TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
KHOA SỬ
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
CHUYÊN NGÀNH: SƢ PHẠM LỊCH SỬ
CỘNG ĐỒNG NGƢỜI STIÊNG TẠI
THÔN BOM BO, XÃ BÌNH MINH,
HUYỆN BÙ ĐĂNG,TỈNH BÌNH PHƢỚC
CHÂU HỮU TÚ
BÌNH DƢƠNG, 05/2016
TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
KHOA SỬ
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NIÊN KHÓA 2012 – 2016
CỘNG ĐỒNG NGƢỜI STIÊNG TẠI
THÔN BOM BO, XÃ BÌNH MINH,
HUYỆN BÙ ĐĂNG, TỈNH BÌNH PHƢỚC
Chuyên Ngành : SƢ PHẠM LỊCH SỬ
Giảng viên hƣớng dẫn: TS. TRẦN HẠNH MINH PHƢƠNG
Sinh viên thực hiện : CHÂU HỮU TÚ
MSSV : 1220820078
Lớp : D12LS02
BÌNH DƢƠNG, 5/2016
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1.Lý do chọn đề tài ................................................................................................ 1
2. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 3
3. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn ............................................................ 3
4. Cách tiếp cận và phƣơng nghiên cứu, nguồn tƣ liệu ..................................... 4
CHƢƠNG 1................................................................................................................ 6
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ ĐỊA
BÀN NGHIÊN CỨU ................................................................................................. 6
1.1. Các khái niệm liên quan ................................................................................ 6
1.1.1. Cộng đồng: .............................................................................................. 6
1.1.2. Tộc ngƣời ................................................................................................. 7
1.2. Tổng quan tình hình nghiên cứu. ................................................................. 7
1.3. Tổng quan về địa bàn nghiên cứu .............................................................. 11
CHƢƠNG 2.............................................................................................................. 14
LỊCH SỬ CỘNG ĐỒNG STIÊNG Ở THÔN BOM BO ...................................... 14
2.1. Nguồn gốc hình thành cộng đồng tộc ngƣời .............................................. 14
2.2. Lịch sử cộng đồng ........................................................................................ 15
2.2.1. Buổi đầu lập làng .................................................................................. 15
2.2.2. Từ thời Pháp thuộc đến năm 1975 ...................................................... 17
2.2.3. Từ sau năm 1975 đến nay .................................................................... 31
CHƢƠNG 3.............................................................................................................. 34
NHẬN DIỆN NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CỦA CỘNG ĐỒNG STIÊNG Ở THÔN
BOM BO HIỆN NAY .............................................................................................. 34
3.1 Đxặc điểm về kinh tế ..................................................................................... 34
3.1.1 Hoạt động kinh tế của ngƣời Stiêng thôn BomBo .............................. 34
3.1.2 Nguồn nhân lực tại thôn BomBo .......................................................... 36
3.2 Đặc điểm về xã hội ........................................................................................ 37
3.2.1 Tổ chức xã hội ........................................................................................ 37
3.2.2 Sự phân hóa xã hội của ngƣời Stiêng ở sok Bom Bo .......................... 38
3.2.3. Biến cố về xã hội ................................................................................... 40
3.3 Đặc điểm về văn hóa ..................................................................................... 41
3.3.1 Trang phục ............................................................................................. 41
3.3.2 Ăn uống, nhà ở, phƣơng tiện vận chuyển............................................ 42
3.3.3 Hôn nhân, tang ma ................................................................................ 48
3.3.4 Tín ngƣỡng – tôn giáo ........................................................................... 55
3.3.5 Lễ hội ...................................................................................................... 57
3.3.6 Biến cố về văn hóa. ................................................................................ 63
Kết Luận................................................................................................................... 65
Tài Liệu Tham Khảo ............................................................................................... 67
Phụ lục ...................................................................................................................... 70
1
MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
Trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam ngoài những nét văn hoá chung, mỗi
tộc ngƣời có đặc điểm riêng, tất cả góp phần làm cho nền văn hoá Việt Nam phong
phú và đa dạng. Trong đó văn hoá truyền thống của ngƣời Stiêng cũng có đóng góp
khá quan trọng vào nền văn hoá của các dân tộc Việt Nam.
Bình Phƣớc nói chung và huyện Bù Đăng nói riêng là một vùng đất mới
đƣợc thành lập năm 1975, giàu tiềm năng về kinh tế, có vị trí chiến lƣợc về quốc
phòng. Nơi đây rất nhiều đồng bào dân tộc thiểu số cƣ trú và đã tạo nên bức tranh
văn hóa đa màu sắc, mang nét đặc sắc của văn hóa Bình Phƣớc.
Tộc ngƣời Stiêng là tộc ngƣời bản địa, cƣ trú khá lâu đời ở Bình Phƣớc. Là
tộc ngƣời thuộc ngữ hệ Môn – Khmer có mối quan hệ và nhiều nét tƣơng đồng với
các tộc ngƣời ở Trƣờng Sơn – Tây Nguyên nhƣ ngƣời Mnông, ngƣời Raglai. Theo
kết quả điều tra dân số năm 2009 cộng đồng này chiếm 17,4% dân số toàn tỉnh (Cục
thống kê tỉnh Bình Phƣớc, 2009). Đây là tộc ngƣời bản địa có số lƣợng dân cƣ đông
nhất. Trong quá trình định cƣ, cùng chung sống và phát triển với các dân tộc khác
tại địa bàn, ngƣời Stiêng có những nét đặc trƣng và độc đáo riêng, tuy nhiên cũng
nhƣ các tộc ngƣời khác, do nhiều biến cố lịch sử diễn ra ngƣời Stiêng đã và đang
hội nhập mạnh mẽ đã dẫn đến những thay đổi lớn lao cả về kinh tế lẫn văn hóa xã
hội một cách rõ nét. Những thay đổi lớn lao đó vừa giúp các dân tộc có điều kiện
tiếp cận với những giá trị văn hóa mới tiến bộ hơn. Nhƣng song song đó sự phát
triển hội nhập cũng đặt ra những thách thức cho quá trình bảo tồn và giữ gìn những
bản sắc văn hóa dân tộc, đặc biệt là văn hóa của ngƣời dân tộc tiểu số. Trong đó có
tộc ngƣời Stiêng có những giá trị văn hóa có nguy cơ mai một dần. Chính vì vậy,
tìm hiểu và nghiên cứu những giá trị của ngƣời Stiêng là một việc làm hết sức cần
thiết trong thời điểm hiện tại.
Quá trình hình thành cộng đồng dân tộc Stiêng ở Bình Phƣớc do phân bố rãi
rác, hay di chuyển, và trải qua nhiều biến cố nên kho tàng văn hóa chƣa đƣợc
nghiên cứu nhiều, có nguy cơ bị phai tàn và mai mọt khi phát triển qua các thời kì
lịch sử. Bản sắc riêng của dân tộc này là gì và thế nào để gìn giữ bản sắc đó là vấn
