ƯỜ
L P B I D C Ị Ứ Ả Ế ƯỚ
TR Ớ Ồ ƯỠ CH NG CHÍNH TR T NH THANH HOÁ Ỉ NG KI N TH C QU N LÝ NHÀ N NG TRÌNH CHUYÊN VIÊN KHOÁ 26 ƯƠ
Ậ
Ể
TI U LU N TÌNH HU NG: "TRANH CH P TÀI S N TH A K "
Ố
Ử
Ấ
Ả
Ế
Ng
ườ
i th c hi n: Bùi Minh Ng c ọ
ự
ệ
Đ n v : UBND huy n Th Xuân
ơ ị
ọ
ệ
Năm 2009
2
L I NÓI Đ U Ờ Ầ
Th a u quy n c a y ban nhân dân t nh Thanh Hoá, S N i v t nh ở ộ ụ ỉ ề ủ Ủ ừ ỷ ỉ
ch c l p Thanh Hoá đã ph i h p v i H c vi n Hành chính qu c gia t ọ ố ợ ệ ớ ố ổ ứ ớ "b iồ
d ng ki n th c qu n lý nhà n c ch ng trình chuyên viên" ưỡ ứ ế ả ướ ươ cho cán bộ
công ch c t i Tr ng Chính tr t nh Thanh Hoá (th i gian h c t ứ ạ ườ ọ ừ ờ ị ỉ ế 22/9 đ n
22/12/2009) v b i d ng cho đ i ngũ cán b , công ch c làm công tác ề ồ ưỡ ứ ộ ộ
qu n lý hành chính nhà n c. ả ướ
Qua th i gian ba tháng h c t p, đ c b i d ọ ậ ờ ượ ồ ưỡ ng ki n th c qu n lý ứ ế ả
nhà n c ch ng trình chuyên viên, đ c Quý Th y, Cô c a Tr ng Chính ướ ươ ượ ủ ầ ườ
tr T nh Thanh Hoá truy n đ t nh ng ki n th c và k năng v qu n lý hành ữ ứ ề ế ề ạ ả ỹ ị ỉ
chính nhà n c g m nh ng n i dung: ướ ồ ữ ộ
-Nhà n c và pháp lu t; ướ ậ
-Hành chính nhà n ướ c và công ngh hành chính; ệ
-Qu n lý nhà n c đ i v i ngành, lĩnh v c. ả ướ ố ớ ự
Đây là nh ng n i dung h t s c b ích và c n thi t cho ng ế ứ ổ ữ ầ ộ ế ườ ộ i cán b ,
công ch c trong vi c th c thi nhi m v t ụ ạ ơ ầ i đ n v đang công tác. Qua g n ứ ự ệ ệ ị
26 chuyên đ đã giúp cho h c viên nh n th c đ ứ ề ậ ọ ượ ề ề c nhi u v n đ v lý ấ ề
lu n và th c ti n m i trong công tác qu n lý nhà n c. Đ ng th i cũng ự ễ ậ ả ớ ướ ồ ờ
nh n th c đ c r ng mu n đ t đ c hi u qu cao trong công tác qu n lý, ứ ượ ằ ạ ượ ậ ố ệ ả ả
c n ph i nh y bén, n m ch c đ ầ ắ ượ ả ạ ắ c các văn b n quy ph m pháp lu t và các ạ ả ậ
văn b n d ả ướ ễ i Lu t, v n d ng sáng t o, k t h p linh ho t v i th c ti n ế ợ ạ ớ ụ ự ậ ậ ạ
cu c s ng đ gi i quy t các v n đ liên quan đ n nhi m v đ c giao. ộ ố ể ả ụ ượ ế ề ế ệ ấ
Quý Th y Cô, h c viên V n d ng nh ng ki n th c đã ti p thu t ế ứ ụ ữ ế ậ ừ ầ ọ
m nh d n nghiên c u ch n đ tài: “ ứ ề ạ ạ ọ Tranh ch p b t đ ng s n th a k ấ ộ ừ ế " ấ ả
ng trình “B i d ng ki n th c qu n lý nhà đ th c hi n ti u lu n cho ch ể ể ự ệ ậ ươ ồ ưỡ ứ ế ả
QUAN NI M V TÌNH HU NG TRONG QU N LÝ HÀNH CHÍNH NHÀ N
C
Ố
Ả
Ệ
Ề
ƯỚ
n c ch ng trình chuyên viên ”. ướ ươ
Th c ti n cho th y trong ho t đ ng qu n lý hành chính nhà n ạ ộ ự ễ ấ ả ướ c,
i quy t tranh ch p, khi u ki n, khi u n i, t cáo c a công dân vi c gi ệ ả ạ ố ế ế ệ ế ấ ủ
3
c l i ích đúng c p, đúng th m quy n và k p th i không nh ng đ m b o đ ị ả ượ ợ ữ ề ấ ẩ ả ờ
c, l i ích chính đáng c a công dân mà còn góp ph n n đ nh an c a nhà n ủ ướ ợ ầ ổ ủ ị
ninh - tr t t xã h i. Qua đó, góp ph n vào vi c ngăn ch n và bài tr t ậ ự ừ ệ ạ n n ệ ầ ặ ộ
tham nhũng, lãng phí c a công và các t n n xã h i khác, xây d ng đ ủ ệ ạ ự ộ ượ c
kh i đ i đoàn k t trong nhân dân, t o đ ố ạ ế ạ ượ ố ớ c ni n tin c a nhân dân đ i v i ủ ề
c. M t khác, thông qua vi c gi h th ng b máy hành chính nhà n ệ ố ộ ướ ệ ặ ả i
quy t khi u n i, t ế ạ ố ế ế cáo k p th i s gi m thi u tình tr ng khi u n i, khi u ờ ẽ ả ể ế ạ ạ ị
ki n v ệ ượ ấ ố t c p. Đ ng th i, nhi u c p, nhi u ngành k p th i ch n ch nh, u n ề ề ấ ấ ồ ờ ờ ị ỉ
n n nh ng sai sót, l ch l c, nh ng y u kém trong công tác qu n lý hành ắ ữ ữ ệ ế ạ ả
chính, ki n ngh v i c p có th m quy n b sung, s a đ i ch đ chính ị ớ ấ ế ộ ử ề ế ẩ ổ ổ
ữ sách, pháp lu t sát v i th c ti n cu c s ng, x lý nghiêm minh nh ng ộ ự ử ễ ậ ớ ố
ng i sai ph m ho c tránh né trách nhi m. ườ ệ ạ ặ
c là bài ki m tra cu i khoá Ti u lu n tình hu ng qu n lý Nhà n ố ể ậ ả ướ ể ố
ự nh m đánh giá kh năng v n d ng ki n th c lý lu n vào đi u ki n th c ụ ứ ế ề ệ ả ằ ậ ậ
ti n c a ho t đ ng qu n lý Nhà n ạ ộ ủ ễ ả ướ ọ c hi n hành. Thông qua đó, các h c ệ
viên có vai trò nh là ng ư ườ ề i cán b , công ch c có ch c năng, th m quy n ứ ứ ẩ ộ
ng h đ a ra ph ư ươ ướ ng x lý th c s phù h p v i đi u ki n th ch ; phong ớ ể ế ự ự ử ề ệ ợ
t c t p quán Vi ụ ậ ệ ầ t Nam, phong t c t ng vùng, mi n. Song, nh ng yêu c u ụ ừ ữ ề
c a ti u lu n tình hu ng qu n lý Nhà n ủ ể ậ ả ố ướ c không đ n gi n ch là vi c gi ả ệ ơ ỉ ả i
quy t đ n thu n mà trong đó ph i hàm ch a đ y đ kh năng phân tích c ứ ầ ế ơ ủ ầ ả ả ơ
s lý lu n, các quy đ nh; đánh giá u, khuy t đi m c a t ng v n đ … làm ở ủ ừ ư ề ế ể ậ ấ ị
c s cho vi c đ xu t nh ng ki n ngh theo t ng n i dung. Do đó, m c dù ơ ở ệ ề ừ ữ ế ấ ặ ộ ị
đã c g ng r t nhi u, nh ng do th i gian ng n, kinh nghi m b n thân có ố ắ ư ệ ề ấ ắ ả ờ
t này ch c ch n còn nh ng h n ch nh t đ nh, r t mong h n, nên bài vi ạ ế ấ ị ữ ế ắ ắ ạ ấ
đ c s đóng góp ý ki n c a Quý Th y Cô và các b n đ bài vi t đ ượ ự ủ ế ể ầ ạ ế ượ c
hoàn ch nh h n. ỉ ơ
PH N IẦ
GI I THI U TÌNH HU NG Ớ Ố Ệ
4
Ông Quách Văn Tr ng trú t i thôn ườ ng, ngh nghi p làm ru ng, th ệ ề ộ ườ ạ
6, xã Qu ng Phú, huy n Th Xuân, t nh Thanh Hoá và bà Tr nh Th Vân đã ỉ ệ ả ọ ị ị
l y nhau h n 4 năm nh ng không sinh con. Vào năm 1980, gia đình ông ấ ư ơ
Tr ng đ n Trung tâm b o tr tr em Thanh Hoá xin con nuôi và đã đ ườ ợ ẻ ế ả ượ c
c có th m quy n gi i quy t đ y đ th t c pháp lý v c quan Nhà n ơ ướ ề ẩ ả ủ ủ ụ ế ầ ề
vi c xin nh n con nuôi có tên là Quách Văn Vũ (lúc đó Vũ đ ệ ậ ượ ổ c 01 tu i).
T khi có anh Vũ, 03 năm sau v ch ng ông sinh thêm đ c 02 ng i con ừ ợ ồ ượ ườ
gái n a l n l t có tên là M và M n. ữ ầ ượ ậ ơ
ng đ c c quan nhà n c có Đ u năm 1993, h gia đình ông Tr ộ ầ ườ ượ ơ ướ
ấ th m quy n giao cho 5 hécta đ t nông nghi p đ tr ng cao su và cây l y ể ồ ệ ề ẩ ấ
ng đã tr ng cao su và cây l y g trên h t di n tích đ t nói g . Ông Tr ỗ ườ ế ệ ấ ấ ồ ỗ
trên. Hi n t i đ t ch a có gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t. ệ ạ ấ ề ử ụ ứ ư ấ ậ ấ
Vào năm 2004, anh Vũ l p gia đình và xin ra riêng, t i xã Xuân ậ ở ạ
ằ Châu, huy n Th Xuân, t nh Thanh Hoá. Gia đình anh Vũ sinh s ng b ng ệ ọ ố ỉ
mua đ c 01 hécta đ t đ tr ng cây cao su và ngh làm ru ng và đã t ộ ề ự ượ ấ ể ồ
cây l y g . ỗ ẫ
Năm 2008, Ông Tr ng b b nh hi m nghèo và qua đ i. Trong lúc ườ ị ệ ể ờ
tang gia, m i ng ọ ườ ủ i xúm nhau d n d p nhà c a thì phát hi n di chúc c a ử ẹ ệ ọ
Ông Tr ng (có công ch ng c a c quan nhà n c). Ông Tr ườ ủ ơ ứ ướ ườ ng l p di ậ
chúc vào năm 2007 và đ th a k l i cho anh Vũ 01 hécta đ t trong t ng s ể ừ ế ạ ấ ổ ố
05 hécta đ t nông nghi p tr ng cây cao su và cây l y g ; 01 xe g n máy do ệ ấ ẫ ắ ồ ỗ
ông Tr ườ ấ ng đ ng tên. Sau khi m th a k , anh Vũ đã nh n 01 hécta đ t, ế ở ừ ứ ậ
01 xe g n máy và Anh Vũ đ u t h th ng ng t i tiêu đ chăm sóc cho ầ ư ệ ố ắ ố ướ ể
cây cao su và cây l y g . Anh Vũ đ ng th a k và làm th t c đăng ấ ỗ c h ượ ưở ừ ế ủ ụ
ký chuy n quy n s d ng thì các em gái không đ ng ý. ề ử ụ ể ồ
Th là Bà Vân và các con đ ng ký đ n g i đ n y ban nhân dân xã ử ế Ủ ế ồ ơ
Qu ng Phú kh i ki n đòi l i 01 hécta đ t mà Anh Vũ đ ng th a k ệ ả ở ạ ấ c h ượ ưở ừ ế
và 01 xe g n máy v i lý do nh sau: ư ắ ớ
5
- Đ t ch a có gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t cho nên không ề ử ụ ứ ư ấ ấ ấ ậ
đ c phân chia tài s n. ượ ả
- Đ t nông nghi p thu c thành viên c a h gia đình nên không đ ủ ộ ệ ấ ộ ượ c
đ th a k cho con nuôi. ể ừ ế
- Gia đình duy nh t có 01 xe g n máy làm ph ng ti n (Ông Tr ấ ắ ươ ệ ườ ng
v n còn đ ng tên) nên không th giao cho Anh Đáp. ẫ ứ ể
- Anh Vũ không t n tình chăm sóc trong th i gian ông Tr ậ ờ ườ ị ệ ng b b nh
nên không đ ng th a k c a ông Tr ng. c h ượ ưở ừ ế ủ ườ
Sau khi nh n đ n c a bà Vân, y ban nhân dân xã Qu ng Phú đã Ủ ủ ậ ả ơ
ệ chuy n h s lên Văn phòng H i đ ng nhân dân và y ban nhân dân huy n ộ ồ ồ ơ Ủ ể
Th Xuân. Sau khi xem xét toàn b h s , Văn phòng H i đ ng nhân dân ộ ồ ơ ộ ồ ọ
y ban nhân dân huy n Th Xuân đã tham m u cho Ch t ch y ban nhân Ủ ủ ị Ủ ư ệ ọ
dân huy n ký quy t đ nh hành chính ch p thu n n i dung kh i ki n c a bà ệ ủ ế ị ệ ấ ậ ộ ở
Vân, bu c Anh Vũ ph i giao l i 01 hécta đ t tr ng cây cà phê và cây ăn trái ả ộ ạ ấ ồ
cho bà Vân. Anh Vũ v n đ ng cho, ẫ ượ ử ụ c s d ng xe g n máy do ông Tr ắ ườ
t ng (vì giá tr xe g n máy không đáng k ). M t khác, bà Vân ph i tr l ặ ả ả ạ i ể ắ ặ ị
cho Anh Vũ 15 tri u đ ng, s ti n mà Anh Vũ đã b ra đ đ u t ể ầ ư ệ ố h th ng ố ề ệ ồ ỏ
i tiêu ph c v cho vi c tr ng tr t và công chăm sóc cây c i. ố ng ng m t ầ ướ ụ ụ ệ ồ ọ ố
B t ng tr ờ ướ ấ ệ c quy t đ nh c a Ch t ch y ban nhân dân thành huy n ủ ị Ủ ế ị ủ
ủ Ủ Th Xuân, Anh Vũ đã làm đ n khi u n i g i đ n phòng ti p dân c a y ạ ử ế ế ế ọ ơ
ban nhân dân t nh Thanh Hoá ỉ
Nh m làm rõ h n v n đ , chúng ta đánh giá, phân tích nguyên nhân ề ằ ấ ơ
và h u qu đ có đ c đ nh h ng chung trong vi c đ a ra gi ả ể ậ ượ ị ướ ệ ư ả ử i pháp x lý
cho thích h p.ợ
PH N IIẦ
PHÂN TÍCH NGUYÊN NHÂN VÀ H U QU Ậ Ả
1. NGUYÊN NHÂN:
1.1 . V khách quan: ề
6
Do quá trình đô th hóa, phát tri n các Trung tâm th ể ị ươ ng m i, khu ạ
công nghi p, nhà cao t ng… đòi h i ph i s d ng nhi u lo i qu đ t. Theo ả ử ụ ỹ ấ ề ệ ầ ạ ỏ
ế đó, giá tr đ t nông nghi p cũng ngày m t tăng lên, d n đ n phát sinh khi u ị ấ ệ ế ẫ ộ
i đ t, tranh ch p ngày m t gia tăng. n i đòi l ạ ạ ấ ấ ộ
Th t c hành chính r m rà, khó hi u. Vi c tuyên truy n pháp lu t ủ ụ ườ ậ ở ể ề ệ
t d n đ n ng c s ch a t ơ ở ư ố ẫ ế ườ ụ i dân ch a hi u h t trách nhi m - nghĩa v và ư ể ế ệ
quy n l i c a mình. ề ợ ủ
B máy chính quy n c p ph ng, xã b y lâu nay ch a đ c quan ề ấ ộ ườ ư ấ ượ
tâm đúng m c, th m chí có th nói là b xem th ứ ể ậ ị ườ ng. Khi tuy n d ng cán ể ụ
b , viên ch c c p xã không chú tr ng vi c đ ra chu n m c trình đ văn ộ ứ ấ ự ệ ề ẩ ọ ộ
hóa, trình đ chuyên môn nh t đ nh (ch y u tuy n d ng b ng “lòng nhi ủ ế ấ ị ụ ể ằ ộ ệ t
huy t”). Vì th , đ i ngũ cán b , viên ch c c p xã v a thi u, v a y u. ừ ế ứ ấ ế ộ ừ ế ế ộ
1.2 . V ch quan: ề ủ
Cán b , công ch c là ng i th c thi ch tr ứ ộ ườ ủ ươ ự ủ ng, chính sách c a
Đ ng, Nhà n c. Tuy nhiên, trong th c t công tác không ph i t t c cán ả ướ ự ế ả ấ ả
ng l b , công ch c đ u hi u và v n d ng đ ộ ậ ụ ứ ề ể ườ ố i, chính sách c a Đ ng, pháp ủ ả
lu t Nhà n ậ ướ c, m t cách đúng đ n, phù h p v i ch c trách nhi m v đ ợ ụ ượ c ứ ệ ắ ộ ớ
giao. Trong tình hu ng này ho c do đ a đ y, tránh né trách nhi m ho c do ư ẩ ệ ặ ặ ố
thi u hi u bi t v pháp lu t (nh công ch c xây d ng - đ a chính xã Quang ể ế ế ề ư ứ ự ậ ị
Phú) đã làm cho v vi c thêm ph c t p. Đó là m t trong nh ng nguyên ứ ạ ụ ệ ữ ộ
nhân c a tình tr ng khi u n i, khi u ki n kéo dài gây khó khăn không đáng ủ ế ệ ế ạ ạ
có.
