L I M ĐUỜ Ở Ầ
Trong xã h i có giai c p, giai c p th ng tr chi m đo t lao đng c aộ ấ ấ ố ị ế ạ ộ ủ
các giai c p và t ng l p b tr , chi m đo t c a c i xã h i vào tay mình. Cácấ ầ ớ ị ị ế ạ ủ ả ộ
giai c p, t ng l p b tr không nh ng b chi m đo t k t qu lao đng mà hấ ầ ớ ị ị ữ ị ế ạ ế ả ộ ọ
còn b áp b c v chính tr , xã h i và tinh th n. Không có s bình đng gi aị ứ ề ị ộ ầ ự ẳ ữ
giai c p th ng tr và giai c p b tr , ch ng h n gi a giai c p các nhà t b nấ ố ị ấ ị ị ẳ ạ ữ ấ ư ả
v i giai c p nh ng công nhân làm thuê. Giai c p bóc l t bao gi cũng dùngớ ấ ữ ấ ộ ờ
m i bi n pháp và ph ng ti n b o v đa v giai c p c a h , duy trì c ngọ ệ ươ ệ ả ệ ị ị ấ ủ ọ ủ
c kinh t xã h i cho phép h đc h ng nh ng đc quy n, đc l i giaiố ế ộ ọ ượ ưở ữ ặ ề ặ ợ
c p. Công c ch y u là quy n l c nhà n c. L i ích c b n c a giai c pấ ụ ủ ế ề ự ướ ợ ơ ả ủ ấ
b tr đi l p v i l i ích c b n c a giai c p th ng tr . Đây là đi kháng vị ị ố ậ ớ ợ ơ ả ủ ấ ố ị ố ề
quy n l i gi a nh ng giai c p áp b c bóc l t và nh ng giai c p, t ng l pề ợ ữ ữ ấ ứ ộ ữ ấ ầ ớ
b áp b c, b bóc l t.ị ứ ị ộ
Đi kháng là nguyên nhân c a đu tranh giai c p. Có áp b c thì cóố ủ ấ ấ ứ
đu tranh ch ng áp b c. Vì v y đu tranh giai c p không do m t lý thuy tấ ố ứ ậ ấ ấ ộ ế
xã h i nào t o ra mà là hi n t ng t t y u không th tránh đc trong xãộ ạ ệ ượ ấ ế ể ượ
h i có áp b c giai c p.ộ ứ ấ
Đu tranh giai c p là m t trong nh ng đng l c thúc đy s v nấ ấ ộ ữ ộ ự ẩ ự ậ
đng và phát tri n c a xã h i có s phân chia giai c p.ộ ể ủ ộ ự ấ
CH NG I. GIAI C PƯƠ Ấ
I. Giai c p là gì?ấ
Ch nghĩa duy v t l ch s ch ra r ng, các giai c p xã h i hình thànhủ ậ ị ử ỉ ằ ấ ộ
m t cách khách quan g n li n v i nh ng giai đo n phát tri n l ch s nh tộ ắ ề ớ ữ ạ ể ị ử ấ
đnh c a s n xu t. Trong tác ph m "Sáng ki n vĩ đi", Lê Nin đã đa raị ủ ả ấ ẩ ế ạ ư
đnh nghĩa v giai c p nh sau:ị ề ấ ư
"Ng i ta g i là giai c p, nh ng t p đoàn to l n g m nh ng ng iườ ọ ấ ữ ậ ớ ồ ữ ườ
khác nhau v đa v c a h trong m t h th ng s n xu t xã h i nh t đnhề ị ị ủ ọ ộ ệ ố ả ấ ộ ấ ị
trong l ch s , khác nhau v quan h c a h (th ng thì nh ng quan h nàyị ử ề ệ ủ ọ ườ ữ ệ
đc pháp lu t quy đnh và th a nh n) đi v i nh ng t li u s n xu t, vượ ậ ị ừ ậ ố ớ ữ ư ệ ả ấ ề
vai trò c a h trong nh ng t ch c lao đng xã h i, và nh v y là khácủ ọ ữ ổ ứ ộ ộ ư ậ
