zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Xã Hội

» Ngụ ngôn - Cổ tích

Xây dựng môi trường văn hóa trong trường đại học

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Xây dựng môi trường văn hóa trong trường đại học trình bày các nội dung: Môi trường văn hóa và môi trường văn hóa trong trường đại học; Tính tất yếu của việc xây dựng môi trường văn hóa trong trường đại học; Nội dung xây dựng môi trường văn hóa trong trường đại học; Đề xuất một số giải pháp để xây dựng môi trường văn hóa trong trường đại học.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Xây dựng môi trường văn hóa trong trường đại học

Trường Đại học Kinh tế Nghệ An XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG VĂN HOÁ TRONG TRƯỜNG ĐẠI HỌC Nguyễn Thị Lan1 1 Tiến sĩ, Nguyên trưởng khoa LLCT, Trường Đại học Kinh tế Nghệ An Tóm tắt: Môi trường văn hoá là một trong những điều kiện cần thiết cho sự phát triển của các trường đại học, vì vậy, xây dựng môi trường văn hoá là tất yếu nhằm góp phần khẳng định vị thế, uy tín của nhà trường, đồng thời cũng là góp phần “Xây dựng và phát triển con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”. Trong thời gian qua, nhiều trường đại học đã chú trọng công tác xây dựng môi trường văn hoá và đã đạt được nhiều thành tựu. Tuy vậy, vẫn còn tồn tại không ít những hạn chế nên cần có những giải pháp có tính khả thi, phù hợp với mỗi trường đại học để tạo ra một môi trường văn hoá lành mạnh, tiên tiến, văn minh. Từ khoá: Môi trường văn hoá, Trường đại học. 1. MÔI TRƯỜNG VĂN HOÁ VÀ hội nhập quốc tế”; “Mỗi địa phương, cộng MÔI TRƯỜNG VĂN HOÁ TRONG đồng, cơ quan, đơn vị, tổ chức phải là một TRƯỜNG ĐẠI HỌC môi trường văn hóa lành mạnh, góp phần Là một trong những nơi đào tạo nguồn giáo dục, rèn luyện con người về nhân cách, nhân lực chất lượng cao cho xã hội, trường lối sống. Gắn kết xây dựng môi trường văn đại học có vai trò rất quan trọng trong việc hóa với bảo vệ môi trường sinh thái”. “Xây dựng và phát triển con người Việt Nam Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng cũng đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất đã xác định: “Có cơ chế, chính sách, giải nước”. Để góp phần thực hiện điều đó, nhà pháp để xây dựng môi trường văn hóa thật trường cần tạo môi trường và điều kiện để sự trong sạch, lành mạnh, cải thiện điều kiện sinh viên có thể phát triển toàn diện, về tri hưởng thụ văn hóa của nhân dân” thức chuyên môn được đào tạo cũng như một Vậy môi trường văn hoá là gì? Có rất nhân cách cao đẹp. Bài viết này bàn về một nhiều định nghĩa về môi trường văn hoá trong những môi trường ảnh hưởng rất lớn nhưng có thể hiểu môi trường văn hoá là tổng đến sự phát triển toàn diện của sinh viên là thể các yếu tố xung quanh chủ thể văn hoá môi trường văn hoá trong trường đại học. như cảnh quan, giá trị và chuẩn mực văn hoá, Xây dựng môi trường văn hoá là vấn đề hoạt động và sản phẩm văn hoá, tác động đến đang được Đảng ta rất quan tâm. Nghị quyết chủ thể văn hoá. Hội nghị Trung ương lần thứ 9 khoá XI đã chủ Chủ thể văn hoá là con người. Các yếu trương “Xây dựng môi trường văn hóa lành tố xung quanh chủ thể văn hoá tồn tại trong mạnh, phù hợp với bối cảnh phát triển kinh một không gian và thời gian xác định, bao tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và quanh con người và hàng ngày, hàng giờ tác 18
