khuyn khích các doanh nghip thuc m&i thành phn kinh t tìm tòi nghiên

cu sn xut các mt hàng mi, y mnh các hot ng sn xut, ch bin hàng xut

khu…

Nh có chính sách khuyn khích ca Nhà nc, hot ng nghiên cu ng dng và

chuy#n giao khoa h&c công ngh trong l)nh vc nông nghip nói chung, ngành rau qu

nói riêng ã t c kt qu kh quan, h- tr tích cc cho vic chuy#n dch cơ cu kinh

t nông nghip, nông thôn. Nht là công ngh sinh h&c ã t c nhng tin b bc

u trong vic tuy#n ch&n, lai to mt s ging cây n qu, rau, u có cht lng và

nng sut cao, chuy#n giao quy trình sn xut các loi ging sch bnh...

Vic thc hin Chơng trình Ging trong nhng nm qua ã to nên s chuy#n bin cơ

bn trong vic t chc, qun lý, ch&n to, nhân ging và sn xut ging. Vic ban hành

Pháp lnh ging cây trng ã to sơ s pháp lý # tng c ng hiu qu qun lý ging. H

thng qun lý cht lng và t chc thanh tra, ki#m tra ging ã c cng c, tng

c ng hơn trc. n nay, hu ht các t!nh, thành ph u có Trung tâm ging cây trng,

vt nuôi; 40% các t!nh, thành ã thc hin cơ gii hoá khâu sy, bo qun và óng gói

ht ging... T. nm 2000 n nay, nhiu loi ging c ch&n to, a t+ l áp dng

ging tin b k, thut vào sn xut nông nghip lên khong 30% i vi cây n qu và

50% i vi rau, góp phn tng nng sut, sn lng và hiu qu sn xut.

Thực trạng và phương hướng phát triển sản xuất các loại cây ăn trái đến năm 2015

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi