Dưới đây là bài giảng Chăm sóc trẻ đẻ nhẹ cân, bài giảng sẽ giúp cho các bạn biết cách đánh giá tuổi thai, thực hiện các bước chăm sóc trẻ đẻ non/nhẹ cân, nhận định các vấn đề thường gặp ở trẻ đẻ non, thực hành nuôi dưỡng trẻ đẻ non/nhẹ cân. Mời các bạn tham khảo.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Chăm sóc trẻ đẻ nhẹ cân
- CHĂM SÓC TRẺ ĐẺ NHẸ CÂN
- MỤC TIÊU HỌC TẬP
1. BIẾT CÁCH ĐÁNH GIÁ TUỔI THAI
2. THỰC HIỆN CÁC BƯỚC CHĂM SÓC
TRẺ ĐẺ NON/NHẸ CÂN
3. NHẬN ĐỊNH CÁC VẤN ĐỀ THƯỜNG
GẶP Ở TRẺ ĐẺ NON
4. THỰC HÀNH NUÔI DƯỠNG TRẺ ĐẺ
NON/NHẸ CÂN
- NHẬN BIẾT TRẺ ĐẺ NHẸ CÂN
* Tuổi thai:
Trẻ đẻ non:
- ĐẶC ĐIỂM TRẺ ĐẺ NON
Đặc điểm hình thể trẻ đẻ non
Cân nặng lúc đẻ dưới 2500 g
Da đỏ, mỏng, có nhiều lông tơ, lớp mỡ dưới da phát
triển kém, có xu hướng phù nề và xung huyết
Móng tay, móng chân ngắn, mềm, và không trùm kín đầu
ngón
Sụn vành tai chưa phát triển
Bộ phận sinh dục ngoài phát triển chưa hoàn chỉnh:
+ Trẻ trai có thể tinh hoàn chưa xuống hạ nang
+ Trẻ gái mép lớn chưa trùm kín mép nhỏ và âm vật
Đường kính núm vú nhỏ (dưới 5 mm)
- Đặc điểm sinh lý
Trẻ thường có hiện tượng giảm trương lực cơ,
ít cử động nên thường nằm ở tư thế duỗi
Hô hấp: Trẻ thở không đều và có cơn ngừng thở
ngắn
Thân nhiệt: Trẻ thường dễ bị hạ nhiệt độ
Thần kinh: Các phản xạ Moro, Robinson, phản
xạ mút và bú kém, trẻ thường ngủ nhiều
Tiêu hóa: Chức năng kém
Thận: Khả năng đào thải nước và muối kém nên
trẻ dễ bị phù
Miễn dịch: Khả năng chống nhiễm trùng kém
-
Đánh giá tuổi thai
- VÞ trÝ C¸ch ph¸t hiÖn §iÓ
quan m
s¸t
N»m - N»m duçi th¼ng 1
ngöa - N»m 2 chi díi co 2
trªn bµn 3
- Hai tay co, hai chi co
N»m - §Çu gËp xuèng th©n, 2 ch©n duçi chÐo 1
sÊp trªn - §Çu cói xuèng, 4 chi h¬i cong 2
tay ng - §Çu ngÈng gÇn 3 gi©y, 2 tay gÊp, 2 ch©n nöa 3
êi kh¸m cong nöa duçi
Nóm vó - Lµ 1 chÊm , kh«ng næi lªn mÆt da 1
- Nh×n thÊy râ, sê thÊy nhng kh«ng næi lªn 2
mÆt da 3
- Nh×n thÊy râ næi lªn trªn mÆt da
Mãng - Cha mäc ®Õn ®Çu ngãn tay 1
- Mäc ®Õn ®Çu ngãn tay 2
- Sôn - Sôn mÒm, khi Ên gÊp kh«ng bËt trë l¹i 1
vµnh tai - Sôn mÒm, khi Ên gÊp bËt trë l¹i chËm 2
- Sôn cøng, khi Ên gÊp bËt trë l¹i ngay 3
NÕp gÊp - Kh«ng cã 1
gan bµn - ChØ cã v¹ch ngang nöa trªn lßng bµn ch©n 2
ch©n 3
- Cã v¹ch ngang ë c¶ lßng bµn ch©n
Sinh dôc Con trai Con g¸i
- Kh«ng sê thÊy tinh hoµn ë bõu - M«i bÐ to 1
- Tinh hoµn n»m ë bõu - M«i lín h¬i 2
khÐp 3
- Tinh hoµn n»m ë bõu vµ - M«i lín khÐp
kÝn
bõu cã nÕp nh¨n
Tæng sè
®iÓm
- Tổng cộng điểm
Đạt 7 điểm : tuổi thai 27 tuần
8 điểm : tuổi thai 28 tuần
9 10 điểm : tuổi thai 2930 tuần
11 14 điểm : tuổi thai 3132 tuần
15 – 17 điểm : tuổi thai 3334 tuần
18 – 20 điểm : tuổi thai 3536 tuần
21 điểm trở lên : tuổi thai trên 37 tuần
- Những yếu tố liên quan đến trẻ đẻ
non/nhẹ cân
Các yếu tố về phía mẹ
Tuổi: 35
Khoảng cách giữa các lần sinh
Tiền sử: Đẻ non, bệnh lý gia đình…
Trong thời gian mang thai
Lao động nặng, nghèo, đói ăn…
Thiếu máu nặng
Tiền sản giật, tăng huyết áp
Nhiễm khuẩn: đường tiết niệu, …
Rau tiền đạo
- Các yếu tố về phía thai nhi
Dị tật bẩm sinh
Nhiễm khuẩn trong tử cung
Đa thai
- vÊn ®Ò g Æp ë trÎ ®Î no n/ nhÑ c ©n
Khó khăn về hô hấp
Hạ thân nhiệt
Hạ đường huyết, hạ canxi…
Khó khăn về nuôi dưỡng
Nhiễm khuẩn
Vàng da nặng
Xuất huyết
- CHĂM SÓC NGAY SAU SINH
Chăm sóc thường quy
1. Lau khô và kích thích
2. Giữ ấm
3. Đánh giá thở và khóc
4. Quyết định hồi sức nếu
có chỉ định
5. Đặt trẻ tiếp xúc da kề da
với mẹ càng sớm càng tốt
6. Cho trẻ ăn sữa mẹ càng
sớm càng tốt
7. Tiêm bắp Vitamin K1 (1
mg)
- CHĂM SÓC TRẺ SƠ SINH ĐẺ NON – NHẸ CÂN
Tại sao trẻ đẻ non cần chăm sóc đặc biệt ?
Trẻ đẻ non chưa phát triển hoàn thiện và chưa chuẩn bị
đầy đủ cho cuộc sống bên ngoài tử cung
Phòng nhiễm khuẩn
và hạ thân nhiệt
- Cơ chế mất nhiệt ở trẻ sơ sinh qua da
1. Bốc hơi: Nước ối ra khỏi cơ thể
2. Đối lưu: Không khí lạnh xung quanh, gió lùa
3. Bức xạ: Qua vật rắn xung quanh dù không tiếp
xúc với vật (bức tường, cửa sổ, thành lồng
ấp)
4. Dẫn truyền: Qua mặt phẳng lạnh (bàn cân)
- §è i lu Bè c h¬i
Bức xạ
Dẫn truyền
- CHĂM SÓC TRẺ SƠ SINH ĐẺ NON – NHẸ CÂN
Trẻ nhẹ cân (1500 – 2500 g) nếu như trẻ không có
vấn đề khó khăn về hô hấp, có thể bú mẹ được
Giữ ấm (phương pháp da kề da mẹ)
Cho bú sớm
Tiêm bắp VTM K 1mg
Giữ vệ sinh khi chăm sóc
Không tắm cho trẻ trong 3 ngày đầu sau sinh
Kiểm tra nhịp thở, thân nhiệt, màu sắc da, phản xạ bú
30 – 60 phút/lần
Nếu trẻ tím tái, khó thở, khóc rên thì sơ cứu trẻ và
chuyển tuyến trên
- CHĂM SÓC TRẺ SƠ SINH ĐẺ NON – NHẸ CÂN
Đối với trẻ quá nhẹ cân (
- Chăm sóc và theo dõi tiếp theo
S¸t giíi h¹n 36 – 37 Ch¨m sãc t¹i nhµ
tuÇn
Non th¸ng 33 – 35 Ch¨m sãc C¨ng- gu-ru t¹i
võa tuÇn bÖnh viÖn ®Þa ph¬ng
RÊt non 28 – 32 TT Non th¸ng + Ch¨m sãc
th¸ng tuÇn C¨ng- gu-ru
Cùc non < 28 C©n nh¾c khi chuyÓn trÎ
tuÇn ®Õn TT non th¸ng
- Trẻ non tháng/ nh
p
ẹ cân dễ mắc bệnh
p
Khó nuôi dưỡng
Rối loạn thân nhiệt
Khó thở, thở rên
Viêm ruột hoại tử
Vàng da do đẻ non
Xuất huyết não
Thiếu máu
Hạ đường huyết