nhau v cách th c h ng th và v ph n c a c i xã h i ít ho c nhi u màề ứ ưở ụ ề ầ ủ ả ộ ặ ề
h đc h ng. Giai c p là nh ng t p đoàn ng i mà t p đoàn này thì cóọ ượ ưở ấ ữ ậ ườ ậ
th chi m đo t lao đng c a t p đoàn khác, do ch các t p đoàn đó có đaể ế ạ ộ ủ ậ ỗ ậ ị
v khác nhau trong m t ch đ kinh t xã h i nh t đnh.ị ộ ế ộ ế ộ ấ ị
II. Ngu n g c và k t c u giai c p.ồ ố ế ấ ấ
1. Ngu n g c giai c p.ồ ố ấ
Trong xã h i có nhi u nhóm ng i, t p đoàn ng i đc phân bi tộ ề ườ ậ ườ ượ ệ
b ng nh ng đc tr ng khác nhau: tu i tác, gi i tính, dân t c, ch ng t c,ằ ữ ặ ư ổ ớ ộ ư ộ
qu c gia, ngh nghi p… Trong nh ng s khác nhau đó, có m t s là doố ề ệ ữ ự ộ ố
nguyên nhân t nhiên, m t s khác là do nguyên nhân xã h i. Nh ng sự ộ ố ộ ữ ự
khác bi t đó t nó không s n sinh ra s đi l p v xã h i. Ch trong nh ngệ ự ả ự ố ậ ề ộ ỉ ữ
đi u ki n xã h i nh t đnh m i d n đn s phân chia xã h i thành nh ngề ệ ộ ấ ị ớ ẫ ế ự ộ ữ
giai c p khác nhau. Ch nghĩa duy v t l ch s kh ng đnh s phân chia xãấ ủ ậ ị ử ẳ ị ự
h i thành giai c p là do nguyên nhân kinh t .ộ ấ ế
2
S n xu t xã h i d n d n phát tri n, vi c s d ng công c b ng kimả ấ ộ ầ ầ ể ệ ử ụ ụ ằ
lo i làm cho năng su t lao đng tăng lên đã d n t i s phân công l i laoạ ấ ộ ẫ ớ ự ạ
đng trong xã h i: chăn nuôi tách kh i tr ng tr t, s n xu t th công cũngộ ộ ỏ ồ ọ ả ấ ủ
d n d n tr thành m t ngành t ng đi đc l p v i nông nghi p, lao đngầ ầ ở ộ ươ ố ộ ậ ớ ệ ộ
trí óc tách kh i lao đng chân tay. V i l c l ng s n xu t m i, ch đ làmỏ ộ ớ ự ượ ả ấ ớ ế ộ
chung, ăn chung nguyên th y không còn thích h p n a, s n xu t gia đìnhủ ợ ữ ả ấ
cá th tr thành hình th c s n xu t có hi u qu h n. T li u s n xu t vàể ở ứ ả ấ ệ ả ơ ư ệ ả ấ
s n ph m làm ra tr thành tài s n riêng c a t ng gia đình. S h u t nhânả ẩ ở ả ủ ừ ở ữ ư
v t li u s n xu t xu t hi n và d n d n thay th s h u c ng đngề ư ệ ả ấ ấ ệ ầ ầ ế ở ữ ộ ồ
nguyên thu . Ch đ t h u ra đi d n t i s b t bình đng v t ài s nỷ ế ộ ư ữ ờ ẫ ớ ự ấ ẳ ề ả
trong n i b công xã. Xã h i phân hoá thành nh ng giai c p khác nhau, giaiộ ộ ộ ữ ấ
c p bóc l t th ng tr và giai c p b bóc l t, b th ng tr . Nh v y, s phânấ ộ ố ị ấ ị ộ ị ố ị ư ậ ự
chia xã h i thành giai c p là k t qu t t nhiên c a ch đ kinh t d a trênộ ấ ế ả ấ ủ ế ộ ế ự
s chi m h u t nhân v t li u s n xu t.ự ế ữ ư ề ư ệ ả ấ
S hình thành giai c p di n ra theo hai con đng:ự ấ ễ ườ
- Th nh t, s phân hoá bên trong n i b công xã thành k bóc l t vàứ ấ ự ộ ộ ẻ ộ
ng i b bóc l t.ườ ị ộ
- Th hai, nh ng tù binh b b t trong chi n tranh gi a các b l cứ ữ ị ắ ế ữ ộ ạ
không b gi t nh tr c mà b bi n thành nô l . ị ế ư ướ ị ế ệ
Ch đ có giai c p đu tiên trong l ch s xã h i loài ng i là ch đế ộ ấ ầ ị ử ộ ườ ế ộ
chi m h u nô l , ti p theo là ch đ phong ki n, ch đ t b n ch nghĩaế ữ ệ ế ế ộ ế ế ộ ư ả ủ
là b c phát tri n cu i cùng và cao nh t c a xã h i có giai c p.ướ ể ố ấ ủ ộ ấ
2. K t c u giai c p.ế ấ ấ
Trong xã h i có giai c p, m i hình thái kinh t - xã h i đu có m tộ ấ ỗ ế ộ ề ộ
k t c u giai c p nh t đnh. Khi hình thái kinh t - xã h i này thay th hìnhế ấ ấ ấ ị ế ộ ế
thái kinh t - xã h i khác, k t c u giai c p cũng thay đi.ế ộ ế ấ ấ ổ
3
M i k t c u giai c p trong xã h i có giai c p đu có các giai c p cỗ ế ấ ấ ộ ấ ề ấ ơ
b n và không c b n. Nh ng giai c p c b n là nh ng giai c p xu t hi nả ơ ả ữ ấ ơ ả ữ ấ ấ ệ
và t n t i g n li n v i ph ng th c s n xu t th ng tr c a xã h i. S điồ ạ ắ ề ớ ươ ứ ả ấ ố ị ủ ộ ự ố
kháng và cu c đu tranh c a các giai c p đó bi u hi n mâu th un c b nộ ấ ủ ấ ể ệ ẫ ơ ả
c a ph ng t hc s n xu t đã sinh ra chúng. ủ ươ ứ ả ấ
Bên c nh nh ng giai c p c b n, trong k t c u giai c p còn có giaiạ ữ ấ ơ ả ế ấ ấ
c p không c b n. Trong xã h i chi m h u nô l , đó là nh ng nông tr doấ ơ ả ộ ế ữ ệ ữ ị
có ít ru ng đt. Trong xã h i phong ki n, đó có th là giai c p nô l và chộ ấ ộ ế ể ấ ệ ủ
nô v i t cách tàn d c a xã h i c ; là giai c p t s n ra đi trong lòng xãớ ư ư ủ ộ ủ ấ ư ả ờ
h i phong ki n. Trong xã h i t b n, nh ng giai c p không c b n là giaiộ ế ộ ư ả ữ ấ ơ ả
c p đa ch v i t cách là tàn d , giai c p nông dân.ấ ị ủ ớ ư ư ấ
Cùng v i s phát tri n s n xu t, m i giai c p trong m t k t c u giaiớ ự ể ả ấ ỗ ấ ộ ế ấ
c p - xã h i cũng có nh ng bi n đi nh t đnh. Nh ng s bi n đi y d nấ ộ ữ ế ổ ấ ị ữ ự ế ổ ấ ẫ
đn s thay đi đa v c a các giai c p đó trong h th ng s n xu t xã h i.ế ự ổ ị ị ủ ấ ệ ố ả ấ ộ
Trong k t c u c a xã h i có giai c p, ngoài các giai c p đi khángế ấ ủ ộ ấ ấ ố
còn có t ng l p trí th c làm công vi c ch y u b ng trí óc. T ng l p tríầ ớ ứ ệ ủ ế ằ ầ ớ
th c không ph i là m t giai c p. Nó đc hình thành t nh ng giai c pứ ả ộ ấ ượ ừ ữ ấ
khác nhau và cũng ph c v nh ng giai c p khác nhau.ụ ụ ữ ấ