Ng ườ i dân do thi u hi u bi ế ể ế ề t v pháp lu t đã ki n sai nh ng không ệ ư ậ
đ c gi i thích ngay t c s ; cán b qu n lý hành chính nhà n c không ượ ả ừ ơ ở ả ộ ướ
ti n gi n m ch c các quy đ nh c a pháp lu t nên đã t ắ ủ ắ ậ ị ự ệ ả ế ụ ệ i quy t v vi c
không thu c th m quy n c a mình. Do đó d n đ n vi c ra quy t đ nh hành ề ủ ế ị ệ ế ẩ ẫ ộ
chính sai.
2. H U QU : Ả Ậ
2.1. T i y ban nhân dân xã Qu ng Phú: ạ Ủ ả
7
Tr c tiên ph i xác đ nh n i dung c a v ki n gi a bà Vân, các con ướ ủ ụ ệ ữ ả ộ ị
và Anh Vũ là tranh ch p tài s n th a k theo di chúc c a Ông Tr ng. ừ ủ ế ấ ả ườ
Th c t ự ế là ki n đòi l ệ ạ ấ i quy n s d ng đ t nông nghi p, tài s n trên đ t ề ử ụ ệ ấ ả
cũng nh tài s n là xe g n máy. ư ả ắ
Trong ch ng VI, t i m c 2, đi u 135 Lu t đ t đai năm 2003 (có ươ ạ ậ ấ ụ ề
hi u l c thi hành t ngày 01 tháng 7 năm 2004) qui đ nh: ệ ự ừ ị
- “Nhà n c khuy n khích các bên tranh ch p đ t đai t hoà gi ướ ế ấ ấ ự ả i
i ho c gi ặ ả i quy t tranh ch p đ t đai thông qua hoà gi ấ ế ấ c s . ả ở ơ ở
- Tranh ch p đ t đai mà các bên tranh ch p không hoà gi c thì ấ ấ ấ i đ ả ượ
ng, th tr n n i có đ t tranh ch p. g i đ n đ n U ban nhân dân xã, ph ử ơ ế ỷ ườ ị ấ ấ ấ ơ
U ban nhân dân xã, ph ỷ ườ ớ ng, th tr n có trách nhi m ph i h p v i ố ợ ị ấ ệ
M t tr n T qu c Vi t Nam và các t ặ ậ ổ ố ệ ổ ứ ch c thành viên c a M t tr n, các t ủ ặ ậ ổ
ch c xã h i khác đ hoà gi ứ ể ộ ả i tranh ch p đ t đai”. ấ ấ
Nh v y y ban nhân dân xã Qu ng Phú sau khi nh n đ n c a bà ả ư ậ Ủ ủ ậ ơ
Vân đã không ti n hành t ch c hòa gi i gi a bà Vân và Anh Vũ mà ế ổ ứ ả ữ
chuy n ngay đ n đ n y ban nhân dân huy n Th Xuân là trái v i qui đ nh ế Ủ ệ ể ơ ọ ớ ị
c a pháp lu t. ủ ậ
Cũng trong ch ng VI, t i m c 2, đi u 136, kho n 1- Lu t đ t đai ươ ạ ậ ấ ụ ề ả
năm 2003 qui đ nh th m quy n gi i quy t tranh ch p đ t đai: ề ẩ ị ả ế ấ ấ
“Tranh ch p đ t đai đã đ c hoà gi i U ban nhân dân xã, ấ ấ ượ i t ả ạ ỷ
ph ng, th tr n mà m t bên ho c các bên đ ng s không nh t trí thì ườ ị ấ ặ ộ ươ ự ấ
đ c gi i quy t nh sau: ượ ả ư ế
Tranh ch p v quy n s d ng đ t mà đ ề ử ụ ấ ề ấ ươ ậ ng s có gi y ch ng nh n ự ứ ấ
quy n s d ng đ t ho c có m t trong các lo i gi y t quy đ nh t i các ử ụ ấ ờ ề ấ ặ ạ ộ ị ạ
ề ớ kho n 1, 2 và 5 Đi u 50 c a Lu t này và tranh ch p v tài s n g n li n v i ấ ề ủ ề ả ậ ả ắ
đ t thì do Toà án nhân dân gi ấ ả i quy t”. ế
Do h Ông Tr ng đã đ c c quan nhà n c có th m quy n giao ộ ườ ượ ơ ướ ề ẩ
cho 5 hécta đ t nông nghi p đ tr ng cà phê và cây ăn trái b ng quy t đ nh ể ồ ế ị ệ ấ ằ
i mà không thành thì hành chính, nên theo qui đ nh, khi đã ti n hành hoà gi ị ế ả
8
y ban nhân dân xã Qu ng Phú ph i h Ủ ả ướ ả ộ ng d n cho các bên tranh ch p n p ấ ẫ
ý chuy n h s qua đ n kh i ki n đ n Toà án nhân dân ch không ph i t ơ ả ự ứ ệ ế ở ồ ơ ể
y ban nhân dân huy n Th Xuân. Ủ ệ ọ
2.2. T i y ban nhân dân huy n Th Xuân: ạ Ủ ọ ệ
Theo qui đ nh, sau khi nh n đ c đ n ki n c a bà Vân, do y ban ậ ị ượ Ủ ủ ệ ơ
nhân dân xã Qu ng Phú chuy n đ n, y ban nhân dân huy n Th Xuân ế Ủ ể ệ ả ọ
i quy t nh sau: ph i gi ả ả ư ế
- Xem xét h s : n u y ban nhân dân xã Qu ng Phú ch a ti n hành ồ ơ ế Ủ ư ế ả
hòa gi i thì tr i và yêu c u y ban nhân dân xã Qu ng Phú t ả h s l ả ồ ơ ạ ầ Ủ ả ổ
ch c hòa gi i gi a bà Vân và Anh Vũ theo lu t đ nh. ứ ả ậ ị ữ
- N u đã hòa gi ế ả ồ ồ ề Ủ i r i mà không thành thì ch đ o và chuy n h v y ỉ ạ ể
ban nhân dân xã Qu ng Phú đ h ng d n các đ ể ướ ả ẫ ươ ở ng s n p đ n kh i ự ộ ơ
ki n đ n Tòa án nhân dân đ gi ể ả ế ệ i quy t v kh i ki n tranh ch p. Vì nh ệ ế ụ ấ ở ư
đã nêu trên, th m quy n gi i quy t v tranh ch p quy n s d ng đ t và tài ề ẩ ả ề ử ụ ế ụ ấ ấ
s n g n li n v i đ t là cây cà phê và cây ăn trái gi a bà Vân và Anh Vũ là ả ớ ấ ữ ề ắ
thu c th m quy n gi i quy t c a Toà án nhân dân. ề ẩ ộ ả ế ủ
ấ Nh tình hu ng đã đ a ra, y ban nhân dân huy n Th Xuân ch p Ủ ư ư ệ ố ọ
thu n theo n i dung đ n ki n c a bà Vân là không đúng v i qui đ nh: ệ ủ ậ ơ ộ ớ ị
Nh v y vi c U ban nhân dân huy n Th Xuân ra quy t đ nh gi ư ậ ế ị ệ ệ ọ ỷ ả i
ấ quy t tranh ch p đ t đai có g n v i tài s n trên đ t (cây cao su và cây l y ế ấ ấ ắ ấ ả ớ
g ) là sai v i th m quy n. ỗ ề ẩ ớ
N i dung x lý đ n kh i ki n sai v i qui đ nh c a Pháp lu t. C th ụ ể ủ ử ệ ậ ơ ộ ở ớ ị
là:
1. Đ t ch a có gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t cho nên không ề ử ụ ứ ư ấ ấ ậ ấ
đ c phân chia tài s n. N i dung ki n này sai. Vì đ t c a h gia đình ông ượ ấ ủ ộ ệ ả ộ
Tr ng đã đ c c quan nhà n c có th m quy n giao đ t (đ u năm 1993 ườ ượ ơ ướ ề ẩ ầ ấ
có quy t đ nh giao đ t c a c quan nhà n c) và đã s d ng n đ nh, lâu ấ ủ ơ ế ị ướ ử ụ ổ ị
dài đ n nay. M c dù hi n t i h gia đình ông Tr ng ch a làm th t c đ ệ ạ ộ ế ặ ườ ủ ụ ể ư
9
xin gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t nh ng v n là đ t đ ề ử ụ ấ ượ ư ứ ấ ậ ẫ ấ ợ c giao h p
pháp.
