An toàn vệ sinh lao động hóa chất: Kinh nghiệm và quy định trong ngành

Hình 1: Không khí vào phi ti tn ph nang, ni ó xy ra s trao i gia oxy (O2) và cacbonic (CO2)

$i vi ngi lao ng trong công nghip, hít th là ng vào thông thng và nguy him nht nht. Vi

din tích b mt phi 90m2  mt ngi ln khe mnh; trong ó có 70 m2 là din tích tip xúc ca ph nang;

ngoài ra còn có mt mng li mao mch vi din tích 140 m2, dòng máu qua phi nhanh và nhiu to iu

kin d' dàng cho s hp thu qua ph nang vào mao mch ca các cht có trong không khí; và bình thng

mt ngi lao ng hít khong 8,5m3 không khí trong mt ca làm vic 8 gi. Vì vy, h thng hô hp thc s

là ng vào thun tin cho hóa cht.

Trong khi th, không khí có l#n hóa cht vào m!i hoc m m, qua h(ng, khí qun và cui cùng ti vùng trao

i khí, ti ó hóa cht l)ng (ng li hoc khuch tán qua thành mch vào máu.

Mt hóa cht khi l(t vào ng hô hp s kích thích màng nhy ca ng hô hp trên và ph qun- ây là

du hiu cho bit s hin din ca hóa cht. Sau ó, chúng s xâm nhp sâu vào phi gây tn thng phi

hoc lu hành trong máu.

Mc  thâm nhp ca các ht b%i vào c th ph% thuc vào kích thc ht và tính tan ca chúng. Ch" nhng

ht nh (ng kính nh hn 1/7000 mm) mi ti c vùng trao i khí. Nhng ht b%i này s l)ng (ng 

ó hoc khuch tán vào máu tùy theo  tan ca hóa cht. Nhng ht b%i không hòa tan gn nh c loi

tr bi b phn làm sch ca phi. Nhng ht b%i ln hn s c lông m!i gi li hoc l)ng (ng d(c theo

khí, ph qun, cui cùng chúng s c chuyn ti h(ng và nut, ho, hay khc ra ngoài.

Hình 2: Hình nh bên trái cho bit khi bình dung dch ty nhn  m thì hi c thoát ra. Hình nh bên phi

cho bit khi y kín bình s gim nguy tip xúc vi hi c.

Ghi nh:

Phi c bit chú ý các hóa cht  dng hi, khói, b%i hoc khí bi chúng có th vào c th d' dàng qua

ng hô hp.

Câu hi tho lun:

1- Lp danh sách các hóa cht  ni bn ang làm vic có th xâm nhp vào c th qua ng hô hp.

2- Mô t các bin pháp  phòng i vi các hóa cht này mà c s ca bn ang áp d%ng.

b- Hp th hóa cht qua da

Mt trong nhng ng xâm nhp ca hóa cht vào c th là qua da. $ dày ca da cùng vi s  m hôi

và t chc m*  lp di da có tác d%ng nh mt hàng rào bo v chng li vic hóa cht xâm nhp vào c

th và gây các tn thng cho da.

Hóa cht dây dính trên da có th có các phn ng sau:

- Phn ng vi b mt ca da gây viêm da x phát;

- Xâm nhp qua da, kt hp vi t chc protein gây cm ng da.

- Xâm nhp qua da vào máu.

Nhng hóa cht có dung môi thm qua da hoc cht d' tan trong m* [1] (nh các dung môi hu c và phê

nol) d' dàng thâm nhp vào c th qua da. Nhng hóa cht này có th thm vào qun áo làm vic mà ngi

lao ng không bit. $iu kin làm vic nóng làm các l+ chân lông  da m rng hn c!ng to iu kin cho

các hóa cht thâm nhp qua da nhanh hn. Khi da b tn thng do các vt xc hoc các bnh v da thì

nguy c b hóa cht thâm nhp vào c th qua da s tng lên.

Câu hi tho lun

1-Lp danh sách nhng hóa cht  ni bn làm vic có th hp th% qua da.

2- Mô t các bin pháp phòng tránh s tip xúc ca da vi các hóa cht này mà c s ca bn ang áp d%ng.

c- Qua ng tiêu hóa

Do bt cn  cht c dính trên môi, m m r i vô tình nut phi hoc n, ung, hút thuc trong khi bàn tay

dính hóa cht hoc dùng thc n và  ung b nhi'm hóa cht là nhng nguyên nhân ch yu  hóa cht

xâm nhp vào c th qua ng tiêu hóa (Hình 3).