Tạp chí Khoa học, Tập 1, Số 2, Tháng 12/2022 động đến con người. Một môi trường văn hoá XI, Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII, lành mạnh sẽ giúp con người hoàn thiện và Đảng ta đều đưa ra các chủ trương về xây phát triển nhân cách tốt đẹp và ngược lại. Tác dựng môi trường văn hoá. Trên cơ sở chủ động giữa môi trường văn hoá với con người trương của Đảng, Chính phủ, Bộ Giáo dục là tác động hai chiều. Bản thân con người có và Đào tạo cũng đã ban hành nhiều văn bản nhân cách càng hoàn thiện thì càng góp phần trong đó có quy định về xây dựng môi trường tạo dựng một môi trường văn hoá lành mạnh, văn hoá với mục đích nâng cao chất lượng tiên tiến phù hợp với một bối cảnh nhất định. giáo dục, đào tạo, đáp ứng ngày càng tốt hơn Trong môi trường đó, con người cư xử với nhu cầu văn hoá ngày càng cao của người nhau theo đúng nghĩa người, nhân văn và có học, đặc biệt là thanh niên học sinh, sinh viên điều kiện thuận lợi để hoàn chỉnh nhân cách, trong bối cảnh toàn cầu hoá và hội nhập kinh để cống hiến và hưởng thụ văn hoá. tế. Tiêu biểu trong số đó là Đề án xây dựng Môi trường văn hoá trong trường đại văn hoá ứng xử trong trường học giai đoạn học bao gồm các yếu tố: 2018- 2025 (ban hành kèm theo Quyết định - Cảnh quan của nhà trường số 1299/QĐ-TTg ngày 3/10/2018; Bản đề án - Các thiết chế văn hoá trong nhà trường này đã chỉ rõ đối với cơ sở giáo dục đại học: - Giá trị và chuẩn mực văn hoá của “Bổ sung nội dung giáo dục văn hóa ứng xử nhà trường, vào các hoạt động giáo dục, thực hành, thực - Quan hệ văn hoá trong nhà trường chủ tập, tình nguyện vì cộng đồng; các hoạt động yếu bao gồm quan hệ giữa cán bộ lãnh đạo, văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao do nhà quản lý với giảng viên, sinh viên; giữa giảng trường, các đoàn thể, địa phương tổ chức”; viên với giảng viên; giữa giảng viên với sinh Công văn về việc đẩy mạnh xây dựng môi viên và giữa sinh viên với nhau... trường văn hoá trong trường học của Bộ - Hoạt động sáng tạo và hưởng thụ văn Giáo dục và Đào tạo ngày 25/1/2017 yêu cầu hoá: hoạt động văn hoá, nghệ thuật, thể dục các cơ sở giáo dục và đào tạo tăng cường tổ thể thao; hoạt động giáo dục chính trị tư chức các hoạt động văn hoá, đồng thời các tưởng, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống trong trường phải xây dựng và triển khai triển khai thời đại 4.0... Bộ quy tắc ứng xử văn hoá trong trường học, 2. TÍNH TẤT YẾU CỦA VIỆC xây dựng, sử dụng khẩu hiệu phù hợp trong XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG VĂN HOÁ khuôn viên nhà trường. TRONG TRƯỜNG ĐẠI HỌC Thứ hai, khác với bậc học phổ thông, Tính tất yếu này được quy định bởi một nhiệm vụ chủ yếu của trường đại học là đào số lý do chủ yếu sau: tạo về chuyên ngành nên việc giáo dục đạo Thứ nhất, xây dựng môi trường văn hoá đức, lối sống, nhân cách thường không được trong các cơ quan, đơn vị nói chung và trong chú trọng nhiều. Sinh viên là lớp người đã đủ trường đại học nói riêng là một chủ trương tuổi công dân để tự chịu trách nhiệm về các lớn của Đảng, từ nghị quyết Trung ương 5 hành vi của mình. Tuy nhiên các em chưa khoá VIII đến Nghị quyết Hội nghị 9 khoá thực sự trưởng thành, suy nghĩ còn bồng bột, 19
Trường Đại học Kinh tế Nghệ An thiếu chín chắn, thường hành động theo cảm cách, về trí tuệ, về năng lực, góp phần làm cho tính, bản năng và đôi khi chạy theo tâm lí chất lượng đào tạo được nâng cao... đám đông. Với nhiều sinh viên, từ làng quê, Thứ ba, môi trường văn hoá tạo nên sự nông thôn ra thành thị còn nhiều điều bỡ hấp dẫn, thu hút đối với người học. Trong ngỡ. Bên cạnh đó, những tác động của mặt bối cảnh nhu cầu thí sinh đăng ký vào các trái nền kinh tế thị trường, giao lưu hội nhập trường đại học có xu hướng giảm xuống toàn cầu, buộc các em phải đối diện nhiều thì đối với một số trường đại học, công tác vấn đề mới, phức tạp, đứng trước những lựa tuyển sinh đang gặp nhiều khó khăn. Để tạo chọn, quyết định khó khăn. Một số em thiếu nên sự thu hút đối với người học, nhà trường vốn sống, kinh nghiệm và khả năng thích cần chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ ứng chậm đã rơi vào trạng thái bất an, hoang giảng viên để từ đó nâng cao chất lượng đào mang, lo