Viêm gan nhiễm mỡ, một vấn
đề đáng quan tâm
Viêm gan nhiễm mỡ chỉ là một dạng trong bệnh lý gan nhiễm mỡ
không do rượu bao gồm nhiều bệnh có ảnh hưởng đến gan ở những
người không uống hay uống ít rượu.
Thể nhẹ nhất gọi là gan nhiễm mỡ đơn thuần nghĩa là có sự ứ đọng
mỡ ở mô gan nhưng không gây tổn thương.
Thể tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng hơn kèm với tiến trình viêm gây
tổn thương cho gan và đôi khi hình thành mô xơ ở gan rồi dần dần dẫn đến
xơ gan không hồi phục hay ung thư gan.
Bệnh gan nhiễm mỡ có thể gặp ở mọi lứa tuổi, kể cả trẻ em nhưng hay
gặp nhất ở tuổi trung niên quá cân hay béo phì, và những người bị bệnh tiểu
đường, những người có nồng độ cholesterol và triglyceride cao.
Nguyên nhân
Chưa rõ, nhưng nhiều nhà nghiên cứu tin rằng hội chứng chuyển hoá -
một số bệnh làm tăng nguy cơ bị bệnh tiểu đường, bệnh tim và đột quỵ - có
thể có vai trò quan trọng trong sự phát triển bệnh.
Những dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng chuyển hoá bao gồm:
béo phì, nhất là kiểu béo bụng, cao huyết áp, nồng độ trigliceride cao hay
nồng độ cholesterol "tốt" HDL thấp, kháng insulin, một hormon giúp điều
hoà lượng đường trong máu. Chính sự kháng insulin có thể là nguyên nhân
phát động quan trọng nhất gây ra viêm gan nhiễm mỡ đơn thuần và bệnh lý
gan nhiễm mỡ nói chung. Vì cả hai bệnh này có thể tồn tại nhiều năm, không
gây mấy thiệt hại và chỉ do một cú hích nữa vào gan mới dẫn đến xơ gan.
Ngoài sự kháng insulin ra, còn có thể do nhiễm khuẩn, bất thường về
hormon hay tích tụ quá nhiều chất sắt ở gan do bệnh nồng độ sắt cao trong
máu.
Các yếu tố nguy cơ
Tuy nguyên nhân của bệnh lý gan nhiễm mỡ nói chung còn chưa rõ
nhưng bệnh hay kết hợp với nhiều yếu tố nguy cơ như:
Quá cân và béo phì: hơn 70% bệnh gan nhiễm mỡ là béo phì.
Tiểu đường: khi cơ thể có biểu hiện kháng lại tác dụng của insulin hay
tuỵ không tiết đủ insulin để duy trì nồng độ đường huyết bình thường thì
nhiều cơ quan sẽ bị tổn thương, kể cả gan. 3 trong 4 người bị bệnh gan
nhiễm mỡ mắc bệnh tiểu đường.
Mỡ máu cao: nồng độ cholesterol và trigliceride cao thường thấy ở
nhũng người bị bệnh gan nhiễm mỡ.
Ngoài ra còn những yếu tố nguy cơ khác như bị phẫu thuật ở vùng
bụng (gây mất cân nhanh, tăng nguy cơ bị bệnh); dùng thuốc loại
corticosteroid (prednisone, hydrocortisone...), estrogen tổng hợp (premarin,
ortho-Est...) cho phụ nữ mãn kinh...và nhiều bệnh khác.
Điều trị
Chủ yếu theo nguyên nhân, nếu bị quá cân thì cần thay đổi chế độ ăn
và vận động, nếu bị tiểu đường thì cần kiểm soát bệnh, giảm cholesterol
máu, tránh các chất độc hại, nhất là cai rượu.
Ngoài ra, dùng thêm vitamin C, E được coi là những chất chống ôxy
hoá (do đó giảm tổn thương gan do các chất ôxy hoá gây ra). Thuốc có
nguồn gốc thảo mộc và dinh dưỡng bổ sung cũng hỗ trợ cho điều trị gan
nhiễm mỡ như sữa, omega-3...
Phòng bệnh
Cách tốt nhất là duy trì một lối sống lành mạnh, không để quá cân hay
béo phì, có nồng độ đường huyết, cholesterol và trigliceride ở giới hạn bình
thường, không uống rượu quá nhiều.
