Ạ Ọ
Ộ Ố Đ I H C QU C GIA HÀ N I KHOA LU TẬ
BÙI VĂN KH NGƯƠ
Ụ
Ạ
Ễ
Ạ
Ạ
Ả
Ự Ộ Ổ
Ụ
Ỗ Ợ Ư
Ộ
Ậ GIÁO D C PHÁP LU T CHO PH M NHÂN QUA TH C TI N T I TR I GIAM QU NG NINH Ả THU C T NG C C C NH SÁT THI HÀNH ÁN HÌNH SỰ Ủ VÀ H TR T PHÁP C A B CÔNG AN
́ ̀ ̀ ́ ử ươ ̣ ̣ ̣ ̀ Chuyên ngành: Li luân va lich s nha n ́ c va phap luât
Mã số: 60 38 01 01
Ọ
Ắ
Ậ
Ạ
Ậ
TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ LU T H C
Ộ HÀ N I 2016
ượ
Công trình đ ậ c hoàn thành ố ạ ọ ạ t ộ i Khoa Lu t Đ i h c Qu c gia Hà N i
ộ ướ Ạ Ả ọ ẫ Ị Cán b h ng d n khoa h c: TS. PH M TH DUYÊN TH O
ả Ph n bi n 1 ệ : ..................................................................
ả Ph n bi n 2 ệ : ..................................................................
ậ ượ ả ệ ạ ộ ồ ọ ấ ậ Lu n văn đ c b o v t
i H i đ ng ch m lu n văn, h p ạ ọ ố ộ ậ i Khoa Lu t Đ i h c Qu c gia Hà N i. ạ t
ờ ồ Vào h i .... gi ...., ngày ..... tháng ..... năm 2016
ể ể ậ ạ Có th tìm hi u lu n văn t i:
ư ệ ố ậ Trung tâm t
ư ệ ố ư ệ Trung tâm t ộ ạ ọ li u Khoa Lu t – Đ i h c Qu c gia Hà N i ộ ạ ọ li u – Th vi n Đ i h c Qu c gia Hà N i
Ụ Ụ Ậ Ủ M C L C C A LU N VĂN
Trang
ả Trang ph bìaụ ờ L i cam đoan ụ ụ M c l c ụ Danh m c các b ng
M Đ UỞ Ầ
ọ ề ứ 1. Lý do ch n đ tài nghiên c u
ướ ệ ệ ầ ẩ ạ ạ Tr c yêu c u đ y m nh công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n ấ ướ c,
ự ướ ủ ủ ề ộ xây d ng Nhà n c pháp quy n xã h i ch nghĩa c a nhân dân, do nhân
ổ ế ụ ậ ộ
ở ầ ượ ườ ườ ụ ầ dân, vi nhân dân, công tác ph bi n, giáo d c pháp lu t cho cán b và ơ t m cao h n ng xuyên, liên t c và nhân dân c n đ c tăng c ng th
ự ứ ể ế ề ằ ạ ả ậ ọ nh m t o s chuy n bi n căn b n v ý th c tôn tr ng pháp lu t và
ỉ ấ ộ ị
ổ ế ộ ộ ụ ủ ậ ậ
ộ ệ ố ụ ủ ệ ậ ủ nghiêm ch nh ch p hành pháp lu t c a cán b và nhân dân. Xác đ nh rõ ụ ph bi n, giáo d c pháp lu t là m t b ph n c a công tác giáo d c ị ặ ướ i ng, là nhi m v c a toàn b h th ng chính tr đ t d chính tr , t ị ư ưở t
ả ạ ủ ự s lãnh đ o c a Đ ng.
ệ ế ủ ụ ả ổ Hi n nay,
ế ộ ổ ỗ ợ ư ự ổ theo báo cáo t ng k t c a T ng c c C nh sát thi hành án ố pháp – B Công an, tính đ n tháng 12/2015 t ng s Hình s và H tr t
ạ ấ ạ ạ ụ ả ph m nhân đang ch p hành án t
ữ ạ ố ượ ầ ạ 143.541 ph m nhân. Nh ng năm g n đây, s l
ấ ạ ổ i 53 tr i giam do T ng c c qu n lý là ạ ng ph m nhân vào tr i ề ả ố giam ch p hành án trong các tr i giam ngày càng gia tăng v c s
ư ứ ể ề ấ ộ ượ l
ữ ặ ụ ệ ả ng, cũng nh tính ch t, m c đ nguy hi m gây ra nhi u khó khăn ậ t là công tác giáo d c pháp lu t trong công tác qu n lý, giam gi . Đ c bi
ạ ụ ậ ạ
ở ạ ạ ượ ữ ữ ệ ế tr i giam t Nam trong nh ng năm qua đã đ t đ c nh ng k t qu Vi
ứ ượ ỗ ầ ậ ấ ọ ạ quan tr ng, giúp ph m nhân nh n th c đ c l
1
ả ủ ủ ạ ộ cho ph m nhân. Công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong các ả ứ ộ i l m, tính ch t, m c đ , ố i mà mình gây ra và hình thành, c ng c ý ậ h u qu c a hành vi ph m t
ọ ứ ấ ậ ấ
ở ề ớ ụ ậ ộ ạ th c tôn tr ng, ch p hành pháp lu t trong và sau khi ch p hành án ph t ạ tù tr v v i xã h i. Tuy nhiên, công tác giáo d c pháp lu t cho ph m
ộ ộ ạ ữ ướ ấ ị ắ nhân cũng còn b c l ế nh ng h n ch , khó khăn, v
ư ẫ ệ ượ ạ ạ ạ ạ ố nh v n còn hi n t
ế ạ ự ệ ạ ạ ộ quy, quy ch tr i giam; ph m nhân th c hi n hành vi ph m t
ạ ạ ạ ộ ớ ề ẫ ng m c nh t đ nh, ộ ng ph m nhân tr n tr i; ph m nhân vi ph m n i ạ i trong tr i ấ i m i sau khi mãn h n ch p giam; v n còn nhi u ph m nhân ph m t
ạ hành án ph t tù.
ạ ộ ữ ừ ứ ệ ằ T nh ng lý do trên, em cho r ng vi c nghiên c u ho t đ ng giáo
ậ ộ ố ả ư ạ ụ d c pháp lu t cho ph m nhân và đ a ra m t s gi
ạ ộ ụ ệ ả ậ ạ ộ ằ i pháp nh m nâng cao ỏ hi u qu ho t đ ng giáo d c pháp lu t cho ph m nhân là m t đòi h i
ế ự ễ ề ắ ậ ạ ị ấ c p thi t, có ý nghĩa v lý lu n, th c ti n và chính tr , nhân đ o sâu s c.
ổ ủ ề ậ ậ ọ ộ Vì v y, trong khuôn kh c a m t lu n văn, em đã ch n đ tài:
ự ễ ạ ụ ậ ạ ạ "Giáo d c pháp lu t cho ph m nhân Qua th c ti n t i Tr i giam
ụ ự ộ ổ ả ả Qu ng Ninh thu c T ng c c C nh sát thi hành án Hình s và H ỗ
ợ ư ậ ọ ể ậ ạ " đ làm lu n văn th c sĩ lu t h c. tr t ủ ộ pháp c a B Công an
ứ ề ổ 2. T ng quan tình hình nghiên c u đ tài
ụ ữ ậ ộ ộ ọ
ướ ượ ử ậ ậ ọ ị ủ Giáo d c pháp lu t là m t trong nh ng n i dung quan tr ng c a ề c nhi u khoa h c Lý lu n và L ch s Nhà n c và Pháp lu t, đã đ
ọ ả ể ệ ở ứ ữ ề nhà khoa h c, tác gi quan tâm nghiên c u th hi n nh ng đ tài
ả ọ ọ khoa h c, các sách chuyên kh o, giáo trình, các bài báo khoa h c đã
ượ ủ ấ ố ồ ứ ề ề ề ờ đ c công b ; đ ng th i là đ tài nghiên c u c a r t nhi u nhi u án
ậ ế ạ
ậ ọ . ti n sĩ, lu n văn th c sĩ lu t h c ữ ễ ầ ọ Tuy nhiên, trong nh ng năm g n đây trên các di n đàn khoa h c
ạ ộ ụ ệ ậ ạ ố pháp lý hi n nay, ho t đ ng giáo d c pháp lu t cho ph m nhân (đ i
ặ ạ ở ệ ượ t ng đ c thù) trong các tr i giam Vi ạ ộ t Nam – ho t đ ng có ý nghĩa
ế ề ắ ấ ộ ị chính tr , kinh t xã h i và mang tính nhân văn sâu s c – là v n đ còn ít
ượ ả ươ ứ ệ ậ đ c quan tâm c trên ph ng di n nghiên c u lý lu n và đánh giá th cự
2
ể ệ ễ ố ế ế ti n. Có th li t kê m t ộ s công trình, bài vi t có liên quan đ n ch đ ủ ề
ư ầ ộ ươ ạ này trong m t vài năm g n đây nh sau: D ng Văn Đ i (2012), “Tác
ậ ố ớ ủ ụ ạ ấ ộ đ ng c a công tác giáo d c pháp lu t đ i v i ph m nhân đang ch p
ạ ạ ạ ộ ệ ố ế Chia s kinh nghi m ẻ hành án ph t tù t i tr i giam ả ”, H i th o qu c t
ố ế ề ố qu c t ộ v công tác xã h i và an sinh xã h i ạ ọ ộ , NXB. Đ i h c Qu c gia,
ươ ụ ộ ậ ạ Hà N i, tr. 650660. D ng Văn Đ i (2014), " Vai trò giáo d c pháp lu t
ạ ấ ạ ạ ộ ộ ố ớ đ i v i ph m nhân đang ch p hành án t i các tr i giam thu c B Công
ứ ườ ế ạ ậ ợ an" (Nghiên c u tr ộ ng h p tr i giam Nam Hà), Lu n án Ti n sĩ Xã h i
ụ ễ ạ ơ ộ ạ ọ h c. Nguy n Văn S n (2012), Ho t đ ng giáo d c ph m nhân đang
ấ ạ ạ ạ ộ ộ ch p hành hình ph t tù t i các tr i giam phía Nam thu c B Công an –
ự ả ố ồ ề ọ ộ ạ Th c tr ng và gi ấ i pháp, Đ tài khoa h c c p B , Thành ph H Chí
ộ ố ả ễ ơ Minh, năm 2012. Nguy n Văn S n (2011), " M t s gi ầ i pháp góp ph n
ụ ệ ả ạ ạ ạ ộ ộ nâng cao hi u qu giáo d c ph m nhân t i các tr i giam thu c B Công
ụ ạ ọ ố an", T p chí Khoa h c giáo d c CSND, (s 12 (01/2011)).Ngô Văn Trù
ườ ụ ậ ạ (2013), “Tăng c ạ ng giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong các tr i
ạ giam”, T p chí Công an nhân dân, (1), tr.7983.Ngô Văn Trù (2013), Giáo
ậ ạ ạ ở ề ỉ ụ d c pháp lu t cho ph m nhân trong các tr i giam các t nh mi n núi
ệ ả ắ phía B c Vi ộ t Nam (Sách chuyên kh o), Nxb Công an nhân dân, Hà N i.