lắng, thậm chí bị trầm cảm. tạo. Nhưng như thế chưa đủ mà cần phải Nhiều sinh viên sống xa nhà, lại chưa quan tâm xây dựng môi trường văn hoá. Một quen với môi trường mới, quan hệ mới ở ngôi trường với cảnh quan đẹp, sạch là điều trường đại học. Các mối quan hệ này cũng sinh viên nào cũng mong muốn. Một mái đa dạng, phức tạp hơn nhiều so với khi học trường với cơ sở vật chất, thiết bị hiện đại trong trường phổ thông. Môi trường thị thành cũng là điều quan trọng. Nhưng có lẽ điều lại tiềm ẩn nhiều cám dỗ rất nguy hại. Trong quan trọng nhất là một mái trường mà trong bối cảnh đó, nếu nhà trường không xây dựng đó mọi người cư xử với nhau gần gũi, thân được một môi trường văn hoá lành mạnh, thiện, văn minh, lịch sự, luôn lắng nghe, trong sáng thì các em rất dễ sa đà vào những luôn thấu hiểu và chia sẻ. Một mái trường tệ nạn xã hội, những cái bẫy vô hình đang mà khi ở đó các em sẽ cảm nhận được sự ấm rình rập từng ngày để chờ đợi các em sa ngã. áp qua những nụ cười, ánh mắt v.v. Trong bối cảnh đó, một môi trường văn hoá Sinh viên là lứa tuổi thanh niên năng lành mạnh, tiên tiến, phong phú sẽ giúp các động nên cần có những sân chơi bổ ích. Do em vượt qua mọi khó khăn để hoà nhập và đó cũng rất cần những sinh hoạt văn hoá, trưởng thành. văn nghệ sôi nổi, những buổi sinh hoạt câu Hơn bất cứ nơi nào, trường đại học là nơi lạc bộ bổ ích, những hoạt động thể dục, thể rất cần phải có một môi trường văn hoá trong thao, những hội thi học mà vui, vui mà học... sáng, lành mạnh, tiên tiến để sinh viên học tập, Sinh viên cũng rất cần một môi trường sinh rèn luyện trở thành những người chủ tương hoạt dân chủ. Có như vậy, trong những buổi lai của đất nước, góp phần đưa đất nước phát đối thoại với lãnh đạo nhà trường, các em triển bền vững. Một môi trường văn hoá như có thể chân thành cởi mở nói lên những vậy sẽ đáp ứng được nhu cầu văn hoá ngày khúc mắc, những mong muốn của mình mà càng cao của sinh viên nhưng không thể tự có không e ngại bị ai đó làm khó dễ... Những nên phải xây dựng. Xây dựng môi trường văn điều đó chỉ có thể có được khi lãnh đạo nhà hoá trong trường đại học là tạo các điều kiện trường quan tâm chú trọng việc xây dựng để sinh viên phát triển về thể chất, về nhân môi trường văn hoá. Có một môi trường văn 20
Tạp chí Khoa học, Tập 1, Số 2, Tháng 12/2022 hoá lành mạnh, đáp ứng được nhu cầu văn với nhau mang đậm tính thực dụng... Hoạt hoá chính đáng ngày càng cao của người động sáng tạo văn hoá trong một số trường học thì “tiếng lành đồn xa”, cùng với nâng đại học còn mang tính hình thức, đơn điệu, cao chất lượng đào tạo, nhà trường sẽ có sự chưa lôi cuốn được nhiều sinh viên tham gia. hấp dẫn và sẽ thu hút được người học, mới Việc đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá của có thể nâng cao sức cạnh tranh và tạo ra khả sinh viên còn hạn chế nên nhiều sinh viên bị năng để phát triển bền vững trong bối cảnh lôi cuốn và những tệ nạn xã hội như cờ bạc, xây dựng nền kinh tế thị trường và hội nhập đề đóm, cá cược. quốc tế. Về phía giảng viên, tình trạng còn có Thứ tư, thực trạng môi trường văn hoá một số giảng viên có lối sống thiếu lành trong các trường đại học trên cả nước hiện mạnh, quan hệ thiếu trong sáng với sinh nay đang có nhiều vấn đề phải giải quyết. Có viên, trang phục lên lớp thiếu lịch sự, thiếu nhiều trường đại học đã rất quan tâm đến lĩnh tính mô phạm, có cử chỉ lời nói xúc phạm vực này nên đã tạo dựng được một môi trường đối với đồng nghiệp và với sinh viên ở một văn hoá lành mạnh, tiên tiến, văn minh, hấp số trường đã được báo chí đưa công khai dẫn đối với người học. Nhưng nhìn chung, lên mạng. (Chỉ cần đánh vào Google câu vẫn còn nhiều điều cần phải khắc phục, nếu “Giảng viên đại học chửi sinh viên” thì có không, sẽ tác động tiêu cực đến chất lượng