TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG NAM
KHOA: LÝ – HÓA – SINH
----------
NGÔ THỊ HOÀI THƯƠNG
XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG NGÂN
HÀNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN
CHƯƠNG II, III, IV MÔN SINH HỌC LỚP 6
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Quảng Nam, tháng 4 năm 2015
1
PHẦN I. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Xác định mục tiêu giáo dục là hàng đầu. Đảng và nhà nước ta luôn khẳng
định phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho
phát triển. Chính vì thế toàn nghành phải có trách nhiệm để nâng cao chất lượng
của giáo dục.
Để thực hiện tốt mục tiêu giáo dục mà đảng đề ra, ngoài việc hoàn thiện
một khối lượng tri thức khoa học, đổi mới nội dung thì cần thiết phải không
ngừng đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá.
Kiểm tra, đánh giá có vai trò vô cùng quan trọng, là một biện pháp để nâng
cao chất lượng bộ môn. Đó là khâu mở đầu của quá trình dạy học, đồng thời cũng
là khâu kết thúc của quá trình dạy học này để mở ra một quá trình dạy học khác
cao hơn, đồng thời nó cũng có tác động điều tiết trở lại quá trình đào tạo.
Thông qua việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh, giáo viên
nhận biết được khả năng giáo dục của mình, biết được phương pháp, cách thức
giáo dục nào là tối ưu với học sinh. Đồng thời qua đó, học sinh cũng tự biết được
khả năng của mình tới đâu để cố gắng phát triển toàn diện.
Thực tế, dạy học là một quá trình khép kín, để điều chỉnh quá trình này một
cách có hiệu quả thì bản thân cả người dạy và người học đều phải tiếp thu được
những ‘‘thông tin ngược’’ từ việc kiểm tra, đánh giá tri thức.
Tuy nhiên, qua khảo sát sơ bộ hầu hết các giáo viên dạy học môn sinh học
tại các trường THCS không sử dụng câu hỏi TNKQ trong kiểm tra, đánh giá hoặc
câu trả lời TNKQ được sử dụng chỉ là các câu dạng câu nhiều lựa chọn, kiểm tra
mức độ nhận thức ở dạng hiểu, các câu hỏi biên soạn thiếu tính hệ thống, vi
phạm các quy tắc biên soạn câu hỏi TNKQ.
Căn cứ vào đặc điểm môn học và với mong muốn góp phần để nâng cao
chất lượng kiểm tra, đánh giá trong dạy học sinh học, tôi chọn đề tài: “Xây dựng
và sử dụng hệ thống ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm khách quan chương II, III,
IV môn sinh học lớp 6 ” để làm bài khóa luận này.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
2
- Xây dựng ngân hàng câu hỏi TNKQ theo chuẩn kiến thức sinh học 6.
- Xây dựng quy trình sử dụng ngân hàng câu hỏi TNKQ học tập môn sinh
học 6.
- Đánh giá hiệu quả của việc xây dựng và sử dụng ngân hàng câu hỏi TNKQ
kết quả học tập môn sinh học 6.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Nguyên tắc, quy trình xây dựng câu hỏi TNKQ theo chuẩn kiến thức, kỹ
năng môn sinh học 6.
- Sử dụng câu hỏi TNKQ trong kiểm tra đánh giá.
1.4. Phạm vi nghiên cứu.
- Xây dựng các câu hỏi TNKQ theo chuẩn cho các chương II, III, IVsách
giáo khoa sinh học 6.
- TNSP: trương THCS Nguyên Huê
thanh phô Tam Ky, tınh Quang Nam
- Thời gian: từ thang 12/ 2015 đên thang 3/2016.
1.5. Phương pháp nghiên cứu
Để đạt được các mục tiêu đề ra ở trên chúng tôi sử dụng các phương pháp
nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu bằng lí thuyết: nghiên cứu các tài liệu có liên
quan để xây dựng cơ sở lí luận của đề tài:
+ Nghiên cứu các văn bản nghị quết của Đảng và Nhà nước, của Bộ giáo
dục và đào tạo về đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá.