Phân tích k t c u giai c p và s bi n đi c a nó giúp ta hi u đa v ,ế ấ ấ ự ế ổ ủ ể ị ị
vai trò và thái đ chính tr c a m i giai c p đi v i m i cu c v n đng l chộ ị ủ ỗ ấ ố ớ ỗ ộ ậ ộ ị
s , đc bi t là trong cu c đu tranh c a th i đi ngày nay.ử ặ ệ ộ ấ ủ ờ ạ
4
CH NG II. ĐU TRANH GIAI C P.ƯƠ Ấ Ấ
" Đu tranh giai c p là m t trong nh ng đng l c thúc đy s v nấ ấ ộ ữ ộ ự ẩ ự ậ
đng và phát tri n c a xã h i có s phân chia giai c p".ộ ể ủ ộ ự ấ
Đu tranh giai c p th c ch t là cu c đu tranh gi a nh ng giai c pấ ấ ự ấ ộ ấ ữ ữ ấ
mà l i ích căn b n đi l p nhau.ợ ả ố ậ
Đu tranh giai c p là m t trong l c thúc đy s phát tri n c a xã h iấ ấ ộ ự ẩ ự ể ủ ộ
có giai c p đi kháng. Đi u đo đc th hi n tr c h t ch : Thông quaấ ố ề ượ ể ệ ướ ế ở ỗ
đu tranh giai c p s xung đt gi a l c l ng s n xu t m i và quan hấ ấ ự ộ ữ ự ượ ả ấ ớ ệ
s n xu t già c i đc gi i quy t, b c quá đ t m t ch đ xã h i l iả ấ ỗ ượ ả ế ướ ộ ừ ộ ế ộ ộ ỗ
th i sàng m t ch đ m i cao h n đc th c hiên.ờ ộ ế ộ ớ ơ ượ ự
Xét đn cùng, nhân t quy t đnh s phát tri n c a xã h i loài ng iế ố ế ị ự ể ủ ộ ườ
là ho t đng s n xu t ra c a c i v t ch t. Song s phát tri n c a s n xu tạ ộ ả ấ ủ ả ậ ấ ự ể ủ ả ấ
ch di n ra khi quan h s n xu t còn phù h p v i tính ch t và trình đ c aỉ ễ ệ ả ấ ợ ớ ấ ộ ủ
l c l ng s n xu t. Khi quan h s n xu t đã l i th i thì mâu thu n v i l cự ượ ả ấ ệ ả ấ ỗ ờ ẫ ớ ự
l ng s n xu t, mâu thu n này bi u hi n v m t xã h i thành mâu thu nượ ả ấ ẫ ể ệ ề ặ ộ ẫ
gi a giai c p cách m ng đi bi u cho ph ng th c s n xu t m i, v i giaiữ ấ ạ ạ ể ươ ứ ả ấ ớ ớ
c p bóc l t, th ng tr - đi bi u cho nh ng l i ích g n li n v i quan h s nấ ộ ố ị ạ ể ữ ợ ắ ề ớ ệ ả
xu t l i th i. M u thu n đó ch có th đc gi i quy t b ng cu c đuấ ỗ ờ ẫ ẫ ỉ ể ượ ả ế ằ ộ ấ
tranh cách m ng c a giai c p cách m ng và qu n chúng b bóc l t, mà đnhạ ủ ấ ạ ầ ị ộ ỉ
cao c a nó là cách m ng xã h i, thay th quan h xã h i cũ b ng quan hủ ạ ộ ế ệ ộ ằ ệ
s n xu t m i, m ra đa bàn m i cho s n xu t xã h i phát tri n. S n xu tả ấ ớ ở ị ớ ả ấ ộ ể ả ấ
xã h i phát tri n, đng nhiên kéo theo s phát tri n c a toàn b đi s ngộ ể ươ ự ể ủ ộ ờ ố
xã h i. ộ
T khi ph ng th c s n xu t t b n ch nghĩa xu t hi n trên vũ đàiừ ươ ứ ả ấ ư ả ủ ấ ệ
l ch s , vi c xã h i n m l y quy n s h u toàn b t li u s n xu t đã luônị ử ệ ộ ắ ấ ề ở ữ ộ ư ệ ả ấ
5