ả ệ ả Ngô Văn Trù (2015), “ Gi ụ i pháp nâng cao hi u qu công tác giáo d c
ậ ạ ạ ộ ộ ả pháp lu t cho ph m nhân trong các tr i giam thu c B Công an qu n
ạ lý”, T p chí Công an nhân dân, tr.101104.
ư ậ ệ ạ ứ ấ ổ Nh v y, t ng quan tình hình nghiên c u cho th y, hi n t ư i ch a
ậ ọ ạ ộ ứ ề ậ ạ ộ có m t lu n văn th c sĩ lu t h c nào nghiên c u v ho t đ ng giáo
ụ ể ể ậ ạ ớ ị ứ d c pháp lu t cho ph m nhân v i khách th và đ a đi m nghiên c u
ứ ặ ậ ầ ộ ậ ọ đ c thù này. Đây là Lu n văn lu t h c nghiên c u đ u tiên m t cách
ệ ố ươ ụ ệ ề ố có h th ng và t ậ ạ ộ ng đ i toàn di n v ho t đ ng giáo d c pháp lu t
ộ ạ ủ ụ ạ ả ổ cho ph m nhân trong m t tr i giam c a T ng c c C nh sát thi hành án
ỗ ợ ư ủ ộ và h tr t pháp c a B Công an.
3
ố ượ ứ ề ạ 3. Đ i t ng và ph m vi nghiên c u đ tài
ố ượ ề ạ ộ ụ Đ i t ứ ủ ng nghiên c u c a đ tài là: ậ ho t đ ng giáo d c pháp lu t
ạ ụ ạ ả ả ộ ổ ạ cho ph m nhân t i Tr i giam Qu ng Ninh thu c T ng c c C nh sát thi
ỗ ợ ư ự ủ ộ hành án Hình s và H tr t pháp c a B Công an.
ứ ạ Ph m vi nghiên c u:
ụ ể ạ ả ả ộ ổ ị Đ a đi m: Tr i giam Qu ng Ninh thu c T ng c c C nh sát thi
ỗ ợ ư ự ủ ộ hành án Hình s và H tr t pháp c a B Công an.
ừ ờ Th i gian: T năm 2013 2015
ươ ứ 4. Ph ng pháp nghiên c u
ươ ậ ượ ử ụ ậ ươ Ph ng pháp lu n đ c s d ng trong lu n văn đó là ph ng pháp
ậ ủ ủ ậ ượ ự ệ lu n c a ch nghĩa Mác – Lênin . Lu n văn đ c th c hi n trên c s s ơ ở ự
ữ ủ ề ậ ọ ậ v n d ng ụ nh ng nguyên lý c a Tri ậ ế h c Mác Lênin v lý lu n nh n t
ủ ề ả ồ ướ th c; ứ t ư ưở t ể ng H Chí Minh, quan đi m c a Đ ng ta v nhà n c và
ụ ự ề ề ướ ề pháp lu tậ , v giáo d c pháp lu t, ậ v xây d ng nhà n c pháp quy n xã
ể ườ ố ủ ả ộ ủ ộ h i ch nghĩ ; các quan đi m, đ ng l ả i, chính sách c a Đ ng C ng s n
ệ ụ ề ậ ố ượ ộ Vi t Nam v giáo d c pháp lu t cho các đ i t ng xã h i; chính sách,
ướ ề ụ ụ ậ ậ ủ pháp lu t c a Nhà n c v giáo d c pháp lu t nói chung, giáo d c pháp
ữ ạ ạ lu tậ cho ph m nhân trong các tr i giam nói riêng. Ngoài ra, nh ng quan
ể ế ả ậ ứ ự ụ ễ ề đi m lý lu n, k t qu nghiên ậ ủ c u th c ti n v giáo d c pháp lu t c a
ọ ả ướ ệ ả ồ các nhà khoa h c, tác gi đi tr c cũng là ngu n tài li u tham kh o quan
ậ ọ tr ng trong lu n văn.
ậ ử ụ ươ ọ Lu n văn s d ng ph ứ ng pháp nghiên c u khoa h c đó là:
ươ ả ươ ư ừ ượ ph ng pháp quan sát, mô t ; ph ng pháp t duy tr u t ng; ph ươ ng
ươ ợ ươ pháp phân tích; ph ổ ng pháp t ng h p; ph ng pháp khái quát; ph ươ ng
ươ ươ ệ ố pháp h th ng và ph ng pháp so sánh. Các ph ứ ng pháp nghiên c u
ượ ử ụ ứ ứ ể ọ khoa h c này đ ề c s d ng đ nghiên c u đ tài nghiên c u theo mã s ố
ậ ị ử ướ chuyên ngành Lý lu n và L ch s nhà n c và pháp lu t. ậ Các
ụ ể ượ ử ụ ứ ươ ph ngươ pháp nghiên c u c th đ c s d ng trong các ch ủ ng c a
4
ư ậ lu n văn nh sau:
ứ ề ụ 5. M c đích nghiên c u đ tài
ứ ữ ề ề ề ằ ấ ậ ụ Nghiên c u đ tài nh m làm rõ nh ng v n đ lý lu n v giáo d c
ạ ộ ụ ự ậ ạ ậ ễ pháp lu t cho ph m nhân và th c ti n ho t đ ng giáo d c pháp lu t cho
ạ ạ ụ ạ ả ả ổ ph m nhân t ộ i Tr i giam Qu ng Ninh thu c T ng c c C nh sát thi hành
ỗ ợ ư ự ủ ề ấ ộ án Hình s và H tr t pháp c a B Công an. Qua đó, đ xu t m t s ộ ố
ả ạ ộ ụ ệ ằ ậ ả gi i pháp nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng giáo d c pháp lu t cho
ạ ạ ạ ả ph m nhân t i các Tr i giam Qu ng Ninh.
ủ ề 6. Ý nghĩa c a đ tài
ứ ủ ề ầ ề ặ Ý nghĩa v m t lý lu n ậ : Nghiên c u c a đ tài góp ph n làm sáng
ụ ữ ề ậ ấ ậ ỏ t ề và phong phú thêm nh ng v n đ lý lu n v giáo d c pháp lu t cho
ố ượ ạ ậ ụ ph m nhân – giáo d c pháp lu t cho đ i t ặ ng đ c thù.
ự ứ ủ ề ầ ề ặ Ý nghĩa v m t th c ti n ễ : Nghiên c u c a đ tài góp ph n vào
ả ữ ế ế ạ ướ ắ ệ vi c gi i quy t, h n ch nh ng khó khăn, v ạ ộ ng m c trong ho t đ ng
ụ ạ ạ ế ạ ậ giáo d c pháp lu t cho ph m nhân t ả i Tr i giam Qu ng Ninh; K t qu ả
ứ ủ ề ể ượ ệ ả nghiên c u c a đ tài có th đ c dùng làm tài li u tham kh o cho quá
ạ ộ ụ ứ ậ ạ trình nghiên c u ho t đ ng giáo d c pháp lu t cho ph m nhân.
ế ấ ủ ề 7. K t c u c a đ tài
ờ ở ầ ụ ế ệ ả ậ Ngoài l ộ i m đ u, k t lu n và danh m c tài li u tham kh o, n i
ủ ậ ồ ươ dung c a lu n văn g m 3 ch ng:
ươ ơ ở ụ ề ậ ậ ạ Ch ng 1 . C s lý lu n v giáo d c pháp lu t cho ph m nhân.
ươ ạ ộ ự ụ ạ ậ Ch ng 2 ạ . Th c tr ng ho t đ ng giáo d c pháp lu t cho ph m
ạ ạ ả nhân t i tr i giam Qu ng Ninh.
ươ ộ ố ả ệ ả Ch ng 3 . M t s gi ụ i pháp nâng cao hi u qu công tác giáo d c
ạ ậ ạ ạ ả pháp lu t cho ph m nhân t i Tr i giam Qu ng Ninh.
ươ Ch ng 1
5
Ơ Ở Ụ Ậ Ậ Ề C S LÝ LU N V GIÁO D C PHÁP LU T
Ạ CHO PH M NHÂN
ụ ề ậ ạ ậ ạ 1.1. Lý lu n v giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong tr i
giam
ụ ậ ề 1.1.1. Khái quát v giáo d c pháp lu t
ệ ọ ề ậ ề ệ ố ố
ạ ộ ụ ụ ệ ị ấ Hi n nay, đa s các tài li u khoa h c v pháp lu t đ u th ng nh t ậ ậ Giáo d c pháp lu t là ho t đ ng có đ nh khái ni m Giáo d c pháp lu t:
ướ ổ ứ ủ ị ụ ủ ộ h ng, có t ố ủ ể ch c, có ch đ nh c a ch th giáo d c tác đ ng lên đ i
ệ ố ườ ụ ụ ộ ượ t ng giáo d c m t cách có h th ng và th
ở ọ ứ ậ ằ ng xuyên nh m m c đích ợ ả h tri th c pháp lu t, tình c m pháp lý và hành vi phù h p hình thành
ỏ ủ ệ ậ ớ v i các đòi h i c a pháp lu t hi n hành .
ề ạ ạ 1.1.2. Khái quát v ph m nhân trong tr i giam
ạ 1.1.2.1. Ph m nhân
ừ ể ế ệ ệ ọ ộ ệ Theo t đi n Ti ng Vi t (Vi n Khoa h c xã h i Vi
ữ ọ ộ ạ ườ ộ ph m nhân là ng i có t ệ t Nam – Vi n ị ử i đã b x Ngôn ng h c Hà N i năm 1992), “
án và đang
tùở ”. ả ự ề ạ ậ T i kho n 2 Đi u 3 Lu t Thi hành án Hình s năm 2010 quy
ị ạ ườ ờ ạ ạ ấ là ng i đang ch p hành án ph t tù có th i h n, tù đ nh: “Ph m nhân
ư ậ ộ ạ chung thân”. Nh v y, m t ng ườ ượ i đ c coi là ph m nhân khi h b ọ ị
ệ ự ế ằ ạ ậ ả ọ k t án b ng hình ph t tù và b n án đã có hi u l c pháp lu t, h đang
ạ thi hành án t ạ i các tr i giam .
ạ 1.1.2.2. Tr i giam
ạ ủ ấ ạ ơ ườ ị ế Tr i giam là n i ch p hành hình ph t c a ng i b k t án tù có
ờ ạ ạ ướ ượ th i h n và tù chung thân. ơ Tr i giam là c quan Nhà n c đ
ế ổ ứ ự ệ ạ ụ ự trách nhi m tr c ti p t ch c thi hành án ph t tù, c giao ệ là công c th c hi n
ướ ố ớ ữ ườ ị ạ ự ưỡ s c ế ủ ng ch c a Nhà n c đ i v i nh ng ng
ả ạ ụ ạ ờ ọ ở ằ th i h n, tù chung thân nh m giáo d c, c i t o h tr thành ng
6
ụ ệ ạ ọ ướ ủ ươ l ng thi n. Tr i giam còn là công c quan tr ng c a Nhà n c, c a i b Toà án ph t tù có ườ i ủ xã
ế ậ ậ ự ự ệ ả ủ ộ ộ ể h i đ thi t l p b o v , xây d ng tr t t ộ xã h i, xã h i ch nghĩa.
ụ ệ ể ặ ậ ạ ủ 1.1.3. Khái ni m và đ c đi m c a giáo d c pháp lu t cho ph m
ạ nhân trong tr i giam
ụ ệ ậ ạ ạ 1.1.3.1. Khái ni m giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong tr i
giam
ụ ạ ạ ộ ụ ậ Giáo d c pháp lu t cho ph m nhân là ho t đ ng có m c đích, có
ổ ứ ế ạ ươ t ch c, tuân theo k ho ch, ch ng trình nh t ; thông qua các
ấ đ nhị ợ ươ ứ ữ ấ ph ng pháp nh ng hình th c phù
ạ ị đ c ặ thù và b ng ằ ữ ậ ề ứ b cho ph m nhân nh ng thông
tin, ki n ế th c pháp lu t v các ộ nghĩa v c b n ủ ụ ơ ả c a công dân nói chung, các n i dung pháp lu t c th h p cung c p trang quy n,ề ậ ụ ể
ấ ế ạ ạ liên quan đ n quá
ế ậ ở ph m
ạ nhân tri th c, ứ hi u ể bi ậ ố ớ ậ ợ ớ
ả ạ ữ ả ụ ọ trình ch p hành án ph t tù trong tr i giam nói riêng; ả t pháp lu t, tình c m, làm hình thành ầ ni m ề tin đ i v i pháp lu t và hành vi pháp lu t phù h p v i yêu c u ủ c a công tác qu n lý giam gi
ế ố ậ ả ộ ồ ạ , giáo d c, c i t o ph m nhân; giúp h có ệ theo pháp lu t sau t s ng và làm vi c ậ kh năng hòa nh p c ng đ ng, bi
ấ ạ ạ khi mãn h n ch p hành án ph t tù.
ụ ể ặ ậ ạ ạ 1.1.3.2. Đ c đi m giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong tr i
giam
ụ ậ ạ ạ ầ Giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong các tr i giam có đ y đ ủ
ủ ể ặ ậ ố ượ ụ các đ c đi m c a giáo d c pháp lu t cho các đ i t
ạ ộ ụ ậ ự ươ ộ h i. Đó là ho t đ ng giáo d c pháp lu t có s t ữ ng tác gi a ch th
ế ậ ậ ố ượ ụ ậ ng khác trong xã ủ ể ạ ụ ng ti p nh n giáo d c pháp lu t; là ho t giáo d c pháp lu t và đ i t
ổ ứ ế ạ ươ ụ ộ đ ng có m c đích, có t ch c, tuân theo k ho ch, ch ng trình, tuân
ấ ị ữ ụ ề ậ ằ ộ theo nh ng n i dung giáo d c pháp lu t nh t đ nh; b ng nhi u hình
ứ ươ ậ ụ ể ạ ộ ụ th c, ph ng pháp giáo d c pháp lu t c th . Tuy nhiên, ho t đ ng giáo
ữ ư ủ ậ ạ ặ Giáo ụ d c pháp lu t cho ph m nhân cũng có nh ng đ c tr ng c a nó:
ạ ộ ậ ạ ạ ụ d c pháp lu t cho ph m nhân trong các tr i giam là ho t đ ng đ ượ c
ố ượ ữ ế ữ ệ ạ ớ ti n hành v i nh ng đ i t ặ ng đ c bi
7
ấ ạ ụ ậ ạ ch p hành hình ph t tù t – là nh ng ph m nhân đang ạ ; Giáo d c pháp lu t cho ph m nhân là ho t
ượ ễ ườ ụ ặ ụ ộ đ ng đ c di n ra trong môi tr ng giáo d c đ c bi t
ậ ặ ạ ệ ; Giáo d c pháp ứ ụ ề ộ lu t cho ph m nhân có đ c thù v n i dung, hình th c giáo d c pháp
ậ ề ố ủ ể ố ượ ạ ộ ủ ệ ữ lu t;V m i quan h gi a ch th và đ i t ng c a ho t đ ng giáo
ạ ậ ụ d c pháp lu t cho ph m nhân.
ậ ề ụ ậ ạ 1.2. Chính sách, pháp lu t v giáo d c pháp lu t cho ph m
ạ nhân trong tr i giam
ệ ố ề ệ ậ ả ỉ ạ 1.2.1. H th ng văn b n pháp lu t hi n hành đi u ch nh ho t
ụ ạ ậ ạ ộ đ ng giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong tr i giam
ệ ệ ự ủ ể ề ả Quán tri
ậ ụ ể ướ ủ ằ ị ụ d c pháp lu t, Nhà n t và th c hi n quan đi m trên c a Đ ng v công tác giáo ậ c đã c th hóa b ng các quy đ nh c a pháp lu t.
ị ạ ả ề ự Đó là các quy đ nh t
ự ậ ị ả ề Quy đ nh t Kho n 1, 2 Đi u 28 Lu t thi hành án hình s năm 2010;
ổ ế ụ ậ ậ ả ề Kho n 1, 2 Đi u 21 Lu t ph bi n, giáo d c pháp lu t năm 2012 v ộ ậ i kho n 4, Đi u 3 B lu t Hình s năm 1999; ạ i ề
ụ ậ ườ ấ ạ giáo d c pháp lu t cho ng i đang ch p hành hình ph t tù.
ị ị ố
ề ổ ứ ế ộ ủ ả ạ ị Chính ph quy đ nh v t
ế ố ớ ữ ạ ạ ấ ở ị ủ Ngh đ nh s 117/2011/NĐCP ngày 15 tháng 12 năm 2011 c a ặ ch c qu n lý ph m nhân và ch đ ăn, m c, ề đ i v i ph m nhân quy đ nh nh ng v n đ , sinh ho t, chăm sóc y t
ự ế ế ạ ạ ớ liên quan tr c ti p đ n tr i giam và ph m nhân . Cùng v i đó là các văn
ụ ế ế ậ ị ự ả b n pháp lu t quy đ nh liên quan tr c ti p đ n công tác giáo d c pháp
ạ ậ ư ư ố ị lu t cho ph m nhân nh : Thông t
ề ệ ướ BQPBTPBGDĐT ngày 06 tháng 02 năm 2012 v vi c h
ứ ụ ụ ạ ậ liên t ch s 02/2012/TTLTBCA ệ ẫ ng d n vi c ổ ế ch c d y văn hóa, giáo d c pháp lu t, giáo d c công dân, ph bi n ổ t
ờ ự ế ộ ự ệ ạ ả thông tin th i s , chính sách và th c hi n ch đ sinh ho t, gi i trí cho
ạ ư ố ph m nhân; Thông t s 39/2013/TTBCA ngày 10 tháng 05 năm
ụ ị ư ấ ạ ắ ấ ề 2013 quy đ nh v giáo d c và t
ữ ề ạ ụ ể ề ấ ụ ị xong án ph t tù có nh ng quy đ nh c th v v n đ giáo d c, t v n cho ph m nhân s p ch p hành ư ấ v n
ậ ạ ấ ạ ắ pháp lu t cho ph m nhân s p ch p hành xong hình ph t
8
ơ ở ữ ả ạ ậ Nh ng văn b n quy ph m pháp lu t trên là c s pháp lý quan
ụ ể ể ạ ậ ọ ạ tr ng đ các tr i giam tri n khai công tác giáo d c pháp lu t cho ph m
nhân.
ộ ố ộ ơ ả 1.2.2. M t s n i dung c b n
ụ ắ ạ ậ ạ 1.2.2.1. Các nguyên t c giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong tr i
giam
ụ ắ ạ ạ ậ Các nguyên t c giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong tr i giam
g mồ :
ủ ế ắ ộ Nguyên t c pháp ch xã h i ch nghĩa
ắ ủ ạ ọ ộ
ẩ Nguyên t c nhân đ o xã h i ch nghĩa, tôn tr ng nhân ph m, ấ ườ ủ ợ ợ i ích h p pháp c a ng i ch p hành án ề quy n, l
ế ợ ậ ớ ụ ắ ặ
ẽ ữ Nguyên t c k t h p ch t ch gi a giáo d c pháp lu t v i giáo ề ạ ạ ạ ụ d c công dân, d y văn hóa và d y ngh cho ph m nhân
ố ế ợ ẽ ữ ắ ặ ạ ơ Nguyên t c ph i k t h p ch t ch gi a tr i giam, các c quan
ạ ạ ả ỗ ữ h u quan, gia đình ph m nhân và b n thân m i ph m nhân
ứ ộ ươ ậ 1.2.2.2. N i dung, hình th c, ph ụ ng pháp giáo d c pháp lu t cho
ạ ạ ph m nhân trong tr i giam
ề ộ ụ ạ ậ ộ ậ N i dung giáo d c pháp lu t cho ph m nhân t p V n i dung,
ậ ề ụ ủ ề ị trung vào các quy đ nh pháp lu t v quy n và nghĩa v c a công dân,
ự ử ậ ề ự ạ pháp lu t v hình s , thi hành án hình s , x lý vi ph m hành chính;
ậ ề ố ệ ạ ộ pháp lu t v phòng, ch ng ma túy và các t n n xã h i.
ứ ụ ậ ạ ề ủ V hình th c ứ , Hình th c giáo d c pháp lu t cho ph m nhân ch
ổ ứ ứ ữ ặ ọ ớ ế y u là t
ứ ụ ậ ạ ồ ch c thành các l p h c. Ngoài ra, nh ng hình th c đ c thù ấ trong giáo d c pháp lu t cho ph m nhân bao g m: Hình th c cung c p
ứ ệ ế ậ ạ thông tin, tài li u pháp lu t cho ph m nhân; Hình th c niêm y t thông tin
ậ ạ ả ạ ạ ạ ồ pháp lu t t ủ i b ng tin c a Tr i giam, t i bu ng giam ph m nhân; Hình
ứ ụ ậ ươ ệ ạ th c giáo d c pháp lu t thông qua các ph ng ti n thông tin đ i chúng,
ề ổ ộ ườ loa truy n thanh, pa nô, áp – phích, tranh c đ ng, báo t
9
ừ ậ ứ ụ ậ ệ ư ấ ng; Hình ạ v n pháp lu t riêng cho t ng ph m th c giáo d c pháp lu t cá bi t, t
nhân.
