ÁP XE NÃO DO TAI ÁP XE NÃO DO TAI
Ị Ầ Ị Ầ
Ọ Ọ
TS. QUÁCH TH C N TS. QUÁCH TH C N BV TAI MŨI H NG TW BV TAI MŨI H NG TW
ĐĐ I CẠI CẠ ƯƠƯƠNGNG
ấ ấ ứ ứ
ồ ồ ạ t là VTXC m n tính h i viêm ạ t là VTXC m n tính h i viêm
úng đđúng
ỷ ệ ử ỷ ệ ử ủ ế Bi n ch ng c a VTXC c p, ế ủ Bi n ch ng c a VTXC c p, m nạm nạ ệ ặ Đ c bi ệ ặ Đ c bi ạ ể ồ i não và ti u não đđ i não và ti u não Bao g m ápxe ạ ể ồ Bao g m ápxe ẻ ờ ớ ưư i l n và tr em ặ ả i l n và tr em G p c ng ẻ ờ ớ ặ ả G p c ng ị ề ộ ệ ế đđi u tr không i u tr không N u phát hi n mu n và ề ị ộ ệ ế N u phát hi n mu n và t vong cao t vong cao l l t t
Ệ Ệ
NGUYÊN NHÂN VÀ B NH SINH NGUYÊN NHÂN VÀ B NH SINH
p xe ®¹i n·o 1/ 1/ ¸¸p xe ®¹i n·o Chia lµm 2 giai ®o¹n Chia lµm 2 giai ®o¹n Giai ®o¹n tiÕn triÓn cña viªm nhiÔm tõ tai lªn mµng n·o Giai ®o¹n tiÕn triÓn cña viªm nhiÔm tõ tai lªn mµng n·o Viªm tiªu hñy x¬ng: hë trÇn hßm tai, sµo bµo, sµo ®¹o Viªm tiªu hñy x¬ng: hë trÇn hßm tai, sµo bµo, sµo ®¹o mµng n·o mµng n·o §êng m¸u hoÆc khe hë bÊt thêng §êng m¸u hoÆc khe hë bÊt thêng Giai ®o¹n x©m nhËp tõ mµng n·o vµo 2 ®êng Giai ®o¹n x©m nhËp tõ mµng n·o vµo 2 ®êng §êng kÕ cËn: viªm – mµng n·o – tæ chøc n·o §êng kÕ cËn: viªm – mµng n·o – tæ chøc n·o §êng m¸u: æ ¸p-xe thêng ë s©u §êng m¸u: æ ¸p-xe thêng ë s©u
Ệ Ệ
NGUYÊN NHÂN VÀ B NH SINH NGUYÊN NHÂN VÀ B NH SINH
Ấ Ấ
Ờ ĐƯĐƯ NG TM: VIÊM ỜNG TM: VIÊM
Ố Ố
Ờ Ờ
Ề ĐĐÌNH VÀ ÌNH VÀ Ề
ĐĐƯƯ NG MÊ NHĨ: QUA C NG TI N NG MÊ NHĨ: QUA C NG TI N Ặ Ố Ộ Ị TÚI N I D CH HO C NG BÁN KHUYÊN Ộ Ị Ặ Ố TÚI N I D CH HO C NG BÁN KHUYÊN MÀNG NÃO ÁP XE NÃO MÀNG NÃO ÁP XE NÃO Ở Ở
ĐĐƯƯ NG XỠNG XỠ
PHÍA SAU MÊ NHĨ – PHÍA SAU MÊ NHĨ –
ƯƠƯƠNG: TB NG: TB XXƯƠƯƠNG NG ĐĐÁ MÀNG NÃO Á MÀNG NÃO
Ể ÁP XE TI U NÃO: Ể ÁP XE TI U NÃO: Ổ Ế PH BI N NH T LÀ Ổ Ế PH BI N NH T LÀ Ạ TĨNH M CH BÊN Ạ TĨNH M CH BÊN
Ả Ả
Ệ Ệ
Ẫ Ẫ GI I PH U B NH GI I PH U B NH
VÞ trÝ: 1/ 1/ VÞ trÝ: p xe ®¹i n·o: thïy th¸i d¬ng, mét sè ë xa æ viªm tai ¸¸p xe ®¹i n·o: thïy th¸i d¬ng, mét sè ë xa æ viªm tai p xe tiÓu n·o: ë 1/3 tríc b¸n cÇu tiÓu n·o ¸¸p xe tiÓu n·o: ë 1/3 tríc b¸n cÇu tiÓu n·o ¸¸p xe do viªm mª nhÜ: -> mÆt sau x¬ng ®¸ p xe do viªm mª nhÜ: -> mÆt sau x¬ng ®¸ p xe do viªm t¾c TMB: ë 2/3 sau x¬ng ®¸ ¸¸p xe do viªm t¾c TMB: ë 2/3 sau x¬ng ®¸ 2/ Sè lîng: 2/ Sè lîng: Cã thÓ mét æ hay nhiÒu æ Cã thÓ mét æ hay nhiÒu æ Vá ¸p xe: 3/ 3/ Vá ¸p xe: Cã 3 líp ë æ ¸p-xe míi Cã 3 líp ë æ ¸p-xe míi Líp ngoµi: tæ chøc n·o bÞ viªm phï nÒ xuÊt huyÕt Líp ngoµi: tæ chøc n·o bÞ viªm phï nÒ xuÊt huyÕt Líp gi÷a: tæ chøc n·o bÞ viªm mñ Líp gi÷a: tæ chøc n·o bÞ viªm mñ Líp trong: tæ chøc ho¹i tö lÉn mñ Líp trong: tæ chøc ho¹i tö lÉn mñ p xe cò: cã vá dµy vµ trë thµnh líp x¬ ¸¸p xe cò: cã vá dµy vµ trë thµnh líp x¬
Ả Ả
Ệ Ệ
Ẫ Ẫ GI I PH U B NH GI I PH U B NH
Vi khuÈn g©y bÖnh: 4/ 4/ Vi khuÈn g©y bÖnh: Thêng lµ Steptococcus Thêng lµ Steptococcus
Ngoµi ra: Staphylococcus, Pneumococus, E Coli, Ngoµi ra: Staphylococcus, Pneumococus, E Coli,
VK yÕm khÝ VK yÕm khÝ
5/ Qu¸ tr×nh h×nh thµnh æ ¸p – xe: 5/ Qu¸ tr×nh h×nh thµnh æ ¸p – xe: G® viªm n·o: tæ chøc n·o bÞ viªm phï nÒ lan táa G® viªm n·o: tæ chøc n·o bÞ viªm phï nÒ lan táa Giai ®o¹n mng mñ: phï nÒ gi¶m, BC ®a nh©n Giai ®o¹n mng mñ: phï nÒ gi¶m, BC ®a nh©n
tho¸i hãa + TC n·o bÞ ho¹i tö æ ¸p –xe trÎ cha æ ¸p –xe trÎ cha tho¸i hãa + TC n·o bÞ ho¹i tö cã vá cã vá
Giai ®o¹n nang hãa: cã vá bao quanh tói mñ, khu Giai ®o¹n nang hãa: cã vá bao quanh tói mñ, khu
tró víi søc ®Ò kh¸ng cña ngêi bÖnh tró víi søc ®Ò kh¸ng cña ngêi bÖnh
Ứ Ứ
Ệ Ệ
TRI U CH NG LÂM SÀNG TRI U CH NG LÂM SÀNG
ị ị
ể ả ể ả
ả ả
ạ ủ o n c a ápxe não: 4 giai đđo n c a ápxe não: ạ ủ 4 giai ắ đđ u:ầu:ầ ạ 1 Giai đđo n b t o n b t ắ ạ 1 Giai ồ VTXCMT h i viêm GGđđ VTXCMT h i viêm ồ ề N u ếN u ế đưđư c ợc ợ đđi u tr kháng sinh có th gi m tr/ch i u tr kháng sinh có th gi m tr/ch ề ề ạ 2 Giai đđo n ti m tàng: o n ti m tàng: ề ạ 2 Giai Kéo dài vài tu n ầ đđ n vài tháng ế ến vài tháng Kéo dài vài tu n ầ ớ ầ ẹ đđau au đđ u, gi m trí nh ố u, gi m trí nh S t nh , ớ ầ ố ẹ S t nh , ặ Chóng m t, nôn ặ Chóng m t, nôn ể ố Có th s t ể ố Có th s t
Ứ Ứ
Ệ Ệ
TRI U CH NG LÂM SÀNG TRI U CH NG LÂM SÀNG
ặ ặ
ọ ọ
đđói)ói)
ệ ệ ặ ặ
ạ ạ
ng không đđ uềuề
ưưng không
ệ ệ ẹ ố ẹ ố ộ ố ộ ố
ệ ệ
ể ể
ờ ờ
ạ ạo n toàn phát 3 Giai đđo n toàn phát 3 Giai ớ ứ ộ ồ G m 3 h i ch ng l n: ớ ứ ộ ồ G m 3 h i ch ng l n: ự ộ ọ a/ HC tăăng áp l c n i s : ng áp l c n i s : ự ộ ọ a/ HC t Nh c ứNh c ứ đđ u, nôn ( nôn d dàng, nôn v t, nôn lúc no ho c lúc ễ ầ u, nôn ( nôn d dàng, nôn v t, nôn lúc no ho c lúc ầ ễ ầ Tinh th n trì tr ầ Tinh th n trì tr ậ M ch ch m ho c nhanh nh ậ M ch ch m ho c nhanh nh Phù gai thị Phù gai thị ễ b/ HC nhi m trùng ễ b/ HC nhi m trùng ủ ế ứ Là tri u ch ng ch y u ủ ế ứ Là tri u ch ng ch y u ố ặ S t nh ho c không s t ố ặ S t nh ho c không s t M t s có bi u hi n VMN làm m tr/ch ápxe não M t s có bi u hi n VMN làm m tr/ch ápxe não
Ứ Ứ
Ệ Ệ
TRI U CH NG LÂM SÀNG TRI U CH NG LÂM SÀNG
HC ®Þnh khu: 3/ 3/ HC ®Þnh khu: Tïy thuéc vµo vÞ trÝ æ ¸p-xe Tïy thuéc vµo vÞ trÝ æ ¸p-xe ¸¸p-xe ®¹i n·o: p-xe ®¹i n·o: LiÖt 1/2 ngêi bªn ®èi diÖn LiÖt 1/2 ngêi bªn ®èi diÖn B¸n manh cïng bªn B¸n manh cïng bªn §éng kinh kiÓu Bravais – J ackson §éng kinh kiÓu Bravais – J ackson MÊt ng«n ng÷ MÊt ng«n ng÷ p-xe tiÓu n·o: ¸¸p-xe tiÓu n·o: MÊt th¨ng b»ng MÊt th¨ng b»ng Rèi lo¹n vËn ®éng chñ ®éng: qu¸ tÇm, rèi tÇm, mÊt liªn vËn, mÊt Rèi lo¹n vËn ®éng chñ ®éng: qu¸ tÇm, rèi tÇm, mÊt liªn vËn, mÊt
®ång vËn ®ång vËn
Gi¶m tr¬ng lùc c¬ Gi¶m tr¬ng lùc c¬ Rung giËt nh·n cÇu tù ph¸t Rung giËt nh·n cÇu tù ph¸t
Ứ Ứ
Ệ Ệ
TRI U CH NG LÂM SÀNG TRI U CH NG LÂM SÀNG
vong: vong:
ươương vào ng vào
ụ ẹ ạ ụ ẹ ạ ấ ấ ể ể t k t h nh nhân ti u t k t h nh nhân ti u
ế ạ 4/ Giai đđo n k t thúc o n k t thúc ế ạ 4/ Giai ử ị ề Không đưđư c ợc ợ đđi u tr BN t i u tr BN t ử ị ề Không ụ ẹ ậ t k t thùy thái d t ( t Hôn mê co gi ụ ẹ ậ t k t thùy thái d t ( t Hôn mê co gi khe Bichat) khe Bichat) ừ Hôn mê ng ng hô h p ( t ừ Hôn mê ng ng hô h p ( t ỗ ẩ ch m ỗ ẩ ch m não não l l
ỡ ổ ỡ ổ ỏ ỏ Hôn mê do viêm não lan t a ( v Hôn mê do viêm não lan t a ( v áp – xe) áp – xe)
Ứ Ứ
Ậ Ậ
Ệ Ệ
TRI U CH NG C N LÂM SÀNG TRI U CH NG C N LÂM SÀNG
ế ế ậ ậ ế ứ ế ứ ắ ắ ủ ố ủ ố ọ ọ
ạ ị Soi Soi đđáy m t: phù gai th , xung huy t võng m c áy m t: phù gai th , xung huy t võng m c ạ ị ầ Ch c dò t y s ng: c n h t s c th n tr ng ( áp ầ Ch c dò t y s ng: c n h t s c th n tr ng ( áp ng cao, DNT trong ho c ặ đđ c)ục)ụ
đđồồ
ọ ọ l c tựl c tự ăăng cao, DNT trong ho c ặ ụ ệ ụ ụCh p ĐM não Ch p ĐM não ệĐi n não Đi n não ụCh p CT scan là ph Ch p CT scan là ph ng pháp có giá trị ươương pháp có giá trị
Ể Ể
CÁC TH LÂM SÀNG CÁC TH LÂM SÀNG
ể ể
ạ đđ i não) ại não)
ể
ộ ộ
ưưa có khu trú a có khu trú
ọ ọ ễ ễ
ử ử t
ễ ễ
ệ ệ
ằ ằ
ử ử
ầ ầ vong do v vong do v
khó ch n ẩ đđoán oán t t
ứ đđ u kéo dài và âm ỉ u kéo dài và âm ỉ ứ ỡ ổ áp xe ỡ ổ áp xe
ể ể ể
ủ ủ
ớ ự ớ ự ấ ấ
ớ ớ
i áp –xe i áp –xe
ị Theo v trí ( áp xe ti u não, áp xe ị Theo v trí ( áp xe ti u não, áp xe ểTh lâm sàng: Th lâm sàng: áp xe c p: ấ áp xe c p: ấ chchưưa có v b c, viêm não r ng ch ỏ ọ a có v b c, viêm não r ng ch ỏ ọ HCMN rõ r tệ HCMN rõ r tệ ạ ấ Ch c dò hút ra ch t não nh t ạ ấ Ch c dò hút ra ch t não nh t ặ t ế vong Di n bi n n ng ặ ế Di n bi n n ng vong ạ ápxe m n tính: ạ ápxe m n tính: ứ ộ Không có h i ch ng nhi m trùng ứ ộ Không có h i ch ng nhi m trùng ự ộ ọ ỉ ể HC tHC tăăng áp l c n i s ch bi u hi n b ng nh c ng áp l c n i s ch bi u hi n b ng nh c ự ộ ọ ỉ ể ễ ỏ khó ch n ẩ ThThưư ng d b qua ờ ng d b qua ờ ễ ỏ ểTh màng não: Th màng não: ọ ổ ệ i quan tr ng c a DNT đđ i quan tr ng c a DNT Bi u hi n VMN v i s thay ệ ọ ổ Bi u hi n VMN v i s thay ấ đđi – nghĩ t ố ậ ẫ i – nghĩ t t lên – lâm sàng x u Sau ph u thu t th y tr/ch DNT t ấ ố ậ ẫ Sau ph u thu t th y tr/ch DNT t t lên – lâm sàng x u ậ ( quy lu t Borrier) ậ ( quy lu t Borrier)
Ế Ế
ế
ị ị
ỏ ỏ ả ả
Ể Ể TI N TRI N VÀ TIÊN TI N TRI N VÀ TIÊN LLƯƯ NGỢNGỢ ị hôn mê và t ử ề đưđư c ợc ợ đđi u tr vong hôn mê và t i u tr ếN u không ử ị ề vong N u không ạ ơơn áp xe ấ ợ ưư ng x u h ể ại não n áp xe đđ i não ng x u h áp xe ti u não tiên l ấ ợ ể áp xe ti u não tiên l ứ ộ ố ể N u ếN u ế đđi u tr kh i có th có m t s di ch ng: ề i u tr kh i có th có m t s di ch ng: ứ ộ ố ề ể ữ ấ ớ ộ ng kinh, gi m trí nh , m t ngôn ng .. đđ ng kinh, gi m trí nh , m t ngôn ng .. ữ ấ ớ ộ
Ị Ề Ề Ị ĐĐI U TR I U TR
Ị Ị Ạ Ạ
Ẫ Ẫ ĂĂN XN XƯƠƯƠNG CHŨM + NG CHŨM +
Ồ Ồ Ề I U TR NGO I KHOA ĐĐI U TR NGO I KHOA Ề Ệ Ậ PH U THU T TI T C Ệ Ậ PH U THU T TI T C D N LẪD N LẪ ƯƯU ÁP XE U ÁP XE Ị Ộ Ề ĐĐI U TR N I KHOA I U TR N I KHOA Ề Ị Ộ KHÁNG SINH KHÁNG SINH Ố ỐCH NG PHÙ NÃO CH NG PHÙ NÃO Ả Ệ Ụ ĐĐI N GI I I N GI B I PH Ả Ệ Ụ B I PH I