[1] Các cht càng d' tan trong m* thì c tính cho h thn kinh càng cao. $ hòa tan trong m* c biu th

b,ng h s Owerton Mayer là t- s gia  hòa tan ca mt cht trong m* so vi nc. Ví d% benzen có h

s 300 c hn ru etylic có h s là 2,5.

Hình 3: Tht nguy him khi n, ung hoc hút thuc  ni làm vic có s& d%ng hóa cht. Thc n,  ung có

th b nhi'm bn do tay bn hoc do hi hóa cht.

Ngoài ra, có mt s ht b%i t ng th l(t vào h(ng và sau ó theo nc b(t vào ng tiêu hóa.

H tiêu hóa bao g m thc qun, d dày, rut non và rut già. S hp th% thc n và các cht khác (g m c

hóa cht nguy him) ban u xy ra  rut non.

Thông thng hóa cht hp th% qua ng tiêu hóa ít hn so vi 2 ng trên, hn na tính c s gim khi

qua ng tiêu hóa do tác ng ca dch d dày và dch t%y.

* Ghi nh:

Nu bn n hoc ung ti ni làm vic, bn có th a hóa cht nguy him vào c th qua h tiêu hóa bi

hóa cht có th nhi'm vào thc n hoc d%ng c% n nh bát, .a...

Câu hi tho lun

1- Lp danh sách nhng hóa cht  ni bn làm vic có th xâm nhp vào c th qua h tiêu hóa.

2- Lit kê mt vài bin pháp n gin có th làm  tránh nut phi hóa cht?

1.2- Loi hóa cht tip xúc

$c tính lý, hóa ca hóa cht quyt nh kh nng xâm nhp ca nó vào c th con ngi, ch/ng hn: các

hóa cht d' bay hi s có kh nng to ra trong không khí ti ni làm vic mt n ng  cao; các cht càng d'

hòa tan trong dch th, m* và nc thì càng c...

Do các phn ng lý hóa ca cht c vi các h thng c quan tng ng mà có s phân b c bit cho

tng cht:

+ Hóa cht có tính in ly nh chì, bary, tp trung trong xng, bc vàng  trong da hoc l)ng (ng trong

gan, thn di dng phc cht.

+ Các cht không in ly loi dung môi hu c tan trong m* tp trung trong các t chc giu m* nh h thn

kinh.

+ Các cht không in ly và không hòa tan trong các cht béo kh nng thm vào các t chc ca c th kém

hn và ph% thuc vào kích thc phân t& và n ng  cht c.

Thông thng khi hóa cht vào c th tham gia các phn ng sinh hóa hay là quá trình bin i sinh h(c: oxy

hóa, kh& oxy, thy phân, liên hp. Quá trình này có th xy ra  nhiu b phn và mô trong ó gan có vai trò

c bit quan tr(ng. Quá trình này thng c hiu là quá trình phá v* cu trúc hóa h(c và gii c, song có

th s to ra sn phm ph% hay các cht mi có hi hn các cht ban u.

Tùy thuc vào tính cht lý, hóa, sinh mà mt s hóa cht nguy him s c ào thi ra ngoài:

+ Qua rut : ch yu là các kim loi nng.

+ Qua mt: Mt s cht c c chuyn hóa r i liên hp sunfo hoc glucuronic r i ào thi qua mt.

+ Qua hi th có th ào thi mt s ln cht c di dng khí hi.

+ Cht c có th còn c ào thi qua da, sa m.

$ng ào thi cht c rt có giá tr trong vic chn oán và iu tr nhi'm c ngh nghip.

Mt s hi, khí c có mùi làm cho ta phát hin thy có chúng ngay c khi n ng  n,m di mc cho phép

ca tiêu chun v sinh. Nhng sau mt thi gian ng)n, mt s s mt mùi khin ta không cm nhn c na

và d' dàng b nhi'm c (ví d% H2S). Mt s hi, khí c không có mùi và li không gây tác ng kích thích

vi ng hô hp. $ây là loi rt nguy him, bi l ta không th phát hin c b,ng trc giác ngay c khi

chúng vt quá tiêu chun v sinh cho phép.

1.3- Nng  và thi gian tip xúc

V nguyên t)c, tác hi ca hóa cht i vi c th ph% thuc vào lng hóa cht ã hp thu. Trong trng

hp hp thu qua ng hô hp, lng hp thu ph% thuc chính vào n ng  ca hóa cht trong không khí và

thi gian tip xúc. Thông thng, khi tip xúc trong thi gian ng)n nhng vi n ng  hóa cht cao có th gây

ra nhng nh hng cp tính (nhi'm c cp), trong khi ó tip xúc trong thi gian dài nhng vi n ng 

thp s xy ra hai xu hng: hoc là c th chu ng c, hoc là hóa cht c tích lu0 vi khi lng

ln hn,  li nh hng mãn tính.

1.4- nh hng kt hp ca các hóa cht

Hot ng ngh nghip thng không ch" tip xúc vi mt loi hóa cht. Hu nh cùng mt lúc, ngi lao

ng phi tip xúc vi hai hoc nhiu hóa cht khác nhau. nh hng kt hp khi tip xúc vi nhiu hóa cht

thng thiu thông tin. Mt khác, khi xâm nhp vào c th gia hai hay nhiu hóa cht có th kt hp vi

nhau to ra mt cht mi vi nhng c tính khác h/n và s có hi ti sc khe hn tác hi ca tng hóa

cht thành phn (c!ng có th là tác hi s gim [1]). Ch/ng hn nh khi hít phi tetra clorua cacbon (CCl4)

trong mt thi gian ng)n s không b nhi'm c nhng khi ã ung dù ch" mt lng nh ru etylic

(C2H5OH) thì s b ng c mnh có th s d#n ti t& vong.

Dù th nào i na c!ng nên tránh hoc gim ti mc thp nht vic tip xúc vi nhiu loi hóa cht ti ni

làm vic (Hình 4).

Hình 4: Tác hi kt hp ca hai hóa cht có th còn ln hn tng tác hi ca tng hóa cht thành phn.

* Ghi nh:

Tránh tip xúc cùng lúc vi nhiu hóa cht hóa cht. S kt hp gia các hóa

1.5- Tính mn cm ca ngi tip xúc

Có s khác nhau ln trong phn ng ca m+i ngi khi tip xúc vi hóa cht. Tip xúc vi cùng mt lng

trong cùng mt thi gian mt vài ngi b nh hng trm tr(ng, mt vài ngi b nh hng nh, có th có

mt s ngi nhìn bên ngoài không thy có biu hin gì.

Phn ng ca tng cá th ph% thuc vào la tui, gii tính và tình trng sc khe... Thí d%: tr1 em nhy cm

hn ngi ln; bào thai thng rt nhy cm vi hóa cht... Do ó vi m+i nguy c tim n, cn xác nh các

bin pháp cn tr(ng khác nhau vi các i tng c% th.

Câu hi tho lun

1. Ti ni bn ang làm vic, có nhóm ngi lao ng hoc ngi lao ng nào phi tip xúc vi nhiu loi

hóa cht trong cùng mt thi gian không? Nu có th hãy lit kê (di dng ngh, công vic)

2. Lp danh sách các hóa cht ã c s& d%ng.

3. Ni bn làm vic có nhng nhóm ngi lao ng nào c bit m#n cm vi hóa cht?

1.6- Các yu t làm tng nguy c ngi lao ng b nhim c

- Vi khí hu:

+Nhit  cao: làm tng kh nng bay hi ca cht c, tng tun hoàn, hô hp do ó làm tng kh nng hp

thu cht c.

+ $ m không khí tng: làm tng s phân gii ca mt s hóa cht vi nc, tng kh nng tích khí li 

niêm mc, làm gim thi c b,ng m hôi, do ó c!ng làm tng nguy c b nhi'm c.

- Lao ng th lc quá sc làm tng tun hoàn, hô hp và tng mc  nhi'm c.

- Ch  dinh d*ng không  hoc không cân i làm gim sc  kháng ca c th...

2. Tác hi ca hóa cht i vi c th con ngui

An toàn vệ sinh lao động trong ngành liên quan đến hóa chất

Tham khảo tài liệu 'an toàn vệ sinh lao động trong ngành liên quan đến hóa chất', khoa học tự nhiên, công nghệ môi trường phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi