http://www.ebook.edu.vn 1
Lời nãi đầu
Axit sunfuric lµ mét axit v« c¬ rÊt quan träng ®èi víi ngµnh c«ng nghiÖp ho¸ chÊt
nãi riªng, ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung. Chóng ta cã thÓ b¾t gÆp axit nµy trong
c¸c ngµnh s¶n xuÊt ph©n bãn, thuèc trõ s©u, chÊt giÆt röa tæng hîp, t¬ sîi ho¸ häc, chÊt
dÎo, s¬n mµu, phÈm nhuém, d−îc phÈm, chÕ biÕn dÇu má, chÕ biÕn pin ¾c qui… Hµng
n¨m c¸c n−íc trªn thÕ giíi s¶n xuÊt kho¶ng 160 triÖu tÊn H2SO4
(sè liÖu ®−îc lÊy tõ s¸ch gi¸o khoa ho¸ häc líp 10 n¨m 2006). Tuy nhiªn, viÖc s¶n xuÊt
mét sè l−îng lín axit nh− vËy còng g©y ra nh÷ng t¸c h¹i to lín ®èi víi m«i tr−êng. Bëi
vËy, trong giíi h¹n bµi b¸o c¸o chuyªn ®Ò nµy, chóng t«i sÏ tr×nh bµy mét sè vÊn ®Ò chÝnh
nh− sau:
+ T×nh h×nh s¶n xuÊt axit sunfuaric trªn thÕ giíi.
+ C«ng nghÖ s¶n xuÊt Axit sunfuric (b»ng hai ph−¬ng ph¸p: ph−¬ng ph¸p tiÕp xóc
vµ ph−¬ng ph¸p th¸p ®Öm.Träng t©m vÉn lµ ph−¬ng ph¸p tiÕp xóc).
+ §Æc tr−ng vÒ dßng th¶i vµ c¸c chÊt th¶i quan träng nhÊt.
+ Mét sè ph−¬ng ph¸p gi¶i quyÕt « nhiÔm theo h−íng: qu¶n lý, gi¶m thiÓu, xö lý.
(T−¬ng øng víi mçi vÊn ®Ò sÏ lµ mét phÇn lín ®−îc chóng t«i tr×nh bµy).
TÌNH HÌNH SẢN XUẤT AXIT SULFURIC TRÊN THẾ GIỚI
---------------
60% lượng axit sulfuric trên thế giới được sử dụng để sản xuất phân bón. Hiện nay,
Mỹ tiêu thụ 25% thị trường axit sulfuric toàn cầu, tiếp theo là các nước CNXH ở Châu Á
http://www.ebook.edu.vn 2
chiếm 17%. Châu Phi, Tây Âu, Nga cũng là những nơi tiêu thụ lớn, mỗi nơi tiêu thụ
khoảng 10% lượng axit trên toàn thế giới.
Năm 2002,có khoảng 170 triệu metric tons axit sulfuric được sản xuất trên toàn
thế giới
Năm 2001, cả thế giới sản xuất được 165 triệu tấn axit sulfuric tương đương 8 tỉ
USD
- Năm 1999, Chi Lê sản xuất được 2,5 triệu tấn axit sulfuric trong một năm chiếm
khoảng 1,7 tổng lượng sản xuất toàn thế giới.Năm 2005, sản xuất được 6 triệu tấn.
- Bởi những đặc tính quan trọng, axit sulfuric được xem như là một chất chỉ thị
cho một nền công nghiệo phát triển của một đất nước.Bên dưới là tổng số axit sulfuric đã
sản xuất ra ở Mỹ trong suốt 7 thập kỉ đầu tiên của thế kỷ:
Note: 1 short ton = 2000 lb. (whereas a metric ton = 2205 lb. and a long ton = 2240
lb.)
Figure 1-1, Source: "US Bureau of the Census, Historical Statistics from Colonial Times
to 1970."
Việc sản xuất axit sulfuric đã yếu đi sau khi nước Mỹ bị cuốn vào cuộc chiến
tranh thế giới lần thứ nhất (1917-1919) và sau khi khôi phục lại thị trường thương mại trên
http://www.ebook.edu.vn 3
thế giới. Giai đoạn chiến tranh (1940-1965) là giai đoạn phát triển mạnh nhất của nền kinh
tế Mỹ, kéo theo đó là sự gia tăng mạnh mẽ của ngành công nghiệp sản xuất axit sulfuric.
- Giai đoạn 1990 – 1994 t×nh h×nh xuất nhập khẩu axit sulfuric của Mỹ là:
Năm Nhập khẩu (triệu tấn) Xuất khẩu (triệu tấn)
1990 1,7 147
1991 1,8 139
1992 2,0 144
1993 2,4 136
1994 2,1 170
- Công nghiệp sản xuất axit sulfuric ở Australia: Australia sản xuất được 500 tấn
axit trong một ngày tương đương với 500.000 tấn axit trong một năm.
- Trong những năm 1995- 2005, tiêu thụ axit sulfuric trên thế giới đã tăng 29% bất
chấp viêc giảm 20% trong những năm 1988-1993.Theo đánh giá của các nhà chuyên môn
thì tiêu thụ axit sulfuric trên thế giới sẽ tăng khoảng 2,6% trong giai đoạn 2005 – 2010 nếu
tình hình phát triển kinh tế trên thế giới vẫn ổn định như hiện nay. Các nước XHCN ở
Châu Á vẫn là thị trường chính, chiếm khoảng 23% lượng tiêu thụ trên thế giới, tiếp theo
là Mỹ tiêu thụ khoảng 20%. Các nước ở Châu Phi, Trung và Nam Mỹ, Tây Âu tiêu thụ
khoảng 10%. Trong năm 2005, cả thế giới tiêu thụ hết khoảng 190 triệu tần axit sulfuric
tương đương với giá trị là 10 tỉ USD.
Đồ thị tiêu thụ axit sulfuric trên thế giới trong năm 2005:
http://www.ebook.edu.vn 4
http://www.ebook.edu.vn 5