intTypePromotion=4
 » 
 » 

Thực trạng tăng huyết áp và chất lượng cuộc sống của người cao tuổi mắc bệnh tăng huyết áp tại thị xã Chí Linh, Hải Dương và huyện Kim Bôi, Hòa Bình năm 2018

Chia sẻ: ViAnkanra2711 ViAnkanra2711 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

0
Thêm vào BST
Báo xấu
32
lượt xem 0
download

Thực trạng tăng huyết áp và chất lượng cuộc sống của người cao tuổi mắc bệnh tăng huyết áp tại thị xã Chí Linh, Hải Dương và huyện Kim Bôi, Hòa Bình năm 2018

Mô tả tài liệu
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày đánh giá thực trạng tăng huyết áp (THA) và chất lượng cuộc sống (CLCS) của người cao tuổi (NCT) mắc bệnh tăng huyết áp tại thị xã Chí Linh, Hải Dương và huyện Kim Bôi, Hòa Bình năm 2018.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thực trạng tăng huyết áp và chất lượng cuộc sống của người cao tuổi mắc bệnh tăng huyết áp tại thị xã Chí Linh, Hải Dương và huyện Kim Bôi, Hòa Bình năm 2018

  1. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | mothers being able to detect some severe signs of diarrhea and ARI was low. Only 6.6% of mothers Thực trạng recognized wrinkledtăng huyết skin signs (14.4 % ináp và urban andchất lượng 2.1% in rural region,cuộc sống respectively); 11 %của of mothers recognized signs of dyspnea (25.9 % in urban and 1.5% in mountainous region). Mothers’ người knowledgecao tuổi mắc about prevention bệnh of diarrhea and ARItăng huyết in urban was áp better than that tại thịin xã of mothers Chí rural and mountain regions. Linh, Hải Dương và huyện Kim Bôi, Hòa Bình năm 2018 Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, under 5-year-old child. Phạm Thị Hoa1, Dương Minh Đức2, Nguyễn Đình Anh3, Phạm Quốc Thành2 TómTaùtắt c giaû: Mục1. tiêu:Vieä Đánhn ñaøo giá taïo Ythực hoïc döï phoøngtăng trạng vaø Y teá coâng coä huyết ápng,(THA) tröôøng Ñaï vài chất hoïc Y lượng Haø Noäi cuộc sống (CLCS) của người Email: thangtcyt@gmail.com cao tuổi (NCT) mắc bệnh tăng huyết áp tại thị xã Chí Linh, Hải Dương và huyện Kim Bôi, Hòa 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá Bình nămEmail: 2018.longmoh@yahoo.com Phương 3. pháp: Nghiên CNYTCC4 naêm hoïcứu cắt ngang c 2015-2016, Vieän có ñaøophân tích, taïo Y hoï thực c döï phoø ng hiện vaø Y teáphỏng coâng coävấn từn8/2018 ng, tröôø g Ñaïi hoïc đến Y Haø10/2018 Noäi trên 1900Email: NCTvietanhmsg1@gmail.com, hiện đang sinh sống dinhminhnb01@gmail.com tại thị xã Chí Linh, Hải Dương và huyện Kim Bôi, Hòa Bình. 4. Boä Y teá Các test thống kê được sử dụng là kiểm định Khi bình phương, kiểm định “t” và phân tích hồi quy Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com đa biến. Kết quả: Tỷ lệ mắc bệnh THA của NCT tại thời điểm nghiên cứu là 39,3%. Điểm trung bình CLCS của NCT mắc bệnh THA là 221,6/325 điểm, đạt mức trung bình. Xếp hạng CLCS ở mức tốt, trung bình, thấp lần lượt là: 4,6% ; 80,2%; 15,3%. Các yếu tố liên quan đến CLCS của NCT mắc bệnh THA trong nghiên cứu bao gồm: tuổi, giới tính, trình độ học vấn, nghề nghiệp, tình trạng hôn 1. Ñaë nhân, và ttình vaántrạng ñeà mắc các bệnh mạn tính khác kèm naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò theo. phuø hôïp vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng Tieâu chaû Khuyến y vaøTăng nghị: nhieãmcường khuaån giáo hoâ haápdục caápsức ôû treûkhỏe caùNCT em cho c beänhvềnhieã bệnh m khuaå THAn cho nhằm treûkiểm em trong soát giai tốt ñoaï tỷ lện laø hai beänh coù tyû leä maéc vaø töû vong cao nhaát ôû nhöõng hieän nay. mắc. NCT cần chủ động nâng cao sức khỏe thể chất và cần được quan tâm, hỗ trợ về kinh tế. Các nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu chương chaû y xaûytrình chăm ra ôû treû sóci 2vàtuoå em döôù nâng cao i, bình quaâsức n 1 khỏe i NCT 2. cho treû döôù Phöông mắc bệnh phaù THAp cần nghieâ chún cöù u các đối tượng ý đến 5 cótuoå i moãCLCS điểm i naêm thấp. maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu Veà Từ NKHH, khóa: Tăng trung bình huyếtmoãáp,i naêchất m moälượng t ñöùa treû cuộcmaécsống, 4-9 người cao tuổi, Chí Linh, Kim Bôi. laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. The prevalence of hypertension and quality of life of baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu elderly people with hypertension in Chi Linh, Hai Duong ngöôøi daân noùi chung vaø ngöôøi chaêm soùc treû noùi rieâng phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. and Kim Boi district in Hoa Binh province in 2018 lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû Pham phoø ThingHoa ng choá tieâu ,chaû 1 Duong Minh y vaø nhieã Ducn2,hoâNguyen m khuaå haáp caápDinh lôøiAnh phoûng, Pham 3 vaán. Quoc Thanh 2 tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi Abstract muï c tieâu moâ taû kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian Objective: Evaluate the prevalence of hypertension hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam and the quality of life of the hypertensive nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù 14 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2020 Số 52 tháng
  2. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình phoûpatients ng vaán. in Chi Linh, Hai Duong and Kim Boi, Hoa Binh in 2018. 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng elderly sau khi thu thaäp ñöôïc kieåm tra, laøm saïch, maõ hoaù vaø 2.3. Thieá Method: The t keácross-sectional nghieân cöùu: Moâ study was conductednhaä taû caét ngang byp interviewing baèng phaàn meà1900m Epidata older3.1, xöû lyùcurrently people thoáng keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä living in Chi Linh, Hai Duong, and Kim Boi, Hoa Binh from %, thoá 8/2018 ng keâ suy luaäton 10/2018. The statistical vôùi kieåm ñònh 2 . test 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu used was the Chi-square test, the “T” test, and the multivariate regression analysis. 2.4.1. Côõ maãu 2.7. Ñaïo ñöùc nghieân cöùu: Nghieân cöùu ñöôïc Results: The prevalence of hypertension of the elderly was 39,3%. The average score of quality of tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa life Söû of hypertensive elderly patients was 221,6/325 duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå points, phöông,which laõnh ñaïshows an association o cô quan y teá treân ñòabetween then baøn nghieâ xaùc ñònhof quality soálife hoä gia ñìnhaverage at the coù baø meïlevel. coù con döôùquality The i 5 tuoåi:of life cöùuranking vaø ñoái töôï ng nghieâ at good, n cöùu. Thoâ medium, andnglowtin levels ñöôïc hoaø wasn toaøn baûo maät vaø keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc 4,6%, 80,2%, 15,3%, respectively.p 1 P Factors related to ñích the quality nghieân ofcöùulife . of hypertensive elderly patients N Z 2 in the study included1age, sex,x px education, occupation, marital status, and other chronic diseases. 2 2 3. Keát quaû Recommendation: Strengthen health education for the elderly on high blood pressure help control Vôùi Z = 1,96 (öùng vôùi = 0,05), p = 0,37 [3], = 0,14 the tính incidence ñöôïc N =of 334.diseases. Döï phoøng Elderly khoaûng 20% people ñoái töôïneed ng töø to improve physical health and provide care along 3.1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ withchoáfinancial i traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con support. Besides, health promotion and care programs for the elderly with high döôùi 5 tuoåi. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy blood pressure need to pay attention to those with low quality of life. 2.4.2. Caùch choïn maãu: Keywords: Choï n maãu nhieàupgiai t ñoaï n nn, t , p p , Ch nh, Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: Hoø Tác a Bình-mieà giả: n Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân Giang- Mieàm Nam; T ng C ng tế ng Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ Giai ñoaïn 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao 2 T ng ạ h c Y tế công cộng buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù (n=409) khaên (mieà T n nuùni/haû i ñaûo): toå thông thng 9 xaõ;h n th ng, ộ Y tế Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà Giai ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû 1. Đặt con döôùvấn đềi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu tmieànn nuùiốc i 5 tuoå coù ckieánt thöùc ñuù , ng veà ngcaùch choctreû T buù/aê, n khi ột tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâ u chaû c á ộng y chieá m tyû leä cao t ng th nhaát vôùi 83,9%, sau h nn . ñoù T ng h ết áp T ột n nh t phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. th ng g p t ng cộng ng, ng n nh n ế hông c các n pháp ph ng n Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò g 2.5. t nPhöông phế phaù t p, kyõngthuaä h ngt thu thaäp ng soá lieäu c h h th á ến n tieâu chaûy (n=409) 2025 tạ t t Boä coâ CT c h ng 25 t ng T 2 . ng cuïT: Phieá chu cphoûYntế thế g vaá g c xaây döïng vaø n ñöôï Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång chænh söûansau thò thoân gh nh t khi ngcoùáthöûcánghieämctaïi hThaïch Thaá ngt,nHaø Noäi. T Noäi dung nh ph ến CT nh ng ng p n % n % n % n % t T g ết ng ố ột Thống t 60 t t n nn , t chính Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 phoûcng vaán tröïc tieá20 p caù5c baø t meï n thế g döôù coù con c i 5 tuoå , i. t th c c g ạn g h n ố t Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 ng T c n ốn c c tính theâCT m ch ế h ng 2 t ng n ố, t ng Sai soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung caáp thoâhng ng tin boû,56 soùt thoaëng c coá tình sainthöïc teá 2025, , ñeå haïốn T Nhaän xeùộtt: tVeànglyù do ốn khoânh ạn treû ng cho tínhaênphbuù bình ến cheá ng sai tsoá, ñieàng u tra vieâ T n ñöôïh cngtaäpnhuaán kyõ, ,5 coù tkinh thöôø nh tng khiCT bò tieâ c unchaûy,cgaàn 10% ngöôø át3 i ñöôïnh c phoû T ng nghieä ng m, trong ch ế giaot tieá ngp. ốSau2, khi keácác t thuùct phoûngng vaá h np, vaáhông n chochraèngg treû bò naë nhng theâmếnneách u tieáng p tuïng c chohaên/buù, ñieàu tra vieân kieåm tra laïi phieáu ngay ñeå khoâng boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám t t thoâng soù Tạ Giaùmt saùt vieâ ng tin. , n ákieåcá m tra n phieá20u khi5 ckeát tyû leä cao ến nhaátính ạng nggaáp gaànnh t vôùi 12,1%, 4 laành n sonh vôùi thaøánh thuùộc ñeå t kòp ạch thôøi h phaùct hieänt sai soá tvaø nboång sung kòp t thôø ngi. cthò.tCoù ,1,7% ột ngöôø , i khoâtng ,cho treûthaênn/buù bình thöôøng do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa th nh t 25 t t n tạ t nh th nh t n T c ng nh h ng n ến ch t ng TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn52 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2020 15
  3. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | c ộcmothers ống being C CSable c to ng detect some nh severe nhsigns nh nof diarrhea and c ARI nghwas low.0,05 Onlyp6.6% of mothers 0,26 th ánh recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of T mothers th ngrecognized hông thích signsh ofp dyspnea các công (25.9 % in c urbang á and 1.5% ng inn mountainous nh cộng ố CT c region). Mothers’ n ng knowledge nh c h about c prevention c t ngof diarrhea ô t ng and ARI h c in urban C CS was tốtbetter tạ than that of mothersh inố rural th ết and ế mountain regions. ngh t, c ng th ng th n nh , c ch 2 ch n c c Keywords: Diarrhea, c h acute nh respiratory n ng c infections, C CS knowledge, C under 5-year-old c tính c n chchild. ngh n c n c CT c nh T t c n th ết T 6 2, cộng th 20 ph ng ột ố CT t nh n, h hết các ngh n c ch ng chố th g ngh n c T n th c tế, th c Taùcc giaû c :ng c p t c các ế tố n h n ph ng n c 00 CT n 1. ến nh T Các ngh n c C CS Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Cách chọn mẫu: c CT Email: c thangtcyt@gmail.com nh T ch c th c h n nh 2. , Cuï c c phoø t ncác g choáng HIV/AIDS – Boä Y teá ngh n c nh ánh S ng ph ng pháp ch n c Email: longmoh@yahoo.com C CS c CT c nh T g h c g 2g ạn Ch n ng nh n 2 t 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi ô th h vietanhmsg1@gmail.com, c nông thôn 2 h n ngh n c 2 Ch n ng nh n 5 6 Email: dinhminhnb01@gmail.com thôn/ C th tạ th Chí nh ch n c 4. , ch Boäng Y teátô ch n ột h c ô Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com ph ng n n ph ng n ạc, tạ h n th th Chí nh, ng ột h n ô ch ng tô ch n ạ nh n n ô, nh t ến h nh T ến S h ch n ng nh n , ch ng tô ngh n c nh c ích t h th c t ạng t ếp t c ch n ng nh n 5 6 thôn t ng t ng T ánh C CS c CT c nh c ngh n c T t c CT T CT 5 6 thôn n c ch n ph ng n 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò 2. Phương pháp nghiên cứu 2.4. hôï phuø Phương p vaøo coâpháp ng taùcthu thập truyeà vàngphân n thoâ phoøngtích choánsố g Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caù liệuc beä n h nhieã m khuaå n cho treû em trong giai ñoaï n 2.1. laø haiĐốibeäntượng h coù tyû leä nghiên maéc vaøcứutöû vong cao nhaát ôû nhöõng hieän nay. nöôùg c ñangc t phaù t trieå n t 60 t c ta,t80% töû . ÔÛ nöôù n vongngdo tieâ nhu ác nh CT c nh T thông ết chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi 2. Phöông há phaùpcnghieâ ng ết hn cöù pu ố ch ế 5ốngtuoåitạmoãthi naêm Chí maéc töønh, 0,8-2,2 ñôït tieâ ngu chaûhy, öôùnc tính haønôg ,naêm coù 1100 nh tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. há2.1. Ñòa nhñieå c m vaø CT CTnghieâcn cöù thôøi gian chu n án Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 T h TT 0 g h c TT 2.2. laà Thiết n, tyû leä töûkế vong nghiên do NKHH cứu chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa 0 g tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho gh n c ô t c t ng ng c ph n tích, th hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 hmieà ngn Baécn, Trung, CT tạNam hộcuûga Vieätnh Nam. ng ộc g nng caù baè thch th chuûpñoäống phoønT g traùtháng nh taùc 0nhaân gaây 20beänh vaøếnxöûtháng lí kòp thôø i khi bò beä n h. Ñeå phoø n g choá n g beänh, h 2.2.C CS Ñoáictöôïcng nghieâ t c n cöùu 00 c 0 n 20 ngöôøi daân noùi chung vaø ngöôøi chaêm soùc treû noùi rieâng ch ch n h tạ t C CS phaû 2.3.i Cỡcoù kieá mẫun thöù vàc phương ñaày ñuû veàphápphoøngchọn beänhmẫu vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. c ánh g á th th ng t5 c ộ lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. Cỡ mẫu: Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: Tieâuốchuaå t n löïến 5 ,n: Laø caùcc ng a choï c coùthcon baø meï C döôù CSi “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 c tuoå ngi,ccoù tinh thaà c n minhc maãnnh , töïtnguyeä 65nc, hôïph taùc traû5 p ng công th c tính c ch ột t phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp lôøi phoûng vaán. tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi 25 muïc tieâu moâ Ζ 2taû−αkieá n thöùc− / 2. p cuûp a caùc baø meï coù con döôùi loaïiptröø: Tinhnthaàn khoâ Số Tieâu chuaåcn nh ngngphminhn maãn 5 tuoåinveà = phoøng choá2ng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian hoâ haáp ôû treû em taïdi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam p nt cöùu hoaëc khoâng töï nghieâ phnguyeä n tích n, hôïng p taùph n quaù c trong 14 20 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2020 Số 52 tháng
  4. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng S SSphoûng0 vaán. các t t thống c ng sau tkhi thu chthaä ế p ñöôï5,c kieå, m chtra,c laø2m saï , ch, maõCT 5 hoaù vaø nh 2.3. Thieá h nh t keá nghieâ n cöùph ng, u: Moâ taû caét ngangnh t nhaä t pT baèng phaàCTn meàm n Epidata ch ế 3.1, 60,5xöû clyù thoá h ngn keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä ph n tích h ến n ,5 CT n tộc nh ch ế 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. 2.5. Đạo đức trong nghiên cứu 6 ,6 , c n ạ 6, CT th ộc n tộc 2.4.1. Côõ maãu ng,Ñaïong, 2.7. ñöùcThá , n cöùu: Nghieân cöùu ñöôïc nghieâ gh n c c ộ ng ạ c t ng tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa nghSöûnduï c ng coâ Y ngnhthöùhc tính c c côõtmaãung ạ ht tyûcleä cho moä Yñeå tế 3.1. Thực trạng tăng huyết áp phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân xaùc ñònh công soá hoä cộng ch gia p thñìnhncoù baøcác meï hí coù con döôùiạ5 tuoåic: cạnh cöùungvaø ñoá t i nh töôïng nghieâ t n cöùCTu. Thoâncg ch tin ñöôï n c án hoaøn toaøn baûo maät vaø keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc t ng ngh n c ng p n1 Pn ố 2/20 / T nghieâ ñích tạ thn cöùu. ngh n c T CT c YTCC N Z 2 n h 1nh xng px 22 / /20 t c nh T ch ng c T C , , t ng h t n h t n th c 2 t 3. Keáct quaû Chí nh , t c Vôùi Z = 1,96 (öùng vôùi = 0,05), p = 0,37 [3], = 0,14 ô , g c t cT tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø 3. Kết quả nghiên cứu choái traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con c 3.1. h nKieá n ngthöùc cuûat baø meï c ngveà ccaùchthcho t treû aên/ c döôùi 5 tuoåi. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy C t ng ố 00 CT th g ngh n c nh c ng c t ng 2.4.2. CaùCT ch n maã ch choï ế u:t ng nh t t 60 Choïn maãu nhieàu giai ñoaïn Bảng 1. Tỷ lệ mắc tăng huyết áp Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung Thựcvaøtrạng Kieân tăng huyết áp Giang- Mieàm Nam; Nơi Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ Giai ñoaïn 2: moãi tænh sinhchoïn ngaãu nhieân 3 xaõ baoGiới tính buù ñuùng khi bò tieâu chaûNhóm y phaântuổi theo ñòa dö goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù sống (n=409) khaêCác n (mieà n nuùtố yếu i/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; Nam n xeùt: Gaàn 80% NhaäNữ baø meï 60-74 tuổicoù kieán≥thöù 75c ñuùng veà tuổi Giai ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaã n u nhieân hoä gia nñình ñaàu mieànnnuùi coù kieán thöùc nñuùng veà caùch chontreû buù/aên khi tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù Chí nh phöông phaùp laø “coång lieà0 n coång”. , 60 0, ñeán2mieà 0 n nuùi vaø , thaáp2nhaát laø ôû noâ , ng thoâ2n vôùi 74,3%. ,5 n Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu ô tieâu chaûy (n=409) 6 , 55 , 22 6, 0 ,0 2 0,0 Boäncoân6 g cuï: Phieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång chænh söûa sau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, Haø Noäi. Noäi dung thò thoân Chung p 746 39,3 315 41,1 431 37,4 n 545 % n 38,1 % n % 201n %42,8 (n=1900) Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 phoûng vaán tröïc tieáp caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 theâm 3.2.Sai Chất lượng cuộc sống của người cao tuổi soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung nh h ạt Th c h nh tín ng ng, t nh caáp thoâ mắc bệnhng tin boû soù tăng t hoaëcáp huyết coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn hí Nhaä Veàtếlyù do khoâng cho treû aên buù bình n xeùt: nh cạnh cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng ngm2trong nghieä ch giao th tieácp. Sau khi háckeát thuù t ccphoûnngh g vaán, vaán cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù ñieàu tra vieânp kieå thống m tra laïi phieáu C 0,05 ngayCSñeåckhoângCTboû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám soùt thoâng tin. Giaùm saùt vieân kieåm tra phieáu khi keát tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 4 laàn so vôùi thaønh g Chí nh ô các hí cạnh c thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng h th ch t T nh th n, nh h t t ng do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn52 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2020 15 2
  5. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | mothers Bảng being 2: Điểm able bình trung to detect CLCSsomecủa severe NCT signs mắcof bệnh diarrhea THAandtheo ARI các was khía low. Only cạnh6.6% of mothers recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of mothers recognized signs of dyspnea (25.9 % in urban and 1.5% in mountainous region). Mothers’ Chí Linh Kim Bôi knowledge about prevention of diarrhea and ARI in urban was better than that of mothers in rural and mountain regions.Điểm Trung Quy Quy Giá trị trung Độ 5-year-old bình sự Keywords: Khía cạnh Diarrhea, acute respiratory Điểm Độ infections, đổi knowledge, Điểm under đổi child. kiểm bình khác trung lệch thang trung lệch thang định chung biệt bình chuẩn điểm bình chuẩn điểm Taùc giaû: 10* 10* S 1. c h Vieä thn ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi 55, Email: thangtcyt@gmail.com 5 , 2,6 6, 5 ,5 , 6, 2, t ,2 ch t 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá h n ngEmail: longmoh@yahoo.com 2 , 2 , , 6, 2 , ,5 6, 0, t 0,5 ộng 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi T nh th n, Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com t n 4. h h t teá Boä Y 6,6 5, 6,5 , , ,0 , 2,6 Email: 5, 0 t ng nh h ạtdducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com ô t ng 2 26, 2,5 , 2 , 2, , 0,25 t ,2 ống Th c h nh tín ng ng, t 6, , ,5 , 6, , 6, 0, t 6, nh 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò nh tế ,5 5, 6,6 6, , p vaøo, coâng taù6, phuø hôï ,5 ng phoøtng2,choáng c truyeàn thoâ TieâuCchaûCS y vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn laø hai beänh coù tyû leä maé 22c vaø ,6 töû vong 222, cao nhaá2 ,t ôû nhöõn6,g220, hieä n nay. 2 ,0 6, ,66 t 0, 2 n ch ng nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu chaû y xaûy ra * Điểm quiôû treû đổiem döôùthang theo i 2 tuoåiđiểm , bình 10quaâ=n 1điểm treû döôù 2. Phöông i bình/điểm trung tối đaphaùp nghieân cöùu 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc *: phaø
  6. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình phoûng vaán. 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng sau khi thu thaäp ñöôïc kieåm tra, laøm saïch, maõ hoaù vaø % nhaäp baèng phaàn meàm Epidata 3.1, xöû lyù thoáng keâ 2.3. Thieát keá nghieân cöùu: Moâ taû caét ngang baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. 2.4.1. Côõ maãu 2.7. Ñaïo ñöùc nghieân cöùu: Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân xaùc ñònh soá hoä gia ñình coù baø meï coù con döôùi 5 tuoåi: cöùu vaø ñoái töôïng nghieân cöùu. Thoâng tin ñöôïc hoaøn toaøn baûo maät vaø keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc p 1 P ñích nghieân cöùu. N Z2 x 2 1 px 2 3. Keát quaû Vôùi Z = 1,96 (öùng vôùi = 0,05), p = 0,37 [3], = 0,14 tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø choái traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con 3.1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ döôùi 5 tuoåi. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy Biểu đồ 1: Xếp hạng chất lượng cuộc sống của NCT mắc bệnh THA 2.4.2. Caùch choïn maãu: Choïn maãu nhieà ch uthgiaihñoaïnhết CT c nh T sống người cao tuổi mắc bệnh tăng huyết áp th g ngh n c c C CS ng t nh ết ph n tích h Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: c t ng n Baé Hoøa Bình-mieà nh, ch Tónh c, Haø ế t – Mieà n 0n Trung, ch vaø c Kieâ 5n ến ch th các ế tố c n n ch t ch Giang- CT c Mieàm Nam;C CS c tốt, c n ạ h ng ến C CS g t , g tính, t nh ộ h c n, 5 GiaiCT Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ ñoaïcn 2: moãi C tænhCS choïn ngaãcu th nhieâpn 3 xaõ bao ngh ngh p, t nh t ạng hôn nh n, c nh buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö goà Một m xaõ sốnoâ ng thoâ yếu tố nliên , thaøquan nh thò (thò đếntraá n/phöôø chất ng) vaøcuộc lượng khoù ạn hác tính th (n=409) khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà Giai Bảng ñoaïnhình 3. Mô 3: moã hồii qui xaõ choï n 46 thể đa biến hoä hiện gia ñình coù yếucaù một số tốchliên choquan treû aêtới n/buù khi bòcủa CLCS tieâuNCT chaûymắc , tyû leä bệnhbaø THA meï ôû con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi tieâu, sau ñoù löï a choï Nhóm yếu tố n caù c hoä gia ñình tieá p theo, theo Hệ số hồi qui B bò tieâSEu chaûy chieá P m tyûCI leä cao 95% nhaát vôùhệ của i 83,9%, số hồisau quiñoù phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. T 0,60 Baû0,0 ng 1. Lyù do0,00 khoâng cho treû 0, aên buù2 bình thöôø 0, 0ng khi bò 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu tính tieâu chaûy (n=409) Boä coâng cuï: Phieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång chænh söûa sau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, ,Haø52 Noäi. ,6Noä5i dung 0,0 thò 6,6 thoâ n 0,06 p n % n % n % n % Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: ÑieàuTình trạng tra vieân hôn nhân Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 phoûng vaán tröïc tieáp caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 Ch ết hôn/ / th n theâm Sai soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôø, i0cung , 26 0,00 ,5 0,6 5 caáp thoâng tin boû ết soùthôn hoaëc coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûTrình ng vaánđộ , học vaán vấn cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù ñieàu tra vieân kieåm tra laïi phieáu ngay ñeå khoâng boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám T T soùt thoâng tin. Giaùm saùt vieân kieåm tra phieáu, khi keát tyû leä , cao 0 nhaá0,00 t vôùi 12,1%, gaáp5,05 gaàn 4 laà2,5 n so vôùi thaønh T T T t n thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn52 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2020 15 2
  7. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | mothers being able to detect some severe signs of diarrhea and ARI was low. Only 6.6% of mothers recognized wrinkled skin signs (14.4Nghề % in nghiệp urban andtrước 2.1%đây in rural region, respectively); 11 % of mothers recognized ông n signs of dyspnea (25.9 % in urban and 1.5% in mountainous region). Mothers’ ,062ARI in urban knowledge about prevention of diarrhea and , 52 0,00than that of mothers was better 0, 02 in 5, rural 2 and hác mountain regions. Nghề nghiệp hiện tại Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, under 5-year-old child. ông n , 2 , 6 0,00 ,2 ,2 hác Mắc bệnh mạn tính khác Taùc giaû: C 1. 0,ng coäng, tröôøng Ñaï Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâ ,505 0,00 i hoïc Y Haø Noäi , , 0 hông Email: thangtcyt@gmail.com 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá 6 2 0, 2 Email: longmoh@yahoo.com ô3.h nh hCNYTCC4n naêmchoïth c 2015-2016, g thích Vieän 2, ñaøo taïo Y hoïc ch döï phoø ngngtôvaø th Y teápcoâhngncoäng, tröôønngh g Ñaïi hoï n cc Y HaøtạNoäTi ng Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com th t ng nh C CS c CT c ốc 20 5 5 ,2 tạ n ộ 20 4. Boä Y teá nh T Email:h dducthien@yahoo.com, CT t ng th t th trantuananh2000@yahoo.com ,6 6 S hác t n ch th T nh C CS g 0,60 p 0,00 , CT ch nh h ng c c nh n h h c n g , 52 CT n Các nh t hộ c n ngh n c ế tố t ng C CS nh ết hôn, t nh ộ hác nh h c nt T Tt n, hông ộng Chất lượng cuộc sống của người cao tuổi mắc hông c các nh ạn tính hác p 0,05 bệnh tăng huyết áp 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò 4. Bàn luận phuø hôïpt vaøngo coânh Cc truyeà ng taù CS cn thoânCT g phoøngc choánh ng Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caù T c beä n h nhieã t ng ngh n cm khuaå n cho treû em trong 22 ,6/ 25 giai ñoaï , ạtn laø Thựchai beä nh coùtăng trạng tyû leä huyết maéc vaøáp töû vong ở ngườicao nhaácaot tuổi ôû nhöõtại ng hieän nay. nöôù c ñang phaù t trieå n . ÔÛ nöôù c ta, 80% töû vong do tieâ u c t ng nh, t ng CT tạ Chí nh c thị xã Chí Linh và huyện Kim Bôi chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi 2. C Phöông CS c phaù h pnnghieân cöùu ô ết 5 T tuoåi T moãi naêcm maéCT c töøth0,8-2,2 g ñôït tieânghu chaûyn, cöôùc n h n t n ph h p ngh n c tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu n , , t ng t T c CT ô h nn n ột h n nn Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 Chí laà nhtöû vong, do ,NKHH chieáôm 1/3 (30-35%) n, tyû leä , T so t Nghieâhộ ngh n cöùu ñöôï c c, thöï t cnghieänhvaøo naê tạm th 2014 taïi 3 vôù i n t ng töû vong chung ng [1], [4]. t Tyû Tleä maécc vaø töû CT t cuû vong nga tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 mieànt BaéChíc, Trung,nhNam cuûộta Vieä th t Nam.ng t n ngh baè ng caù n cch chuûtạñoänYg phoø n ngnh, traùnh taùc nhaâng n gaây20 beänh phát t n, c tốc ộ ô th h c ánh g á vaø xöû 0 lí kòpnh thôø ngi khi th pbò hbeänh. Ñeå phoøngh ng choá nncg beäntạh, 2.2. t ng th c Ñoá i töôï n g nghieâ CT c nh T n cöù u C CS, c ngöôønh Th i daâTn noù , i chungộ vaø 5 ngöôøi chaêm soùc treû noùi rieâng 20 ,2 n phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû 5, Caùc baøCT meïc coù con döôù C i CS 5 tuoåi. c th p, 0,2 clyù khi th treû bò maéc beäộnh ñeå giaû ô th ạ maé m tyû leä , cc vaø tốctöû vong. ộ ô c t ng nh, c tốt ch c ,6 T Chính th h vìc lyù ,do c ñoù ộc, chuù ốngngc toâi thöï CT c hieä ch n nghieânh hn cöùng u: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà CT c C CS tốt c th p c ng ph n 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû nh nh ế tố hộ n n c t phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp c ánh lôøi phoûncg vaán. c CT t ng ngh n c n tính nhôû ctreû emh ntaïiSmoät soá vuø t ng/mieàcn Vieä nht Nam”, T cvôùi t ng n tộc th ố c , t nh ộ h c muï CTc tieâ u moâ ột ô ốc g hác t n th g , t i taû kieá n thöù c cuû a caù c baø meï coù con döôù Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaënc th khoâp,ngt coù maët taïi hoä ộnggiac ñình , trongcôngthôøch c/ i gian hoâ chaáp nh T em ctaïi moäCT ôû treû t soát vuøng ngh n nVieä ng/mieà c t Namc nghieâ n cöùcu th n ch hoaëpc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù 214 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2020 Số 52 tháng
  8. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng t phoûngCvaáCS n. c CT c nh T t ng n khi sau t thu ng thaäpngñöôïc kieå ngh m tra,n claøm saï t cnh, maõố hoaù t ng vaø ngh2.3. n Thieá c t keá nghieâ c n nhcöùu:t Moâ taû caé hít ngang cạnh T nh nhaä ng p baèTng phaà tạn meành m Epidata nh 20 3.1, xöû, ngh lyù thoánngc keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä th n, n h h t t ng nh h ạt t ng t t n ố t ng ng T ng t tạ 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. ết ngh n c t n ố t ng CT tạ nh n Ch 2 20 5 , ngh n c t n ộ Côõ 2.4.1. 20maãu Thá nh 20 5 h ng ố 2.7. t ng Ñaïongñöùc nghieâ T n tạcöùu: Nghieâng n cöù20 u ñöôïc. 0 ết n ch th CT t c t ng c ộc tieáột n haøốnngh h döôùin söïc chaát p nthuaä thếngcuûa nh chínhngh quyeànncñòa Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân ống xaù t nhsoáthhoän,gia c ñònh h ñình c coùthbaø meï h coù con ng döôù h th ngi: i 5 tuoå cöùut vaø ,ñoá Thi töôïnhg nghieâcnng cöùuch . Thoâết t cnghoaø ng tin ñöôï tn n nh n c nt ch cc toaøn baûno maä h t vaø n keá t t nquaû phchæh ñöôïp c söû các duïng cho c muïc c n chá cN ốZ 2 xn h tốt p 1 P cộng ng, ñích t nghieâ n cöù u . , nh c c n ng , t c ng c th 2 ng ng 1 nh 2 pxC CS th p nh t c 3.hKeátthquaûch t t nh th n c ng g hí Vôùi Zcạnh = 1,96S(öùc hi =th0,05), ng vôù chp t= 0,37 [3], nh tế = 0,14ết CT c t nh ộ h c n c ng c th tính n ñöôïchc N th= 334. Döïc phoøng khoaû c ng 20%CT ñoá tại töôïng töø n choái traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con C CS 3.1. cKieá ng c c,cuûngh n thöù a baø nmeïcveà caùtạch cho nhtreû aênh n/ nghdöôùni 5ctuoåi.c ch ng tô c ng g ống c buù 20ñuùn,g ngh khi bòntieâcu chaûtạy nh n Ch 2 ch ng c CT t ế th 20 5 , ngh n c c 20 tạ Th 2.4.2. Caùch choïn maãu: ch t,n maã Choï t u nhieàucgiainhñoaïn ạn tính c , hông c h c ng ch th ng nh T c ng n th nh p n nh gh n c tạ nh t nh ộ h c n c c t ng nh C CS Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: nh 20 c ng ch ết C CS c h n n ch th nh ng ng c Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân th p nhMieà Giang- t m Nam; hí cạnh nh tế . t nh ộ h c n c c cá nh n t ến ộ h n CácGiai yếuñoaï tố liên quan đến chất lượng cuộc sống Hình các 1. tKieá t nngthöùcc cuû ộca baø meï veà ống, h caùcch choến treû th aêcn/t ng n 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö của goàm người xaõ noângcao thoântuổi , thaønmắc h thò bệnh (thò traátăng huyết n/phöôø ng) vaøáp khoù ch c c h c h nh , ố ống ph (n=409) khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; h pn nh c t thích ngh nh h n ết ph n tích ch th g tính c n Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà Giai n ếnñoaï C nCS 3: cmoãi xaõ CTchoïn c46 nhhoä T gia ñình , coù nhtreûngaênng caùch cho /buù khic bòt tieâ nhu chaû ộ hy, ctyû leänbaø th meï p ôû con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi C CS n c h n n ết nn t ng nh C CS c nh CT c tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù tphöông ng phaùngp laø “coånột g lieàốn ngh coång”.n c t n ng ñeánnhmieà Tn nuùi vaø h thaá n p nhaá ngt laø c ôû noân/ch g thoâng ci 74,3%. n vôù h n nh T nh ngh n c c T n Th nh nh CTdoch Baûng 1. Lyù khoângt cho ng treûếtaêhôn n buùhbìnhc thöôø g pncác g khi bòn 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu tạ nh nh 20 , ngh n c c tieâu nh hôn chaûyn(n=409) nh hôn/ th n/g ết nh BoäTh coâng cuï: Phieá cộngu phoûngtạvaán ñöôï ng c xaâ n y0 döï20ng vaø, c ột ô nghThaønh c Noânt g nMieàốn nuùti Toå ngng ng chænh söû a sau khi coù thöû nghieäm taï i Thaïch Thaá t, Haø thò thoân h ngh n c tạ n 20 n Noäi. T Noäi dung tạ t nh ngh n c tạ pnh n % n % n % n % ph Phöông h p phaùp t thu thaäp soáộtlieäu: Ñieàốc u g t nn tra vieâ nh 20 , ngh n c tạ nh n Ch Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 phoû thế ngg vaánhtröïphc tieápn caùc baø n cmeïn coù con ph ndöôùi 5t tuoåố i. 2 20 5 , ngh n c17 12,1 tạ 11 ng n 0 20 Sôï treû beänh naëng 5 3,6 8,5 33 8,1 0,006 theâm t ng g á c, c , , h th ng ống c ng ch ết t ng ng n Sai soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung c p thoâ caá chng ,tin phboû soùt hoaë nhc coácông c nh tình sai thöï c teáng , ñeå ạhaïít n hNhaä p n xeùt: Veà ố lyù dongkhoâng cho nh T n bình treû aên buù t cheá sai soá , c t ếng n t ng g ñieà u tra vieâ n ñöôï nh c taä p huaá n kyõ hộ , c t , coù kinh thöôøcngng khi bò tieâ ạnu chaûy, gaànn 10% t ngöôø ch i ñöôïc, c phoû ộngng nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaán cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù ñieàuph n n ống tra vieâ kieåmtạtra laïng nông i phieá thônñeå khoâng boû u ngay bìnhn thöôø ch ng, ,trong h t ñoù, ngöôø cáci daânt tôû noâng ng thoânống chieám soù T t thoâcngngtin.c Giaùth m saùct vieâ ng nckieåtác m traộng phieátu khickeáct tyû c leätác caoộng nhaáttích vôùi 12,1%, c c ngaáCp gaà CSn 4c laànhso vôùi thaønh thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng ến C CS c CT c nh T ết do ngöôøCi khaù CSc khuyeâ c nh ngkhaùCT n. Söï c y coùnhyù nghóa c bieät naø T TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn52 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2020 15 25
  9. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | t mothers c being ablech công to detect c, some n ch severe c c signs h nof diarrhea T ng tandngARIố was6 low. CTOnly c6.6%nh of T motherst ng recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of mothersCT recognized ộng signshof dyspneacác ng%nh (25.9 nghandn 1.5% in urban c , in mountainous t ng nh C CS region). c Mothers’ CT nghknowledge hác about ết prevention ngh n cof diarrhea n t and ngARI t in urbancwasếpbetter hạngthan thatc of tốt,mothers t ng in nh, ruralthand p n mountain regions. ết ngh n c tạ Thá nh 20 5 , t ,6 0,2 5, T ng Chí nh Keywords: ng CT t Diarrhea, c công ch c, acute respiratory infections, nh c under 5-year-old n knowledge, n t child. , 0, 5, ch c th ng c th nh p c n nh h n ô 5, 0, , h c tích nh tế t t c c ng Các ế tố n n ến C CS c CT c h Taù , c giaû: h h n th g nh h ạt tạ nh T g t , g tính, t nh ộ h c các 1.hộ nhVieän ñaø nho taïo Yộhoïcc döï phoø g áng ch c, ộ c vaø Y teá coâng coäng, tröôøng n, Ñaïngh i hoïc Yngh Haø Noäp,i t nh t ạng hôn nh n, t nh Email: thangtcyt@gmail.com ch ến nh, ộng th ộc nh ng nh t ạng c các nh ạn tính th 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá h ạt ộng n ng nh ng th nh p ạ th p, hông Email: longmoh@yahoo.com C n t ng c ng TT S ch CT nh c các h n th nh p cô nh h ng tháng 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc T döï phoønnh áttröôø g vaø Y teá coâng coäng, tốtng tÑaïi hoïc Y Haø c Noä Ti ch cEmail: ộc vietanhmsg1@gmail.com, ống n cạnh nhdinhminhnb01@gmail.com ng ng CT CT c n ch ộng th c h n các h ạt 4. ộngBoä thY teáng ít th g các h ạt ộng Email: ộng nh CS th ch t, c n cá , ng th n hộ các hộdducthien@yahoo.com, nh trantuananh2000@yahoo.com c n nt ,h t nh tế ch CT h g c nh T , CT c các nh ạn ng các ch ng t nh ch c CS tính hác th c C CS th p h n ch CT c nh T c n ch ến các ố nh ng CT c nh T nh ng hông c t ng c C CS th p các nh ng c hác ết c ch ng tô t ng 1. Ñaëngt vaán ñeà các ết ngh n c tạ ng naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò n 0 20 ngh n c tạ nh nh 20 phuø hôïp vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn laø ột ố ngh hai beä nh coù ntyûcleä maéhác c vaøttöû nvong thế gcao nhaá nh t ôûngh nhöõnng hieän nay. nöôù c ctạñang phaùt, trieån. ÔÛn nöôù t nc ta, ố 80% t ng töû vong ng doTtieâu chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi 2. Phöông phaùp nghieân cöùu c ng ch ết t ng t Các ngh n c 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc t n haøngcnaêm tính chcoùng1100 nh ntröôønnh g hôïng CT [6],c các p töû vong [5]. 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu VeànhNKHH, trung ạn tính ng th bình moã i naê mTmoä t ñöù g a treû maé nh h ngc 4-9 laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 t i töûc vong vôù c ếnchung [1], t [4]. ng TyûnhleäCmaéCS c vaø töû vong cuûa tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. baè 5. nKết g caùluận ch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu T i daân noù ngöôø c i chung nh Tvaø ngöôøc i chaêCTm soùtạc treû thnoùi rieâng phaû nghi coùn kieá c n thöùc ñaà , y ñuû , t veàngphoøngtbeänh vaø ccaùchChí xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. nh , , ô , Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi “Kieán thöù t cngcuûa nh caùc Cbaø CS meï ccoù conCT döôùi 5 ctuoåi nhveà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp lôøi phoûng vaán. T 22 ,6 ạt c t ng nh, t ng tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi muïctạtieâChí u moâ taûnh 222, kieán thöù , tạmeï coù conôdöôùi c cuûa caùc baø Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån 220, hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù 14 26 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2020 Số 52 tháng