2. Đ t nông nghi p thu c thành viên c a h gia đình nên không đ ủ ộ ệ ấ ộ ượ c
th a k cho con nuôi. Vì đ t nông nghi p ệ ở ừ ế ấ đây là đ t tr ng cây lâu năm ồ ấ
(cây cao su, cây l y g ). Theo ch ấ ỗ ươ ậ ng IV, m c 3, đi u 113, kho n 5 - Lu t ụ ề ả
đ t đai qui đ nh: ấ ị
“Cá nhân có quy n đ th a k quy n s d ng đ t c a mình theo di ể ừ ế ề ử ụ ấ ủ ề
chúc ho c theo pháp lu t. ặ ậ
H gia đình đ c Nhà n c giao đ t, n u trong h có thành viên ộ ượ ướ ế ấ ộ
ch t thì quy n s d ng đ t c a thành viên đó đ c đ th a k theo di chúc ề ử ụ ấ ủ ế ượ ể ừ ế
ho c theo pháp lu t.” ậ ặ
Nh v y, ông Tr ng có quy n đ l i th a k cho Anh Vũ trong ư ậ ườ ể ạ ề ừ ế
ph n di n tích đ t c a ông trong thành viên h gia đình (05 hécta chia 05 ấ ủ ệ ầ ộ
ng i, g m Ông Tr ng, Bà Vân, Ch M , Ch M n và Anh Vũ: m i ng ườ ồ ườ ị ơ ị ậ ỗ ườ i
là 01 hécta).
3. Gia đình duy nh t có 01 xe g n máy làm ph ng ti n (Ông Tr ấ ắ ươ ệ ườ ng
v n còn đ ng tên) nên không th giao cho Anh Vũ. Trong th i gian ông ẫ ứ ể ờ
Tr ng b b nh, Anh Vũ không t n tình săn sóc ông Tr ng nên không ườ ị ệ ậ ườ
đ ng th a k c a ông S n. c h ượ ưở ừ ế ủ ơ
N i dung ki n nh trên là sai. Vì theo quy đ nh t i ph n th t ư ệ ộ ị ạ ứ ư , ầ
ch ươ ng XXII, đi u 631-B Lu t dân s “Cá nhân có quy n l p di chúc đ ự ề ậ ề ậ ộ ể
i tài s n c a mình cho ng đ nh đo t tài s n c a mình; đ l ả ủ ị ể ạ ạ ả ủ ườ i th a k theo ừ ế
pháp lu t; h ng di s n theo di chúc ho c theo pháp lu t”. Theo đi u 648 ậ ưở ề ả ậ ặ
ng XXIII thì Anh Vũ hoàn toàn có đ đi u ki n đ h ng th a k c a ch ủ ươ ủ ề ể ưở ệ ừ ế
ng (th a k theo di chúc). c a ông Tr ủ ườ ừ ế
Do đó, y ban nhân dân thành ph Biên Hòa đã gi Ủ ố ả ở i quy t v kh i ế ụ
ki n nói trên không đúng quy đ nh c a pháp lu t. ủ ệ ậ ị
Qua phân tích trên ta th y r ng: v ki n gi a bà Vân và Anh Vũ có ở ấ ằ ụ ệ ữ
th gi i quy t đ c ngay t i y ban nhân dân xã Hóa An, thông qua b ể ả ế ượ ạ Ủ ướ c
10
hòa gi i t ả ạ Ủ ệ i y ban nhân dân xã. Có nh v y s h n ch tình tr ng ki n ư ậ ẽ ạ ế ạ
t ng, khi u n i đ n nhi u c p, nhi u n i, gây ph c t p mà v n không gi ề ụ ề ấ ạ ế ứ ạ ế ẫ ơ ả i
quy t đ n n i, đ n ch n, đúng pháp lu t. ế ế ế ậ ố ơ
PH N III Ầ
XÁC Đ NH YÊU C U M C TIÊU KHI X LÝ TÌNH HU NG Ố Ử Ụ Ầ Ị
* M c tiêu chung: ụ
-Đ m b o k c ả ỷ ươ ả ng pháp lu t, phù h p v i nguyên t c c b n mà ớ ắ ơ ả ậ ợ
Hi n pháp đã nêu: đ t đai thu c s h u c a toàn dân. ộ ở ữ ủ ế ấ
i đa các m c thi t h i kinh t (n u có), b o v l -Gi m t ả ố ứ ệ ạ ế ế ệ ợ ả ủ i ích c a
nhà n i ích chính đáng c a công dân. c, l ướ ợ ủ
-Gi i quy t hài hòa gi a các l i ích tr c m t và lâu dài, các l i ích ả ữ ế ợ ướ ắ ợ
kinh t - xã h i và tính pháp lý. ế ộ
-Tăng c ng pháp ch xã h i ch nghĩa. ườ ủ ế ộ
* M c tiêu c a vi c x lý tình hu ng đ c đ a ra là v ki n v ử ụ ủ ệ ố ượ ụ ệ ư ề
tranh ch p tài s n th a k theo di chúc gi a h gia đình bà Vân và anh Vũ. ữ ộ ừ ế ấ ả
V y ta ph i xác đ nh rõ: ả ậ ị
+ Đ i t i quy t? ố ượ ng c n gi ầ ả ế
+ C p nào, c quan nào có th m quy n gi i quy t v kh i ki n trên ề ấ ẩ ơ ả ế ụ ệ ở
đúng theo quy đ nh c a pháp lu t? ị ủ ậ
+ Quy n và nghĩa v c a các ch th tham gia v ki n đ c xác ủ ể ụ ệ ụ ủ ề ượ
đ nh nh th nào? ư ế ị
i ích h p pháp c a các bên tham gia tranh ch p. + Đ m b o quy n, l ả ề ả ợ ủ ấ ợ
+ Làm th nào đ gi ế ể ả ụ ệ i quy t nhanh, có hi u qu cao đ i v i các v vi c ả ố ớ ế ệ
hành chính trong b máy qu n lý hành chính Nhà n c, mang l i s hài ả ộ ướ ạ ự
lòng cho ng i dân. ườ
Th nh ng do cách gi ế ư ả i quy t c a các c p chính quy n ấ ế ủ ề ở huy n Th ệ ọ
Xuân (t ừ ẫ xã đ n huy n) không đúng theo quy đ nh c a pháp lu t nên đã d n ủ ế ệ ậ ị
đ n h u qu là: ế ậ ả
11
ạ ố + T v ki n tranh ch p quy n th a k tr thành v khi u n i đ i ừ ế ở ừ ụ ệ ụ ề ế ấ
c. v i quy t đ nh hành chính c a c quan qu n lý hành chính nhà n ơ ớ ủ ế ả ị ướ
+ Đã làm ph c t p thêm tình hình, t kh i ki n r i đ n khi u n i kéo dài, ứ ạ ừ ệ ồ ế ế ạ ở
qua nhi u c p, nhi u n i gi i quy t nh ng v n ch a gi i quy t đ c mâu ề ấ ề ơ ả ư ư ế ẫ ả ế ượ
thu n trong tranh ch p. ấ ẫ
Đ đ t đ ể ạ ượ ậ c các m c tiêu trên, c n ph i căn c vào c s pháp lu t. ả ơ ở ứ ụ ầ
Phân tích đ ượ c nguyên nhân và h u qu c a v vi c. T đó tìm ra gi ả ủ ụ ệ ừ ậ ả i
pháp đúng đ n đ gi ể ả ắ i quy t v n đ . Đ ng th i cũng qua đó đúc k t đ ờ ế ấ ế ượ c ề ồ
kinh nghi m quý báu trong vi c gi i quy t v vi c hành chính đ i v i c ệ ệ ả ế ụ ệ ố ớ ơ
quan qu n lý hành chính Nhà n c sao cho h p tình, h p lý. ả ướ ợ ợ
PH N IVẦ
XÂY D NG, PHÂN TÍCH VÀ L A CH N PH NG ÁN Ọ Ự Ự ƯƠ
GI I QUY T TÌNH HU NG Ố Ả Ế
Nh đã phân tích trên, ph ng án gi i quy t tình hu ng đã đ t ra nh ư ở ươ ế ả ặ ố ư
sau:
A. Ph ng án 1: gi thuy t. ươ ả ế
N u m i công dân đ u đ ề ế ọ ượ c tuyên truy n, ph bi n giáo d c pháp ổ ế ụ ề
lu t đ n n i đ n ch n thì s không có khi u ki n, khi u n i x y ra. ậ ế ơ ế ạ ả ế ẽ ế ệ ố
ph T t c cán b , công ch c t ộ ấ ả ứ ừ ườ ệ ng, xã đ n thành ph đ u làm vi c ố ề ế
t p trung, có trách nhi m cao; n m v ng lu t pháp, quy trình… thì không có ữ ậ ệ ậ ắ
khi u ki n, khi u n i x y ra. ạ ả ế ệ ế
B. Ph ng án 2: Thuy t ph c, giáo d c. ươ ụ ụ ế
Ph ươ ng án này áp d ng đ i v i các tr ụ ố ớ ườ ấ ng h p đ n gi n, tính ch t ả ơ ợ
m c đ s vi c không nghiêm tr ng. Ch đ o t ộ ự ệ ỉ ạ ổ ứ ọ dân ph và các t ố ổ ứ ch c
đoàn th đ thuy t ph c, gi i quy t. ể ể ụ ế ả ế
c m i quan h tình - u đi m: Ư ể đ n gi n, không t n kém, gi ơ ả ố đ ữ ượ ệ ố
i c ng đ ng khu dân c m, láng gi ng, cùng nhau xây d ng cu c s ng m i t ả ộ ố ớ ạ ộ ự ề ồ
c , văn minh, l ch s . ự ư ị
12
- Nh c đi m: c các t ch c đoàn th đ m nh, ượ ể Ph i xây d ng đ ự ả ượ ổ ứ ể ủ ạ
uy tín, có ki n th c, có hi u bi i quy t có tình có ứ ể ế ế ề t v pháp lu t thì m i gi ậ ớ ả ế
i, k c ng, phép n lý, hài hòa gi a hai bên. Ng ữ c l ượ ạ ỷ ươ ướ ễ ị c d b xem nh . ẹ
C. Ph ươ Ủ ng án 3: Các c quan chuyên môn cùng c p s giúp y ấ ẽ ơ
ban nhân dân c p mình đ ra bi n pháp h p lý, đúng pháp lu t. ệ ợ ề ấ ậ
- u đi m: Ư ể
Th c hi n đúng k c ng, phép n c tính nghiêm ỷ ươ ự ệ ướ c. Th hi n đ ể ệ ượ
minh c a Pháp lu t và quy n l c c a nhà n c. ề ự ủ ủ ậ ướ
- Khuy t đi m: ế ể
N u x lý không khéo thì đây là c h i phát sinh cho tiêu c c, nhũng ơ ộ ự ử ế
nhi u.ễ
C th : ụ ể
1. Đ i v i y ban nhân dân t nh Thanh Hoá: ố ớ Ủ ỉ
Đ n c a Anh Vũ là khi u n i đ i v i quy t đ nh hành chính đ u tiên. ạ ố ớ ơ ủ ế ị ế ầ
Do đó, ph i chuy n đ n v y ban nhân dân huy n Th Xuân đ gi ể ả i ề ủ ệ ể ả ơ ọ
quy t khi u n i (theo đi u 2 và đi u 3 Lu t Khi u n i, t cáo). ạ ố ề ề ế ế ế ạ ậ
Phát hi n đ c y ban nhân dân huy n Th Xuân ra quy t đ nh hành ệ ượ Ủ ế ị ệ ọ
chính không đúng th m quy n, b qua trình t hòa gi i t ề ẩ ỏ ự ả ừ ơ ở Ủ c s . Do đó, y
ban nhân dân t nh Thanh Hoá ch đ o y ban nhân dân huy n Th Xuân ra ỉ ạ Ủ ệ ọ ỉ
quy t đ nh t m đình ch vi c thi hành Quy t đ nh hành chính c a mình. ỉ ệ ế ị ế ị ủ ạ
Đ ng th i yêu c u y ban nhân dân huy n ch đ o y ban nhân dân xã ỉ ạ Ủ ầ Ủ ệ ồ ờ
Qu ng Phú gi i quy t v ki n theo quy đ nh c a pháp lu t. ả ả ế ụ ệ ủ ậ ị
2. Đ i v i y ban nhân dân huy n Th Xuân: ố ớ Ủ ọ ệ
Sau khi nh n đ c đ n khi u n i c a Anh Vũ do y ban nhân dân ậ ượ ạ ủ Ủ ế ơ
ệ t nh Thanh Hoá chuy n đ n, cùng ý ki n ch đ o thì y ban nhân dân huy n ế ỉ ỉ ạ Ủ ế ể
Th Xuân c n ti n hành: ầ ế ọ
- Nhanh chóng ra quy t đ nh t m đình ch thi hành quy t đ nh hành ế ị ế ị ạ ỉ
(theo đi u 35 - Lu t khi u n i t cáo). chính c a mình ủ ạ ố ề ế ậ
13
Chuy n đ n c a h gia đình bà Vân cùng h s đ n y ban nhân dân ồ ơ ế Ủ ơ ủ ộ ể
xã Qu ng Phú. Ch đ o y ban nhân dân xã Qu ng Phú ti n hành hòa gi ỉ ạ Ủ ế ả ả ả i
tranh ch p quy n th a k tài s n theo quy đ nh c a Pháp lu t. ả ừ ế ủ ề ấ ậ ị
3. Đ i v i y ban nhân dân xã Qu ng Phú: ố ớ Ủ ả
Sau khi nh n l ậ ạ ơ ệ i đ n c a h bà Vân do y ban nhân dân huy n Ủ ủ ộ
ng s và các bên liên quan ti n hành hòa chuy n đ n, ti n hành m i đ ế ờ ươ ế ể ự ế
gi i theo quy đ nh c a Pháp lu t v quy n th a k tài s n. ả ừ ế ậ ề ủ ề ả ị
+ N u hòa gi i thành thì l p biên b n hòa gi i thành và k t thúc v ế ả ả ậ ả ế ụ
vi c.ệ
+ N u hòa gi i không thành ế ả i không thành thì l p biên b n hòa gi ậ ả ả
và h ng d n các bên tranh ch p n p đ n kh i ki n đ n Tòa án nhân ướ ế ệ ẫ ấ ộ ơ ở
dân đ gi i quy t. ể ả ế
D. Ph ng án 4: chuy n h s qua Tòa án nhân dân gi i quy t. ươ ể ồ ơ ả ế
u đi m: Ư ể
- Đ m b o nguyên t c pháp ch xã h i ch nghĩa. ủ ế ắ ả ả ộ
Khuy t đi m: ế ể
- Có th m t đi tình làng nghĩa xóm. ể ấ
- K c ng pháp lu t d b xem nh n u x lý không h p lý. ỷ ươ ẹ ế ử ậ ễ ị ợ
Sau khi nh n đ c đ n và các h s pháp lý liên quan c a ng ậ ượ ồ ơ ủ ơ ườ i
kh i ki n, căn c vào các quy đ nh c a Pháp lu t Toà án nhân dân xem xét: ủ ứ ệ ậ ở ị
- Năng l c hành vi c a các ch th . ủ ể ự ủ
- Lo i đ t đ c h ạ ấ ượ ưở ng th a k . ừ ế
- Tính h p pháp c a di chúc đ th a k . ể ừ ế ủ ợ
ỗ - Di n tích đ t đ th a k theo di chúc so v i ph n di n tích c a m i ấ ể ừ ế ủ ệ ệ ầ ớ
thành viên h gia đình ông Tr ng. ộ ườ
- T ng di n tích đ t sau khi đ c h ng th a k c a h gia đình ệ ấ ổ ượ ưở ế ủ ừ ộ
Anh Vũ so v i h n m c quy đ nh c a Pháp lu t. ớ ạ ủ ứ ậ ị
- Tính h p pháp v quy n s d ng đ t đã đ th a k . ể ừ ế ề ử ụ ề ấ ợ
14
- Đ i t ng s d ng đ t sau khi đ ố ượ ử ụ ấ c h ượ ưở ố ng th a k , có thu c đ i ừ ế ộ
t ượ ng s d ng đ t hay không. ấ ử ụ
