Tìm hiểu về Bệnh Giun Lươn
(Strongyloides stercoralis)
(Kỳ 3)
E-XÉT NGHIỆM
- Chẩn đoán dựa trên việc tìm thấy ấu trùng (rhabditiform và đôi khi
filariform) trong phân hoặc dịch tá tràng. Cần xét nghiệm nhiều mẫu bệnh phẩm
vì độ nhạy của xét nghiệm phân tương đối thấp.
- Có thể xét nghiệm phân tươi:
+ Trực tiếp
+ Sau khi đã cô đặc (bằng formalin-ethyl acetate)
+ Sau phục hồi ấu trùng bằng kỹ thuật phễu Baermann (Baermann funnel
technique)
+ Sau khi cấy bằng kỹ thuật giấy lọc Harada-Mori
+ Sau khi cấy trên đĩa thạch agar
- Dịch tá tràng được xét nghiệm bằng kỹ thuật dùng dây Enterotest hoặc
hút dịch tá tràng.
- Ấu trùng có thể phát hiện thấy trong đàm của những bệnh nhân nhiễm
giun lươn lan tỏa.
1-Hình ảnh Strongyloides quan sát qua kính hiển vi
Ấu trùng rhabditiform: chú ý thực quản phình to (mũi tên xanh)
Ấu trùng rhabditiform
Ấu trùng filariform
2- Phát hiện kháng thể
- Chỉ định các xét nghiệm chẩn đoán miễn dịch khi nghi ngờ nhiễm giun
lươn, nhưng không chứng minh được bằng các xét nghiệm hút dịch tá tràng, xét
nghiệm dây đưa vào tá tràng (string tests), hoặc xét nghiệm phân liên tiếp nhiều
lần.
- Xét nghiệm miễn dịch: nên dùng những kháng nguyên dẫn xuất từ ấu
trùng filariform của Strongyloides stercoralis để đạt độ nhạy và độ chuyên biệt
cao nhất.
- Mặc dù kỹ thuật kháng thể huỳnh quang gián tiếp (indirect fluorescent
antibody =IFA) và các xét nghiệm kết dính hồng cầu gián tiếp (indirect
hemagglutination =IHA) đã được sử dụng, hiện nay khuyên dùng thử nghiệm
miễn dịch enzyme (enzyme immunoassay=EIA) do độ nhạy cao hơn (90%).
- Mặc dù có tình trạng suy giảm miễn dịch, thường vẫn tìm thấy các kháng
thể IgG ở những bệnh nhân nhiễm giun lươn lan tỏa có miễn dịch suy yếu.
- Có thể gặp phản ứng chéo ở những bệnh nhân nhiễm giun chỉ và một số
giun tròn khác.
- Các xét nghiệm kháng thể không được dùng để phân biệt giữa tình trạng
nhiễm cũ và nhiễm mới.
- Kết quả dương tính sẽ biện minh cho các cố gắng trong việc chẩn đoán ký
sinh trùng và điều trị giun.
- Chuẩn độ trong huyết thanh có thể hữu ích cho việc theo dõi hiệu quả điều
trị ở những bệnh nhân suy giảm miễn dịch: lượng kháng thể giảm rõ rệt trong
vòng 6 tháng sau khi đã điều trị thành công bằng hóa dược.
F-Điều Trị
- Thuốc được lựa chọn để điều trị cho các trường hợp nhiễm strongyloides
không biến chứng là ivermectin, với albendazole là thuốc thay thế.