ươ ươ ượ ử ụ , Các ph ng pháp đ c s d ng trong quá ề V ph ng pháp
ụ ư ậ ạ ươ trình giáo d c pháp lu t cho ph m nhân nh : Ph ề ng pháp tuyên truy n,
ả ậ ươ ươ ậ gi i thích pháp lu t; Ph ng pháp thông tin pháp lu t; Ph
ệ ươ ươ ể ậ ổ chuy n, trao đ i pháp lu t; Ph ng đi n hình; Ph ng pháp nêu g
ư ụ ể ậ ạ ạ ộ
ườ ươ ạ ả ậ ớ ộ ng pháp gi ng d y pháp lu t trên h i tr Ph
ươ ươ ầ ạ ậ ng pháp nói ươ ng ậ pháp t o d lu n xã h i trong ph m nhân đ giáo d c pháp lu t; ọ ng, trong l p h c; ố ng pháp t o tình hu ng ng pháp nêu các yêu c u pháp lu t; Ph Ph
ậ ươ ự ệ ậ pháp lu t; Ph ng pháp rèn luy n, th c hành pháp lu t.
ụ ụ ậ ạ 1.3. Vai trò, m c đích giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong
ạ tr i giam
ụ ậ ạ ạ 1.3.1. Vai trò giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong tr i giam
ụ ậ ạ ớ
ủ ả ạ ộ ớ
ệ ậ ạ ạ ở ố Giáo d c pháp lu t cho ph m nhân có vai trò, ý nghĩa to l n đ i ụ v i xã h i và b n thân các ph m nhân. Vai trò c a công tác giáo d c ể ệ t Nam th hi n ậ pháp lu t cho ph m nh n trong các tr i giam Vi
ươ trên các ph ệ ng di n sau :
ứ ầ ụ ủ ậ ậ
ắ ơ ả ủ ề ấ ậ ạ ạ Giáo d c pháp lu t giúp cho ph m nhân nh n th c đ y đ , đúng ộ i ứ ộ ắ đ n, sâu s c h n v tính ch t, m c đ và h u qu c a hành vi ph m t
ọ mà h đã gây ra.
ữ ụ ậ ấ ị
ậ ầ ứ ế ế ạ Giáo d c pháp lu t có vai trò cung c p, trang b nh ng thông tin, ấ t cho ph m nhân trong quá trình ch p ki n th c pháp lu t c n thi
ạ hành án ph t tù.
ụ ầ ị ướ ự ậ Giáo d c pháp lu t góp ph n đ nh h ng, xây d ng, hình thành
ố ớ ố ề ủ ự ậ ạ ộ thái đ tích c c, c ng c ni m tin đ i v i pháp lu t cho ph m nhân.
ụ ứ ế ậ ầ ẩ ị
ế ể ạ ậ ồ ộ ậ ầ Giáo d c pháp lu t góp ph n chu n b hành trang ki n th c pháp ạ t đ ph m nhân tái hòa nh p c ng đ ng sau khi mãn h n lu t c n thi
ấ ạ ở ộ ch p hành án ph t tù, tr thành công dân có ích cho xã h i.
10
ụ ậ ạ ầ ố Giáo d c pháp lu t cho ph m nhân góp ph n phòng, ch ng hành
ậ ạ ộ ể ạ ạ ộ vi vi ph m pháp lu t và t i ph m ngoài xã h i, phát tri n, sáng t o văn
ệ ậ hóa pháp lý và hoàn thi n pháp lu t.
ụ ụ ậ ạ ạ 1.3.2. M c đích giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong tr i
giam
ể ầ ủ ụ ụ ạ ậ M c đích c a giáo d c pháp lu t cho ph m nhân là đ đ u vào là
ườ ộ ầ ươ ệ ộ m t ng ạ i ph m t ộ i, đ u ra là m t công dân l
ứ ấ ậ ị ướ ừ ộ h i, có ý th c ch p hành các quy đ nh pháp lu t nhà n ng thi n, có ích cho xã ệ c v a là nhi m
ủ ế ủ ụ ụ ụ ạ
ể ể ệ ươ ệ ậ ạ ụ ừ v v a là m c đích ch y u c a các tr i giam. M c đích giáo d c pháp ụ ể lu t cho ph m nhân đ th hi n qua các ph ơ ả ng di n c b n c th
ư nh sau:
ứ ấ ể ế ạ ậ Th nh t, nâng cao hi u bi t pháp lu t cho ph m nhân
ứ ứ ạ ậ Th hai, ph m nhân nh n th c đ ượ ộ ỗ ủ i l i c a mình gây ra và c t
hình thành lòng tin vào pháp lu tậ
ứ ự ứ ứ ề ệ Th ba, nâng cao ý th c t giác, ý th c v trách nhi m và nghĩa
ậ ủ ạ ấ ụ ấ v ch p hành pháp lu t c a ph m nhân trong và sau khi ch p hành án
ề ệ ụ ấ ậ ả ạ 1.4. V n đ hi u qu giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong
ạ tr i giam
ế ố ụ ộ ệ ế ậ 1.4.1. Các y u t ả tác đ ng đ n hi u qu giáo d c pháp lu t cho
ạ ạ ph m nhân trong tr i giam
ế ố ả ưở ệ ế ả ậ Các y u t nh h ạ ụ ng đ n hi u qu giáo d c pháp lu t cho ph m
ạ ồ nhân trong tr i giam bao g m:
ề ơ ấ ể ặ ạ V c c u, đ c đi m tình hình ph m nhân
ự ổ ứ ủ ể ứ ự ệ Ý th c trách nhi m, năng l c t ệ ủ ch c th c hi n c a ch th giáo
ạ ậ ụ d c pháp lu t cho ph m nhân
ế ố ề ủ ướ ủ ị Y u t v chính sách c a Nhà n ậ ố c, quy đ nh c a pháp lu t đ i
ệ ổ ứ ệ ạ ớ v i ph m nhân và vi c t ự ch c th c hi n
ế ố ề ề ệ ế ơ ở ậ ấ ộ Y u t v đi u ki n kinh t xã h i, c s v t ch t, trang thi ế ị t b
11
ụ ụ ụ ạ ậ ph c v công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân
ế ố ề ộ ứ ươ ụ Y u t v n i dung, hình th c, ph ậ ng pháp giáo d c pháp lu t
ạ cho ph m nhân
ụ ả ậ ệ 1.4.2. Các tiêu chí đánh giá hi u qu giáo d c pháp lu t cho
ạ ạ ph m nhân trong tr i giam
ế ả ướ ạ ộ ụ ủ ụ ể K t qu , th c đo đ xem m c đích c a ho t đ ng giáo d c pháp
ậ ạ ượ ế ạ ạ lu t cho ph m nhân trong các tr i giam đ t đ
ổ ề ổ ề ự ữ ự ứ ậ ậ c đ n đâu đó chính ộ ề nh ng s thay đ i v nh n th c v pháp lu t; s thay đ i v thái đ ,
ổ ề ố ớ ự ủ ậ ả ạ tình c m đ i v i pháp lu t và s thay đ i v hành vi c a ph m nhân.
ả ủ ụ ệ ạ ậ Ngoài ra, hi u qu c a công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân
ượ ứ ộ ụ ệ còn đ c đánh giá thông qua m c đ hoàn thành nhi m v công tác giáo
ụ ể ư ậ ủ ạ ớ ụ d c pháp lu t c a tr i giam v i các nhóm tiêu chí c th nh : Nhóm tiêu
ề ấ ượ ướ ồ ự ỉ ạ ẫ ả ả ả chí v ch t l ng h ng d n, ch đ o, qu n lý, b o đ m ngu n l c cho
ụ ậ ạ công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân;
ấ ượ ề ạ ộ ứ ộ Nhóm tiêu chí v ch t l ủ ng n i dung, hình th c, ho t đ ng c a
ụ ạ ậ giáo d c pháp lu t cho ph m nhân.
ươ Ch ng 2
Ạ Ộ Ự Ụ Ậ Ạ TH C TR NG HO T Đ NG GIÁO D C PHÁP LU T
Ạ Ạ Ả Ạ CHO PH M NHÂN T I TR I GIAM QU NG NINH
ề ạ ả 2.1. Khái quát v tr i giam Qu ng Ninh
ụ ả ạ ả ộ ổ ự Tr i giam Qu ng Ninh thu c T ng c c C nh sát Thi hành hình s và
ỗ ợ ư ụ ộ ổ ượ H tr t pháp (T ng c c VIII), B Công an đ
ạ ố ỉ ạ 03/05/1967. Trung tâm ch huy và Phân tr i s 01 đóng t ậ c thành l p ngày ậ i thôn Tân L p,
ồ ạ ố ệ ả ỉ
ồ ỉ ệ ả ạ ồ ố ề xã H ng Thái Đông, huy n Đông Tri u, t nh Qu ng Ninh; Phân tr i s 02 ả ấ i thôn Đ ng V i, xã Th ng Nh t, huy n Hoành B , t nh Qu ng đóng t
12
Ninh.
ớ ề ử ủ ể ầ ị ạ V i b dày l ch s hình thành và phát tri n g n 50 năm c a tr i
ẽ ề ả ạ ả ấ ọ giam Qu ng Ninh, tr i giam Qu ng Ninh s có r t nhi u bài h c kinh
ệ ậ ạ ụ nghi m trong công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân.
ấ ạ ạ 2.2. Tình hình ph m nhân đang ch p hành án t ạ i Tr i giam
ả Qu ng Ninh
ủ ạ ố ừ ế Theo th ng kê c a tr i giam, t năm 2013 đ n năm 2015 s l
ạ ạ ế ả ả ố ượ ng ệ
ữ ạ ả ạ ớ tr i giam Qu ng Ninh đang giam gi
ứ ề ớ ớ ph m nhân đ n tr i giam Qu ng Ninh tăng lên kho ng 130%. Hi n nay, ề hàng nghìn ph m nhân v i nhi u ạ ộ i i tù chung thân, v i nhi u lo i t m c án khác nhau t i 3 năm tù t ừ ướ d
danh khác nhau.
ề ơ ấ ạ ầ ạ ố V c c u ph m nhân thành ph n dân t c ộ : Đa s các ph m nhân
ấ ạ ạ ườ đang ch p hành án t ả i tr i giam Qu ng Ninh là ng
ế ạ ạ ố ườ ể ộ chi m 95,5% s ph m nhân, ph m nhân là ng ộ i dân t c kinh, ố i dân t c thi u s
ỉ ệ ấ ế chi m t l ả th p kho ng 4,5%.
ạ ề ơ ấ ạ ả V c c u ph m nhân theo đ tu i
ộ ổ ừ ề ứ ữ ạ các ph m nhân có nhi u l a tu i khác nhau, có đ tu i t gi
ề ộ ổ ố ệ ả ạ ố ổ ộ ổ : tr i giam Qu ng Ninh giam ế ổ 16 đ n ấ trên 70 tu i. B ng s li u th ng kê v đ tu i ph m nhân đang ch p
ạ ạ ộ ổ ả ấ ạ ừ hành án t i tr i giam Qu ng Ninh cho th y đ tu i ph m nhân t 1630
ỉ ệ ế ấ ạ ổ ừ ướ chi m t l ộ cao nh t 53,1%, đ tu i ph m nhân t ế 30 đ n d i 45
ỉ ệ ế ộ ổ ạ ừ ướ chi m t l 37,2%, đ tu i ph m nhân t ế 45 đ n d ế i 60 chi m 9,1%,
ừ ế ướ ừ ỉ ệ ế ở ạ ộ ổ đ tu i ph m nhân t 60 đ n d i 70 và t 70 tr lên chi m t l 0,6 %.
ề ơ ấ ứ ạ ạ V c c u ph m nhân theo m c án ả : Tr i giam Qu ng Ninh có 24
ứ ạ ạ ừ ph m nhân tù chung thân, 128 ph m nhân có m c án t 15 – 30 năm, 852
ứ ạ ừ ứ ừ ph m nhân có m c án t ạ 715 năm, 684 ph m nhân có m c án t
ố ứ ạ ừ ở 37 ấ ờ xu ng. Th i gian ch p năm, 692 ph m nhân có m c án t 3 năm tr
ả ưở ấ ớ ế ạ ạ hành án ph t tù có nh h ng r t l n đ n tâm lý các ph m nhân.
ề ơ ấ ề ạ ạ ấ V c c u ph m nhân theo ti n án
ứ ề ề ả ố : ph m nhân đang ch p hành án ạ i tr i giam Qu ng Ninh có nhi u m c ti n án khác nhau, đa s ph m ạ ạ t
13
ấ ạ ộ ầ ớ ỉ ệ nhân đang ch p hành án ph m t ầ i l n đ u v i t l ạ 68,7%, ph m nhân có
ỉ ệ ề ế ỉ ệ ề ế ạ 1 ti n án chi m t l 17,9%, ph m nhân có 2 ti n án chi m t l 9,4%,
ạ ừ ề ở ỉ ệ ố các ph m nhân có t 3 ti n án tr ế lên chi m t l 4%. Trong s các
ạ ừ ệ ề ạ ph m nhân có t ề trên 3 ti n án, cá bi t còn có 1 ph m nhân có 7 ti n án.
ề ơ ấ ạ ế V c c u ph m nhân theo trình đ h c v n
ố ộ ọ ạ ề ố ả ố ộ ọ ấ : theo k t qu th ng ạ ấ ấ ươ ng đ i th p, nhi u ph m
ế ọ ế ả ớ ỉ ặ ổ ệ k ,ế đa s ph m nhân có trình đ h c v n t ế t vi nhân m i ch có kh năng bi t đ c, bi t ph thông, đ c bi t còn có
ạ ề ỉ ệ ữ ế ạ ổ nhi u ph m nhân không bi t ch ph thông. T l
ơ ở ể ế ấ ọ ọ
ố ệ ượ ư ọ ổ ph m nhân có trình ọ ộ ọ đ h c v n ti u h c chi m 13,5%, trung h c c s 43,8%, trung h c ệ ệ ớ c tính theo các h l p h c nh sau: H ph thông 40,8% (S li u đ
ọ ớ ể ọ ổ ớ ọ ớ 10/10: Ti u h c l p 14, Trung h c l p 57, Trung h c ph thông l p 8
ọ ớ ọ ớ ệ ể ọ ổ 10; H 12 Ti u h c l p 15, Trung h c l p 69, Trung h c ph thông
ớ l p 1012).
ộ ọ ấ ứ ể ạ ấ ậ Ph m nhân có trình đ h c v n th p kéo theo nh n th c, hi u bi
ậ ấ ạ ấ ả ộ ọ ế ạ ấ pháp lu t r t h n ch . Ph m nhân có trình đ h c v n th p nh h ế t ưở ng
ọ ậ ỏ ế ụ ậ ớ ế không nh đ n quá trình h c t p, ti p thu, ghi nh và v n d ng các tri
ậ ủ ứ ạ th c pháp lu t c a các ph m nhân.
ớ ặ ạ ả ố ủ Ngoài ra, v i đ c thù c a tr i giam Qu ng Ninh
ướ ế ế ệ ạ ầ ắ ạ trên 30% s Ph m ộ ệ c khi đ n tr i giam g y y u, nghi n ma túy, m c b nh xã h i nhân tr
ơ ư ễ ễ ổ
ườ ể ề ạ ợ có nguy c lây nhi m cao nh : Lao ph i, Viêm Gan, nhi m HIV/AIDS, ả ng h p chuy n sang giai đo n AIDS, đi u này đã nh ữ có nh ng tr
ưở ụ ậ ỏ h ng không nh và gây khó khăn cho công tác giáo d c pháp lu t cho
ạ ạ ủ ph m nhân c a tr i giam.
ệ ứ ể ặ ạ
ự ệ ạ ọ
ơ ấ Vi c nghiên c u, phân tích c c u, đ c đi m ph m nhân có ý ử ụ nghĩa quan tr ng trong vi c phân nhóm ph m nhân và xây d ng, s d ng ụ ả ạ ụ ệ ạ các bi n pháp giáo d c, c i t o ph m nhân nói chung và giáo d c pháp
ậ ớ ặ ệ ạ ả ấ ợ
ạ ấ ạ ạ ả lu t cho ph m nhân nói riêng phù h p và hi u qu nh t. V i đ c thù ư tình hình ph m nhân đang ch p hành án t i tr i giam Qu ng Ninh nh
ở ả ưở ẽ ạ ộ đã phân tích trên đã có nh h ng, tác đ ng m nh m gây khó khăn
14
ụ ậ ạ ỏ không nh cho công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân.
ự ạ ụ ộ ộ 2.3. Th c tr ng đ i ngũ cán b làm công tác giáo d c pháp
ậ ạ ạ ạ ả lu t cho ph m nhân t i tr i giam Qu ng Ninh
ệ ạ ạ ủ ạ ả Hi n nay, t i hai phân tr i c a tr i giam Qu ng Ninh có 08 cán b
ạ ề ổ ứ ồ ơ ụ ộ ộ ậ ỗ giáo d ch s . m i phân tr i đ u t ộ ụ ch c thành l p m t đ i giáo d c –
ộ ưở ộ ồ ồ ơ ồ h s g m có 04 cán b , trong đó có 01 đ ng chí đ i tr
ụ ả ộ ố ồ ơ 03 cán b làm công tác qu n lý h s và giáo d c. Trong s 08 cán b ụ ng ph trách, ộ
ụ ộ ượ ụ ệ ạ ồ ơ ộ đ i giáo d c h s có 07 cán b đ
ệ ụ ư ộ ượ ạ ạ ộ cán b đ
ấ ộ ộ ộ c đào t o nghi p v công an, 01 ộ ạ ọ c đào t o nghi p v s ph m, 03 cán b có trình đ đ i h c, ạ ọ 05 cán b có trình đ trung c p (trong đó có 04 cán b đang h c đ i
ệ ụ ủ ỗ ể ấ ư ậ ộ ọ h c). Nh v y, có th th y trình đ chuyên môn, nghi p v c a đ i ngũ
ồ ơ ụ ề ấ ồ ộ cán b giáo d c – h s khá th p, không đ ng đ u.
ứ ộ ươ ậ 2.4. N i dung, hình th c, ph ụ ng pháp giáo d c pháp lu t cho
ạ ạ ạ ả ph m nhân t i tr i giam Qu ng Ninh
ụ ộ ạ ậ ạ ạ 2.4.1. N i dung giáo d c pháp lu t cho ph m nhân t i tr i giam
ả Qu ng Ninh
ộ ự ụ ậ ạ N i dung giáo d c pháp lu t cho ph m nhân đang th c hi n
ượ ủ ậ ạ ộ ệ ở ạ tr i ụ c biên so n trong n i dung c a 03 t p Giáo d c ả giam Qu ng Ninh đ
ổ ụ ỗ ợ ư ự ả công dân do T ng c c C nh sát thi hành án Hình s và H tr t
ụ ụ ệ ệ ọ ộ ộ B Công an và Vi n Khoa h c Giáo d c Vi
ố ợ ấ ả ứ ạ ồ pháp – ạ t Nam – B Giáo d c đào t o ụ ph i h p nghiên c u và biên so n, xu t b n năm 2010 g m: Giáo d c
ớ ế ậ ạ ấ ạ công dân t p I (Dành cho ph m nhân m i đ n tr i giam ch p hành hình
ạ ậ ụ ấ ạ
ạ ụ ậ ắ ạ
)
ph t tù); Giáo d c công dân t p II (Dành cho ph m nhân đang ch p hành ấ hình ph t tù); Giáo d c công dân t p III (Dành cho ph m nhân s p ch p hành xong hình ph t tùạ ụ ỗ ậ ượ ạ M i t p Giáo d c công dân đ
ủ ề ớ c biên so n theo 03 ch đ l n: ố ụ ậ ứ ụ ạ ụ Giáo d c đ o đ c; Giáo d c pháp lu t; Giáo d c kĩ năng s ng. Riêng
ậ ấ ạ ụ
15
ụ ạ ụ ứ ạ ầ ộ Giáo d c công dân t p II (Dành cho ph m nhân đang ch p hành hình ậ ượ c ph t tù) thì ph n n i dung Giáo d c đ o đ c, Giáo d c pháp lu t đ
ầ ự ọ ầ ắ ầ ộ ồ chia thêm thành 2 ph n g m: ph n b t bu c và ph n t ch n.
ụ ứ ệ ả ạ ậ Ngoài ra, tr i giam Qu ng Ninh th c hi n giáo d c pháp lu t cho
ủ ươ ề ế ạ ộ ph m nhân v các n i dung liên quan đ n ch tr
ậ ướ ụ ộ ậ ớ ủ lu t m i c a Nhà n c, các n i dung giáo d c pháp lu t theo chuyên đ
ễ ủ ự ạ ộ ớ ợ khác phù h p v i tình hình th c ti n c a xã h i và tr i giam theo h
ụ ự ả ổ ỗ ợ ư ẫ ủ d n c a T ng C c C nh sát thi hành án Hình s và H tr t ng, chính sách pháp ề ướ ng ộ pháp – B
Công an.
ứ ụ ậ ạ ạ 2.4.2. Hình th c giáo d c pháp lu t cho ph m nhân t ạ i tr i
ả giam Qu ng Ninh
ứ ề ấ ậ ỗ ụ Có r t nhi u hình th c giáo d c pháp lu t khác nhau, m i hình
ụ ứ ủ ậ ặ
ự ụ ệ ạ ạ ư th c giáo d c pháp lu t có đ c tr ng riêng c a mình. Trong quá trình ả ậ th c hi n công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân, tr i giam Qu ng
ứ ơ ả ộ ố ử ụ ứ ổ ứ Ninh đã s d ng m t s hình th c c b n sau: hình th c t ch c thành
ớ ấ ứ ọ ậ các l p h c t p trung t ạ ộ ườ i h i tr
ệ ạ ậ ế ứ li u pháp lu t cho ph m nhân; hình th c niêm y t thông tin pháp lu t t
ứ ạ ồ ủ ạ ạ ả b ng tin c a Tr i giam, t
ươ ệ ậ pháp lu t thông qua các ph
ổ ộ ườ ng; hình th c cung c p thông tin, tài ậ ạ i ụ i bu ng giam ph m nhân; hình th c giáo d c ề ạ ng ti n thông tin đ i chúng, loa truy n ụ ứ ng; hình th c giáo d c thanh, pa nô, áp – phích, tranh c đ ng, báo t
ệ ư ấ ừ ậ ạ ậ pháp lu t cá bi t, t v n pháp lu t riêng cho t ng ph m nhân.
ươ ụ ạ ậ 2.4.3. Ph ng pháp giáo d c pháp lu t cho ph m nhân t ạ ạ i tr i
ả giam Qu ng Ninh
ụ ạ ậ ị ấ Xác đ nh công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân là công tác r t
ả ử ụ ứ ạ ỏ ươ khó khăn, lâu dài, ph c t p đòi h i ph i s d ng các ph ng pháp giáo
ữ ệ ả ạ ạ ớ ợ ụ d c hi u qu , phù h p v i ph m nhân. Trong nh ng năm qua, tr i giam
ử ụ ề ả ươ ụ Qu ng Ninh đã s d ng nhi u ph ư ng pháp giáo d c khác nhau nh :
ươ ả ạ ậ ộ ườ Ph ng pháp gi ng d y pháp lu t trên h i tr ớ ng, trong l p
ươ ề ả ậ ươ ọ h c;Ph ng pháp tuyên truy n, gi i thích pháp lu t; Ph ng pháp thông
16
ậ ươ ệ ậ ổ ươ tin pháp lu t; Ph ng pháp nói chuy n, trao đ i pháp lu t; Ph ng pháp
ươ ể ươ ư ậ ạ ạ ộ nêu g ng đi n hình; Ph ng pháp t o d lu n xã h i trong ph m nhân
ụ ậ ươ ầ ậ ể đ giáo d c pháp lu t; Ph ng pháp nêu các yêu c u pháp lu t; Ph ươ ng
ạ ậ ươ ự ệ ố pháp t o tình hu ng pháp lu t; Ph ng pháp rèn luy n, th c hành pháp
lu t.ậ
ự ạ ụ ệ ạ ậ ả 2.5. Th c tr ng hi u qu giáo d c pháp lu t cho ph m nhân
ả ạ ạ t i tr i giam Qu ng Ninh
ầ ớ ố ệ ủ ả ạ ấ Qua s li u kh o sát đánh giá c a tr i giam cho th y, ph n l n các
ạ ướ ế ạ ạ ả ph m nhân tr ấ c khi đ n ch p hành án t ấ i tr i giam Qu ng Ninh r t
ứ ế ế ể ế ề ự ậ thi u ki n th c, hi u bi ự ớ t v pháp lu t hình s , chính sách hình s v i
ườ ộ ạ ặ ậ ng ạ i ph m t i nói riêng và pháp lu t nói chung. M c dù các ph m nhân
ữ ọ ườ ị ế ơ ố ụ ở ố h đã là nh ng ng i b các c quan ti n hành t t ng kh i t ề , đi u tra,
ố ử ứ ự ễ ề ậ ả ọ truy t và xét x , t c là đã tr i qua bài h c v pháp lu t th c ti n đa
ự ế ọ ắ ượ ộ ố ủ ạ d ng trong th c t pháp lý, h n m đ ậ ị c m t s quy đ nh c a pháp lu t
ơ ẻ ự ế ư ể ư hình s liên quan nh ng mang tính đ n l , bi t nh ng không hi u sâu
ạ ộ ụ ậ ạ ạ ộ r ng. Tuy nhiên, ho t đ ng giáo d c pháp lu t cho ph m nhân t ạ i tr i
ả ạ ể ệ ệ ệ ả giam Qu ng Ninh đã đem l i hi u qu khá cao, th hi n qua vi c nâng
ố ớ ứ ậ ậ ả ậ ộ cao nh n th c pháp lu t, thái đ , tình c m đ i v i pháp lu t, kĩ năng,
ạ ậ ủ hành vi pháp lu t c a ph m nhân.
ự ễ ụ ậ ạ 2.6. Đánh giá th c ti n công tác giáo d c pháp lu t cho ph m
ạ ạ ả nhân t i tr i giam Qu ng Ninh
ả ạ ượ ữ ế 2.6.1. Nh ng k t qu đ t đ c
ụ ậ ạ ạ ả Công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong tr i giam Qu ng
ạ ượ ữ ữ ế ọ Ninh trong nh ng năm qua đã đ t đ ả c nh ng k t qu quan tr ng góp
ả ả ầ ữ ữ ạ ph n đ m b o và gi ạ ủ v ng an toàn, an ninh c a tr i giam; giúp ph m
ứ ộ ậ ả ủ ứ ấ ậ nhân nh n th c đ ượ ỗ ầ c l i l m, tính ch t, m c đ , h u qu c a hành vi
ộ ứ ủ ố ọ ạ ph m t ấ i mà mình gây ra và hình thành, c ng c ý th c tôn tr ng, ch p
17
ậ ấ ạ ạ ấ hành pháp lu t trong khi ch p hành án t i tr i giam và sau khi ch p hành
ở ề ớ ụ ậ ạ ộ án tr v v i xã h i. Công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân ở ạ tr i
ạ ượ ả ứ ữ ế ươ giam Qu ng Ninh đã đ t đ ả c nh ng k t qu và đáp ng t ng đ i t ố ố t
ủ ứ ề ầ ầ ạ yêu c u và nhu c u v tri th c pháp c a ph m nhân.
ạ ế ữ 2.6.2. Nh ng h n ch
ự ự ự ấ ạ ả ộ Lĩnh v c thi hành án hình s là m t lĩnh v c nh y c m, nh t là
ứ ủ ự ề ể ạ ả ạ công tác qu n tr i giam, ch a đ ng nhi u nguy hi m, r i ro. Bên c nh
ả ạ ượ ữ ế ụ ậ ạ nh ng k t qu đ t đ c, công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân ở
ộ ộ ộ ố ế ạ ả ạ tr i giam Qu ng Ninh còn b c l m t s khó khăn, h n ch nh :
ư M tộ ậ ộ ư ế ượ ấ ủ ụ ị ố s cán b ch a th y h t đ c v trí, vai trò c a giáo d c pháp lu t cho
ố ượ ạ ụ ậ ộ ộ ph m nhân, s l ồ ng cán b giáo d c pháp lu t, trình đ không đ ng
ộ ộ ụ ư ệ ể ạ ậ ỹ ạ ề đ u, kém k năng nghi p v s ph m; M t b ph n đáng k ph m
ủ ộ ư ấ ạ ự ệ nhân, nh t là các ph m nhân nghi n ma túy ch a ch đ ng, tích c c
ứ ọ ậ ự ụ ậ ọ ớ ủ ế tham d các l p giáo d c pháp lu t cho h , ý th c h c t p kém, ch y u
ọ ậ ứ ư ả ố ọ ạ là đ i phó, h c t p hình th c; Tr i giam Qu ng Ninh ch a sàng l c,
ạ ắ ộ ọ ắ ầ ặ ấ ệ phân lo i n m b t theo trình đ h c v n ho c theo nhu c u, nguy n
ủ ạ ướ ổ ậ ọ ụ ứ ọ v ng c a ph m nhân tr c khi t ề ộ ch c giáo d c pháp lu t h ; V n i
ộ ố ộ ụ ậ ạ ạ ậ dung giáo d c pháp lu t cho ph m nhân, m t s n i dung đã l c h u,
ệ ự ố ộ ề ươ ế ề ả văn b n h t hi u l c, phân b n i dung không đ u; V ph ng pháp, đa
ậ ẫ ề ươ ụ ộ ố s cán b giáo d c pháp lu t v n thiên v ph ế ng pháp thuy t trình, còn
ế ề ỹ ụ ư ụ ứ ệ ạ ậ ạ h n ch v k năng nghi p v s ph m; Hình th c giáo d c pháp lu t
ư ư ề ạ ạ ự cho ph m nhân tuy đã đa d ng hóa nh ng ch a đi vào chi u sâu và th c
ụ ụ ể ế ấ ả ậ ch t; Công tác giáo d c, ki m tra, đánh giá k t qu giáo d c pháp lu t
ạ ượ ự ư ệ ề ặ cho ph m nhân tuy có đ ứ c th c hi n nh ng còn n ng v hình th c,
ề ố ượ ấ ượ ư ề ọ ệ ả thiên v s l ng ch a chú tr ng nhi u cho ch t l ng, hi u qu giáo
ề ơ ở ậ ậ ấ ặ ụ d c pháp lu t;V c s v t ch t, m c dù đã đ ượ ầ ư c đ u t ấ nâng c p, xây
ơ ở ậ ụ ấ ậ ớ ụ ụ ự d ng m i song c s v t ch t ph c v công tác giáo d c pháp lu t cho
ư ứ ệ ạ ầ ớ ph m nhân ch a đáp ng v i yêu c u công vi c.
18
ủ ữ ự ạ ế 2.6.3. Nguyên nhân c a nh ng thành t u, h n ch
ủ ự ữ ế ề ả ạ ượ , có V nguyên nhân c a nh ng thành t u, k t qu đ t đ c
ượ ả ạ ượ ữ ự ế ề đ c nh ng thành t u và k t qu đ t đ c nêu trên là do nhi u nguyên
ể ể ế ơ ả ư nhân khác nhau, trong đó có th k đ n các nguyên nhân c b n nh sau:
ấ ủ ỉ ạ ự ủ ả ừ ộ S quan tâm lãnh ch đ o sát sao c a các c p y Đ ng t B Công an
ố ớ ụ ạ ậ ạ ế đ n tr i giam đ i v i công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân;S ự
ỉ ạ ủ ụ ự ế ạ ả ổ quan tâm ch đ o tr c ti p, sát sao c a lãnh đ o T ng c c C nh sát thi
ỗ ợ ư ố ớ ị ạ hành án và h tr t pháp, Ban giám th tr i giam đ i v i công tác giáo
ụ ủ ậ ạ ộ ậ ụ d c pháp lu t cho ph m nhân; vai trò c a các cán b giáo d c pháp lu t
ự ạ ệ ể ệ ủ c a tr i giam luôn tích c c, nhi t tình, trách nhi m trong tri n khai công
ụ ậ ạ ạ ạ ố ể tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân; Đ i đa s các ph m nhân hi u
ượ ủ ứ ể ế ậ ố ớ ả đ ế c vai trò c a ki n th c, hi u bi t pháp lu t đ i v i chính b n thân
ọ ậ ủ ộ ậ ự mình nên đã ch đ ng, tích c c tham gia h c t p pháp lu t.
ữ ề ạ ề ẫ ế, có nhi u nguyên nhân d n ủ V nguyên nhân c a nh ng h n ch
ế ấ ậ ạ ộ ữ ụ ạ ậ ế đ n nh ng h n ch , b t c p trong ho t đ ng giáo d c pháp lu t cho
ơ ả ư ữ ạ ự ỉ ạ ph m nhân, trong đó có nh ng nguyên nhân c b n nh sau: S ch đ o,
ố ớ ị ạ ủ ụ ề ậ đi u hành c a Ban giám th tr i giam đ i v i công tác giáo d c pháp lu t
ế ệ ư ạ cho ph m nhân đôi khi còn ch a quy t li t, sâu sát;
ộ ộ ậ ủ ụ ậ ả ạ ộ M t b ph n cán b giáo d c pháp lu t c a tr i giam Qu ng Ninh
ụ ư ế ệ ạ ộ ỹ ụ còn thi u trình đ chuyên môn, kém k năng nghi p v s ph m ph c
ế ệ ụ ậ ụ v công tác, thi u nhi ạ t tình nên công tác giáo d c pháp lu t cho ph m
ở ạ ơ ở ậ ư ư ệ ạ ả ố nhân ấ tr i giam ch a đ t hi u qu nh mong mu n; C s v t ch t,
ầ ư ụ ụ ạ ậ kinh phí đ u t ụ ph c v cho công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân
ư ế ề ả ạ ố ứ ủ c a tr i giam Qu ng Ninh còn nhi u khó khăn, thi u th n, ch a đáp ng
ượ ủ ệ ầ ướ ố ượ đ c nhu c u c a công vi c; Xu h ng gia tăng s l ạ ng ph m nhân
19
ả ạ ấ ế đ n tr i giam Qu ng Ninh ch p hành án;
ươ Ch ng 3
Ộ Ố Ả Ả Ệ M T S GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU CÔNG TÁC GIÁO
Ụ Ạ Ậ D C PHÁP LU T CHO PH M NHÂN
Ạ Ả Ạ T I TR I GIAM QU NG NINH
ầ ủ ụ ệ ệ ả ậ 3.1. Yêu c u c a vi c nâng cao hi u qu giáo d c pháp lu t
ạ cho ph m nhân
ể ư ả ụ ệ ậ Đ đ a ra các gi ả i pháp nâng cao hi u qu giáo d c pháp lu t cho
ầ ạ ệ ầ ơ ả ộ ố ự ệ ph m nhân c n quán tri t và th c hi n m t s yêu c u c b n sau:
ố ủ ườ ệ ể ả ắ ứ Th nh t t sâu s c quan đi m, đ i c a Đ ng v ng l
ấ , quán tri ụ ự ậ ả ả
ỗ ợ ư ả ủ ụ ả ự ổ ề ạ ủ ạ công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân và b o đ m s lãnh đ o c a ự ỉ Đ ng y T ng c c c nh sát thi hành án hình s và h tr t pháp, s ch
ủ ề ạ ạ ạ đ o, đi u hành c a ban lãnh đ o tr i giam.
ủ ự ệ ắ ứ Th hai ơ ả , tuân th và th c hi n nghiêm các nguyên t c c b n
ụ ạ ậ trong quá trình giáo d c pháp lu t cho ph m nhân.
ả ự ả ả ứ ọ ộ , ph i đ m b o l a ch n các n i dung, hình th c, ph
Th baứ ụ ậ ạ ợ ớ ị ươ ng ủ
ớ ặ ể ả ạ ậ ợ pháp giáo d c pháp lu t cho ph m nhân phù h p v i quy đ nh c a các ạ văn b n quy ph m pháp lu t, phù h p v i đ c đi m tình hình ph m
ệ ụ ể ủ ề ấ ạ ợ ớ nhân đang ch p hành án và phù h p v i đi u ki n c th c a tr i giam.
ả ế ợ ụ ặ ậ
ạ Th tứ ư, ph i k t h p ch t ch gi a giáo d c pháp lu t cho ph m ẽ ữ ớ ữ ụ ả ạ , giáo d c công dân, d y văn hóa và nhân v i công tác qu n lý, giam gi
ề ạ ạ d y ngh cho ph m nhân.
ả ệ ằ ả 3.2. Các gi i pháp chung nh m nâng cao hi u qu công tác giáo
ụ ậ ạ ạ ạ d c pháp lu t cho ph m nhân t i tr i giam
ậ ề ụ ệ ả ậ 3.2.1. Hoàn thi n các văn b n pháp lu t v giáo d c pháp lu t
ạ cho ph m nhân
ầ ổ ổ ứ ử ị ứ Th nh t
20
ị ư ấ , C n nghiên c u, s a đ i b sung các quy đ nh c a ủ ướ ng liên t ch 02/2012/TTLTBCABQPBTPBGDĐT theo h Thông t
ụ ộ ộ ị ụ quy đ nh tách riêng n i dung giáo d c công dân và n i dung giáo d c
ậ ị ạ ề ư ư ệ pháp lu t thay vì quy đ nh chung t ủ i Đi u 8 c a Thông t nh hi n nay.
ầ ế ứ ả ị , C n ti n hành nghiên c u ban hành văn b n quy đ nh v
Th haiứ ươ ụ ụ ậ ợ ớ ề ờ ng trình giáo d c giáo d c pháp lu t cho phù h p v i th i ộ n i dung, ch
ạ ấ ạ ạ ạ h n ph m nhân ch p hành án t i tr i giam.
ầ ề ệ ể ả ị
Th baứ ơ ế ổ ụ ế ậ ạ
ự ụ ả ạ ậ , C n có văn b n quy đ nh v vi c ki m tra, đánh giá, báo ằ cáo, s k t, t ng k t công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân nh m ấ ả đ m b o cho công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân đi vào th c ch t,
ề chi u sâu
ụ ể ướ ầ ị ẫ ề ệ ế . ,ứ ư C n có quy đ nh c th h Th t ng d n v vi c ti p nh n s
ủ ủ ộ ổ ứ ướ ng h kinh phí c a các t ch c, cá nhân trong n ậ ự ể ỗ ợ ầ ư c đ h tr đ u t
ế ộ ố ớ ự ệ ấ ạ ơ ở ậ c s v t ch t và th c hi n các ch đ đ i v i ph m nhân.
ộ ộ ệ ỹ 3.2.2. Nâng cao trách nhi m, k năng, trình đ cho đ i ngũ cán
ụ ạ ậ ộ b làm công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân
ị ổ ụ ự ề ằ ả H ng năm, đ ngh T ng c c C nh sát thi hành án Hình s và H ỗ
ợ ư ườ ồ ưỡ ở ớ ấ ậ ộ tr t pháp tăng c ng m các l p b i d ng, t p hu n cho cán b làm
ụ ậ ạ công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân.
ự ế ạ ạ ổ ứ Xây d ng k ho ch đào t o, rà soát và t
ộ ộ ướ ươ trình đ cho cán b theo h ng chuyên trách, theo ạ ch c đào t o, nâng cao ạ ng trình đào t o ch
ệ ụ ạ ậ ộ chuyên bi t cho cán b giáo d c pháp lu t cho ph m nhân.
ầ ộ ị C n quy đ nh và phân công cán b làm chuyên trách làm công tác
ụ ế ộ ạ ậ ộ
giáo d c pháp lu t cho ph m nhân và có ch đ chính sách đãi ng phù hợp.
ả ế ể ỳ ị Đ nh k hàng năm ph i ti n hành ki m tra, đánh giá ch t l
ứ ậ ổ ộ ấ ượ ng ộ ụ ộ đ i ngũ cán b làm công tác giáo d c pháp lu t. T ch c các cu c thi
ộ ữ ụ ạ ậ ặ ỏ cán b làm công tác giáo d c pháp lu t gi
ữ ệ ạ ạ ằ ộ ổ i gi a các phân tr i ho c giao ộ ư l u trao đ i kinh nghi m gi a cán b các tr i giam nh m t o ra đ ng
ự ự l c, s hăng say trong quá trình công tác.
21
ả ụ ể ấ ượ 3.3. Các gi ằ i pháp c th nh m nâng cao ch t l ệ ng, hi u qu ả
ụ ạ ậ ạ ở công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trong tr i giam ả Qu ng
Ninh
ế ụ ự ườ ơ ế 3.3.1. Ti p t c xây d ng và tăng c ng c ch ph i h p t ố ợ ổ
ữ ạ ứ ụ ả ậ ạ ch c giáo d c pháp lu t cho ph m nhân gi a Tr i giam Qu ng Ninh
ữ ơ ạ và các c quan h u quan, gia đình ph m nhân
ể ế ụ ủ ấ ượ ệ ả ố Đ ti p t c c ng c và nâng cao ch t l ng, hi u qu công tác
ố ợ ụ ữ ế ậ ạ ơ ạ giáo d c pháp lu t cho ph m nhân thông qua c ch ph i h p gi a tr i
ữ ạ ạ ơ ớ ả giam v i các c quan h u quan và gia đình ph m nhân, tr i giam Qu ng
ệ ố ự ầ ộ ố ộ ơ ả ệ ổ Ninh c n th c hi n t t m t s n i dung c b n sau: Vi c t ộ ứ ch c h i
ố ợ ự ệ ằ ạ ố ị ệ ngh gia đình ph m nhân nh m xây d ng m i quan h ph i h p có hi u
ủ ệ ả ạ qu và phát huy vai trò, trách nhi m c a thân nhân, gia đình ph m nhân
ụ ạ ả ạ ớ cùng v i tr i giam trong công tác qu n lý, giáo d c ph m nhân ; Tăng
ệ ố ơ ế ố ợ ữ ả ườ c ự ng và th c hi n t ớ ạ t c ch ph i h p gi a tr i giam Qu ng Ninh v i
ể ệ ả ở ị ự ỉ S Văn hóa, Th thao và Du L ch t nh Qu ng Ninh trong vi c xây d ng
ể ạ ậ ấ ổ ủ t sách pháp lu t cho ph m nhân, cung c p, trao đ i, luân chuy n các
ớ ở ố ợ ệ ể ạ ạ lo i sách, tài li u cho ph m nhân. Ph i h p v i S Văn hóa, Th thao và
ự ả ị ỉ ổ ứ ự Du L ch t nh Qu ng Ninh xây d ng và t ệ ồ ch c th c hi n l ng ghép các
ạ ộ ụ ệ ậ ộ n i dung giáo d c pháp lu t vào các ho t đ ng văn hóa, văn ngh , th ể
ố ợ ể ả ậ ớ ộ ỉ ụ d c th thao; Ph i h p v i H i Lu t gia t nh Qu ng Ninh tăng c ườ ng
ụ ư ấ ỗ ợ ậ ắ ấ giáo d c, t ạ v n pháp lu t, h tr cho ph m nhân s p ch p hành xong
ố ợ ủ ệ ạ ớ ộ hình ph t tù; Ch trì và ph i h p v i H i liên hi p Thanh niên Vi ệ t
ụ ự ự ệ ế ả ạ ỉ ạ Nam t nh Qu ng Ninh xây d ng và th c hi n k ho ch giáo d c ph m
ậ ộ ộ ổ ỡ ọ ồ nhân trong đ tu i thanh niên và giúp đ h tái hòa nh p c ng đ ng.
ổ ớ ộ ứ ươ ụ 3.3.2. Đ i m i n i dung, hình th c, ph ng pháp giáo d c pháp
ậ ạ lu t cho ph m nhân
ề ộ ụ ậ ạ ạ V n i dung giáo d c pháp lu t cho ph m nhân, ả tr i giam Qu ng
22
ứ ự ữ ể ầ ạ ạ Ninh c n căn c vào phân lo i ph m nhân đ xây d ng nh ng chuyên
ụ ẹ ậ ấ ơ ể ả ề đ giáo d c pháp lu t có tính ch t thu h p, chuyên sâu h n đ gi ng
ạ ạ d y cho ph m nhân.
ụ ứ ề ạ ậ ả ầ V hình th c giáo d c pháp lu t cho ph m nhân : C n ph i phân
ượ ố ượ ể ự ứ ạ hóa đ c các đ i t ụ ọ ng ph m nhân đ l a ch n các hình th c giáo d c
ợ ườ ạ ộ ứ phù h p, tăng c ụ ổ ợ ng các ho t đ ng và hình th c giáo d c b tr .
ươ ụ ậ ạ ướ ng pháp giáo d c pháp lu t cho ph m nhân ề V ph : tr c khi
ụ ế ậ ạ ổ ti n hành các bu i giáo d c pháp lu t cho ph m nhân trên h i tr ộ ườ ng
ị ủ ứ ệ ả ẩ ạ ướ ầ c n ph i chu n b đ tài li u phát cho ph m nhân nghiên c u tr c.
ườ ầ ư ơ ở ậ ụ ụ ấ 3.3.3. Tăng c ng đ u t kinh phí, c s v t ch t ph c v công
ụ ạ ậ tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân
ụ ạ ậ ở ạ Công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân
ự ầ ư ẽ ạ ệ ứ ả Ninh s đ t hi u qu cao khi có s đ u t kinh phí đúng m c ph c v
ờ ớ ạ ả ầ công tác này. Trong th i gian t i, tr i giam Qu ng Ninh c n đ u t
ơ ả ọ ồ ườ ầ ư ả b o kinh phí quan tr ng, c b n g m: Tăng c ng đ u t ả tr i giam Qu ng ụ ụ ầ ư ả , đ m ể kinh phí đ
ơ ở ậ ự ấ ắ ấ ả xây d ng, nâng c p c s v t ch t, mua s m, qu n lý, duy trì và phát
ể ế ị ụ ụ ệ tri n trang thi
ể ậ ạ ả ạ ả ụ d c pháp lu t cho ph m nhân; B o đ m kinh phí đ đào t o, b i d
ệ ụ ụ ậ ộ ộ ả t b , tài li u, sách tham kh o ph c v cho công tác giáo ồ ưỡ ng ạ nghi p v cho đ i ngũ cán b làm công tác giáo d c pháp lu t cho ph m
ể ổ ứ ả ả ự ố ợ ế ệ nhân; B o đ m kinh phí đ t
ủ ậ ạ ơ ạ ớ ơ ụ d c pháp lu t cho ph m nhân c a tr i giam v i các c quan, đ n v ơ ch c và th c hi n c ch ph i h p giáo ị
khác.
ườ ủ ệ ắ 3.3.4. Tăng c ị ạ ng và g n trách nhi m chính c a Giám th tr i
ớ ệ ụ ả ả ậ ạ giam Qu ng Ninh v i hi u qu công tác giáo d c pháp lu t cho ph m
nhân
ườ ậ ặ ụ ệ ư ạ Trong môi tr ng giáo d c pháp lu t đ c bi
ệ ị ạ ụ ệ ệ h m nh l nh hành chính và ph c tùng) thì Giám th tr i giam là ng t nh tr i giam (quan ườ i
ự ố ớ ụ ệ ả ọ ỳ
23
ị ề ư ạ ậ ả ấ có vai trò c c k quan tr ng đ i v i hi u qu công tác giáo d c pháp ằ ế i pháp, tham m u, ki n ngh đ xu t nh m lu t cho ph m nhân. Các gi
ụ ệ ả ậ ạ nâng cao hi u qu công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân đ ượ ư c đ a
ế ư ự ể ượ ự ệ ra dù có thi ợ t th c, phù h p nh ng có đ
ộ ấ ụ ề ậ ế ị ủ ứ không còn ph thu c r t nhi u vào nh n th c, quy t đ nh c a Giám th
ủ ắ ệ ạ ườ c tri n khai th c hi n hay ị ị ạ ệ ng và g n trách nhi m c a Giám th tr i ậ tr i giam. Vì v y, vi c tăng c
ớ ả ệ ẽ ặ ụ ậ ạ
ị ạ ế ầ ả ằ ả ỏ yêu c u, đòi h i Giám th tr i giam ph i gi
ủ ụ ả ạ ậ ạ giam v i hi u qu công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân s đ t ra ệ i quy t nh m nâng cao hi u ả qu công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân c a tr i giam Qu ng
Ninh.
ự ườ ọ ậ ạ 3.3.5. Xây d ng môi tr ậ ng h c t p pháp lu t cho ph m nhân
ạ ả trong tr i giam Qu ng Ninh
ể ự ượ ườ ọ ậ ạ c môi tr Đ xây d ng đ
ướ ế ạ ế ụ ự ầ ả ạ trong Tr i giam, tr
ầ ủ ế ộ ủ ị
ườ ạ ạ ở ơ ậ ng h c t p pháp lu t cho ph m nhân ệ c h t tr i giam Qu ng Ninh c n ti p t c th c hi n ậ ể ả đúng và đ y đ các ch đ chính sách và quy đ nh c a pháp lu t đ đ m ả ọ ậ i i cho ph m nhân; n i ăn, , sinh ho t, h c t p, gi ề ả b o quy n con ng
ữ ệ ầ ượ ả ạ ấ ả ủ trí và ch a b nh c a ph m nhân c n đ c đ m b o, nâng c p ngày càng
ố ơ t t h n.
ộ ạ ầ ổ ự ứ ủ ệ Các cán b tr i giam c n t ch c th c hi n chính sách c a Nhà
ướ ố ớ ố ượ ạ ả ả n c đ i v i ph m nhân đ m b o công khai, đúng đ i t ng, đúng pháp
ậ ể ộ ệ ấ ạ lu t đ đ ng viên, khích l
ệ ữ ự ạ ạ ố ớ ấ ph m nhân thi đua ch p hành án, ch p hành ạ ộ n i quy tr i giam. Xây d ng m i quan h gi a ph m nhân v i ph m
ạ ộ ạ ự ả ồ ớ ờ
ổ ứ ạ ộ ườ ộ nhân, ph m nhân v i cán b tr i giam, đ ng th i xây d ng c nh quan, ệ ch c các ho t đ ng lao đ ng, văn hóa, văn ngh , ệ v sinh môi tr ng, t
ể th thao.
Ậ Ế K T LU N
ấ ề ứ ữ ề ậ ậ ấ Lu n văn đã nghiên c u nh ng v n đ lý lu n chung nh t v giáo
24
ế ố ấ ữ ạ ậ ụ d c pháp lu t cho ph m nhân, qua đó phân tích nh ng y u t c u thành
ạ ộ ư ụ ủ ặ ậ ạ và nêu lên đ c tr ng c a ho t đ ng giáo d c pháp lu t cho ph m nhân,
ế ố ả ữ ưở ụ ế ệ ả ậ nh ng y u t nh h ng đ n hi u qu công tác giáo d c pháp lu t cho
ơ ở ứ ễ ạ ậ ậ ự ph m nhân. Trên c s lý lu n và th c ti n nghiên c u, lu n văn đã mô
ự ụ ề ạ ạ ậ ả ứ t b c tranh th c tr ng v công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân
ạ ả ừ ư ữ ề ạ t i tr i giam Qu ng Ninh, t
ừ ự ụ ạ ạ ậ tác này. T th c tr ng công tác giáo d c pháp lu t cho ph m nhân t
ậ ạ ả ư ế ể ấ tr i giam Qu ng Ninh lu n văn đã đ a ra quan đi m, ề đ xu t, ki n ngh
ộ ố ả ằ ấ ượ ệ ả m t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu , ch t l đó đ a ra nh ng đánh giá chung v công ạ i ị ụ ng công tác giáo d c
ạ ậ ạ ạ ả ờ ớ pháp lu t cho ph m nhân t i tr i giam Qu ng Ninh trong th i gian t i.
ụ ậ ạ ấ ộ ọ Giáo d c pháp lu t cho ph m nhân là m t công tác r t quan tr ng,
ề ầ ủ ế ấ ậ ầ ả ặ đ c thù. Đây là v n đ l n đ u tiên ti p c n c a tác gi ậ , vì v y trong
ề ạ ậ ụ ậ ứ ph m vi nghiên c u đ tài lu n văn " ạ Giáo d c pháp lu t cho ph m
ễ ạ ự ổ ộ ạ ả nhân Qua th c ti n t ụ i Tr i giam Qu ng Ninh thu c T ng c c
ỗ ợ ư ự ả ủ ộ " C nh sát thi hành án Hình s và h tr t pháp c a B Công an
25
ứ ủ ế ả ả ạ ớ ỉ ướ ầ nên k t qu nghiên c u c a tác gi ế còn h n ch , m i ch là b c đ u.