+ Nghiên cứu lí thuyết về kỹ thuật xây dựng và sử dụng câu hỏi TNKQ.
+ Nghiên cứu chương trình SGK Sinh học 6 THCS: tìm hiểu các mục
đích, nội dung chương trình; xác định các mục tiêu kiến thức trọng tâm của
chương trình II và chương trình III Sinh học 6 THCS cần khai thác. Từ đó xác
định tính đặc trưng về tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng các câu hỏi TNKQ sử dụng
kiểm tra, đánh giá.
- Phương pháp điều tra
+ Điều tra học sinh: chúng tôi tiến hành điều tra thái độ, nhận thức của
học sinh đối với việc học môn Sinh học. Từ kết quả điều tra về thái độ học tập
3
của học sinh đối với bộ môn Sinh học, những sai sót về kiến thức của học sinh
giúp ta xác định được nguyên nhân và đưa ra hướng khắc phục khi xây dựng các
câu hỏi TNKQ.
+ Điều tra giáo viên: cũng bằng các câu hỏi trắc nghiệm, chúng tôi có thể
điều tra giáo viên trên diện rộng. Dựa vào kết quả điều tra, chúng tôi tìm hiểu
được tình hình sử dụng ngân hàng câu hỏi TNKQ trong KTĐG kết quả học tập
môn Sinh học 6.
+ Chất lượng câu hỏi TNKQ:
- Phương pháp lấy ý kiến của chuyên gia: để tăng chất lượng của các câu hỏi
TNKQ, chúng tôi cần tới không chỉ trình độ của người viết mà còn kinh nghiệm
sử dụng ngôn từ trong diễn đạt kiến thức, kiến thức về việc kiểm định câu hỏi. Vì
vậy, chúng tôi cần sử dụng phương pháp chuyên gia bằng việc tổ chức lấy ý kiến
của đồng nghiệp và người làm bài TNKQ về tất cả các khía cạnh của câu hỏi.
- Phương pháp TNSP
+ Chọn nội dung, nơi thực nghiệm (chương II,III, IV sinh học 6 trương
THCS Nguyễn Huệ)
+ Xây dựng nhân hàng câu hỏi
+ Tiến hành thực nghiệm: phát phiếu câu hỏi
+ Xử lí kết quả.
- Phương pháp thống kê toán học:
+ Hệ thống hóa được cơ sở lí luận về việc xây dựng và sử dụng câu hỏi
TNKQ trong kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn sinh học 6.
+ Xác định quy trình xây dựng ngân hàng câu hỏi TNKQ Sinh học 6.
+ Xây dựng ngân hàng câu hỏi và kiểm định ngân hàng câu hỏi.
+ Xây dựng được quy trình sử dụng câu hỏi.
1.6. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Phân tích cơ sở lí luận chung về phương pháp dạy học, vận dụng các câu
hỏi, bài tập TNKQ trong dạy học môn sinh học.
- Xây dựng các câu hỏi TNKQ để kiểm tra, đánh giá tri thức, kỹ năng của
học sinh sau khi học.
4
1.7. Ý nghĩa của đề tài
Đề tài này là tài liệu tham khảo bổ ích cho giáo viên và sinh viên trong
việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh. Đồng thời, góp thêm tiếng
nói vào việc nâng cao hiệu quả kiểm tra, đánh giá môn sinh học theo nội dung
chương trình cải cách nhằm phát triển không ngừng chất lượng giáo dục đào tạo
ở các trường THCS hiện nay.
1.8. Bố cục đề tài
Trong khuôn khổ khóa luận này, ngoài phần mở đầu, phần kết luận và các
mục phụ khác thì phần nội dung gồm có các chương chính sau:
PHẦN I. MỞ ĐẦU
PHẦN II. NỘI DUNG
- Chương 1: Cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài.
- Chương 2: Nghiên cư
u va xây dựng bộ câu hỏi TNKQ trong kiểm tra,
đánh giá chương II, III, IV môn sinh học 6 ở trường THCS.
- Chương 3: Thực nghiệm sư phạm.
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
PHẦN IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO
