BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
-----------------------------
Lê Th Giang
NGHIÊN CU THÀNH PHN HÓA HC VÀ TÁC DNG BO V
GAN CA LOÀI SYMPLOCOS COCHINCHINENSIS (LOUR.) S.
MOORE VÀ LOÀI ECLIPTA PROSTRATA (L.) L.
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC VẬT CHẤT
Chuyên ngnh: Ha hu cơ
Mã s: 9.44.01.14
Hà Ni - 2025
Công trình được hoàn thành ti: Hc vin Khoa hc Công ngh,
Vin Hàn lâm Khoa hc và Công ngh Vit Nam
Người hướng dn khoa hc:
1. Người hướng dn: PGS.TS Nguyn Xuân Nhim
quan công tác: Hc vin Khoa hc Công ngh, Vin Hàn lâm
Khoa hc và Công ngh Vit Nam.
2. Người hướng dn: PGS.TS Ninh Khc Bn
Cơ quan công tác: Viện Hóa sinh bin, Vin Hàn lâm Khoa hc và
Công ngh Vit Nam.
Phn bin 1: ..........................................................................................
Phn bin 2: ..........................................................................................
Luận án được bo v trước Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ cấp Hc
vin hp ti Hc vin Khoa hc và Công ngh, Vin Hàn lâm Khoa
hc Công ngh Vit Nam vào hồi ………. giờ ………, ngày ……..
tháng …….. năm ……..
Có th tìm hiu lun án ti:
1. Thư viện Hc vin Khoa hc và Công ngh
2. Thư viện Quc gia Vit Nam
1
M ĐẦU
Qua nghiên cứu, nhiều loài thuộc chi Symplocos và chi Eclipta đưc
biết đến vi công dụng chữa khi u, tiêu chy, kiết l, rong kinh, ho, viêm
nhim, ..... Các nghiên cứu về thành phần hóa học các loài thuộc hai chi
này cho thấy chng chứa các lớp chất rất đa dạng như: triterpenoid,
flavonoid, phenolic, thiophen,... Các nghiên cu v loài S.
cochinchinensis và E. prostrata cho thy chng kh năng bảo v gan
thông qua các hot tính chng viêm, chng oxy hóa, giảm lượng m tích
t trong gan, t đó giảm nguy các bệnh liên quan đến gan, bo v tế
bào gan khỏi các tác động hi bao gồm các độc t và các gc t do
cng như h tr chức năng gan. Tuy nhiên, loài S. cochinchinensis chưa
được nghiên cu nhiu Vit Nam. Hin mi ch có mt nghiên cu v
thành phn hóa hc và mt s nghiên cu v hot tnh chng oxy hóa,
kháng viêm và c chế enzime α-glucosidase.
Vi mc tiêu nghiên cu sâu hơn v thành phn hóa hc và hot tính
sinh hc ca loài S. cochinchinensis E. prostrata Vit Nam, chúng
tôi đ la chn đ tài: Nghn cứu thnh phần ha học v tác dụng bo
v gan của loi Symplocos cochinchinensis (Lour.) S. Moore và li
Eclipta prostrata (L.) L..
Mục tiêu nghiên cu:
Xác đnh thành phần hóa học ca hai loài S. cochinchinesis (Lour.) S.
Moore) E.prostrata (L.) L.
Đánh giá tác dụng bảo vệ tế bào gan in vitro ca các cn chiết và các
hợp chất phân lập được.
Nội dung nghiên cu:
1. Phân lập các hợp chất tloài S. cochinchinensis E. prostrata
Việt Nam bằng các phương pháp sắc ký.
2. Xác đnh cấu trc hóa học ca các hợp chất phân lập được bằng các
phương pháp vật lý và hóa học.
3. Đánh giá tác dụng bảo vệ tế bào gan in vitro ca các cn chiết và các
hợp chất được phân lập từ loài S. cochinchinensis E. prostrata.
2
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CU
1.1. Giới thiu về chi Symplocos
1.1.1. Đặc điểm thực vật của chi Symplocos
1.1.2. Giới thiệu vloài Symplocos cochinchinensis
H: Symplocaceae (Dung)
Chi: Symplocos
Tên khoa hc: Symplocos cochinchinensis (Lour.) S. Moore
Tên thường gi: Trà dung, Dung đắng, Bôm, Dung bp, Dung nam b
1.1.3. nh hình nghiên cứu về thành phần hóa học của chi Symplocos
Kết qu nghiên cu thành phn hóa hc ca các loài trong chi
Symplocos cho thy, thành phn hóa hc ch yếu thuc các lp cht
triterpenoid, flavonoid, iridoid, lignan,….
1.1.4. nh hình nghiên cứu về hot tnh sinh hc
Các loài thuc chi Symplocos cho thy chng th hin nhiu hot tính
sinh học như c chế s phát trin nhiu loi tế bào ung thư, h đường
huyết, kháng viêm, giảm đau, kháng khuẩn, chng oxi hóa,... .
1.1.5. nh hình nghiên cứu về loài S. cochinchinensis
1.2. Giới thiu về chi Eclipta
1.2.1. Đặc điểm thực vật của chi Eclipta
1.2.2. Giới thiu về loài Eclipta prostrata
H: Asteraceae (Cc)
Chi: Eclipta
Tên khoa hc: Eclipta prostrata (L.) L
Tên thường gi: C nh ni, hàn liên tho
1.2.3. nh hình nghiên cứu về thành phần hóa học của loài E. prostrata
Tng hp các công trình nghiên cu v chi Eclipta cho thy hu hết
các nghiên cứu đều tp trung vào loài E. prostrata. Loài E. prostrata cha
nhiu hp chất đa dạng và phong phú, trong đó đc trưng là các hp cht
thiophen.
3
1.2.4. c nghiên cứu về hot tnh sinh học của E. prostrata
Kết qu nghiên cu cho thấy loài E. prostrata s hu nhiều hoạt tnh
sinh học quý giá như chống lại tế bào ung thư, kháng HIV, h đường
huyết, kháng viêm, giảm đau, bảo vệ gan…
CHƯƠNG 2. ĐI TƯNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU
2.1. Đối tượng nghiên cứu
2.1.1. Loài Symplocos cochinchinensis (Lour.) S. Moore
Mu lá và cành nh loài S. cochinchinensis (Lour.) S. Moore đưc thu
hái ti Ngọc Thành, Phc Yên, Vĩnh Phc, Việt Nam tháng 6/2022.
Hình 2.1. Hình ảnh loài S. cochinchinensis (Lour.) S. Moore
2.1.2. Loài Eclipta prostrata (L.) L
Phn trên mt đất loài E. prostrata (L.) được thu hái ti Hưng Yên,
Vit Nam vào tháng 3/2022
Hình 2.2. Hình ảnh loài E. prostrata (L.) L.