Tiêm chủng cho trẻ: đúng
và sai
Ngày nay, việc tiêm
chủng cho trẻ đã trở
thành việc làm không thể
thiếu để bảo vệ các bé
không phải mắc phải một
số bệnh lây nhiễm
thường gặp. Bài viết dưới
đây là tập hợp những
quan niệm thường gặp
của các bậc phụ huynh
và phân tích quan niệm
đó đúng hay sai.
1. Trẻ em tiêm chủng nhiều sẽ chậm lớn.
- SAI. Trẻ em tiêm chủng nhiều vẫn phát triển bình
thường. Tiêm chủng càng nhiều bệnh, trẻ càng được bảo vệ
tốt hơn, nguy cơ mắc bệnh cũng giảm nhiều nên sẽ có sức
khỏe tốt.
2. Trẻ bị sốt sau tiêm ngừa sẽ có đáp ứng miễn dịch
tốt hơn trẻ không sốt
- SAI. Tùy theo đáp ứng của cơ thể mỗi người mà trẻ có
sốt hoặc không sốt sau tiêm. Điều này không ảnh hưởng gì
đến đáp ứng miễn dịch.
3. Cần tiêm chủng cho trẻ càng sớm càng tốt
- ĐÚNG. Nên tiêm chủng cho trẻ càng sớm càng tốt theo
lịch tiêm chủng của từng loại vắc xin do nhà sản xuất qui
định. Ví dụ: vắc xin viêm màng não mủ do HIB nên bắt đầu
tiêm từ 2 tháng tuổi, vắc xin ngừa viêm gan siêu vi B và
ngừa lao nên tiêm ngay sau khi trẻ vừa ra đời. Trẻ được
tiêm chủng sớm sẽ giảm tỷ lệ mắc bệnh.
4. Tiêm chủng bằng vắc xin kết hợp (một mũi tiêm
ngừa được cùng lúc nhiều bệnh) tốt hơn vắc xin chỉ
ngừa một bệnh.
- SAI. Thật ra tất cả các vắc xin đều có khả năng bảo vệ
tương đương nhau và mỗi loại đều có những ưu khuyết
điểm riêng. Ví dụ: tiêm vắc xin kết hợp tiện hơn ở chỗ
không phải đi lại nhiều lần và trẻ chỉ bị đau một lần duy
nhất nhưng khuyết điểm là giá thành cao và khi trẻ xảy ra
dị ứng sẽ không biết trẻ dị ứng với loại vắc xin nào.
5. Vắc xin cúm không ngừa được cúm gia cầm H5N1
- ĐÚNG. Hiện nay các vắc xin cúm chỉ ngừa được bệnh
cúm người chứ không ngừa được cúm gia cầm.
6. Trẻ đang bị bệnh thì không tiêm vắc xin được
- ĐÚNG VÀ SAI. Trẻ bị bệnh nhẹ như ho, sổ mũi, rối
loạn tiêu hóa vẫn có thể tiêm ngừa và đáp ứng miễn dịch sẽ
tương đương với trẻ mạnh. Tuy nhiên, nếu trẻ bị bệnh cấp
tính trung bình hoặc nặng, sốt cao hoặc dị ứng thì nên hoãn
tiêm ngừa.
7. Vắt chanh hoặc dùng lòng trắng trứng gà bôi vào
chỗ tiêm sẽ giúp chỗ tiêm không bị tấy.
- SAI. Không nên bôi bất cứ thứ gì lên chỗ tiêm vì điều
đó có thể là nguyên nhân dẫn đến nhiễm trùng cho trẻ.
8. Trẻ bị dị ứng với trứng sẽ không tiêm được vắc xin
sởi-quai bị-rubella.
- ĐÚNG. Một số vắc xin sống giảm độc lực như sởi-quai
bị-rubella được nuôi cấy trên phôi gà nên sẽ không tiêm
được cho những trẻ bị dị ứng với trứng.
9. Các phản ứng sau tiêm ngừa như nổi cục, tấy đỏ nơi
tiêm, sốt, quấy khóc sẽ làm mất tác dụng của vắc xin.
- SAI. Các biểu hiện trên chỉ là những phản ứng thông
thường và nhẹ xảy ra ở một số ít trẻ sau tiêm vắc xin, chỉ
cần dùng thuốc hạ sốt giảm đau và chườm mát cho trẻ. Các
triệu chứng này sẽ hết sau 1-2 ngày và không làm mất đi
tác dụng phòng bệnh của vắc xin
10. Nếu trẻ không có sẹo BCG sau tiêm ngừa lao, sẽ
phải tiêm lại.
- ĐÚNG VÀ SAI. Sẹo BCG có thể xuất hiện sau tiêm
một thời gian. Bạn có thể đợi đến lúc trẻ 9 tháng nếu vẫn
không thấy sẹo thì có thể làm lại xét nghiệm thử phản ứng
lao tố để xem xét việc tiêm lại. Nếu trong gia đình có người
bị bệnh lao thì nên tiêm lại khi bé được 6 tháng tuổi.
11. Trẻ vẫn có thể bị trái rạ sau tiêm vắc xin ngừa bệnh
này.