rất nhiệu vụ việc được báo chí đưa ra như đào tạo. Một số trường chưa ban hành quy vụ giảng viên trường Đại học Bách khoa tắc ứng xử trong nhà trường hoặc nếu có ban thành phố Hồ Chí Minh, trường Đại học hành thì cũng không không đôn đốc kiểm sư phạm kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh, tra việc thực hiện nên thực hiện hay không trường Đại học Luật Hà Nội…). Giảng viên cũng không ai quan tâm. Về cảnh quan văn thiếu nhiệt huyết, giảng bài hời hợt, không hoá, một số trường do diện tích quá chật hẹp thân thiện với sinh viên, thậm chí mua, bán nên khó tạo dựng được cảnh quan đẹp, quang điểm, lợi dụng sinh viên cho lợi ích của đãng. Khâu dọn dẹp vệ sinh chưa được chú bản thân cũng làm cho các em có cảm nghĩ trọng nên trong trường có nhiều rác thải, cây không tốt về nhà trường… cối trồng không theo quy hoạch, khẩu hiệu Thực trạng đó chỉ có thể khắc phục bằng treo tuỳ tiện… Cơ sở vật chất phục vụ việc cách đẩy mạnh xây dựng môi trường văn hoá. dạy và học của một số trường còn thiếu thốn, Thứ năm, ngoài những giá trị văn hoá không xây dựng được các công trình phục vụ chung, mỗi trường đại học cần phải xây dựng cho hoạt động thể dục, thể thao. những giá trị văn hoá đặc thù của mình để Một số giá trị văn hoá truyền thống tạo nên bản sắc riêng. Những giá trị đó được trong nhà trường là niềm tự hào của bao thế thể hiện thông qua cảnh quan, các thiết chế hệ thầy trò đã bị xem nhẹ như tôn sư trọng văn hoá, quan hệ văn hoá và hoạt động sáng đạo; hiếu học; nhất tự vi sư, bán tự vi sư... tạo, hưởng thụ văn hoá. Điều này chỉ thực Quan hệ thầy trò đang xa dần các chuẩn mực hiện được thông qua xây dựng môi trường ứng xử truyền thống. Quan hệ giữa sinh viên văn hoá. 21
Trường Đại học Kinh tế Nghệ An 3. NỘI DUNG XÂY DỰNG MÔI viên vẫn tự hào về trường mình bởi có những TRƯỜNG VĂN HOÁ TRONG TRƯỜNG thiết chế văn hoá đẹp, hiện đại. ĐẠI HỌC 3.3. Giữ gìn, phát huy giá trị, chuẩn 3.1. Xây dựng cảnh quan của nhà mực văn hoá của nhà trường trường Giá trị, chuẩn mực văn hoá là yếu tố Bước chân vào một trường đại học, điều cốt lõi trong cấu trúc của môi trường văn trực quan đầu tiên đối với mọi người là cảnh hoá của trường đại học. Những giá trị, quan, cơ sở vật chất. Trong khả năng có thể chuẩn mực này vừa mang tính ổn định, tính của mỗi trường, xây dựng cơ sở vật chất bền vững, được kế thừa và bổ sung cho phù khang trang, trang bị các phương tiện phục vụ hợp với sự phát triển của thời đại. Hệ giá dạy và học hiện đại, sửa sang, sắp xếp lại cảnh trị, chuẩn mực này có vai trò định hướng quan sẽ tạo nên một môi trường thoáng đãng, cho hành động của mỗi thành viên trong nhà sạch sẽ làm cho tâm hồn mỗi người khi bước trường. Trước hết, đó là những giá trị, chuẩn vào đây trở nên thư thái, mệt mỏi, căng thẳng mực văn hoá mang tính phổ quát, truyền dường như tan biến. Trong bối cảnh đó, việc thống của dân tộc. Nghị quyết Hội nghị tiếp thu tri thức sẽ có hiệu quả hơn, góp phần Trung ương 9 khóa XI cũng đã chỉ ra các nâng cao hiệu quả dạy và học. Mỗi câu khẩu đặc tính cơ bản của người Việt Nam có nhân hiệu, mỗi tấm áp phích trong khuôn viên nhà cách, lối sống cao đẹp là người có tinh thần trường đều phải được sắp xếp khoa học, đảm yêu nước, nhân ái, nghĩa tình, trung thực, bảo thẩm mỹ và có nội dung phù hợp. đoàn kết, cần cù, sáng tạo, ý chí tự cường, Trong quá trình xây dựng cảnh quan ý thức cộng đồng, trọng nghĩa tình đạo lý, cần kết hợp giữa cảnh quan tự nhiên và cảnh tinh tế trong ứng xử, giản dị trong lối sống, quan nhân tạo. Cần tạo điểm nhấn trong cảnh có lương tâm, trách nhiệm không những đối quan để thể hiện được đặc trưng riêng của nhà với bản thân mình, với gia đình mà còn với trường, không thể lẫn với trường nào khác. cả cộng đồng, xã hội và đất nước. 3.2. Xây dựng thiết chế văn hoá Ngoài ra, giá trị, chuẩn mực văn hoá của Thiết chế văn hoá được hiểu là một tổ nhà trường còn có những giá trị mang tính chức trong một nền văn hoá hoặc tiểu văn đặc trưng của ngành giáo dục như hiếu học, hoá, hoạt động nhằm bảo tồn và phát huy tôn sư trọng đạo… văn hoá. Thiết chế văn hoá là cơ sở vật chất Bên cạnh những giá trị tổng quát nêu không thể thiếu trong trường đại học như thư trên, giá trị, chuẩn mực văn hoá của nhà viện, hội trường, sân khấu ngoài trời, khu thể trường mang tính đặc thù cần gìn giữ và phát thao, vườn hoa, phòng truyền thống… Thiết huy. Đối với một trường đại học, theo yêu chế văn hoá cần được xây dựng mới hoặc sửa cầu của Bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lượng cơ sang cho khang trang, hiện đại. Điều này rất sở giáo dục đại học năm 2017 của Bộ Giáo quan trọng vì sinh viên trẻ trung, năng động dục và đào tạo, tiêu chí về văn hoá được xếp nên nhu cầu hoạt động văn hoá cao và phong thứ hai. Đó là “Lãnh đạo cơ sở giáo dục thúc phú nên cần có sân chơi cho các em. Sinh đẩy các giá trị văn hoá phù hợp với tầm nhìn 22
Tạp chí Khoa học, Tập 1, Số 2, Tháng 12/2022 và sứ mạng của cơ sở giáo dục” và nhiều tiêu giảng viên, sinh viên; giữa giảng viên với chí khác đề cập đến vấn đề văn hoá. giảng viên; giữa giảng viên với sinh viên; Tuy nhiên, để xây dựng và định hình giữa sinh viên với nhau... được giá trị của một trường đại học, điều kiện Để xây dựng các quan hệ này theo chiều tiên quyết là yếu tố chất lượng và đội ngũ. hướng tích cực, vừa bảo đảm giữ gìn những Giá trị cốt lõi đối với một trường đại học là truyền thống tốt đẹp của nhà trường, vừa tiếp chất lượng. Chỉ khi chất lượng đào tạo tốt, thu tinh hoa của cái hiện đại hôm nay, cần dịch vụ tốt thì giá trị thương hiệu mới tăng, phải xây dựng và áp dụng quy tắc ứng xử văn độ tin cậy và uy tín sẽ cao. Muốn đạt được hoá. Quy tắc này theo yêu cầu của Bộ Giáo điều đó, điều quan trọng nhất là cần quan dục và Đào tạo, từ năm 2017, nhiều trường tâm đặc biệt đến đội ngũ giảng viên vì chính đại học đã xây dựng. Nhưng vấn đề là ở chỗ các thầy, cô giáo mới là những người tạo ra nó có phát huy được hiệu quả hay chỉ mang chất lượng, tạo nên thương hiệu và mang lại tính hình thức. Các quan hệ này cần dựa trên giá trị bền vững cho nhà trường. Do đó, nhà những chuẩn mực về giao tiếp ứng xử văn trường cần phải thực hiện tốt việc chăm lo minh, lịch sự, tế nhị, tôn trọng lẫn nhau theo đời sống cho đội ngũ, chú trọng công tác bồi nguyên tắc tất cả vì người học. Nhà trường dưỡng chuyên môn thì tất yếu chất lượng sẽ cần xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ được nâng cao. Xây dựng môi trường văn trong trường học để tạo nên một bầu không hoá chính là để góp phần làm tăng giá trị của khí tin cậy, tin tưởng lẫn nhau trong các quan nhà trường. hệ đó. Một khi đã có sự tin tưởng, tin cậy, Ngoài ra, nhà trường cần quan tâm xây một sự công bằng trong mọi lĩnh vực của nhà dựng kiến trúc, nơi bài trí cách làm việc; lô trường thì sẽ tạo động lực cho cán bộ, giảng gô của trường, các tài liệu quảng cáo, giới viên, sinh viên tìm mọi giải pháp với ý chí thiệu về trường; cơ cấu tổ chức bộ máy, chức quyết tâm cao để nâng cao chất lượng dạy và năng, nhiệm vụ của các khoa, phòng, của học, mang lại uy tín cho nhà trường. Ban giám hiệu cũng như triết lý hoạt động, 3.5. Đẩy mạnh, đa dạng hoá các hoạt hệ thống giá trị cốt lõi, chiến lược phát triển động sáng tạo và hưởng thụ văn hoá của nhà trường cùng các quy định và nguyên Các hoạt động này góp phần tạo nên bầu tắc hoạt động. Nhà trường cũng cần chú không khí sôi nối, tươi mới trong nhà trường, trọng xây dựng trang phục cho cán bộ, giảng vừa tạo sân chơi lành mạnh cho sinh viên. viên, nhân viên, sinh viên; xây dựng các quy Đó là hoạt động văn hoá, nghệ thuật, thể tắc ứng xử... Những điều đó đó sẽ khắc hoạ dục thể thao; hoạt động giáo dục chính trị tư được tính đặc thù trong giá trị văn hoá của tưởng, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống trong nhà trường. thời đại 4.0.v.v. Đẩy mạnh các hoạt động này 3.4. Xây dựng, hoàn thiện các quan hệ nhưng cần chú trọng cả nội dung chứ không văn hoá trong nhà trường chỉ là hình thức. Tuy nhiên, cũng cần phải Những quan hệ này chủ yếu bao gồm đảm bảo thời gian học tập, nghiên cứu khoa quan hệ giữa cán bộ lãnh đạo, quản lý với học cho giảng viên và sinh viên. Có thể tổ 23
Trường Đại học Kinh tế Nghệ An chức dưới hình thức các câu lạc bộ để thu hút - Trên cơ sở chủ trương của Đảng và các sinh viên tham gia... văn bản về xây dựng môi trường văn hoá do 4. ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP Thủ tướng chính phủ và Bộ Giáo dục đào ĐỂ XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG VĂN tạo ban hành, Ban chấp hành Đảng uỷ ban HOÁ TRONG TRƯỜNG ĐẠI HỌC hành nghị quyết chuyên đề về xây dựng môi Xây dựng môi trường văn hoá trong trường văn hoá. Nghị quyết cần đánh giá tình trường đại học có nội dung rất phong phú, hình xây dựng môi trường văn hoá trong thời đa dạng. Trong khuôn khổ bài viết này chỉ đề gian qua của trường, chỉ ra nguyên nhân của xuất một số giải pháp sau: kết quả và hạn chế, trình bày mục tiêu, quan 4.1. Phát huy vai trò của Đảng uỷ, Hội điểm, nhiệm vụ, giải pháp và việc tổ chức đồng trường, Ban Giám hiệu trong xây thực hiện xây dựng môi trường văn hoá. dựng môi trường văn hoá - Tổ chức tuyên truyền, vận động, thuyết Sự lãnh đạo của Đảng uỷ, sự điều hành phục cán bộ, giảng viên, nhân viên và sinh quản lý của Ban giám hiệu, của Hội đồng viên trong toàn trường thực hiện nghị quyết trường là điều kiện tiên quyết cho hiệu quả - Phân công uỷ viên Ban chấp hành phụ của việc xây dựng môi trường văn hoá trong trách hoạt động này, định kỳ có báo cáo cụ trường đại học thể về thực trạng thực hiện để kịp thời phát Trước hết, Đảng uỷ phải nhận thức được huy ưu điểm cũng như khắc phục hạn chế. tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường - Giao nhiệm vụ cho các đảng viên, văn hoá trong nhà trường. Có như vậy thì mới trước hết là các đảng viên giữ chức vụ quản có thể lãnh đạo toàn trường thực hiện tốt công lý trong nhà trường trong việc thực hiện nghị tác này. Nếu chỉ nhìn lợi ích ngắn hạn thì sẽ quyết. Lấy đội ngũ đảng viên làm nòng cốt không thấy được tầm quan trọng của xây dựng trong việc thực hiện nghị quyết. môi trường văn hoá. Bởi vì công tác này giống - Kiểm tra, giám sát việc thực hiện. như “mưa dầm thấm lâu”, không phải đưa lại - Xây dựng quy chế phối hợp thực hiện hiệu quả tức thì. Một trường đại học có danh giữa các tổ chức trong nhà trường tiếng, thu hút được đông đảo người học, thu - Định kỳ tổ chức sơ kết, tổng kết, kịp hút được nhiều giảng viên giỏi tìm đến là kết thời khen thưởng những tập thể, cá nhân thực quả của quá trình xây dựng môi trường văn hoá hiện tốt và xử lý những người vi phạm. của bao thế hệ cán bộ, giảng viên và sinh viên Trên cơ sở sự chỉ đạo của Đảng uỷ, Ban trong khoảng thời gian dài, có thể mấy chục Giám hiệu nhà trường kết hợp với Hội đồng năm. Do đó, lãnh đạo nhà trường phải là người trường lập kế hoạch chi tiết, trong đó có lộ trình tâm huyết với trường, với sự nghiệp giáo dục- cụ thể, giao nhiệm vụ cụ thể cho các đơn vị đào tạo, có tầm nhìn xa thì mới quan tâm, chú trong nhà trường và điều hành việc thực hiện. trọng việc xây dựng môi trường văn hoá. 4.2. Giảng viên cần gương mẫu trong Vai trò lãnh đạo của Đảng uỷ nhà xây dựng môi trường văn hoá trường trong xây dựng môi trường văn hoá Quá trình thực hiện hoạt động này, được thể hiện: giảng viên phải gương mẫu. Giảng viên là 24
Tạp chí Khoa học, Tập 1, Số 2, Tháng 12/2022 người sinh viên trực tiếp tiếp xúc. Sinh viên môn, có nhân cách tốt, được sinh viên yêu thường thông qua giảng viên mà đánh giá quý, kính trọng. Đó chính là những người tạo về nhà trường. Bởi vì đối với sinh viên thì nên uy tín cho khoa. nhà trường là ai? Nhà trường trước hết là Giảng viên cần phải chú trọng tu dưỡng các thầy cô giáo giảng dạy cho các em. Thầy đạo đức, lối sống, rèn luyện bản lĩnh trước cô giáo không gương mẫu trong lối sống, những cám dỗ của cuộc sống đời thường trong đạo đức, trong cư xử thì làm sao có để xứng đáng là người thầy khi đứng trước thể thuyết phục sinh viên thực hiện xây dựng sinh viên. môi trường văn hoá. Nhưng trước khi cư xử Tuy nhiên, dù trong lĩnh vực nào thì cán tốt với sinh viên thì giảng viên nên cư xử tốt bộ cũng đều phải làm gương. Trong quan hệ với đồng nghiệp của mình. với cấp dưới cần chân thành, khoan dung, đặt Để phát huy sự gương mẫu của giảng sự phát triển của đơn vị lên trên hết. Mỗi lời viên, vai trò của Khoa, của Bộ môn rất quan nói, hành động của cán bộ, dù ở cấp nào cũng trọng. Ban chủ nhiệm khoa, trưởng, phó bộ phải thể hiện được sự tôn trọng đối với cấp môn phải kịp thời nắm bắt sự phản ánh của dưới, đối với sinh viên. Cán bộ, giảng viên sinh viên đối với giảng viên về vấn đề này để phải biết bảo vệ uy tín của nhà trường, của trao đổi trực tiếp với giảng viên nhằm khắc đồng nghiệp thông qua lời nói và hành động. phục, sửa chữa. Khoa, bộ môn không chỉ quản Không những trong giao tiếp, ứng xử lý giảng viên về chuyên môn mà phải quản mà cán bộ phải gương mẫu trong việc xây lý một cách toàn diện. Bởi vì không chỉ có dựng quan hệ thân thiện với mọi người xung sự yếu kém về chuyên môn làm giảm uy tín quanh, trong tham gia các hoạt động văn của khoa, bộ môn, của nhà trường mà chính nghệ, thể dục thể thao, trong hoạt động nhân đạo đức, lối sống, cư xử, tinh thần trách nhiệm đạo, từ thiện.v.v. Nếu cán bộ không gương của giảng viên đối với sinh viên cũng có ảnh mẫu thì rất khó để cấp dưới, sinh viên thuận hưởng không nhỏ. Đối với người Việt Nam và theo sự điều hành, quản lý của mình. Bởi vì một số nước chịu ảnh hưởng của Nho giáo thì “cán bộ đi trước, làng nước theo sau”. nhiều khi những cái được xem là không quan Ban chủ nhiệm khoa cần lựa chọn trọng đối với các nước phương Tây lại là rất những giảng viên thực hiện tốt trong hoạt quan trọng đối với các nước này. Sự nhắc nhở động xây dựng môi trường văn hoá đề nghị của cán bộ khoa, bộ môn đối với giảng viên về nhà trường khen thưởng để kịp thời động vấn đề này cũng cần tế nhị, không ngoài mục viên, khuyến khích. đích xây dựng để tốt hơn, hoàn thiện hơn. 4.3. Khơi dậy tích tích cực của sinh Ban chủ nhiệm khoa nên phối hợp với viên trong xây dựng môi trường văn hoá tổ công đoàn, tổ nữ công của khoa thì vấn Sinh viên ở lứa tuổi vốn sôi nổi, năng đề này sẽ được mang lại hiệu quả hơn. Khoa động nên nếu được cổ vũ, khuyến khích thì cũng cần xây dựng tiêu chí văn hoá của khoa sẽ rất hăng hái, tích cực trong mọi hoạt động, để mọi người cùng thống nhất thực hiện. góp phần tạo nên một môi trường văn hoá Khoa rất cần những giảng viên giỏi chuyên phong phú, đa dạng. 25
Trường Đại học Kinh tế Nghệ An Để khơi dậy tính tích cực của sinh viên càng cần phải phát huy vai trò của Đoàn và trong xây dựng môi trường văn hoá, xin đề Hội. Các tổ chức này có thể phát huy vai trò xuất một số vấn đề sau: của mình thông qua một số hoạt động sau. - Đẩy mạnh công tác tuyên truyền để - Tổ chức các hoạt động phong trào sinh viên hiểu được tầm quan trọng, ý nghĩa phong phú, đa dạng để thu hút sinh viên tham của việc xây dựng môi trường văn hoá trong gia như các diễn đàn, nói chuyện chuyên đề, nhà trường. các câu lạc bộ, nhóm tình nguyện. - Thành lập các câu lạc bộ theo sở thích - Kịp thời nắm bắt diễn