Toà án nhân dân xem xét và th lý v án, đ ng th i thông báo cho ụ ụ ờ ồ
ng i kh i ki n đ n làm th t c n p t m ng án phí. ườ ủ ụ ộ ạ ứ ế ệ ở
PH N VẦ
T CH C TH C HI N PH NG ÁN Ổ Ự Ứ Ệ ƯƠ
Phân tích các ph ng án gi i quy t tình hu ng nêu trên: ươ ả ế ố
-Ph ng án 1 : Gi thuy t, không ch n. ươ ả ế ọ
-Ph ng án 2: ươ ụ Vì đã có quy t đ nh hành chính sai nên áp d ng ế ị
ph ng án này không kh thi. ươ ả
V y ta ch n ng án 3 k t h p v i ng án 4 ọ ph ậ ươ ế ợ ớ ph ươ : các c quan ơ
chuyên môn cùng c p s giúp y ban nhân dân c p mình th c hi n ph ấ ẽ Ủ ự ệ ấ ươ ng
án. C th là c quan đ a chính các c p t ụ ể ấ ừ ỉ Ủ t nh đ n xã s tham m u cho y ư ẽ ế ơ ị
ban nhân dân cùng c p gi i quy t theo ph ng án 3. N u gi ấ ả ế ươ ế ả i quy t không ế
thành thì chuy n sang ph ng án 4. C th nh sau: ể ươ ụ ể ư
1.Các c p y ban nhân dân t nh Thanh Hoá và Huy n Th Xuân: ấ Ủ ệ ọ ỉ
S ti n hành gi i quy t nh đã trình bày ng án 3. ẽ ế ả ư ế ở ph n ph ầ ươ
2.Đ i v i y ban nhân dân xã Qu ng Phú: ố ớ Ủ ả
Trong quá trình hòa gi ả i ph i luôn luôn tôn tr ng ý chí c a m i bên ọ ủ ả ỗ
ng s kh i ki n (h bà đ ươ ng s tham gia khi u ki n. N u nh các bên đ ệ ư ự ế ế ươ ự ở ệ ộ
Vân và anh Vũ) cùng th ng nh t ý chí (và k t qu gi i quy t khác so v i ban ả ả ế ấ ố ế ớ
đ u thì cũng ph i ghi biên b n hòa gi ầ ả ả ả ố i thành theo ý chí mà h đã cùng th ng ọ
nh t).ấ
Tr ng h p hòa gi ườ ợ ả ủ i không thành thì ph i tuân th theo quy đ nh c a ủ ả ị
pháp lu t đ đáp ng ý chí c a m i bên và nh t thi t ph i đ a ra Tòa án ậ ể ủ ứ ấ ỗ ế ả ư
nhân dân đ gi i quy t. ể ả ế
3.Đ i v i Tòa án nhân dân: ố ớ
N u hòa gi i không thành ế ả ở Ủ ế y ban nhân xã thì Tòa án nhân dân ti n
hành gi i quy t nh sau: ả ư ế
15
i gi a h bà Vân và anh Vũ Tr ng h p hòa gi - T ch c hoà gi ứ ổ ả ữ ộ ườ ợ ả i
không thành thì ph i tuân th theo quy đ nh c a pháp lu t đ đáp ng ý chí ậ ể ủ ủ ứ ả ị
c a m i bên đ gi ủ ể ả ỗ i quy t theo quy đ nh c a pháp lu t. ị ủ ế ậ
- V ch th tham gia v ki n: t t c các thành viên (bà Vân, ch ụ ệ ủ ể ề ấ ả ị
M , ch M n và anh Vũ) đ u đ năng l c hành vi đ tham gia xét x tr ị ậ ử ướ c ủ ự ề ể ơ
Tòa. Ch M và Ch M n là giáo viên ti u h c, v n ch a l p gia đình, ph ư ậ ị ậ ị ơ ể ẫ ọ ụ
giúp công vi c cùng bà Vân. ệ
- Lo i đ t đ th a k là đ t nông nghi p tr ng cây lâu năm (cao su ạ ấ ể ừ ế ệ ấ ồ
và cây l y g ) c a h gia đình đã có quy t đ nh giao đ t c a c quan nhà ấ ủ ơ ỗ ủ ế ị ấ ộ
n c có th m quy n, s d ng n đ nh t ướ ử ụ ề ẩ ổ ị ừ ấ năm 1993 đ n nay. Do đó, đ t ế
đ c s d ng h p pháp, đ ượ ử ụ ợ ượ c quy n đ th a k . ể ừ ế ề
Do v y, các thành viên trong gia đình đ u là đ ng s h u di n tích ở ữ ề ệ ậ ồ
ng ng và đ i th a k cho ng i khác sau đ t t ấ ươ ứ ượ c nh n th a k , đ l ừ ế ể ạ ậ ừ ế ườ
khi ch t. Theo ch ng IV, m c 3, đi u 113, kho n 5 - Lu t đ t đai qui ế ươ ậ ấ ụ ề ả
đ nh: ị
“Cá nhân có quy n đ th a k quy n s d ng đ t c a mình theo di ể ừ ế ề ử ụ ấ ủ ề
chúc ho c theo pháp lu t. ặ ậ
H gia đình đ c Nhà n c giao đ t, n u trong h có thành viên ộ ượ ướ ế ấ ộ
ch t thì quy n s d ng đ t c a thành viên đó đ c đ th a k theo di chúc ề ử ụ ấ ủ ế ượ ể ừ ế
ho c theo pháp lu t.” ậ ặ
ộ - H gia đình anh Vũ là h gia đình s n xu t nông nghi p nên thu c ệ ả ấ ộ ộ
ng đ c s d ng đ t nông nghi p tr ng cây lâu năm. đ i t ố ượ ượ ử ụ ệ ấ ồ
- Di chúc c a ông Tr ng đ c l p tr c khi ông qua đ i có công ủ ườ ượ ậ ướ ờ
c: là di chúc h p pháp. ch ng c a nhà n ủ ứ ướ ợ
- Anh Vũ không ph i con ru t c a v ch ng ông Tr ộ ủ ả ợ ồ ườ ng nh ng đã ư
đ c c quan Nhà n c có th m quy n gi i quy t đ y đ th t c pháp lý ượ ơ ướ ề ẩ ả ủ ủ ụ ế ầ
ừ v vi c xin nh n con nuôi. Trong quá trình chung s ng, Anh Vũ đã t ng ề ệ ậ ố
tham gia canh tác, tr ng tr t, chăm sóc; do đó, Anh Vũ v n có quy n đ ề ẫ ồ ọ ượ c
h ng 01 hécta đ t trong 05 hécta mà đ c nhà n c giao cho h ông ưở ấ ượ ướ ộ
16
Tr ng vào năm 1993 (đ ng s h u). H n n a, Tòa xem xét quy t đ nh ườ ở ữ ế ị ữ ơ ồ
giao đ t c a c quan nhà n c có th m quy n t ấ ủ ơ ướ ề ạ ẩ ấ i th i đi m đó là giao đ t ể ờ
canh tác cho s nhân kh u trong m t h gia đình. ẩ ộ ộ ố
- Anh Vũ có quy n h ng th a k theo di chúc c a ông Tr ng (theo ề ưở ừ ế ủ ườ
đi u 648 - ch ng XXIII - B lu t dân s ). Di n tích đ t 01 hécta đ l ề ươ ộ ậ ể ạ i ự ệ ấ
cho Anh Vũ theo di chúc là ph n đ t c a ông Tr ấ ủ ầ ườ ả ng trong kh i tài s n ố
chung c a h gia đình (05 hécta chia đ u cho năm ng i là 01 ủ ề ộ ườ i, m i ng ỗ ườ
hécta). Tuy nhiên, trong b n di chúc c a ông Tr ng không đ ủ ả ườ ượ ự ố c s th ng
nh t c a gia đình bà Vân và các con gái. Ông không nh c đ n v và các con ắ ế ấ ủ ợ
gái c a ông (có l s c h và đ u óc phong ki n v n đè n ng v i ông ủ ẽ ự ổ ủ ế ầ ẫ ặ ớ
trong vi c tr ng nam h n). Vì v y đ đ m b o quy n l i c a các thành ể ả ề ợ ủ ệ ậ ả ọ ơ
viên trong gia đình; đ c bi t là th hi n đ c nguy n v ng c a Anh Vũ là ặ ệ ể ệ ượ ủ ệ ọ
luôn gi ữ ố m i quan h tình c m t ệ ả ố ẹ t đ p là truy n th ng và đ o lý c a ng ố ủ ề ạ ườ i
Vi t Nam. ệ
Vì th , Tòa căn c vào đi u 669 - B lu t dân s năm 2005: là ng ộ ậ ự ứ ế ề ườ i
th a k không ph thu c vào n i dung c a di chúc đ quy t đ nh vi c phân ừ ế ế ị ủ ụ ể ệ ộ ộ
chia 01 hécta đ t và 01 xe g n máy do Ông Tr ng đ l i trong di chúc: ấ ắ ườ ể ạ
i sau đây v n đ c h “Nh ng ng ữ ườ ẫ ượ ưở ấ ng ph n di s n b ng hai ph n ba su t ầ ả ằ ầ
i th a k theo pháp lu t, n u di s n đ c a m t ng ủ ộ ườ ừ ế ả ượ ế ậ ậ c chia theo pháp lu t,
trong tr c ng i l p di chúc cho h ườ ng h p h không đ ọ ợ ượ ườ ậ ưở ặ ng di s n ho c ả
ch cho h ỉ ưở ữ ng ph n di s n ít h n hai ph n ba su t đó, tr khi h là nh ng ừ ầ ả ầ ấ ơ ọ
ng i t ườ ừ ch i nh n di s n theo quy đ nh t ả ậ ố ị ạ ữ i Đi u 642 ho c h là nh ng ặ ề ọ
ng i không có quy n h ng di s n theo quy đ nh t i kho n 1 Đi u 643 ườ ề ưở ả ị ạ ề ả
B này”. c a ủ ộ lu t ậ
Theo đó, Bà Vân là ng c h i đ ườ ượ ưở ấ ng ph n di s n b ng hai ph n ba su t ầ ả ằ ầ
i th a k theo pháp lu t. c a m t ng ủ ộ ườ ừ ế ậ
C th nh sau: ụ ể ư
ừ ế Theo Đi u 674, th a k theo pháp lu t là th a k theo hàng th a k , ừ ế ừ ế ề ậ
đi u ki n và trình t ề ệ ự ừ ữ th a k do pháp lu t quy đ nh và Đi u 676, nh ng ế ề ậ ị
17
hàng th a k th ngư i th a k theo pháp lu t đ ừ ế ậ ư c quy đ nh theo th t ị ứ ự ờ ợ ừ ế ứ
nh t g m: v , ch ng, cha đ , m đ , cha nuôi, m nuôi, con đ , con nuôi ấ ồ ẹ ẻ ẻ ẹ ẻ ồ ợ
i ch t. Nh v y, Bà Vân là v , Ch M , Ch M n con ru t và Anh c a ngủ ườ ị ậ ị ơ ư ậ ế ộ ợ
Vũ là con nuôi. N u chia th a k theo pháp lu t thì 01 hécta đ t nông ừ ế ế ấ ậ
nghi p c a ông Tr ng đ l ệ ủ ườ i đ ể ạ ượ c chia ra làm 4 ph n: g m Bà Vân 0,25 ầ ồ
ha, Ch M 0,25 ha, Ch M n 0,25 ha và Anh Vũ 0,25 ha, nh ng Ông ư ậ ơ ị ị
Tr ng đã l p di chúc đ l i toàn b 1 hécta cho Anh Vũ. ườ ể ạ ậ ộ
Do đó, theo quy đ nh trên Bà Vân đu c h ng 2/3 c a su t th a k ợ ị ưở ủ ừ ấ ế
theo pháp lu t t ng đ ng v i 0,167 ha và Anh Vũ đ ng 0,883 ha ậ ươ ươ ớ c h ượ ưở
(Ch M và Ch M n không đ c h ng ph n di s n do đã thành niên và ị ơ ị ậ ượ ưở ầ ả
hi n c hai ch đang là giáo viên c a tr ng ti u h c xã Qu ng Phú. ệ ả ủ ị ườ ể ả ọ
- T ng t đ i v i chi c xe g n máy (01 chi c) tuy là do ông ươ ự ố ế ế ắ ớ
Tr ng đ ng tên nh ng tòa đã xác đ nh đây là t i s n chung sau hôn nhân. ườ ứ ư ị ả ả
Do đó, sau khi tính giá tr (10 tri u đ ng) thì Ông Tr ng và Bà Vân đ ệ ồ ị ườ ượ c
chia đôi: m i ng c h i đ ng 5 tri u đ ng. N u Anh Vũ toàn quy n s ỗ ườ ượ ưở ề ở ệ ế ồ
ng đ h u xe g n máy thì ph i tr ữ ắ ả m t s ti n t ả ộ ố ề ươ ươ ấ ng v i 2/3 c a su t ủ ớ
th a k theo pháp lu t đ i v i chi c xe cho Bà Vân là 8.333.333 đ ng (Ch ậ ố ớ ừ ế ế ồ ị
c h M và Ch M n không đ ị ậ ơ ượ ưở ệ ng ph n di s n do đã thành niên và hi n ầ ả
ng ti u h c xã Qu ng Phú. c hai ch đang là giáo viên c a tr ả ủ ị ườ ể ả ọ
Căn c vào các quy đ nh trên c a pháp lu t, Tòa án s x lý v ủ ẽ ử ứ ậ ị ụ
ki n nh sau: ư ệ
c h + B o v quy n đ ệ ề ả ượ ưở ng 01 hécta đ ng s h u và h ồ ở ữ ưở ừ ng th a
ng đ l k 0,833 hécta đ t tr ng cây cà phê và cây ăn trái c a do ông Tr ế ấ ồ ủ ườ ể ạ i
theo di chúc cho anh Vũ: t ng c ng 1,833 hécta. ổ ộ
+ Anh Vũ đ c quy n s h u xe g n máy do Ông Tr ng đ l ượ ở ữ ề ắ ườ ể ạ i
theo di chúc v i đi u ki n ph i tr m t s ti n cho Bà Vân là 8.333.333 ề ệ ả ớ ả ộ ố ề
đ ng.ồ
PH N VI Ầ
K T LU N : Đ XU T VÀ KI N NGH . Ị Ấ Ậ Ế Ề Ế
18
T t c các v kh i ki n v tranh ch p quy n s d ng đ t có th ề ử ụ ấ ả ụ ề ệ ấ ấ ở ể
gi i quy t thành c p c s (c p xã) khi cán b qu n lý hành chính nhà ả ế ở ấ ơ ở ấ ả ộ
n ướ ấ ầ c c p xã thông hi u pháp lu t, có ki n th c chuyên môn và có tinh th n ế ứ ể ậ
trách nhi m cao. Ng ệ c l ượ ạ ắ ố i, thì làm cho s vi c hành chính tr nên r c r i; ự ệ ở
phát sinh khi u n i t ạ ừ ơ ở ộ c s , gây ra s m t đoàn k t và xáo tr n trong n i ự ấ ế ế ộ
b nhân dân, gây m t ni m tin trong nhân dân. ộ ề ấ
Do đó, trong ho t đ ng qu n lý hành chính nhà n ạ ộ ả ướ c yêu c u v tiêu ầ ề
chu n hóa các ch c danh cán b , công ch c và đ y m nh s nghi p đào ự ứ ứ ệ ẩ ẩ ạ ộ
ng công ch c nhà n c thành đ i ngũ cán b , công ch c có t o và b i d ạ ồ ưỡ ứ ướ ứ ộ ộ
ph m ch t đ o đ c t t, có trình đ chuyên môn cao, hi u bi t pháp lu t, có ấ ạ ứ ố ẩ ể ộ ế ậ
năng l c và t n t y ph c v nhân dân là h t s c c n thi ế ứ ầ ụ ụ ậ ụ ự ế ệ t và b c bách hi n ứ
nay.
H i ngh l n th VIII Ban Ch p hành Trung ng khóa VII đã đ ra Ngh ị ầ ứ ấ ộ ươ ề ị
quy t v vi c ế ề ệ “ti p t c xây d ng và hoàn thi n nhà n ế ụ ự ệ ướ ộ ộ c c ng hòa xã h i
ch nghĩa Vi t Nam, c i cách m t b c n n hành chính nhà n c” ủ ệ ộ ướ ả ề ướ . Trong
ủ đó ghi rõ: “Ti n hành s a đ i b sung th ch và đ cao trách nhi m c a ổ ổ ử ể ế ề ệ ế
các c quan hành chính trong vi c gi i quy t các khi u n i c a công dân ệ ơ ả ạ ủ ế ế
Tòa án” không c n đ a x ầ ử ở ư ộ . Vì v y, vi c nâng cao trình đ c a cán b , ộ ủ ệ ậ
ng, th tr n là vi c làm h t s c c n thi công ch c c p xã, ph ứ ấ ườ ế ứ ầ ị ấ ệ ế ả t. C n ph i ầ
i đa đ i ngũ cán b , công ch c làm vi c c s . Có ch đ đãi chú tr ng t ọ ố ệ ở ơ ở ế ộ ứ ộ ộ
ng và ch đ thu hút x ng đáng đ h an tâm làm vi c h t mình, nâng cao ể ọ ệ ế ế ộ ứ ộ
hi u su t công tác ph c v nhân dân. ụ ụ ệ ấ
Phát huy vai trò làm ch c a nhân dân và tăng c ủ ủ ườ ạ ủ ng s lãnh đ o c a ự
c b ng ch tr ng, đ ng l Đ ng đ i v i nhà n ố ớ ả ướ ằ ủ ươ ườ ố ủ ả i c a Đ ng. Đ ng ph i ả ả
th ng xuyên t ch c ki m tra, ki m soát vi c th c hi n ch tr ng, ườ ổ ủ ươ ự ứ ể ể ệ ệ
đ ng l i c a mình. ườ ố ủ
ố Qu c h i thành l p y ban chuyên trách nghiên c u làm lu t. Ph i ậ Ủ ứ ậ ố ộ
ch c trong và ngoài n k t h p v i các t ế ợ ớ ổ ứ ướ ậ c cùng tham gia xây d ng lu t. ự
Nên thành l p “Công ty Ý t ậ ưở ằ ng” đ buôn bán, trao đ i, hi n k … nh m ể ế ế ổ
19
ứ ớ làm giàu kho ch t xám ph c v cho các đ án, công trình nghiên c u l n ụ ụ ề ấ
c p qu c gia hay xây d ng, b sung cho các b Lu t. ấ ự ậ ố ổ ộ
Qu n lý nhà n c đ ả ướ ượ ủ ế c th c hi n theo pháp lu t là c s ch y u ơ ở ự ệ ậ
đ đi u ch nh các quan h xã h i. Vì v y, m i v n đ thu c v qu n lý ể ề ọ ấ ề ề ệ ậ ả ộ ộ ỉ
ữ ph i tuân th đúng theo quy đ nh c a pháp lu t, ngăn ch n k p th i nh ng ủ ủ ả ặ ậ ờ ị ị
hành vi vi ph m.ạ
C n tăng c ng t ch c vi c giáo d c pháp lu t đ n t n c s ; làm ầ ườ ổ ứ ậ ế ậ ơ ở ụ ệ
i thông hi u pháp lu t. Th c hi n “S ng và làm vi c theo cho m i ng ọ ườ ự ể ệ ệ ậ ố
hi n pháp và pháp lu t”. Giáo d c pháp lu t cho công dân ph i đ ụ ả ượ ế ậ ậ ự c th c
hi n c ta ệ ở ọ m i lúc, m i n i, m i l a tu i. Các b lu t c b n c a n ổ ộ ậ ơ ả ọ ơ ọ ứ ủ ướ
ph i đ c đ a vào thành môn h c ngo i khóa cho h c sinh ph thông và t ả ượ ư ạ ọ ọ ổ ổ
ch c sinh ho t theo tình hu ng tháng ho c tu n/l n; s m vai ho c phiên tòa ầ ầ ứ ạ ặ ắ ặ ố
gi ả ị đ nh sao cho th t s thu hút, vui, d nh . Đ sau này các em có m t s ễ ậ ự ộ ố ể ớ
ki n th c c b n, không ch góp ph n nào cho s hi u bi ỉ ứ ơ ả ự ể ế ầ ế ề ậ t v pháp lu t
i thân trong gia đình c a b n thân mà còn tham gia thuy t ph c cho ng ủ ụ ế ả ườ
cũng nh ngoài xã h i. ư ộ
Ph i th c hi n c i cách hành chính trong vi c gi i quy t các v n đ ệ ả ự ệ ả ả ế ấ ề
liên quan đ n đ t đai nhà ế ấ ở ễ , tránh gây phi n hà, h ch sách nhũng nhi u ề ạ
ấ nhân dân. C n l u ý nh t là khâu c p gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t ề ử ụ ầ ư ứ ấ ấ ấ ậ
, nhà sao cho nhanh chóng, d dàng. Trên th c t ở ở ự ế ấ ệ , r t ít n i th c hi n ự ễ ơ
đúng cam k t này. Cũng nh r t ít ng i dân làm đ c th t c này mà ư ấ ế ườ ượ ủ ụ
không qua đ i t ng “trung gian”, ng i ta th ng g i là “cò”. ố ượ ườ ườ ọ
Và đi u sau cùng là th ề ườ ng xuyên t o đi u ki n nâng cao trình đ v ệ ộ ề ề ạ
c cho cán b t c s đ n thành m i m t nh t là ki n th c qu n lý nhà n ế ứ ặ ấ ả ọ ướ ộ ừ ơ ở ế
ph , t nh… nh ng ng i th i dân./. ố ỉ ữ ườ ườ ng xuyên tr c ti p làm vi c v i ng ế ệ ớ ự ườ
TÀI LI U THAM KH O Ả Ệ
1.Giáo trình qu n lý hành chính nhà n c c a H c vi n hành qu c gia. ả ướ ủ ệ ọ ố
2.Lu t đ t đai năm 2003 và các văn b n h ng d n thi hành ậ ấ ả ướ ẫ
20
3.Lu t khi u n i, t cáo và các Ngh đ nh h ng d n thi hành năm 2004. ạ ố ế ậ ị ị ướ ẫ
4.B lu t dân s năm 2005. ộ ậ ự
5.M t s tài li u khác. ộ ố ệ
21