  10. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trìnhliệu phoûntham g vaán. khảo 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng Tài ạ khi sau h cthu Y thaä tế Công p ñöôïcCộng kieåm tra,20laøm saïch, maõ hoaù vaø 2.3. cThieá Th t keá nghieâ t ạng áng n cöù á u: Moâ ộngtaû caét ngang nh T ng nhaäpgbaèngnphaà TT,n meàm Epidata , 3.1, , xöû lyù thoáng keâ t baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä h ết áp tạ t 20 http // h g %, thoáng nkeâ suy t luaäncvôùit kieå nm ñònhng 2. p p 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu n/n / g /T n h c 2 p t 2 , n tn Quality and Quantity. 2.4.1. Côõ maã cc /0u /20 20 2.7.5 Ñaïo ñöùc nghieân cöùu: Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa 2 TSöûngduïh ếtngápthöùc tính ng coâ n côõ cmaãnu cho cmoät tyûnleät ñeå phöông, laõTT Chất nh ñaï o côlượng quan ycuộc teá treâsống n ñòa của ngườin baøn nghieâ xaùc ñònh soá 20 httphoä gia // ñình c h coù baø meïngcoù con n/t döôù ng ih5 tuoåti: cöùu vaøhuyết tăng ñoái töôï ápngtừnghieâ n cöùtrở 40 tuổi u. Thoâ lênngvàtinmột ñöôïsố c hoaø yếun toaøn baûo maät vaø keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc p n c n c pn 1t P n 0 ht tố liên ñích quan nghieâ n cöùtại u. xã Cát Khánh, huyện Phù Cát, cc N / /20 1 Z 2 x 2 Bình Định năm 2017 ộ n n Thạc px Y3. tế Keácông t quaûcộng, T 2 Tốc ộ g h n ố c t ng ạ h c Y tế công Vôùi Z = 1,96 (öùng vôùi = 0,05), p = 0,37 [3], = 0,14 cộng 20 th ộc nhc N = 334. tính ñöôï nh Döï nhphoønh t thế ng khoaû g ñoái töôï20 ng 20% ng töø 3.1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ httpchoá//th i traû lôøi, cuoáitcuønch g côõnh maãu laø 409 tn hoä gia n/p ñình coùgcon/ 0 T, T, , h n , n döôùi 5 tuoåi. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy h /20 0 /t c g h n t ng p p ng th c 2.4.2.t Caù n ch choïthn maã : c unh nh nh nh t th h p t n n n tn c nt Choïn maãu nhieàu giai ñoaïn g 66 00 p cc 6/ /20 BMC public health. 20 Giai hát ñoaïn, 1: moã ngi mieàT,n choï S nn ngaãu nhieâ Th nc 1t tænh: ạng ch n c , Ch , Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân nh t Mieà Giang- ng m h Nam; ết áp ng c t Th n nc t n th T ến h n Y n nh t nh ng các ế h Kieánc Hình 1. n thöùtc cuû tha baø pmeï veà t ccaùchc cho treûnaên/ t n Giai ñoaïn 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao tố n n Tạp chí Khoa học và Công nghệ. ng buù ñuùng khih bòp tieâtu nchaûy phaâ p nt theo nt ñòaPatient dö goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù (n=409) 20 n (mieà0n nuù65 khaê i/haû6i ñaûo): toång 9 xaõ; preference and adherence. 20 2 25 260 Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà 5 Th Tn 3:Tăng Giai ñoaï moãi huyết xaõ choïáp và hoä n 46 mộtgiasốñìnhyếu coù tố caù2ch cho treûTC,aên/buù khiC bò Ch tieâu tchaûy,ngtyû cleä ộc ốngôû baø meï con liên döôù i 5ởtuoå quan i, choïcao người n ngaã u nhieâ tuổi xã nHữu hoä gia Hòa, ñình ñaàu huyện mieànnh nuùinh coù kieá n tn ng thöùh c ñuùnếtg áp veà caù ch cho treû Nghiên cứu buùY /aênhọc. khi tieâ u , sau ñoù löï a choï Thanh Trì, Hà Nội năm 2019 n caù c hoä gia ñình tieá p theo, ộ theo n bò 20 5tieâ u chaûy chieá 6 m tyû leä cao nhaá t vôùi 83,9%, sau ñoù phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. n Thạc Y tế công cộng, ạ h c Y tế Công g t t Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò cộng 2.5.2020 Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu n T tieâu chaûArchives y (n=409) of Gerontology and 6 Boä coângShcuï: Phieá c u phoû, ng vaán ñöôï , c xaânycdöïcng vaø, Geriatrics. 20 5nh Thaø 2 Noân5 g 2 n nuùi Mieà Toång chænhhsöûa sau khi coù thöû nghieä m taï thò thoân S, Ch tt S p t cnh Thaánt, Haø Noä i Thaï ngi. Noäi dung p n % n % n % n % t p nthu thaäp soán lieäu: Ñieàu tra Phöông phaù nc vieân Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 phoû c nntg vaán tröï p c tieáp caù ncc ,baø meï coùncon döôù n i 5c tuoå nti. Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 International journal of epidemiology. theâm Sai soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung caáp thoâng tin boû6soùt2hoaëc coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn 20 Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng nh Chất lượng cuộc sống và một số nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaán cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù yếuu tố ñieà tra liên vieân quan củalaïngười kieåm tra i phieáu caongaytuổi phường ñeå khoâng boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám soù Yên Phụ, Quận Tây Hồ, Hà Nội năm 2013 keát t thoâ n g tin. Giaù m saù t vieâ n kieå m tra phieá u khi tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 4 laàn so vôùi thaønh thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng ộ n n thạc Y tế Công cộng, T ng do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn52 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2020 15 2
ADSENSE
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline:0933030098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2009-2019 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2