biến tư tưởng về văn hoá, nghệ thuật và vận động sinh viên trong sinh viên để giải toả vướng mắc đồng đăng ký tham gia. Chẳng hạn như các câu lạc thời ngăn chặn những tư tưởng, lối sống tiêu bộ: hát dân ca; đàn ghi ta; múa; cờ vua, cầu cực, thiếu lành mạnh. lông; bóng bàn; khiêu vũ. - Vận động các sinh viên quốc tế tham - Phát động phong trào rèn luyện thể gia xây dựng môi trường văn hoá như tham thao theo gương Chủ tịch Hồ Chí Minh, vận gia biểu diễn văn nghệ, thể dục thể thao, hoạt động sinh viên tham gia môn thể thao mà động nhân đạo từ thiện, hoạt động xã hội, thi mình yêu thích. tìm hiểu về văn hoá Việt Nam, văn hoá các - Tổ chức các buổi nói chuyện về lối nước có sinh viên tham gia học ở trường. Lập sống, về kỹ năng mềm, các buổi giao lưu văn các nhóm để giúp đỡ các em khắc phục khó hoá, thể dục thể thao giữa các khoa, giữa các khăn trong học tập, trong cuộc sống. Tạo môi khoá trong khoa. trường thân thiện để các em không thấy cô - Tổ chức thi tìm hiểu về văn hoá của nhà đơn, lạc lõng khi học ở trường... trường với nội dung về quy chế ứng xử văn Tóm lại, một trường đại học muốn khẳng hoá, về lịch sử và truyền thống của trường. định vị thế và uy tín của mình thì có rất nhiều 4.4. Phát huy vai trò của các đoàn thể vấn đề cần giải quyết, trong đó không thể trong nhà trường không chú trọng xây dựng môi trường văn Trong trường đại học, sinh viên có các hoá. Một môi trường văn hoá lành mạnh, tiên đoàn thể là Đoàn Thanh niên, Hội sinh viên. tiến, văn minh sẽ góp phần quan trọng khẳng Trong bối cảnh xây dựng nền kinh tế thị trường định giá trị của nhà trường. Muốn thực hiện và trước sự tác động tiêu cực của văn hoá ngoại tốt nhiệm vụ xây dựng môi trường văn hoá, lai, nhiều giá trị văn hoá thiếu chuẩn mực, thái trước hết, cần có trí tuệ và ý chí quyết tâm, độ, hành vi, lối sống lệch chuẩn, tệ nạn xã hội sự đồng thuận của Ban lãnh đạo, giảng viên, đang ngày càng gia tăng trong sinh viên thì nhân viên và toàn thể sinh viên./. 26
Tạp chí Khoa học, Tập 1, Số 2, Tháng 12/2022 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, t.1, Hà Nội. 2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2014). Nghị quyết Hội nghị trung ương lần thứ 9 khoá XI, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam. 3. Thủ tướng Chính phủ (2018). Đề án xây dựng văn hoá ứng xử trong trường học giai đoạn 2018- 2025 (ban hành kèm theo Quyết định số 1299/QĐ- TTg ngày 3/10/2018. 4. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2017). Công văn số 282/BGDDT-CTHSSV về việc đẩy mạnh xây dựng môi trường văn hoá trong trường học, ngày 25/1. 5. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2017). Thông tư Ban hành quy định về kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục đại học, số 12/2017- TT-BGDDT, ngày 19/5. SUMMARY BUILDING CULTURAL ENVIRONMENT IN UNIVERSITIES Doctor Nguyen Thi Lan Former Dean of Faculty of Political Theory Cultural environment is one of the necessary conditions for the development of universities. Therefore, establishing a cultural environment is the factor that promotes the affirmation of the University’s position and prestige and “Building and developing Vietnamese people to meet the requirements of sustainable development of the country”. In recent years, many universities have paid attention to the practice of building a cultural environment and have achieved many achievements. However, there are still many limitations, so it is necessary to strongly promote this activity. Appropriate solutions for the university to create a healthy environment is the key role in gaining the effectiveness of establishing an advanced and civilized cultural environment. Keywords: cultural environment, universities 27

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.